Έκθεση για την Ελληνική Οικονομία 1-2017 26 Απριλίου 2017
ΕΠΙΤΕΥΞΗ ΠΛΕΟΝΑΣΜΑΤΟΣ Υψηλό πρωτογενές πλεόνασμα Συνολικό πλεόνασμα Γενικής Κυβέρνησης Δεδουλευμένη, όχι ταμειακή βάση Σημαντική συνεισφορά ασφαλιστικών ταμείων Φορολογία Πληρωμές με ηλεκτρονικά μέσα Ληξιπρόθεσμες οφειλές (Κεφ. 4)
ΜΑΚΡΟΟΙΚΟΝΟΜΙΚΕΣ ΕΞΕΛΙΞΕΙΣ Μικτή εικόνα και στασιμότητα στους πρώτους μήνες του 2017 Συνθήκες αύξησης κατανάλωσης (ανεργία, ηλεκτρονικές πληρωμές) Συνθήκες αύξησης επενδύσεων Αρνητικές επιδράσεις εξωτερικού ισοζυγίου (εξαγωγές, αλλά υψηλότερη αύξηση εισαγωγών) ΑΕΠ στη περιοχή του 1,5% Εξέλιξη τιμών
ΠΡΟΟΠΤΙΚΕΣ ΚΑΙ ΚΙΝΔΥΝΟΙ ΜΕΣΟΠΡΟΘΕΣΜΑ Έκφραση παθογενειών στα δίδυμα ελλείμματα Κλειστή και υπερβολικά εξαρτώμενη από το κράτος οικονομία Συνθήκες που οδήγησαν στην κρίση αλλά και που την παρατείνουν Κλειδί οι επενδύσεις και εξαγωγές
Η ΕΠΙΤΕΥΞΗ ΠΛΕΟΝΑΣΜΑΤΟΣ ΔΙΚΟΠΟ ΣΠΑΘΙ Για τη χώρα: δεν μπορεί να παρερμηνευτεί ως υποκατάστατο δομικών μεταρρυθμίσεων. Δεν είναι αυτοσκοπός η συγκέντρωση πόρων στο δημόσιο. Από την αρχή του προγράμματος έχει δοθεί πολύ μεγαλύτερη έμφαση στην δημοσιονομική προσαρμογή και όχι στη βελτίωση της παραγωγικής βάσης. Για τους εταίρους και πιστωτές: δεν μπορεί να παρερμηνεύεται ως επιτυχία του προγράμματος, αλλά ως ενδιάμεσος στόχος που είναι χρήσιμος υπό προϋποθέσεις. Αποφάσεις αναμένονται στους επόμενους μήνες
Επισκόπηση Τριμηνιαίας
Διεθνές περιβάλλον: θετικό mmentum από τα μισά του 2016, που συνεχίζεται και στο 2017 Σταθεροποίηση παγκόσμιας ανάπτυξης στο 3,1% το 2016: ισχυροποίησή της το 2017 (3,5%) και 2018 (3,6%) Δύο αντίθετες τάσεις το 2016, Έντονη αβεβαιότητα στο πρώτο ήμισυ λόγω αβεβαιοτήτων στις κεφαλαιαγορές Ασίας και επικείμενου δημοψηφίσματος στο Ην. Βασίλειο Στο δεύτερο ήμισυ ενισχύθηκε η ζήτηση, κυρίως οι επενδύσεις, ενώ βελτίωση καταγράφηκε στο εμπόριο και στη μεταποίηση Αύξηση διεθνούς εμπορίου το 2016 (+2,2%) ηπιότερη όμως του 2015 (+2,7%) Προβλέπεται ισχυρή επιτάχυνση του ρυθμού επέκτασης του διεθνούς εμπορίου το 2017, στο 3,8%, με ώθηση κυρίως από τις ανεπτυγμένες οικονομίες Οι ρυθμοί ανάπτυξης σε Ε.Ε. και Ευρωζώνη παραμένουν κάτω από τα επίπεδα του 2015 (1,8% και 1,6% για το 2017)
Διεθνές περιβάλλον: Η κατανάλωση κινητήρια πλέον δύναμη ανάπτυξης στην ΕΖ 4,0 ΑΕΠ και συνιστώσες Ευρωζώνης 3,0 2,0 1,0 0,0-1,0-2,0-3,0 q1 q2 q3 q4 q1 q2 q3 q4 q1 q2 q3 q4 q1 q2 q3 q4 q1 q2 q3 q4 q1 q2 q3 q4 q1 q2 q3 q4 2010 2011 2012 2013 2014 2015 2016 Κατανάλωση Πάγιες Επενδύσεις Μεταβολή Αποθεμάτων Καθαρές Εξαγωγές ΑΕΠ Βελτίωση οικονομικού κλίματος στο δεύτερο μισό του 2016, παγκοσμίως και στην Ευρωζώνη, με περαιτέρω βελτίωση στο πρώτο τρίμηνο του 2017 Στην ευρωζώνη σημαντική βελτίωση σημειώνεται στις προσδοκίες στις αρχές του 2017, τονώνοντας τη ζήτηση Πηγή: Eurstat, επεξεργασία στοιχείων ΙΟΒΕ
Διεθνές περιβάλλον: μικρή (παροδική;) άμβλυνση των έντονων παραγόντων αστάθειας Brexit: παραμένει εστία αβεβαιότητας, όμως οι άμεσες χρηματοοικονομικές και οικονομικές επιπτώσεις του ήταν μάλλον παροδικές Σχετική σταθεροποίηση στις χρηματαγορές στην Ασία Βελτίωση προοπτικών αναπτυσσόμενων χωρών Ενίσχυση τιμών πετρελαίου, αλλά και άλλων εμπορευμάτων Ρευστό πολιτικό περιβάλλον στην Ευρώπη (πολλαπλές εκλογές) Παραμένουν τα γεωπολιτικά ρίσκα: εμφύλιοι πόλεμοι σε Μέση Ανατολή και Βόρεια Αφρική, προσφυγικό, τρομοκρατικές απειλές, ένταση στην Κορεατική χερσόνησο. Θετική εξέλιξη η ενίσχυση της δημοσιονομικής πολιτικής σε μεγάλες οικονομίες (ΗΠΑ, Κίνα, Γερμανία και Ιαπωνία) Τάσεις προστατευτισμού και αύξηση αμερικανικών επιτοκίων, ενδεχομένως να λειτουργήσουν ανασχετικά στην επέκταση του διεθνούς εμπορίου το επόμενο διάστημα. Μακροχρόνια, την παγκόσμια ανάπτυξη επηρεάζουν το αναξιοποίητο παραγωγικό δυναμικό, η χαμηλή παραγωγικότητα και ο υψηλός βαθμός ανισοτήτων
Επιστροφή σε ύφεση το δ τρίμ. του 2016 Στασιμότητα στο σύνολο του έτους Δ τρίμηνο 2016: -1,1%, έναντι ανάπτυξης 2,0% στο γ τρίμ. 16 Στασιμότητα το 2016 (έναντι ύφεσης 0,3% το 2015) Για τέταρτο έτος το ΑΕΠ στα 184 δισεκ.: αναμενόμενη η αλλαγή τάσης, καθώς η ισχυρή μεγέθυνση του γ τρίμ. οφειλόταν κυρίως σε αποτέλεσμα χαμηλής βάσης του 2015 Σημαντικότερες μεταβολές στις συνιστώσες ΑΕΠ στο δ τριμ 16: Έντονη επιβράδυνση κατανάλωσης νοικοκυριών (+1,1%, έναντι +6,1% στο γ τρίμ.) Κλιμάκωση συρρίκνωσης επενδύσεων (-30,7%, από -16,3%) Κυρίως λόγω εκτεταμένου περιορισμού αποθεμάτων ( - 1,5 δισεκ, 83,3% της πτώσης)
Προσδιοριστικοί παράγοντες ΑΕΠ 2016 Διεύρυνση κατανάλωσης νοικοκυριών: 1,6%, η μεγαλύτερη από το 2009 Νέα, μικρή κάμψη επενδύσεων (-0,9%): αποκλειστικά από περιορισμό αποθεμάτων Υποχώρηση εξαγωγών για πρώτη φορά από το 2010 κατά 1,5%, λόγω σημαντικής πτώσης εξαγωγών υπηρεσιών Όμως οι εξαγωγές προϊόντων ήταν οι μέγιστες διαχρονικά, ως απόλυτο μέγεθος ( 31,1 δισεκ.) και ως % ΑΕΠ (16,9%) Σε συνδυασμό με τη μικρή αύξηση εισαγωγών (+0,5%), επιδείνωση ισοζυγίου εξωτερικού τομέα
Προϋπολογισμός 2016 (Eurstat) Πρωτογενές πλεόνασμα Γεν. Κυβέρνησης 6,94 δισεκ. (3,9% του ΑΕΠ), έναντι στόχου 2,25 δισεκ.(1,3% ΑΕΠ) Επίτευξη γενικού πλεονάσματος 1,3 δισεκ. (0,7% του ΑΕΠ), για πρώτη φορά, τουλάχιστον από το 1995 Σημαντική υπέρβαση στόχων από: Μικρότερο έλλειμμα ισοζυγίου Κεντρ. Κυβέρνησης κατά 2,6 δισεκ., στα 1,3 δισεκ. (αυξήσεις άμεσων και έμμεσων φόρων, διεύρυνση χρήσης ηλεκτρονικών μέσων πληρωμής) Σημαντικό πλεόνασμα Οργανισμών Κοινωνικής Ασφάλισης, 2,05 δισεκ., αντί εκτιμώμενου έλλειμμα 206 εκατ. (περικοπές συντάξεων, αύξηση ασφαλιστικών εισφορών) Μεγαλύτερο πλεόνασμα Οργανισμών Τοπικής Αυτοδιοίκησης κατά 280 εκατ. ( 572 εκατ.)
Κρατικός Προϋπολογισμός 2017 (ταμειακός) Αποτέλεσμα Ιανουαρίου Μαρτίου: Επιδείνωση σε σχέση με πέρυσι κυρίως λόγω συγκυριακών λόγων, ωστόσο επίτευξη στόχων Πρωτογενές πλεόνασμα 800 εκατ. μικρότερο από πέρυσι ( 1,07 δισεκ.), εντός στόχου Χειροτέρευση έναντι 2016 αποκλειστικά λόγω υστέρησης εσόδων: 930 εκατ. λιγότερες απολήψεις από την ΕΕ για το ΠΔΕ - 180 εκατ. στα καθαρά έσοδα τακτικού προϋπολογισμού, εξαιτίας μη είσπραξης 1,2 δισεκ. από την εκχώρηση περιφερειακών αεροδρομίων Θα περιληφθούν στο δημοσιονομικό αποτέλεσμα του Απριλίου Χαμηλότερες από πέρυσι δαπάνες (- 100 εκατ.) και έναντι του στόχου (- 650 εκατ.)
Η 2 η αξιολόγηση καθοριστική για διαστάσεις της οικονομίας σε όλο το πρώτο εξάμηνο Συνήθεις επιδράσεις: αβεβαιότητα εγχωρίως και διεθνώς για τις προοπτικές της ελληνικής οικονομίας, αναβολή αποφάσεων από νοικοκυριά και επιχειρήσεις ανάσχεση οικονομικής δραστηριότητας, εκροή καταθέσεων από τράπεζες Περιορίζεται ο χρόνος αντίδρασης της οικονομίας φέτος στα όποια αποτελέσματα - δεδομένα της αξιολόγησης Σημαντική επίπτωση η καθυστέρηση πιθανής ένταξης στην ποσοτική χαλάρωση (Q-E) Προς το παρόν, δεν διαφαίνονται πρόσθετα δημοσιονομικά μέτρα για φέτος, πέραν όσων λήφθηκαν στην 1 η αξιολόγηση αμετάβλητη η δημοσιονομική επιβάρυνση
«Διαρθρωτικές» επιδράσεις της αξιολόγησης Αλλαγές στο ρυθμιστικό πλαίσιο 3 τομέων (τρόφιμα ποτά, τουριστικά καταλύματα, καταστήματα υγειονομικού ενδιαφέροντος / θέατρα / κινηματογράφοι) Νέος πτωχευτικός κώδικας Αγορά εργασίας Εξωδικαστική διευθέτηση «κόκκινων» δανείων Μείζον ζήτημα η έλλειψη κεφαλαίων ρευστότητας ενόψει κρίσιμων εξελίξεων οι τράπεζες Καθυστέρηση Q-E (αλλά πιθανή η συνέχιση μετά το 2017) Εκροή καταθέσεων (σε επίπεδο 2001 οι καταθέσεις επιχειρήσεων και νοικοκυριών) Ρυθμιστικό πλαίσιο «κόκκινων» δανείων Stress test EKT ενόψει (Ιανουάριος 2018) Μικρή η μεταβολή της πιστοδοτικής πολιτικής φέτος, ακόμα και με Q-E πιθανή η μικρότερη πιστωτική συρρίκνωση
Μεσοπρόθεσμες εξελίξεις Μικρή συμβολή και του δημόσιου τομέα σε ρευστότητα επενδύσεις Υπο-ϋλοποίηση Προγράμματος Δημοσίων Επενδύσεων, λόγω χαμηλής απορροφητικότητας κοινοτικών πόρων Καθυστερήσεις στην τυπική ολοκλήρωση και αδειοδότηση παραχωρήσεων - ιδιωτικοποιήσεων με πλειοδότες Αλλά και επιτάχυνση πληρωμής ληξιπρόθεσμων οφειλών στα τέλη του 2016 Συνεχίζονται οι επιδράσεις των δημοσιονομικών μέτρων Εντονότερες πιέσεις σε ελεύθερους επαγγελματίες αγρότες μισθωτούς με δελτίο παροχής υπηρεσιών Αισθητή στο α εξάμηνο η επίδραση αύξησης άμεσων φόρων, περικοπών συντάξεων της πρώτης αξιολόγησης Περιορισμός πραγματικού διαθέσιμου εισοδήματος από 1/1/2017 και από υψηλότερους έμμεσους φόρους (υφιστάμενους νέους)
Μεσοπρόθεσμες εξελίξεις Επιδράσεις από το εξωτερικό περιβάλλον Υποτονική αύξηση εξαγωγών αγαθών εκτός καυσίμων πλοίων στην αρχή του 2017 Εξελίξεις στην Τουρκία και κλιμάκωση συγκρούσεων στη Συρία ευνοούν τον Τουριστικό τομέα Διατηρείται χαμηλή η ισοτιμία ευρώ / δολαρίου Σχετική σταθερότητα τιμής πετρελαίου σε όχι υψηλά επίπεδα ($52-56) Παράγοντες αβεβαιότητας διεθνώς Αποτελέσματα εκλογών σε χώρες Ευρωζώνης και Ην. Βασίλειο Πολιτική νέας διακυβέρνησης στις ΗΠΑ (δημοσιονομική εμπορική) Διαδικασία Brexit Ενίσχυση εθνικού προστατευτισμού
α' τριμ. '05 β' τριμ. '05 γ' τριμ. '05 δ' τριμ. '05 α' τριμ. '06 β' τριμ. '06 γ' τριμ. '06 δ' τριμ. '06 α' τριμ. '07 β' τριμ. '07 γ' τριμ. '07 δ' τριμ. '07 α' τριμ. '08 β' τριμ. '08 γ' τριμ. '08 δ' τριμ. '08 α' τριμ. '09 β' τριμ. '09 γ' τριμ. '09 δ' τριμ. '09 α' τριμ. '10 β' τριμ. '10 γ' τριμ.'10 δ' τριμ. '10 α' τριμ. '11 β' τριμ. '11 γ' τριμ. '11 δ' τριμ. '11 α' τριμ. '12 β' τριμ. '12 γ' τριμ. '12 δ' τριμ. '12 α' τριμ. '13 β' τριμ. '13 γ' τριμ. '13 δ' τριμ.' 13 α' τριμ. '14 β' τριμ. '14 γ' τρίμ. 14 δ' τρίμ.'14 α' τρίμ. 15 β' τρίμ. '15 γ' τρίμ. 15 δ' τρίμ. '15 α' τρίμ. 16 β' τρίμ. '16 γ' τρίμ. 16 δ' τρίμ. 16 Ιαν. - Φεβ. '17 Αμετάβλητη η βιομηχανική παραγωγή το 2016, σημαντική αύξηση όμως στο 1 ο δίμηνο του 2017. Δείκτης Βιομηχανικής Παραγωγής 20% 15% Eυρωζώνη-19 Ελλάδα 10% 9,0% 5% 0% -5% 0,5% -10% -15% -20% Α δίμηνο 2017: Ενίσχυση κατά 9,0% αντί +1,0% το α δίμηνο του 2016 Αύξηση σε όλους τους βασικούς κλάδους Ηλεκτρισμός: +30,0% αντί -4,4%, Μεταποίηση: +3,7% αντί 2,9%, Ορυχεία: +1,9% αντί -9,3%, Νερό: +1,6 αντί -2,1% Πηγές: ΕΛΣΤΑΤ, Eurstat
α' τρίμ. '14 β' τρίμ. '14 γ' τρίμ. 14 δ' τρίμ. '14 α' τρίμ. '15 β' τρίμ. '15 γ' τρίμ. 15 δ' τρίμ. '15 α' τρίμ. '16 β' τρίμ. '16 γ' τρίμ. 16 δ' τρίμ. '16 α' τρίμ. '14 β' τρίμ. '14 γ' τρίμ. 14 δ' τρίμ. '14 α' τρίμ. '15 β' τρίμ. '15 γ' τρίμ. 15 δ' τρίμ. '15 α' τρίμ. '16 β' τρίμ. '16 γ' τρίμ. 16 δ' τρίμ. '16 Ιαν. - Φεβ. '17 ΔΒΠ και τζίρος συγκλίνουν πλέον Σύγκριση ΔΒΠ με Δείκτη κύκλου εργασιών Εξέλιξη τιμών παραγωγού 10% 15% 5% 10% 0% 5% -5% 0% -10% -5% -15% -10% -20% -15% Κύκλος εργασιών Βιομηχανική Παραγωγή Πηγή: ΕΛ.ΣΤΑΤ
α' τριμ. 2006 β' τριμ. 2006 γ' τριμ. 2006 δ' τριμ. 2006 α' τριμ. 2007 β' τριμ. 2007 γ' τριμ. 2007 δ' τριμ. 2007 α' τριμ. 2008 β' τριμ. 2008 γ' τριμ. 2008 δ' τριμ. 2008 α' τριμ. 2009 β' τριμ. 2009 γ' τριμ. 2009 δ' τριμ. 2009 α' τρίμ. 2010 β' τρίμ. 2010 γ' τρίμ. 2010 δ' τριμ. 2010 α' τρίμ. 2011 β' τρίμ. 2011 γ' τρίμ. 2011 δ' τρίμ. 2011 α' τρίμ. 2012 β' τρίμ. 2012 γ' τρίμ. 2012 δ' τρίμ. 2012 α' τρίμ. 2013 β' τρίμ. 2013 γ' τρίμ. 2013 δ' τρίμ. 2013 α' τρίμ. 2014 β' τρίμ. 2014 γ' τρίμ. 2014 δ' τρίμ. 2014 α' τρίμ. 2015 β' τρίμ. 2015 γ' τρίμ. 2015 δ' τρίμ. 2015 α' τρίμ. 2016 β' τρίμ. 2016 γ' τρίμ. 2016 δ' τρίμ. 2016 α' τρίμ. 2017 Κατασκευές: σημαντική ενίσχυση το 2016, εξαιτίας κυρίως του γ τριμήνου Δείκτης Παραγωγής στις Κατασκευές και Δείκτης Επιπέδου Εργασιών (τριμηνιαίες μεταβολές) 80 60 40 20 0-20 -40-60 -80 80% 60% 40% 20% 0% -20% -40% -60% -80% Επίπεδο Εργασιών Ελλάδα (αριστερή κλίμακα) Δείκτης Παραγωγής Ελλάδα (δεξία κλίμακα) Δείκτης Παραγωγής Eυρωζώνη-19 (δεξια κλίμακα) Πηγές: ΕΛΣΤΑΤ - Eurstat 2016: +23,5% 2015: +2,5%
Σταθεροποιείται το λιανικό τόσο το 2016 όσο και τον Ιανουάριο του 2017 Δείκτης Όγκου Λιανικού Εμπορίου (2010=100) και Δείκτης Επιχειρηματικών Προσδοκιών Λιανικού Εμπορίου (1996-2006=100) Πηγές: IOBE, ΕΛΣΤΑΤ 2016: + 0,6% έναντι -1,4% το 2015. Ιαν. 2017: -0,1% αντί -1,7 με σημαντικές απώλειες στα Τρόφιμα Ποτά (-11,7% αντί +5,9%) Α τρίμ. 17: στάσιμες προσδοκίες σε σχέση με το πρώτο τρίμηνο του 2016.
Μαρ/06 Σεπ/06 Μαρ/07 Σεπ/07 Μαρ/08 Σεπ/08 Μαρ/09 Σεπ/09 Μαρ/10 Σεπ/10 Μαρ/11 Σεπ/11 Μαρ/12 Σεπ/12 Μαρ/13 Σεπ/13 Μαρ/14 Σεπ/14 Μαρ/15 Σεπ/15 Μαρ/16 Σεπ/16 Μαρ/17 Σταθερότητα στο οικονομικό κλίμα το α τρίμηνο του 2017 σε σχέση με το αμέσως προηγούμενο τρίμηνο, βελτίωση σε σχέση με πέρυσι. Οριακά βελτιωμένο το κλίμα και σε ΕΕ - Ευρωζώνη Δείκτης Οικονομικού Κλίματος 120 110 100 90 80 70 60 50 Οικονομικό κλίμα EΕ Οικονομικό κλίμα Ευρωζώνη Οικονομικό κλίμα Ελλάδα Μέσος Όρος Ελ. (2001-2016) Πηγή: ΙΟΒΕ, Eurpean Cmmissin
Μαρ/06 Σεπ/06 Μαρ/07 Σεπ/07 Μαρ/08 Σεπ/08 Μαρ/09 Σεπ/09 Μαρ/10 Σεπ/10 Μαρ/11 Σεπ/11 Μαρ/12 Σεπ/12 Μαρ/13 Σεπ/13 Μαρ/14 Σεπ/14 Μαρ/15 Σεπ/15 Μαρ/16 Σεπ/16 Μαρ/17 Επιδείνωση καταναλωτικής εμπιστοσύνης το α τρίμηνο του έτους, σε χαμηλότερα επίπεδα σε σύγκριση τόσο με 2016 όσο και 2015 Καταναλωτική Εμπιστοσύνη 0,0-10,0-20,0-30,0-40,0-50,0-60,0-70,0-80,0-90,0 Καταναλωτική εμπιστοσύνη E.E Καταναλωτική εμπιστοσύνη Ευρωζώνη Καταναλωτική εμπιστοσύνη Ελλάδα Μέσος Όρος Ελ. (2001-2016) Πηγή: ΙΟΒΕ, Eurpean Cmmissin
χιλ. Μείωση ανεργίας και το 2016 Αριθμός ανέργων στην Ελλάδα 2001-2016 1400 1330 1274 1197 1200 1195 1131 1000 882 800 600 508 493 473 520 494 448 418 388 485 639 400 200 0 2001 2002 2003 2004 2005 2006 2007 2008 2009 2010 2011 2012 2013 2014 2015 2016 Πηγή: ΕΛΣΤΑΤ Στο 23,5% η ανεργία το 2016 από 24,9% το 2015 και 26,5% το 2014. Αυξήθηκε η απασχόληση σε 15 κλάδους το 2015. Ενδεικτικά: Μεταφορά και Αποθήκευση (+9,8%), Χρηματοπιστωτικές και Ασφαλιστικές Δραστηριότητες (+6,9%), Δημόσια Διοίκηση-Άμυνα (+6,0%), Τουρισμός (+4,8%), Μεταποίηση (+3,9%). Αντίθετα η απασχόληση μειώθηκε σε 6 κλάδους το 2015. Ενδεικτικά: Επαγγελματικές-Επιστημονικές-Τεχνικές Δραστηριότητες (-3,3%), Γεωργία-Δασοκομία-Αλιεία (-2,4%), Χονδρικό-Λιανικό Εμπόριο (-0,4%). Μείωση (μη εποχικά προσαρμοσμένου) ποσοστού της ανεργίας τον Ιανουάριο του 2017 στο 24%, από 25,7% ένα χρόνο πριν.
δισεκ. ευρώ % Μικρό έλλειμμα Ισοζυγίου ΤΣ το 2016, στο -0,6% του ΑΕΠ Ισοζύγιο Τρεχουσών Συναλλαγών, Ιανουάριος Δεκέμβριος 2002-2016 5,0 0,2 2,0 0,0-5,0-10,0-15,0-11,2-15,1-14,9-17,7-7,3-3,8-3,7-2,9-2,0-1,6 0,1-1,1-0,6 0,0-2,0-4,0-6,0-20,0-25,0-30,0-35,0-6,8-8,4-7,7-8,9-25,0-11,5-35,3-36,6-29,3-12,3-25,7-11,4-20,7-10,0-8,0-10,0-12,0-14,0-40,0-15,2-15,1 2002 2003 2004 2005 2006 2007 2008 2009 2010 2011 2012 2013 2014 2015 2016-16,0 Πηγή: ΤτΕ Ισοζύγιο Τρεχουσών Συναλλαγών (αριστερός άξονας) % ΑΕΠ (δεξιός άξονας) Συνεχίζεται η τάση του 2015, με εκ νέου πτώση του πλεονάσματος στο Ισοζύγιο Υπηρεσιών (- 1,6 δισεκ.), και βελτίωση στο Ισοζύγιο Αγαθών (+ 649 εκατ.)
Ισοζύγιο Τρεχουσών Συναλλαγών (% ΑΕΠ) Ισοζύγιο Τρεχουσών Συναλλαγών (% ΑΕΠ) Η αυστηροποίηση της δημοσιονομικής πολιτικής στην ευρωζώνη, συνοδεύτηκε και από βελτίωση των εμπορικών ισοζυγίων 10,0 5,0 0,0-5,0 2008 IE MT ES FR IT EE DE SK AT BE SI NL LU FI 10,0 5,0 0,0-5,0-10,0 ES FI 2016 BE AT PT FR SK LT IT SI IE NL DE CY MT LU EE LV EL -10,0 LVPT LT -15,0-15,0 EL CY -20,0-20,0-15,0-10,0-5,0 0,0 5,0 Ισοζύγιο Γενικής Κυβέρνησης (% ΑΕΠ) Ελλείμματα -25,0-15,0-10,0-5,0 0,0 5,0 Ισοζύγιο Γενικής Κυβέρνησης (% ΑΕΠ) Μεταξύ 2008 και 2016, το ισοζύγιο γενικής κυβέρνησης βελτιώθηκε ή έμεινε ανεπηρέαστο σε 14 χώρες της Ευρωζώνης, ενώ το ισοζύγιο Τρεχουσών Συναλλαγών βελτιώθηκε σε 16 χώρες. Πηγή: Eurstat, επεξεργασία στοιχείων ΙΟΒΕ
εκατ. Αύξηση ελλείμματος εμπορικού ισοζυγίου αγαθών το 2016 κατά 3,5% Ιανουάριος Δεκέμβριος 2016: Εξαγωγές αγαθών: -1,5% ( 25,1 δισεκ.), με πετρελαιοειδή), αλλά +1,2% ( 18,44 δισεκ. χωρίς πετρελαιοειδή-πλοία) Εισαγωγές: +0,5% ( 42,9 δισεκ.) Εμπορικό έλλειμμα: +3,5% Έντονη εξασθένιση: «Καύσιμα» (-9,1%), «Είδη & συναλλαγές μη ταξινομημένα κατά κατηγορίες» (- 10,5%) Αύξηση: «Αγροτικά προϊόντα»(7,6%) Αγορές: Απώλειες: Τουρκία (21%), Ιταλία (3,4%), Ην.Βασίλειο (1,6%), Βουλγαρία (2,2%), Φινλανδία (16,5%), ΗΠΑ (12,1), Αίγυπτος (28,1%), Σ.Αραβία (39,3%), Ν.Κορέα (55,3%) Άνοδος: Ε.Ζ.(2,8%), EE-28 (2,9%), Γαλλία (7%), Ολλανδία (20,9%), Ισπανία (1,1%), Σλοβενία (34,3%), Κύπρος (7,2%), Πορτογαλία (10,7%), Γερμανία (4,1%), Πολωνία (17,3%), Ρουμανία (5,3%), Ρωσία (1,1%), Ισραήλ (14,6%), Κίνα (44%) Αξία ελληνικών εξαγωγών και εισαγωγών την περίοδο 2008-2016 70.000 60.000 50.000 40.000 30.000 20.000 10.000 0 2008 2009 2010 2011 2012 2013 2014 2015 2016 ΕΛΛΕΙΜΜΑ ΕΙΣΑΓΩΓΕΣ ΕΞΑΓΩΓΕΣ
Μαρ. 2012 Μαι. 2012 Ιουλ. 2012 Σεπτ. 2012 Νοε. 2012 Ιαν. 2013 Μαρ. 2013 Μαι. 2013 Ιουλ. 2013 Σεπτ. 2013 Νοε. 2013 Ιαν. 2014 Μαρ. 2014 Μαι. 2014 Ιουλ. 2014 Σεπτ. 2014 Νοε. 2014 Ιαν. 2015 Μαρ. 2015 Μαι. 2015 Ιουλ. 2015 Σεπτ. 2015 Νοε. 2015 Ιαν. 2016 Μαρ. 2016 Μαι. 2016 Ιουλ. 2016 Σεπτ. 2016 Νοε. 2016 Ιαν. 2017 Μαρ. 2017 Εμφάνιση πληθωρισμού έπειτα από τρία έτη αποπληθωρισμού Εναρμονισμένος Πληθωρισμός 3% 2% 1% 0% -1% -2% -3% -4% ΓΔΤΚ: +1,4% το πρώτο τρίμηνο του 2017. έναντι -0,9% το 2016. Άνοδος τιμών σε όλες τις χώρες της Ευρωζώνης. Σημαντική άνοδος της τιμής του πετρελαίου, φόρος κατανάλωσης σε προϊόντα καπνού, τηλεφωνία και καφέ. Ευρωζώνη-19 Ελλάδα Αύξηση κατά 10,5% του Γενικού Δείκτη Τιμών Παραγωγού στο σύνολο Εγχώριας και Εξωτερικής αγοράς το πρώτο τρίμηνο του 2017 λόγω ενέργειας: Ορυχεία-Λατομεία- Μεταποίηση (+13%). Η Ελλάδα στην πρώτη θέση της αύξησης των τιμών εισαγόμενων προϊόντων (11,8%) μεταξύ των χωρών της ζώνης του ευρώ για το πρώτο δίμηνο του 2017.
Προβλέψεις 2017 Διεύρυνση ιδιωτικής κατανάλωσης ( 1,2%) κυρίως από ενίσχυση απασχόλησης σε εξωστρεφείς κλάδους (Μεταποίηση, Τουρισμός, Μεταφορές) Τεχνική ενίσχυση από επέκταση ηλεκτρονικών συναλλαγών Ανάσχεση ανόδου από δημοσιονομικά μέτρα 1 ης αξιολόγησης Στασιμότητα - μικρή περιστολή δημόσιας κατανάλωσης Συγκράτηση δημοσίων δαπανών στο α εξαμ. λόγω παρατεταμένης αξιολόγησης Θα αντισταθμιστεί σε μεγάλο βαθμό μετά την ολοκλήρωσή της Έμφαση δημοσιονομικής προσαρμογής το τρέχον έτος στα φορολογικά έσοδα Διεύρυνση επενδύσεων ( 10-12%) από: Αλλά και: Νέα άνοδος δραστηριότητας σε εξωστρεφείς κλάδους (μεταποιητικούς, τουρισμό, μεταφορές) Μικρή αναθέρμανση Κατασκευών (ιδιωτικοποιήσεις, οικοδομικά έργα) Τεχνική επίδραση αποθεμάτων Εκκρεμεί η ρύθμιση των «κόκκινων» επιχειρηματικών δανείων Αποτρεπτική η υψηλή μεταβλητότητα του φορολογικού ασφαλιστικού συστήματος
Στην περιοχή του 1,5% η μεγέθυνση το 2017 Εξωτερικός τομέας Διεύρυνση εξαγωγών, κυρίως υπηρεσιών (5,0-5,5%), λόγω: Επέκτασης υπηρεσιών μεταφορών Ανόδου τουριστικών εισπράξεων Χαμηλής ισοτιμίας ευρώ / δολαρίου Όχι υψηλού ενεργειακού κόστους Τόνωση ζήτησης για εισαγωγές (6,0%) από αύξηση εγχώριας ζήτησης, χαλάρωση capital cntrls τον Ιούλιο 16 Επιστροφή σε ανάπτυξη το 2017, με ρυθμό1,5%
Προβλέψεις 2017: κάμψη ανεργίας, ενίσχυση τιμών Νέα, ηπιότερη κάμψη ανεργίας το 2017 Ενίσχυση απασχόλησης σε εξωστρεφείς κλάδους (Μεταποίηση, Τουρισμός, Μεταφορές) Θετική επενέργεια επερχόμενων διαρθρωτικών αλλαγών στην αγορά εργασίας Εκ νέου συμβολή δημόσιου τομέα, κυρίως μέσω προσωρινής απασχόλησης με προγράμματα ΟΑΕΔ (π.χ. κοινωφελούς χαρακτήρα) Πιέσεις νέων μέτρων από 1/1/2017 (άμεσης έμμεσης φορολογίας) σε απασχόληση σε Επαγγελματικές Υπηρεσίες και Λιανικό Εμπόριο Πτώση ανεργίας περίπου μια ποσοστιαία μονάδα: στο 22,2% Άνοδος τιμής πετρελαίου, αυξήσεις υφιστάμενων έμμεσων φόρων και επιβολή νέων θα αλλάξουν την τάση στις τιμές μετά από 4 έτη Πληθωρισμός 1,5%
Ειδικό Θέμα ΙΟΒΕ: Ληξιπρόθεσμες οφειλές του Δημόσιου τομέα: Εξέλιξη, διάρθρωση και επίδραση στο δημοσιονομικό αποτέλεσμα
Σεπ-12 Οκτ-12 Νοε-12 Δεκ-12 Ιαν-13 Φεβ-13 Μαρ-13 Απρ-13 Μαϊ-13 Ιουν-13 Ιουλ-13 Αυγ-13 Σεπ-13 Οκτ-13 Νοε-13 Δεκ-13 Ιαν-14 Φεβ-14 Μαρ-14 Απρ-14 Μαϊ-14 Ιουν-14 Ιουλ-14 Αυγ-14 Σεπ-14 Οκτ-14 Νοε-14 Δεκ-14 Ιαν-15 Φεβ-15 Μαρ-15 Απρ-15 Μαϊ-15 Ιουν-15 Ιουλ-15 Αυγ-15 Σεπ-15 Οκτ-15 Νοε-15 Δεκ-15 Ιαν-16 Φεβ-16 Μαρ-16 Απρ-16 Μαϊ-16 Ιουν-16 Ιουλ-16 Αυγ-16 Σεπ-16 Οκτ-16 Νοε-16 Δεκ-16 Ιαν-17 Φεβ-17 Ληξιπρόθεσμες οφειλές: χρόνιο φαινόμενο της συναλλακτικής συμπεριφοράς του Ελληνικού Δημοσίου 10000,0 9000,0 8000,0 7000,0 6000,0 5000,0 4000,0 3000,0 2000,0 1000,0,0 ΓΕΝΙΚΟ ΣΥΝΟΛΟ ΣΥΝΟΛΟ ΓΕΝΙΚΗΣ ΚΥΒΕΡΝΗΣΗΣ ΕΚΚΡΕΜΕΙΣ ΕΠΙΣΤΡΟΦΕΣ ΦΟΡΩΝ Πηγή: Μηνιαία Στοιχεία Δελτίων Γενικής Κυβέρνησης, Επεξεργασία Στοιχείων: ΙΟΒΕ Ληξιπρόθεσμες οφειλές Δημοσίου: υφιστάμενες υποχρεώσεις προς τρίτους (π.χ. προμηθευτές νοσοκομείων, κατασκευαστικές εταιρείες, επιστροφές Φ.Π.Α. προς εξαγωγικές επιχειρήσεις κ.λπ.) που δεν εξοφλήθηκαν μετά την παρέλευση 90 ημερών από έκδοση αντίστοιχου παραστατικού. Οι ληξιπρόθεσμες οφειλές του Δημοσίου, επηρεάζουν το ετήσιο δημοσιονομικό ισοζύγιο της Γενικής Κυβέρνησης, όπως αυτό υπολογίζεται βάσει του Ευρωπαϊκού Συστήματος Λογαριασμών 2010 (ESA 2010).
Σεπ-12 Οκτ-12 Νοε-12 Δεκ-12 Ιαν-13 Φεβ-13 Μαρ-13 Απρ-13 Μαϊ-13 Ιουν-13 Ιουλ-13 Αυγ-13 Σεπ-13 Οκτ-13 Νοε-13 Δεκ-13 Ιαν-14 Φεβ-14 Μαρ-14 Απρ-14 Μαϊ-14 Ιουν-14 Ιουλ-14 Αυγ-14 Σεπ-14 Οκτ-14 Νοε-14 Δεκ-14 Ιαν-15 Φεβ-15 Μαρ-15 Απρ-15 Μαϊ-15 Ιουν-15 Ιουλ-15 Αυγ-15 Σεπ-15 Οκτ-15 Νοε-15 Δεκ-15 Ιαν-16 Φεβ-16 Μαρ-16 Απρ-16 Μαϊ-16 Ιουν-16 Ιουλ-16 Αυγ-16 Σεπ-16 Οκτ-16 Νοε-16 Δεκ-16 Ιαν-17 Φεβ-17 Μεγαλύτερο ποσοστό ληξιπρόθεσμων οφειλών Δημοσίου: Οργανισμούς Κοινωνικής Ασφάλισης και Νοσοκομεία 100% 90% 80% 70% 60% 50% 40% 30% 20% 10% 0% ΟΡΓΑΝΙΣΜΟΙ ΚΟΙΝΩΝΙΚΗΣ ΑΣΦΑΛΙΣΗΣ ΝΟΣΟΚΟΜΕΙΑ ΕΚΚΡΕΜΕΙΣ ΕΠΙΣΤΡΟΦΕΣ ΦΟΡΩΝ ΤΟΠΙΚΗ ΑΥΤΟΔΙΟΙΚΗΣΗ ΣΥΝΟΛΟ ΥΠΟΥΡΓΕΙΩΝ ΛΟΙΠΑ ΝΟΜΙΚΑ ΠΡΟΣΩΠΑ Πηγή: Μηνιαία Στοιχεία Δελτίων Γενικής Κυβέρνησης, Επεξεργασία Στοιχείων: ΙΟΒΕ Το 62,1%, κατά μέσο όρο, την περίοδο 09/2012-02/2017, των ληξιπρόθεσμων οφειλών των Οργανισμών Κοινωνικής Ασφάλισης, αφορά ληξιπρόθεσμες οφειλές του Εθνικού Οργανισμού Παροχής Υπηρεσιών Υγείας (Ε.Ο.Π.Υ.Υ.) Αυξήθηκαν την περίοδο 09/2012-02/2017 ως ποσοστό του συνόλου των ληξιπρόθεσμων, οι οφειλές που αφορούν εκκρεμείς επιστροφές φόρων.
Ευχαριστούμε πολύ! www.ibe.gr twitter.cm/iobe_feir