V eff. (r) r = L z. Veff( )=λ 2 /2

Σχετικά έγγραφα
ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΑΘΗΝΩΝ ΘΕΜΑ Α ΘΕΜΑ Β

[ S Θ εµα Γ: Ενα σ υστηµα F σωµατιδ ιων, το καθ ενα µε µ αζα HG (I KJ!!LLLM! F ), κινο υνται π ανω σε µια κυκλικ η στεφ ανη ακτ ινας N. Η γωνιακ η θ ε

ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΑΘΗΝΩΝ ΘΕΜΑ Α (25 µον αδες) ΘΕΜΑ Β (25 µον αδες) η µοναδικ ΘΕΜΑ Γ (25 µον αδες) κοιν

& N. Εστω µια ακολουθ ια απ ο οµ οκεντρους πολ υ λεπτο υς σφαιρικο υς φλοιο υς µε αντ ιστοιχες ακτ ινες "M " 6 "ONP Q Q Q RS"MTU και µ αζες " Q Q Q RV


υσεισ Θ εµα Α : Θ εµα Β :

Η ΕΝΝΟΙΑ ΤΗΣ ΙΑΦΟΡΙΚΗΣ ΙΑΤΟΜΗΣ ΣΚΕ ΑΣΗΣ Η εννοια της διαφορικ ης διατοµ ης σκ εδασης Εστω οτι µ ια παρ αλληλη δ εσµη σωµατιδ ιων βοµ αρ

Θ εµα Α : Θ εµα Β : Θ εµα Γ :

12:00 12:05 12:00 12:03

Κεφ αλαιο οτε ενα συναρτησοειδ εσ καθ ισταται στ ασιµο

Κεφ αλαιο Η Λαγκρανζιαν η και το φυσικ ο τησ περιε- οµενο

Κεφ αλαιο Απ ο τη δυναµικ η στη στατικ

7.2 Κ ινηση φορτισµ ενου σωµατιδ ιου σε οµογεν εσ ηλεκτρικ ο και µαγνητικ ο πεδ ιο

Gottfried Wilhelm Leibniz

Κεφ αλαιο Απειροστ ες στροφ ες διαν υσµατος

Προσεγγιστικ οσ προσδιορισµ οσ τησ θεµελει ωδουσ ταλ αντωσησ µι ασ αλυσ ιδασ

που δεν περιγρ αφεται οµως οπως προηγουµ ενως ως ενα απλ ο ηµ ιτονο, αλλ α ως ενα αθροισµα ηµιτονοειδ ων ορων. Παρ αδειγµα: Εστω:

Albert Einstein. Lagrange


1 Πολυπολικ η αν απτυξη του βαρυτικο υ δυναµικο υ

[ ` + = [ + + q τροχι ας ε ιναι: \ / : : 98< D "!$# ) + 3.W/X 1G &% ' & 98 + &Z W /0 98< \> /0 98< [ & 98 W + / : : 98 + \ / : : 98 / : : 98 $]^ ε αφο

ΚΑΝΟΝΙΣ ΜΟ Ι ΙΕΞΑΓΩΓΗΣ ΑΓΩΝΩΝ 1 / 8 SCALE IC TRA CK ΕΛ. Μ. Ε

Πα κ έ τ ο Ε ρ γ α σ ί α ς 4 Α ν ά π τ υ ξ η κ α ι π ρ ο σ α ρ µ ο γ ή έ ν τ υ π ο υ κ α ι η λ ε κ τ ρ ο ν ι κ ο ύ ε κ π α ι δ ε υ τ ι κ ο ύ υ λ ι κ ο


Κεφ αλαιο 3. Αν αλυση µετρ ησεων και αποτελ εσµατα. 3.1 Μ εθοδος αν αλυσης δεδοµ ενων

Z L L L N b d g 5 * " # $ % $ ' $ % % % ) * + *, - %. / / + 3 / / / / + * 4 / / 1 " 5 % / 6, 7 # * $ 8 2. / / % 1 9 ; < ; = ; ; >? 8 3 " #

ΤΜΗΜΑ ΦΩΚΑ/ΤΕΤΑΡΤΗ

ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΑΘΗΝΩΝ ΤΜΗΜΑ ΦΥΣΙΚΗΣ. ΕΞΕΤΑΣΗ ΣΤΗ ΜΗΧΑΝΙΚΗ Ι Σεπτέµβριος 2004


ΠΟΛΛΑΠΛΗ ΠΡΟΣΒΑΣΗ ΣΕ ΙΚΤΥΑ ΜΕΤΑΒΑΛΛΟΜΕΝΗΣ ΤΟΠΟΛΟΓΙΑΣ. Χρ ηστος Παπαχρ ηστου Επι λ επουσα καθηγ ητρια: Φωτειν η-νι ο η Παυλ ιδου

Επαναληπτικό ιαγώνισµα Β Τάξης Λυκείου Κυριακή 7 Μάη 2017 Οριζόντια Βολή-Κυκλική Κίνηση-Ορµή Ηλεκτρικό& Βαρυτικό Πεδίο

ΟΜΟΣΠΟΝ ΙΑ ΕΚΠΑΙ ΕΥΤΙΚΩΝ ΦΡΟΝΤΙΣΤΩΝ ΕΛΛΑ ΟΣ (Ο.Ε.Φ.Ε.) ΕΠΑΝΑΛΗΠΤΙΚΑ ΘΕΜΑΤΑ ΕΠΑΝΑΛΗΠΤΙΚΑ ΘΕΜΑΤΑ 2016 B ΦΑΣΗ

Σ Α Β Β Α Ϊ Η Μ Α Ν Ω Λ Α Ρ Α Κ Η. ΠΑΓΚΡΑΤΙ : Χρ. Σµύρνης 3, Πλ. Νέου Παγκρατίου τηλ:210/ /

Ηλεκτρομαγνητισμός. Ηλεκτρικό πεδίο νόμος Gauss. Νίκος Ν. Αρπατζάνης

Περι - Φυσικής. Επαναληπτικό ιαγώνισµα Β Τάξης Λυκείου Παρασκευή 15 Μάη 2015 Μηχανική/Θερµοδυναµική/Ηλεκτρικό Πεδίο. Θέµα Α. Ενδεικτικές Λύσεις

613/97 ( 2 ) 2078/92,

Θέµατα Φυσικής Θετικής Κατεύθυνσης Β Λυκείου 1999 ΕΚΦΩΝΗΣΕΙΣ

JEAN-CHARLES BLATZ 02XD RE52755

Περι-Φυσικής. Θέµα Α. 5ο ιαγώνισµα - Επαναληπτικό ΙΙ. Ονοµατεπώνυµο: Βαθµολογία % Οµάδα Γ. (α) τη δύναµη που ασκείται στο υπόθεµα.

ΕΡΩΤΗΣΕΙΣ ΚΑΤΑΝΟΗΣΗΣ ΦΥΣΙΚΗ ΙΙ

, σ. 11).»

ΕΥΤΕΡΑ 28 ΙΟΥΝΙΟΥ 1999 ΦΥΣΙΚΗ ΘΕΤΙΚΗΣ ΚΑΤΕΥΘΥΝΣΗΣ

ΗΛΕΚΤΡΟΜΑΓΝΗΤΙΚΗ ΘΕΩΡΙΑ Ο ΝΟΜΟΣ ΤΟΥ GAUSS

Σ Α Β Β Α Ϊ Η Μ Α Ν Ω Λ Α Ρ Α Κ Η. ΠΑΓΚΡΑΤΙ : Χρ. Σµύρνης 3, Πλ. Νέου Παγκρατίου τηλ:210/ /

ÁÎÉÁ ÅÊÐÁÉÄÅÕÔÉÊÏÓ ÏÌÉËÏÓ

2. Οι νόµοι της κίνησης, οι δυνάµεις και οι εξισώσεις κίνησης

Λυμένες ασκήσεις. Ηλεκτρική δυναμική ενέργεια

ΦΥΣΙΚΗ ΚΑΤΕΥΘΥΝΣΗΣ Β ΛΥΚΕΙΟΥ

FAX : spudonpe@ypepth.gr) Φ. 12 / 600 / /Γ1

ΦΥΣΙΚΗ ΠΡΟΣΑΝΑΤΟΛΙΣΜΟΥ ΘΕΤΙΚΩΝ ΣΠΟΥΔΩΝ Β Τάξης ΓΕΛ 4 ο ΓΕΛ ΚΟΖΑΝΗΣ ΗΛΕΚΤΡΙΚΟ ΠΕΔΙΟ ΣΤΕΦΑΝΟΥ Μ. ΦΥΣΙΚΟΣ

Το βαρυτικό πεδίο της Γης.

ΦΥΣΙΚΗ ΓΕΝΙΚΗΣ ΠΑΙ ΕΙΑΣ Β ΤΑΞΗ ΕΝΙΑΙΟΥ ΛΥΚΕΙΟΥ

Επαναληπτικό διαγώνισµα Ταλαντώσεις Στερεό σώµα

ΟΜΟΣΠΟΝΔΙΑ ΕΚΠΑΙΔΕΥΤΙΚΩΝ ΦΡΟΝΤΙΣΤΩΝ ΕΛΛΑΔΟΣ (Ο.Ε.Φ.Ε.) ΕΠΑΝΑΛΗΠΤΙΚΑ ΘΕΜΑΤΑ ΕΠΑΝΑΛΗΠΤΙΚΑ ΘΕΜΑΤΑ 2019 A ΦΑΣΗ

ΕΝΩΣΗ ΚΥΠΡΙΩΝ ΦΥΣΙΚΩΝ

ΕΝΩΣΗ ΚΥΠΡΙΩΝ ΦΥΣΙΚΩΝ

ΕΠΑΝΑΛΗΠΤΙΚΟ ΙΑΓΩΝΙΣΜΑ Φυσική Γ Λυκείου (Θετικής & Τεχνολογικής κατεύθυνσης)

ΟΜΟΣΠΟΝ ΙΑ ΕΚΠΑΙ ΕΥΤΙΚΩΝ ΦΡΟΝΤΙΣΤΩΝ ΕΛΛΑ ΟΣ (Ο.Ε.Φ.Ε.) ΕΠΑΝΑΛΗΠΤΙΚΑ ΘΕΜΑΤΑ ΕΠΑΝΑΛΗΠΤΙΚΑ ΘΕΜΑΤΑ 2016 Α ΦΑΣΗ

ΠΑΓΚΟΣΜΙΑ ΕΛΞΗ ΘΕΩΡΙΑ & ΑΣΚΗΣΕΙΣ

Ενότητα 4: Κεντρικές διατηρητικές δυνάμεις

Προσοχή : στον τύπο της δυναμικής ενέργειας τα φορτία μπαίνουν με το

Θέµατα Φυσικής Θετικής & Τεχν. Κατεύθυνσης Β Λυκείου 2000

Επαναληπτικό ιαγώνισµα Β Τάξης Λυκείου Παρασκευή 25 Μάη 2018 Μηχανική - Ηλεκτρικό/Βαρυτικό Πεδίο

Στις ερωτήσεις 1.1 έως 1.5 επιλέξτε τη σωστή απάντηση.

ΟΜΟΣΠΟΝ ΙΑ ΕΚΠΑΙ ΕΥΤΙΚΩΝ ΦΡΟΝΤΙΣΤΩΝ ΕΛΛΑ ΟΣ (Ο.Ε.Φ.Ε.) ΕΠΑΝΑΛΗΠΤΙΚΑ ΘΕΜΑΤΑ ΕΠΑΝΑΛΗΠΤΙΚΑ ΘΕΜΑΤΑ 2014

ΥΤΙΚΗ ΚΑΣΕΤΘΤΝΗ Μ Α Θ Η Μ Α : Ε Π Ω Ν Τ Μ Ο :... Ο Ν Ο Μ Α :... Σελίδα 1 από 5 Ε Π Ι Μ Ε Λ Ε Ι Α Θ Ε Μ Α Σ Ω Ν : ΜΠΑΡΛΙΚΑ ΩΣΗΡΗ

Επαναληπτικό ιαγώνισµα Β Τάξης Λυκείου Παρασκευή 15 Μάη 2015 Μηχανική/Θερµοδυναµική/Ηλεκτρικό Πεδίο

Για τις παρακάτω ερωτήσεις 2-4 να γράψετε στο τετράδιο σας τον αριθµό της ερώτησης και δίπλα το γράµµα που αντιστοιχεί στη σωστή απάντηση.

ιαγώνισµα Γ Τάξης Ενιαίου Λυκείου Απλή Αρµονική Ταλάντωση - Κρούσεις

,00-20, ,00-19, ,00-18, ,00-17,00

Πειραµατικ ες διατ αξεις και µετρ ησεις

Θετικό σηµειακό φορτίο q βρισκεται σε απόσταση D από το κέντρο µιας κοίλης µεταλλικής σφαίρας ακτίνας R (R<D), η οποία είναι προσγειωµένη.

ΓΡΑΠΤΕΣ ΠΡΟΑΓΩΓΙΚΕΣ ΕΞΕΤΑΣΕΙΣ ΘΕΜΑΤΑ

ΙΑΓΩΝΙΣΜΑ ΣΤΗ ΦΥΣΙΚΗ Γ ΛΥΚΕΙΟΥ ΚΑΤΕΥΘΥΝΣΗΣ ΣΤΙΣ ΜΗΧΑΝΙΚΕΣ ΚΑΙ ΗΛΕΚΤΡΙΚΕΣ ΤΑΛΑΝΤΩΣΕΙΣ

Θέμα 1 ο (Μονάδες 25)

ΑΤΕΙ ΠΕΙΡΑΙΑ/ ΣΤΕΦ 3//7/2013 ΤΜΗΜΑ ΗΛΕΚΤΡΟΛΟΓΙΑΣ ΑΠΑΝΤΗΣΕΙΣ ΓΡΑΠΤΗΣ ΕΞΕΤΑΣΗ ΣΤΗ ΦΥΣΙΚΗ

ΑΣΚΗΣΗ 5.1 Το διάνυσμα θέσης ενός σώματος μάζας m=0,5kgr δίνεται από τη σχέση: 3 j οπότε το μέτρο της ταχύτητας θα είναι:

Θέµατα Φυσικής Θετικής & Τεχν. Κατεύθυνσης Β Λυκείου 2000

Γ' ΛΥΚΕΙΟΥ ΘΕΤΙΚΗ & ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΚΗ ΚΑΤΕΥΘΥΝΣΗ ΦΥΣΙΚΗ ΕΚΦΩΝΗΣΕΙΣ


Λύση Α. Σωστή η επιλογή α. Β.

1ο ιαγώνισµα Β Τάξης Ενιαίου Λυκείου Κυριακή 9 Νοέµβρη 2014 Φυσική Προσανατολισµού - Μηχανική

4ο ιαγώνισµα Β Τάξης Ενιαίου Λυκείου Πέµπτη 2 Απρίλη 2015 Ηλεκτρικό Πεδίο - Πυκνωτές

15PROC

ΦΥΣΙΚΗ Γ' ΛΥΚΕΙΟΥ ΘΕΤΙΚΗΣ ΚΑΙ ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΚΗΣ ΚΑΤΕΥΘΥΝΣΗΣ

Επαναληπτικη άσκηση στην Μηχανική Στερεού-Κρούσεις

ΦΥΕ 14 6η ΕΡΓΑΣΙΑ Παράδοση ( Οι ασκήσεις είναι ϐαθµολογικά ισοδύναµες)


1. Ένα σημειακό θετικό φορτίο Q

ιαγώνισµα Γ Τάξης Ενιαίου Λυκείου Απλή Αρµονική Ταλάντωση - Κρούσεις Ενδεικτικές Λύσεις Θέµα Α

4ο ιαγώνισµα Β Τάξης Ενιαίου Λυκείου Ηλεκτρικό Πεδίο - Πυκνωτές. Ενδεικτικές Λύσεις. Θέµα Α

ΚΕΦΑΛΑΙΟ 1 Ο ΔΥΝΑΜΕΙΣ ΜΕΤΑΞΥ ΗΛΕΚΤΡΙΚΩΝ ΦΟΡΤΙΩΝ

Βαρύτητα Βαρύτητα Κεφ. 12

ΦΥΣΙΚΗ ΟΜΑΔΑΣ ΠΡΟΣΑΝΑΤΟΛΙΣΜΟΥ ΘΕΤΙΚΩΝ ΣΠΟΥΔΩΝ. Α5. α. Λάθος β. Λάθος γ. Σωστό δ. Λάθος ε. Σωστό

Δυναμική Συστήματος Σωμάτων

ΕΝΩΣΗ ΚΥΠΡΙΩΝ ΦΥΣΙΚΩΝ

ΟΜΟΣΠΟΝ ΙΑ ΕΚΠΑΙ ΕΥΤΙΚΩΝ ΦΡΟΝΤΙΣΤΩΝ ΕΛΛΑ ΟΣ (Ο.Ε.Φ.Ε.) ΕΠΑΝΑΛΗΠΤΙΚΑ ΘΕΜΑΤΑ ΕΠΑΝΑΛΗΠΤΙΚΑ ΘΕΜΑΤΑ 2012

Πτερυγιοφόροι σωλήνες

ΔΙΑΓΩΝΙΣΜΑ Β. Θέµα 1 ο Στις ερωτήσεις 1-4 να γράψετε στο τετράδιό σας τον αριθµό της ερώτησης και δίπλα το γράµµα που αντιστοιχεί στη σωστή απάντηση.

ΟΜΟΣΠΟΝ ΙΑ ΕΚΠΑΙ ΕΥΤΙΚΩΝ ΦΡΟΝΤΙΣΤΩΝ ΕΛΛΑ ΟΣ (Ο.Ε.Φ.Ε.) ΕΠΑΝΑΛΗΠΤΙΚΑ ΘΕΜΑΤΑ ΕΠΑΝΑΛΗΠΤΙΚΑ ΘΕΜΑΤΑ 2017 B ΦΑΣΗ ÅÐÉËÏÃÇ

Transcript:

j H ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΑΘΗΝΩΝ Τµ ηµα Φυσικ ης Εξ εταση στη Μηχανικ η Ι Φε ρου αριος 2005 Τµ ηµα Π. Ιω αννου & Θ. Αποστολ ατου ΘΕΜΑ 1 (25 µον αδες) Σωµατ ιδιο µοναδια ιας µ αζας κινε ιται σ υµφωνα µε το δυναµικ ο ν οµο: οπου το δι ανυσµα θ εσης του σωµατιδ ιου εν ω οι τελε ιες επ ι του διαν υσµατος θ εσης συµ ολ ιζουν ως συν ηθως παραγ ωγιση ως προς το χρ ονο. Η ε ιναι µ ια θετικ η σταθερ α το το µοναδια ιο δι ανυσµα στην κατε υθυνση του αξονα και το το µ ηκος της κ αθετης απ οστασης του σωµατιδ ιου απ ο τον αξονα. Λ ογω της µορφ ης του δυναµικο υ ν οµου επιλ εγουµε να περιγρ αψουµε την κ ινηση στις κυλινδροπολικ ες συντεταγµ ενες. (α) Περιγρ αψτε την συνιστ ωσα της κ ινησης του σωµατιδ ιου. (β) ε ιξτε οτι σε κ αθε περ ιπτωση διατηρε ιται η συνολικ η κινητικ η εν εργεια του σωµατιδ ιου και στη συν εχεια γρ αψτε την κινητικ η εν εργεια σε κυλινδροπολικ ες συντεταγµ ενες. (γ) Για ποιες αρχικ ες συνθ ηκες το σωµατ ιδιο εκτελε ι κυκλικ η κ ινηση ακτ ινας περ ι του αξονα ; (δ) Γρ αψτε τη διανυσµα- τικ η εξ ισωση που δι επει τη χρονικ η εξ ελιξη της στροφορµ ης και απ ο την εξ ισωση αυτ η δε ιξτε οτι η συνιστ ωσα της στροφορµ ης ικανοποιε ι τη σχ εση:!#" $"%& οπου η συνιστ ωσα της στροφορµ ης στη θ εση. (ε) Γρ αψτε την εκφραση της σε κυλινδροπολικ ες συντεταγµ ενες. Παρατηρε ιτε το σωµατ ιδιο στη θ εση να κινε ιται µε θετικ η γωνιακ η ταχ υτητα ετσι ωστε & να εχει κινητικ η εν εργεια ' και µηδενικ η ταχ υτητα στην διε υθυνση. ε ιξτε οτι η µετα ολ η της απ οστασης του σωµατιδ ιου απ ο τον αξονα µπορε ι να προσδιορισθε ι απ ο την εξ ισωση διατ ηρησης της εν εργειας στη µορφ η ' )( +-/.10&0 /.10&0 οπου ενα ενεργ ο δυναµικ ο. Προσδιορ ιστε το ενεργ ο δυναµικ ο και σχεδι αστε το. Τι εν εργεια απαιτε ιται να εχει το σωµατ ιδιο για να µπορ εσει να διαφ υγει στο απειρο ; [ ιδεται η διανυσµατικ η ταυτ οτητα 287 56 287 5.] 23 56 ΘΕΜΑ 2 (25 µον αδες) (α) Θεωρ ηστε µ ια σφα ιρα ακτ ινας 2 +:9<; και συνολικο υ φορτ ιου. Το θετικ ο φορτ ιο ε ιναι οµοιογεν ως κατενεµηµ ενο σε ολο τον ογκο της µε πυκν οτητα φορτ ιου =. εδοµ ενου οτι ενα σηµειακ ο φορτ ιο > δηµιουργε ι πεδ ιο εντασης '?>AC! IH H J σε απ οσταση απ ο αυτ ο υπολογ ιστε τη δυναµικ η εν εργεια για ενα σηµειακ ο φορτ ιο K που βρ ισκεται σε απ οσταση : H απ ο το κ εντρο της φορτισµ ενης σφα ιρας. (Αναλογιστε ιτε την οµοι οτητα του πεδ ιου αυτο υ µε το αντ ιστοιχο βαρυτικ ο πεδ ιο). Σχεδι αστε τη δυναµικ η αυτ η εν εργεια. Π οσο µεγαλ υτερη ε ιναι η δυναµικ η εν εργεια στο κ εντρο της σφα ιρας απ ο αυτ η στην επιφ ανεια της σφα ιρας ; (β) Πριν απ ο τον Ruthefod ε ιχε προταθε ι οτι τα ατοµα αποτελο υνται απ ο µ ια οµογεν ως φορτισµ ενη σφα ιρα ακτ ινας µ εσα στην οπο ια βρ ισκονται δι ασπαρτα τα αρνητικ α φορτισµ ενα ηλεκτρ ονια. Ο Ruthefod το 1910 κατη υθυνε σωµατ ιδια α εν εργειας RQTS ; BNU σε πολ υ λεπτ α φ υλλα χρυσο υ και παρατ ηρησε οτι ενα πολ υ µικρ ο ποσοστ ο των σωµατιδ ιων α οπισθοσκεδ αζονταν δηλαδ η επ εστρεφαν π ισω προς την πηγ η τους. ε ιξτε οτι αν η ακτ ινα των θετικ α φορτισµ ενων ατοµικ ων σφαιρ ων ηταν της τ αξης που πιστευ οταν τ οτε δεν θα µπορο υσε να συµ ε ι οπισθοσκ εδαση. Στη συν εχεια υπολογ ιστε π οσο µικρ οτερη απ ο M ( O θα πρ επει να ε ιναι η ακτ ινα των ατοµικ ων σφαιρ ων ωστε να συµ ε ι το παρατηρο υµενο γεγον ος. [Υποδ: Μπορε ιτε δ ιχως βλ α η της γενικ οτητας να αγνο ηστε την υπαρξη των ηλεκτρον ιων αφο υ αυτ α ε ιναι εξαιρετικ α ελαφρ α σε σχ εση µε τα σωµατ ιδια α και µια εντονη κρο υση µε αυτ α θα τα εκσφενδον ισει µακρι α απ ο τη θετικ α φορτισµ ενη σφα ιρα. Επ ισης υποθ εστε οτι τα σωµατ ιδια α χτυπο υν µ ονο σε µια ατοµικ η σφα ιρα και µ αλιστα κεντρικ α (παρ αµετρο κρο υσης ) ωστε να µπορο υµε να επιτ υχουµε εκτροπ η WV X ;. ιδονται για βο ηθεια τα ακ ολουθα δεδοµ ενα: U S QY M ( ;` J[ZP\]_^ ab &cedf Egih 7 O Ej ; S Qf M ( g 9 για το χρυσ ο lked αριθµητικ ο βο ηθηµα: k nkedo S Q :p k.] 1 " NM ( PO

ΘΕΜΑ 3 (25 µον αδες) (α) Στο εσωτερικ ο µιας σφα ιρας ακτ ινας κατασκευασµ ενης απ ο υλικ ο σταθερ ης πυκν οτητας εχει ανοιχθε ι µια σφαιρικ η κοιλ οτητα το κ εντρο της οπο ιας βρ ισκεται σε απ οσταση 2 απ ο το κ εντρο της αρχικ ης σφα ιρας και εχει ακτ ινα. Υπολογ ιστε το βαρυτικ ο πεδ ιο στο εσωτερικ ο της κοιλ οτητας θεωρ ωντας οτι το πεδ ιο της κο υφιας σφα ιρας ε ιναι επαλληλ ια εν ος πεδ ιου απ ο µια γε- µ ατη σφα ιρα και εν ος πεδ ιου απ ο µια µικρ η σφα ιρα (στη θ εση της κοιλ οτητας) µε αρνητικ η πυκν οτητα. [Υπ οδ: Θεωρ ηστε γνωστ ο οτι το βαρυτικ ο πεδ ιο απ ο εναν σφαιρικ ο φλοι ο ε ιναι µηδ εν στο εσωτερικ ο του φλοιο υ εν ω εξω απ ο το σφαιρικ ο φλοι ο ε ιναι ισοδ υναµο µε το βαρυτικ ο πεδ ιο απ ο µια σηµειακ η µ αζα ιση µε τη µ αζα του σφαιρικο υ φλοιο υ η οπο ια ε ιναι τοποθετηµ ενη στο κ εντρο του φλοιο υ.] (β) Θ ελουµε στη συν εχεια να χρησιµοποι ησουµε το πεδ ιο εντ ος της κοιλ οτητας για να επιταχ υνουµε σω- µατ ιδια στη µ εγιστη δυνατ η ταχ υτητα µ εσα στο κεν ο της κοιλ οτητας. Πο υ πρ επει να τοποθετ ησουµε τα σωµατ ιδια αρχικ α στην κοιλ οτητα και π οσο µεγ αλη κοιλ οτητα πρ επει να κατασκευ ασουµε (ποιες ε ιναι οι αντ ιστοιχες τιµ ες των 2/ ) για να επιτ υχουµε τα καλ υτερα δυνατ α αποτελ εσµατα ; ΘΕΜΑ (25 µον αδες) Στον τρισδι ατατο χ ωρο που ζο υµε ορ ιζουµε την ενεργ ο διαφορικ η διατοµ η ως sgent ωστε αν πολλαπλασι ασουµε την ποσ οτητα αυτ η µε την εισερχ οµενη ρο η των σω- µατιδ ιων - βληµ ατων να π αρουµε µια εκφραση για την ρο η των εξερχοµ ενων σωµατιδ ιων αν α µον αδα στερε ας γων ιας µ εσα στην οπο ια εξ ερχονται τα σκεδασµ ενα σωµατ ιδια. Ειδικ α στην περ ιπτωση της σκληρ ης σφα ιρας εχουµε δε ιξει οτι η διαφορικ η αυτ η ενεργ ος διατοµ η ε ιναι σταθερ η και ανεξ αρτητη απ ο τη γων ια σκ εδασης. (α) Πως θα ορ ιζατε την αντ ιστοιχη διαφορικ η ενεργ ο διατοµ η È σε ενα δισδι αστατο κ οσµο ; (β) Υπολογ ιστε την διαφορικ η z ενεργ ο διατοµ η για εναν σκληρ ο κ υκλο. Συγκεκριµ ενα σταθερ η ρο η βληµ ατων (βλ ηµατα αν α µον αδα µ ηκους κ αθετα στην κ ινηση και αν α µον αδα χρ ονου) που κινο υνται επ ι εν ος επιπ εδου χτυπο υν π ανω σε µια ηµιπεριφ ερεια ακτ ινας και σκεδ αζονται ελαστικ α. äx Σε ποια γων ια περιµ ενουµε να εχουµε το µ εγιστο αριθµ ο σκεδαζο- µ ενων σωµατιδ ιων ; Π οση ε ιναι η συνολικ η ενεργ ος διατοµ η ; (γ) Μια ρο η σωµατιδ ιων (σωµ ατια αν α µον αδα επιφ ανειας και χρ ονου) προσπ ιπτει κ αθετα σε µια επιφ ανεια. Θ ελουµε µε κ αποιο τρ οπο να εστι ασουµε τα σωµατ ιδια σε µια περιοχ η της επιφ ανειας. Το µ ονο που διαθ ετουµε ε ιναι ενας µακρ υς σκληρ ος κυλινδρικ ος σωλ ηνας ακτ ινας τον οπο ιο µπορο υµε να χρησιµοποι ησουµε ως σκεδαστ η των σωµατιδ ιων τοποθετ ωντας τον κ αθετα στη ρο η αυτ ων. Λ ογω της συµµετρ ιας του προ λ ηµατος κατ α τον αξονα του σωλ ηνα το πρ ο ληµα της σκ εδασης ε ιναι δισδι αστατο και οι περιοχ ες που θα δ εχονται την ιδια ρο η σωµατιδ ιων ε ιναι λωρ ιδες παρ αλληλες µε τον σωλ ηνα. Αν ο σωλ ηνας βρ ισκεται σε απ οσταση : απ ο την επιφ ανεια ωστε ο σωλ ηνας να θεωρε ιται οτι ε ιναι σχεδ ον µια γραµµ η δε ιξτε οτι το πλ ηθος των σκεδασµ ενων σωµατιδ ιων που θα καταφθ ανουν στη µον αδα του χρ ονου σε µια τ ετοια λωρ ιδα απειροστο υ π αχους v και µ ηκους ^ που βρ ισκεται σε γων ια w (βλ. σχ ηµα) ως προς τον σωλ ηνα θα ε ιναι u?x^_v Ty6z{ w {} ~ w:. (δ) Βρε ιτε τη θ εση της λωρ ιδας που θα δ εχεται το µ εγιστο πλ ηθος σωµατιδ ιων. Π οσο µεγαλ υτερο ε ιναι αυτ ο το πλ ηθος απ ο εκε ινο εξαιτ ιας της απευθε ιας ρο ης των σωµατιδ ιων στην εν λ ογω λωρ ιδα ; [ ιδεται οτι y6z{ w " {} ~ w:.] Να γραφο υν και τα θ εµατα. Καλ η σας επιτυχ ια. 2

Œ Λ υσεις Θ εµα 1: α) Απ ο το εξωτερικ ο γιν οµενο αµ εσως φα ινεται οτι η ασκο υµενη δ υναµη στην διε υθυνση ε ιναι µηδενικ η. Συνεπ ως η κ ινηση ε ιναι ισοταχ ης σε αυτ η τη διε υθυνση ( = σταθερ η ). Γρ αφουµε για µελλοντικ η χρ ηση τις συνιστ ωσες της δ υναµης σε κυλινδροπολικ ες συντεταγµ ενες. Επειδ η η ταχ υτητα ε ιναι: ;6 [+ P ;ƒ#+ # η δ υναµη εχει τις συνιστ ωσες: P ;6 " β) Πα ιρνοντας το εσωτερικ ο γιν οµενο της εξ ισωσης κ ινησης µε την ταχ υτητα εχουµε αµ εσως οτι 7 7# Επειδ η δε 37 Š καταλ ηγουµε οτι η συνολικ η κινητικ η εν εργεια ;ƒ S ˆ S 7 G διατηρε ιται κατ α τη κ ινηση. Υπολογ ιζοντας το εσωτερικ ο γιν οµενο εχουµε την εκφραση της κινητικ ης εν εργειας στις κυλινδροπολικ ες συντεταγµ ενες: 7 Œ + + & S Σηµει ωνουµε επ ισης οτι επειδ η ε ιναι η = σταθερ η κατ α τη κ ινηση διατηρε ιται και η ολικ η "οριζ οντια" Ž κινητικ η εν εργεια: Œ + & S γ) Το σωµατ ιδιο εκτελε ι οµαλ η κυκλικ η κ ινηση οταν η ακτ ινα του παραµ ενει σταθερ η : καθ ως επ ισης και η γωνιακ η του ταχ υτητα: και η ισορροπ ια δυν αµεων απαιτε ι:. Στην περ ιπτωση αυτ η η επιτ αχυνση ε ιναι: f " " 8S Συνεπ ως το σωµατ ιδιο πρ επει να τοποθετηθε ι στο µε µηδενικ η ακτινικ η ταχ υτητα καθ ως και A και µε γωνιακ η ταχ υτητα A " για να εκτελ εσει κυκλικ η κι ινηση. δ) Η χρονικ η εξ ελιξη της στροφορµ ης ε ιναι: Š Š ˆ 37 N 3" Œ 37 Œ ;6 #+ ;ƒ#+ # " 3 + N S ;6

S Χρησιµοποι ησαµε οτι το δι ανυσµα θ εσης ε ιναι: δ ινει για την εξ ελιξη της στροφορµ ης σε αυτ η τη διε υθυνση: Συνεπ ως Š :" " " Š ;6 +. Η συνιστ ωσα της παραπ ανω εξ ισωσης + N + S + Š Η ποσ οτητα δηλαδ η διατηρε ιται κατ α τη κ ινηση. Ε αν λοιπ ον η στροφορµ η στη θ εση ε ιναι & τ οτε µπορε ι να συµπερ ανουµε οτι στη θ εση θα ε ιναι: &#" $"! S ε) Ε ιναι οπως αµ εσως φα ινεται απ ο το ;6 #+ N ;6 [+ P ;ƒ#+ # S Η διατηρο υµενη κινητικ η εν εργεια ε ιναι λοιπ ον: ' Œ + + S Η ακτινικ η κ ινηση εξελ ισσετται σα να βρισκ οταν το σωµατ ιδιο σε ενεργ ο δυναµικ ο: V eff () = z /λ + 0 Veff( )=λ 2 /2 Σχ ηµα 1: Το ενεργ ο δυναµικ ο για την περ ιπτωση! - f- /.10&0 και. Το ενεργ ο δυναµικ ο š οταν š και στο οριο šœ /.10&0 το ενεργ ο δυναµικ ο γ ινεται š. Το ενεργ ο δυναµικ ο παρουσι αζει ελ αχιστο στην ακτ ινα 6ž & + οπου η στροφορµ η µηδεν ιζεται. Για εν εργειες µικρ οτερες απ ο ' Ÿ εχουµε φραγµ ενες κιν ησεις µε µ εγιστη και ελ αχιστη απ οσταση τα σηµε ια τοµ ης της καµπ υλης µε την εν εργεια αλλως αν ' /.10&0 το σωµατ ιδιο διαφε υγει στο απειρο. &#" <"%&} S Επ ι του προκειµ ενου για δεδοµ ενη εν εργεια ' οι επιτρεπ οµενες περιοχ ες κ ινησης ε ιναι αυτ ες για τις οπο ιες '!#" $"%&}

K S S 2 1.5 1 0.5 0 0.5 1 1.5 2 2 1.5 1 0.5 0 0.5 1 1.5 2 Σχ ηµα 2: Τυπικ η τροχι α στη περ ιπτωση που η κ ινηση ε ιναι φραγµ ενη. και σχεδι αζεται στο Σχ. 1. Οπως φα ι- το σωµατ ιδιο διαφε υγει στο απειρο αφο υ για %š. Αλλως το σωµατ ιδιο εκτελε ι τη κ ινηση που σχεδι αζουµε στο Σχ. 2 (δεν εζητε ιτο αυτ ο στο διαγ ωνισµα). Μπορε ιτε να σκεφθε ιτε τι κ ινηση θα εκτελο υν φορτισµ ενα σωµατ ιδια που βρ ισκονται στο επ ιπεδο του ισηµερινο υ σε µεγ αλα υψη στην ατµ οσφαιρα. Το ενεργ ο δυναµικ ο για την περ ιπτωση & νεται απ ο το σχ ηµα για εν εργειες ' ' š Θ εµα 2: Κατ αναλογ ιαν µε το βαρυτικ ο πεδ ιο µιας γεµ ατης σφα ιρας στην περ ιπτωση µιας φορτισµ ενης σφα ιρας το ηλεκτρικ ο πεδ ιο στο µεν εξωτερικ ο θα ε ιναι εν ω στο εσωτερικ ο αυτ ης ' ' >3 J > J : για > J!E$J J για c S Για να υπολογ ισυµε τη δυναµικ η εν εργεια εν ος φορτ ιου που φ ερεται µ εσα στο ηλεκτρικ ο πεδ ιο της φορτισµ ενης σφα ιρας (θεωρ ωντας οτι η εν εργεια αυτ η ως συν ηθως ε ιναι 0 στο απειρο) Για εν ω για "n ˆ + «ª ' 7 J :R K : : ' 7 S + " (βλ. Σχ ηµα 3) οπ οτε στο κ εντρο της σφα ιρας η δυναµικ η εν εργεια ε ιναι P S Συνεπ ως στο κ εντρο η εν εργεια ε ιναι 1.5 φορ ες η εν εργεια στην επιφ ανεια. (β) Ας συγκρ ινουµε την κινητικ η εν εργεια των σωµατιδ ιων µε τη δυναµικ η εν εργεια στο κ εντρο της σφα ιρας. ' ± QTS B S Qo NM ( J ²dc g kedo ³ S Qo M ( g M ( 5 Q B k

3 V 0 / 2 V() V 0 = k/ 0 0 Σχ ηµα 3: Η δυναµικ η εν εργεια ( οπου ( µ º¹ ) του φορτ ιου στο πεδ ιο της φορτισµ ενης σφα ιρας ως συν αρτηση της απ οστασης. Αφο υ λοιπ ον η κινητικ η ε ιναι τ οσο µεγαλ υτερη αποκλε ιεται η παρουσ ια εν ος τ ετοιου πυρ ηνα να ανακ οψει την κ ινηση του βλ ηµατος και να το οπισθοσκεδ ασει. Αυτ ο θα µπορο υσε να συµ ε ι µ ονο αν οι δ υο εν εργειες γιν οντουσαν ισες οπ οτε τ οτε το βλ ηµα θα σταµατο υσε στο κ εντρο του πυρ ηνα και θα εκσφενδονιζ οταν π αλι π ισω (αν δεν εφτανε ακρι ως στο κ εντρο που θα ισορροπο υσε ασταθ ως). Η» µ ( ¼ φορ ες µικρ οτερη δηλαδ η ³ k Q B # M ( µ O ακτ ινα λοιπ ον θα επρεπε να ε ιναι που ε ιναι πολ υ κοντ υτερα στην παραγµατικ η τιµ η του µεγ εθους του πυρ ηνα. Στην ε υρεση της ακτ ινας του πυρ ηνα µ αλιστα ο ορος 3/2 θα µπορο υσε να αγνοηθε ι αφο υ για να πετ υχουµε οπισθοσκ εδαση χωρ ις να διαλ υσουµε τον πυρ ηνα θα θ ελαµε το σωµατ ιδιο α να φθ ασει απλ ως µ εχρι την επιφ ανεια και να γυρ ισει π ισω και οχι να διαπερ ασει τον πυρ ηνα. Θ εµα 3: α) Η δ υναµη που ασκε ιται σε κ αθε σηµε ιο της κοιλ οτητας ε ιναι: ' "<½ bbed J& = $"%½ bbed J( " = J ( " J( BED ½ = 2o οπου 2c " ( ε ιναι το δι ανυσµα µ ετρου 2 που εν ωνει το κ εντρο της σφα ιρας µε το κ εντρο της κοιλ οτητας η απ οσταση κ αποιου σηµε ιου της κοιλ οτητας απ ο το κ εντρο της κ υριας σφα ιρας ( η απ οσταση του σηµε ιου αυτο υ απ ο το κ εντρο της κοιλ οτητας (βλ. Σχ. ). Συνεπ ως το πεδ ιο µ εσα στη κοιλ οτητα ε ιναι οµογεν ες µε κατε υθυνση παρ αλληλη µε την ευθε ια που εν ωνει τα κ εντρα των δ υο σφαιρ ων και φορ α προς το κ εντρο της µεγ αλης σφα ιρας. a 1 Σχ ηµα : Το πεδ ιο µ εσα στη κοιλ οτητα ε ιναι οµογεν ες. 6

Ð w β) Για να εκµεταλλευτε ι κανε ις οσο το δυνατ ον περισσ οτερο το οµογεν ες αυτ ο πεδ ιο το σωµατ ιδιο θα πρ επει να αφεθε ι στο ακρο της διαµ ετρου της κοιλ οτητας που δι ερχεται απ ο το κ εντρο της µεγ αλης σφα ιρας ωστε να διαν υσει απ οσταση. Η ταχ υτητα που θα αποκτ ησει θα ε ιναι ¾ e À ` À οπου ` το πεδ ιο εντ ος της κοιλ οτητας και η απ οσταση που θα διαν υσει επιταχυν οµενο. Συνεπ ως η ταχ υτητα ¾ στο αλλο ακρο της κοιλ οτητας ε ιναι αν αλογη της 2. Πρ επει λοιπ ον να µεγιστοποι ησουµε το 2. Οµως πρ επει 2 ŸÁ οπου η ακτ ινα της µεγ αλης σφα ιρας οπως και ŸÂ. Επ ισης για δεδοµ ενο τo 2 πρ επει να λαµ ανει τιµ ες στο δι αστηµα 2 ". Αρα για δεδοµ ενο η µ εγιστη ταχ υτητα επιτυγχ ανεται για 2à " Ä. Οπ οτε πρ επει να βρο υµε το που µεγιστοποιε ι το γιν οµενο? ". Αυτ ο επιτυγχ ανεται οπως ε υκολα διαπιστ ωνεται (για παρ αδειγµα µε παραγ ωγιση) για : και αρα και 2c :. Θ εµα : (α) Στις 2 διαστ ασεις το αντ ιστοιχο της επιφ ανειας των 3 διαστ ασεων ε ιναι το µ ηκος κ αθετα στην κ ινηση των σωµατιδ ιων και το αντ ιστοιχο της στερε ας γων ιας ε ιναι η γων ια σκ εδασης. Ετσι s Nt ³Æ Αν αυτ η η διαφορικ η ενεργ ος διατοµ η πολλαπλασιαστε ι µε τη ρο η αν α µον αδα µ ηκους και αν α µον αδα χρ ονου των σωµατιδ ιων βληµ ατων θα π αρουµε τη ρο η των σωµατιδ ιων που θα σκεδαστο υν γ υρω απ ο τη γων ια w που αντιστοιχε ι στη συγκεκριµ ενη παρ αµετρο κρο υσης. (β) Για σκληρ ο κ υκλο εχουµε: {} ~ Συνολικ α Το µ εγιστο της ενεργο υ διατοµ ης : ε ιναι ˆ M w% w w H y6z{/ H w y6z{i. Παρ αλληλα w D " w " {} ~ w: το εχουµε οταν w RÇ D (οπισθοσκ εδαση). Η δε ολικ η διατοµ η WÈ {} ~ M w: w {} ~ M WÈ οπως ηταν αναµεν οµενο αφο υ το υψος του κ υκλου ε ιναι. (γ) Η λωρ ιδα πλ ατους v βλ επει τον σχεδ ον σηµειακ ο σκεδαστ η υπ ο γων ια vew v <y6z{ w:. Απ ο τη γεωµετρ ια του προ λ ηµατος ÉÊ#y6z{ w οπ οτε vew v <y6z{ w:. Το πλ ηθος λοιπ ον των σωµατιδ ιων που αφο υ σκεδαστο υν θα καταλ ηγουν αν α µον αδα χρ ονου στην εν λ ογω λωρ ιδα θα ε ιναι u ^ËH Ew3H vew u?: T{} ~ w:?v ^? Ty6z{ w. (δ) Ο µ εγιστος ρυθµ ος σωµατιδ ιων θα προσπ ιπτει στη λωρ ιδα µε {} ~ w: Ty6z{ )Ì3ÍÎ. Αλλ α {} ~ ³ " {} ~ Ì3ÍÎ οταν το {} ~ µεγιστοποιε ι την ³ ". Αυτ ο συµ α ινει οταν ³ " ËÑÓÒ ³ " + ³ " " B ³ " ³ ". Ετσι η γων ια w για την οπο ια {} ~ w: A οδηγε ι στο µ εγιστο ρυθµ ο σωµατιδ ιων (η αλλη λ υση αντιστοιχε ι σε w D και εποµ ενως δεν συναντ α την επιφ ανεια). Το γεγον ος οτι πρ οκειται περ ι µεγ ιστου ε υκολα µπορε ι να το δει κανε ις απ ο to δι αγραµµα της {} ~ ³ " {} ~ αλλ α και απ ο το γεγον ος οτι η παρ ασταση αυτ η ε ιναι µηδ εν για και D CB και θετικ η ενδι αµεσα. Ετσι στη θ εση του µεγ ιστου καταφθ ανουν?: ³ ³ " περισσ οτερα σωµατ ιδια απ οτι απ ευθε ιας.. 7