Φυσιολογία του καρδιαγγειακού συστήματος Κλειώ Μαυραγάνη
Σύνοψη I. Γενικές αρχές καρδιαγγειακού συστήματος- Δομή και ρόλος II. III. IV. Προέλευση του καρδιακού ρυθμού και της ηλεκτρικής δραστηριότητας της καρδιάς Η καρδιά ως αντλία Χαρακτηριστικά της αιματικής και λεμφικής ροής V. Καρδιαγγειακοί ρυθμιστικοί μηχανισμοί VI. Ειδικά συστήματα κυκλοφορίας
Σύνοψη I. Γενικές αρχές- Δομή και ρόλος II. III. IV. Προέλευση του καρδιακού ρυθμού και της ηλεκτρικής δραστηριότητας της καρδιάς Η καρδιά ως αντλία Χαρακτηριστικά της αιματικής και λεμφικής ροής V. Καρδιαγγειακοί ρυθμιστικοί μηχανισμοί VI. Ειδικά συστήματα κυκλοφορίας
Η καρδιά ως αντλία
ΚΑΡΔΙΑΚΕΣ ΒΑΛΒΙΔΕΣ
Καρδιακός κύκλος Η αλληλουχία μηχανικών και ηλεκτρικών γεγονότων που επαναλαμβάνεται με κάθε καρδιακό παλμό 1. ΣΥΣΤΟΛΗ ΚΟΛΠΩΝ/ΚΟΙΛΙΩΝ 2. ΧΑΛΑΣΗ
Κοιλίες Συστολή -Ισοογκομετρική κοιλιακή συστολή (οι αλλαγές στην ενδοκοιλιακή πίεση δεν συνοδεύονται από αλλαγές στο μήκος των μυικών ινών) -Κοιλιακή εξώθηση Διαστολή (πλήρωση) -Ισοογκομετρική κοιλιακή χάλαση -Κοιλιακή πλήρωση
Διάρκεια συστολής και διαστολής Σε αύξηση του καρδιακού παλμού: ελάττωση διαστολικής φάσης σε μεγαλύτερο βαθμό συγκριτικά με τη συστολή π.χ. -σε καρδιακό ρυθμό 55 παλμών/min διάρκεια διαστολής= 0.62sec -σε καρδιακό ρυθμό 200 παλμών/min διάρκεια διαστολής=0.14sec Σε εκσεσημασμένη ταχυκαρδία μείωση της διαστολικής πλήρωσης όγκου παλμού
Γεγονότα καρδιακού κύκλου Παρόμοιος ο κύκλος και στις δύο πλευρές της καρδιάς Παθητική κοιλιακή πλήρωση Ο καρδιακός κύκλος αρχίζει με εκπόλωση των κυττάρων του φλεβόκομβου που οδηγεί σε κολπική συστολή Μέχρι το σημείο αυτό η κοιλιακή πλήρωση ειναι παθητική/ με τη συστολή των κόλπων η πλήρωση των κοιλιών αυξάνει 20% Με την έναρξη της κοιλιακής συστολής κλείνουν οι κολποκοιλιακές βαλβίδες (1 ος τόνος) Η συστολή είναι ισομετρική μέχρι οι ενδοκοιλιακές πιέσεις να είναι ικανοποιητικές για να ανοίξουν η αορτική και η πνευμονική βαλβίδα (φάση εξώθησης) Ο όγκος που εξωθείται είναι γνωστός ως κλάσμα εξώθησης Με το τέλος της εξώθησης οι κοιλίες αρχίζουν και χαλαρώνουν και επιτελείται σύγλειση των βαλβίδων αορτικής και πνευμονικής Η ενδοκοιλιακή πίεση ελαττώνεται και όταν είναι χαμηλότερη των κόλπων ανοίγουν η μιτροειδής και τριγλώχινα και αρχίζει το στάδιο της κοιλιακής πλήρωσης H κοιλιακή πλήρωση είναι γρήγορη. Ο κύκλος επαναλαμβάνεται ακολουθώντας το επόμενο ερέθισμα από το φλεβόκομβο
Σταθερός όγκος Κλειστές βαλβίδες Απαραίτητη προϋπόθεση ροής: Διάνοιξη βαλβίδων
Πιέσεις ΔΕ και ΑΡ κυκλοφορία Ο όγκος παλμού είναι ο ίδιος και για τις δυο κοιλίες αλλά οι πιέσεις στη δεξιά κυκλοφορία είναι χαμηλότερες από ότι στη αριστερή κυκλοφορία
Πιέσεις ΔΕ και ΑΡ κυκλοφορία
Αρτηριακός σφυγμός Η διάταση του αρτηριακού τοιχώματος που προκαλείται από το κύμα πίεσης που προκαλεί η εξώθηση του αίματος Αδύνατος σε shock, ισχυρός σε αυξημένο όγκο παλμού/αορτική ανεπάρκεια (αλλόμενος σφυγμός ή σφυγμός Corrigan)
Kαρδιακή παροχή= ο όγκος που εξωθείται από τις κοιλίες στο 1min Στόχος της καρδιακής παροχής η ικανοποίηση των μεταβολικών αναγκών του ανθρωπίνου σώματος. Η απόδοση σε όγκο παλμού των δυο κοιλιών η ίδια.
Καρδιακή παροχή = παράγωγο της καρδιακής συχνότητας και του όγκου παλμού CO=HR x SV
Ρύθμιση καρδιακής παροχής CO=HR x SV
Καρδιακή συχνότητα Ρυθμίζεται από το φλεβόκομβο (μόνος του 100 παλμούς ανα λεπτό) Περίπου 72 παλμοί/λεπτό Ορμόνες, φάρμακα, ΑΝΣ
Όγκος παλμού SV Ο όγκος του αίματος που εξωθείται από κάθε κοιλία κατά τη διάρκεια της συστολής. Διαφορά τελοδιαστολικού και τελοσυστολικού όγκου SV=120-50ml=70ml
Aπό ποιους παράγοντες εξαρτάται ο όγκος παλμού; Προφόρτιο: κοιλιακός όγκος στο τέλος της διαστολής (αυξημένο προφόρτιο-αυξημένος όγκος παλμού)-μήκος σαρκομέριου Μεταφόρτιο: είναι η αντίσταση στη κοιλιακή εξώθηση δηλαδή η αντίσταση στη ροή που προκαλείται από τη συστηματική αγγειακή αντίσταση Συσταλτικότητα (η δύναμη του καρδιακού μυός ή η δύναμη της συστολής)
Προφόρτιο /τελοδιαστολικός όγκος/μήκος σαρκομέριου Ο βαθμός με τον οποίο οι κοιλίες διατείνονται πρίν τη συστολή Σχετίζεται θετικά με τη φλεβική επιστροφή Αλλαγές στη θέση σώματος Ενδοθωρακική πίεση Όγκο αίματος Φλεβικός τόνος
Μηχανισμός Frank-Starling Είναι μια σχέση μήκους-τάσης στην οποία ο τελοδιαστολικος όγκος είναι ο μείζων καθοριστικός παράγοντας του πόσο διατεταμένα είναι τα κοιλιακά σαρκομέρια
Nόμος Frank_Starling = Aυξημένος όγκος αίματος= αυξημένο τέντωμα του μυοκαρδίου Αυξημένη δύναμη της καρδιάς ως αντλία.
Η σχέση μεταξύ κοιλιακού τελοδιαστολικού όγκου και όγκου παλμού είναι γνωστή ως νόμος Starling για τη καρδιά Η ενέργεια της μυικής συστολής είναι ανάλογη του αρχικού μήκους της μυικής ίνας Οταν ο τελοδιαστολικός όγκος αυξηθεί αυξάνει το μήκος της μυικής ίνας συνεπώς αυξάνει η δύναμη της συστολής Με την αύξηση της δύναμης της συστολής αυξάνει και ο όγκος παλμού
Μεταφόρτιο Είναι η αντίσταση στη κοιλιακή εξώθηση Προκαλείται από αντίσταση στη ροή στη συστηματική κυκλοφορία Η αντίσταση καθορίζεται από τη διάμετρο των αρτηριολίων και των προτριχοειδικών σφικτήρων Η συστηματική αντίσταση καθορίζεται από το συμπαθητικό σύστημα που ελέγχει το μυικό τόνο στο τοίχωμα των αρτηριών και έτσι τη διάμετρο. Η αντίσταση μετριέται σε μονάδες dyne.sec/cm5
Ογκό παλμού Μεταφόρτιο Τελοδιαστολικός όγκος Πτώση στοn όγκο παλμού όσο αυξάνει το μεταφόρτιο
Συσταλτικότητα-Contractility H δύναμη του καρδιακού μυός ή η δύναμη της συστολής σε δεδομένο τελοδιαστολικό όγκο Σημαντική επίδραση το ΣΝΣ Η ενδογενής δύναμη της καρδιάς να συστέλλεται ανεξάρτητα από προφόρτιομεταφόρτιο
Πως εκτιμάται αντικειμενικά η συσταλτικότητα; Με το κλάσμα εξώθησης
Κλάσμα εξώθησης Υπερβαίνει το 50-55% φυσιολογικά KE=όγκος παλμού/τελοδιαστολικό όγκο
Εικονα 1433