Παρουσίαση Α φάσης της μελέτης για το Ειδικό Πλαίσιο Χωροταξικού Σχεδιασμού Και Αειφόρου Ανάπτυξης για τον Τουρισμό

Παρουσίαση Α φάσης της μελέτης για το Ειδικό Πλαίσιο Χωροταξικού Σχεδιασμού Και Αειφόρου Ανάπτυξης για τον Τουρισμό Παναγιώτης Πανταζής Πανεπιστήμιο Θεσσαλίας Τμ. ΜΧΠΠΑ

ΕΙΣΑΓΩΓΗ ΜΕΘΟΔΟΛΟΓΙΚΕΣ ΕΠΙΛΟΓΕΣ Κεφάλαιο 1: Εισαγωγή Κεφάλαιο 2: Μεθοδολογία ΑΝΑΛΥΣΗ Κεφάλαιο 3: Ανάλυση υφιστάμενης κατάστασης ΠΡΟΤΑΣΕΙΣ Κεφάλαιο 4: Πρόταση Ειδικού Χωροταξικού Σχεδίου για τον τουρισμό ΠΑΡΑΡΤΗΜΑ Κεφάλαιο 5: Παράρτημα χαρτών Κεφάλαιο 6: Βιβλιογραφία Κεφάλαιο 7: Παράτημα πινάκων και διαγραμμάτων 4/4/2012 Παρουσίαση μελέτης ΕΠΧΣΑΑ για τον Τουρισμό 2

ΣΤΡΑΤΗΓΙΚΕΣ ΕΠΙΛΟΓΕΣ Στοχοθέτηση Το κυρίαρχο πρότυπο τουριστικής ανάπτυξης δεν εξασφαλίζει τη βιωσιμότητα των πόρων με αποτέλεσμα την αλλοίωση και υποβάθμιση την ποιότητας και απόδοσης. Η μεταβολή της διεθνούς ζήτησης εξαναγκάζει στην έγκαιρη ποιοτική αναβάθμιση της τουριστικής δραστηριότητα στη χώρα Το «πρόβλημα» του τουρισμού αναπτυξιακό πολιτικό και όχι κυρίως χωροταξικό. Χωρικός/ αναπτυξιακός σχεδιασμός Έλλειψη στρατηγικού σχεδιασμού-κατευθύνσεων (παρεμβάσεις παρεμβατικού - αμυντικού χαρακτήρα) 4/4/2012 Παρουσίαση μελέτης ΕΠΧΣΑΑ για τον Τουρισμό 3

Ο τουρισμός εμφανίζει σταθερά ανοδικές τάσεις σε παγκόσμιο επίπεδο. Αύξηση της κινητικότητας των επισκεπτών και διεύρυνση των τουριστικών υποδομών με σταθερούς ρυθμούς ανάπτυξης. Το τουριστικό προϊόν υπόκειται σε πιέσεις για θεματικό εμπλουτισμό και ποιοτική αναβάθμιση. Εξατομίκευση των τουριστικών πακέτων και επιδίωξη βελτίωσης του δείκτη ποιότητα προς τιμή (value for money) Η Ευρώπη συνεχίζει να περιλαμβάνει τους δυναμικότερους τουριστικούς προορισμούς αλλά με αυξανόμενη πίεση από νεοεισερχόμενες χώρες άλλων ηπείρων. Η Μεσόγειος συγκεντρώνει τη μεγαλύτερη τουριστική κίνηση στο σύνολο των ευρωπαϊκών προορισμών. Η πολιτική των ανεπτυγμένων τουριστικών χωρών περιλαμβάνει ως στόχους: τη διεύρυνση της τουριστικής περιόδου, την χωρική διασπορά του φαινομένου, και τη σύνδεση του με τους υπόλοιπους τομείς της οικονομίας Μέσα επίτευξης: βελτίωση της ανταγωνιστικότητας, ανάπτυξη εναλλακτικών μορφών τουρισμού και αναβάθμιση-εκσυγχρονισμό του τουριστικού προϊόντος. Έλλειμμα κοινής τουριστικής πολιτικής στο πλαίσιο της ΕΕ, απουσία ολοκληρωμένου σχεδιασμό τουριστικής ανάπτυξης. Η Ελλάδα υστέρηση προσαρμογής της στις διεθνείς εξελίξεις (μειωμένες δαπάνες προώθησης) Έντονη εποχικότητα στις αφίξεις τουριστών 4/4/2012 Παρουσίαση μελέτης ΕΠΧΣΑΑ για τον Τουρισμό 4

Καλές πρακτικές Ο Αστικός τουρισμός, το παράδειγμα της Βαρκελώνης Η ανάπτυξη του αστικού με την καταπολέμηση με την καταπολέμηση της εποχικότητα. Το ισπανικό παράδειγμα ανάπτυξης αστικού τουρισμού αναδεικνύει το ζήτημα συντονισμένων πολιτικών Η επιτυχής διεξαγωγή των Ολυμπιακών Αγώνων αναβάθμισε τις υποδομές και την εικόνα της πόλης στο εξωτερικό, αλλά χωρίς κεφαλαιοποίηση οφελών βελτίωσης εικόνας. Εκτός από τα απαραίτητα και προφανή μέτρα εξωραϊσμού απαιτείται βελτίωση, στη λειτουργία της πόλης. Σχεδιασμός και η εφαρμογή ενός Στρατηγικού Σχεδίου Μάρκετινγκ, με βάση το οποίο θα προγραμματισθεί η επίτευξη των κύριων στόχων ανάπτυξης και ανταγωνιστικότητας Η πολυθεματικότητα και η δημιουργία νέων τουριστικών προϊόντων, το παράδειγμα της Γαλλίας Συνεπής υλοποίηση ενός κεντρικού σχεδιασμού με μακροχρόνιο ορίζοντα, σε αντίθεση πολλές φορές με την της αγοράς. Ρυθμιστικός ρόλος του κράτους. Δημιουργία κρατικού διαχειριστικού φορέα των τουριστικών με στόχο την αποδέσμευση από τον κλοιό των μεγάλων tour-operarors Δικτύωση και η εξασφάλιση του συμπληρωματικού χαρακτήρα των τουριστικών πόλων και η πολυθεματικότητα των δραστηριοτήτων στον χώρο. Έλεγχος των χρήσεων, του καθεστώτος και των τιμών γης σε περιοχές όπου ήταν επιθυμητό να προωθηθεί η τουριστική ανάπτυξη. Η διαφήμιση και γενικότερα το μάρκετινγκ, αναπτυξιακή παράμετρος του τουρισμού της χώρας. 4/4/2012 Παρουσίαση μελέτης ΕΠΧΣΑΑ για τον Τουρισμό 5

Γκολφ ΔΥΝΑΜΕΙΣ ΑΔΥΝΑΜΙΕΣ ΕΥΚΑΙΡΙΕΣ ΑΠΕΙΛΕΣ Ο καιρός: Το μεσογειακό κλίμα και η συχνή ηλιοφάνεια εγγυώνται την επιλογή της Ελλάδας ως προορισμό γκολφ όλο το χρόνο. Δυνατότητα συνδυασμού γκολφ με άλλα είδη τουρισμού π.χ. παραθερισμός, πολιτιστικός τουρισμός κλπ Ύπαρξη πολλών μη αξιοποιημένων τουριστικά περιοχών: δυνατότητα επιλογής των καταλληλότερων Αδύναμο προϊόν γκολφ: Δεν υπάρχει σημαντική ανάπτυξη του σπορ στην Ελλάδα, με αποτέλεσμα την έλλειψη οργανισμών, σωματείων κλπ Περιορισμός περιοχών ως ενδεχομένων "προορισμών γκολφ" λόγω μειωμένης προσβασιμότητας Έλλειψη εμπειρίας: Δεν έχουν εκπονηθεί στην Ελλάδα αντίστοιχα σχέδια που να εγγυώνται επιτυχές μάρκετινγκ Μικρή απήχηση του σπορ στους Έλληνες, με αποτέλεσμα την αργή απόσβεση των επενδυμένων κεφαλαίων Ύπαρξη μεγάλων γραφειοκρατικών εμποδίων στην αδειοδότηση Μη επαρκής δικτύωση στο internet Ο συνεχώς αυξανόμενος αριθμός γκόλφερ στην Ευρώπη και τον κόσμο Η εμπειρία από άλλες ευρωπαϊκές χώρες που πρόσφατα ανέδειξαν τον τουρισμό-γκολφ Οι περιβαλλοντικές επιπτώσεις Ο συνεχώς αυξανόμενος ανταγωνισμός Ανάγκη δευτερογενών υπηρεσιών παροχής εξοπλισμού στον επισκέπτη-γκόλφερ 4/4/2012 Παρουσίαση μελέτης ΕΠΧΣΑΑ για τον Τουρισμό 6

Παραθεριστικές κατοικίες ΔΥΝΑΜΕΙΣ ΑΔΥΝΑΜΙΕΣ ΕΥΚΑΙΡΙΕΣ ΑΠΕΙΛΕΣ Η μοναδικότητα και η ποικιλία του Ελληνικού χώρου και το ήπιο κλίμα της χώρας Μειωμένη προσβασιμότητα αεροπορικώς Η μόδα αγοράς δεύτερης κατοικίας (εξοχικού) στο εξωτερικό, κυρίως από άτομα υψηλού εισοδήματος Η κακοποίηση ή και εξάντληση σημαντικών τουριστικών πόρων Η δυνατότητα αξιοποίησης υπαρχόντων τουριστικών πόρων και υποδομών Η γενικά υπερτιμημένη αγορά Real Estate στην Ελλάδα που ίσως ασκήσει επιρροή και στην παραθεριστική κατοικία τα επόμενα χρόνια Η εμπειρία από άλλες ευρωπαϊκές χώρες (π.χ. Ισπανία) που πρόσφατα ανέδειξε την αγορά παραθεριστικής κατοικίας Η ενδεχόμενη κερδοσκοπία που ίσως ανακύψει λόγω της ιδιομορφίας της αγοράς (σχέση εξ αποστάσεως) Αναδυόμενη αγορά: Η Ελλάδα, σε αντίθεση με τις χώρες με αναπτυγμένη αγορά μπορεί να προσφέρει σπάνιες επενδυτικές ευκαιρίες στον αγοραστή Έλλειψη εμπειρίας: Δεν έχουν εκπονηθεί στην Ελλάδα αντίστοιχα σχέδια που να εγγυώνται επιτυχές μάρκετινγκ Ο συνεχώς αυξανόμενος ανταγωνισμός Η παροχή εναλλακτικών τουριστικών προορισμών με διαφορετικό ύφος και γραφικότητα ανάλογα με τις προτιμήσεις του καταναλωτή Μειωμένη δυνατότητα ισότιμης συνεργασίας με τα μεγάλα γραφεία «Real Estate» στην Ευρώπη Η πώληση μεγάλου ποσοστού των ελληνικών εδαφών σε ξένους 4/4/2012 Παρουσίαση μελέτης ΕΠΧΣΑΑ για τον Τουρισμό 7

Το MARKETING ως εργαλείο προώθησης και ανάπτυξης του τουρισμού. Η αναγνωρισιμότητα της χώρας στο εξωτερικό σήμερα είναι μεν έντονη αλλά όχι και ανάλογη της επιτυχίας των αγώνων. Δημιουργία ενός marketing plan για τον ελληνικό τουρισμό: αναζήτηση των επιθυμητών χαρακτηριστικών της εικόνας του ελληνικού τουριστικού προϊόντος στο εξωτερικό Δημιουργία ισχυρού «brand»: λογότυπο και σλόγκαν. Η ύπαρξη ενός σταθερού και ισχυρού «brand» είναι απαραίτητη για την επιτυχή προώθηση του ελληνικού τουριστικού προϊόντος. Αναζήτηση ομάδων στόχου για το τουριστικό προϊόν: τουρίστες ηλικίας 25-34 ετών και από 50-64 ετών, υψηλού μορφωτικού επιπέδου, «ταξιδιώτες εμπειριών Διατήρηση ενός κεντρικού άξονα, γύρω από τον οποίο θα κινείται ο τρόπος προβολής του ελληνικού τουριστικού προϊόντος, για πολλά χρόνια. Συνεργασία ανάμεσα στον θεσμό του μάρκετινγκ και στις τοπικές αυτοδιοικήσεις. Εντατικοποίηση χρήσης μέσων προβολής: internet και δημιουργία και διατήρηση επαφών με τους διαμορφωτές των τουριστικών τάσεων 4/4/2012 Παρουσίαση μελέτης ΕΠΧΣΑΑ για τον Τουρισμό 8

Κατά κόρον ανάπτυξη μαζικού παραθεριστικού Απήχηση της χώρας κυρίως στη Δυτική Ευρώπη Κυριαρχία των αεροπορικών αφίξεων αλλοδαπών επισκεπτών όσον αφορά το μέσο άφιξης Έντονη εποχικότητα Αργή αλλά σταθερή ποιοτική αναβάθμιση του ξενοδοχειακού δυναμικού και η επιτυχής διοργάνωση των Ολυμπιακών Αγώνων μπορούν να αποτελέσουν τη βάση για περαιτέρω τουριστική ανάπτυξη Η πρόκληση για τον ελληνικό τουρισμό είναι να αντεπεξέλθει στον αυξανόμενο ανταγωνισμό τα επόμενα χρόνια και να αυξήσει το μερίδιο του στην ευρωπαϊκή και παγκόσμια αγορά 4/4/2012 Παρουσίαση μελέτης ΕΠΧΣΑΑ για τον Τουρισμό 9

Ο τουρισμός αποτελεί ίσως το σταθερότερο τομέα της εθνικής μας οικονομίας. Το ποσοστό του ΑΕΠ που αντιστοιχεί στον τουρισμό ξεπερνάει το 15%, η απασχόληση στον τουρισμό ξεπερνάει τα 800.000 άτομα, 20,5% περίπου της συνολικής απασχόλησης. ο τουρισμός στην Ελλάδα διανύει μία περίοδο κρίσης Καθαρές χρηματικές ροές: η σταθερή αύξουσα πορεία του τουριστικού πλεονάσματος κατά τη δεκαετία του 90 (από 1.155 εκατομμύρια το 1990 σε 4.539 εκατομμύρια το 1999) δε συνοδεύτηκε από αντίστοιχη βελτίωση των τουριστικών υποδομών και περαιτέρω επένδυση Συναλλαγματικές εισπράξεις του τουριστικού τομέα, μειώνονταν συνεχώς. Απασχόληση: κατά τη δεκαετία του 90 παρατηρείται ομαλή αύξηση των απασχολούμενων στον τουρισμό (κατά μέσο όρο 3% 4% ετησίως). Η κρίση των επομένων ετών είχε ως αποτέλεσμα τη μικρή αλλά σταθερή μείωση της απασχόλησης. Εξαίρεση αποτέλεσε το 2004, έτος κατά το οποίο ο τουρισμός ανέκαμψε: (ρυθμός αυξήσεως 9% σε σχέση με το 2003). Οι κυβερνητικές δαπάνες για τον τουρισμό δεν αντιστοιχούν σε χώρα με δυναμική πολιτική ανάπτυξης του τουρισμού. Οι Ολυμπιακοί Αγώνες και η σειρά έργων τα οποία πραγματοποιήθηκαν πριν την τέλεσή τους άλλαξαν την εικόνα αυτή. 4/4/2012 Παρουσίαση μελέτης ΕΠΧΣΑΑ για τον Τουρισμό 10

Οι βασικές μορφές τουρισμού που αναπτύχθηκαν στην Ελλάδα είναι πολύ περιορισμένες συγκριτικά με την ποικιλία και την αξία των διατιθέμενων τουριστικών πόρων. Όλες οι μορφές τουριστικής ανάπτυξης περιστρέφονται γύρω από το μοντέλο «ήλιος-θάλασσα» και συνεπώς αφορούν στον παράκτιο και νησιωτικό χώρο και μάλιστα σε λίγους δυναμικούς πόλους με μαζικό χαρακτήρα, και έντονη εποχικότητα Παράλληλα, ισχυρή μορφή αποτελεί και ο πολιτισμικός τουρισμός όχι όμως στο σύνολο της χώρας αλλά σε συγκεκριμένα μνημεία διεθνούς εμβέλειας, όπως η Ακρόπολη, οι Δελφοί, η Δωδώνη, η Κνωσός και η Δήλος. Οι σύγχρονες και εναλλακτικές μορφές, υποστηρίζονται κυρίως από τον εσωτερικό τουρισμό. Πιο συγκεκριμένα ο ορεινός τουρισμός και κυρίως η χιονοδρομία, ο ιαματικός και ο θρησκευτικός υποστηρίζονται σχεδόν αποκλειστικά από τον εγχώριο πληθυσμό ενώ ο αγροτουρισμός, ως η πιο οργανωμένη μορφή οικοτουρισμού αρχίζει να αφορά και στον εξωτερικό τουρισμό τα τελευταία χρόνια. 4/4/2012 Παρουσίαση μελέτης ΕΠΧΣΑΑ για τον Τουρισμό 11

ΜΑΖΙΚΟΣ ΕΠΟΧΙΑΚΟΣ ΤΥΠΟΠΟΙΗΜΕΝΟΣ* ΕΤΕΡΟΚΑΘΟΡΙΖΟΜΕΝΟΣ ΗΠΙΟΣ* ΕΝΑΛΛΑΚΤΙΚΟΣ* ΠΡΟΩΘΗΜΕΝΟΣ ΜΕ ΔΥΝΑΤΟΤΗΤΕΣ ΜΗ ΠΡΟΩΘΗΜΕΝΟΣ ΕΣΩΤΕΡΙΚΟΣ ΕΞΩΤΕΡΙΚΟΣ Π.3.2-15 ΑΞΙΟΛΟΓΗΣΗ ΤΗΣ ΥΦΙΣΤΑΜΕΝΗΣ ΚΑΤΑΣΤΑΣΗΣ ΤΩΝ ΜΟΡΦΩΝ ΤΟΥΡΙΣΜΟΥ ΒΑΣΕΙ ΤΗΣ ΠΡΟΤΕΙΝΟΜΕΝΗΣ ΚΑΤΗΓΟΡΙΟΠΟΙΗΣΗΣ ΜΟΡΦΗ ΒΑΘΜΟΣ ΠΡΟΩΘΗΣΗΣ ΠΡΟΕΛΕΥΣΗ ΜΟΡΦΕΣ ΤΟΥΡΙΣΜΟΥ Θαλάσσιος- παράκτιος τουρισμός Θαλάσσια σπορ Κρουαζιέρες Σκάφη Αναψυχής Μαρίνες - Αγκυροβόλια Καταδύσεις Ψάρεμα Ιστιοσανίδα Θαλάσσιο Σκί Speed Boat / Motor Boat Άλλα Θαλάσσια Σπόρ Νησιωτικός τουρισμός Πολιτισμικός τουρισμός Αρχαιολογικοί χώροι - Μνημεία Μουσεία Εκδηλώσεις Θρησκευτικός τουρισμός Γαστρονομία-γευσιγνωσία Θεραπευτικός - Ιαματικός τουρισμός Αστικός Τουρισμός Συνεδριακός τουρισμός Εκθεσιακός τουρισμός Αθλητικός τουρισμός Γκολφ Ιππασία Τένις Θαλάσσια σπόρ Χιονοδρομία Πεζοπορία-Ορειβασία-Αναρρίχηση Αιωροπτερισμός Αλεξίπτωτο πλαγιάς Κανόε Καγιάκ Rafting Οικολογικός τουρισμός Περιβαλλοντικός τουρισμός Ακτές Νησιά Βουνά Δάση - Αισθητικά δάση Εθνικοί δρυμοί Άλλες προστατευόμενες περιοχές Διατηρητέα μνημεία της φύσης Εθνικό Θαλάσσιο Πάρκο Σποράδων Εθνικό Θαλάσσιο Πάρκο Ζακύνθου Λίμνες - Λιμνοθάλασσες Ποτάμια Σπήλαια Φαράγγια Αγροτουρισμός Ορεινός τουρισμός Χιονοδρομία Πεζοπορία-Ορειβασία-Αναρρίχηση 4/4/2012 Παρουσίαση μελέτης ΕΠΧΣΑΑ για τον Τουρισμό 12

4/4/2012 Παρουσίαση μελέτης ΕΠΧΣΑΑ για τον Τουρισμό 13

Βάσει των σχετικών νόμων είναι δυνατό να αναγνωρισθούν οι ακόλουθες περιπτώσεις οργάνωσης τουριστικών εγκαταστάσεων: Ζώνες Παραγωγικών Δραστηριοτήτων (ΑΡΘΡΟ-4, Ν-2508/97, ΦΕΚ-124/Α/13-6-97). Περιοχές Οργανωμένης Ανάπτυξης Παραγωγικών Δραστηριοτήτων (ΠΟΑΠΔ) (ΑΡΘΡΟ-10, Ν-2742/99, ΦΕΚ-207/Α/7-10-99). Περιοχές Ολοκληρωμένης Τουριστικής Ανάπτυξης (ΠΟΤΑ), (ΑΡΘΡΟ-29, Ν- 2545/97, ΦΕΚ-254/Α/15-12-97) Περιοχές Ειδικών Χωρικών Παρεμβάσεων (ΠΕΧΠ) (Ν-2742/99, ΦΕΚ-207/Α/7-10-99, ΑΡΘΡΟ-11) 4/4/2012 Παρουσίαση μελέτης ΕΠΧΣΑΑ για τον Τουρισμό 14

4/4/2012 Παρουσίαση μελέτης ΕΠΧΣΑΑ για τον Τουρισμό 15

Ηλεκτρισμός Η ηλεκτροδότηση αποτελεί πρόβλημα μόνο για ορισμένα σημεία του νησιωτικού χώρου και μάλιστα σε περιόδους αιχμής. Αξιολογείται ως επαρκής τόσο σε σχέση με το διεθνή ανταγωνισμό όσο και σε σχέση με τις τοπικές ανάγκες. Η έλλειψη ωστόσο υποδομών παροχής φυσικού αερίου είναι αισθητή Τηλεπικοινωνίες Το υφιστάμενο δίκτυο τηλεπικοινωνιών καλύπτει το σύνολο του εθνικού χώρου Εμφανίζει μειωμένη ανταγωνιστικότητα, χρήση διαδικτύου: κόστος αρκετά υψηλό σε σχέση με τον διεθνή ανταγωνισμό με ανασταλτικά αποτελέσματα στην ανάπτυξη ειδικών μορφών τουρισμού, όπως π.χ. συνεδριακός, εκθεσιακός κλπ. Ανάγκη αναβάθμισης των παρεχομένων υπηρεσιών στους επισκέπτες. Ύδρευση: Στο χερσαίο χώρο τα προβλήματα ύδρευσης είναι περιορισμένα και όπου εμφανίζονται, αντιμετωπίσιμα, για το νησιωτικό χώρο, η επίλυσή τους απαιτεί σε αρκετές περιπτώσεις υψηλό κόστος. Πχ. Κυκλάδες, Χίος, θα πρέπει να αποτελεί πρωταρχικό αναπτυξιακό στόχο. Απορρίμματα Αποχέτευση Ελλειμματική διαδικασία συλλογής είναι ιδιαίτερα έντονο ιδιαίτερα σε «μαζικούς» προορισμούς. Εκτός από την ανάγκη σε υποδομές μια βασική συνιστώσα του προβλήματος είναι και η χαμηλή ποιότητα των παρεχομένων υπηρεσιών. 4/4/2012 Παρουσίαση μελέτης ΕΠΧΣΑΑ για τον Τουρισμό 16

1 ο Κριτήριο: Γεωμορφολογία Παράκτιος χώρος Χερσαίος και νησιωτικός Ισοϋψής των 200μ και μέχρι του βάθους των 5χλμ.. Ορεινός χώρος Ισοϋψής των 800μ για νησιά εκτός Κρήτης και Εύβοιας, το όριο του ορεινού χώρου να είναι 500m αντί των 800μ. Πεδινός και ημιορεινός χώρος Οι περιοχές που δεν κατατάσσονται στον παράκτιο ή τον ορεινό χώρο. Έχουν κυρίως αγροτικό χαρακτήρα και φιλοξενούν τα περισσότερα αστικά κέντρα της ενδοχώρας. 4/4/2012 Παρουσίαση μελέτης ΕΠΧΣΑΑ για τον Τουρισμό 17

2 ο Κριτήριο: Ένταση τουρ.δραστηριότητας Ανεπτυγμένες τουριστικά περιοχές και ενταγμένες στην τουριστική αγορά: Ιδιαίτερα αναπτυγμένες περιοχές οι οποίες έχουν διαμορφώσει αναγνωρίσιμη τουριστική ταυτότητα. Αναπτυσσόμενες τουριστικά περιοχές και εντασσόμενες στην τουριστική αγορά: Περιοχές με παρουσία τουριστικών δραστηριοτήτων, οι οποίες έχουν περιθώρια για περαιτέρω αξιοποίηση του πόρου ή εξισορρόπηση της ζήτησης Μη ανεπτυγμένες τουριστικά περιοχές με δυνατότητες ένταξης στην τουριστική αγορά διαθέτουν σημαντικό αναξιοποίητο τουριστικό δυναμικό (πόρους) και άρα μεγάλα περιθώρια τουριστικής ανάπτυξης. Απαιτούνται μέτρα για την ένταξή τους στην τουριστική αγορά Περιοχές μη εντάξιμες στην τουρ.αγορά: Περιοχές εξάντλησης του πόρου υποδοχείς β κατοικίας, βιομηχανικές, ή αστικές Περιοχές φτωχές σε τουριστικούς πόρους ή μη προσβάσιμες δεν κρίνονται τουριστικά αξιοποιήσιμες στην παρούσα φάση ανάπτυξης 4/4/2012 Παρουσίαση μελέτης ΕΠΧΣΑΑ για τον Τουρισμό 18

3 ο Κριτήριο: Ευαισθησία Φυσικό περιβάλλον = Ειδικές Περιοχές Προστασίας Εθνικοί Δρυμοί Εθνικά Πάρκα Αισθητικά Δάση Διατηρητέα Μνημεία της Φύσης Καταφύγια Άγριας Ζωής Ελεγχόμενες κυνηγετικές περιοχές Εκτροφεία Θηραμάτων Περιοχές Απόλυτης Προστασίας της Φύσης (Natura) Περιοχές Προστασίας της Φύσης Προστατευόμενοι Φυσικοί Σχηματισμοί και Τοπία Περιοχές Οικοανάπτυξης Ανθρωπογενές περιβάλλον Αρχαιολογικοί χώροι μνημεία. Παραδοσιακοί οικισμοί αξιόλογα οικιστικά σύνολα 4/4/2012 Παρουσίαση μελέτης ΕΠΧΣΑΑ για τον Τουρισμό 19

Κριτήρια Η υφιστάμενη και δυνητική προσβασιμότητα, Η ένταση της τουριστικής δραστηριότητας και ο τρέχων βαθμός ένταξης των προορισμών στην τουριστική αγορά, Το είδος, η ποιότητα και η έκταση των διαθεσίμων πόρων. Ζώνες Α. Παράκτιος και νησιωτικός χώρος 1. Δυτικός παράκτιος χώρος: 2. Ανατολικός νησιωτικός χώρος: 3. Κυκλάδες: 4. Λοιπές παράκτιες και νησιωτικές περιοχές. 4.α. Σαρωνικός Ευβοϊκός Κορινθιακός 4.β. Ανατολική Πελοπόννησος, Λακωνικές ακτές Κύθηρα 4.γ. Μαγνησία, Σποράδες, Βόρεια και Ανατολική Εύβοια 4.δ. Ακτές Μακεδονίας Θράκης, Θάσος Β. Χερσαίος χώρος 1. Βόρειος άξονας Εγνατία 2. Κεντρική Ελλάδα 3. Κεντρική Πελοπόννησος Γ. Κρήτη Δ. Πολεοδομικά συγκροτήματα Αθήνας και Θεσσαλονίκης 4/4/2012 Παρουσίαση μελέτης ΕΠΧΣΑΑ για τον Τουρισμό 20

4/4/2012 Παρουσίαση μελέτης ΕΠΧΣΑΑ για τον Τουρισμό 21

4/4/2012 Παρουσίαση μελέτης ΕΠΧΣΑΑ για τον Τουρισμό 22

To Ελληνικό τουριστικό προϊόν, στηριζόμενο στην ποιότητα και την επάρκεια των πόρων, κατορθώνει να διατηρείται δυναμικό στη διεθνή αγορά το κλίμα, ο πολυνησιακός χαρακτήρας, το μήκος και η ποιότητα των ακτών, η ποικιλία και η έντονη εναλλαγή της μορφολογίας και των χαρακτηριστικών του χώρου, η πυκνότητα των περιοχών ιδιαίτερου φυσικού κάλλους και το πολιτισμικό κεφάλαιο O ελληνικός τουρισμός αντιμετωπίζει κίνδυνο της περιθωριοποίησης λόγω της μειωμένης ανταγωνιστικότητάς του και της παγιοποίησης ενός προτύπου ανάπτυξης που χαρακτηρίζεται από μειωμένη αποτελεσματικότητα, έλλειψη σχεδιασμού σε σχέση τόσο με τον τρόπο διαχείρισης των τουριστικών πόρων όσο και με τις γενικότερες παραμέτρους προβολής, διάθεσης και παρακολούθησης του τουριστικού προϊόντος. Οι εντονότερες πιέσεις από τις αναπτυσσόμενες τουριστικά χώρες της Β. Αφρικής, και της Ασίας (Τουρκία) αλλά και τις ανεπτυγμένες της Ιβηρικής χερσονήσου, με χαμηλό κόστος και συνεπώς αυξημένη ανταγωνιστικότητα. H Ελλάδα ως βασικούς ανταγωνιστές στο χώρο της Μεσογείου τους προορισμούς εκείνους που αφ ενός διαθέτουν συγγενές τουριστικό προϊόν και αφ ετέρου έχουν ήδη στραφεί στην ποιοτική του αναβάθμιση (χώρες της Ιβηρικής) Προυποθέσεις Η τουριστική εκπαίδευση των απασχολουμένων στον τουρισμό, η «τουριστική παιδεία» της κοινωνίας, οι τεχνικές προβολής και προώθησης του προϊόντος, και 4/4/2012 Παρουσίαση μελέτης ΕΠΧΣΑΑ για τον Τουρισμό 23 η διαρκής παρακολούθηση των διεθνών εξελίξεων

ΔΥΝΑΜΕΙΣ ΑΔΥΝΑΜΙΕΣ ΕΥΚΑΙΡΙΕΣ ΑΠΕΙΛΕΣ Οι ευνοϊκές συγκυρίες για τη διεθνή αύξηση της τουριστικής κίνησης Η πτώση που παρουσίασαν οι τουριστικές αφίξεις τα έτη πριν το 2004 (Ολυμπιακοί Αγώνες) Νέες αγορές-στόχοι Η εξάρτηση από συγκεκριμένες αγορές Η σταθερά αυξανόμενη τουριστική ζήτηση από ημεδαπούς Η εποχικότητα του ελληνικού τουρισμού Ζήτηση για νέες δραστηριότητες-μορφές τουρισμού και προορισμούς Η ανταγωνιστική σχέση του τουρισμού με τους άλλους τομείς της οικονομίας Δυνατότητες επένδυσης σε περιοχές με μικρή έως τώρα τουριστική ανάπτυξη Η είσοδος του ελληνικού τουριστικού προϊόντος σε φάση "ωρίμανσης" Η βελτιωμένη εικόνα της χώρας μετά την ολυμπιάδα του 2004 Η ανεπαρκής προώθηση του προϊόντος μέσω διαδικτύου Τριτογενοποίηση της παγκόσμιας οικονομίας Η ύπαρξη λίγων, συγκεκριμένων περιοχών υψηλής τουριστικής ζήτησης Ο αυξανόμενος έλεγχος της τουριστικής κίνησης από tour-operators Συγκεντρωτικές τάσεις - ετεροκαθοριζόμενη ζήτηση Ο αυξανόμενος ανταγωνισμός με τις άλλες μεσογειακές χώρες Ανταγωνιστικά καινοτόμα τουριστικά προϊόντα 4/4/2012 Παρουσίαση μελέτης ΕΠΧΣΑΑ για τον Τουρισμό 24

ΔΥΝΑΜΕΙΣ ΑΔΥΝΑΜΙΕΣ ΕΥΚΑΙΡΙΕΣ ΑΠΕΙΛΕΣ Πολυμορφία ελληνικού χώρουδυνατότητες πολυθεματικότητας Η συσχέτιση του προϊόντος με το μοντέλο "ήλιος - θάλασσα" Η δυνατότητα διαφοροποίησης μέσω της παροχής υψηλότερων τουριστικών υπηρεσιών Η ανταγωνιστικότητα των γύρω τουριστικών προορισμών Ενδιαφέρον φυσικό και ανθρωπογενές περιβάλλον στο σύνολο της χώρας Ανυπαρξία καινοτομίας στο τουριστικό προϊόντος Συνδυασμός διαφορετικών θεματικών δραστηριοτήτων Η υιοθέτηση ολοκληρωμένων τουριστικών πολιτικών από άλλα μεσογειακά κράτη Ανταγωνιστικές κλιματολογικές συνθήκες Περιορισμένη δράση του φορέα προώθησης τουριστικών προορισμών υπό μορφή πακέτων/προσφορών Εκμετάλλευση μικρής χρονοαπόστασης μεταξύ ορεινών και παράκτιων προορισμών Η ταύτιση του ελληνικού τουριστικού προϊόντος με το πρότυπο "ήλιος - θάλασσα" Μικρή χρονοαπόσταση μεταξύ ορεινού και παράκτιου χώρου Η απουσία ανάπτυξης εναλλακτικών μορφών τουρισμού Η ανάπτυξη εναλλακτικών μορφών τουρισμού Η υποβάθμιση των στοιχείων του φυσικού περιβάλλοντος και κατ' επέκτασιν και των τουριστικών πόρων Εκμετάλλευση της επιτυχούς διοργάνωσης των ολυμπιακών αγώνων για την ανάπτυξη του αθλητικού τουρισμού Η εξάπλωση της παραθεριστικής και β' κατοικίας σε περιοχές που θα μπορούσαν να αποτελούν τουριστικό προορισμό 4/4/2012 Παρουσίαση μελέτης ΕΠΧΣΑΑ για τον Τουρισμό 25

ΔΥΝΑΜΕΙΣ ΑΔΥΝΑΜΙΕΣ ΕΥΚΑΙΡΙΕΣ ΑΠΕΙΛΕΣ Διάχυση του τουριστικού εισοδήματος εκτός χώρας Οικονομίες κλίμακας λόγω των μεγάλων πληθυσμιακών συγκεντρώσεων Ο προσανατολισμός σε επισκέπτες υψηλού εισοδήματος Υπερανάπτυξη κάποιων προορισμών εις βάρος άλλων δυνατότητα διασύνδεσης με τον πρωτογενή τομέα Αρνητικές επιπτώσεις από ελλιπείς υποδομές Διασύνδεση του τομέα με τον πρωτογενή τομέα Έντονη εγχώρια ανταγωνιστικότητα Ευρύτερα οικονομικά οφέλη Η εξάρτηση των απομακρυσμένων περιοχών (νησιά, ορεινές περιοχές κλπ) από τα αστικά κέντρα Συμπληρωματικές δραστηριότητες της τοπικής οικονομίας 4/4/2012 Παρουσίαση μελέτης ΕΠΧΣΑΑ για τον Τουρισμό 26

ΔΥΝΑΜΕΙΣ ΑΔΥΝΑΜΙΕΣ ΕΥΚΑΙΡΙΕΣ ΑΠΕΙΛΕΣ Η ύπαρξη ανθρώπινου δυναμικού με κατεύθυνση την απασχόληση στον τουρισμό Η χαμηλού επιπέδου εκπαίδευση των απασχολούμενων στον τουρισμό Η συνεχής ενεργοποίηση προγραμμάτων περαιτέρω κατάρτισης και ειδίκευσης των απασχολούμενων στον τουρισμό Η μειωτική πορεία του πληθυσμού Απουσία εξειδίκευσης Απουσία πολιτικής ολοκληρωμένων εκπαιδευτικών προγραμμάτων του πληθυσμού τουριστικών περιοχών Η ευρωπαϊκή συμβολή στην εκπαίδευση Η αύξηση της απασχόλησης στον τουρισμό στην περιφέρεια ως αποτέλεσμα της τάσης για αποκέντρωση Οι συγκεντρωτικές τάσεις απασχόλησης στην πρωτεύουσα Η αύξηση του εργατικού δυναμικού με την εισροή οικονομικών μεταναστών Η εισχώρηση νέων τεχνολογιών στη διαδικασία παραγωγής 4/4/2012 Παρουσίαση μελέτης ΕΠΧΣΑΑ για τον Τουρισμό 27

ΔΥΝΑΜΕΙΣ ΑΔΥΝΑΜΙΕΣ ΕΥΚΑΙΡΙΕΣ ΑΠΕΙΛΕΣ Το υψηλό κόστος μεταφορών Η δυνατότητα αξιοποίησης των και χρονοαποστάσεων στα ιδιαίτερων φυσικών ελληνικά νησιά χαρακτηριστικών κάθε περιοχής Ο πολυνησιακός χαρακτήρας του Ελλαδικού χώρου Οι περιβαλλοντικές επιπτώσεις της τουριστικής ανάπτυξης Το μεσογειακό κλίμα Η γεωγραφική, οικονομική και κοινωνική απομόνωση των νησιών Η συμβολή της ποικιλομορφίας στην πολυθεματική ανάπτυξη του τουρισμού Το υφιστάμενο θεσμικό πλαίσιο για την εκτός σχεδίου δόμηση, παρεκκλίσεις Ακτές- αξιόλογος ορεινός χώρος Η έλλειψη ιεράρχησης της σημαντικότητας προστασίας των ευαίσθητων περιοχών Η εκμετάλλευση των ιδιαίτερων χαρακτηριστικών της Ελλάδας ως τουριστικού προορισμού Οι ανεξέλεγκτες παρεμβάσεις στο χώρο κι η αυθαίρετη δόμηση Η πολιτιστική κληρονομιά Η έλλειψη θεσμικών ρυθμίσεων για την προστασία του περιβάλλοντος και η αδυναμία εφαρμογής της νομοθεσίας Η δυνατότητα διαφοροποίησης μέσω της αξιοποίησης των τοπικών εθίμων και παραδόσεων κάθε περιοχής Η υποβάθμιση της ιδιαιτερότητας των παραδοσιακών οικισμών Η ύπαρξη παραδοσιακών οικισμών και οικιστικών συνόλων Η απουσία πλήρους καταγραφής των πόρων, έλλειψη κτηματολογίου Κατά τόπους πολιτισμός και παραδόσεις Η αλλοίωση των τουριστικών πόρων Ύπαρξη ιστορικών κέντρων και πολιτιστικού πλούτου διαφορετικών ιστορικών περιόδων Η ελλιπής καταγραφή των δασικών εκτάσεων Η αυξανόμενες τάσεις για επιλογή παραδοσιακού χαρακτήρα προορισμούς Αξιόλογα οικοσυστήματα, και μεγάλος αριθμός προστατευόμενων περιοχών Η εγκατάλειψη ορεινών οικισμών με πολιτισμικό ενδιαφέρον Ανάπτυξη ανανεώσιμων πηγών ενέργειας 4/4/2012 Παρουσίαση μελέτης ΕΠΧΣΑΑ για τον Τουρισμό 28

ΔΥΝΑΜΕΙΣ ΑΔΥΝΑΜΙΕΣ ΕΥΚΑΙΡΙΕΣ ΑΠΕΙΛΕΣ Οι πολύ μικρές αποστάσεις μεταξύ των ελληνικών νησιών Το ανεπαρκές σιδηροδρομικό δίκτυο Η αξιοποίηση των Εθνικών και Κοινοτικών Πόρων Η απουσία μεταφορικών υποδομών προς ορεινές κυρίως περιοχές της χώρας Η ύπαρξη ικανοποιητικών τουριστικών υποδομών στις περιοχές υψηλής ζήτησης Οι ελλείψεις και η ανάγκη για αναβάθμιση των λιμενικών υποδομών Η δυνατότητα διαφοροποίησης συγκεκριμένων τουριστικών προορισμών μέσω της δημιουργίας εκσυγχρονισμένων υποδομών Ανάπτυξη μονοπωλίων αεροπορικών μεταφορών Το μικρό μέγεθος της χώρας Η ύπαρξη πολλών υποβαθμισμένων ξενοδοχειακών μονάδων Η ορθότερη αξιοποίηση του υφισταμένου τουριστικού δυναμικού (καταλύματα) Υποβάθμιση Περιβάλλοντος και τουριστικών πόρων Το μεγάλο πλήθος των υφιστάμενων αεροπορικών υποδομών (ενεργά και μη αεροδρόμια) Η έλλειψη προσβασιμότητας σε πολλές περιοχές της χώρας Η ανεπτυγμένη εθνική ναυτιλία Η μικρή συνδεσιμότητα μεταξύ των ελληνικών νησιών Η ανυπαρξία ειδικών υποδομών για την ανάπτυξη εναλλακτικών μορφών τουρισμού Η ανεπαρκής κάλυψη σημαντικών αναγκών βασικών υποδομών (ύδρευση, αποχέτευση, απορρίμματα) 4/4/2012 Παρουσίαση μελέτης ΕΠΧΣΑΑ για τον Τουρισμό 29

ΔΥΝΑΜΕΙΣ ΑΔΥΝΑΜΙΕΣ ΕΥΚΑΙΡΙΕΣ ΑΠΕΙΛΕΣ Η επιτυχής διοργάνωση των Ολυμπιακών Αγώνων Μειωμένες δαπάνες για το μάρκετινγκ του ελληνικού τουρισμού Η δυνατότητα δημιουργίας νέας, αποτελεσματικής "εικόνας" της Ελλάδας Ο ανταγωνισμός κι η προβολή των άλλων χωρών Η αναγνωρισιμότητα του ελληνικού χώρου ως τουριστικού προορισμού Συχνές αλλαγές πολιτικής στην προώθηση του τουριστικού προϊόντος Η διεθνείς τάσεις χρήσης του marketing ως εργαλείο ανάπτυξης Η ύπαρξη συγκεκριμένων, διάσημων διεθνώς τουριστικών προορισμών Πολιτιστικά μνημεία διεθνούς εμβέλειας 4/4/2012 Παρουσίαση μελέτης ΕΠΧΣΑΑ για τον Τουρισμό 30

ΔΥΝΑΜΕΙΣ ΑΔΥΝΑΜΙΕΣ ΕΥΚΑΙΡΙΕΣ ΑΠΕΙΛΕΣ Σημαντικός τουριστικός προορισμός για διακοπές "ήλιου-θάλασσας", παγκόσμια φήμη Μειωμένη απόδοση της τουριστικής δραστηριότητας Συνολική αναβάθμιση των παραμέτρων που χαρακτηρίζουν την τουριστική δραστηριότητα Υποβάθμιση του φυσικού περιβάλλοντος και των τουριστικών πόρων Εποχικότητα Χωρική συγκέντρωση της τουριστικής δραστηριότητας σε συγκεκριμένους πόλους Προβολή και προώθηση της χώρας και ενσωμάτωση της καινοτομίας στο προϊόν Άμβλυνση των φαινομένων χωρικής και χρονικής συγκέντρωσης της τουριστικής δραστηριότητας Περαιτέρω αύξηση του βαθμού εξάρτησης της Εθνικής Οικονομίας από τον Τουρισμό Ποσοτική και ποιοτική συρρίκνωση των τουριστικών πόρων Εμπλουτισμός του τουριστικού προϊόντος Ο ανταγωνισμός από τις υπόλοιπες χώρες 4/4/2012 Παρουσίαση μελέτης ΕΠΧΣΑΑ για τον Τουρισμό 31

1. Η βελτίωση της ανταγωνιστικότητας του ελληνικού τουριστικού προϊόντος, 2. η εξασφάλιση της βιωσιμότητας των πόρων και 3. η διάχυτη και ισόρροπη ανάπτυξη με ενίσχυση των πολιτικών περιφερειακής ανάπτυξης Προϋποθέσεις, η συμπληρωματικότητα τόσο μεταξύ των κατευθύνσεων η διαμόρφωση συνθηκών ανάδειξης και αξιοποίησης των τουριστικών πόρων, με ταυτόχρονη προστασία τους από κίνδυνο υποβάθμισης, ο ολοκληρωμένος χαρακτήρας του τόσο χωρικά ώστε να προωθείται η ισόρροπη περιφερειακή ανάπτυξη όσο και θεματικά, η διαμόρφωση των αναγκαίων κοινωνικών συμμαχιών, μεταξύ των παραγωγικών δυνάμεων στη διαδικασία του σχεδιασμού, η αξιοποίηση των ευκαιριών που προκύπτουν από τις διεθνείς εξελίξεις και η άμεση ανταπόκριση στις αλλαγές που επηρεάζουν τις βασικές παραμέτρους της τουριστικής ανάπτυξης. Αρχές εφαρμογή πολιτικών ενίσχυσης της ανταγωνιστικότητας, με ειδική μέριμνα για τη διαμόρφωση της ταυτότητας διάχυση των αποτελεσμάτων του τουρισμού στους υπόλοιπους τομείς της οικονομίας εξασφάλιση κατά προτεραιότητα: της προστασίας, βιωσιμότητας, αναβάθμισης και ανάδειξης των φυσικών και τουριστικών πόρων, ελαχιστοποίηση του περιβαλλοντικού, πολιτισμικού και κοινωνικού κόστους βελτίωση του συνολικού (άμεσου και έμμεσου) οικονομικού αποτελέσματος της τουριστικής δραστηριότητας και του βαθμού απόδοσης 4/4/2012 Παρουσίαση μελέτης ΕΠΧΣΑΑ για τον Τουρισμό 32

1. Εκσυγχρονισμός της τουριστικής δραστηριότητας. Βελτίωση της ποιότητας των παρεχομένων υπηρεσιών και υποδομών. Ενίσχυση της πολυθεματικότητας των προορισμών. 2. Διαχείριση των φυσικών και πολιτισμικών πόρων. Έλεγχος του φυσικού και πολιτισμικού αποθέματος Ανάδειξη και προβολή των τουριστικών πόρων 3. Βελτίωση και διάχυση του οικονομικού αποτελέσματος του τουρισμού Χρονική διεύρυνση Χωρική διεύρυνση Σύνδεση με τον πρωτογενή τομέα Ενίσχυση και ανάπτυξη του εσωτερικού τουρισμού 4/4/2012 Παρουσίαση μελέτης ΕΠΧΣΑΑ για τον Τουρισμό 33

Βραχυπρόθεσμες παρεμβάσεις η αριθμητική αύξηση των προορισμών, βελτίωση της προσβασιμότητας και των δημοσίων υποδομών, υιοθέτηση πολιτικής κινήτρων συστηματικής προβολής των περιοχών, με επάρκεια τουριστικών πόρων. ισόρροπη ανάπτυξη πόλων, δίκτυα θεματικής ολοκλήρωσης του τουριστικού προϊόντος Σύνδεση νέων προορισμών με ανεπτυγμένες και ιδιαίτερα των πόλων της ενδοχώρας και παρακτίων περιοχών. Προώθηση υποδομών βελτίωσης της προσβασιμότητας, και λοιπές δημόσιες υποδομές. Μεσο-μακροπρόθεσμες παρεμβάσεις ολοκλήρωση της λειτουργικής συγκρότησης του προτύπου εμπλουτισμός του με νέες μορφές τουρισμού, σύνδεση με πρωτογενή παραγωγή, ενίσχυση των φυσικών και λειτουργικών συνδέσεων μεταξύ των πόλων που συγκροτούν τα τοπικά δίκτυα. Ολοκλήρωση των ήδη προγραμματισμένων μεγάλων και προγράμματος αναβάθμισης δημοσίων υποδομών. 4/4/2012 Παρουσίαση μελέτης ΕΠΧΣΑΑ για τον Τουρισμό 34

4/4/2012 Παρουσίαση μελέτης ΕΠΧΣΑΑ για τον Τουρισμό 35

η βελτίωση των τεχνικών και κοινωνικών υποδομών. η προώθηση εναλλακτικών μορφών τουρισμού η ανάδειξη και η προστασία των πόρων ο εκσυγχρονισμός του θεσμικού πλαισίου Εκτός χωροταξικού σχεδίου η ποιοτική αναβάθμιση της τουριστικής εκπαίδευσης. η εξασφάλιση της προσαρμοστικότητας του προϊόντος. η βελτίωση του συστήματος διεθνούς προβολής. 4/4/2012 Παρουσίαση μελέτης ΕΠΧΣΑΑ για τον Τουρισμό 36

θαλάσσιος, (έμφαση σε δίκτυα μαρινών) -> άξονες ο πολιτισμικός -> πλέγμα ο αστικός (έμφαση σε συνεδριακό) -> πόλοι ο οικολογικός - περιβαλλοντικός -> πλέγμα, δίκτυα ο αθλητικός (έμφαση στο γκολφ) -> πόλοι, δίκτυα ο ιαματικός-θεραπευτικός -> πόλοι 4/4/2012 Παρουσίαση μελέτης ΕΠΧΣΑΑ για τον Τουρισμό 37

Άξονες Πόλοι 4/4/2012 Παρουσίαση μελέτης ΕΠΧΣΑΑ για τον Τουρισμό 38

Ενίσχυση μέτρων σχεδιασμένης δόμησης με στόχο την αποφυγή συγκρούσεων χρήσεων και τον ελέγχο της εκτός σχεδίου δόμησης. Πολεοδομικές ρυθμίσεις με στόχο την βελτίωση της λειτουργίας και των παρεχόμενων υπηρεσιών των ξενοδοχειακών επιχειρήσεων. Ρυθμίσεις χωροθέτησης μεγάλων επενδύσεων. Ένταξη της «τουριστικής κατοικίας» στις παραγωγικές δραστηριότητες. Αναθεώρηση κριτηρίων αξιολόγησης καταλυμάτων ορεινών ή ειδικών περιοχών και διαμόρφωση νέων αγροτουριστικών καταλυμάτων. Οργάνωση διαρκούς μηχανισμού παρακολούθησης Σε περιοχές οι οποίες έχουν οριοθετηθεί ως περιβαλλοντικά ευαίσθητες (NATURA) προτείνεται η οργάνωση όρων και περιορισμών αξιοποίησης τους στην κατεύθυνση προστασίας του ενδιαφέροντος είδους Προτείνεται η τροποποίηση του θεσμικού πλαισίου που αφορά στις Ζώνες Οικιστικού Ελέγχου και τις Περιοχές Υψηλής Παραγωγικότητας στην κατεύθυνση της δυνατότητας αναθεώρησής των, με κριτήριο την προστασία του φυσικού πόρου (εφ όσον συνεχίζει να υφίσταται) αλλά και τις χωροταξικές κατευθύνσεις της τουριστικής ανάπτυξης Διαμόρφωση προτύπων και συγκρότηση μηχανισμών πιστοποίησης και ελέγχου της ποιότητας των παρεχομένων υπηρεσιών. Προώθηση τοπικών προτύπων ποιότητας ενίσχυσης των αντιστοίχων γενικών, στη βάση της αξιοποίησης τοπικών πόρων. 4/4/2012 Παρουσίαση μελέτης ΕΠΧΣΑΑ για τον Τουρισμό 39

Στις περιοχές οι οποίες έχουν χαρακτηριστεί ενταγμένες εκτός σχεδίου με προϋποθέσεις: αρτιότητα γηπέδου 30 στρέμματα. τουριστικές μονάδες τουλάχιστον 4 αστέρων. εντός σχεδίου: τουριστικές μονάδες τουλάχιστον 3 αστέρων εντός ορίου οικισμών (εκτάσεις που δεν προορίζονται προς πολεοδόμηση) αρτιότητα γηπέδου 2.000 τ.μ. τουριστικές μονάδες τουλάχιστον 4 αστέρων Στην υπόλοιπη Ελλάδα με εξαίρεση τα νησιά με λιγότερους από 3.100 κατοίκους επιτρέπεται η εκτός σχεδίου δόμηση για στέγαση τουριστικών καταλυμάτων με προϋποθέσεις στις περιοχές που έχουν χαρακτηριστεί «αναπτυσσόμενες»: αρτιότητα γηπέδου 10 στρέμματα και επίπεδο τουλάχιστον 3 αστέρων. στις περιοχές που έχουν χαρακτηριστεί «με δυνατότητες ανάπτυξης»: αρτιότητα γηπέδου 6 στρέμματα και επίπεδο τουλάχιστον 3 αστέρων. 4/4/2012 Παρουσίαση μελέτης ΕΠΧΣΑΑ για τον Τουρισμό 40

Η παραθεριστική κατοικίας δεν προωθείται στις τουριστικά ανεπτυγμένες περιοχές (ενταγμένες στην τουριστική αγορά). Στις περιοχές που χαρακτηρίζονται εντασσόμενες προωθείται κατά προτεραιότητα εντός σχεδίου ή εντός ορίου οικισμού ή σε συνέχεια με υφιστάμενο οικισμό. Η αλλοίωση του φυσικού τοπίου από την ύπαρξη εγκαταλελειμμένων εγκαταστάσεων, στις ενταγμένες περιοχές η διαμόρφωση νομικού πλαισίου που να προβλέπει την αφαίρεση της άδειας σε περίπτωση μη λειτουργίας της επιχείρησης Εναλλακτικά προτείνεται η δυνατότητα ενίσχυσης, στις χαρακτηρισμένες ως ενταγμένες περιοχές, της ολικής κατεδάφισης και εκ νέου κατασκευής των εγκαταστάσεων. Αξιοποίηση εγκαταλελειμμένων οικισμών Η επιλογή και προώθησή τους μπορεί να γίνεται μέσω των μελετών ΓΠΣ / ΣΧΟΟΑΠ. Εργαλείο εκτίμησης της Τουριστικής Φέρουσας Ικανότητας μέσω ενός δυναμικού και προσαρμοζόμενου, στην υφιστάμενη κατά καιρούς πραγματικότητα, μηχανισμού. ΠΕΧΠ αναβάθμιση δομημένου περιβάλλοντος Σε περιοχές που έχουν διαμορφώσει τουριστικό προϊόν ενταγμένο στο πρότυπο ήλιου θάλασσας αναπτύσσονται έντονα πολεοδομικά και περιβαλλοντικά προβλήματα λόγω μεγάλων πυκνοτήτων 4/4/2012 Παρουσίαση μελέτης ΕΠΧΣΑΑ για τον Τουρισμό 41

Μεγάλες επενδύσεις Προτείνεται η αξιοποίηση του θεσμικού εργαλείου των ΠΟΑΠΔ, (προτείνεται ο όρος ΠΟΑΠΔ Τουρισμού) με καθολική εφαρμογή στο σύνολο της χώρας εκτός του ορεινού χώρου, με βασικά χαρακτηριστικά: Τουλάχιστον 50 % της συνολικής έκτασης ελεύθεροι χώροι εκ των οποίων το 30% (15% της συνολικής έκτασης) κοινόχρηστοι χώροι που παραχωρούνται στον οικείο ΟΤΑ αλλά την ευθύνη της κατασκευής και της συντήρησής τους έχει ο επενδυτής. Ο συντελεστής δόμησης να μην υπερβαίνει το 0.5 (δηλαδή μέγιστος μεικτός συντελεστής 0.25). Ελάχιστη επιφάνεια γηπέδου 100 στρέμματα. Δικαίωμα πώλησης τουριστικών κατοικιών μέχρι του 40% της συνολικής δομημένης επιφάνειας της ΠΟΑΠΔ. Σημαντική παράμετρο αποτελεί η μορφολογική εναρμόνιση με το περιβάλλον και η υποχρέωση διάσπασης των όγκων ανάλογα με την περιοχή ανάπτυξης της επένδυσης. 4/4/2012 Παρουσίαση μελέτης ΕΠΧΣΑΑ για τον Τουρισμό 42

ανεπτυγμένες αναπτυσσόμενες με δυνατότητες εντασσόμενες με δυνατότητες εντασσόμενες με δυνατότητες Προτάσεις χωρική ενότητα παράκτιος χώρος ενδιάμεση ζώνη ορεινός χώρος αεροδρόμια δίκτυο μαρίνων υδροπλάνα υποδομές υγείας κατά προτεραιότητα ανάπτυξη υποδομών υγείας τουριστική κατοικία ρυθμίσεις για εκτός σχεδίου δόμηση απαίτηση προϋποθέσεων για τουριστικές δραστηριότητες εκτός σχεδίου (αρτιότητα 30 στρ) απαίτηση προϋποθέσεων για τουριστικές δραστηριότητες εκτός σχεδίου (αρτιότητα 10 στρ) απαίτηση προϋποθέσεων για τουριστικές δραστηριότητες εκτός σχεδίου (αρτιότητα 6 στρ) πολεοδομικές ρυθμίσεις για ξενοδοχεία αποκατάσταση του τοπίου στην περίπτωση μη λειτουργίας της επιχείρησης ενίσχυση στην περίπτωση αντικατάστασης του κελύφους αντισταθμιστικές δράσεις ΠΕΧΠ αναθεώρηση αξιολόγησης καταλυμάτων ανάδειξη παραδοσιακών οικισμών ανάδειξη αρχαιολ. χώρων 4/4/2012 Παρουσίαση μελέτης ΕΠΧΣΑΑ για τον Τουρισμό 43

ΤΕΛΟΣ