Το ερευνητικό έργο με τίτλο:

EΓΧΕΙΡΙΔΙΟ ΟΔ.Υ.ΚΙ Το έργο συγχρηματοδοτείται από την Κυπριακή Δημοκρατία και το Ευρωπαϊκό Ταμείο Περιφερειακής Ανάπτυξης της Ε.Ε μέσω του Ιδρύματος Προώθησης Έρευνας Κύπρου. 3

Το ερευνητικό έργο με τίτλο: «Η ολιστική προσέγγιση του προβλήματος της αναποτελεσματικής αντιμετώπισης του φαινομένου των οδικών ατυχημάτων στην Κύπρο και εισηγήσεις για διορθωτικά μέτρα πολιτικής» επιχορηγήθηκε από το Ίδρυμα Προώθησης Έρευνας (ΙΠΕ) «Κοινωνικές, Οικονομικές και Ανθρωπιστικές Επιστήμες» και συγκεκριμένα από τη Δράση «Κοινωνία» και τη Θεματική Ενότητα «Σύγχρονα Κοινωνικά Θέματα». Στόχος του έργου ήταν να αξιολογήσει τα υφιστάμενα μέτρα αντιμετώπισης των οδικών συγκρούσεων και τους λόγους αναποτελεσματικότητας τους και να προτείνει την ουσιαστική βελτίωση τους και την εισαγωγή νέων μέτρων για τη μείωση τους. Οι συγκεκριμένοι στόχοι του έργου ΟΔ.Υ.ΚΙ ήταν: Η εις βάθος διερεύνηση των αιτιών της αναποτελεσματικής αντιμετώπισης του προβλήματος των τροχαίων συγκρούσεων στην Κύπρο. Η εστίαση στα χαρακτηριστικά νέων ομάδων υψηλού κινδύνου (αλλοδαπούς, χρήστες εξαρτησιογόνων ουσιών, μοτοσικλετιστές, ηλικιωμένους) και στα προληπτικά μέτρα που πρέπει να ληφθούν για κάθε ομάδα. Η διερεύνηση του επιπέδου εκπαίδευσης και εξέτασης των οδηγών και της καταλληλότητας των εκπαιδευτών. Η σύγκριση των απόψεων/αντιλήψεων διαφορετικών ομάδων πληθυσμού και εμπλεκομένων αρμοδίων φορέων. Η εξέταση των πολιτικών/δράσεων που έχουν χρησιμοποιηθεί επιτυχώς σε άλλες Ευρωπαϊκές χώρες και η προσαρμογή τους στις ιδιαιτερότητες της Κύπρου. ΜΕΘΟΔΟΛΟΓΙΑ ΕΡΕΥΝΑΣ Η έρευνα βασίστηκε στη φαινομενολογική ερευνητική προσέγγιση. Μέσω της μεθόδου της τριγωνοποίησης συνδυάστηκε η ποιοτική προσέγγιση (10 προσωπικές συνεντεύξεις σε εμπειρογνώμονες, 5 ομάδες εστίασης με νέους, παραβάτες, αλλοδαπούς, εμπειρογνώμονες και μίξη πολιτών) με την ποσοτική (δομημένα ερωτηματολόγια με παγκύπρια κάλυψη μεταξύ αντρών και γυναικών με κανονική άδεια οδηγού, τυχαία πολυσταδιακή στρωματοποιημένη δειγματοληψία σε δείγμα 621 Κύπριους και 30 αλλοδαπούς με στατιστικό σφάλμα +/- 3,8%. Επιπλέον, στα πλαίσια της ποσοτικής έρευνας χρησιμοποιήθηκε ένα πρωτοποριακό ερευνητικό εργαλείο, ο προσομοιωτής οδήγησης. Μέσω του προσομοιωτή, έγινε κατορθωτή η αξιολόγηση των γνώσεων των χρηστών σε σχέση με τον Κώδικα Οδικής Κυκλοφορίας (ΚΟΚ) και του τρόπου οδήγησης διαφορετικών ομάδων. ΠΡΟΣΔΟΚΩΜΕΝΑ ΟΦΕΛΗ ΕΡΓΟΥ Το έργο στοχεύει στη σημαντική μείωση των οδικών συγκρούσεων στην Κύπρο μέσω του προσδιορισμού των μη αποτελεσματικών μέτρων αντιμετώπισης του προβλήματος που είχαν ληφθεί μέχρι σήμερα, της εισήγησης νέων και αποτελεσματικών μέτρων πολιτικής, χρησιμοποιώντας πετυχημένες πρακτικές του εξωτερικού, της αξιολόγησης του επιπέδου εκπαίδευσης και εξέτασης των οδηγών και των εισηγήσεων για αναβάθμιση τους και της δημιουργίας και διάχυσης του παρόντος εγχειριδίου οδικής ασφάλειας, στη βάση των ευρημάτων του έργου. ΚΥΡΙΑ ΕΡΕΥΝΗΤΙΚΑ ΑΠΟΤΕΛΕΣΜΑΤΑ Παρακάτω παρατίθενται τα αποτελέσματα στη βάση των ευρημάτων του έργου. Οι οδικές συγκρούσεις στο νησί οφείλονται σε μεγάλο ποσοστό στον ανθρώπινο παράγοντα, τα συγκεκριμένα αίτια είναι η χρήση αλκοόλ πριν την οδήγηση, η αυξημένη ταχύτητα πέραν του καθορισμένου ορίου, ο συνδυασμός αλκοόλ και ταχύτητας και τα τελευταία χρόνια και χρήση ναρκωτικών ουσιών πριν την οδήγηση. Αν και κατά τη γνώμη των συμμετεχόντων τα ναρκωτικά δεν επηρεάζουν στις συγκρούσεις στην Κύπρο σε βαθμό παρόμοιο του εξωτερικού. Την επιδείνωση των συνεπειών των συγκρούσεων προκαλούν η μη χρήση ζώνης ασφαλείας και η μη χρήση προστατευτικού κράνους ή μη κατάλληλο δέσιμο του προστατευτικού κράνους. Τα κυριότερα λάθη των οδηγών στους κυπριακούς δρόμους οφείλονται στη μη τήρηση ή και άγνοια του Κώδικα Οδικής Κυκλοφορίας. Παρατηρούνται καθημερινά λάθη στη σειρά προτεραιότητας, παραβάσεις οδικών 4

σημάτων, παραβίαση ελεγχόμενου τετράγωνου, λάθος χρήση των κυκλικών κόμβων, μη χρήση του δείκτη πορείας, λάθη στη χρήση λωρίδων στους υπεραστικούς δρόμους και παράβαση των φώτων τροχαίας. Οι Κύπριοι πιστέυετε ότι συµµορφώνονται µε τον ΚΟΚ; Όχι 67.8% Ίσως 16.2% ξ/ α 1.0% Ναί 15.0% Οδηγική συµπεριφορά ανα φύλο Άντρες Γυναίκες Επιπλέον παρατηρούνται οδικές συμπεριφορές που βάζουν σε κίνδυνο τους παραβάτες αλλά και τους άλλους οδηγούς. Συγκεκριμένα γίνεται χρήση κινητού τηλεφώνου και κατά τη διάρκεια της οδήγησης (ακόμη και με τη χρήση ακουστικών εξακολουθεί να μειώνεται η συγκέντρωση στην οδήγηση), κάπνισμα, κυκλοφορία ακατάλληλων αυτοκινήτων, μη χρήση παιδικού καθίσματος, αμέλεια κατά την οδήγηση (περιοδικά, μακιγιάζ) και παράνομη στάθμευση. Στην δοκιμασία με τον προσομοιωτή οδήγησης παρατηρήθηκε ιδιαίτερη αδυναμία και στα δύο φύλα στην κατάλληλη οπτική ανίχνευση κατά τη διάρκεια της οδήγησης. Επαναλαμβανόμενη αναφορά από τους συμμετέχοντες αφορούσε επίσης τη μη χρήση διαβάσεων από μέρους των πεζών και το μη σταμάτημα στις διαβάσεις αν δεν υπάρχει φωτεινή σήμανση από μέρους των οδηγών. 5

ΟΔΗΓΟΙ ΥΨΗΛΟΥ ΚΙΝΔΥΝΟΥ Μέσα από τις αναφορές των συμμετεχόντων διαφάνηκαν ομάδες που μπορούν να θεωρηθούν υψηλού κινδύνου. Η ομάδα των ηλικιωμένων φαίνεται να κάνουν λάθη λόγω ελλιπούς ενημέρωσης και προβλημάτων όρασης, ακοής ή και ταχύτητας αντίληψης. Επιπλέον υπάρχει μια ομάδα νέων οδηγών στο νησί, ιδιαίτερα από αγόρια που οδηγούν αυτοκίνητα τα οποία μετατρέπουν, δεν ακολουθούν τους κανόνες οδικής κυκλοφορίας και διοργανώνουν αγώνες ταχύτητας σε δημόσιους δρόμους. Πραγματικότητα είναι και οι ανήλικοι οδηγοί που οδηγούν στους δρόμους του νησιού με ή χωρίς την συγκατάθεση των γονέων. Επιπλέον, έντονο είναι και το πρόβλημα παραβάσεων από αλλοδαπούς-κάτοικους του νησιού που δεν γνωρίζουν τους κανόνες αφού σε κάποιες περιπτώσεις οι κανόνες στη χώρα τους είναι διαφορετικοί και δεν προβαίνουν σε έκδοση άδειας αυτοκινήτου. Ομάδα αλλοδαπών ανέφερε ως παραλήψεις των ίδιων την επιβίβαση παιδιών στο μπροστινό μέρος της μοτοσυκλέτας και τη χρήση ακατάλληλων αυτοκινήτων χωρίς ασφάλεια. Παρουσιάζεται επίσης πρόβλημα με τους ποδηλάτες αλλοδαπούς. Η κατάσταση είναι δύσκολο να καταπολεμηθεί αφού πολλοί είναι παράνομοι και δε μπορούν να εντοπιστούν για να συνετιστούν. Σε παγκύπριο δείγμα πληθυσμού το 43,2% των νέων ηλικίας 18-24 ετών θεωρούν ότι σε κατοικημένη περιοχή υπερβολική ταχύτητα είναι η ταχύτητα 30 km/h πάνω από το όριο ταχύτητας και σε υπεραστικό δρόμο 50 km/h πάνω από το όριο ταχύτητας. Επίσης η δοκιμασία με τον προσομοιωτή οδήγησης κατέδειξε ότι οι νέοι και τα άτομα με λιγότερη εμπειρία στην οδήγησης παρουσιάζουν μειωμένο έλεγχο ταχύτητας σε σχέση με τους μεγαλύτερους σε ηλικία και πιο έμπειρους οδηγούς. Τήρηση οριου ταχύτητας ανα ηλιακή οµάδα Τήρηση οριου ταχύτητας µε βάση την ηλικία 17-27 27-37 37-47 >47 Μen speed control Women speed control Χρόνος απόκτησης άδειας οδηγού Όριο ταχύτητας 0-5 5-10 10-20 >20 Μen speed control Women speed control 6

Επίσης η δοκιμασία με τον προσομοιωτή οδήγησης υποστηρίζει ότι δεξιότητες οδήγησης όπως το ορθό προσπέρασμα και η ασφαλής αλλαγή λωρίδας δεν χρησιμοποιήθηκαν με επιτυχία από νεαρούς άνδρες. Επιδοση ανα φυλο και οµαδα Επιδοση µε βαση ηλικιακη οµαδα (αντρες - γυναικες) MEN 17-27 MEN 27-37 MEN 37-47 MEN >47 WOMEN 17-27 WOMEN 27-37 WOMEN 37-47 WOMEN >47 Speed control Overtaking Signalling Lane changing Scanning Οι περισσότερες παραβάσεις στο δρόμο γίνονται από άτομα που είναι συστηματικοί παραβάτες. Οι παραβάτες δεν επηρεάζονται εύκολα από μικρές ήπιες ποινές που δεν έχουν άμεσο αποτέλεσμα. Οι ποινές πρέπει να είναι μεγάλες, να αποτελούν πραγματικό κόστος και να εφαρμόζονται άμεσα. Επίσης σημαντικό στην τροποποίηση της συμπεριφοράς αυτής της ομάδας είναι να είναι πιο έντονη η παρουσία της αστυνόμευσης για να έχουν την αίσθηση ότι παρακολουθούνται και αυτό να δημοσιοποιείται (εκστρατεία). Οι λόγοι παραβάσεων όπως αναφέρονται από τους οδηγούς είναι η εξοικονόμηση χρόνου (χρήση κινητού τηλεφώνου, ταχύτητα πάνω από το επιτρεπτό όριο) η ευχαρίστηση (ταχύτητα), κάποιοι θεωρούν ότι η νομοθεσία είναι αναχρονιστική σε σχέση με το όριο ταχύτητας που θεωρούν χαμηλό, έλλειψη εκμάθησης/ εδραίωσης κανόνων οδήγησης (χρήση δεικτών κατεύθυνσης) και μη κατανόηση κινδύνου (χρήση ακατάλληλων οχημάτων) Οι συμμετέχοντες υποστήριξαν ότι οι παράγοντες που τους βοήθησαν να ακολουθούν τους κανόνες ασφαλείας στους δρόμους ήταν η ωρίμανση, η επαφή με άλλα περιβάλλοντα όπου χρησιμοποιούν διαφορετικές τακτικές (διαμονή σε άλλη χώρα), η πιθανότητα απώλειας της άδειας οδήγησης λόγω υπέρβασης των βαθμών ποινής, η ανάπτυξη τεχνολογίας (Χρήση Bluetooth, Ήχος αυτοκινήτου από τη μη χρήση ζώνης) και φήμη για αύξηση προστίμου (π.χ. στη χρήση κινητού). ΕΜΠΟΔΙΑ ΣΤΗΝ ΑΝΤΙΜΕΤΩΠΙΣΗ ΤΩΝ ΟΔΙΚΩΝ ΣΥΓΚΡΟΥΣΕΩΝ H «νοοτροπία» του οδηγού στην Κύπρο Καθ όλη τη διάρκεια του έργου επανερχόταν το θέμα «νοοτροπίας» του Κύπριου οδηγού το οποίο περιγράφεται ως έλλειψη οδικής συνείδησης, έλλειψη σεβασμού προς τη νομοθεσία αλλά και προς πρόσωπα κύρους όπως οι αστυνομικοί, έλλειψη σεβασμού απέναντι στον άλλο οδηγό και αντίληψη ότι δεν θα συμβεί ατύχημα στον ίδιο. Όμως ενώ πιστώνουν τους Κύπριους οδηγούς με τη συγκεκριμένη νοοτροπία παρατηρούν ότι και οι αλλοδαποί ερχόμενοι στην Κύπρο αρχίζουν να παρανομούν. Ταυτόχρονα οι Κύπριοι περνώντας από τις βρετανικές βάσεις δεν παρανομούν επειδή ξέρουν ότι υπάρχει συνέπεια και αξιοκρατία στις επιπτώσεις των παραβάσεων. Κάτι που συμβαίνει και όταν οι Κύπριοι βρίσκονται στο εξωτερικό. 7

Έλλειψη παιδείας οδικής ασφάλειας Παρουσιάζεται έλλειψη περιβάλλοντος υποστήριξης της οδικής ασφάλειας με αποτέλεσμα κάποιοι κανόνες να ακολουθούνται ώστε να αποφευχθεί το πρόστιμο και όχι για την ασφάλεια των ίδιων των οδηγών. Έλλειψη πληροφόρησης Παρουσιάζεται σημαντική έλλειψη πληροφόρησης του κοινού για θέματα οδικής κυκλοφορίας και ασφάλειας. Οι εκστρατείες χρειάζεται να βασίζονται σε ποιοτικές έρευνες π.χ. ομάδες εστίασης, καθορισμός ομάδας στόχου κλπ. Ανάγκη για σωστή μετάδοση των πληροφοριών από τα ΜΜΕ, λάθος η περιγραφή των περιστατικών ως τυχαία γεγονότα. Για παράδειγμα σε παγκύπριο δείγμα πληθυσμού στην ερώτηση αν πιω ένα ποτήρι μπύρα ή κρασί ή ουίσκι μόνο το 18,8% απάντησαν σωστά ότι οι πιθανότητες να εμπλακώ σε δυστύχημα αυξάνονται σημαντικά. Επιπλέον σημαντικό ποσοστό δεν γνώριζαν σε πόση απόσταση σταματά ένα αυτοκίνητο όταν τρέχει με 50 km/h σε καλούς δρόμους. Ένα αυτοκίνητο σε πόση απόσταση σε καλούς δρόµους (χωρίς βροχή, χώρίς χιόνια) σταµατά όταν τρέχει µε 50 km/h; Ξ/ Α 11.6% 5 µέτρα 15.5% 10 µέτρα 18.6% 25 µέτρα 17.1% Εξαρτάται απο τον τύπο του οχήµατος 35.5% 50 µέτρα 1.7% Ένα αυτοκίνητο σε πόση απόσταση σε καλούς δρόµους (χωρίς βροχή, χώρίς χιόνια) σταµατά όταν τρέχει µε 50 km/h; εν υπάρχει πρόβληµα αφού σίγουρα ειµαι κάτω απο το όριο 30.4% θα µε επηρεάσει αλλά όχι σε σηµαντικό βαθµό 21.5% θα οδηγώ όπως πάντα, χωρίς κανένα πρόβληµα 17.2% Οι πιθανότητες να εµπλακώ σε δυστύχηµα αυξάνονται σηµαντικά 18.8% θα έιµαι πιο προσεχτικός και θα οδηγώ καλύτερα 8.5% Ξ/ Α 3.6% 8

Οδικό δίκτυο Παρά τις αλλαγές που έγιναν στο οδικό δίκτυο της Κύπρου μετά το 2000 σε μερικές περιπτώσεις συνεχίζει να αποτελεί παράγοντα που επηρεάζει την αντιμετώπιση των οδικών συγκρούσεων στο νησί. Αυτό φαίνεται να οφείλεται στο γεγονός ότι στις κατοικημένες περιοχές η οικοδομική ανάπτυξη έχει προλάβει τους σχεδιασμούς των δρόμων, πλάτος κ.λ.π. με αποτέλεσμα τη δυσκολία στη χάραξη πεζοδρομίων, ποδηλατοδρόμων και κατάλληλων δρόμων για χρήση από άτομα με ειδικές ανάγκες, η γενική ακαταστασία που υπάρχει στους δρόμους ενισχύει τη τάση για παραβατικότητα, συνεχίζει να υπάρχει κακοτεχνία δρόμων σε ορισμένα σημεία, η σήμανση στους δρόμους δεν είναι ικανοποιητική λόγω μειωμένης ορατότητας και στους υπεραστικούς δρόμους η κατασκευή των κιγκλιδωμάτων σε κάποια σημεία υστερεί με αποτέλεσμα να ενοχλεί το φως του απέναντι οδηγού. Οικονομικά προβλήματα χώρας Οι πιέσεις των ΜΜΕ και της κυπριακής κοινωνίας προς το έργο της αστυνομίας για ηπιότερες ποινές αυξάνονται ιδιαίτερα δεδομένης της οικονομικής κατάστασης της χώρας. Η ενημέρωση των πολιτών μέσω των ΜΜΕ για νέες νομοθεσίες κοστίζουν. Παράλληλα με τους μειωμένους πόρους παρατηρείται και ακατάλληλη διαχείριση του ανθρώπινου δυναμικού και των οικονομικών πόρων σε υπηρεσίες Οδικής Ασφάλειας. Συμβούλιο Οδικής Ασφάλειας Έλλειψη προσωπικού, υποστελέχωση τμημάτων αν και δύναμη η εμπλοκή των λειτουργών σε παρεμφερή θέματα. Δυσκολότερος ο συντονισμός όταν εμπλέκονται περισσότερες επιτροπές στη Βουλή, υπάρχει γραφειοκρατία μεταξύ των κρατικών τμημάτων, αντικρουόμενες απόψεις με αποτέλεσμα την καθυστέρηση ψήφισης νέων κανονισμών. Η πρόθυμη συνεργασία των 7 επιτροπών κάνει δυνατή την υλοποίηση των αποφάσεων αν και εντοπίζεται ανάγκη για περισσότερη ενεργοποίηση όλων των εμπλεκόμενων φορέων. Η συμβολή των εμπειρογνωμόνων/ακαδημαικών στο συμβούλιο οδικής ασφάλειας συμπλήρωσε την καλή δουλειά. Σημαντική η παρουσία της πολιτείας με τον Υπουργό Συγκοινωνιών και Έργων και τον Υπουργό Δικαιοσύνης και Δημοσίας Τάξης. Χρειάζεται το Συμβούλιο Οδικής Ασφάλειας να συνέρχεται πιο τακτικά. Χρειάζεται καλύτερος συντονισμός γιατί πολλά πράγματα εξαρτώνται από μονάδες. Σχολές Οδηγών Αναφέρεται ότι ο τρόπος εκπαίδευσης των οδηγών και παραχώρησης άδειας παρουσιάζει σημαντικές ελλείψεις. Συγκεκριμένα αναφέρθηκε έλλειψη επαγγελματισμού από κάποιους εκπαιδευτές οδήγησης οι οποίοι δεν έχουν επαρκή εκπαίδευση και δεν αξιολογούνται κατάλληλα. Η εκπαίδευση για απόκτηση άδειας οδήγησης από κάποιους κρίθηκε ικανοποιητική ενώ άλλοι ανέφεραν ότι δεν υπάρχει σχετικότητα των μαθημάτων οδήγησης με την οδήγηση σε πραγματικές συνθήκες, ότι είναι κατάλληλη μόνο για σαλούν αυτοκίνητα, ο υποψήφιος οδηγός δεν διδάσκεται τις βασικές γνώσεις λειτουργίας του αυτοκινήτου, υπάρχει ανεπάρκεια στην εκμάθηση αντιμετώπισης κρίσεων και υπάρχει ανάγκη συνεχούς εκσυγχρονισμού των γνώσεων των εκπαιδευτών. Επιπλέον η εξέταση για απόκτηση μαθητικής άδειας αξιολογήθηκε ως ανεπαρκής. Επιπρόσθετα, αξιολογείται ότι τα μαθήματα οδήγησης είναι ακριβά με αποτέλεσμα οι υποψήφιοι οδηγοί να παρακολουθούν τον ελάχιστο δυνατό αριθμό για απόκτηση της άδειας ενώ αξιολογούν λάθος την πρακτική επίσπευσης άδειας με καταβολή μεγαλύτερου χρηματικού ποσού. Κατ επανάληψη αναφέρθηκε ότι η διαδικασία απόκτησης άδειας οδήγησης δεν είναι διαφανής με αποτέλεσμα να διευκολύνονται οι διακρίσεις και η αναξιοκρατία. 9

Λάθη στην υλοποίηση μέτρων Λάθη στην υλοποίηση των μέτρων αποτελούν επίσης σημαντικό εμπόδιο στην αντιμετώπιση του φαινομένου. Συγκεκριμένα γίνεται σε μεγάλο βαθμό επένδυση χρημάτων στις έρευνες αλλά όχι στην υλοποίηση των αποτελεσμάτων ενώ παρατηρείται και μη επικοινωνία έρευνας και policy, υπάρχει δυσκολία στο συντονισμό μεταξύ των υπηρεσιών οδικής ασφάλειας, οι αποφάσεις για τα μέτρα δεν στηρίζονται σε δεδομένα και εμπειρογνωμοσύνη από την Κύπρο που είναι καταλληλότερη για τα δεδομένα του νησιού, τα μέτρα δεν είναι εστιασμένα στους οδηγούς υψηλού κινδύνου (όσο πιο ευρύ το μέτρο τόσο πιο φθηνό αλλά λιγότερο αποτελεσματικό). Σημαντικός παράγοντας που επιβραδύνει την ανάπτυξη στον τομέα είναι το γεγονός ότι μεταξύ σχεδίου και εφαρμογής υπάρχει απόσταση, στη βουλή τα μέτρα αλλάζουν και γίνονται πιο ήπια. Επιπλέον η ασυνέπεια ποινών από το δικαστήριο προκαλεί την εντύπωση ότι μπορείς να ξεφύγεις από την συνέπεια και δεν γίνεται αξιολόγηση των δράσεων. Διαταραγμένη σχέση μεταξύ πολιτών και Αστυνομίας Οι συμμετέχοντες ανέφεραν επιλεκτική και άνιση εφαρμογή του νόμου καθώς και επίδειξη προκλητικής συμπεριφοράς ακόμα και υπέρβαση εξουσίας από κάποιους αστυνομικούς. Παρατήρηση που συνδέθηκε από τους συμμετέχοντες με την τάση των οδηγών για έλλειψη εμπιστοσύνης προς το Σώμα της Αστυνομίας, αμφιβολίες για τους λόγους λήψης μέτρων, παρανομία και έλλειψη κινήτρων για ακολουθία των κανόνων. ΑΞΙΟΛΟΓΗΣΗ ΥΦΙΣΤΑΜΕΝΩΝ ΜΕΤΡΩΝ Το άλκοτεστ αξιολογήθηκε από τους συμμετέχοντες ως πολύ σημαντικό μέτρο μείωσης των συγκρούσεων που έδειξε ότι δουλεύει. Σημαντικό ποσοστό των συμμετεχόντων θεωρεί τη χρήση αλκοόλ ως την πιο σοβαρή παράβαση και έγινε εισήγηση για μηδενική ανοχή από την αστυνομία, εισαγωγή απαγόρευσης κατανάλωσης αλκοόλ πριν την οδήγηση και κατάσχεση αυτοκινήτου μέχρι την εκδίκαση υπόθεσης. Στις πιό κάτω περιπτώσεις παραβίασης του ΚΟΚ πιστέυετε ότι πρέπει πρώτα να γίνεται απλά παρατήρηση ή να επιβάλλεται απευθείας ποινή (µηδενική ανοχή); κάπνισµα από τον οδηγο χρήση κινητού κατανάλωση αλκοόλ παράνοµη στάθµευση ζώνη ασφαλείας µεγαλύτερη ταχύτητα αυτοκινητοδροµο µεγαλύτερη ταχύτητα κατοικηµένη περιοχή 10 0% 10% 20% 30% 40% 50% 60% 70% 80% 90% 100% Μηδενική ανοχή Παρατήρηση Ξ/ Α

Υπήρξαν πολλές αναφορές ενάντια στις ενέδρες που στήνονται από την αστυνομία. Το κοινό αξιολογεί ότι δυσχεραίνουν τη σχέση των πολιτών με την αστυνομία λόγω του τρόπου επικοινωνίας μεταξύ των δύο μερών. Το μεγαλύτερο ποσοστό των ερωτηθέντων σε παγκύπριο δείγμα πληθυσμού σε όλες τις ηλικιακές ομάδες θεωρούν ότι οι ποινές αποτελούν συνδυασμό καλού αποτρεπτικού μέτρου και φοροεισπρακτικής μεθόδου. Πιστευέτε ότι οι ποινές είναι: Ηλικιακή ανάλυση Prime Consulting LTD 75+ 65-74 55-64 45-54 35-44 25-34 18-24 Φοροεισπρακτική µέθοδος Καλό αποτρεπτικό µέτρο Συνδυασµός των δύο Κανένα Ξ/ Α Ο έλεγχος για τη χρήση κινητών τηλεφώνων κατά τη διάρκεια της οδήγησης είναι κατάλληλο μέτρο αλλά και επικίνδυνο όταν η προσέγγιση του οχήματος από μέρους των αστυνομικών δεν γίνεται με ασφάλεια. Το σύστημα φωτοεπισήμανσης (κάμερες τροχαίας) αξιολογείται ως αμερόληπτο μέτρο και οι οδηγοί λόγω της αίσθησης παρακολούθησης άρχισε να είναι πιο νομοταγής. Με την επαναφορά του εν λόγω μέτρου είναι σημαντικό να γίνει έρευνα για τη σωστή τοποθέτηση και κατάλληλη προειδοποίηση του κοινού. Η άμεση καταβολή χρημάτων/μεταφορά στον αστυνομικό σταθμό για οδήγηση υπό την επήρεια αλκοόλ αξιολογήθηκε ως σημαντικά αποτελεσματικό μέτρο. Τα κυρτώματα οδοστρώματος επίσης θεωρούνται αποτελεσματικά για τον σκοπό που υιοθετήθηκαν. Επίσης αποτελεσματικές θεωρούνται οι πινακίδες σήμανσης: «Ελαττώστε ταχύτητα» και οι πινακίδες υπόδειξης ταχύτητας οχήματος. Τέλος η υποχρέωση των γονιών να παίρνουν το νεογέννητο παιδί από το νοσοκομείο με παιδικό κάθισμα θεωρείται πολύ σημαντικό μέτρο που πρέπει να υιοθετείται σε όλες τις κλινικές και νοσοκομεία. ΝΕΑ ΜΕΤΡΑ Άλκολοκ: εισήγηση για τοποθέτηση μηχανισμού στα σχολικά λεωφορεία ώστε να μην εκκινούν εάν ο οδηγός κατανάλωσε αλκοόλ πέραν του καθορισμένου ορίου. Μείωση επιτρεπτού ορίου αλκοόλ για αρχάριους οδηγούς, αρχάριους μοτοσυκλετιστές και επαγγελματίες οδηγούς καθώς και διπλοί βαθμοί ποινής σε παραπτώματα ή αφαίρεση άδειας για σοβαρό παράπτωμα που γίνεται 2 φορές σε οδηγούς που ανήκουν στις παραπάνω κατηγορίες. Το νέο μέτρο για έλεγχο χρήσης ναρκωτικών ουσιών κατά την οδήγηση το Νάρκοτεστ θεωρείται ότι θα περιορίσει τα δυστυχήματα και είναι μέτρο εξίσου καλό με άλκοτεστ. Η σημαντικότητα του έγκειται στο 11

γεγονός ότι η χρήση ναρκωτικών ουσιών πριν την οδήγηση είναι ένα εξελισσόμενο πρόβλημα. Άδεια οδήγησης λεωφορείου μεταφορά στην ηλικία των 24 ετών. Διατέθηκε νέος ΚΟΚ. Εισαγωγή εκπαίδευσης για την εκπαιδευτική άδεια οδήγησης ακαδημαϊκού επιπέδου με καλά αποτελέσματα. Αδειοδότηση εκπαιδευτών οδηγών και σχολών οδηγών. Τροποποίηση νομοθεσίας για έκδοση μαθητικής άδειας από τα 18 στα 17.5 ώστε να υπάρχει αναγκαστικά περισσότερος χρόνος εξάσκησης πριν την έκδοση άδειας οδηγού ώστε ο οδηγός με τη βοήθεια κάποιου έμπειρου οδηγού να αποκτήσει καλές συνήθειες. Προωθείται σχέδιο για ανάθεση του περιοδικού ελέγχου φορτηγών, λεωφορείων και βαρέου τύπου μηχανημάτων στον ιδιωτικό τομέα ώστε να υπάρχουν διαθέσιμοι τεχνικοί για την εξέταση υποψηφίων οδηγών και έτσι αύξηση χρόνου εξέτασης και πιθανότητας ο υποψήφιος οδηγός να υποπέσει σε κάποιο λάθος. Αλλαγές στις πινακίδες εγγραφής αυτοκινήτων. Αλλαγή διαδικασίας επιβολής ποινής για κατανάλωση αλκοόλ πέρα του ορίου: 3 διαφορετικές φάσεις με εξώδικη ρύθμιση για αμεσότερη επιβολή. Αναμένεται να ψηφιστεί νομοθεσία για ποδηλάτες: υποχρεώσεις, καθήκοντα, σχέδια/ χαράξεις/σημάνσεις για ποδηλατικές διαδρομές. Στο χώρο της οδικής ασφάλειας υπάρχουν αντικρουόμενες απόψεις για τη χρήση σοκαριστικών βίντεο οδικής ασφάλειας. Ένα μεγάλο ποσοστό των Κυπρίων πολιτών συμπεριλαμβανομένων των νέων θεωρεί ότι τα σοκαριστικά βίντεο θα είναι αποτελεσματικά. Από μια άλλη ομάδα υποστηρίχθηκε ότι η επίδραση είναι παροδική εφόσον οι νέοι δεν πιστεύουν ότι μπορεί να συμβεί στους ίδιους και αναφέρθηκε ότι αυτή η πρακτική έχει εγκαταληφθεί από χώρες ανεπτυγμένες σε θέματα οδικής ασφάλειας αφού σε κάποιες χώρες έχει αποδειχθεί ότι δεν δουλεύει. Αυτή η ομάδα υποστήριξε ότι αυτά τα βίντεο μπορεί να θυμίσουν τραυματικά γεγονότα, πολλές φορές οι χώροι που προβάλλονται δεν συνάδουν με την Κύπρο. Εναλλακτικά εισηγούνται χρήση βίντεο με έξυπνες παραβολές, χιούμορ, συνετιστικά με ισχυρά μηνύματα που να προβληματίζουν και όχι να εξιτάρουν. Μια τρίτη ομάδα θεωρεί αποτελεσματική τη χρήση σοκαριστικών βίντεο που όμως δεν θα περιέχουν την ώρα της σύγκρουσης αλλά το αποτέλεσμα της. Η προβολή ενημέρωσης και προσπάθεια ευαισθητοποίησης των νέων μπορεί να γίνεται στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης (π.χ. facebook, twitter, my space κ.λ.π). Η συχνή προβολή και η εναλλαγή των σποτ μπορεί να βοηθήσει στην αποτελεσματικότητα. Τα video µε έντονο/δραµατικό περιεχόµενο συµβάλλουν στη συνειδητοποίηση του πραγµατικού κινδύνου απο τους νέους; Ηλιακή ανάλυση 75+ 65-74 55-64 45-54 35-44 25-34 18-24 12 Ναι Όχι Ίσως Χ/ Α

ΕΙΣΗΓΗΣΕΙΣ ΟΜΑΔΕΣ ΥΨΗΛΟΥ ΚΙΝΔΥΝΟΥ Αλλοδαποί Τουλάχιστον στις περιπτώσεις των αλλοδαπών που διαμένουν μόνιμα στην Κύπρο να είναι υποχρεωτική η έκδοση άδειας οδήγησης η οποία να μπορεί να αποκτηθεί με μειωμένο κόστος. Ηλικιωμένοι Εισαγωγή ελέγχου δεξιοτήτων οδήγησης πριν την ηλικία των 70, να αρχίζει από τα 50 αλλά παράλληλα θα πρέπει να δοθούν και εναλλακτικά μέσα οδικής μεταφοράς που να ανταποκρίνονται στις ανάγκες των πολιτών Κάθε τουλάχιστον 10 χρόνια να γίνονται εξετάσεις στα μάτια, αυτιά, ψυχική υγεία στους οδηγούς. Μοτοσικλετιστές Επιβολή μέτρου για ειδική στολή πάνω σε μοτοσυκλέτα μεγάλου κυβισμού. Νέοι Οδηγοί Να αφαιρούνται βαθμοί ποινής με την παρακολούθηση κύκλου μαθημάτων. Έλεγχος τροποποιημένων αυτοκινήτων από αστυνομία και επιβολή ποινής στους οδηγούς. ΦΟΡΕΙΣ Συμβούλιο Οδικής Ασφάλειας Δανεισμός πρακτικών από άλλες χώρες αλλά τα μέτρα πρέπει να είναι εφαρμόσιμα στην Κύπρο. Συνδυασμός μέτρων και διασφάλιση επιστημονικότητας. Χρήση ανθρωπίνου δυναμικού όπου ερευνητικά είναι πιο αποτελεσματικό. Η πολιτική οδικής ασφάλειας να έχει συνέχεια και διάρκεια. Σταθερή πολιτική όπου να υπάρχει συγκεκριμένος στόχος για ένα χρονικό διάστημα και αφού επιλύεται να προχωρούμε στον επόμενο (π.χ. 5 χρόνια μόνο για ταχύτητα). Καλύτερος συντονισμός μεταξύ φορέων οδικής ασφάλειας. Ιεράρχιση πρακτικών που είναι πιο αποτελεσματικές, αξιολόγηση και εάν κάτι είναι αποτελεσματικό να διατηρείται και σταδιακά να προστίθενται σε αυτό άλλα μέτρα με τον ίδιο τρόπο. Αστυνομία Ανάπτυξη δράσεων μέσω των οποίων να υπάρξει θετική επαφή των πολιτών με την αστυνομία που θα βελτιώσει την εικόνα τους προς το Σώμα της Αστυνομίας. Δημιουργία σώματος για την κατάθεση ανώνυμων παραπόνων για τους αστυνομικούς. Οι αστυνομικοί να μην κρύβονται κατά τον έλεγχο ταχύτητας. Αύξηση αστυνόμευσης στις κατοικημένες περιοχές. Αύξηση αστυνόμευσης για παράνομη στάθμευση. Παροχή μηχανημάτων αλκοτέστ σε κέντρα αναψυχής ώστε ο οδηγός να ελέγχει το επίπεδο αλκοόλ στο αίμα του πριν να οδηγήσει. 13

Τμήμα Οδικών Μεταφορών Έλεγχος στους αξιολογητές ΜΟΤ. Επιπλέον έλεγχος του αυτοκινήτου από αδειούχο ηλεκτρολόγο αυτοκινήτων ενδιάμεσα του ΜΟΤ. Έλεγχος αρμοδίων πάνω στον έλεγχο των μοτοσυκλετών. Σχολές οδηγών Να υπάρχουν υποχρεωτικές ώρες εκπαίδευσης που να αποδεικνύονται με δεδομένα από ταχογράφο. Επαναφορά πρότασης για καταγραφή της εξέτασης με κάμερα για εκπαιδευτικούς σκοπούς. Η εξέταση για έκδοση άδειας οδήγησης να περνά από τρία στάδια: θεωρητική εξέταση για μαθητική άδεια, πρακτική εξέταση και εξέταση μέσω Η.Υ. στον ΚΟΚ από ανεξάρτητο εκπαιδευτικό κέντρο το οποίο να έχει το δικαίωμα να εκδίδει τέτοιο πιστοποιητικό. Επίσης η πρακτική δοκιμασία να αποτελείται από 2ο μέρος που να γίνεται σε πίστα με ελιγμούς, βρεγμένο και ανώμαλο δρόμο, αμμοχάλικο κ.λ.π. σε διαφορετικές μέρες. Θα μπορούσε η πίστα να γίνει ιδιωτικά ή κάτω από μη κερδοσκοπικούς οργανισμούς. Νομοθεσία για εκπαίδευση των εκπαιδευτών. Χρειαζόμαστε εξειδικευμένους εκπαιδευτές και εξεταστές με δίπλωμα και εξειδίκευση σε συγκεκριμένο όχημα. Να υιοθετηθεί εκπαίδευση, αξιολόγηση και επίβλεψη σχολών οδηγών. Στις σχολές οδηγών πρέπει να γίνεται έλεγχος για τα αποτελέσματα τους στην επιτυχία των μαθητών τους, αν η επιτυχία είναι χαμηλή ο εκπαιδευτής να δεχθεί περαιτέρω εκπαίδευση. Εκμετάλλευση της διαδικασίας απόκτησης άδειας για καλλιέργεια οδικής συνείδησης. Στην εκπαίδευση στην οδήγηση λεωφορείων να χρησιμοποιούνται οχήματα τελευταίας τεχνολογίας. Κατά την εκπαίδευση για άδεια οδήγησης φορτηγών να έχουν φορτίο. Μέσα Μαζικής Ενημέρωσης Ενημέρωση του κοινού μέσω καθημερινών σποτ στη τηλεόραση όπου κάποιος να εξηγεί με απλό τρόπο τον ΚΟΚ. Η επανάληψη για την εμπέδωση των μηνυμάτων που θέλουν οι εκστρατείες να μεταφέρουν αξιολογείται ως ιδιαίτερα σημαντική. Παροχή Μέσων Μαζικής Μεταφοράς Υπάρχει ανάγκη για πιο τακτικό πρόγραμμα των μέσων μαζικής μεταφοράς ώστε να εξυπηρετούν το κοινό και για αποσυμφόρηση της κυκλοφορίας. Παροχή εύχρηστων μέσων μαζικής μεταφοράς. Διαθέσιμα λεωφορεία για τους νέους μετά τη νυχτερινή διασκέδαση. Επένδυση σε μηχανισμό ταξί. Συνεργασίες ιδιοκτητών ταξί με κέντρα αναψυχής. Οδικό δίκτυο Περισσότερα πεζοδρόμια και διαβάσεις πεζών. Απαγόρευση στροφών δεξιά μέσα στην πόλη και εγκατάσταση φώτων τροχαίας, επαναστροφές δεξιά που να επιτρέπονται και μονοδρόμηση. Το δίκτυο πεζοδρομίων να παρέχει «αλυσίδα πρόσβασης» από το σημείο εκκίνησης μέχρι τον προορισμό του πεζού. 14

ΚΑΤΑΛΛΗΛΟΙ ΤΡΟΠΟΙ ΑΝΤΙΜΕΤΩΠΙΣΗΣ ΤΟΥΦΑΙΝΟΜΕΝΟΥ ΣΤΗΝ ΚΥΠΡΟ Καλλιέργεια οδικής συνείδησης σε όλες τις ηλικίες Υποχρεωτικό σεμινάριο σε παραβάτες με βάση τους βαθμούς ποινής Επαφή με άτομα που είχαν εμπλοκή σε οδικές συγκρούσεις Εισαγωγή παιχνιδιών-προσομοιώσεων με ποινές σε κάθε παράβαση ώστε τα παιδιά να μαθαίνουν την επιθυμητή συμπεριφορά. Η εκπαιδευτική πολιτική πρέπει να προσαρμοστεί σε κάθε ηλικία ξεχωριστά. Υποχρεωτική εκπαίδευση και μετά το σχολείο. Ανάγκη ενημέρωσης κοινού για νέες νομοθεσίες με πιο πολλαπλό και άμεσο τρόπο. Όλα τα οδικά τμήματα να έχουν υποχρέωση να ανακοινώνουν τους κανονισμούς που εκδίδουν για περίπου 6 μήνες και μετά να τις εφαρμόζουν. Θα μπορούσε να γίνει με ενημερωτικά φυλλάδια, εκστρατεία ενημέρωσης στο σημείο εφαρμογής, βίντεο ενημέρωσης να παίζει στους δρόμους/στην τηλεόραση. Ανάγκη προσέγγισης νέων με σποτ που να προβάλλονται σε χρόνο και χώρο όπου θα τα ακούσει/δει αυτή η ομάδα. Επαναφορά Ομάδας Πρωτοβουλίας για την Οδική Ασφάλεια. Συχνότερες εκστρατείες. Διαφώτιση και στον πεζό και τον ποδηλάτη. Διαφώτιση στα παιδιά χωρίς να εθελοτυφλούμε (π.χ. κανόνες ασφαλείας μοτοσυκλέτας σε μαθητές). Εκμάθηση ακολουθίας κανόνων γενικότερα από τη παιδική ηλικία. Η ακολουθία κανονισμών βοηθά στην ανάπτυξη κουλτούρας. Πρέπει να γεμίσει το κενό της κυκλοφοριακής αγωγής στα λύκεια. Ποινές Περισσότερη επίβλεψη ώστε οι οδηγοί να έχουν τη συνεχή αίσθηση ελέγχου. Αυστηρότερα μέτρα (αφαίρεση άδειας, σύλληψη, υψηλότερα πρόστιμα) με πρόστιμα που να ανταποκρίνονται στην σοβαρότητα της παράβασης, το πρόστιμο να συνδυάζεται με υποχρεωτική εκπαίδευση και η στέρηση άδειας να ακολουθείται από υποχρεωτικά μαθήματα και εξέταση. Ποιοι είναι οι πιο σωστοί τρόποι κατα την άποψή σας για αποτελεσµατική αντιµετώπιση των οδικών συγκρούσεων στην Κύπρο (µέχρι 3 απαντήσεις): 55.1 39.6 38.2 44.0 26.1 18.6 17.4 19.1 4.1 2.4 15

Υιοθέτηση αμεσότητας και συνέπειας στην επιβολή των ποινών. Να υπάρχει άμεση αντιμετώπιση από το δικαστήριο, συνέπεια μετά από κάθε παράβαση και αμεροληψία ώστε να γίνεται σύνδεση της συμπεριφοράς με την ποινή. Οι αλλοδαποί συμμετέχοντες υπογράμμισαν τη σημασία του να υπάρχει ευθύνη και πρόστιμο μετά από σύγκρουση όχι μόνο κάλυψη βλαβών. Για λιγότερο σοβαρές παραβάσεις έγινε εισήγηση για ενημέρωση σε αρχική φάση πρόσωπο με πρόσωπο και όχι τιμωρία. Πιστεύετε ότι οι ποινές είναι δίκαιες και ίσα κατανεµηµένες µε τη σοβαρότητα του αδικήµατος; Ναί 41.1% Όχι 48.1% ξ/ α 11.6% ΚΑΛΕΣ ΠΡΑΚΤΙΚΕΣ ΤΟΥ ΕΞΩΤΕΡΙΚΟΥ Στα πλαίσια του έργου διερευνήθηκαν καλές πρακτικές που χρησιμοποιούνται στο εξωτερικό με στόχο να μαζευτούν στο παρόν εγχειρίδιο προς μελέτη των αρμοδίων φορέων. Παρόλα αυτά είναι σημαντικό να δοθεί έμφαση στο γεγονός ότι πολλές φορές δεν είναι αποτελεσματικό να αντιγράψεις μεμονωμένα μια πρακτική αφού είναι αποτέλεσμα της συνολικής προσέγγισης της χώρας και ότι η αποτελεσματικότητα κάποιου μέτρου σε άλλη χώρα δεν συνεπάγεται αποτελεσματικότητα και αλλού. Εισαγωγή Τεχνολογίας οδικής ασφάλειας Στην Γαλλία υπάρχουν ενσωματωμένα αλκοτέστ στα αυτοκίνητα όπου το όχημα ξεκινά μόνο όταν φυσήξει ο οδηγός και το αποτέλεσμα είναι αρνητικό. Στην Αγγλία χρησιμοποιούνται κάμερες που φωτογραφίζουν μόνο τα νούμερα και τον οδηγό Στην Ολλανδία έχουν τοποθετηθεί κρυφές κάμερες στο σημείο Α και Β υπολογίζουν χρόνο και ταχύτητα και ανάλογα εκδίδεται πρόστιμο. Στις διαβάσεις πεζών αναβοσβήνουν αυτόματα οι σηματοδότες κατά σύντομα χρονικά διαστήματα Γίνεται τοποθέτηση κάμερας στα αυτοκίνητα της αστυνομίας που καταγράφουν τη συνομιλία μεταξύ του αστυνομικού και του πολίτη Εκπαίδευση Στην Γαλλία αρχίζει η οδήγηση με τους γονείς από την ηλικία των 16. Αμφιβολία καταλληλότητας του μέτρου στην Κύπρο αν και μοιάζει με το υπάρχον μέτρο στην Κύπρο. Η διαφορά με τη Γαλλία είναι ότι ο 16

εκπαιδευόμενος παρουσιάζει βιβλίο με συμπληρωμένες τις ώρες που προϋποθέτει ο νόμος. Στην Αγγλία και Ισπανία πίστα για οδήγηση υπό διαφορετικές συνθήκες. Επανεκπαίδευση οδηγών για ενημέρωση για νέα δεδομένα. Εξέταση Στην Αγγλία για την έκδοση άδειας οδήγησης γίνεται η θεωρητική εξέταση με συγκεκριμένα κριτήρια για επιτυχία και η εξέταση οδήγησης όπου με 15 μικρά λαθάκια ή 1 μεγάλο στον προσομοιωτή οδήγησης ο εξεταζόμενος αποτυγχάνει. Σταδιακή απόκτηση άδειας οδήγησης, περιορισμοί τον πρώτο χρόνο οδήγησης στην Ισπανία. Ενημέρωση/Διαφώτηση κοινού Στην Αγγλία υπάρχουν παντού προειδοποιήσεις και ενημέρωση προς το κοινό για το πώς να χρησιμοποιεί το δίκτυο. Στη Ρουμανία βάζουν διαφημίσεις για την υγεία κάθε 10 λεπτά. Κανόνες /Νομοθεσία/Διαδικασίες Στην Αγγλία τα δύο πρώτα χρόνια οδήγησης αν πάρεις 6 βαθμούς ποινής χάνεις την άδεια αυτόματα και πρέπει να ξαναπεράσεις ολόκληρη τη διαδικασία Στην Ρωσία υπάρχει ευθύνη και καταγγελία για αυτόν που προκαλεί τη σύγκρουση εκτός εάν η άλλη πλευρά αφαιρέσει την ευθύνη Στην Ευρώπη μετά την ηλικία των 50 κάθε χρόνο γίνονται εξετάσεις στα μάτια, αυτιά, υγεία στους οδηγούς Στην Ρουμανία αν οδηγήσεις και πιεις χάνεις μόνιμα την άδεια σου, υπάρχουν άμεσες και σημαντικές συνέπειες. Όταν πιάσουν κάποιο να οδηγεί υπό την επήρεια αλκοόλ 2-3 φορές, γίνεται ψυχολογική αξιολόγηση και παραπομπή για θεραπεία Σκανδιναβικές χώρες, η Γερμανία και οι ΗΠΑ εξασκούν έλεγχο και αστυνόμευση, μηδενική ανοχή για αλκοόλ συνεπής επιτήρηση και εφαρμογή της νομοθεσίας Στην Αυστρία όπου υπάρχει τάση για δυστυχήματα και για εξοικονόμηση αστυνόμευσης γίνεται χρήση ομοιωμάτων αστυνομικών ή ψεύτικων περιπολικών στην άκρη του δρόμου Προγράμματα Το Unmarked cops είναι πρόγραμμα όπου η αστυνομία κυκλοφορεί εν ώρα υπηρεσίας με πολιτικό αυτοκίνητο. Επίσης η αστυνομία επιβάλλει ποινές χωρίς αναμμένους φάρους. Στρατηγικά σχέδια 4ης και 5ης γενιάς. Στρατηγικός σχεδιασμός για τα επόμενα 30 χρόνια Σε χώρες της Ευρώπης: Σε πυρήνες των πόλεων απαγορεύεται η διακίνηση των οχημάτων και χρησιμοποιούνται πεζόδρομοι και ποδηλατοδρόμοι. Ή πολύ χαμηλές ταχύτητες 30km/ώρα για κυκλοφοριακή ύφεση Στη Νέα Ζηλανδία εφαρμόστηκε στρατηγική για ένα χρονικό διάστημα με επένδυση εκατομμυρίων ευρώ και κατάφερε η οδήγηση υπό την επήρεια αλκοόλ να φαίνεται στη κοινωνική γνώμη ως αντικοινωνική συμπεριφορά Στη Σουηδία, μετέτρεψαν τους επαρχιακούς δρόμους των 2 λωρίδων σε 2 plus 1 (2 λωρίδες προς μια κατεύθυνση και 1 προς την άλλη εναλλάξ με διαχωριστικό συρματόσκοινο. Μέσα Μαζική Κυκλοφορίας Επιπρόσθετες διευκολύνσεις διακίνησης, τραμ, τρένα, ειδικές διαδρομές για λεωφορεία. 17

Ανάπτυξη πολιτικής Αναπροσαρμογή εκπαιδευτικού πλάνου ώστε να αρχίζει από πολύ μικρές ηλικίες Περισσότερη εμπλοκή και εμπιστοσύνη στους νέους Στην Αυστραλία δίνουν πλέον οδηγίες για τον τρόπο που πρέπει να εφαρμόζονται κάποια προγράμματα οδικής ασφάλειας. Στοιχεία επικοινωνίας Εάν χρειάζεστε περισσότερες πληροφορίες ή διευκρινίσεις για τα αποτελέσματα του έργου, μπορείτε να επικοινωνήσετε με τον επιστημονικό συντονιστή: Ανδρέας Καπαρδής, Ph.D (Cambridge) Καθηγητής & Πρόεδρος Τμήματος Νομικής Πανεπιστήμιο Κύπρου Τ.Κ 20537 1678 Λευκωσία, Κύπρος Τηλ: +357-22-892920 Φαξ: +357-22-892920 Email: kapardis@ucy.ac.cy 18