11 0 ΓΕΛ Πάτρας Σχ. Έτος 2014-15 ΤΜΗΜΑ Α 4 ΣΥΓΚΡΙΣΗ ΔΙΑΔΙΚΤΥΟΥ ΜΕ ΤΗΝ ΤΗΛΕΟΡΑΣΗ ΣΤΗΝ ΕΛΛΑΔΑ ΚΑΙ ΣΤΟ ΕΞΩΤΕΡΙΚΟ 1. Κριτήρια επιλογής θέματος Παρουσιάζει εξαιρετικό ενδιαφέρον Είναι ένα επίκαιρο θέμα Η τηλεόραση και το διαδίκτυο είναι τα πλέον επικρατέστερα Μέσα Μαζικής Ενημέρωσης Καταλαμβάνουν μεγάλο μέρος της καθημερινότητας Παρουσίαση του θέματος Στην παρούσα εργασία γίνεται μία πρώτη προσέγγιση της επίδρασης του διαδικτύου και της τηλεόρασης στην Ελλάδα με τα πλεονεκτήματα και τα μειονεκτήματα που τα χαρακτηρίζουν, μία αντίστοιχη αναφορά των δύο παραπάνω μέσων ενημέρωσης στο εξωτερικό, και ολοκληρώνουμε με μία σύγκριση των αποτελεσμάτων αυτών των μέσων στην Ελλάδα και στο εξωτερικό. Σκοπός της έρευνας Στο πλαίσιο της ομάδας Μέσα από την εργασία μαθαίνουμε να συνεργαζόμαστε αρμονικά, με κοινό σκοπό το καλύτερο δυνατό αποτέλεσμα. Επιπλέον με συνδυασμό απόψεων και τη χρήση του διαλόγου επιτυγχάνεται η πλήρης κάλυψη του θέματος. Επίσης ανάμεσα στα μέλη της ομάδας υπάρχει αλληλοσεβασμός και αλληλοκατανόηση, αρετές που πρέπει να μας συνοδεύουν σε όλη τη διάρκεια της ζωής μας, αφού μέσω της εργασίας γινόμαστε πομποί και παράλληλα δέκτες στα θέματα που επεξεργαζόμαστε και αναλύουμε. Σε ατομικό πλαίσιο Απώτερος σκοπός της έρευνας, είναι να πληροφορηθούμε για τη μεγάλη προσφορά του διαδικτύου και της τηλεόρασης στη ζωή μας, καθώς και για τις διαφορές που υπάρχουν ανάμεσά τους. Επιπρόσθετα, πρόκειται για τα δύο πλέον επικρατέστερα ΜΜΕ της εποχής μας, οπότε η ενασχόληση με αυτά αποτελεί θέμα αναφοράς για πολλούς. Τέλος, πολλοί προβληματίζονται σχετικά με το ποιο είναι το πληρέστερο μέσο, αλλά και για τους κινδύνους που αυτά εγκυμονούν. Εισαγωγή στο θέμα Σε μια γωνιά της «αντιπαράθεσης», έχουμε την παραδοσιακή δύναμη των μέσων ενημέρωσης, τηλεόραση και στην άλλη γωνία της, έχουμε το νεοφερμένο, διαδίκτυο. Ποιος θα
είναι ο νικητής στις καρδιές και στο μυαλό των ανθρώπων; Προς το παρόν, το τοπίο για αυτή τη μάχη είναι ασύμμετρο. Ενδιαφέρον είναι το αποτέλεσμα της σύγκρισης των δυο αυτών μέσων, καθώς προκύπτει ότι όσοι παρακολουθούν λίγες ώρες τηλεόραση, κάνουν αυξημένη χρήση του ίντερνετ, ενώ όσοι περνούν περισσότερες ώρες μπροστά στο δέκτη τους τείνουν να μη χρησιμοποιούν το διαδίκτυο. Αναφορικά με την εμπιστοσύνη στα μέσα ενημέρωσης, το ίντερνετ και η τηλεόραση καταλαμβάνουν την πρώτη θέση και ακολουθούν οι εφημερίδες και το ραδιόφωνο. Ιστορική Αναδρομή Όλα ξεκίνησαν στα τέλη της δεκαετίας του 60, όταν ο οργανισμός ARPA (Advanced Research Projects Agency) στις ΗΠΑ, προσανατολισμένος σε ερευνητικά προγράμματα υψηλής τεχνολογίας, ξεκίνησε μια ερευνητική δραστηριότητα σχετικά με τα δίκτυα μεταγωγής δεδομένων, τα λεγόμενα Packet Switched Networks. Το Διαδίκτυο (αγγλ. Internet) είναι παγκόσμιο σύστημα διασυνδεδεμένων δικτύων υπολογιστών, οι οποίοι χρησιμοποιούν καθιερωμένη ομάδα πρωτοκόλλων, η οποία συχνά αποκαλείται "TCP/IP" (70') για να εξυπηρετεί εκατομμύρια χρηστών καθημερινά σε ολόκληρο τον κόσμο. Την ίδια χρονιά καταγράφηκε για πρώτη φορά η λέξη Internet. Το 1990 η χώρα μας συνδέεται για πρώτη φορά στο διαδίκτυο μαζί με χώρες όπως η Αυστρία, η Ισπανία κ.α. Από τα μέσα της δεκαετίας του 1990, το Internet έχει έναν επαναστατικό αντίκτυπο στους διάφορους τομείς της ζωής του ανθρώπου. Το Internet εδώ και πολλά χρόνια είναι ιδιαίτερα δημοφιλές στην επιστημονική κοινότητα κι έχει συμβάλει πάρα πολύ στην έρευνα και στη διαπροσωπική επικοινωνία. Ο ρυθμός ανάπτυξής του είναι πολύ εντυπωσιακός αφού ο αριθμός των κόμβων του (hosts) διπλασιάζεται κάθε χρόνο από το 1988. Έτος Γεγονός 1957 Δημιουργία του ARPA 1969 Δημιουργία του ARPAnet 1982 Υιοθέτηση του TCP/IP 1983 Ενσωμάτωση του TCP/IP στο UNIX 1986 Δημιουργία του NSFnet 1990 Δημιουργία του ΗΤΤΡ στο CERN 1992 Κυκλοφορία του MOSAIC 1993 Κυκλοφορία του NETSCAPE NAVIGATOR 1995 Κυκλοφορία του INTERNET EXPLORER Ανάπτυξη του θέματος Η απεγνωσμένη προσπάθεια της τηλεόρασης να μοιάσει στο Internet. Μια αντίστοιχη προσπάθεια βρίσκεται σήμερα σε εξέλιξη, καθώς η τηλεόραση προσπαθεί να αντισταθεί στην επέλαση του Internet. Οι λόγοι για αυτή την αλλαγή πολιτικής βρίσκονται στην αναγνώριση των μειονεκτημάτων της τηλεόρασης, καθώς και στην κατανόηση ότι η τεχνολογία και οι πρακτικές του Internet είναι πολύ πιο προσαρμοσμένες στις σύγχρονες συνθήκες: Η τηλεόραση είναι πολύ γραμμική, ενώ στο δίκτυο μπορείς εύκολα να "πηδάς" από τη μια πηγή και από το ένα θέμα στο άλλο. Η τηλεόραση κινείται με πολύ αργό ρυθμό, ενώ στο δίκτυο ο χρήστης έχει τη δυνατότητα
να λαμβάνει πολύ περισσότερο πληροφοριακό υλικό σε συντομότερο χρονικό διάστημα. Η τηλεόραση έχει απήχηση στο γηραιότερο κοινό, ενώ χάρη στο Internet τα αξιολογότερα τμήματα του πληθυσμού (δηλαδή οι νέοι και οι πιο μορφωμένοι) έχουν αποκτήσει νέες συνήθειες και απαιτούν ταχύτερη προσωποποιημένη ενημέρωση και μεγαλύτερη ποικιλία περιεχομένου. Ενδιαφέρον είναι το αποτέλεσμα της σύγκρισης ίντερνετ και τηλεόρασης, καθώς προκύπτει ότι όσοι παρακολουθούν λίγες ώρες τηλεόραση, κάνουν αυξημένη χρήση του ίντερνετ, ενώ όσοι περνούν περισσότερες ώρες μπροστά στο δέκτη τους τείνουν να μη χρησιμοποιούν το διαδίκτυο. Αναφορικά με την εμπιστοσύνη στα μέσα ενημέρωσης, το ίντερνετ και η τηλεόραση καταλαμβάνουν την πρώτη θέση και ακολουθούν οι εφημερίδες και το ραδιόφωνο. Λένε ότι η μίμηση είναι η ειλικρινέστερη κολακεία. Η τηλεόραση πάντως είναι τόσο φτωχότερη από το δίκτυο, ώστε ακόμη και όταν προσπαθεί να το μιμηθεί, το αποτέλεσμα είναι καταδικασμένο εκ των προτέρων. - Γιώργος Επιτήδιος (εξειδικευμένος δημοσιογράφος) Ερευνητικά Ερωτήματα Πώς χρησιμεύει το διαδίκτυο στη ζωή των ανθρώπων; Πώς έχει εξελιχθεί η τηλεόραση τα τελευταία χρόνια; Αν υπήρχε οικονομική στενότητα, ποιο από τα δύο μέσα θα προτιμούσατε και γιατί; Το διαδίκτυο υπερέχει της τηλεόρασης; Αν ναι, γιατί; Ποια είναι τα βασικά στοιχεία που διαφοροποιούν τα δύο μέσα; Πώς η τηλεόραση μπορεί να ξανακερδίσει το ενδιαφέρον των χρηστών και τι μπορεί να κάνει για να αντιμετωπίσει την προτίμησή τους για το διαδίκτυο; 5. Παράγοντες που επηρεάζουν την έρευνά μας Κατά τη διάρκεια της έρευνάς μας, υπήρξαν ποικίλοι παράγοντες, οι οποίοι είτε βοήθησαν στην ολοκλήρωση της εργασίας (θετικοί), είτε εμφανίστηκαν ως τροχοπέδη αυτής (αρνητικοί). Ανάμεσα σε αυτούς ήταν: Θετικοί Η εύκολη σχετικά πρόσβαση σε τεχνολογικές ευκολίες, όπως το διαδίκτυο. Το ιδιαίτερο ενδιαφέρον της ομάδας μας για την ιεράρχηση των δύο αυτών μέσων στη ζωή μας. Η πληθώρα πληροφοριών που υπάρχουν πάνω στο θέμα της σύγκρισης του διαδικτύου και της τηλεόρασης. Καθώς το θέμα της εργασίας μας αποτελεί ένα επίκαιρο ζήτημα, η ενασχόληση με αυτό είναι άκρως ωφέλιμη για την αξιολόγηση των δύο μέσων που έχουν κατακλύσει τη ζωή μας. Αρνητικοί Λόγω της διχογνωμίας που επικρατεί σχετικά με τη χρησιμότητα των δύο μέσων στη
ζωή του μέσου ανθρώπου, ήταν δύσκολη η ανάδειξη του ενός από το άλλο με βάση τα προτερήματα που παρουσιάζουν. Μέχρι τώρα δεν υπάρχει σωστή κι επαρκής κατάρτιση για τα δύο αυτά μέσα, αφού αυτά εξελίσσονται διαρκώς, γεγονός που δυσχέρανε τη σύγκρισή τους. Η απειρία των μελών της ομάδας μας, επειδή δεν έχουμε ασχοληθεί ξανά με θέμα τέτοιας εμβέλειας. 6. Περιορισμοί της έρευνας Επειδή η έρευνά μας για τη σύγκριση των δύο μέσων, θα ήταν μεγάλου όγκου και έκτασης, θέσαμε τους εξής περιορισμούς. Να ασχοληθούμε με τη σύγκριση των δύο μέσων σήμερα. Να ασχοληθούμε με τον τρόπο που ο αντιδρά ο μέσος άνθρωπος στον ανταγωνισμό ανάμεσα σε αυτά. Περιοριστήκαμε στην αναφορά των δύο μέσων, την τελευταία εικοσαετία. 7. Αξιοπιστία της έρευνας. Η συγκεκριμένη έρευνα είναι αξιόπιστη, διότι οι πηγές που χρησιμοποιήθηκαν είναι έγκυρες -αφού η άντλησή τους έγινε από εγκυκλοπαίδειες, εφημερίδες και ιστοσελίδες με κύρος και μεγάλη επισκεψιμότητα. Επιπλέον, το ερωτηματολόγιο της εργασίας συμπληρώθηκε με ειλικρίνεια και υπευθυνότητα από τους μαθητές, πράγμα που διευκόλυνε την έρευνα, καθιστώντας της και σε αυτόν τον τομέα αξιόπιστη. 8. Διαδικασίες και δραστηριότητες που χρησιμοποιήθηκαν Οι δραστηριότητες που χρησιμοποιήθηκαν κατά την έρευνα είναι: Δημιουργία ερωτηματολογίου για την περαιτέρω ανάπτυξη του θέματος. Συμβουλευτήκαμε το διαδίκτυο, όπως και εγκυκλοπαίδειες και εφημερίδες για τη διασταύρωση των πληροφοριών. Η συνεργασία με τον καθηγητή μας, ο οποίος μας παρείχε την απαραίτητη βοήθεια.
9. Δημιουργία ερωτηματολογίου, απαντήσεις, σχόλια, συμπεράσματα, στατιστική ανάλυση, γραφήματα Η ομάδα μας στην προσπάθεια της να παρουσιάσει όσο το δυνατόν μια πιο ολοκληρωμένη και έγκυρη εργασία, συνέταξε ένα ερωτηματολόγιο, το οποίο απαντήθηκε από τους μαθητές της πρώτης τάξης του σχολείου μας. Οι ερωτήσεις και τα αποτελέσματα παρουσιάζονται παρακάτω: Ερώτηση 1 η. Κατά πόσο πιστεύετε ότι το διαδίκτυο έχει συμβάλλει στη βελτίωση της γνώσης; πολύ 7 αρκετά 36 μέτρια 19 λίγο 10 καθόλου 2 Σχόλια: Παρατηρούμε ότι η πλειοψηφία των ερωτηθέντων, συγκεντρώνονται στο αρκετά. Πιθανόν αυτό οφείλεται στην πλέον συχνή χρήση του διαδικτύου, για εύρεση πληροφοριών για σχολικές εργασίες καθώς και για θέματα που τους απασχολούν. Αντίθετα ένα μικρό ποσοστό 16%, πιστεύει ότι το διαδίκτυο έχει συμβάλλει στη βελτίωση της γνώσης λίγο ή καθόλου. Αυτό δείχνει ότι δεν έχουν αντιληφθεί τη σημαντικότητα του και τη συμβολή του σε γνωστικό επίπεδο. Συμπέρασμα: Είναι γεγονός ότι το διαδίκτυο έχει συμβάλλει στη βελτίωση της γνώσης.
Ερώτηση 2 η. Κατά πόσο πιστεύετε ότι το Διαδίκτυο έχει συμβάλλει στην κοινωνικοποίηση των νέων; πολύ 12 αρκετά 29 μέτρια 20 λίγο 6 καθόλου 7 Σχόλια: Ένα ποσοστό της τάξης του 39%, υποστηρίζει ότι το διαδίκτυο βοηθά την κοινωνικοποίηση των εφήβων, σε αντίθεση μ ένα ποσοστό 18% που διαφωνεί. Γίνεται αντιληπτό ότι πρόκειται για άτομα που δε χρησιμοποιούν τα μέσα κοινωνικής δικτύωσης και συνεπώς δε γνωρίζουν την προσφορά τους στην επικοινωνία των νέων, έξω από τα πλαίσια του σχολικού περιβάλλοντος. Επίσης το 18% δικαιολογείται από το γεγονός ότι φαινόμενα πιθανότατα εθισμού των νέων που ανήκουν στο εν λόγω ποσοστό δεν έχουν κοινωνική ζωή απορροφημένοι στο διαδίκτυο Συμπέρασμα: Εύλογα προκύπτει ότι το διαδίκτυο έχει ρόλο καθοριστικής σημασίας και για την κοινωνικοποίηση των νέων.
Ερώτηση 3 η. Κατά πόσο πιστεύετε ότι υπάρχει ανταγωνιστική σχέση μεταξύ τηλεόρασης και διαδικτύου; πολύ 13 αρκετά 22 μέτρια 22 λίγο 10 καθόλου 7 Σχόλια: Το 60% των μαθητών που ρωτήθηκαν, αναγνωρίζουν τον ανταγωνισμό των δύο μέσων και μόνο 10% πιστεύουν ότι αυτός είναι ανύπαρκτος. Αυτό δικαιολογείται αν σκεφτούμε ότι μερικοί από αυτούς ίσως δεν έχουν πρόσβαση στο διαδίκτυο και άρα δεν μπορούν να αντιληφθούν τη συμβολή του, υπερεκτιμώντας αυτή της τηλεόρασης. Επίσης η μη εφικτή πρόσβαση απ όλους στο διαδίκτυο, καθιστά κυρίαρχη την τηλεόραση Συμπέρασμα: Στις μέρες μας λοιπόν, είναι έντονος ο ανταγωνισμός των δύο μέσων.
Ερώτηση 4 η. Κατά πόσο πιστεύετε ότι το διαδίκτυο έχει συμβάλλει στη βελτίωση της καθημερινής μας ζωής; πολύ 17 αρκετά 29 μέτρια 21 λίγο 7 καθόλου 0 Σχόλια: Το 39% πιστεύει πως το διαδίκτυο έχει συμβάλλει καθοριστικά στη βελτίωση της καθημερινότητας. Αυτό εξηγείται αν αναλογιστούμε τις πολλαπλές δυνατότητες που παρέχονται από το διαδίκτυο σε όλους τους τομείς. Αντίθετα, κανείς από τους ερωτώμενους δεν πιστεύει πως η συμβολή του διαδικτύου στην καθημερινή ζωή είναι μηδενική. Συμπέρασμα: Ως συμπέρασμα καταλήγουμε ότι το διαδίκτυο βελτιώνει την ποιότητα της ζωή μας.
Επίλογος Συνοψίζοντας, θα θέλαμε να κάνουμε μια μικρή αναφορά στην ιστορική αναδρομή των δύο μέσων, του διαδικτύου και της τηλεόρασης. Οι απαρχές του πρώτου, ως μεταγενέστερο της τηλεόρασης μέσου ήταν στα τέλη της δεκαετίας του 60' στις ΗΠΑ. Στην Ελλάδα για πρώτη φορά εμφανίστηκε το 1990 και έφερε την επανάσταση σε πολλούς τομείς της ζωής των ανθρώπων. Αντίθετα, οι πρώτες επιτυχείς τηλεοπτικές μεταδόσεις έγιναν από τον John Logie Baird (Τζων Λότζι Μπαίρντ), στη Μεγάλη Βρετανία μεταξύ 1928 και 1935. Στις μέρες μας, ενδιαφέρον είναι το αποτέλεσμα της σύγκρισης των δυο αυτών μέσων, καθώς προκύπτει ότι όσοι παρακολουθούν λίγες ώρες τηλεόραση, κάνουν αυξημένη χρήση του ίντερνετ, ενώ όσοι περνούν περισσότερες ώρες μπροστά στο δέκτη τους τείνουν να μη χρησιμοποιούν το διαδίκτυο. Τέλος, σύμφωνα με τις απαντήσεις που δόθηκαν από τους μαθητές στο ερωτηματολόγιο που συντάχτηκε από τους ίδιους, προκύπτει ότι υπάρχει έντονος ανταγωνισμός μεταξύ των δύο μέσων, καθώς και ότι η τηλεόραση προσπαθεί απεγνωσμένα να μοιάσει στο διαδίκτυο, για ν ανακτήσει το δημοφιλή της ρόλο. Προτάσεις για συμπληρωματική εργασία (προτεινόμενη έρευνα) Περαιτέρω ανάπτυξη πλεονεκτημάτων και μειονεκτημάτων των δύο μέσων. Πώς σχετίζεται η ανάπτυξη του διαδικτύου με το βιοτικό επίπεδο μιας χώρας Η επίδραση του διαδικτύου στην εξέλιξη της επιστήμης. Η συμβολή του διαδικτύου και της τηλεόρασης στους τομείς πληροφόρησης. Ποιο είναι το επικρατέστερο από την τηλεόραση και το διαδίκτυο όσον αφορά την ενημέρωση του ατόμου; Πηγές πληροφόρησης Για την επιτυχημένη διεκπεραίωση της εργασίας μας, χρησιμοποιήθηκαν οι παρακάτω μέθοδοι: Επίσκεψη στη Δημοτική Βιβλιοθήκη της πόλης μας. Πλοήγηση σε διάφορες ιστοσελίδες με κύρος και εγκυρότητα. Εύρεση πληροφοριών από εγκυκλοπαίδειες. Συζήτηση με αρμόδιους φορείς των δύο μέσων, καθώς και με τους καθηγητές του σχολείου μας. Βιβλιογραφία http://www.newsbomb.gr/ellada/news/story/54551/to-diadiktyo-isaxio-tis-tileorasis-giaenimerosi http://www.eeei.gr/interbiz/articles/netvstv.htm Την εργασία αυτή εκπόνησαν οι μαθήτριες Σταματοπούλου Ευαγγελία Χριστοπούλου Ζίλδα Χρονοπούλου Ελπινίκη Ψαράκη Βασιλική