Η διαδικτυακή εφαρμογή ESOG: Εγχειρίδιο χρήσης * Σ. Ουγιάρογλου, M.Sc., Καθηγητής Πληροφορικής, Γ.Ε.Λ. Θέρμου Αιτ/νίας stoug@sch.gr ΠΕΡΙΛΗΨΗ Αυτές οι σελίδες συνθέτουν ένα εγχειρίδιο χρήσης της διαδικτυακής εφαρμογής ESOG. Η εφαρμογή αυτή, είναι αποτέλεσμα μιας προσπάθειας χρησιμοποίησης μεθόδων πληροφορικής και συγκεκριμένα μεθόδων Υποστήριξης Αποφάσεων στον Σχολικό Επαγγελματικό Προσανατολισμό. Μέσω του ESOG, οι μαθητές μπορούν να δηλώνουν το ενδιαφέρον τους για μαθήματα που έχουν παρακολουθήσει στην Δευτεροβάθμια Εκπαίδευση και η εφαρμογή τους παρουσιάζει μια ταξινομημένη βάσει ενδιαφερόντων λίστα κατηγοριών τμημάτων Τριτοβάθμιας Εκπαίδευσης όπου θα συναντήσουν ένα πρόγραμμα σπουδών το οποίο θα έχει για αυτούς το περισσότερο ενδιαφέρον. Η λίστα αυτή είναι αποτέλεσμα επεξεργασίας των ενδιαφερόντων των μαθητών για τα μαθήματα της μεθόδου στήριξης αποφάσεων Electra. Λεπτομέρειες για την εφαρμογή ESOG είναι διαθέσιμες στην εργασία που είναι προσπελάσιμη από το URL: users.sch.gr/stoug/esog/esog_8p.pdf ΕΙΣΑΓΩΓΗ Στην εφαρμογή ESOG εμπλέκονται δύο είδη χρηστών: Οι διαχειριστές και οι μαθητές. Οι διαχειριστές είναι εκπαιδευτική Δευτεροβάθμιας Εκπαίδευσης οι οποίοι εισάγουν το σχολείο όπου υπηρετούν στην εφαρμογή, επιτρέποντας με αυτό τον τρόπο, τους μαθητές του σχολείου να την χρησιμοποιήσουν. Οι διαχειριστές μπορούν να εισάγουν/διαγράφουν/αναζητούν μαθήματα και κατηγορίες τμημάτων Τριτοβάθμιας Εκπαίδευσης στο/από σύστημα. Επίσης, οι διαχειριστές μπορούν να εισάγουν/διαγράφουν/αναζητούν συντελεστές βαρύτητας μαθημάτων σε κατηγορίες τμημάτων και να παρακολουθούν τα αποτελέσματα (Στατιστικά) του ερωτηματολογίου μαθημάτων του ESOG και των κατατάξεων των μαθητών σε κατηγορίες. Τέλος, οι διαχειριστές μπορούν να διαγράφουν απαντήσεις μαθητών στο ερωτηματολόγιο και κατατάξεις μαθητών σε κατηγορίες τμημάτων Τριτοβάθμιας Εκπαίδευσης. Οι μαθητές, εφόσον το σχολείο τους έχει γραφεί στην εφαρμογή, μπορούν να την χρησιμοποιούν απατώντας σε ένα ερωτηματολόγιο μαθημάτων Δευτεροβάθμιας Εκπαίδευσης όπου δηλώνουν το πόσο πολύ ενδιαφέρονται για αυτά τα μαθήματα. Στην συνέχεια, τους εμφανίζεται μια ταξινομημένη βάσει ενδιαφερόντων λίστα κατηγοριών τμημάτων Τριτοβάθμιας Εκπαίδευσης. Στις επόμενες σελίδες, παρουσιάζονται με την χρήση screenshots, οι παραπάνω λειτουργίες. ΔΙΑΧΕΙΡΙΣΤΗΣ ESOG ΕΓΓΡΑΦΗ ΣΤΟ ESOG Αφού πρώτα φορτώσει η εφαρμογή στον φιλομετρητή, οι νέοι διαχειριστές επιλέγουν από το μενού που εμφανίζεται στα αριστερά την επιλογή «Είσοδος Διαχειριστή» και στην συνέχεια επιλέγουν «Εγγραφή στο ESOG». Για να πραγματοποιηθεί η εγγραφή, ο διαχειριστής πρέπει να συμπληρώσει τα στοιχεία στα αντίστοιχα πεδία και να πατήσει το κουμπί «Εισαγωγή σχολείου» (σχήμα 1). Σχήμα 1: Διαδικασία εγγραφής στην εφαρμογή ESOG * Η εργασία αυτή αναπτύχθηκε στα πλαίσια του προγράμματος «Πως η τοπική κοινωνία συμβάλει στην επιλογή των σπουδών των μαθητών» το οποίο πραγματοποιήθηκε το σχολικό έτος 2007-2008 στο Γενικό Λύκειο Θέρμου Αιτωλοακαρνανίας. -1-
Αν έχει γίνει η διαδικασία εγγραφής, ο διαχειριστής μπορεί να αυθεντικοποιείται (log in) στην εφαρμογή, πληκτρολογώντας το όνομα χρήστη και τον κωδικό πρόσβασης του στα αντίστοιχα πεδία που εμφανίζονται μετά την επιλογή «Είσοδος Διαχειριστή». Μετά την αυθεντικοποίηση, στον διαχειριστή του σχολείου εμφανίζεται το μενού επιλογών που παρουσιάζεται στο σχήμα 2. Σχήμα 2: Μενού επιλογών διαχειριστή ESOG Ο διαχειριστής του σχολείου, από το μενού επιλογών, μπορεί να αποσυνδεθεί επιλέγοντας τον σύνδεσμο «Αποσύνδεση» ή να διαγράψει τον λογαριασμό του επιλέγοντας «Διαγραφή λογαριασμού». Επίσης, ο διαχειριστές, μέσω των επιλογών που εμφανίζονται μέσα στον πίνακα έχει τις δυνατότητας που παρουσιάζονται στη συνέχεια. ΔΙΑΧΕΙΡΙΣΗ ΜΑΘΗΜΑΤΩΝ Εισαγωγή μαθήματος: Από όπου ο διαχειριστής μπορεί να εισάγει ένα μάθημα Δευτεροβάθμιας Εκπαίδευσης το οποίο θα εμφανίζεται στο ερωτηματολόγιο του μαθητή (σχήμα 3). Σχήμα 3: Εισαγωγή μαθήματος Αναζήτηση Διαγραφή Μαθήματος: Από όπου ο διαχειριστής μπορεί να αναζητήσει μαθήμα/μαθήματα και στην συνέχεια αν θέλει να τα διαγράψει. Ο διαχειριστής έχει 3 τρόπους αναζήτησης μαθημάτων: 1. Να αναζητήσει ένα μάθημα πληκτρολογώντας την ακριβή ονομασία του μαθήματος, 2. Να αναζητήσει μαθήματα που το όνομα τους να αρχίζουν από τους χαρακτήρες που πληκτρολογεί στο πεδίο αναζήτησης, 3. Να μην πληκτρολογήσει τίποτα στο πεδίο αναζήτησης και να ζητήσει να εμφανιστούν όλα τα μαθήματα που είναι αποθηκευμένα στη Βάση Δεδομένων του ESOG. Στο σχήμα 4 παρουσιάζεται ένα παράδειγμα αναζήτησης. Συγκεκριμένα ο διαχειριστής, ζητάει να του εμφανιστούν τα μαθήματα που το όνομα τους αρχίζει από τον χαρακτήρα «Α», πληκτρολογώντας τον συγκεκριμένο χαρακτήρα στο πεδίο αναζήτησης και πατώντας το κουμπί «Αναζήτηση Μαθήματος». Στο δεξί μέρος της εικόνας παρουσιάζονται τα 4 μαθήματα που αρχίζουν από «Α». Ο διαχειριστής μπορεί να διαγράψει ένα από αυτά τα μαθήματα από την βάση δεδομένων της εφαρμογής ESOG επιλέγοντας το και πατώντας το κουμπί «Διαγραφή Μαθήματος». -2-
Σχήμα 4: Αναζήτηση και διαγραφή μαθημάτων ΔΙΑΧΕΙΡΙΣΗ ΚΑΤΗΓΟΡΙΩΝ ΤΜΗΜΑΤΩΝ ΤΡΙΤΟΒΑΘΜΙΑΣ ΕΚΠΑΙΔΕΥΣΗΣ Εισαγωγή κατηγορίας τμημάτων Τριτοβάθμιας Εκπαίδευσης: Ισχύει ότι και για την εισαγωγή μαθήματος (σχήμα 5). Σχήμα 5: Εισαγωγή κατηγορίας τμημάτων Τριτοβάθμιας Εκπαίδευσης Αναζήτηση Διαγραφή κατηγοριών τμημάτων Τριτοβάθμιας Εκπαίδευσης: Ισχύει ότι και για την εισαγωγή διαγραφή μαθήματος (σχήμα 6). Σχήμα 6: Αναζήτηση και διαγραφή κατηγοριών τμημάτων Τριτοβάθμιας Εκπαίδευσης ΔΙΑΧΕΙΡΙΣΗ ΣΧΕΣΕΩΝ (ΣΥΝΤΕΛΕΣΤΕΣ ΒΑΡΥΤΗΤΑΣ) Εισαγωγή Σχέσεις: Από την επιλογή αυτή, οι διαχειριστές ESOG έχουν τη δυνατότητα να ορίσουν σχέσεις (συντελεστές βαρύτητας) μεταξύ μαθημάτων και κατηγοριών τμημάτων Τριτοβάθμιας Εκπαίδευσης. Ένα μάθημα μπορεί να σχετίζεται καθόλου ή λίγο ή μετρία ή πολύ ή πάρα πολύ με μια κατηγορία τμημάτων Τριτοβάθμιας Εκπαίδευσης. Αυτή η επιλογή εμφανίζει στον διαχειριστή μια λίστα από τα μαθήματα και μια με τις κατηγορίες τμημάτων που έχουν εισαχθεί στη βάση δεδομένων του ESOG. Επίσης του εμφανίζεται και ένα πεδίο από όπου μπορεί να επιλέξει τον βαθμό σχέσης. Από αυτές τις λίστες και αυτό το πεδίο, ο διαχειριστής μπορεί να επιλέξει ένα μάθημα, μια κατηγορία και έναν βαθμό σχέσης και πατώντας το κουμπί «εισαγωγή σχέσης» να εισάγει αυτή την σχέση στην βάση δεδομένων. Στο σχήμα 7 παρουσιάζεται ένα παράδειγμα εισαγωγής σχέσης. Συγκεκριμένα, στο σχήμα φαίνεται ότι ο διαχειριστής εισάγει την σχέση «Φυσική Θετικές Επιστήμες Πάρα πολύ», δηλαδή δηλώνει ότι το μάθημα της φυσικής σχετίζεται πάρα πολύ με την κατηγορία τμημάτων «Θετικές Επιστήμες». Να σημειωθεί ότι για να εμφανιστεί ένα μάθημα στο ερωτηματολόγιο μαθημάτων που συμπληρώνει ο μαθητής, θα πρέπει να οι οριστούν σχέσεις αυτού του μαθήματος με κάθε κατηγορία τμημάτων Τριτοβάθμιας Εκπαίδευσης. -3-
Σχήμα 7: Εισαγωγή σχέσης μαθήματος με κατηγορία τμημάτων Τριτοβάθμιας Εκπαίδευσης Αναζήτηση - Διαγραφή σχέσεων μαθημάτων με κατηγορίες τμημάτων: Από την επιλογή αυτή, οι διαχειριστές μπορούν να αναζητήσουν σχέσεις μεταξύ μαθημάτων και κατηγοριών. Μέσω των φίλτρων που παρουσιάζονται στο σχήμα 8, ο διαχειριστής μπορεί να εκτελέσει ερωτήσεις στο σύστημα, π.χ. : Εμφάνισε τις σχέσεις του μαθήματος της φυσικής Εμφάνισε μου τις σχέσεις της κατηγορίας Θετικές επιστήμες Εμφάνισε μου την σχέση που υπάρχει μεταξύ του μαθήματος φυσικής και της κατηγορίας θετικές επιστήμες Εμφάνισε μου με ποια μαθήματα σχετίζεται λίγο με την κατηγορία Θετικές Επιστήμες Εμφάνισε μου με ποιες κατηγορίες σχετίζεται πάρα πολύ το μάθημα της φυσικής κτλ Για παράδειγμα στο σχήμα 8, ο διαχειριστής αναζητά τις σχέσεις του μαθήματος της φυσικής. Στο σχήμα 9 παρουσιάζονται τα αποτελέσματα της συγκεκριμένης αναζήτησης. Ο διαχειριστής μπορεί να διαγράψει μια ή περισσότερες από αυτές τις σχέσεις, τσεκάροντας και πατώντας το κουμπί «Διαγραφή σχέσης». Σχήμα 8: Αναζήτηση σχέσεων -4-
Σχήμα 9: Αποτελέσματα αναζήτησης σχέσεων ΣΤΑΤΙΣΤΙΚΑ ESOG Στατιστικά ESOG Στατιστικά μαθημάτων Διαγραφή: Από την επιλογή αυτή, οι διαχειριστές ESOG μπορούν να μελετήσουν τα στατιστικά των απαντήσεων των μαθητών στο ερωτηματολόγιο μαθημάτων του ESOG. Συγκεκριμένα, οι διαχειριστές μπορούν να δουν σε τι ποσοστά απάντησαν οι μαθητές ότι ενδιαφέρονται καθόλου ή λίγο ή μέτρια ή πολύ ή πάρα πολύ για κάθε μάθημα. Μέσω των φίλτρων που εμφανίζονται στο σχήμα 10, οι διαχειριστές μπορούν να εκτελέσουν ερωτήσεις όπως για παράδειγμα: Εμφάνισε μου τα ποσοστά όλων των μαθημάτων που αρέσουν πάρα πολύ στα αγόρια της Γ Λυκείου του Γενικού Λυκείου Θέρμου. Εμφάνισε μου τα ποσοστά όλων των βαθμών αρεσκείας (καθόλου, λίγο, μέτρια, πολύ, πάρα πολύ) του μαθήματος της φυσικής των μαθητών όλων των τάξεων ανεξάρτητα σε ποιο σχολείο πηγαίνουν. κτλ Γίνεται κατανοητό, ότι χρησιμοποιώντας αυτά τα φίλτρα μπορούμε να απαντήσουμε οποιαδήποτε ερώτηση θέλουμε σχετικά με τις απαντήσεις των μαθητών. Σε περίπτωση που ο διαχειριστής ζητήσει να δει αποτελέσματα του σχολείου όπου είναι διαχειριστής, τότε έχει την δυνατότητα να διαγράψει απαντήσεις μαθητών. Σε αντίθετη περίπτωση, δεν του δίνεται δικαίωμα διαγραφής. Συμπερασματικά, ο διαχειριστής μπορεί να δει τα στατιστικά των απαντήσεων του σχολείου του όπου μπορεί να διαγράψει απαντήσεις, να δει στατιστικά απαντήσεων άλλων σχολείων και να δει τα στατιστικά των απαντήσεων όλων των μαθητών. Στο σχήμα 10, ο διαχειριστής αναζητά τα στατιστικά των απαντήσεων (όλοι οι βαθμοί αρέσκειας) των μαθητών (είτε είναι αγόρια είτε κορίτσια) όλων των τάξεων, όλων των σχολείων που έχουν γραφτεί στο ESOG, του μαθήματος της φυσικής. Τα αποτελέσματα αυτής της αναζήτησης παρουσιάζονται στο σχήμα 11. Στο πάνω μέρος του σχήματος μας παρουσιάζεται το πλήθος των μαθητών που έχουν ορίσει βαθμό αρέσκειας για το μάθημα της φυσικής. Επειδή τα αποτελέσματα που παρουσιάζονται στο σχήμα 11 έχουν συνθεθεί από απαντήσεις μαθητών διαφορετικών σχολείων δεν έχουμε δικαίωμα διαγραφής. Σε περίπτωση που επιλέξουμε να δούμε στατιστικά απαντήσεων μαθητών που πηγαίνουν στο σχολείο όπου είμαστε διαχειριστές (σχήμα 12) τότε θα είχαμε δικαίωμα διαγραφής. Να σημειωθεί ότι τσεκάροντας μια τιμή στατιστικών και πατώντας το κουμπί διαγραφή, διαγράφουμε όλες τις απαντήσεις των μαθητών που συνθέτουν αυτό το ποσοστό. Για παράδειγμα, στο σχήμα 12, ο διαχειριστής πρόκειται να διαγράψει 18 απαντήσεις μαθητών. -5-
Σχήμα 10: Αναζήτηση στατιστικά απαντήσεων μαθητών Σχήμα 11: Αποτελέσματα αναζήτησης στατιστικών απαντήσεων μαθητών Σχήμα 12: Διαγραφή απαντήσεων μαθητών Στατιστικά ESOG Στατιστικά Electra Διαγραφή: Ότι ισχύει για την αναζήτηση και διαγραφή στατιστικών απαντήσεων μαθητών ισχύει και για τις κατατάξεις των μαθητών σε κατηγορίες τμημάτων Τριτοβάθμιας Εκπαίδευσης. Οι κατατάξεις αυτές είναι αποτέλεσμα της επεξεργασίας της μεθόδου Electra. Για παράδειγμα στο σχήμα 13, ο διαχειριστής αναζητά τα ποσοστά των όλων των κατατάξεων (1 η θέση, 2 η θέση κτλ) της κατηγορίας τμημάτων φιλοσοφικές σχολές ελληνόγλωσσες και ξενόγλωσσες των μαθητριών που πηγαίνουν στην Γ τάξη του ΓΕΛ Θέρμου. Οι απάντηση σε αυτή την ερώτηση παρουσιάζεται στο σχήμα 14. Τα ποσοστά αυτά συνθέτονται από 15 κατατάξεις μαθητριών στις φιλοσοφικές σχολές. Επίσης, τσεκάροντας και διαγράφοντας ένα ποσοστό κατάταξης, διαγράφουμε πιθανότατα, περισσότερες από μια κατατάξεις μαθητών σε κατηγορία. -6-
Σχήμα 13: Αναζήτηση στατιστικά κατατάξεων μαθητών σε κατηγορίες Σχήμα 14: Αποτελέσματα αναζήτησης στατιστικών κατατάξεων μαθητών σε κατηγορία ΜΑΘΗΤΗΣ ΧΡΗΣΤΗΣ ESOG Οι μαθητές μπορούν να χρησιμοποιήσουν την εφαρμογή ESOG επιλέγοντας «Είσοδος Μαθητή». Στη συνέχεια, ο μαθητής πρέπει να επιλέξει τα στοιχεία: Τάξη μαθητή, Σχολείο που πηγαίνει και Φύλο μαθητή Από τα αντίστοιχα πεδία που του εμφανίζονται (σχήμα 15). Στο πεδίο «Σε ποιο σχολείο πηγαίνεις», εμφανίζονται τα σχολεία τα οποία έχουν εγγραφεί στην εφαρμογή ESOG. Ο μαθητής συνεχίζει την συμπλήρωση του ερωτηματολογίου επιλέγοντας «Θέλω να απαντήσω στο ερωτηματολόγιο». Με αυτή την επιλογή, στον χρήστη μαθητή παρουσιάζεται ένα ερωτηματολόγιο μαθημάτων όπως αυτό που φαίνεται στο σχήμα 16. Στο πάνω μέρος του ερωτηματολογίου εμφανίζονται τα στοιχεία του διαχειριστή του σχολείου όπου πηγαίνει ο μαθητής. Υπενθυμίζουμε ότι στο ερωτηματολόγιο μαθημάτων εμφανίζονται μόνο τα μαθήματα για τα οποία έχουν οριστεί σχέσεις για όλες τις κατηγορίες τμημάτων Τριτοβάθμιας Εκπαίδευσης. Οι μαθητές πρέπει να επιλέξουν το βαθμό που τους ενδιαφέρει το κάθε μάθημα που τους εμφανίζεται, από το πεδίο στα δεξιά του κάθε μαθήματος. Οι διαθέσιμες επιλογές είναι 5: Καθόλου, λίγο, μέτρια, πολύ, πάρα πολύ. Οι μαθητές, που δεν έχουν διδαχτεί το αντίστοιχο μάθημα και δεν γνωρίζουν καθόλου το περιεχόμενο του, πρέπει να αφήσουν κενό το -7-
αντίστοιχο πεδίο (δεν συμπληρώνουν βαθμό ενδιαφέροντος). Αν ο μαθητής δεν έχει διδαχθεί το μάθημα αλλά γνωρίζει το περιεχόμενο του, καλό είναι να συμπληρώνει βαθμό ενδιαφέροντος. Το αποτέλεσμα είναι πιο αξιόπιστο όταν συμπληρώνονται το δυνατότερο περισσότεροι βαθμοί ενδιαφέροντος για τα μαθήματα. Στο σχήμα 16 παρουσιάζεται μια πιθανή συμπλήρωση ερωτηματολογίου και στο σχήμα 17 παρουσιάζεται η ταξινομημένη βάσει ενδιαφερόντων λίστα κατηγοριών τμημάτων Τριτοβάθμιας Εκπαίδευσης που προέκυψε από την επεξεργασία της μεθόδου Electra. Να σημειωθεί ότι ο μαθητής δεν έχει συμπληρώσει βαθμό ενδιαφέροντος για το μάθημα της ψυχολογίας. Άρα, η μέθοδος Electra, αγνοεί το συγκεκριμένο μάθημα. Η λίστα που παράγεται είναι ένας πίνακας δύο διαστάσεων ο οποίος περιλαμβάνει 3 στήλες. Στην πρώτη στήλη παρουσιάζεται η κατάταξη (θέση) της κατηγορίας, στην δεύτερη στήλη η ονομασία της κατηγορίας και στην τρίτη στήλη η βαθμοί Electra που συγκέντρωσε η αντίστοιχη κατηγορία. Στο παράδειγμα μας, παρατηρούμε ότι η κατηγορία «Πληροφορική Επικοινωνίες Νέες τεχνολογίες», βρίσκεται στην πρώτη θέση με 8 βαθμούς. Αυτό σημαίνει ότι ο μαθητής, βάσει των βαθμών που συμπλήρωσε στο ερωτηματολόγιο, ταιριάζει περισσότερο στην συγκεκριμένη κατηγορία. Επίσης, παρατηρούμε ότι παρόλο του ότι έχουμε 12 κατηγορίες, δεν έχουμε 12 κατατάξεις. Αυτό συμβαίνει λόγω των ισοβαθμιών που πιθανότατα υπάρχουν. Τέλος, να σημειωθεί ότι η λίστα που εμφανίζεται στο σχήμα 17 είναι αποτέλεσμα των συγκεκριμένων συντελεστών βαρύτητας (σχέσεων) που έχει ορίσει κάποιος από τους διαχειριστές ESOG. Σχήμα 15: Εισαγωγή στοιχείων μαθητών Σχήμα 16: Ερωτηματολόγιο μαθημάτων Δευτεροβάθμιας Εκπαίδευσης εφαρμογής ESOG -8-
Σχήμα 17: Ταξινομημένη βάσει ενδιαφερόντων λίστα κατηγοριών τμημάτων Τριτοβάθμιας Εκπαίδευσης ΑΛΛΑ ΣΤΟΙΧΕΙΑ Οι χρήστες της εφαρμογής ESOG, είτε είναι διαχειριστές, είτε μαθητές, μπορούν να δουν τα σχολεία (ονομασία σχολείου, τηλέφωνο και όνομα διαχειριστή) τα οποία έχουν γραφεί και χρησιμοποιούν την εφαρμογή από την επιλογή «Σχολεία» που εμφανίζεται στο μενού επιλογών στο αριστερό μέρος (σχήμα 18). Οι χρήστες μπορούν να επικοινωνήσουν με όποιον διαχειριστή θέλουν μέσω e-mail κάνοντας κλικ πάνω στο όνομα του. Σχήμα 18: Σχολεία που έχουν γραφεί στην εφαρμογή ESOG Τέλος, οι χρήστες μπορούν να «κατεβάσουν» τις εργασίες που έχουν γίνει είτε για να παρουσιάσουν το ESOG είτε για να παρουσιάσουν ερευνητικά αποτελέσματα που παράχθηκαν με την χρήση του ESOG επιλέγοντας εργασίες από το μενού επιλογών. Από την επιλογή «Σχετικά - Επικοινωνία», οι χρήστες μπορούν να έρθουν σε επαφή μέσω e-mail με την ομάδα εργασίας της εφαρμογής ESOG. -9-