ΤΗΤΙΟΣ ΚΑΘΖΚΑΤΟΣ: ΙΗΚΛΝΙΝΓΗΑ ΔΛΟΤΖΤΑ: 1. ΔΗΠΑΓΩΓΖ ΟΛΟΚΑ ΘΑΘΖΓΖΤΖ: ΗΔΟΝΘΔΝΠ ΕΑΣΑΟΗΑΠ ΤΚΖΚΑ: Ρκήκα Γηαρείξηζεο Ξεξηβάιινληνο & Φπζηθώλ Ξόξσλ ΑΓΟΗΛΗΝ

ΤΗΤΙΟΣ ΚΑΘΖΚΑΤΟΣ: ΙΗΚΛΝΙΝΓΗΑ ΔΛΟΤΖΤΑ: 1. ΔΗΠΑΓΩΓΖ ΟΛΟΚΑ ΘΑΘΖΓΖΤΖ: ΗΔΟΝΘΔΝΠ ΕΑΣΑΟΗΑΠ ΤΚΖΚΑ: Ρκήκα Γηαρείξηζεο Ξεξηβάιινληνο & Φπζηθώλ Ξόξσλ ΑΓΟΗΛΗΝ

Άδεηεο Φξήζεο Τν παξόλ εθπαηδεπηηθό πιηθό ππόθεηηαη ζε άδεηεο ρξήζεο Creative Commons. Γηα εθπαηδεπηηθό πιηθό, όπσο εηθόλεο, πνπ ππόθεηηαη ζε άιινπ ηύπνπ άδεηαο ρξήζεο, ε άδεηα ρξήζεο αλαθέξεηαη ξεηώο. 2

Φξεκαηνδόηεζε Τν παξόλ εθπαηδεπηηθό πιηθό έρεη αλαπηπρζεί ζηα πιαίζηα ηνπ εθπαηδεπηηθνύ έξγνπ ηνπ δηδάζθνληα. Τν έξγν «Αλνηθηά Αθαδεκατθά Καζήκαηα ζην Ξαλεπηζηήκην Ξαηξώλ» έρεη ρξεκαηνδνηήζεη κόλν ηε αλαδηακόξθσζε ηνπ εθπαηδεπηηθνύ πιηθνύ. Τν έξγν πινπνηείηαη ζην πιαίζην ηνπ Δπηρεηξεζηαθνύ Πξνγξάκκαηνο «Δθπαίδεπζε θαη Γηα Βίνπ Κάζεζε» θαη ζπγρξεκαηνδνηείηαη από ηελ Δπξσπατθή Έλσζε (Δπξσπατθό Θνηλσληθό Τακείν) θαη από εζληθνύο πόξνπο. 3

ΙΗΚΛΝΙΝΓΗΑ ΗΔΟΝΘΔΝΠ ΕΑΣΑΟΗΑΠ Αλαπιεξσηήο Θαζεγεηήο Ξεξηβαιινληηθήο Γεσινγίαο θαη δαηηθώλ Ξόξσλ Ηζηόηνπνο: www.env.upatras.gr/people/profiles/id/43 26410-74131 izachari@upatras.gr

1. Δηζαγσγή Πεκαληηθά Θέκαηα Οη ιίκλεο απεηθνλίδνπλ ηνπο πδξνθξίηεο ηνπο (έδαθνο, βιάζηεζε, ρξήζεηο γεο) θαη ην θιίκα Ζ κνξθνκεηξία (κνξθή, βάζνο, κέγεζνο) θαη ε πδξνινγία (πνζνζηό απνξξνήο) είλαη ζεκαληηθνί θαζνξηζηηθνί παξάγνληεο γηα ην πώο νη ιίκλεο ιεηηνπξγνύλ Οη ιίκλεο δελ είλαη νκνηνγελείο θαη θαιά αλακεκηγκέλεο όπσο εκθαλίδνληαη ζπρλά Απηέο δεκηνπξγνύλ ηε κεγάιε κεηαβιεηόηεηα βηνηόπσλ ηνπο

3 θύξηνη παξάγνληεο θαζνξίδνπλ ην ηξνθηθό ζύζηεκα κηαο ιίκλεο (ηε βηνινγηθή παξαγσγηθόηεηά ηεο) δξνθξίηεο Θιίκα Κνξθνινγία Πνζνζηό ζξεπηηθνύ αλεθνδηαζκνύ (από ηνλ πδξνθξίηε θαη ηελ αηκόζθαηξα) Γεσινγία ππνζηξώκαηνο, εδάθε, βιάζηεζε, ρξήζεηο εδάθνπο, αηκνζθαηξηθή απόζεζε Θιίκα Φσο, ζεξκνθξαζία, βξνρόπησζε θαη πδξνινγία Κνξθνινγία Βάζνο (κέζν θαη κέγηζην), κέγεζνο (όγθνο/πεξηνρή), ζρήκα

δξνθξίηεο εθηελήο θάιπςε ζηελ πδξνινγία Θαζέλαο δεη ζε έλαλ πδξνθξίηε! δξνθξίηεο - ν ηνκέαο ζηξαγγίζκαηνο ηνπ εδάθνπο ζε κηα ιίκλε, έλαλ πγξόηνπν ή έλα πνηάκη Όια απηά ζπκβαίλνπλ ζην έδαθνο θαη έρνπλ επηπηώζεηο ζηελ πνηόηεηα ηνπ λεξνύ

δξνθξίηεο: Αλαινγία έθηαζεο επηθάλεηαο ιηκλώλ Πόζν κεγάινο είλαη ν πδξνθξίηεο ζε ζύγθξηζε κε ην κέγεζνο ηεο ιίκλεο; Αλαινγία = Έθηαζε Υδξνθξίηε= Α w :A 0 Έθηαζε Ιίκλεο Low High ςειόηεξε αλαινγία = πςειόηεξε παξαγσγηθόηεηα, ζπρλά ρεηξόηεξε πνηόηεηα λεξνύ

Κνξθνινγηθά ραξαθηεξηζηηθά κηαο ιίκλεο Υςόκεηξν = 390 m (1279 ft MSL) Έθηαζε ιίκλεο (Ao) = 16.6 ha (1ha=10 ζηξέκκαηα) Έθηαζε Υδξνθξίηε (Aw) = 85.4 ha Aw:Ao = 5:1 Κέγηζην βάζνο (Zmax) = 16.1 m Όγθνο ιίκλεο (V) = 1.6 x 10 6 m 3 Κήθνο αθηνγξακκήο = 1.6 km Παξάθηηα πεξηνρή = 32 % Υδξαπιηθόο ρξόλνο παξακνλήο (HRT) = 2.6 ± 0.9 yrs (30 yr record)

Ρί είλαη ν ρξόλνο παξακνλήο; Ξόζν θαηξό παίξλεη γηα ηε ιίκλε λα «αδεηάζεη»; Σξόλνο παξακνλήο= όγθνο ιηκλώλ εθξνή Σξόλνο καθξνρξόληαο παξακνλήο: Ζ ιίκλε μεπιέλεηαη ιηγόηεξν ζπρλά Ξην αξγή λα απνθξηζεί Ξαξακνλή ξύπσλ πεξηζζόηεξν

T t = V / Q V = όγθνο Q = εηζξνή T 50 =? T 1 =?

Σξόλνη Ξαξακνλήο Σξόλνη γηα ηηο Laurentian Great Lakes (ρξόλνη θαηά πξνζέγγηζε): Ιίκλε Superior 191 έηε Ιίκλε Michigan 99 έηε Ιίκλε Huron 22 έηε Ιίκλε Ontario 6.0 έηε Ιίκλε Erie 2.6 έηε Σξόλνη γηα κεξηθέο ΖΞΑ ιίκλεο (θαηά πξνζέγγηζε): Grindstone Ιίκλε, MN 4 έηε Ιίκλε Ice, MN 3 έηε Ιίκλε Washington, WA 2.3 έηε Ιίκλε Shagawa, MN 1 έηε Ιίκλε Onondaga, NY 0.25 έηε

Δλλνηνινγηθό πιαίζην γηα ηελ πνηόηεηα λεξνύ ησλ ιηκλώλ ΓΟΝΙΝΓΗΑ ΓΔΩΣΖΚΗΘΖ ΔΗΠΑΓΩΓΖ ΣΟΖΠΖ ΓΟΝΘΟΗΡΖ ΔΓΑΦΝΠ ΑΡΚΝΠΦΑΗΟΗΘΑ ΑΞΝΘΔΚΑΡΑ ΦΠΗΘΔΠ ΘΟΔΞΡΗΘΔΠ ΝΠΗΔΠ ΑΛΑΞΡΜΖ ΑΘΡΝΓΟΑΚΚΖΠ Βηνκεραληθά - δεκόζηα ιύκαηα ΑΛΘΟΩΞΝΓΔΛΔΗΠ ΘΟΔΞΡΗΘΔΠ ΝΠΗΔΠ πνιίκλην θαη ρεηκώλαο Ν 2 - κείσζε ΚΝΟΦΝΚΔΡΟΗΑ ΙΗΚΛΖ Γηαθάλεηα ΓΑΡΝΠ ΒΗΝΚΑΕΑ ΦΘΩΛ (βάζνο secchi, ζνιόηεηα) (ρισξνθύιιε-α)

Ξεξηζζόηεξα γηα ηε κεηαβιεηόηεηα ησλ ιηκλώλ θπζηθά: θύκαηα, ξεύκαηα, ζεξκνθξαζία, θσο, ηδήκαηα ρεκηθά: θύξηνη, δεπηεξεύνληεο θαη κηθξνηξνθηθνί, αέξηα, ζην λεξό θαη ηα ηδήκαηα βηνινγηθά: βηνκάδα (δνκή) θαη πνζνζηά αύμεζεο (ιεηηνπξγία) ρσξηθά ραξαθηεξηζηηθά γλσξίζκαηα: νξηδόληηεο θαη θάζεηεο παξαιιαγέο ιηκλώλ ρξόλνο (εκεξήζηα, επνρηαθά, θαηξηθά γεγνλόηα) Ζ θπζηθή κεηαβιεηόηεηα απηώλ ησλ ηδηνηήησλ θαζνξίδεη ηνπο δηαθνξεηηθνύο βηόηνπνπο πνπ είλαη νη βέιηηζηνη γηα ηνπο δηαθνξεηηθνύο νξγαληζκνύο

Πεκείσκα Ηζηνξηθνύ Δθδόζεσλ Έξγνπ Τν παξόλ έξγν απνηειεί ηελ 1 ε Πεκείσκα Αλαθνξάο έθδνζε. Copyright Παλεπηζηήκην Παηξώλ, Ηεξόζενο Εαραξίαο, 2015. Ηεξόζενο Εαραξίαο. «ΙΗΚΛΝΙΝΓΗΑ». Έθδνζε: 1.0. Αγξίλην 2015. Γηαζέζηκν από ηε δηθηπαθή δηεύζπλζε: https://eclass.upatras.gr/courses/env116/ Πεκείσκα Αδεηνδόηεζεο Τν παξόλ πιηθό δηαηίζεηαη κε ηνπο όξνπο ηεο άδεηαο ρξήζεο Creative Commons Αλαθνξά Γεκηνπξγνύ, Απαγόξεπζε Δκπνξηθήο Φξήζεο θαη Όρη Παξάγσγα Έξγα. Δμαηξνύληαη ηα απηνηειή έξγα ηξίησλ π.ρ. θσηνγξαθίεο, δηαγξάκκαηα θ.ι.π., ηα νπνία εκπεξηέρνληαη ζε απηό θαη ηα νπνία αλαθέξνληαη καδί κε ηνπο όξνπο ρξήζεο ηνπο ζην «Σεκείσκα Φξήζεο Έξγσλ Τξίησλ». Ρν Έξγν απηό θάλεη ρξήζε ησλ αθόινπζσλ έξγσλ: Δηθόλα 1: https://en.wikipedia.org/wiki/lake_bled «Ρν πιηθό ηεο παξνπζίαζεο πξνέξρεηαη από ηηο παλεπηζηεκηαθέο παξαδόζεηο ηνπ θαζεγεηή Η. Εαραξία. Νη εηθόλεο, ζηηο νπνίεο δελ ππάξρεη αλαθνξά, απνηεινύλ δεκηνπξγία ηνπ δηδάζθνληα».