Κεφάλαιο Β Σύνοψη Διεθνούς Διημέρου

1 Κεφάλαιο Β Σύνοψη Διεθνούς Διημέρου Σύνταξη: Ομάδα Εργασίας του ΤΕΕ & Π. Συναδινός, εκπρόσωπος Ο.Ε. ΙΟΥΛΙΟΣ 2009

2 Το διεθνές διήμερο διοργανώθηκε από το ΤΕΕ με στόχο την ανίχνευση της κατάστασης που επικρατεί στις Ολυμπιακές επενδύσεις που έγιναν στη χώρα και την αξία που έχουν αυτές σήμερα για τους πολίτες, την κοινωνία και τη χώρα γενικότερα. Αμέσως με την έναρξη της διημερίδας και από τις πρώτες τοποθετήσεις, έγιναν άμεσα αντιληπτές απόψεις που παρουσιάζουν καθολική αποδοχή από όλους σχεδόν τους ομιλητές και αφορούν στην απουσία σχεδιασμού μεταολυμπιακής χρήσης στην πλειοψηφία των μελετών των εγκαταστάσεων, αλλά και στη μεγάλη καθυστέρηση χάραξης της αντίστοιχης πολιτικής μετά το πέρας των Aγώνων. Με λίγα λόγια έγινε σχεδόν κοινώς παραδεκτό ότι η χώρα σχεδίασε και εκτέλεσε άριστους Ολυμπιακούς Αγώνες, πέρα και πάνω από κάθε πρόβλεψη αφοπλίζοντας όσους της αμφισβήτησαν, αλλά αποδείχθηκε ότι σχεδίαζε μέχρι την τελετή λήξης τους. Κατά το μέρος των χαιρετισμών της εκδήλωσης, ο κ. Γ. Αλαβάνος - Πρόεδρος του ΤΕΕ - αναφέρθηκε στην επάρκεια εγκαταστάσεων και υποδομών για τη διοργάνωση των αγώνων που χωρίς αυτούς δεν θα είχαν υλοποιηθεί, ανταπόδωσαν όμως τελικά λιγότερο από τα αναμενόμενα όπως αποδεικνύεται από τη μείωση του Προγράμματος Δημοσίων Επενδύσεων μετά το 2004 και τη στασιμότητα στο μαζικό αθλητισμό, που οφείλεται στην προσπάθεια εμπορευματοποίησης των εγκαταστάσεων. Τόνισε ότι η διοργάνωση Ολυμπιακών Αγώνων είναι σημαντική για τις πόλεις και τις χώρες κυρίως για το χρονικό διάστημα μετά από αυτούς και το ΤΕΕ είχε εστιάσει σε αυτό με προτάσεις που είχε παραθέσει ήδη από το 1996. Ο κ. Λ. Νικολάου αντιπρόεδρος Διεθνούς Ολυμπιακής Επιτροπής - εξήρε των ρόλο των Ελλήνων μηχανικών και εταιριών κατασκευής και στάθηκε στα σημαντικά σταθερότυπα που υπάρχουν για τις εγκαταστάσεις και τις περιβαλλοντικές επιπτώσεις τους. Ο κ. Σπ. Καπράλος Πρόεδρος Ελληνικής Ολυμπιακής Επιτροπής - στάθηκε στη διεθνή αναγνώριση που κέρδισε η χώρα, αλλά και στην προβληματική κατάσταση που επήλθε μετά τους αγώνες τονίζοντας ιδιαίτερα ότι οι αγώνες όφειλαν να είναι αφετηρία αναδιοργάνωσης της λειτουργίας της πόλης με προσχεδιασμένη τη μεταολυμπιακή αξιοποίηση των υποδομών που δεν είναι μόνο υλικές, αλλά εστιάζονται σε παραμέτρους, όπως ο πολιτισμός και ο εθελοντισμός. Νύξη έκανε και για τη μόνιμη μορφή κάποιων εγκαταστάσεων, για τις οποίες δεν είχαμε αντίστοιχη υποχρέωση. Η διαφύλαξη της υλικής και άϋλης κληρονομιάς αποτελεί βασικό στοιχείο για τον κο Μπούρα Γ.Γ Ολυμπιακής Αξιοποίησης - ο οποίος υποστήριξε ότι ακολουθείται στρατηγική μικτών χρήσεων στη μεταολυμπιακή περίοδο, στο πλαίσιο αξιοποίησης του συνόλου της Ολυμπιακής Κληρονομιάς που στηρίζεται στο τρίπτυχο, «ανάπτυξη νέες θέσεις εργασίας ποιότητα ζωής για τον πολίτη». Επιτυχία καθ ολοκληρία στην εκτέλεση των αγώνων και κατά το ήμισυ στη μεταολυμπιακή χρήση των υποδομών καταφέραμε να έχουμε όπως τόνισε ο κ. Σκυλακάκης Γ.Γ. Διεθνών οικονομικών σχέσεων και αναπτυξιακής συνεργασίας του Υπουργείου Εξωτερικών ο οποίος επεσήμανε ότι η αξιοποίηση των υποδομών όφειλε να περιλαμβάνεται στη μελέτη των έργων και να είναι άμεση όπως επιτεύχθηκε μόνο στις παράλληλες εγκαταστάσεις, και όχι στις αμιγώς κτιριακές, οι οποίες βοήθησαν από την αμέσως επόμενη μέρα στην αλλαγή της Αθήνας. Αντίθετος με τη λογική των εκχωρήσεων των Ολυμπιακών Ακινήτων σε επιχειρηματικά συμφέροντα δήλωσε ο κ. Σπ. Χαλβατζής εκπρόσωπος του Κ.Κ.Ε. - που τόνισε ότι τα Ολυμπιακά Ακίνητα πρέπει να αξιοποιούνται προς όφελος των εργαζομένων, της νεολαίας και της συντριπτικά μεγάλης πλειοψηφίας του λαού. Για μη δικαίωση των προσδοκιών του λαού για τη μεταολυμπιακή εποχή έκανε λόγο η κυρία Α. Φιλίνη εκπρόσωπος του ΣΥ.ΡΙΖ.Α. - παρά το γεγονός ότι οι ίδιοι οι αγώνες στέφθηκαν από απόλυτη επιτυχία. Στάθηκε στο γεγονός ότι δεν υλοποιήθηκε σειρά παράλληλων περιβαλλοντικών έργων αναβάθμισης της Αθήνας τα οποία υπήρχαν στο φάκελο διεκδίκησης ενώ οι περισσότερες υφιστάμενες

3 εγκαταστάσεις παραμένουν κλειδωμένες ή έχουν αποδοθεί στο ιδιωτικό κεφάλαιο προς ίδιο όφελος. Τόνισε ότι υπάρχει ακόμα δυνατότητα ορθής αξιοποίησης τους στο πλαίσιο της επικαιροποίησης του Ρυθμιστικού Σχεδίου Αθήνας. Ο κ. Γ. Σγουρός Νομάρχης Αθηνών- τόνισε ότι σχεδιάστηκαν έργα με στόχο την περιβαλλοντική αναβάθμιση του κέντρου, αλλά η πραγματικότητα παραμένει ασύδοτη ενώ στην αξιοποίηση της Ολυμπιακής κληρονομιάς η λέξη «αθλητισμός» υποχώρησε στο βωμό της λέξης «εμπόριο» που μπήκε στη θέση της, παρά το γεγονός ότι το ποσό των ιδιωτικών κεφαλαίων στην υλοποίηση των υποδομών ήταν ιδιαίτερα μικρό και δεν ξεπέρασε το 20%. Παρά ταύτα έκρινε ιδιαίτερα επιτυχημένη την υλοποίηση κάποιων συγκεκριμένων υποδομών (συγκοινωνιακών) και δράσεων (επιτάχυνση συντήρησης διατηρητέων κτιρίων και υποδομών ΑμΕΑ) όπως και γεγονός της ταχύτητας υλοποίησης των Ολυμπιακών εγκαταστάσεων. Για την ανάγκη ανάπλασης του χωρικού περιβάλλοντος της πόλης της Αθήνας, μίλησε ο κ. Νικ. Κακλαμάνης Δήμαρχος Αθηναίων - ο οποίος ζήτησε να λάβει τα αποτελέσματα του παρόντος διημέρου για να αποτελέσουν την αρχή μελέτης για την περαιτέρω πορεία έτσι ώστε τόσο εκείνος ως Δήμαρχος όσο και ολόκληρο το Δημοτικό Συμβούλιο, να ταυτίσει αυτή τη θητεία του με το σύνθημα «να ξαναπιάσουμε το νήμα της Ολυμπιακής Αθήνας» οδηγώντας σε αναβάθμιση υποβαθμισμένων σημείων της πόλης και στην άρση των διαφορών ανάμεσα στις συνοικίες της.

4 1 η Συνεδρία Η Ολυμπιακή Εμπειρία των Τεσσάρων Πόλεων (Πεκίνο, Αθήνα, Σίδνεϊ, Βαρκελώνη) Ακολούθησαν οι εισαγωγικές εισηγήσεις των στελεχών υλοποίησης Ολυμπιακών Αγώνων στις πόλεις Βαρκελώνη, Σίδνεϊ, Αθήνα, Πεκίνο όπου και έγιναν προφανείς οι διαφορετικοί τρόποι αντιμετώπισης και οι δρόμοι που ακολούθησε η κάθε πόλη στη σύλληψη, υλοποίηση, εκτέλεση και μετέπειτα χρήση των Ολυμπιακών υποδομών. Διαφοροποίηση διαφάνηκε τόσο στο σχεδιασμό όσο και στους στόχους που έβαλε κάθε πόλη για το μέλλον της. Ο κ. Tian Wen Αντιπρόεδρος Ένωσης Πεκίνου για την Επιστήμη και την Τεχνολογία - τόνισε ότι η Κίνα διοργάνωσε επιτυχημένους αγώνες με νικητή τον αθλητισμό, ενώ μετετράπη σε παγκόσμιο κέντρο διπλωματίας που την έφερε πιο κοντά στον υπόλοιπο κόσμο. Διαχειρίστηκε σημαντική τεχνολογία και εστίασε σε ενέργειες προς όφελος του περιβάλλοντος και της προβολής της πολιτιστικής κληρονομιάς ενώ δημοσιοποίησε με απτό τρόπο τη λειτουργία όλων των επι μέρους τεχνολογικών υποδομών προς όφελος των πολιτών και της δημόσιας εκπαίδευσης. Για το παράδειγμα της Αθήνας μίλησε ο κ. Π. Συναδινός, Δρ. Αρχιτέκτων-Πολεοδόμος και τέως Δνων Σύμβουλος της ΟΕΟΑ ΑΘΗΝΑ 2004, που στάθηκε στο όραμα της διεκδίκησης, που είχε διατυπωθεί σε ανύποπτο χρόνο και αμέσως συνήγειρε τον τεχνικό κόσμο της χώρας που συμμετείχε έντονα στην σχετική διαβούλευση για το σύνολο του λεκανοπεδίου, χωρίς όμως να εκπονηθεί έγκαιρα κάποια σχετική μελέτη μεταολυμπιακής αξιοποίησης. Στα θετικά στοιχεία, πέραν της άριστης εκτέλεσης των έργων από το ανθρώπινο δυναμικό και τους μηχανικούς, ενέταξε την απελευθέρωση μεγάλων εκτάσεων από άλλες χρήσεις που αποτελούν κέρδος για το δημόσιο χώρο (Ελληνικό, Ιππόδρομος, Γουδί), την τεχνολογία και τις εφαρμογές της (τηλεπικοινωνίες), την ενέργεια, την οικονομία, το περιβάλλον, τον πολιτισμό και τους θεσμούς. Παρέθεσε αριθμητικά και βασικά στοιχεία για τις υποδομές που ολοκληρώθηκαν και τόνισε τη θετική επίδραση τους στην πόλη, η οποία απέκτησε νέες οδικές αρτηρίες, συστήματα διαχείρισης και έναν πολεοδομικό χάρτη. Ωστόσο, ο σχεδιασμός δεν ξεπέρασε το στάδιο της άκρως ικανοποιητικής διοργάνωσης των Αγώνων. Έλειπε και λείπει μια συντεταγμένη στρατηγική της μεταολυμπιακής χρήσης. Η χρήση αυτή αναζητάται με περίπου τυχαίο τρόπο και βρίσκεται στην δίνη της αντιπαράθεσης μεταξύ του δημοσίου, των ιδιωτών, αλλά και του ίδιου του αθλητισμού. H ανάλυση του ζητήματος των μεταολυμπιακών χρήσεων υπήρξε διεξοδική και κάλυψε όχι μόνον την κριτική και την ποιοτική και ποσοτικη αξία των έργων, αλλά και τη σημασία της πολεοδομικής διασποράς των έργων που ήταν και το κλειδί για την οργανική τους αξιοποίηση στον Αττικό ιστό. Τόνισε τέλος ότι σπαταλήθηκε μεν ο χρόνος για την αξιοποίηση των Ολυμπιακών υποδομών, αλλά σημαντικό μέρος της αποκτημένης αξίας τους, μπορεί να ανακτηθεί με την συνεργασία του συνόλου του πολιτικού κόσμου και την ουσιαστική συμμετοχή θεσμικών φορέων όπως του ΤΕΕ και του συνόλου των ενεργών πολιτών. Ο επίκουρος καθηγητής των Πανεπιστημίων Νότιας Ουαλίας και Σίδνεϊ κος L. Nield ανέπτυξε το μοντέλο που ακολούθησε το Σίδνεϊ και εστίασε στη χωροθέτηση του συνόλου των εγκαταστάσεων σε μια υποβαθμισμένη περιβαλλοντικά περιοχή που ανατάχθηκε σε μεγάλο βαθμό. Τα τελικά έργα διαφέρουν εν μέρει από τα σχέδια υποψηφιότητας, αλλά υλοποιήθηκαν με γνώμονα τη μεταολυμπιακή χρήση, η οποία είναι έντονη μέχρι σήμερα, αφού όχι μόνο σχεδιάστηκαν γι αυτή, αλλά διαφημίζονται μέχρι σήμερα για να προσελκύουν χρήσεις. Παράλληλα, η εκμετάλλευση της αναβαθμισμένης περιοχής των έργων γίνεται και με πώληση εκτάσεων σε παραγωγικά αλλά και οικιστικά ιδιωτικά

5 κεφάλαια, ενώ διατηρείται πλήρως η μνήμη των αγώνων στο χώρο. Ως έλλειμμα σημείωσε μόνο το γεγονός της ανάγκης περαιτέρω περιβαλλοντικής βελτίωσης της περιοχής και την επέκταση του μετρό που θα έπρεπε να ήταν μεγαλύτερη. Ουσιαστικά, με όλο το υλοποιημένο πλέον πλάνο, δημιουργήθηκε και χρησιμοποιείται ένα νέο τμήμα της πόλης του Σίδνεϊ. Η εμπειρία της Βαρκελώνης είναι εντελώς διαφορετική όπως αυτή περιγράφηκε από τον κο J. Acebillo -καθηγητή Ακαδημίας Αρχιτεκτόνων του Πανεπιστημίου του Λουγκάνο- αφού οι Ολυμπιακοί Αγώνες δεν αποτέλεσαν αφετηρία σχεδιασμού, αλλά τμήμα του ήδη εκπονούμενου μέχρι και σήμερα διαρκούς σχεδίου βελτίωσης και ανανέωσης της πόλης. Δημιουργήθηκε στην πόλη πολεοδομικός μηχανισμός για γεωγραφική αλλαγή της ανάπτυξης της σε περιοχές που υστερούσαν. Οι εγκαταστάσεις, που επιλέχθηκε σε μεγάλο βαθμό να είναι προσωρινές, συγκεντρώθηκαν σε 4 διαφορετικά σημεία που ενώθηκαν μεταξύ τους, έτσι ώστε το σύστημα κυκλοφορίας να μετατραπεί από ακτινικό σε περιφερειακό. Μετατράπηκαν οι μόνιμες υπόγειες υποδομές, αξιοποιήθηκε εγκαταλελειμμένο θαλάσσιο παραλιακό μέτωπο, επανασχεδιάστηκαν οδικές αρτηρίες ενώ το πλάνο αυτό ανακαλείται και αναμορφώνεται με νέα έργα μέχρι και σήμερα. Τόνισε ότι όλες οι παρεμβάσεις έχουν σαν αποτέλεσμα την ισχυρή ανάπτυξη της πόλης η οποία δεν αντιμετωπίζει κανένα οικονομικό πρόβλημα. Θέμα 1: Διεκδίκηση Σχεδιασμός - Συμβολή του ΤΕΕ Σε θέματα διεκδίκησης, σχεδιασμού και στη συμβολή του Τεχνικού Επιμελητηρίου Ελλάδας αναφέρθηκε ο κ. Η. Δρούλιας Γενικός Γραμματέας Διοικούσας Επιτροπής του Τ.Ε.Ε. - ο οποίος παρέθεσε αριθμητικά στοιχεία για το τεράστιο έργο που εκτελέστηκε μέσα από 205 έργα και 350 εργολαβίες, τονίζοντας ότι εν πολλοίς οφείλεται στην ανεκτίμητη συμβολή του τεχνικού κόσμου της χώρας ο οποίος υλοποίησε τις τεράστιες απαιτήσεις της ΔΟΕ που δεν διευκολύνουν τη μεταολυμπιακή χρήση με αποτέλεσμα κάποιες εγκαταστάσεις να μην αποτελούν ολυμπιακή κληρονομιά. Στάθηκε στο γεγονός της στροφής προς της εμπορευματοποίηση της μεταολυμπιακής χρήσης των υποδομών που δεν αποτελούσε στόχο και όραμα ούτε στη διεκδίκηση αλλά ούτε και στην υλοποίησή τους ενώ ανέφερε ότι οι προτάσεις του ΤΕΕ για τη μετα-ολυμπιακή αξιοποίηση δεν εισακούστηκαν και η κληρονομιά που άφησαν οι Αγώνες στην Αθήνα και στην Ελλάδα είναι, σε μεγάλο μέρος της, αμφισβητούμενη. Θέμα 2: Αξιοποίηση Ολυμπιακών Εγκαταστάσεων- Υποδομών Α. Αθλητικές Εγκαταστάσεις Ολυμπιακά Χωριά: Αρχιτεκτονικός και Πολεοδομικός Σχεδιασμός Ακολούθησαν τοποθετήσεις επί της αξιοποίησης των Ολυμπιακών εγκαταστάσεων υποδομών. Από πλευράς ΟΕΚ ο πρώην πρόεδρος του Οργανισμού κ. Αθ. Ασημακόπουλος τόνισε ότι τα Ολυμπιακά χωριά αποτελούν πάγια τις ακριβότερες επενδύσεις, ενώ λειτουργούν ως διαφήμιση για τη χώρα που εκτελεί τους αγώνες, αφού φιλοξενούν χιλιάδες πρεσβευτές άλλων χωρών στα πρόσωπα των αθλητών. Ανέφερε στοιχεία της μελέτης που έγινε από τις υπηρεσίες του ΟΕΚ, την άρτια και ταχύτατη εκτέλεση του έργου το οποίο δεν υλοποιήθηκε με χρήματα του Δημοσίου αφού εντάχθηκε στο στεγαστικό πρόγραμμα του Οργανισμού και στάθηκε στο γεγονός ότι σήμερα αξιοποιείται πλήρως από 10.000 νέους κατοίκους.

6 Ο κος Θ. Στάμου πρ. Γενικός Διευθυντής ΓΓΑ και νυν πρόεδρος του ΟΕΚ - αναφέρθηκε στην επιλογή της Ελλάδας για κατασκευή μόνιμων και όχι προσωρινών εγκαταστάσεων, παρέθεσε αναλυτικά στοιχεία για τη χωροθέτησή τους και αναφέρθηκε στην Γ.Γ.Α. και το Υ.ΠΕ.ΧΩ.Δ.Ε. ως φορείς υλοποίησής τους με αποκλειστική χρηματοδότηση από Δημόσιες Επενδύσεις. Τόνισε τη δυσκολία εκτέλεσης των έργων υπό το καινοφανές, τότε, νομοθετικό καθεστώς της Ευρωπαϊκής Ένωσης που επέφερε περιορισμούς οδηγώντας σε δυσκολίες και καθυστερήσεις υλοποίησης. Σε δευτερολογία του αναφέρθηκε στη λειτουργία του Ολυμπιακού χωριού και τις ενέργειες του ΟΕΚ ενώ σημείωσε ότι παραμένει αρωγός στις προσπάθειες των κατοίκων για την περαιτέρω βελτίωσή του χώρου και την επίλυση των προβλημάτων που έχουν προκύψει σε θέματα υποδομών, λειτουργίας της πόλης αλλά και επί μέρους στοιχείων των υφιστάμενων οικοδομών. Σημαντικά στοιχεία παρέθεσε ο κ. Σταμενίτης πρόεδρος εταιρείας «Ολυμπιακά Ακίνητα Α.Ε.» - αναλύοντας τη σημερινή χρήση των εγκαταστάσεων. Αναφέρθηκε στο γεγονός ότι η εταιρία διαχειρίζεται 22 εγκαταστάσεις σε 15 συγκροτήματα εκτός ΟΑΚΑ, Καραϊσκάκη και Καυτανζόγλειου, δυνάμει του ισχύοντος Νόμου από το 2005, και λειτουργεί ως one stop shop για την έκδοση νέων αδειών και καθορισμό χρήσεων και λειτουργιών. Παραθέτοντας στοιχεία ανέφερε ότι 7 εγκαταστάσεις έχουν παραχωρηθεί με μακροχρόνιες συμβάσεις, 7 παραμένουν με καθαρά αθλητική χρήση και κάποιες παραμένουν σε χρήση του Δημοσίου, ευρύτερου δημοσίου τομέα και ΟΤΑ. Τα έσοδα χρησιμοποιούνται για τη συντήρηση τους και για την κοινόχρηστη λειτουργία αυτών που δεν μπορούν οικονομικά να αυτοσυντηρηθούν. Πεποίθηση του παραμένει το γεγονός ότι οι στόχοι της εταιρίας γίνονται πράξη. Θέμα 2: Αξιοποίηση Ολυμπιακών Εγκαταστάσεων- Υποδομών Β. Έργα Υποδομής-Τηλεπικοινωνίες & Τεχνολογία Στις συνέπειες του κυκλοφοριακού συστήματος το Πεκίνου από τα έργα των Ολυμπιακών Αγώνων αναφέρθηκε ο καθηγητής σχολής Οικονομικών επιστημών και επιχειρήσεων του Πανεπιστημίου Τεχνολογίας του Πεκίνου κο Lucheng Huang Xin Li που ανέφερε ότι πριν την εκτέλεσή τους η πόλη παρουσίαζε σοβαρές δυσλειτουργίες και κορεσμό χωρητικότητας οδών λόγω αύξησης των οχημάτων. Το οδικό σύστημα επανασχεδιάστηκε με βασικό γνώμονα την ασφάλεια της διεξαγωγής των αγώνων και την περιβαλλοντική προστασία. Δόθηκε προτεραιότητα στα ΜΜΜ και σχεδιάστηκαν εντελώς νέα δίκτυα υπόγειων συγκοινωνιών και υβριδικών λεωφορείων παράλληλα με την υλοποίηση νέων οδικών αξόνων και λειτουργίας ενός ευφυούς κυκλοφοριακού συστήματος στα πλαίσια ενθάρρυνσης της πράσινης κυκλοφορίας. Πεποίθησή παραμένει ότι πρέπει να συνεχίσει η ανάπτυξη του μετρό και να λειτουργούν κέντρα διαχείρισης κυκλοφορίας και κόμβων. Ως σημαντικό κατέγραψε το γεγονός ότι οι κάτοικοι γνώρισαν τα ΜΜΜ στους Ολυμπιακούς Αγώνες μέσα από τη χρήση διαφήμισης μεγάλης κλίμακας και αποδέχτηκαν τα κυβερνητικά μέτρα στον τομέα των συγκοινωνιών. Για την αντίστοιχη εμπειρία της Αθήνας μίλησε η συγκοινωνιολόγος και Δ/νων σύμβουλος Ο.Ε. Μεσογειακών αγώνων Βόλος 2013 κα Φ. Κουτρουμπά, η οποία αναφέρθηκε στην αναδιοργάνωση των ΜΜΜ και την τροφοδοσία των μέσων σταθερής τροχιάς με επιβάτες που σε συνδυασμό με μέτρα όπως Ολυμπιακές λωρίδες, αναδιοργάνωση κόμβων, τροποποιήσεις ωραρίων λειτουργίας κλπ. οδήγησαν σε ιδιαίτερα ταχείς και ασφαλείς μετακινήσεις κατά τη διάρκεια των αγώνων παρά την τεράστια πίεση που δημιούργησε ο μεγάλος αριθμός μετακινουμένων πολιτών. Τόνισε ότι παρά το γεγονός ότι ως κληρονομιά παραμένει η αναδιάρθρώση του δικτύου δημόσιων συγκοινωνιών επικρατούν ακόμα άσχημες κυκλοφοριακές συνθήκες στην Αθήνα. Στάθηκε στο γεγονός της ανάγκης

7 νέων παρεμβάσεων υπέρ της χρήσης ΜΜΜ και στη σύσταση ενιαίου μητροπολιτικού φορέα μεταφορών. Στην τεχνολογία αναφέρθηκε ο κος Δ. Μπέης, ο οποίος διετέλεσε Γενικός Διευθυντής Τεχνολογίας του Αθήνα 2004, και στάθηκε στη διαπίστωση ότι τα έργα τεχνολογίας είναι η ακριβότερη επένδυση και αυτό δεν γίνεται άμεσα αντιληπτό. Αναλαμβάνουν πολύ σημαντικό ρόλο και δυστυχώς έρχονται στην επικαιρότητα μόνο όταν αστοχήσουν. Αναφέρθηκε στα μέχρι σήμερα χρησιμοποιούμενα έργα της ΔΕΗ και του ΟΤΕ, ο οποίος προέβη σε πλήρη επανασχεδιασμό της τηλεπικοινωνιακής πολιτικής και των εγκαταστάσεών του, τονίζοντας ότι σε αυτά οφείλονται οι αναβαθμισμένες υπηρεσίες που απολαμβάνουν οι κάτοικοι του λεκανοπεδίου. Αναφέρθηκε ιδιαίτερα στη βράβευση του συστήματος ανάλυσης παραμέτρων και άλλων λειτουργιών των Ολυμπιακών αγώνων, που μελετήθηκε από Έλληνες επιστήμονες και έφερε την επωνυμία Plato (process logistics advanced technical optimizer), με πρώτο βραβείο για συστήματα επιχειρησιακής έρευνας, τόσο στη Βρετανία όσο και στις ΗΠΑ. Θέμα 3: Θεσμοί Ακολούθησε η ενότητα με θέμα τους θεσμούς στην οποία τοποθετήθηκε ο κος Γ. Πυργιώτης ως εντεταλμένος σύμβουλος του Αθήνα 2004, ο οποίος εξήγησε ότι η προσωπική εμπειρία όσων εργάζονται και συμμετέχουν στην προετοιμασία των αγώνων πρέπει να μετουσιώνεται σε γνώση που εμποτίζει και διεισδύει στην πραγματικότητα και να αποτελεί την αφορμή για ευρύτερες διοικητικές μεταβολές και ανακατατάξεις δομικού χαρακτήρα. Στην περίπτωση της Αθήνας δημιουργήθηκε νομικό πλαίσιο επιτάχυνσης των διαδικασιών ενώ επιλέχθηκε η κοινωνική συναίνεση από την έκδοση αναγκαστικών αποφάσεων για τη λειτουργία της πόλης μέσα από συζητήσεις και ενημερώσεις σε συνεργασία με 154 φορείς για τις δημόσιες και ιδιωτικές δραστηριότητες έτσι ώστε να διατηρηθούν οι ισορροπίες της στο πλαίσιο των αγώνων. Τόνισε ότι η προσπάθεια εγκαταλείφθηκε πάλι την επομένη των αγώνων και το πρόβλημα πρέπει να επανατεθεί με το νέο ρυθμιστικό σχέδιο και την αφύπνιση των κατοίκων μέσα από νέα οράματα που οφείλουν να επανατεθούν με κάθε ευκαιρία. Θέμα 4: Οικονομία Στην ενότητα με θέμα την οικονομία τοποθετήθηκε με την εισήγησή του ο κ. Παπαδόπουλος, ως μέλος της κεντρικής αντιπροσωπίας του ΤΕΕ και τόνισε ότι διαμορφώνονται στρατηγικά αντίθετες προτάσεις μεταολυμπιακής διαχείρισης των υποδομών και οφείλει να επικρατήσει η ανάπτυξη και χρήση των εγκαταστάσεων με προτεραιότητα στους πολίτες και όχι στο ιδιωτικό μονοπωλιακό κεφάλαιο. Οι διαφορετικές αυτές στρατηγικές δεν συνδυάζονται όπως αποδείχθηκε στην πράξη και η υφιστάμενη νομοθεσία πρέπει να καταργηθεί, αφού μπορεί να οδηγήσει στο μέλλον μέχρι και σε πώληση δημόσιας γης και εγκαταστάσεων που πληρώθηκαν από τους εργαζόμενους και πρέπει να χρησιμοποιούνται δωρεάν από αυτούς. Στο ίδιο θέμα κινήθηκε και η τοποθέτηση του κου Κ. Θέου ως πρώην Γ.Γ. Υπουργείου Οικονομίας και Οικονομικών, ο οποίος διαπίστωσε την έλλειψη συστήματος υπολογισμού του κόστους, το οποίο διασπάται σε διαφορετικά είδη δαπανών που χρηματοδοτούνται από διαφορετικά δημόσια και ιδιωτικά κεφάλαια. Τόνισε ότι με βάση τα υφιστάμενα στοιχεία και δείκτες η χώρα όχι μόνο δε ζημιώθηκε οικονομικά από την ανάληψη και εκτέλεση των αγώνων, αλλά αντίθετα εμφανίστηκαν σημαντικά στοιχεία ανάπτυξης που επιβραδύνθηκαν μετά το τέλος των αγώνων. Με βάση τα ίδια στοιχεία προκύπτει ότι η χώρα όχι μόνο δεν χρεώθηκε περαιτέρω, αλλά το δημόσιο χρέος παρουσίασε μείωση στο κρίσιμο χρονικό διάστημα εκτέλεσης των έργων και έκλεισε αναφέροντας ότι οι Ολυμπιακοί

8 αγώνες αποτελούν επένδυση, η εμπειρία είναι θετική και θα έπρεπε να τους αναλάβουμε και πάλι αν δοθεί σχετική ευκαιρία. 3 η Συνεδρία Θέμα 5: Περιβάλλον- Πράσινο Η επόμενη θεματική ενότητα εστίασε στο περιβάλλον πράσινο με πρώτη εισηγήτρια από την πόλη του Πεκίνου την κα Ζ. Lixin μέλος της επιτροπής Πολεοδομίας του Πεκίνου - η οποία τόνισε ότι τα έργα συνδέθηκαν με το δομημένο περιβάλλον και οι εγκαταστάσεις αναπτύχθηκαν γραμμικά με στόχο την αναβάθμιση της πόλης και τη μετέπειτα χρήση τους από τους πολίτες. Παρουσιάστηκε αναβάθμιση της ποιότητας ζωής με παράλληλη οικονομική ανάπτυξη που στηρίχθηκε σε σχεδιασμό 4 ομόκεντρων περιοχών επιρροής, νέων ευρύτατων ζωνών πρασίνου, αναδόμηση συστήματος ενέργειας, χρήση ΑΠΕ, παρεμβάσεις στη βιομηχανική παραγωγή και έργα κυκλοφορίας. Τα σημαντικά έργα εκτελέστηκαν με διαγωνισμούς και το συνολικό κέρδος της πόλης είναι προφανές σε όλους τους τομείς όπως μεταφορές, ενέργεια, πράσινο, χρήσεις γης, πολιτιστική ταυτότητα και βιομηχανία. Η κα Χ. Θεοχάρη - περιβαλλοντολόγος Π.Μ. και επιμελήτρια της ΜΕΠΑΑ - ανέπτυξε αναλυτικά τις παρεμβάσεις που έγιναν σε περιβαλλοντικό επίπεδο στην Αθήνα και στάθηκε στο γεγονός ότι οι Ολυμπιακοί Αγώνες πρέπει να λειτουργούν ως καταλύτης για φιλοπεριβαλλοντικές δράσεις, που σκοπεύουν και πολύ πέραν της συγκυρίας του γεγονότος. Αναφέρθηκε στο δεδομένο ότι οι αγώνες πιέζουν ασφυκτικά το φυσικό και αστικό περιβάλλον στο οποίο διεξάγονται λόγω μεγάλου αριθμού επισκεπτών και γεγονότων σε περιορισμένο χώρο και χρόνο ενώ παράλληλα προκαλούν μεταβολές που δεν ομαλοποιούνται βραχυπρόθεσμα ενώ για την Αθήνα παρατήρησε ότι έγιναν συμβιβασμοί στην προστασία του περιβάλλοντος λόγω των ασφυκτικών προθεσμιών. Για την επόμενη μέρα θεωρεί μεν η κεφαλαιοποίηση της γνώσης και της εμπειρίας παρουσίασαν έλλειμμα, ωστόσο υπάρχουν ιδέες και σχεδιασμοί που μπορούν και σήμερα να υλοποιηθούν. Στην ίδια ενότητα αναπτύχθηκε με την τοποθέτηση του ο κ. Π. Κουμουνδούρος Αρχιτέκτων Μηχανικός μέλος αντιπροσωπίας ΣΑΔΑΣ-ΠΕΑ και Π.Ο. ΕΜΔΥΔΑΣ - ο οποίος τόνισε ότι παρά το γεγονός ότι το περιβάλλον υιοθετήθηκε ως ο τρίτος πυλώνας των Ολυμπιακών Αγώνων μετά τον αθλητισμό και τον πολιτισμό και παρά τις σχετικές υποσχέσεις των εκάστοτε διοργανωτών, ουδέποτε διοργανώθηκαν στην πραγματικότητα «πράσινοι αγώνες» εξαιτίας της έντονης εμπορευματοποίησης τους και των οικονομικών σκοπιμοτήτων της εκάστοτε διοργανώτριας χώρας. Αναφέρθηκε αναλυτικά σε συγκεκριμένες υποσχέσεις που δόθηκαν καθώς και σε στοιχεία που αποδεικνύουν ότι όχι μόνο ελάχιστα τηρήθηκαν, αλλά υπήρξαν και συγκεκριμένες παραβάσεις της νομοθεσίας περί προστασίας του περιβάλλοντος σε χωροθετήσεις και κατασκευές. Υποστήριξε ότι το φαινόμενο όχι μόνο δεν βελτιώνεται, αλλά αναπαράγεται τόσο στη μεταολυμπιακή χρήση των εγκαταστάσεων όσο και σε άλλες νεότερες χωροθετήσεις στο νομό Αττικής που υποτάσσονται στη βούληση του κεφαλαίου δίνοντας συγκεκριμένα παραδείγματα. 3 η Συνεδρία Θέμα 6: Πολιτισμός Στην ενότητα με θέμα τον πολιτισμό ο πρώην Υπουργός Πολιτισμού κ. Θάνος Μικρούτσικος παρουσίασε το πλήρες πλάνο που είχε σχεδιαστεί για την πολιτιστική διάσταση των Ολυμπιακών Αγώνων της Αθήνας. Στάθηκε στην καθιέρωση νέων παγκόσμιων θεσμών με τη συνεργασία της ΔΟΕ έτσι ώστε να απομακρυνθεί η λογική των φανταχτερών - τηλεοπτικών γεγονότων και να προταχθούν πολιτιστικοί θεσμοί και υποδομές, έτσι ώστε η πολιτιστική διάσταση των αγώνων να καταστεί

9 εφάμιλλη του αθλητικού γεγονότος αφού μόνο έτσι θα αποκτήσουν οι αγώνες νέα ταυτότητα. Τόνισε ότι, δυστυχώς, ελάχιστα υλοποιήθηκαν από αυτά που προγραμματίστηκαν για λόγους οικονομίας και ασφάλειας (τομέας που απορρόφησε και πολλά επιπλέον κονδύλια), ενώ παράλληλα ανέφερε ότι η ΔΟΕ δεν συνέχισε την πολιτιστική προσπάθεια μετά το 2004 και στο μέλλον δεν διαφαίνεται η βούληση για πολιτιστική στροφή στους αγώνες με βασική ευθύνη και των χορηγών που προτιμούν λαμπερά μονοδιάστατα τηλεοπτικά προϊόντα. 3 η Συνεδρία Θέμα 7: Τουρισμός- Ξενοδοχειακές Υποδομές Στο θέμα του τουρισμού και των ξενοδοχειακών υποδομών τοποθετήθηκε με την εισήγησή του ο Διευθύνων Σύμβουλος της ΕΤΑ κ. Χ. Κοκκώσης που τόνισε ότι ενώ ο τουρισμός στη χώρα μας χαρακτηρίζεται από απουσία στρατηγικής προώθησης και προβολής, γενικό χαμηλό επίπεδο υπηρεσιών και έντονη εποχικότητα λόγω κλιματολογικών και φυσικών χαρακτηριστικών της χώρα, οι Ολυμπιακοί Αγώνες συνέβαλαν καίρια προς τη μεταβολή της εικόνας της χώρας ως σύγχρονου τουριστικού προορισμού που παράλληλα δεν απώλεσε τα παραδοσιακά στοιχεία του ήλιου, της θάλασσας και του πολιτισμού. Βοήθησαν στην αλλαγή της αντίληψης προσέγγισης για τον τουρισμό και υιοθετήθηκε στρατηγική με στόχους, ενώ ταυτόχρονα τόνωσαν τη μνήμη των εν δυνάμει επισκεπτών γεγονός που πιστοποιήθηκε από την αύξηση του τουρισμού για τα επόμενα χρόνια. Επίσης, στάθηκε στην αναβάθμιση των υποδομών που οργανώθηκε και υλοποιήθηκε από δημοτικές και ιδιωτικές επενδύσεις και οδήγησε στην ποιοτική αναβάθμιση των προσφερομένων υπηρεσιών. Για την επόμενη μέρα τόνισε την ανάγκη της διεύρυνσης των υπηρεσιών με νέα μορφές τουρισμού και τη μακροχρόνια προοπτική σε μια λογική βιώσιμης ανάπτυξης. Στο ίδιο θέμα τοποθετήθηκε και ο σύμβουλος θεμάτων διαμονής του οργανισμού «Αθήνα 2004» κ. Α. Δοξιάδης, που αναφέρθηκε στην τεράστια θετική παγκόσμια προβολή που ήταν η προίκα των Ολυμπιακών Αγώνων του 2004. Η υποδομή που δημιουργήθηκε παραμένει και λειτουργεί ως μοναδική προσφορά για τον τόπο και τον τουρισμό. Αναφέρθηκε σε συγκεκριμένα θετικά στοιχεία αλλά και σε σημεία που απαιτούν άμεση βελτίωση όπως οι παρεχόμενες υπηρεσίες των Ο.Τ.Α. Χαρακτήρισε αρνητική την διάσπαρτη εγκατάσταση υποδομών, τη μη χωροθέτηση εγκαταστάσεων στον παλιό ιππόδρομο που θα άφηνε κληρονομιά την πόλη ένα σύγχρονο, διεθνών προδιαγραφών, συνεδριακό κέντρο και τη μηδενική επισκεψιμότητα που παρουσιάζουν κάποιες εγκαταστάσεις προτείνοντας δυνατότητες αξιοποίησής τους. Ακολούθησε η εισήγηση του κ. Ι. Θεοχάρη Πολιτικού Μηχανικού, Δ/ντη Έργων, Ο.Λ.Π. Α.Ε. ο οποίος εστίασε στα έργα του Κεντρικού Λιμένα Πειραιά και στάθηκε στην αποτελεσματικότητα της χρήσης κρουαζιερόπλοιων αντί ξενοδοχείων για τη φιλοξενία επισκεπτών κατά τις ημέρες τέλεσης των αγώνων με κέρδος τη μελέτη και εκτέλεση σειρά έργων υποδομής που συνέβαλαν δραστικά στην αλλαγή της εικόνας του Λιμανιού. Αναφέρθηκε αναλυτικά σε αυτά και τόνισε την αύξηση της διέλευσης κρουαζιερόπλοιων που είχε ως αποτέλεσμα την κατάληψη της 2 ης θέσης στον τομέα αυτό, μετά τη Βαρκελώνη, παρά το γεγονός ότι στη χώρα μας ισχύει ακόμα το cabotage, η άρση του οποίου θα οδηγήσει σε περαιτέρω ταχεία αύξηση των επισκεπτών στις κινήσεις κρουαζιέρας μέχρι του σημείου της δυσκολίας εξυπηρέτησής τους.