Εκπαιδευτικά προγράµµατα του Εβραϊκού Μουσείου της Ελλάδος Νίκης 39, 105 57 Αθήνα Εκπαιδευτικά προγράµµατα για το σχολικό έτος 2011/2012 Το Εβραϊκό Μουσείο έχει σχεδιάσει και υλοποιεί τα παρακάτω εκπαιδευτικά προγράµµατα, που απευθύνονται σε µαθητές Πρωτοβάθµιας και ευτεροβάθµιας Εκπαίδευσης. Οι εκπαιδευτικοί που ενδιαφέρονται να τα παρακολουθήσουν, µπορούν να απευθυνθούν για πληροφορίες και ενηµερωτικό υλικό στο Εβραϊκό Μουσείο της Ελλάδος, κ. Οριέττα Τρέβεζα-Σούση, Υπεύθυνη Εκπαιδευτικών Προγραµµάτων: τηλ.: 210 3225582, Φαξ.: 210 3231577, E- mail: otreveza@jewishmuseum.gr, ιστοσελίδα: www.jewishmuseum.gr ιάρκεια προγραµµάτων: καθηµερινά 10:30 π.µ.-12:00µ, κατόπιν συνεννόησης. Μέγιστη δυνατότητα φιλοξενίας: µέχρι 30 µαθητές ανά οµάδα. Όλες οι εκπαιδευτικές δράσεις και υλικό προσφέρονται δωρεάν στα σχολεία. Εκπαιδευτικά προγράµµατα που βασίζονται στην µόνιµη έκθεση του Ε.Μ.Ε. «Συναγωγή»: Στόχος του εκπαιδευτικού προγράµµατος είναι να γνωρίσουν τα παιδιά το χώρο προσευχής της Εβραϊκής θρησκείας, τα ιερά κείµενα που διαβάζονται στη Συναγωγή, τα έθιµα της λειτουργίας και τα διακοσµητικά θέµατα και σύµβολα. «Εβραϊκές Γιορτές»:Στόχος του εκπαιδευτικού προγράµµατος είναι η γνωριµία των παιδιών µε τις βασικές γιορτές της εβραϊκής θρησκείας, καθώς και µε την ευρεία απήχηση του θεσµού των γιορτών σε όλους τους λαούς και όλες τις εποχές. Επίσης, να εντοπίσουν κοινά στοιχεία µε τις χριστιανικές γιορτές µε βάση το ηµερολόγιο, τα ήθη και τα έθιµα. «Κύκλος της Ζωής»: Στόχος του εκπαιδευτικού προγράµµατος αυτού είναι η γνωριµία των παιδιών µε τα βασικά ήθη και έθιµα που συνδέονται µε τα στάδια της ζωής ενός Εβραίου, από τη γέννηση µέχρι το θάνατο, και η σύγκριση τους µε αντίστοιχα έθιµα άλλων θρησκειών. Τα τρία παραπάνω προγράµµατα λειτουργούν συνδυαστικά και αποτελούν αφετηρία για βασική γνωριµία µε την εβραϊκή θρησκεία. Προτείνονται για µαθητές Α και Β Γυµνασίου. «Ολοκαύτωµα»: Στόχος του εκπαιδευτικού προγράµµατος είναι να γνωρίσουν τα παιδιά τι συνέβη στη διάρκεια του Β Παγκοσµίου Πολέµου στην Ευρώπη και στην Ελλάδα. Μέσα από τα ιστορικά στοιχεία, τις φωτογραφίες και τις µαρτυρίες, µαθαίνουν για την τύχη των Εβραίων και των άλλων θυµάτων του Ολοκαυτώµατος και συζητούν για τη σηµασία των ηθικών ζητηµάτων που προκύπτουν για την ζωή µας σήµερα.
Το εκπαιδευτικό πρόγραµµα συνδυάζεται µε την περιοδική έκθεση του Ε.Μ.Ε. «Το Μνηµείο - 16 καλλιτέχνες προτείνουν» και προτείνεται για µαθητές Γυµνασίου Λυκείου. «Ενδυµασία»:Στόχος του εκπαιδευτικού προγράµµατος αυτού είναι να γνωρίσουν τα παιδιά την ελληνο-εβραϊκή παραδοσιακή ενδυµασία, να αντιληφθούν την ιδιαιτερότητα της σεφαραδίτικης και να συγκρίνουν τη ρωµανιώτικη µε τις υπόλοιπες ελληνικές ενδυµασίες της ίδιας εποχής. Επίσης να συγκρίνουν κοσµήµατα, στολίδια, φυλαχτά. Το εκπαιδευτικό πρόγραµµα προτείνεται σε µαθητές Ε και ΣΤ ηµοτικού και µπορεί να συνδυαστεί µε τις «Εβραϊκές γιορτές» και τον «Κύκλο της ζωής». «Ιστορία των Ελλήνων Εβραίων: Οι Εβραϊκές Κοινότητες στην Ελλάδα»: Στόχος του εκπαιδευτικού προγράµµατος αυτού είναι η γνωριµία των παιδιών µε την µακραίωνη ύπαρξη των εβραϊκών κοινοτήτων στην Ελλάδα, από τον 3 ο αιώνα π.χ. Εξετάζει πώς διαµορφώνονται οι κοινότητες στην πορεία του χρόνου και σε ποια µορφή υφίστανται σήµερα. Το πρόγραµµα προτείνεται σε µαθητές Γυµνασίου και µπορεί να συνδυαστεί µε τη «Συναγωγή». «Μικρός Επιµελητής»: Στόχος του εκπαιδευτικού προγράµµατος είναι τα παιδιά να γνωρίσουν βιωµατικά τις µουσειακές διαδικασίες ένταξης αντικειµένων στη συλλογή. Επιτυγχάνεται µε την ενασχόληση των παιδιών µε όλα τα στάδια της εισαγωγής ενός πρωτότυπου αντικειµένου στο σύστηµα καταγραφής και στους αποθηκευτικούς χώρους του Μουσείου. Το πρόγραµµα αυτό προτείνεται σε µαθητές Γ,, Ε και ΣΤ ηµοτικού. «Έθιµα»: Στόχος του εκπαιδευτικού προγράµµατος είναι η γνωριµία των παιδιών µε παλιά έθιµα των εβραϊκών γιορτών που δεν θυµόµαστε πια. Επιτυγχάνεται µέσω της εξοικείωσης µε σχετικά αντικείµενα που βρίσκονται στις προθήκες του Μουσείου, καθώς και µέσα από παιχνίδια, θεατρικά δρώµενα και χειροτεχνίες που αναπτύσσουν τη συνεργασία και την οµαδικότητα. Το πρόγραµµα αυτό προτείνεται σε µαθητές Ε, ΣΤ ηµοτικού και Α, Β Γυµνάσιου και µπορεί να συνδυαστεί µε τις «Εβραϊκές Γιορτές» και τη «Συναγωγή». Θεατρικό ρώµενο «Η ιστορία του Αλµπέρτου»: Στόχος του θεατρικού δρώµενου είναι να γνωρίσουν οι µαθητές τα γεγονότα που έζησαν παιδιά της ηλικίας τους την περίοδο του πολέµου. Τα γεγονότα που περιγράφονται, αντανακλούν την ιστορική πραγµατικότητα και έχουν σαν βάση τις αυθεντικές αναµνήσεις τριών παιδιών που έζησαν τα χρόνια του Ολοκαυτώµατος και βρίσκονται στα αρχεία του Μουσείου. Οι εµπειρίες τους συνδυάσθηκαν, για να δηµιουργήσουν την ιστορία µιας οικογένειας, που παρουσιάζεται µέσα από το ηµερολόγιο του γιου, Αλµπέρτου. Το πρόγραµµα προτείνεται σε παιδιά Ε και ΣΤ ηµοτικού, και απαιτεί συνεργασία του σχολείου µε το Ε.Μ.Ε.
Περιοδικές ψηφιακές εκθέσεις «Το Μνηµείο 16 καλλιτέχνες προτείνουν»: Περιοδική έκθεση. Στόχος του εκπαιδευτικού προγράµµατος αυτού είναι η γνωριµία των παιδιών µε τις διαδικασίες δηµιουργίας ενός µνηµείου, τις δυνατότητες και τους περιορισµούς. ιερευνούµε τι σηµαίνει για τους Εβραίους η ύπαρξη του και τι συµβολίζει η απεικόνιση του. «Εικόνες Ελλήνων Εβραίων»: Ψηφιακή έκθεση στην ιστοσελίδα του Ε.Μ.Ε. www.jewishmuseum.gr. Περιλαµβάνει εκπαιδευτικές προτάσεις για χρήση της έκθεσης αυτής και ανάλογα προσαρµόζεται για µαθητές ηµοτικού, Γυµνασίου και Λυκείου. ιαπολιτισµικά προγράµµατα Το Καντήλι: Στόχος αυτού του διαπολιτισµικού εκπαιδευτικού προγράµµατος είναι να ανακαλύψουν τα παιδιά τη σηµασία και τη χρήση του καντηλιού στις τρεις κύριες µονοθεϊστικές θρησκείες, την Εβραϊκή, την Χριστιανική και τη Μουσουλµανική. Πρόγραµµα που προτείνεται σε µαθητές Γ,, Ε και ΣΤ ηµοτικού. Πέσαχ και Πάσχα (οικογενειακό πρόγραµµα): Στόχος αυτού του διαπολιτισµικού προγράµµατος, που δηµιουργήθηκε σε συνεργασία µε το Ελληνικό Παιδικό Μουσείο, είναι να ευαισθητοποιηθούν οι οικογένειες ως προς τη σχέση της χριστιανικής µε την εβραϊκή θρησκεία. Να ανακαλύψουν στοιχεία της γιορτής του Πέσαχ, να συγκρίνουν το Πέσαχ µε το Πάσχα, να συνεργαστούν και να µάθουν µαζί. Το πρόγραµµα προτείνεται σε οικογένειες. Ιερά βιβλία «Τορά, Κοράνι, Ευαγγέλιο»: Το εκπαιδευτικό πρόγραµµα δηµιουργήθηκε σε συνεργασία µε το Βυζαντινό - Χριστιανικό Μουσείο και το Μουσείο Ισλαµικής Τέχνης (Μπενάκη). Στόχος του προγράµµατος είναι να εντοπιστούν κοινά σηµεία, αλλά και διαφορές ανάµεσα στα ιερά κείµενα των τριών κύριων µονοθεϊστικών θρησκειών, να κατανοηθεί η συνεισφορά του κάθε πολιτισµού, όπως αυτή παρουσιάζεται µέσα από έργα θρησκευτικής τέχνης και, τέλος, να διερευνηθεί η αρµονική συνύπαρξη του ενός δίπλα στον άλλον. Πρόγραµµα που προτείνεται σε µαθητές Ε, ΣΤ, ηµοτικού και Α Γυµνασίου, και απαιτεί έγκαιρη συνεννόηση σχολείου - Μουσείου. Προγράµµατα στα πλαίσια συµµετοχής του Ε.Μ.Ε. στις Ηµέρες Πολιτιστικής Κληρονοµιάς του ΥΠΠοΤ Τα προγράµµατα αυτά πραγµατοποιούνται κατόπιν συνεννόησης «Καλώς ήρθατε στο τραπέζι µας»: Στόχος του προγράµµατος αυτού είναι η γνωριµία µε τη διατροφή µέσα από την Εβραϊκή θρησκεία: Συµβολισµοί, νηστεία, διατροφή και θρησκευτικές γιορτές, απαγορευµένες τροφές, εορταστικά σκεύη. Τροφή και διάφοροι σταθµοί της ζωής (γέννηση, βάφτιση, γάµος, θάνατος). Σηµασία του λαδιού του κρασιού και του ψωµιού. Παραδοσιακές Ελληνοεβραικές συνταγές. Απευθύνεται σε σχολικές οµάδες Γυµνασίου και Λυκείου, αλλά και ενήλικο κοινό.
«Το έντρο της ζωής»: Στόχος του εκπαιδευτικού προγράµµατος είναι η γνωριµία των µικρών µας επισκεπτών, µε το έντρο, ως σηµειωτικό σύµβολο, ενώ µέσω της γνωριµίας των µαθητών µε τα εκθεσιακά αντικείµενα αναλύονται η σηµασία και οι συµβολισµοί του στην εβραϊκή θρησκεία και τα ιερά κείµενα. Παράλληλα, οι µαθητές έχουν την ευκαιρία να προσεγγίσουν το «έντρο» ως διαπολιτισµικό, διαχρονικό σύµβολο και να περιγράψουν τις µορφές που λαµβάνει σε όλους τους λαούς, αλλά και στην σύγχρονη κοινωνία. Απευθύνεται σε σχολικές οµάδες Γυµνασίου και Λυκείου, αλλά και ενήλικο κοινό. «Το Μίκβε»: Στόχος του εκπαιδευτικού προγράµµατος είναι η γνωριµία των µε µια σηµαντική πλευρά της εβραϊκής θρησκείας και παράδοσης: τον ρόλο του νερού στις γυναικείες πρακτικές. Απευθύνεται σε σχολικές οµάδες Λυκείου, αλλά και ενήλικο κοινό. Μουσειοσκευές Μουσειοσκευή: «Κρυµµένα Παιδιά στην Ελλάδα της Κατοχής»: Στόχος του εκπαιδευτικού προγράµµατος (Μουσειοσκευής) είναι να προβληµατιστούν οι µαθητές πάνω σε ζητήµατα πάντοτε επίκαιρα, όπως η φρίκη του πολέµου, η προστασία των ανθρώπινων δικαιωµάτων, η έννοια της ταυτότητας, η κοινωνική ανεκτικότητα, το δικαίωµα της διαφορετικότητας, ο ρατσισµός και η ξενοφοβία. (Συνδέεται µε περιοδεύουσα έκθεση του Εβραϊκού Μουσείου Ελλάδος). Η µουσειοσκευή προτείνεται για τις τελευταίες τάξεις του δηµοτικού (Ε και ΣΤ ) και για την Α, Β και Γ Γυµνασίου. «Ολοκαύτωµα»: Στόχος του εκπαιδευτικού προγράµµατος είναι να γνωρίσουν τα παιδιά τι συνέβη στη διάρκεια του Β Παγκοσµίου Πολέµου στην Ευρώπη και στην Ελλάδα. Μέσα από τα ιστορικά στοιχεία, τις φωτογραφίες και τις µαρτυρίες, να µάθουν για την τύχη των Εβραίων και των άλλων θυµάτων του Ολοκαυτώµατος και να συζητήσουν τη σηµασία των ηθικών ζητηµάτων, που προκύπτουν, για την ζωή µας σήµερα. (Συνδέεται µε περιοδεύουσα έκθεση του Εβραϊκού Μουσείου Ελλάδος). Η µουσειοσκευή προτείνεται για µαθητές Β, Γ Γυµνασίου και Α Λυκείου. «Εβραϊκές Γιορτές»:Στόχος του εκπαιδευτικού προγράµµατος είναι η γνωριµία των παιδιών µε τις βασικές γιορτές της εβραϊκής θρησκείας, καθώς και µε την ευρεία απήχηση του θεσµού των γιορτών σε όλους τους λαούς και όλες τις εποχές. Επίσης, να εντοπίσουν κοινά στοιχεία µε τις χριστιανικές γιορτές µε βάση το ηµερολόγιο, τα ήθη και τα έθιµα. Η µουσειοσκευή προτείνεται για µαθητές Ε και ΣΤ ηµοτικού και Α, Β και Γ Γυµνασίου. Μουσειοσκευή: «Έκθεση για το Ολοκαύτωµα»: Στόχος του εκπαιδευτικού αυτού υλικού είναι να ενισχύσει τον εκπαιδευτικό στην προσπάθεια του για βιωµατική προσέγγιση της διδασκαλίας του Ολοκαυτώµατος και για τη µνηµόνευση της Εθνικής Ηµέρας Μνήµης του Ολοκαυτώµατος. Με το υλικό αυτό δίνεται η δυνατότητα δηµιουργίας µιας φωτογραφικής έκθεσης µέσα στην τάξη ή σε άλλο χώρο του σχολείου, χωρισµένης σε τρεις κυρίως ενότητες. Επιπλέον, παρέχεται φωτογραφικό υλικό από το χώρο Ολοκαυτώµατος του Ε.Μ.Ε. για τα σχολεία που δεν µπορούν να έχουν άµεση πρόσβαση στο Μουσείο, καθώς και συνοδευτικές εκδόσεις και οπτικό-ακουστικό υλικό.
Η µουσειοσκευή προτείνεται για µαθητές ηµοτικού, Γυµνασίου και Λυκείου. Εκπαιδευτικός φάκελος: «Εβραϊκές Γειτονιές της Ελλάδας»: Στόχος του εκπαιδευτικού υλικού είναι να πληροφορηθούν οι νεαροί επισκέπτες για το πώς ήταν η ζωή των παιδιών της ηλικίας τους στις γειτονιές της Ελλάδας πριν από τον Πόλεµο να γνωρίσουν δηλαδή, µέσα από το υλικό του εκπαιδευτικού φακέλου, τους ανθρώπους, που έζησαν αυτή την περίοδο και να ακούσουν τα ίδια τους τα λόγια. Παράλληλα, να ερευνήσουν τις παραµέτρους της συµβίωσης των Εβραίων µε αλλόθρησκους ή και αλλοεθνείς- µέσα στην ίδια κοινωνία- και να κάνουν τις δικές τους διαπιστώσεις. Επιπλέον, να αντιληφθούν το κενό που άφησαν πίσω τους οι Εβραίοι που δολοφονήθηκαν κατά το Ολοκαύτωµα. Τέλος, να γνωρίσουν λιγότερο γνωστά κοµµάτια της ιστορίας της πόλης τους και να εντοπίσουν διαφορές και οµοιότητες ανάµεσα στο σήµερα και στο χθες. Το πρόγραµµα προτείνεται για µαθητές ηµοτικού, Γυµνασίου και Λυκείου. Εβραϊκό Μουσείο της Ελλάδος, 2011/12 Ώρες λειτουργίας: Καθηµερινά 09:00-14:30, Κυριακή 10:00 µε 14:00. Σάββατο κλειστό. ιεύθυνση: Νίκης 39, 10557 Αθήνα. Τηλέφωνο επικοινωνίας: 210 3225582, φαξ: 210 3231577 Ε- mail: otreveza@jewishmuseum.gr Ιστοσελίδα: www.jewishmuseum.gr