ΚΕΦΑΛΑΙΟ 3 ΣΤΑΤΙΣΤΙΚΗ ΑΝΑΛΥΣΗ ΑΠΟΤΕΛΕΣΜΑΤΩΝ ΣΤΑΔΙΟΥ Α

ΚΕΦΑΛΑΙΟ 3 ΣΤΑΤΙΣΤΙΚΗ ΑΝΑΛΥΣΗ ΑΠΟΤΕΛΕΣΜΑΤΩΝ ΣΤΑΔΙΟΥ Α

3. ΣΤΑΤΙΣΤΙΚΗ ΑΝΑΛΥΣΗ ΑΠΟΤΕΛΕΣΜΑΤΩΝ ΣΤΑΔΙΟΥ Α Στο κεφάλαιο αυτό παρατίθενται τα βασικά περιγραφικά αποτελέσματα τα οποία προέκυψαν από την έρευνα στο στάδιο Α της μελέτης. Όπως έχει αναφερθεί συγκεντρώθηκαν 455 συμπληρωμένα ερωτηματολόγια. Ακολουθεί περιγραφή των στοιχείων τόσο μέσω πινάκων όσο και μέσω διαγραμμάτων, δίνοντας με τον τρόπο αυτό μια πρώτη απάντηση στο πλήθος των ερωτημάτων που απετέλεσαν το έναυσμα για αυτή την έρευνα. 3.1 Περιγραφή Αποτελεσμάτων 3.1.1 Δημογραφικά-Κοινωνικά Χαρακτηριστικά Μαθητών Πριν προχωρήσουμε στην περιγραφή της άποψης και συμπεριφοράς των μαθητών είναι χρήσιμο να εξετασθούν τα βασικά τους χαρακτηριστικά (δημογραφικά, κοινωνικο-οικονομικά και άλλα). Στην ενότητα αυτή περιγράφονται λοιπόν τα δημογραφικά χαρακτηριστικά των μαθητών του δείγματος (φύλο, εθνικότητα, τόπος γέννησης). Εξετάζονται επίσης κάποια κοινωνικο-οικονομικά χαρακτηριστικά των μαθητών : το αν διαμένουν και με τους δυο γονείς τους ή όχι, ο αριθμός των αδερφών που έχουν, το επίπεδο εκπαίδευσης των γονέων, το επάγγελμα των γονέων καθώς και η οικονομική κατάσταση της οικογένειας. Τέλος μελετάται ο βαθμός με τον οποίο αποφοίτησαν από το Γυμνάσιο και αν έχουν αποφασίσει ποια κατεύθυνση θα ακολουθήσουν στο Λύκειο. Ενδεικτικά αναφέρεται ότι στο δείγμα το 44% είναι αγόρια. Επίσης, η πλειοψηφία των μαθητών έχει ελληνική εθνικότητα (98%). Το 95% έχουν γεννηθεί στην Ελλάδα, ενώ οι μισοί περίπου έχουν γεννηθεί στην Αθήνα. Όσον αφορά την οικογενειακή τους κατάσταση, το 91% διαμένει και με τους δυο γονείς, και οι περισσότεροι μαθητές έχουν 1 μόνο αδερφό ή αδερφή. Σχετικά με το επίπεδο μόρφωσης των γονέων των μαθητών, παρατηρείται ότι η πλειοψηφία αυτών (8 34

περίπου) έχει τελειώσει τουλάχιστον το Λύκειο, ενώ η πλειοψηφία των οικογενειών (54%) έχει μηνιαίο οικογενειακό εισόδημα πάνω από 500 χιλ. δρχ. Τέλος, σημειώνεται ότι οι μαθητές του δείγματος αποφοίτησαν από το Γυμνάσιο με μέσο όρο βαθμολογίας σχεδόν 17 (μέση βαθμολογία αποφοίτησης από το Γυμνάσιο = 16.82). Το 82% έχει ήδη αποφασίσει τι κατεύθυνση θα ακολουθήσει μετέπειτα. Από αυτούς το 38% έχει επιλέξει τη θετική, 34% τη θεωρητική και το 28% την τεχνολογική κατεύθυνση. Τα χαρακτηριστικά αυτά περιγράφονται αναλυτικά στη συνέχεια. 35

Φύλο Μαθητών Από τους 455 μαθητές οι οποίοι περιελήφθησαν στnν έρευνα, το 44% ήταν αγόρια και το υπόλοιπο 56% κορίτσια. Φύλο Συχνότητα Ποσοστό Αγόρι 200 43.96% Κορίτσι 255 56.04% Σύνολο 455 10 Ποσοστό μη ανταπόκρισης 0.0 Φύλο Μαθητών 44% 56% Αγόρι Κορίτσι 36

Eθνικότητα Μαθητών Όσον αφορά την εθνικότητα των μαθητών, σημειώνεται ότι η πλειοψηφία τους (98%) έχει ελληνική εθνικότητα, αν και υπάρχει ένα μικρό ποσοστό μαθητών άλλης εθνικότητας. Εθνικότητα Συχνότητα Ποσοστό Ελληνική 442 98.44% Άλλη 7 1.56% Σύνολο 449 10 Ποσοστό μη ανταπόκρισης 1.32% Εθνικότητα Μαθητών 2% Ελληνική Άλλη 98% 37

Τόπος Γέννησης Στην παράγραφο αυτή εξειδικεύεται περισσότερο η καταγωγή των μαθητών, παραθέτοντας τους τόπους γέννησής τους. Για τους μαθητές που έχουν γεννηθεί στην Ελλάδα, προσδιορίζεται η πόλη γέννησης, ενώ για τους αυτούς που έχουν γεννηθεί στο εξωτερικό, η χώρα γέννησης. Αξίζει να αναφερθεί ότι οι μισοί περίπου από τους μαθητές έχουν γεννηθεί στην Αθήνα (γεγονός αναμενόμενο, καθώς τα μισά από τα σχολεία του δείγματος προέρχονται από την ευρύτερη περιοχή των Αθηνών). Σημειώνεται επίσης ότι το ποσοστό των μαθητών που έχουν γεννηθεί στο εξωτερικό είναι 4.4%, σχεδόν τριπλάσιο από το ποσοστό των μαθητών που έχουν ξένη εθνικότητα. Τόπος γέννησης (Ελλάδα) Συχνότητα Ποσοστό Χανιά 43 9.56% Θεσσαλονίκη 67 14.89% Καρδίτσα 1 0.22% Αθήνα 224 49.78% Καλαμάτα 1 0.22% Ηράκλειο 1 0.22% Σέρρες 1 0.22% Κόρινθος 9 2.0 Πάτρα 2 0.44% Αγρίνιο 2 0.44% Ορεστιάδα 1 0.22% Χαλκιδική 1 0.22% Έδεσσα 1 0.22% Σταυρούπολη 1 0.22% Κατερίνη 1 0.22% Βόλος 47 10.44% Λάρισα 7 1.56% Πειραιάς 15 3.33% Θεσπρωτία 1 0.22% Πτολεμαίδα 1 0.22% Ρόδος 1 0.22% Εύβοια 1 0.22% Μακεδονία 1 0.22% Σύνολο 430 95.6% 38

Τόπος γέννησης (Εξωτερικό) Συχνότητα Ποσοστό Γερμανία 2 0.44% Σουηδία 1 0.22% Καναδάς 1 0.22% Ρωσία 5 1.11% Η.Π.Α. 3 0.67% Βέλγιο 1 0.22% Αλβανία 4 0.89% Βενεζουέλα 1 0.22% Αυστρία 1 0.22% Γαλλία 1 0.22% Σύνολο 20 4.4% 39

Με ποιους κατοικεί Εξετάζοντας, ουσιαστικά, την οικογενειακή κατάσταση των μαθητών, προκύπτει ότι η πλειοψηφία τους (91%) κατοικεί και με τους δύο γονείς. Περίπου το 7% των μαθητών μένει μόνο με τη μητέρα του, ενώ σαφώς μικρότερο (1%) είναι το ποσοστό των μαθητών που κατοικούν με τον πατέρα τους. Με ποιους κατοικεί Συχνότητα Ποσοστό Και με τους 2 γονείς 410 90.71% Με τη μητέρα 30 6.64% Με τον πατέρα 5 1.11% Άλλο 7 1.55% Σύνολο 452 10 Ποσοστό μη ανταπόκρισης 0.66% Με ποιους κατοικεί 10 9 8 7 6 5 4 3 2 1 90.71% Και με τους 2 γονείς 6.64% 1.11% 1.55% Με την μητέρα Με τον πατέρα Άλλο 40

Αριθμός Αδερφών Ο μέσος αριθμός αδερφών των μαθητών είναι λίγο παραπάνω από 1. Ο πραγματικός αριθμός αδερφών κυμαίνεται μεταξύ 0 και 8. Στη συνέχεια, ο αριθμός αδερφών των μαθητών περιγράφεται μέσω πίνακα συχνοτήτων, βασικών περιγραφικών μέτρων και διαγραμματικά. Η πλειοψηφία των μαθητών ανήκει σε οικογένεια με 2 παιδιά (δηλαδή, έχει έναν μόνο αδερφό/ή), ενώ μόλις το 5% των μαθητών ανήκει σε οικογένεια με περισσότερα από 3 παιδιά. Αριθμός αδερφών Συχνότητα Ποσοστό 0 53 11.67% 1 302 66.52% 2 75 16.52% 3 16 3.52% 4 4 0.88% 5 3 0.66% 8 1 0.22% Σύνολο 454 10 Ποσοστό μη ανταπόκρισης 0.22% Περιγραφικά Στοιχεία Μέσος Τυπικό Σφάλμα Μέσου Τυπική Απόκλιση Αριθμός αδερφών 1.19 0.039 0.83 400 Ιστόγραμμα Αριθμού Αδερφών 300 200 100 0 0.0 2.0 4.0 6.0 8.0 41

Επίπεδο Εκπαίδευσης Γονέων Σχετικά με το επίπεδο μόρφωσης των γονέων των μαθητών, προκύπτει ότι η πλειοψηφία αυτών (8 περίπου) έχει τελειώσει τουλάχιστον το Λύκειο. Για την ακρίβεια, το 41% των μητέρων έχει τελειώσει το Λύκειο, και το 39% έχει κάνει και ανώτερες/ ανώτατες σπουδές. Τα αντίστοιχα ποσοστά για τους πατέρες είναι 26% και 52%. Επίπεδο Εκπαίδευσης Μητέρας Πατέρα Συχνότητα Ποσοστό Συχνότητα Ποσοστό Όχι Δημοτικό 4 0.93% 8 1.91% Δημοτικό 52 12.04% 38 9.07% Γυμνάσιο 31 7.18% 46 10.98% Λύκειο 177 40.97% 108 25.78% Ανώτερη/Ανώτατη Σχολή 168 38.89% 219 52.27% Σύνολο 432 10 419 10 Ποσοστό μη ανταπόκρισης 5.05% Ποσοστό μη ανταπόκρισης 7.91% Επίπεδο Εκπαίδευσης Γονέων 6 52.27% 5 4 40.97% 38.89% 3 2 1 0.93% 1.91% 12.04% 9.07% 10.98% 7.18% 25.78% Όχι Δημοτικό Δημοτικό Γυμνάσιο Λύκειο Ανώτερη/Ανώτατη Σχολή Μητέρα Πατέρας 42

Οικονομικό Επίπεδο Το οικονομικό επίπεδο των μαθητών (για την ακρίβεια των οικογενειών τους) αποτελεί σημαντική επεξηγηματική μεταβλητή. Στη συγκεκριμένη έρευνα το οικονομικό επίπεδο εκφράζεται μέσω του μηνιαίου οικογενειακού εισοδήματος το οποίο έχει καταγραφεί. Όπως φαίνεται και στη συνέχεια, μικρό είναι το ποσοστό των μαθητών των οποίων οι οικογένειες έχουν εισόδημα μικρότερο από 300 χιλ. δρχ. το μήνα. Το μεγαλύτερο ποσοστό ανήκει στη μεσαία τάξη, της οποίας το μηνιαίο εισόδημα είναι 300-500 (33%) και 500-700 χιλ. δρχ. (28%). Μηνιαίο οικογενειακό Συχνότητα Ποσοστό εισόδημα Μέχρι 150 2 0.67% 150-300 39 13.09% 300-500 97 32.55% 500-700 82 27.52% Πάνω από 700 78 26.17% Σύνολο 298 10 Ποσοστό μη ανταπόκρισης 34.51% Μηνιαίο οικογενειακό εισόδημα 35% 32.55% 3 25% 27.52% 26.17% 2 15% 13.09% 1 5% 0.67% Μέχρι 150 150-300 300-500 500-700 Πάνω από 700 43

Επάγγελμα πατέρα Ο πίνακας ο οποίος ακολουθεί περιλαμβάνει τα επαγγέλματα του πατέρα των μαθητών της έρευνας σύμφωνα με την τριψήφια κωδικοποίηση της ΕΣΥΕ (ΣΤΕΠ- 92). Επαγγέλματα Συχνότητα Ποσοστό Ελεύθεροι Επαγγελματίες (γενικά) 31 6.94% Ένοπλές Δυνάμεις 21 4.7 Μέλη των βουλευόμενων σωμάτων & ανώτερα διοικητικά στελέχη του δημόσιου και ιδιωτικού τομέα Μέλη των βουλευόμενων σωμάτων & ανώτερα διοικητικά στελέχη 2 0.45% της Δημόσιας Διοίκησης Διευθύνοντες επιχειρηματίες και ανώτερα στελέχη μεγάλων δημοσίων ή ιδιωτικών επιχειρήσεων Διευθυντές παραγωγικών & λειτουργικών μονάδων μεγάλων 1 0.22% επιχειρήσεων & οργανισμών του δημόσιου & του ιδιωτικού τομέα Διευθυντές Υπηρεσιών Υποστήριξης 3 0.67% Διευθύνοντες επιχειρηματίες και προϊστάμενοι μικρών δημοσίων ή ιδιωτικών επιχειρήσεων Γενικά 6 1.34% Διευθύνοντες επιχειρηματίες & προϊστάμενοι σε μικρές 9 2.01% κατασκευαστικές επιχειρήσεις Διευθύνοντες επιχειρηματίες & προϊστάμενοι σε μικρές επιχειρήσεις 1 0.22% χονδρικού & λιανικού εμπορίου Φυσικοί, μαθηματικοί & ασκούντες συναφή επαγγέλματα Φυσικοί, χημικοί & ασκούντες συναφή επαγγέλματα 3 0.67% Μαθηματικοί, στατιστικοί 1 0.22% Πρόσωπα που αναπτύσσουν επαγγελματική δραστηριότητα στον 1 0.22% τομέα της πληροφορικής Αρχιτέκτονες, μηχανικοί & ασκούντες συναφή επαγγέλματα Αρχιτέκτονες, πολεοδόμοι & συγκοινωνιολόγοι 7 1.57% Πολιτικοί μηχανικοί 16 3.58% Ηλεκτρολόγοι και ηλεκτρονικοί μηχανικοί & μηχανολόγοι 6 1.34% μηχανικοί Άλλοι μηχανικοί 4 0.89% Βιολόγοι εν γένει, ιατροί & ασκούντες συναφή επαγγέλματα Βιολόγοι, γεωπόνοι & ασκούντες συναφή επαγγέλματα 2 0.45% Ιατροί 15 3.36% Οδοντίατροι 2 0.45% Κτηνίατροι 1 0.22% Φαρμακοποιοί 3 0.67% Νοσοκόμοι & μαίες πτυχιούχοι ΑΕΙ 1 0.22% 44

(συνέχεια) Επαγγέλματα Συχνότητα Ποσοστό Εκπαιδευτικοί Διδακτικό προσωπικό ΑΕΙ 1 0.22% Καθηγητές δευτεροβάθμιας εκπαίδευσης 11 2.46% Δάσκαλοι δημοτικών σχολείων 3 0.67% Διδακτικό προσωπικό ιδιωτικών φροντιστηρίων & ιδιωτικών 4 0.89% επαγγελματικών & τεχνικών σχολών Aλλοι εκπαιδευτικοί 1 0.22% Λογιστές και άλλα στελέχη επιχειρήσεων Λογιστές & άλλα στελέχη επιχειρήσεων 4 0.89% Νομικοί εν γένει Δικηγόροι & νομικοί σύμβουλοι 8 1.79% Δικαστές 3 0.67% Συμβολαιογράφοι & άλλοι νομικοί π.δ.κ.α. 1 0.22% Πρόσωπα που ασκούν επιστημονικά, καλλιτεχνικά και συναφή επαγγέλματα (μ.α.κ.) Οικονομολόγοι, κοινωνιολόγοι & ασκούντες συναφή επαγγέλματα 4 0.89% Συνθέτες, μουσικοί, μονωδοί & προς αυτούς εξομοιούμενοι 2 0.45% καλλιτέχνες Ηθοποιοί & σκηνοθέτες 1 0.22% Διοικητικά στελέχη του δημόσιου τομέα (Πτυχιούχοι Α.Ε.Ι.) 2 0.45% Τεχνολόγοι και τεχνικοί βοηθοί των επιστημών της φυσικής και της μηχανικής & ασκούντες συναφή επαγγέλματα Τεχνολόγοι των επιστημών της φυσικής & της μηχανικής 7 1.57% Αξιωματικοί καταστρώματος & πλοηγοί πλοίων 6 1.34% Πιλότοι αεροσκαφών, ελεγκτές εναέριας κυκλοφορίας & ασκούντες 1 0.22% συναφή επαγγέλματα Επιθεωρητές ασφάλειας & ποιοτικού ελέγχου 1 0.22% Τεχνολόγοι και τεχνικοί βοηθοί των επιστημών βιολογίας και υγείας Τεχνικοί βοηθοί ιατρικής & συναφών προς την ιατρική επιστημών, με εξαίρεση το νοσηλευτικό προσωπικό Ειδικευμένοι επί των πωλήσεων, χρηματιστές, κτηματομεσίτες, απασχολούμενοι στην εξυπηρέτηση επιχειρήσεων εν γένει & ασκούντες συναφή επαγγέλματα Πρόσωπα που αναπτύσσουν επαγγελματική δραστηριότητα στους τομείς των χρηματο- πιστωτικών υπηρεσιών & των πωλήσεων 4 0.89% 32 7.16% Πράκτορες παροχής υπηρεσιών σε επιχειρήσεις & 5 1.12% εμπορευματομεσίτες Υπάλληλοι-ελεγκτές στα τελωνεία, στις εφορίες & συναφείς 1 0.22% δημόσιες υπηρεσίες & οργανισμούς Διακοσμητές, εμπορικοί σχεδιαστές (μοντελίστες) κ.π.α.ε. 1 0.22% 45

(συνέχεια) Επαγγέλματα Συχνότητα Ποσοστό Υπάλληλοι γραφείου Γενικά 100 22.37% Ταχυδρομικοί & υπάλληλοι διαλογής αλληλογραφίας 2 0.45% Απασχολούμενοι στην παροχή προσωπικών υπηρεσιών Ταξιδιωτικοί συνοδοί, φροντιστές & ξεναγοί 1 0.22% Εισπράκτορες μεταφορικών μέσων 1 0.22% Μάγειροι 1 0.22% Κομμωτές, κουρείς, αισθητικοί & ασκούντες συναφή επαγγέλματα 1 0.22% Απασχολούμενοι στην παροχή υπηρεσιών προστασίας Πυροσβέστες 1 0.22% Αστυνομικοί 9 2.01% Μοντέλα, πωλητές & ασκούντες συναφή επαγγέλματα Πωλητές σε καταστήματα 1 0.22% Ειδικευμένοι γεωργοί, κτηνοτρόφοι, δασοκομείς και αλιείς Γενικά 1 0.22% Τεχνίτες ανέγερσης και αποπεράτωσης κτιρίων & άλλων δομικών έργων Κτίστες 6 1.34% Υδραυλικοί & εγκαταστάτες σωληνώσεων 4 0.89% Ηλεκτρολόγοι εγκαταστάσεων & συναφών ηλεκτρολογικών 8 1.79% εργασιών σε κτίρια Άλλοι τεχνίτες αποπεράτωσης κτιρίων & άλλων δομικών έργων 5 1.12% Χύτες μετάλλων, συγκολλητές, ελασματουργοί, τεχνίτες μεταλλικών δομικών κατασκευών, σιδηρουργοί & ασκούντες συναφή επαγγέλματα Συγκολλητές & φλογοκόπτες μετάλλων 1 0.22% Τεχνίτες κατασκευής, εγκατάστασης & επισκευής ειδών από φύλλα 1 0.22% μετάλλων (ελασματουργοί-φανοποιοί) Tεχνίτες μεταλλικών δομικών κατασκευών & ασκούντες συναφή 1 0.22% επαγγέλματα Σιδηρουργοί, κατασκευαστές εργαλείων & ασκούντες συναφή 2 0.45% επαγγέλματα Μηχανικοί, εφαρμοστές και συντηρητές μηχανών και ηλεκτρικού και ηλεκτρονικού εξοπλισμού Γενικά 7 1.57% Μηχανικοί & εφαρμοστές αυτοκινήτων οχημάτων & μοτοσικλετών 2 0.45% Μηχανικοί & εφαρμοστές κινητήρων αεροσκαφών 3 0.67% Μηχανικοί & εφαρμοστές γεωργικών ή βιομηχανικών μηχανημάτων 5 1.12% Ηλεκτροτεχνίτες, εφαρμοστές & συντηρητές ηλεκτρικών μηχανών & εξοπλισμού 1 0.22% 46

(συνέχεια) Επαγγέλματα Συχνότητα Ποσοστό Τεχνίτες που εκτελούν εργασίες ακριβείας, χειροτέχνες, τυπογράφοι & ασκούντες συναφή επαγγέλματα Τυπογράφοι & ασκούντες συναφή επαγγέλματα 5 1.12% Τεχνίτες επεξεργασίας τροφίμων & ασκούντες συναφή επαγγέλματα Σφαγείς, επεξεργαστές αλιευμάτων κ.π.α.ε. 1 0.22% Τεχνίτες πρώτης επεξεργασίας καπνού & παραγωγής προϊόντων 1 0.22% καπνού Τεχνίτες επεξεργασίας ξύλου, επιπλοποιοί & ασκούντες συναφή επαγγέλματα Επιπλοποιοί κ.π.α.ε. 7 1.57% Τεχνίτες υφαντουργίας, ειδών ένδυσης & ασκούντες συναφή επαγγέλματα Τεχνίτες ταπετσαριών κ.π.α.ε. 1 0.22% Οδηγοί μέσων μεταφοράς και χειριστές κινητού εξοπλισμού Οδηγοί αυτοκινούμενων οχημάτων 17 3.8 Πλανόδιοι πωλητές, οικιακοί βοηθοί κ.π.α.ε. Αγγελιοφόροι, αχθοφόροι, θυρωροί & ασκούντες συναφή επαγγέλματα 1 0.22% Ανειδίκευτοι εργάτες, αλιεργάτες και ασκούντες συναφή επαγγέλματα Γενικά 11 2.46% Σύνολο 447 10 47

Απόδοση μαθητών στο σχολείο Στην παράγραφο αυτή εξετάζεται η απόδοση των μαθητών στο σχολείο, όπως αυτή εκφράζεται μέσω του βαθμού του απολυτηρίου του Γυμνασίου. Τα περιγραφικά στατιστικά μέτρα, για το σύνολο των μαθητών του δείγματος, συνοψίζονται στον πίνακα που ακολουθεί, ενώ η κατανομή των βαθμολογιών απεικονίζεται αναλυτικότερα στο αντίστοιχο ιστόγραμμα συχνοτήτων. Περιγραφικά Στοιχεία Βαθμός Απολυτηρίου Γυμνασίου Ελάχιστη Τιμή 10.00 Μέγιστη Τιμή 20.00 Μέσος 16.82 Τυπικό Σφάλμα Μέσου 0.09 Τυπική Απόκλιση 1.96 60 Ιστόγραμμα 50 40 30 20 10 0 10 11 12 13 14 15 16 17 18 19 20 Βαθμός απολυτηρίου Γυμνασίου 48

Απόφαση για κατεύθυνση Από το σύνολο των ερωτηθέντων μαθητών, η πλειοψηφία τους (82%) φαίνεται να έχει, ήδη, αποφασίσει, ποια κατεύθυνση θα ακολουθήσει στη Β' Λυκείου. Επικεντρώνοντας την προσοχή σε αυτούς που έχουν ήδη αποφασίσει ποια κατεύθυνση θα ακολουθήσουν, προκύπτει ότι το μεγαλύτερο ποσοστό των μαθητών έχει επιλέξει τη θετική κατεύθυνση (38.4%). Ακολουθεί σε προτιμήσεις η θεωρητική κατεύθυνση (34.1%), ενώ δεν είναι μικρό και το ποσοστό των μαθητών που έχουν αποφασίσει να ακολουθήσουν την τεχνολογική κατεύθυνση (27.5%). Έχει αποφασίσει για Συχνότητα Ποσοστό κατεύθυνση Όχι 82 18.14% Ναι 370 81.86% Σύνολο 452 10 Ποσοστό μη ανταπόκρισης 0.66% Επιλογή Κατεύθυνσης Συχνότητα Ποσοστό Θεωρητική 125 34.06% Θετική 141 38.42% Τεχνολογική 101 27.52% Σύνολο 367 10 Ποσοστό μη ανταπόκρισης 0.81% Απόφαση για κατεύθυνση Προτίμηση Κατευθυνσής 38.42% 18% 4 35% 34.06% 27.52% Όχι Ναι 3 25% 2 15% 82% 1 5% Θεωρητική Θετική Τεχνολογική 49

3.1.2 Ξένες Γλώσσες Το κύριο αντικείμενο της ενότητας αυτής είναι η μελέτη της σχέσης των μαθητών με τρεις ξένες γλώσσες : αγγλικά, γαλλικά και γερμανικά. Συγκεκριμένα, εξετάζεται το επίπεδο γνώσεων των μαθητών στις γλώσσες αυτές, η κατοχή και το επίπεδο κάποιου διπλώματος καθώς και το που οι μαθητές μαθαίνουν ξένες γλώσσες (σχολείο, φροντιστήριο και ιδιαίτερα μαθήματα). Από το σύνολο των ερωτηθέντων μαθητών, το 99.3% δηλώνει ότι γνωρίζει, σε κάποιο βαθμό αγγλικά, το 51.2% ότι γνωρίζει γαλλικά και το 23.3% ότι ξέρει γερμανικά. Βέβαια τα αντίστοιχα ποσοστά αυτών που κατέχουν και κάποιο αντίστοιχο δίπλωμα είναι χαμηλότερα. Διαμορφώνονται ως : 63%, 2 και 8% για τις τρεις προαναφερθείσες γλώσσες. Ενδιαφέρον παρουσιάζει το που μαθαίνουν τα παιδιά τις γλώσσες. Έτσι με βάση τα στοιχεία του δείγματος προκύπτει ότι τα μεν αγγλικά και γερμανικά τα μαθαίνουν στα φροντιστήρια ξένων γλωσσών, τα δε γαλλικά οι περισσότεροι μαθητές δηλώνουν ότι τα έμαθαν στο σχολείο τους. Αναλυτικότερη παρουσίαση των αποτελεσμάτων δίνεται στις σελίδες που ακολουθούν. 50

Επίπεδο Γνώσεων Ξένων Γλωσσών Από το σύνολο των ερωτηθέντων μαθητών, το 99.3% αυτών (452 μαθητές) δηλώνει ότι γνωρίζει, σε κάποιο βαθμό αγγλικά, το 51.2% ότι γνωρίζει γαλλικά και το 23.3% ότι ξέρει γερμανικά. Επίσης 9.2% των μαθητών δηλώνει πως γνωρίζει και κάποια άλλη ξένη γλώσσα. Στον πίνακα και το γράφημα που ακολουθούν παρατίθεται η κατανομή του επιπέδου γνώσεων των διαφόρων ξένων γλωσσών των μαθητών Επίπεδο Γνώσεων Συχνότητα Ποσοστό Ξένων Γλωσσών Αγγλικά Μέτρια 35 7.74% Καλά 203 44.91% Πολύ καλά 214 47.35% Σύνολο 452 10 Γαλλικά Μέτρια 116 49.79% Καλά 76 32.62% Πολύ καλά 41 17.6 Σύνολο 233 10 Γερμανικά Μέτρια 55 51.89% Καλά 34 32.08% Πολύ καλά 17 16.04% Σύνολο 106 10 Άλλη ξένη γλώσσα Μέτρια 16 38.1 Καλά 9 21.43% Πολύ καλά 17 40.48% Σύνολο 42 10 51

Γνώση Αγγλικών Γνώση Γαλλικών 44.91% 47.35% 49.79% 5 45% 4 35% 3 25% 2 15% 7.74% 5 45% 4 35% 3 25% 2 15% 32.62% 17.6 1 1 5% 5% Μέτρια Καλά Πολύ καλά Μέτρια Καλά Πολύ καλά Γνώση Γερμανικών Γνώση άλλης ξένης γλώσσας 6 51.89% 45% 38.1 40.48% 4 5 4 32.08% 35% 3 21.43% 3 16.04% 25% 2 2 15% 1 1 5% Μέτρια Καλά Πολύ καλά Μέτρια Καλά Πολύ καλά 52

Διπλώματα Ξένων Γλωσσών Οι μετρήσεις των προηγούμενων παραγράφων αποτελούν υποκειμενικές εκτιμήσεις των ίδιων των μαθητών για το επίπεδο των γνώσεών τους στις ξένες γλώσσες. Ένας άλλος τρόπος, περισσότερο αντικειμενικός για την αξιολόγηση των γνώσεων των μαθητών είναι ο προσδιορισμός του κατά πόσο έχουν κάποιο δίπλωμα ξένων γλωσσών καθώς και το επίπεδο του διπλώματος αυτού. Για όλες τις ξένες γλώσσες τα διπλώματα χωρίστηκαν σε 3 επίπεδα (μέτριο, υψηλό, πολύ υψηλό). Τα αποτελέσματα συνοψίζονται στη συνέχεια. Κατοχή Διπλώματος Συχνότητα Ποσοστό * Αγγλικά 287 63.1% Γαλλικά 93 20.4% Γερμανικά 34 7.5% Άλλη ξένη γλώσσα 3 0.7% (*) Τα ποσοστά υπολογίζονται βάσει του συνόλου των μαθητών. Κατοχή Διπλώματος 7 63.1 6 5 4 3 20.4 2 1 7.5 0.7 Αγγλικά Γαλλικά Γερμανικά Άλλη ξένη γλώσσα 53

Επίπεδο Διπλώματος Συχνότητα Ποσοστό * Ξένων Γλωσσών Αγγλικά Επίπεδο 1 (Lower) 235 82.17% Επίπεδο 2 (Advanced) 12 4.2 Επίπεδο 3 (Proficiency) 39 13.64% Σύνολο 286 10 Γαλλικά Επίπεδο 1 (Delf 1) 77 82.8 Επίπεδο 2 (Delf 2) 14 15.05% Επίπεδο 3 (Dalf) 2 2.15% Σύνολο 93 10 Γερμανικά Επίπεδο 1 (Grundstuffe) 31 83.78% Επίπεδο 2 0 0. Επίπεδο 3 (Mittelstuffe) 6 16.22% Σύνολο 37 100.0 Άλλη ξένη γλώσσα Επίπεδο 1 3 100. Επίπεδο 2 0 0. Επίπεδο 3 0 0. Σύνολο 3 10 (*) Εδώ, τα ποσοστά αναφέρονται στο σύνολο των μαθητών οι οποίοι δήλωσαν ότι έχουν δίπλωμα σε κάθε ξένη γλώσσα. Επίπεδο Διπλώματος Ξένων Γλωσσών 10 9 8 7 6 5 4 Αγγλικά Γαλλικά Γερμανικά Άλλη 3 2 1 Επίπεδο 1 Επίπεδο 2 Επίπεδο 3 54

Τρόπος Εκμάθησης Ξένων Γλωσσών Προκειμένου να ολοκληρωθεί η ενότητα αυτή εξετάζονται οι τρόποι μέσω των οποίων οι μαθητές απόκτησαν τις γνώσεις που έχουν σε ξένες γλώσσες. Τρόποι Εκμάθησης Συχνότητα Ποσοστό Ξένων Γλωσσών Αγγλικά Σχολείο 78 17.2% Φροντιστήριο 372 81.9% Ιδιαίτερα Μαθήματα 93 20.5% Άλλο 1 0.2% Σύνολο 544 119.8% Βάση (# μαθητών) : 454 Γαλλικά Σχολείο 123 51.3% Φροντιστήριο 81 33.8% Ιδιαίτερα Μαθήματα 66 27.5% Άλλο 2 0.8% Σύνολο 272 113.3% Βάση (# μαθητών) : 240 Γερμανικά Σχολείο 33 31.4% Φροντιστήριο 58 55.2% Ιδιαίτερα Μαθήματα 27 25.7% Άλλο 2 1.9% Σύνολο 120 114.3% Βάση (# μαθητών) : 105 Άλλη ξένη γλώσσα Σχολείο 4 12.1% Φροντιστήριο 13 39.4% Ιδιαίτερα Μαθήματα 9 27.3% Άλλο 7 21.2% Σύνολο 33 10 Βάση (# μαθητών) : 33 55

Τρόπος Εκμάθησης Ξένων Γλωσσών 9 8 7 6 5 4 Αγγλικά Γαλλικά Γερμανικά Άλλη 3 2 1 Σχολείο Φροντιστήριο Ιδιαίτερα Μαθήματα Άλλο 56

3.1.3 Ηλεκτρονικοί Υπολογιστές Στην ενότητα αυτή, το ενδιαφέρον εστιάζεται στη σχέση των μαθητών με τους ηλεκτρονικούς υπολογιστές. Εξετάζεται το ποσοστό των μαθητών που γνωρίζουν να χειρίζονται Η/Υ, οι τρόποι με τους οποίους έμαθαν τη χρήση του, καθώς και οι λόγοι για τους οποίους χρησιμοποιούν Η/Υ. Συνοψίζοντας τα ευρήματα αυτά, αξίζει να αναφερθεί ότι το 79% των μαθητών γνωρίζει να χειρίζεται Η/Υ. Οι περισσότεροι έμαθαν τη χρήση Η/Υ είτε στο σχολείο είτε είναι αυτοδίδακτοι. Τέλος, η πλειοψηφία των μαθητών χρησιμοποιεί τους Η/Υ για ψυχαγωγία και για διασκέδαση. 57

Γνώση Χειρισμού Η/Υ Είναι ενθαρρυντικό το γεγονός πως οι περισσότεροι μαθητές (79%) δηλώνουν πως ξέρουν να χειρίζονται ηλεκτρονικό υπολογιστή. Γνώση Χειρισμού Η/Υ Συχνότητα Ποσοστό Όχι 95 20.88% Ναι 360 79.12% Σύνολο 455 10 Ποσοστό μη ανταπόκρισης 0.0 Γνώση χειρισμού Η/Υ 21% Όχι Ναι 79% 58

Τρόπος Εκμάθησης Η/Υ Στην παράγραφο αυτή η προσοχή στρέφεται μόνο στους μαθητές οι οποίοι δηλώνουν ότι ξέρουν να χειρίζονται Η/Υ. Συγκεκριμένα, εξετάζεται ο τρόπος με τον οποίο έμαθαν τη χρήση του. Έτσι, προκύπτει ότι το μεγαλύτερο ποσοστό των ερωτηθέντων μαθητών (41%) έμαθε τη χρήση του Η/Υ στο σχολείο του, ενώ μεγάλο είναι και το ποσοστό (34%) αυτών που είναι αυτοδίδακτοι. Αρκετά μικρότερη είναι η συνεισφορά των ιδιωτικών σχολών (14%) και της οικογένειας (11%) στην εκμάθηση του Η/Υ. Τρόπος εκμάθησης χειρισμού Η/Υ Συχνότητα Ποσοστό επί των Απαντήσεων Ποσοστό επί των Ερωτηθέντων Σχολείο 145 35.9% 41.1% Μόνος 121 30. 34.3% Σχολή (φροντιστήριο) 48 11.9% 13.6% Οικογένεια 39 9.7% 11. Σπίτι 23 5.7% 6.5% Φίλοι 17 4.2% 4.8% Ιδιαίτερα μαθήματα 8 2. 2.3% Άλλο 3 0.7% 0.8% Σύνολο 404 10 114.4% (Βάση : 353 μαθητές) Τρόπος εκμάθησης χειρισμού Η/Υ 45% 4 35% 3 25% 2 41.1 34.3 15% 1 5% 13.6 11.0 6.5 4.8 2.3 Σχολείο Μόνος Σχολή Οικογένεια Σπίτι Φίλοι Ιδιαίτερα μαθήματα 0.8 Άλλο 59

Ώρες μαθημάτων Η/Υ (εκτός σχολείου) Στην παράγραφο αυτή η προσοχή στρέφεται στους μαθητές οι οποίοι δήλωσαν ότι έμαθαν τη χρήση Η/Υ παρακολουθώντας ιδιαίτερα ή ομαδικά μαθήματα, εκτός σχολείου. Εξετάζεται αν οι μαθητές αυτοί εξακολουθούν να παρακολουθούν μαθήματα ή αν έχουν πια ολοκληρώσει των κύκλο των μαθημάτων αυτών. Μεταξύ των μαθητών που την χρονική περίοδο διεξαγωγής της έρευνας εξακολουθούν να παρακολουθούν μαθήματα, εξετάζεται η διάρκεια των μαθημάτων αυτών. Καταρχήν προκύπτει ότι η πλειοψηφία (62%) δεν παρακολουθεί μαθήματα Η/Υ πλέον (δηλαδή παρακολουθούσε παλιότερα όχι όμως αυτή την περίοδο). Μεταξύ των υπολοίπων μαθητών, οι οποίοι παρακολουθούν μάθημα Η/Υ την τρέχουσα περίοδο, ο μέσος όρος ωρών μαθήματος είναι 3.38 ώρες την εβδομάδα. Ώρες μαθημάτων Η/Υ Συχνότητα Ποσοστό (την εβδομάδα) 0 (*) 39 61.9 1 1 1.59% 2 8 12.7 3 6 9.52% 4 5 7.94% 5 2 3.17% 6 1 1.59% 10 1 1.59% Σύνολο 63 10 (*) Κατά την χρονική περίοδο διεξαγωγής της έρευνας οι μαθητές σε αυτή την κατηγορία δεν παρακολουθούσαν μαθήματα Η/Υ 50 Ιστόγραμμα Ωρών Μαθημάτων Η/Υ 40 30 20 10 0 0.0 2.0 4.0 6.0 8.0 10.0 Ώρες μαθημάτων Η/Υ (την βδομάδα) 60

Λόγοι Χρήσης Η/Υ Ολοκληρώνοντας (σε πρώτη τουλάχιστον φάση) τη μελέτη της σχέσης των μαθητών με τους Η/Υ, είναι απαραίτητο να εξετασθεί ο σκοπός για τον οποίο οι μαθητές χρησιμοποιούν Η/Υ. Μεταξύ λοιπόν των μαθητών που χρησιμοποιούν Η/Υ, η πλειοψηφία τον χρησιμοποιεί για ψυχαγωγία (77%), ενώ μεγάλο είναι και το ποσοστό των μαθητών (65%) που χρησιμοποιούν Η/Υ για λόγους ενημέρωσης. Επίσης, ένα σημαντικό ποσοστό των μαθητών (32%) χρησιμοποιεί Η/Υ για θέματα που σχετίζονται με την εκπαιδευτική διαδικασία. Λόγοι χρήσης Η/Υ Συχνότητα Ποσοστό επί των Απαντήσεων Ποσοστό επί των Ερωτηθέντων Ψυχαγωγία 298 44.5% 77.2% Ενημέρωση 249 37.2% 64.5% Θέματα που σχετίζονται με εκπαιδευτική διαδικασία 123 18.4% 31.9% Σύνολο 670 10 173.6% (Βάση : 386 μαθητές) Λόγοι χρήσης Η/Υ 8 7 6 77.2 64.5 5 4 31.9 3 2 1 Ψυχαγωγί α Ενημέρωση Θέματα που σχετί ζονται με εκπαιδευτική διαδικασία 61

3.1.4 Εξωσχολικές Δραστηριότητες Στην ενότητα αυτή εξετάζεται η συχνότητα ενασχόλησης των μαθητών με δραστηριότητες εκτός σχολείου. Από την ανάλυση που ακολουθεί προκύπτει ότι τα μεγαλύτερα ποσοστά κατά εξωσχολική δραστηριότητα είναι τα εξής : για μεν την τηλεόραση το 38% των ερωτηθέντων βλέπει 10 με 20 ώρες την εβδομάδα, για δε το ραδιόφωνο το 29% ακούει περισσότερες από 20 ώρες την εβδομάδα. Από την ανάλυση προκύπτει επίσης ότι υπάρχει άρνηση μελέτης εφημερίδων, περιοδικών και εξωσχολικών βιβλίων, δεδομένου ότι το μεγαλύτερο ποσοστό και για τις τρεις αυτές δραστηριότητες εμφανίζεται στην διαβάθμιση "σπάνια διαβάζω" με ποσοστά 57%, 49% και 49% αντίστοιχα. Το γράφημα που ακολουθεί απεικονίζει τα ποσοστά των μαθητών που ασχολούνται αρκετά (πάνω από 10 ώρες την εβδομάδα) με κάθε μια από τις υπο-μελέτη δραστηριότητες : τηλεόραση, ραδιόφωνο, διάβασμα εφημερίδων, περιοδικών, εξωσχολικών βιβλίων. Εξωσχολικές Δραστηριότητες 6 5 4 3 2 1 51% 49% 13% 8% 4% Ραδιόφωνο Τηλεόραση Βιβλία Περιοδικά Εφημερίδα Η αναλυτικότερη περιγραφή των συχνοτήτων με τις οποίες οι μαθητές ασχολούνται με τις δραστηριότητες αυτές δίνεται στους πίνακες και τα διαγράμματα που ακολουθούν. 62

Συχνότητα παρακολούθησης τηλεόρασης Συχνότητα Ποσοστό Πάνω από 20 ώρες 52 11.61% 10-20 ώρες 167 37.28% Λιγότερο από 10 ώρες 159 35.49% Σπάνια 63 14.06% Ποτέ 7 1.56% Σύνολο 448 10 Ποσοστό μη ανταπόκρισης 1.54% Τηλεόραση 4 35% 37.28% 35.49% 3 25% 2 15% 1 11.61% 14.06% 5% 1.56% Πάνω από 20 ώρες 10-20 ώρες Λι γότερο από 10 ώρες Σπάνι α Ποτέ Συχνότητα ακρόασης Συχνότητα Ποσοστό ραδιόφωνου Πάνω από 20 ώρες 130 28.7 10-20 ώρες 99 21.85% Λιγότερο από 10 ώρες 128 28.26% Σπάνια 83 18.32% Ποτέ 13 2.87% Σύνολο 453 10 Ποσοστό μη ανταπόκρισης 0.44% Ραδιόφωνο 3 28.7 28.26% 25% 21.85% 2 18.32% 15% 1 5% 2.87% Πάνω από 20 ώρες 10-20 ώρες Λιγότερο από 10 ώρες Σπάνια Ποτέ 63

Συχνότητα ανάγνωσης Συχνότητα Ποσοστό εφημερίδων Πάνω από 20 ώρες 4 0.89% 10-20 ώρες 12 2.68% Λιγότερο από 10 ώρες 94 21.03% Σπάνια 253 56.6 Ποτέ 84 18.79% Σύνολο 447 10 Ποσοστό μη ανταπόκρισης 1.76% Εφημερίδες 6 56.6 5 4 3 2 21.03% 18.79% 1 0.89% 2.68% Πάνω από 20 ώρες 10-20 ώρ ες Λ ιγ ό τ ερ ο από 10 ώρ ες Σπάνια Ποτέ Συχνότητα ανάγνωσης Συχνότητα Ποσοστό περιοδικών Πάνω από 20 ώρες 7 1.59% 10-20 ώρες 30 6.8 Λιγότερο από 10 ώρες 160 36.28% Σπάνια 215 48.75% Ποτέ 29 6.58% Σύνολο 441 10 Ποσοστό μη ανταπόκρισης 3.08% Περιοδικά 5 48.75% 45% 4 36.28% 35% 3 25% 2 15% 1 6.8 6.58% 5% 1.59% Πάνω από 20 ώρες 10-20 ώρ ες Λ ιγ ό τε ρ ο από 10 Σπάνια Ποτέ ώρες 64

Συχνότητα διαβάσματος εξωσχολικών βιβλίων Συχνότητα Ποσοστό Πάνω από 20 ώρες 11 2.46% 10-20 ώρες 47 10.49% Λιγότερο από 10 ώρες 125 27.9 Σπάνια 218 48.66% Ποτέ 47 10.49% Σύνολο 448 10 Ποσοστό μη ανταπόκρισης 1.54% Εξωσχολικά βιβλία 5 48.66% 45% 4 35% 3 27.9 25% 2 15% 1 10.49% 10.49% 5% 2.46% Πάνω από 20 ώρες 10-20 ώρες Λ ιγ ότε ρο από 10 ώρες Σπάνια Ποτέ 65

3.1.5 Σχολείο 3.1.5.1 Άποψη για μαθήματα σχολείου Τα βασικά ζητήματα που εξετάζονται εδώ είναι τα μαθήματα τα οποία κρίνονται ως ενδιαφέροντα καθώς και οι λόγοι που υποστηρίζουν τις επιλογές αυτές των μαθητών. Εξετάζονται επίσης και οι ελλείψεις, από πλευράς μαθημάτων, που εντοπίζονται στο σχολικό πρόγραμμα. Η άποψη των μαθητών για την επάρκεια των ωρών διδασκαλίας καθώς και ο χρόνος που αφιερώνουν οι ίδιοι οι μαθητές στην προετοιμασία των μαθημάτων τους διερευνώνται επίσης. Πριν από την αναλυτική παρουσίαση των αποτελεσμάτων, γίνεται μικρή αναφορά στα κύρια σημεία τους. Έτσι λοιπόν, από το σύνολο των μαθητών, η πλειοψηφία (62%) πιστεύει ότι ο αριθμός ωρών διδασκαλίας δεν είναι επαρκής για την κάλυψη της διδακτέας ύλης, ενώ ο μέσος όρος ωρών που οι μαθητές διαβάζουν σπίτι τους είναι περίπου 3.5 ώρες. Στο σχολείο, τα μαθήματα που περισσότερο προσελκύουν το ενδιαφέρον τους είναι τα θετικά μαθήματα (άλγεβρα, γεωμετρία, φυσική, χημεία), ενώ από τα θεωρητικά προτιμούν την ιστορία. Από την άλλη πλευρά, το μάθημα της Σεξουαλικής Διαπαιδαγώγησης θεωρείται ότι λείπει από το πρόγραμμα σπουδών από ένα μεγάλο ποσοστό μαθητών (48%). Ακολουθούν η πληροφορική και τα καλλιτεχνικά. 66

Επάρκεια ωρών διδασκαλίας Από το σύνολο των μαθητών, η πλειοψηφία τους (62%) πιστεύει ότι ο αριθμός ωρών διδασκαλίας δεν είναι επαρκής για την κάλυψη της διδακτέας ύλης. Αξίζει να αναφερθεί, πάντως, ότι το ποσοστό αυτό αναφέρεται στους απαντώντες μαθητές, καθώς υπάρχει και ένα σημαντικό ποσοστό (12%) των ερωτηθέντων μαθητών που δήλωσε ότι δεν γνωρίζει αν οι ώρες διδασκαλίας επαρκούν για την κάλυψη της ύλης ή όχι. Επάρκεια ωρών Συχνότητα Ποσοστό διδασκαλίας Όχι 245 62.03% Ναι 150 37.97% Σύνολο 395 10 Ποσοστό μη ανταπόκρισης 13.2% Επάρκεια ωρών διδασκαλίας 38% 62% Όχι Ναι 67

Προετοιμασία μαθημάτων στο σπίτι Ένα στοιχείο το οποίο επηρεάζει άμεσα τις δραστηριότητες του μαθητή είναι ο χρόνος που αφιερώνει, κατά μέσο όρο, για την προετοιμασία των μαθημάτων του (ανά ημέρα). Όπως φαίνεται και στη συνέχεια, ο μέσος όρος ωρών που οι μαθητές διαβάζουν στο σπίτι τους είναι σχεδόν 3.5 ώρες. Αξίζει να σημειωθεί, επίσης, ότι η πλειοψηφία των μαθητών (περίπου 9) ασχολείται με τα μαθήματά του το πολύ μέχρι 5 ώρες την ημέρα, και μόνο το 1 ασχολείται περισσότερες ώρες. Περιγραφικά Στοιχεία Ώρες προετοιμασίας μαθημάτων Ελάχιστη Τιμή 0.00 Μέγιστη Τιμή 11.50 Μέσος 3.48 Τυπικό Σφάλμα Μέσου 0.08 Τυπική Απόκλιση 1.74 120 Ιστόγραμμα 100 80 60 40 20 0 0.0 1.0 2.0 3.0 4.0 5.0 6.0 7.0 8.0 9.0 10.0 11.0 12.0 Ώρες προετοιμασίας μαθημάτων 68

Προτίμηση Μαθημάτων Στην παράγραφο αυτή εξετάζονται οι προτιμήσεις των μαθητών για τα μαθήματα που διδάσκονται στα σχολεία. Για την ακρίβεια προσδιορίζονται τα μαθήματα που προκαλούν το μεγαλύτερο ενδιαφέρον στους μαθητές. Όπως προκύπτει από τον πίνακα που ακολουθεί, τα θετικά μαθήματα (Μαθηματικά, Φυσικο-Χημεία) φαίνεται να προσελκύουν περισσότερο το ενδιαφέρον των μαθητών, αν και το μάθημα της Ιστορίας, είναι επίσης δημοφιλές. Ακολουθούν οι Αρχές Οικονομίας και τα Φιλολογικά μαθήματα. Τα δευτερεύοντα μαθήματα προτιμώνται από σαφώς μικρότερο ποσοστό μαθητών. Ενδιαφέρον Μάθημα Συχνότητα Ποσοστό επί των Απαντήσεων Ποσοστό επί των Ερωτηθέντων Άλγεβρα 80 13.2% 18.3% Γεωμετρία 79 13.1% 18.1% Ιστορία 75 12.4% 17.2% Φυσική 63 10.4% 14.4% Χημεία 51 8.4% 11.7% Αρχές Οικονομίας 41 6.8% 9.4% Αρχαία 40 6.6% 9.2% Νέα Ελληνικά 39 6.5% 8.9% Γυμναστική 24 4. 5.5% Πληροφορική 21 3.5% 4.8% Ξένες Γλώσσες 17 2.8% 3.9% Έκφραση-Έκθεση 15 2.5% 3.4% Θεατρολογία 10 1.7% 2.3% Βιολογία 10 1.7% 2.3% Τεχνολογία 10 1.7% 2.3% Καλλιτεχνικά 8 1.3% 1.8% Θρησκευτικά 8 1.3% 1.8% Ψυχολογία 6 1. 1.4% Σ.Ε.Π. 5 0.8% 1.1% Αστρονομία 2 0.3% 0.5% Σύνολο 604 10 138.2% (Βάση : 437 μαθητές) 69

Μάθημα με Μεγαλύτερο Ενδιαφέρον 2 15% 1 5% Άλγεβρα Γεωμετρί α Ιστορί α Φυσι κή Χημεί α Αρχές Οι κονομί ας Αρχαί α Νέα Ελλην. Γυμναστι κή Πληροφορική Ξένες Γλώσσες Έκθεση Λοι πά 70

Λόγοι Προτίμησης Συγκεκριμένου Μαθήματος Πέραν του προσδιορισμού των μαθημάτων που προκαλούν ενδιαφέρον στους μαθητές αξίζει να εξετασθούν οι λόγοι για τους οποίους το κάθε μάθημα προκαλεί το ενδιαφέρον τους. Στη συνέχεια, για κάθε ένα από τα προαναφερθέντα μαθήματα παρατίθενται οι λόγοι προτίμησης που ανέφεραν οι ίδιοι οι μαθητές. Λόγοι Προτίμησης Άλγεβρας Λόγοι Συχνότητα Ποσοστό Μου αρέσει (ενδιαφέρον) 30 42.9% Θέλει σκέψη, φαντασία 20 28.6% Είναι χρήσιμο 9 12.9% Καλός καθηγητής 9 12.9% Είναι εύκολο (δεν θέλει διάβασμα) 2 2.9% Με ενδιαφέρει επαγγελματικά 4 5.7% Είμαι καλός σε αυτό 4 5.7% Σύνολο 78 111.4% Βάση : 70 μαθητές Λόγοι Προτίμησης Γεωμετρίας Λόγοι Συχνότητα Ποσοστό Μου αρέσει (ενδιαφέρον) 36 50. Θέλει σκέψη, φαντασία 27 37.5% Είναι χρήσιμο 8 11.1% Καλός καθηγητής 3 4.2% Είναι εύκολο (δεν θέλει διάβασμα) 2 2.8% Με ενδιαφέρει επαγγελματικά 4 5.6% Είμαι καλός σε αυτό 2 2.8% Σύνολο 82 113.9% Βάση : 72 μαθητές 71

Λόγοι Προτίμησης Ιστορίας Λόγοι Συχνότητα Ποσοστό Μου αρέσει (ενδιαφέρον) 46 65.7% Θέλει σκέψη, φαντασία 3 4.3% Είναι χρήσιμο 23 32.9% Καλός καθηγητής 1 1.4% Είναι εύκολο (δεν θέλει διάβασμα) 1 1.4% Με ενδιαφέρει επαγγελματικά 2 2.9% Σύνολο 76 108.6% Βάση : 70 μαθητές Λόγοι Προτίμησης Φυσικής Λόγοι Συχνότητα Ποσοστό Μου αρέσει (ενδιαφέρον) 26 48.1% Θέλει σκέψη, φαντασία 3 5.6% Είναι χρήσιμο 18 33.3% Καλός καθηγητής 2 3.7% Είναι εύκολο (δεν θέλει διάβασμα) 1 1.9% Με ενδιαφέρει επαγγελματικά 3 5.6% Είμαι καλός σε αυτό 2 3.7% Σύνολο 55 101.9% Βάση : 54 μαθητές Λόγοι Προτίμησης Χημείας Λόγοι Συχνότητα Ποσοστό Μου αρέσει (ενδιαφέρον) 27 65.9% Θέλει σκέψη, φαντασία 1 2.4% Είναι χρήσιμο 9 22. Καλός καθηγητής 4 9.8% Είναι εύκολο (δεν θέλει διάβασμα) 3 7.3% Με ενδιαφέρει επαγγελματικά 3 7.3% Είμαι καλός σε αυτό 4 9.8% Σύνολο 51 124.4% Βάση : 41 μαθητές 72

Λόγοι Προτίμησης Αρχών Οικονομίας Λόγοι Συχνότητα Ποσοστό Μου αρέσει (ενδιαφέρον) 15 40.5% Είναι χρήσιμο 18 48.6% Καλός καθηγητής 4 10.8% Είναι εύκολο (δεν θέλει διάβασμα) 4 10.8% Με ενδιαφέρει επαγγελματικά 10 27. Σύνολο 51 137.8% Βάση : 37 μαθητές Λόγοι Προτίμησης Αρχαίων Λόγοι Συχνότητα Ποσοστό Μου αρέσει (ενδιαφέρον) 25 69.4% Θέλει σκέψη, φαντασία 1 2.8% Είναι χρήσιμο 7 19.4% Καλός καθηγητής 4 11.1% Είναι εύκολο (δεν θέλει διάβασμα) 1 2.8% Με ενδιαφέρει επαγγελματικά 1 2.8% Είμαι καλός σε αυτό 1 2.8% Σύνολο 40 111.1% Βάση : 36 μαθητές Λόγοι Προτίμησης Νέων Ελληνικών Λόγοι Συχνότητα Ποσοστό Μου αρέσει (ενδιαφέρον) 31 81.6% Είναι χρήσιμο 6 15.8% Καλός καθηγητής 2 5.3% Είναι εύκολο (δεν θέλει διάβασμα) 2 5.3% Με ενδιαφέρει επαγγελματικά 1 2.6% Είμαι καλός σε αυτό 1 2.6% Σύνολο 43 113.2% Βάση : 38 μαθητές 73

Λόγοι Προτίμησης Γυμναστικής Λόγοι Συχνότητα Ποσοστό Μου αρέσει (ενδιαφέρον) 4 20. Είναι χρήσιμο 2 10. Είναι εύκολο (δεν θέλει διάβασμα) 9 45. Με ενδιαφέρει επαγγελματικά 3 15. Ασχολούμαι και εκτός σχολείου με αυτό 2 10. Σύνολο 20 100. Βάση : 20 μαθητές Λόγοι Προτίμησης Πληροφορικής Λόγοι Συχνότητα Ποσοστό Μου αρέσει (ενδιαφέρον) 8 44.4% Είναι χρήσιμο 6 33.3% Με ενδιαφέρει επαγγελματικά 2 11.1% Ασχολούμαι και εκτός σχολείου με αυτό 3 16.7% Είμαι καλός σε αυτό 1 5.6% Σύνολο 20 111.1% Βάση : 18 μαθητές Λόγοι Προτίμησης Ξένων Γλωσσών Λόγοι Συχνότητα Ποσοστό Μου αρέσει (ενδιαφέρον) 7 43.8% Είναι χρήσιμο 1 6.3% Είναι εύκολο (δεν θέλει διάβασμα) 3 18.8% Με ενδιαφέρει επαγγελματικά 3 18.8% Ασχολούμαι και εκτός σχολείου με αυτό 1 6.3% Είμαι καλός σε αυτό 1 6.3% Σύνολο 16 100. Βάση :16 μαθητές 74

Λόγοι Προτίμησης Έκφρασης-Έκθεσης Λόγοι Συχνότητα Ποσοστό Μου αρέσει (ενδιαφέρον) 9 64.3% Θέλει σκέψη, φαντασία 4 28.6% Είναι χρήσιμο 1 7.1% Είναι εύκολο (δεν θέλει διάβασμα) 1 7.1% Είμαι καλός σε αυτό 1 7.1% Σύνολο 16 114.3% Βάση : 14 μαθητές Λόγοι Προτίμησης Θεατρολογίας Λόγοι Συχνότητα Ποσοστό Μου αρέσει (ενδιαφέρον) 6 66.7% Καλός καθηγητής 1 11.1% Με ενδιαφέρει επαγγελματικά 2 22.2% Σύνολο 9 100. Βάση :9 μαθητές Λόγοι Προτίμησης Βιολογίας Λόγοι Συχνότητα Ποσοστό Μου αρέσει (ενδιαφέρον) 5 71.4% Είναι χρήσιμο 1 14.3% Καλός καθηγητής 1 14.3% Με ενδιαφέρει επαγγελματικά 2 28.6% Ασχολούμαι και εκτός σχολείου με αυτό 1 14.3% Σύνολο 10 142.9% Βάση :7 μαθητές Λόγοι Προτίμησης Τεχνολογίας Λόγοι Συχνότητα Ποσοστό Μου αρέσει (ενδιαφέρον) 6 66.7% Καλός καθηγητής 3 33.3% Με ενδιαφέρει επαγγελματικά 1 11.1% Σύνολο 10 111.1% Βάση : 9 μαθητές 75

Λόγοι Προτίμησης Καλλιτεχνικών Λόγοι Συχνότητα Ποσοστό Μου αρέσει (ενδιαφέρον) 4 57.1% Είναι εύκολο (δεν θέλει διάβασμα) 2 28.6% Με ενδιαφέρει επαγγελματικά 1 14.3% Σύνολο 7 100. Βάση : 7 μαθητές Λόγοι Προτίμησης Θρησκευτικών Λόγοι Συχνότητα Ποσοστό Μου αρέσει (ενδιαφέρον) 1 14.3% Είναι χρήσιμο 3 42.9% Καλός καθηγητής 4 57.1% Είμαι καλός σε αυτό 1 14.3% Σύνολο 9 128.6% Βάση : 7 μαθητές Λόγοι Προτίμησης Ψυχολογίας Λόγοι Συχνότητα Ποσοστό Μου αρέσει (ενδιαφέρον) 4 66.7% Καλός καθηγητής 1 16.7% Με ενδιαφέρει επαγγελματικά 3 50. Είμαι καλός σε αυτό 1 16.7% Σύνολο 9 150. Βάση : 6 μαθητές Λόγοι Προτίμησης Σ.Ε.Π. Λόγοι Συχνότητα Ποσοστό Μου αρέσει (ενδιαφέρον) 1 20. Είναι χρήσιμο 3 60. Καλός καθηγητής 1 20. Είναι εύκολο (δεν θέλει διάβασμα) 1 20. Σύνολο 6 120. Βάση : 5 μαθητές 76

Λόγοι Προτίμησης Αστρονομίας Λόγοι Συχνότητα Ποσοστό Μου αρέσει (ενδιαφέρον) 1 50. Με ενδιαφέρει επαγγελματικά 1 50. Ασχολούμαι και εκτός σχολείου με αυτό 1 50. Σύνολο 3 150. Βάση : 2 μαθητές 77

Έλλειψη Μαθημάτων Ενώ στην προηγούμενη παράγραφο το ενδιαφέρον εστιαζόταν στις προτιμήσεις των μαθητών μεταξύ των μαθημάτων που ήδη υπάρχουν στο σχολικό πρόγραμμα, εδώ εξετάζεται η άποψή τους σχετικά με μαθήματα που θεωρούν ότι λείπουν από το πρόγραμμα μαθημάτων του σχολείου τους. Σημειώνεται ότι εκτός από μαθήματα τα οποία λείπουν εντελώς από το υπάρχον πρόγραμμα σπουδών, οι μαθητές αναφέρουν επίσης και κάποια μαθήματα (μουσική, γυμναστική) τα οποία ναι μεν υπάρχουν στο πρόγραμμα αλλά οι ώρες δεν επαρκούν ή χρειάζεται καλύτερη υλικοτεχνική οργάνωση και υποδομή. Με βάση, λοιπόν, τον πίνακα που ακολουθεί, το 48% των ερωτηθέντων μαθητών θεωρεί πως από το πρόγραμμα μαθημάτων του σχολείου λείπει το μάθημα της Σεξουαλικής Διαπαιδαγώγησης. Ακολουθεί το μάθημα της Πληροφορικής (σύμφωνα με το 13% των μαθητών). 78

Μάθημα που λείπει Συχνότητα Ποσοστό επί των Απαντήσεων Ποσοστό επί των Ερωτηθέντων Σεξουαλική Διαπαιδαγώγηση 162 35.4% 47.9% Πληροφορική 44 9.6% 13. Καλλιτεχνικά 42 9.2% 12.4% Ψυχολογία 41 9. 12.1% Μουσική 36 7.9% 10.7% Θεατρολογία 18 3.9% 5.3% Αθλήματα 16 3.5% 4.7% Σ.Ε.Π. 16 3.5% 4.7% Ενημέρωση για προβλήματα 12 2.6% 3.6% κοινωνίας Οδική Αγωγή 10 2.2% 3. Γεωγραφία 9 2. 2.7% Ξένες Γλώσσες 9 2. 2.7% Αστρονομία 6 1.3% 1.8% Κοινωνιολογία 6 1.3% 1.8% Περιβαλλοντική αγωγή 5 1.1% 1.5% Βιολογία 5 1.1% 1.5% Ανθρωπολογία 3 0.7% 0.9% Αγωγή του Πολίτη 2 0.4% 0.6% Φιλοσοφία 2 0.4% 0.6% Σχετικά με πολιτική 1 0.2% 0.3% Ηθική Δεοντολογία 1 0.2% 0.3% Ψυχαγωγία 1 0.2% 0.3% Άλλο 11 2.4% 3.3% Σύνολο 458 10 135.5% (Βάση : 337 μαθητές) 79

Μάθημα που λείπει απο πρόγραμμα 5 45% 4 35% 3 25% 2 15% 1 5% Σεξουαλ. Διαπαιδ. Πληροφορική Καλλιτεχνικά Ψυχολογία Μουσική Θεατρολογία Αθλήματα Σ.Ε.Π. Προβλ. κοινωνίας Οδική Αγωγή Άλλο 80

3.1.5.2 Αξιολόγηση ρόλου και συνεισφοράς σχολείου Στην ενότητα αυτή μελετάται η άποψη των μαθητών για τη συνεισφορά του σχολείου σε διάφορους τομείς που τους αφορούν άμεσα, καθώς και για το επίπεδο των καθηγητών των σχολείων. Σύμφωνα, λοιπόν, με τα στοιχεία που συνελέγησαν, η πλειοψηφία των μαθητών θεωρεί ότι οι γνώσεις που προσφέρει το σχολείο είναι επαρκείς (61%) και ότι το σχολείο καλύπτει σε ικανοποιητικό, τουλάχιστον, βαθμό τα ενδιαφέροντά τους. Πάντως, για το 34% των μαθητών το σχολείο καλύπτει τα ενδιαφέροντά τους σε χαμηλό βαθμό και ο κύριος λόγος που οι μαθητές αναφέρουν είναι ότι αρκετά από τα μαθήματα δεν είναι χρήσιμα και τα θεωρούν ανιαρά. Αρκετά θετική είναι η γνώμη τους για το επίπεδο των καθηγητών τους, τόσο αναφορικά με τις γνώσεις τους, όσο και την παιδαγωγική τους ικανότητα. Το 45% των μαθητών κρίνει ικανοποιητικό το επίπεδο των γνώσεων των καθηγητών, ενώ για το επίπεδο παιδαγωγικής ικανότητας το αντίστοιχο ποσοστό ανέρχεται σε 5. Τέλος η συνεισφορά του σχολείου θεωρείται ικανοποιητική κυρίως ως προς την καλλιέργεια της γλωσσικής έκφρασης ενώ υστερεί στην ανάπτυξη αθλητικών δραστηριοτήτων. Στο διάγραμμα που ακολουθεί παρατίθενται τα ποσοστά των μαθητών που θεωρούν (τουλάχιστον) ικανοποιητική τη συνεισφορά του σχολείου σε μια σειρά τομέων που αφορούν τον μαθητή. Στη συνέχεια, παρουσιάζονται αναλυτικότερα τα αποτελέσματα. Συνεισφορά σχολείου 10 82% 8 6 4 52% 62% 38% 61% 2 Καλλιέργεια κλίσεων Καλλιέργεια γλωσσικής έκφρασης Διαμόρφωση αξιών Ανάπτυξη αθλητικών δραστηριοτήτων Ολοκλήρωση προσωπικότητας 81

Άποψη για γνώσεις παρεχόμενες από το σχολείο Αναμφίβολα, ένας από τους σκοπούς του σχολείου είναι να μεταδώσει στους μαθητές ένα σύνολο γνώσεων. Στο σημείο αυτό εξετάζονται οι απόψεις των μαθητών σχετικά με τον όγκο των γνώσεων αυτών. Η πλειοψηφία των μαθητών (61%) θεωρεί ότι οι γνώσεις που προσφέρει το σχολείο είναι επαρκείς, το 23% θεωρεί ότι είναι λίγες, ενώ μικρότερο (16%) είναι το ποσοστό των μαθητών που θεωρεί πως οι γνώσεις που παρέχει το σχολείο είναι πολλές. Γνώσεις παρεχόμενες από Συχνότητα Ποσοστό σχολείο Πολλές 71 16.25% Επαρκείς 265 60.64% Λίγες 101 23.11% Σύνολο 437 10 Ποσοστό μη ανταπόκρισης 3.96% Γνώσεις παρεχόμενες από σχολείο 7 6 60.64% 5 4 3 2 16.25% 23.11% 1 Πολλές Επαρκείς Λίγες 82

Άποψη για επίπεδο καθηγητών Ο ρόλος των καθηγητών στο σχολείο είναι ιδιαίτερα σημαντικός παράγοντας. Εδώ, εξετάζεται το επίπεδο των καθηγητών (όπως το αντιλαμβάνονται οι μαθητές) διακρίνοντάς το ως προς 2 βασικά συστατικά στοιχεία του ρόλου τους : τις γνώσεις τους και την παιδαγωγική τους ικανότητα. Και στις 2 περιπτώσεις, το μεγαλύτερο ποσοστό των μαθητών (45% για τις γνώσεις και 5 για την παιδαγωγική ικανότητα) θεωρεί ικανοποιητικό το επίπεδο των καθηγητών του. Όσον αφορά όμως την παιδαγωγική ικανότητα αυτών υπάρχει και ένα σημαντικό ποσοστό μαθητών (36%) που την κρίνει χαμηλή (ή και πολύ χαμηλή). Στην περίπτωση του επίπέδου γνώσεων το ποσοστό αυτό είναι μόλις 8%. Επίπεδο γνώσεων Συχνότητα Ποσοστό Πολύ υψηλό 43 9.73% Υψηλό 163 36.88% Ικανοποιητικό 200 45.25% Χαμηλό 24 5.43% Πολύ χαμηλό 12 2.71% Σύνολο 442 10 Ποσοστό μη ανταπόκρισης 2.86% Επίπεδο παιδαγωγικής Συχνότητα Ποσοστό ικανότητας Πολύ υψηλό 15 3.39% Υψηλό 49 11.09% Ικανοποιητικό 219 49.55% Χαμηλό 107 24.21% Πολύ χαμηλό 52 11.76% Σύνολο 442 10 Ποσοστό μη ανταπόκρισης 2.86% 83

Επίπεδο Γνώσεων 5 45% 4 35% 3 25% 2 15% 1 5% 45.25% 36.88% 9.73% 5.43% 2.71% Πολύ υψηλό Υψηλό Ικανοποιητικό Χαμηλό Πολύ χαμηλό Επίπεδο Παιδαγωγικής Ικανότητας 5 49.55% 45% 4 35% 3 25% 24.21% 2 15% 1 5% 3.39% 11.09% 11.76% Πολύ υψηλό Υψηλό Ικανοποιητικό Χαμηλό Πολύ χαμηλό 84

Σχέση με συμμαθητές Εξετάζοντας τώρα τη σχέση μεταξύ των ίδιων των μαθητών προκύπτει ότι η πλειοψηφία τους (85%) θεωρεί σε γενικές γραμμές φιλική τη σχέση με τους συμμαθητές του, 14% τυπική, ενώ λιγότεροι από το 0.5% πιστεύουν ότι γενικά η σχέση με τους συμμαθητές τους είναι άσχημη. Σχέση με συμμαθητές Συχνότητα Ποσοστό Φιλική 378 85.14% Τυπική 64 14.41% Άσχημη 2 0.45% Σύνολο 444 10 Ποσοστό μη ανταπόκρισης 2.42% Σχέση με Συμμαθητές 9 85.14% 8 7 6 5 4 3 2 1 14.41% 0.45% Φιλική Τυπική Άσχημη 85

Κάλυψη ενδιαφερόντων από σχολείο Στη συνέχεια εξετάζεται ο βαθμός στον οποίο το σημερινό σχολείο, με το πρόγραμμά του, καλύπτει τα ενδιαφέροντα των μαθητών. Για την πλειοψηφία των μαθητών (63%) το σχολείο καλύπτει τα ενδιαφέροντά τους σε ικανοποιητικό βαθμό. Για ελάχιστους, όμως, ο βαθμός κάλυψης είναι υψηλός (3%), ενώ, αντίθετα, το 34% των μαθητών θεωρεί πως το σχολείο καλύπτει τα ενδιαφέροντά του σε χαμηλό, μόνο, βαθμό. Βαθμός κάλυψης ενδιαφερόντων Συχνότητα Ποσοστό από σχολείο Υψηλό 14 3.2 Ικανοποιητικό 273 62.47% Χαμηλό 150 34.32% Σύνολο 437 10 Ποσοστό μη ανταπόκρισης 3.96% Βαθμός κάλυψης ενδιαφερόντων από σχολείο 7 62.47% 6 5 4 3 2 1 3.2 34.32% Υψηλό Ικανοποιητικό Χαμηλό Στη συνέχεια, η προσοχή επικεντρώνεται στους μαθητές οι οποίοι, όπως ήδη αναφέρθηκε, πιστεύουν ότι το σχολικό πρόγραμμα καλύπτει σε χαμηλό, μόνο, βαθμό τα ενδιαφέροντά τους, και εξετάζονται οι λόγοι για τους οποίους αυτό συμβαίνει. Ο βασικός λόγος που αναφέρουν οι μαθητές (το 21% αυτών) είναι ότι κάποια (ή και αρκετά) από τα μαθήματα δεν είναι χρήσιμα για τους ίδιους, και επομένως καταντούν ανιαρά. Επιπλέον, το σχολείο δεν ασχολείται με τα ενδιαφέροντα των ίδιων των μαθητών (18%), ενώ άλλοι σημαντικοί παράγοντες εμφανίζονται να είναι οι ίδιοι οι καθηγητές, οι οποίοι ορισμένες φορές είναι αδιάφοροι ή και ανεπαρκείς (15%), 86

καθώς και η έλλειψη οργάνωσης και κατάλληλης υποδομής του σχολείου (11%). Λόγοι Χαμηλού Βαθμού Κάλυψης Συχνότητα Ποσοστό Ενδιαφερόντων Αρκετά μαθήματα δεν είναι χρήσιμα, είναι 27 20.77% ανιαρά Δεν ασχολείται με τα ενδιαφέροντά μου 23 17.69% Ανεπάρκεια, αδιαφορία καθηγητών 20 15.38% Δεν υπάρχει υποδομή, οργάνωση 14 10.77% Δεν ασχολείται με θέματα που πραγματικά 11 8.46% ενδιαφέρουν (απασχολούν) τους μαθητές Κυριαρχεί η λογική της αποστήθισης, δεν αφήνει 10 7.69% τους μαθητές να είναι δημιουργικοί Δεν αφήνει ελεύθερο χρόνο 8 6.15% Υπάρχει πίεση χρόνου στα μαθήματα 6 4.62% Δεν καταλαβαίνει ότι ο κάθε μαθητής είναι 5 3.85% ξεχωριστή προσωπικότητα (μαζική αντιμετώπιση) Άλλο 6 4.62% Σύνολο 130 10 Ποσοστό μη ανταπόκρισης 3.96% Λόγοι χαμηλού βαθμού κάλυψης ενδιαφερόντων 25% 2 20.77% 17.69% 15% 15.38% 10.77% 1 5% 8.46% 7.69% 6.15% 4.62% 3.85% 4.62% Μαθήματα Ενδιαφέροντα μου Καθηγητές Υποδομή, οργάνωση Θέματα μαθητών Αποστήθιση Ελεύθερο χρόνο Πίεση χρόνου Μαζική αντι μετώπιση Άλλο 87

Γενικότερη συνεισφορά σχολείου Στη σημερινή εποχή ο ρόλος του σχολείου είναι πολύπλευρος. Εκτός από την παροχή γνώσεων στους μαθητές το σχολείο καλείται να συνεισφέρει στην γενικότερη καλλιέργεια και διαμόρφωση των μαθητών. Στην ενότητα αυτή εξετάζεται η άποψη των μαθητών για το βαθμό συνεισφοράς του σχολείου με τη σημερινή του μορφή σε 5 συγκεκριμένους τομείς καλλιέργειάς τους. Συνοπτικά, αναφέρεται ότι η συμβολή του σχολείου θεωρείται ικανοποιητική όσον αφορά την καλλιέργεια της γλωσσικής έκφρασης (σύμφωνα με το 62% των μαθητών), καθώς και ως προς την διαμόρφωση αξιών (48%), και την ολοκλήρωση της προσωπικότητας των μαθητών (49%). Στις 2 τελευταίες περιπτώσεις πάντως σημαντικά είναι και τα ποσοστά των μαθητών που θεωρούν χαμηλή τη συμβολή του σχολείου (38% και 39% αντίστοιχα). Τέλος, στους τομείς καλλιέργειας κλίσεων-δεξιοτήτων-ικανοτήτων και ανάπτυξης αθλητικών δραστηριοτήτων ο βαθμός συνεισφοράς του σχολείου κρίνεται χαμηλός από το μεγαλύτερο ποσοστό των μαθητών (48% και 62% αντίστοιχα). Αναλυτικότερα, η αξιολόγηση του σχολείου στους προαναφερθέντες τομείς περιγράφεται στους πίνακες που ακολουθούν, ενώ το αντίστοιχο γράφημα παρέχει μια συγκριτική απεικόνιση αυτών. Βαθμός "Καλλιέργειας κλίσεωνδεξιοτήτων-δυνατοτήτων" Συχνότητα Ποσοστό Υψηλός 27 6.18% Ικανοποιητικός 199 45.54% Χαμηλός 211 48.28% Σύνολο 437 10 Ποσοστό μη ανταπόκρισης 3.96% Βαθμός "Καλλιέργειας γλωσσικής Συχνότητα Ποσοστό έκφρασης" Υψηλός 91 20.63% Ικανοποιητικός 272 61.68% Χαμηλός 78 17.69% Σύνολο 441 10 Ποσοστό μη ανταπόκρισης 3.08% 88

Βαθμός "Διαμόρφωσης Αξιών" Συχνότητα Ποσοστό Υψηλός 61 14.29% Ικανοποιητικός 205 48.01% Χαμηλός 161 37.7 Σύνολο 427 10 Ποσοστό μη ανταπόκρισης 6.15% Βαθμός "Ανάπτυξης αθλητικών Συχνότητα Ποσοστό δραστηριοτήτων" Υψηλός 41 9.28% Ικανοποιητικός 129 29.19% Χαμηλός 272 61.54% Σύνολο 442 10 Ποσοστό μη ανταπόκρισης 2.86% Βαθμός "Ολοκλήρωσης Συχνότητα Ποσοστό προσωπικότητας" Υψηλός 55 12.82% Ικανοποιητικός 208 48.48% Χαμηλός 166 38.69% Σύνολο 429 10 Ποσοστό μη ανταπόκρισης 5.71% Βαθμός Καλλιέργειας 7 6 5 4 3 2 Κλίσεις-Δεξιότητες Γλωσσική έκφραση Αξίες Αθλητικές δραστηριότητες Προσωπικότητα 1 Υψηλός Ικανοποιητικός Χαμηλός 89

3.1.6 Ενισχυτική Διδασκαλία Φροντιστήρια Είναι γνωστό, ότι την εκπαίδευση των μαθητών, κατά ένα μέρος, επωμίζονται εξωσχολικοί φορείς (φροντιστήρια, ιδιαίτερα μαθήματα) ενώ τα τελευταία χρόνια έχει αρχίσει να λειτουργεί, μέσα στα πλαίσια του σχολείου, και ο θεσμός της ενισχυτικής διδασκαλίας ο οποίος συνεισφέρει στη βελτίωση των σχολικών επιδόσεων των μαθητών. Στην ενότητα αυτή μελετάται η έκταση της συνεισφοράς των φορέων αυτών στην εκπαιδευτική διαδικασία. Ενδεικτικά αναφέρεται ότι το 76% των μαθητών δηλώνουν πώς στο σχολείο τους εφαρμόζεται ο θεσμός της ενισχυτικής διδασκαλίας, αλλά μεταξύ αυτών, μόνο το 23% συμμετέχει σε αυτή παρακολουθώντας ένα ή περισσότερα μαθήματα. Αντίθετα, η πλειοψηφία των μαθητών (γύρω στο 7) παρακολουθεί μαθήματα και εκτός σχολείου για να βοηθηθεί στο σχολείο. Το 28% των μαθητών παρακολουθεί ιδιαίτερα μαθήματα, το 35% ομαδικό φροντιστήριο, ενώ υπάρχει και ένα 7% που παρακολουθεί και τα δύο. Τα μαθήματα τα οποία εμφανίζουν τη μεγαλύτερη ανάγκη εξωσχολικής βοήθειας είναι τα μαθηματικά, η φυσική, η χημεία και τα αρχαία. 90

Λειτουργία Ενισχυτικής Διδασκαλίας Ένας θεσμός ο οποίος τα τελευταία χρόνια λειτουργεί σε αρκετά από τα ελληνικά σχολεία είναι ο θεσμός της ενισχυτικής διδασκαλίας. Στο δείγμα μας, το 76% των μαθητών δηλώνουν πώς στο σχολείο τους λειτουργεί ο θεσμός της ενισχυτικής διδασκαλίας. Για την ακρίβεια, ο θεσμός της ενισχυτικής διδασκαλίας λειτουργεί στα 13 από τα 17 σχολεία (ποσοστό 76%) του δείγματος. Ενισχυτική διδασκαλία Συχνότητα Ποσοστό Όχι 108 23.74% Ναι 347 76.26% Σύνολο 455 10 Ποσοστό μη ανταπόκρισης 0.0 Ενισχυτική διδασκαλία 24% Όχι Ναι 76% 91

Συμμετοχή σε Ενισχυτική Διδασκαλία Μεταξύ των μαθητών, στο σχολείο των οποίων παρέχεται ενισχυτική διδασκαλία, το 23% συμμετέχει σε αυτή παρακολουθώντας ένα ή περισσότερα μαθήματα. Συμμετοχή σε ενισχυτική Συχνότητα Ποσοστό διδασκαλία Όχι 260 76.92% Ναι 78 23.08% Σύνολο 338 10 Ποσοστό μη ανταπόκρισης 1.98% Συμμετοχή σε ενισχυτική διδασκαλία 23% Όχι Ναι 77% 92

Εξωσχολικά Μαθήματα Παρά το γεγονός ότι στα περισσότερα σχολεία εφαρμόζεται το σύστημα της ενισχυτικής διδασκαλίας, η πλειοψηφία των μαθητών (γύρω στο 7) παρακολουθεί μαθήματα και εκτός σχολείου (για να βοηθηθεί στο σχολείο). Για την ακρίβεια, το 28% των μαθητών παρακολουθεί ιδιαίτερα μαθήματα, το 35% ομαδικό φροντιστήριο, ενώ υπάρχει και ένα 7% που παρακολουθεί και τα δύο. Εξωσχολικά Συχνότητα Ποσοστό Μαθήματα Κανένα από τα δύο 138 30.33% Ιδιαίτερα μαθήματα 129 28.35% Ομαδικό φροντιστήριο 158 34.73% Και τα δύο 30 6.59% Σύνολο 455 10 Ποσοστό μη ανταπόκρισης 0.0 Εξωσχολικά Μαθήματα 34.73% 35% 3 30.33% 28.35% 25% 2 15% 1 6.59% 5% Κανένα από τα δύο Ιδιαίτερα μαθήματα Ομαδικό φροντιστήριο Και τα δύο 93

Προσδιορισμός Μαθημάτων Καθώς το ποσοστό των μαθητών που παρακολουθούν μαθήματα εκτός σχολείου είναι μεγάλο, έχει ενδιαφέρον να εξετασθεί ποια είναι τα μαθήματα εκείνα στα οποία οι μαθητές έχουν ανάγκη να καταφεύγουν σε φροντιστήρια και ιδιαίτερα. Από τον πίνακα που ακολουθεί, προκύπτει ότι τα θετικά μαθήματα είναι εκείνα στα οποία οι περισσότεροι μαθητές χρειάζονται βοήθεια. Η πλειοψηφία παρακολουθεί μαθήματα στα μαθηματικά (το 93% στην άλγεβρα και το 91% στην γεωμετρία), ενώ υψηλά είναι και τα ποσοστά εκείνων που παρακολουθούν (εκτός σχολείου) μαθήματα σε φυσική (77%) και χημεία (67%). Μεταξύ των φιλολογικών μαθημάτων, τα αρχαία είναι το μάθημα στο οποίο οι περισσότεροι μαθητές αναζητούν βοήθεια (52%). Μάθημα Συχνότητα Ποσοστό επί των Απαντήσεων Ποσοστό επί των Ερωτηθέντων Άλγεβρα 293 21.9% 93.3% Γεωμετρία 286 21.4% 91.1% Φυσική 243 18.2% 77.4% Χημεία 210 15.7% 66.9% Αρχαία 162 12.1% 51.6% Έκθεση 97 7.3% 30.9% Νέα Ελληνικά 39 2.9% 12.4% Ιστορία 3 0.2% 1. Αρχές Οικονομίας 2 0.1% 0.6% Τεχνολογία 1 0.1% 0.3% Σύνολο 1336 10 425.5% (Βάση : 314 μαθητές) Μάθημα που π αρακολουθούν εκτός σχολείου 10 93,3 91,1 8 6 77,4 66,9 51,6 4 30,9 2 12,4 Άλγεβρα Γεωμετρία Φυσική Χημεία Αρχαία Έκθεση Νέα Ελληνικά 1,0 0,6 0,3 Ιστορία Αρχές Τεχνολογία Οικονομίας 94

3.1.7 Σχολικός Επαγγελματικός Προσανατολισμός Η βελτίωση του μαθήματος του Σχολικού Επαγγελματικού Προσανατολισμού (Σ.Ε.Π.) αποτελεί βασικό στόχο της μελέτης αυτής. Κατά συνέπεια παρουσιάζει ιδιαίτερο ενδιαφέρον η εξέταση της άποψης των μαθητών σχετικά με τη χρησιμότητα και την αποτελεσματικότητα του Σ.Ε.Π. Εκτός από αυτό, διερευνούνται και οι προτάσεις των μαθητών σχετικά με πιθανές βελτιώσεις του μαθήματος αυτού. Μια σύνοψη των ευρημάτων παρατίθεται πριν από την αναλυτική παρουσίαση των αποτελεσμάτων. Έτσι λοιπόν, το 47% των μαθητών θεωρεί ικανοποιητική τη συνεισφορά του σχολείου (με τη σημερινή του μορφή) στον επαγγελματικό προσανατολισμό τους, ενώ το 53% πιστεύει ότι το μάθημα του Σ.Ε.Π. (όπως αυτό προσφέρεται σήμερα) μπορεί να βοηθήσει τους μαθητές να προετοιμάσουν το επαγγελματικό τους μέλλον. Εξετάζοντας την λειτουργία του μαθήματος του Σ.Ε.Π. στην 3η Γυμνασίου (για την οποία οι μαθητές είναι δυνατό να έχουν πια μια αποκρυσταλλωμένη άποψη) προκύπτουν τα ακόλουθα αποτελέσματα. Η μέση βαθμολογία που δίδουν οι μαθητές στους καθηγητές του Σ.Ε.Π. (της 3ης Γυμνασίου) είναι 5.4 (σε κλίμακα από 1 έως 10). Το μεγαλύτερο ποσοστό των μαθητών (44%) κρίνει ότι το αντίστοιχο βιβλίο του Σ.Ε.Π. ήταν μέτριο. Επιπρόσθετα, από το σύνολο των μαθητών μόνο το 6% δηλώνει ότι έχει επισκεφτεί το σχολείο του κάποιος επαγγελματίας για να τους ενημερώσει για το επάγγελμά του. Από τους μαθητές αυτούς μόνο το 14% επηρεάστηκε, ως προς την επιλογή του επαγγέλματός του, από την επίσκεψη αυτή του ειδικού. Τέλος, το βασικό στοιχείο που προτείνουν οι μαθητές για τη βελτίωση της διδασκαλίας του Σ.Ε.Π. είναι να ενημερώνονται για διάφορα επαγγέλματα (35%). Ζητούν επίσης η διδασκαλία του μαθήματος να είναι περισσότερο αναλυτική και κατανοητή (14%) και να υπάρχουν ειδικευμένοι, ενημερωμένοι καθηγητές (1). 95