11 ο ΓΕΛ ΠΑΤΡΑΣ Σχ. τος 2014-15 Τμήμα Α 2 ΔΙΑΤΡΟΦΗ ΚΑΙ ΔΙΑΙΤΑ ΣΤΟΥΣ ΕΦΗΒΟΥΣ ΣΤΗΝ ΕΛΛΑΔΑ ΤΑ ΤΕΛΕΥΤΑΙΑ ΧΡΟΝΙΑ Στάδιο 1: Κριτήρια επιλογής θέματος είναι ενδιαφέρον μας δίνει χρήσιμες πληροφορίες συμβάλει στην καθημερινότητα έχουμε ασχοληθεί ξανά στο παρελθόν απασχολεί πολύ κόσμο Στάδιο 2: Τίτλος της εργασίας Γενικός Τίτλος : Διατροφή και έφηβοι Ειδικός Τίτλος : Διατροφή και δίαιτα στους εφήβους στην Ελλάδα τα τελευταία χρόνια Στάδιο 3: Παρουσίαση του θέματος Αυτή η εργασία αναφέρεται στη δίαιτα και τη διατροφή στη ζωή των εφήβων τα τελευταία χρόνια στην Ελλάδα. Επίσης με τα θετικά και τα αρνητικά της δίαιτας και πως παίζει ρόλο στην ψυχολογία τους. Θα εξεταστεί η δίαιτα ως επιστήμη από πολύ παλιά. Στάδιο 4: Σκοπός της έρευνας Ο σκοπός της έρευνάς μας είναι να μάθουμε να συνεργαζόμαστε με άλλους συμμαθητές μας, να ψάχνουμε πληροφορίες και να δίνουμε τον καλύτερό μας εαυτό! Επιπλέον, προσπαθούμε να ευαισθητοποιήσουμε τον κόσμο ενώ ταυτόχρονα να τον κάνουμε να προβληματισθεί για κάτι τόσο σημαντικό. Τέλος, θέλουμε να ενημερωθούμε αλλά και να ενημερώσουμε σχετικά με το θέμα αυτό.
Στάδιο 5: Εισαγωγή στο θέμα α) ιστορική αναδρομή 500 π.χ με φρούτα και λαχανικά Η πρώτη επίσημα καταγεγραμμένη δίαιτα ονομαζόταν χορτοφαγία και σύμφωνα με ιστορικά στοιχεία την ακολουθούσε ο Πυθαγόρας. 45 π.χ με ρωμαϊκά (διατροφικά) όργια Τα χρόνια πέρασαν και κατά την εποχή του Καίσαρα, οι Ρωμαίοι είχαν ειδικά δωμάτια για τις γιορτές. Αυτός ήταν ένας τρόπος για να ελέγχουν τη λαιμαργία τους. Μάλιστα, για να υπάρχει διαθέσιμος χώρος για όλα τα φαγητά, λέγεται ότι έπαιρναν πριν από τις γιορτές μαθήματα διατροφής. Η υστερία του 1800 Κατά το δεύτερο μισό του 19ου αιώνα, η «υστερία» σάρωσε τις τάξεις της αριστοκρατίας ειδικά στη Βόρεια Αμερική και τη Δυτική Ευρώπη. Αυτή η υστερία έχει μείνει γνωστή ως η βικτωριανή μορφή της ανορεξίας. Οι άνθρωποι κατά τη διάρκεια αυτού του χρόνου, ιδίως οι γυναίκες, λιμοκτονούσαν κυριολεκτικά, προκειμένου να παραμείνουν λεπτές Το γκρέιπφρουτ του Hollywood (1920- ακόμα συνεχίζεται;) Το 1920, η δίαιτα του γκρέιπφρουτ ή οι 18 ημέρες διατροφής του Hollywood, όπως λεγόταν τότε η συγκεκριμένη δίαιτα, ήταν η απάντηση σε μία λεπτή σιλουέτα χωρίς γοφούς και περιττά λίπη. Η προϋπόθεση της δίαιτας ήταν να ξεκινήσει κάποιος να πίνει γκρέιπφρουτ για να ενεργοποιήσει τον μεταβολισμό του και να φτάνει ως τις 800 θερμίδες την ημέρα. Το μόνο θετικό (το μόνο όμως) ήταν ότι επιτρεπόταν ο καφές. Η μειλίχια διατροφή του 1930 Ο Sylvester Graham ή «Dr Saw Dust», όπως τον έγραψε η ιστορία της δίαιτας, ήταν αρκετά μινιμαλιστής στις επιλογές του. Υποστήριζε ότι τα μειλίχια τρόφιμα όπως ξερό ψωμί και κράκερ ήταν σε πλεονεκτική θέση έναντι των διεγερτικών μπαχαρικών και του κρέατος. Ο ίδιος έλεγε ότι η άρνηση της σάρκας ήταν ο μόνος τρόπος για να ενισχυθεί το πνεύμα. Η δίαιτα της ανάσας ( 1980-2000) Φτάνοντας στην πιο πρόσφατη περίεργη δίαιτα βρίσκουμε αυτήν της ανάσας. Και (ναι) είναι αυτό ακριβώς που σκέφτεστε. Το Bretharian Institute of America προέτρεπε τους ανθρώπους που δε χρειάζονται τρόφιμα ή υγρά (άγνωστο γιατί να μη χρειάζονται βέβαια) να τρέφονται με τον αέρα. Φυσικά, η δίαιτα βρήκε υποστηρικτές, οι οποίοι άρχισαν να εγκαταλείπουν τον μάταιο τούτο κόσμο σίγα σιγά. Η ιατρική κοινότητα την αποκάλεσε φονική δίαιτα και δεν είχε και άδικο. http://www.clickatlife.gr/euzoia/story/20113
β) ανάπτυξη του θέματος Η Δίαιτα σήμερα Η δίαιτα σήμερα είναι ένας τρόπος ζωής, όχι μια μανία που είναι επικίνδυνο ή δύσκολο να διατηρηθεί. Άφθονα στοιχεία δείχνουν ότι οι πιο υγιεινές δίαιτες δεν έχουν τα ζωικά προϊόντα, αλλά και μειώνουν τα λίπη γενικά, ενώ περιλαμβάνουν μεγάλες ποσότητες λαχανικών και φρούτων. Η εξάλειψη του κρέατος και των γαλακτοκομικών προϊόντων από τη διατροφή μας είναι ένα ισχυρό βήμα για την πρόληψη ασθενειών. Αυτά τα προϊόντα είναι συνήθως υψηλής περιεκτικότητας σε κορεσμένα λίπη και χοληστερόλη και εντελώς άνευ ινών. Είναι επίσης ειδικά συνδεδεμένα με αυξημένο κίνδυνο εμφάνισης ορισμένων τύπων καρκίνου. Με την κατανάλωση μιας διατροφής χαμηλή σε λιπαρά, φυτικά βασισμένη διατροφή πλούσια σε δημητριακά ολικής αλέσεως, τα φασόλια, τα φρούτα, και τα λαχανικά είναι ο καλύτερος τρόπος για την πρόληψη της νόσου και να αυξήσει τις πιθανότητες επιβίωσης. γ) ερευνητικά ερωτήματα Κατά την εκπόνηση της εργασίας μας, δημιουργήθηκαν πολλές ερωτήσεις. Παρακάτω παρουσιάζονται μερικές ενδεικτικές από αυτές 1. Ποια είναι η πιο σωστή κ ολοκληρωμένη δίαιτα; 2. Πως επηρεάζεται μέσα στις δεκαετίες η δίαιτα; 3. Από ποιους παράγοντες επηρεάζεται; Στάδιο 6 : Παράγοντες που επηρεάζουν την έρευνα μας Στην πορεία της εργασίας μας, παρουσιάστηκαν κάποιοι παράγοντες που επηρέασαν την έρευνά μας άλλοι θετικά και άλλοι αρνητικά. Θετικοί 1. Η δυνατότητα χρήσης υπολογιστή και του διαδικτύου με αποτέλεσμα να γίνεται πιο εύκολη η διαδικασία της έρευνας. 2. Επίσης το γεγονός ότι το θέμα μας έχει μεγάλο ενδιαφέρον και απασχολεί ένα μεγάλο μέρος του πληθυσμού της Ελλάδας, μας διευκολύνει στην εύρεση πληροφοριών στο διαδίκτυο. 3. Στο διαδίκτυο υπάρχουν πολλές ιστοσελίδες με παρόμοιες εργασίες άλλων μαθητών όπου από εκεί μπορούμε να αντλήσουμε πληροφορίες. αρνητικοί 1. Το πλήθος των πληροφοριών είναι μεγάλο και αυτό μας δυσκολεύει στο να βρούμε ακριβώς αυτό που χρειαζόμαστε για την εργασία μας. 2. Ακόμα οι απόψεις διαφοροποιούνται για κάποια θέματα και αυτό μπορεί να
έχει ως αποτέλεσμα την παραπληροφόρηση, για αυτό απαιτείται μεγάλη συγκέντρωση, αναζήτηση, επαλήθευση και συμμετοχή από όλα τα μέλη της ομάδας 3. Τέλος, υπάρχουν δύσκολες ορολογίες που απαιτούν καλή γνώση ξένων γλωσσών για την επίτευξη της σωστής μετάφρασης στα Ελληνικά. Στάδιο 7: Περιορισμοί Περιγραφή ορίων Αρχικά, πρέπει να αναφέρουμε ότι τα περισσότερα στοιχεία μας πληροφορούν για τους Έλληνες στην εφηβική ηλικία εκτός από την ιστορική αναδρομή της δίαιτας όπου αναφέρεται παγκοσμίως. Επίσης περιοριστήκαμε στις τελευταίες τρεις δεκαετίες (1980-2010). Στάδιο 8: Αξιοπιστία της έρευνας Η έρευνα μας είναι αξιόπιστη, διότι είναι αποτέλεσμα διαρκούς αναζήτησης από διάφορα έγκυρα site όπου οι πληροφορίες που αντλήσαμε ταυτίζονται στα περισσότερα από αυτά. Επίσης οι πληροφορίες που αναζητήθηκαν από εξωσχολικές πηγές δόθηκαν από ειδικούς με συνέπεια και ενδιαφέρον. Στάδιο 9 : Διαδικασίες και δραστηριότητες που χρησιμοποιήθηκαν Οι διαδικασίες και οι δραστηριότητες που πραγματοποιήσαμε είναι οι εξής : Εύρεση πληροφοριών στο διαδίκτυο. Πληροφόρηση από εξειδικευμένους διατροφολόγους - διαιτολόγους. Προσωπικές γνώσεις. Συνέντευξη από άτομα που έχουν περάσει από αυτό το στάδιο. Ενημέρωση από διάφορα άρθρα περιοδικών και εφημερίδων. Στάδιο 10 : Δημιουργία ερωτηματολογίου, απαντήσεις, σχόλια, αποτελέσματα συμπεράσματα, στατιστική ανάλυση, γραφήματα Για την καλύτερη ολοκλήρωση της ερευνητικής εργασίας, που ανατέθηκε στην ομάδα μας, δημιουργήσαμε ένα ερωτηματολόγιο όπου συμπληρώθηκε από τους μαθητές της Α λυκείου του σχολείου μας. Τα ερωτήματα και οι απαντήσεις δίνονται παρακάτω. 1) Πόσο καλή είναι η διατροφή των Ελλήνων στις μέρες μας; 2) Πόσο εύκολο είναι να ακολουθήσει μια σωστή δίαιτα ένας έφηβος σήμερα; 3) Κατά πόσο επηρεάζεται η ψυχολογία των εφήβων από την δίαιτα;
Ερωτηματολόγιο. 1 η. Πόσο καλή είναι η διατροφή των Ελλήνων εφήβων σήμερα; πολύ 1 αρκετά 6 μέτρια 38 λίγο 22 καθόλου 7 ερώτηση 1η 40 35 30 απαντήσεις 25 20 15 10 5 0 πολύ αρκετά μέτρια λίγο καθόλου επιλογές Σχόλια: Οι περισσότερες απόψεις κυμαίνονται στο μέτριο. Αυτό συμβαίνει εξαιτίας των γρήγορων ρυθμών ζωής του Έλληνα έφηβου σήμερα, που έχει ως αποτέλεσμα την ανθυγιεινή διατροφή και τις ακατάλληλες ώρες που αυτός σιτίζεται. Μάλιστα μελέτες από διάφορα πανεπιστήμια δείχνουν πως τα επίπεδα παχυσαρκίας στην Ελλάδα είναι αρκετά υψηλά, σαν αποτέλεσμα της κακής διατροφής. Ωστόσο οι ακραίες απαντήσεις ήταν ελάχιστες. Συμπέρασμα: Μέσω των αποτελεσμάτων της έρευνας διακρίνουμε πως η διατροφή των Ελλήνων είναι μέτρια.
2 η. Πόσο εύκολο είναι να ακολουθήσει μία σωστή διατροφή ένας έφηβος σήμερα ; πολύ 2 αρκετά 7 μέτρια 29 λίγο 33 καθόλου 3 ερώτηση 2η 35 30 25 απαντήσεις 20 15 10 5 0 πολύ αρκετά μέτρια λίγο καθόλου επιλογές Σχόλια: Οι απαντήσεις που δόθηκαν είναι κάτω του μετρίου και αυτό οφείλεται στο ότι οι έφηβοι στις μέρες μας είναι πολυάσχολοι και λόγω των αρκετών εξωσχολικών δραστηριοτήτων που έχουν, δεν τους απομένει ο απαραίτητος ελεύθερος χρόνος για μια σωστή διατροφή κυρίως στο σπίτι τους. Επίσης η διαφήμιση, η ανεπαρκής ενημέρωση, η έλλειψη χρόνου... είναι παράγοντες που συντελούν στην μη καλή διατροφή ενός εφήβου. Συμπέρασμα: O έφηβος λόγω της ηλικίας του δεν μπορεί να έχει την απαραίτητη ωριμότητα για να έχει σωστές διατροφικές συνήθειες. Επιπλέον το βαρύ πρόγραμμα του δεν του επιτρέπει να τρώει σωστές ώρες ή να αποφεύγει τις γρήγορες τροφές.
3 η. Κατά πόσο επηρεάζεται η ψυχολογία των εφήβων από την δίαιτα ; πολύ 16 αρκετά 45 μέτρια 9 λίγο 2 καθόλου 2 45 40 35 30 25 20 15 10 5 0 πολύ αρκετά μέτρια λίγο καθόλου Σχόλια: Σύμφωνα με το ερωτηματολόγιο, η ψυχολογία των εφήβων επηρεάζεται σε μεγάλο βαθμό άνω του μετρίου, αφού στερούνται τις αγαπημένες τους τροφικές συνήθειες. Επειδή οι τροφές επηρεάζουν άμεσα την καθημερινή τους κατάσταση, η στέρηση κάποιων εξ αυτών επιδρά στην συμπεριφορά τους, στη διάθεση τους, στις επιδόσεις τους, στην κοινωνικότητά τους κλπ. με αποτέλεσμα την έντονη αλλαγή της ψυχολογίας τους. Συμπέρασμα: Η ψυχολογική κατάσταση ενός έφηβου επηρεάζεται σε μεγάλο βαθμό από την στέρηση που προέρχεται από την δίαιτα. Στάδιο 11 Επίλογος Η δίαιτα έχει διαφοροποιηθεί κατά πολύ στην διάρκεια του χρόνου. Παλαιότερα είχε την μορφή μανίας λόγω της ωραιοπάθειας που υπήρχε από τους ανθρώπους για το όμορφο σώμα. Σήμερα αυτό έχει αλλάξει και με την πάροδο του χρόνου και την εξέλιξη της ιατρικής οι άνθρωποι έχουν καταλάβει την αξία της
σωστής διατροφής στην υγεία και δεν κάνουν ακρότητες με αποτέλεσμα να αποφεύγουν σοβαρές ασθένειες. Επίσης έχουν συνείδηση και προτιμούν το υγείες και καλό σώμα παρά το μη υγειές αλλά τέλειο. Στην έρευνα που έγινε στο σχολείο μας, που αναφέρεται σε μαθητές της πρώτης λυκείου, φάνηκε ότι η διατροφή των Ελλήνων σήμερα είναι κάτω του μετρίου πράγμα που αυξάνει τα ποσοστά της παχυσαρκίας στην χώρα μας. Ακόμα είδαμε πως το να ακολουθήσει ένας έφηβος μια δίαιτα είναι αρκετά δύσκολο λόγω της καθημερινότητας του με τους έντονους ρυθμούς. Τέλος η ψυχολογική κατάσταση τους αλλάζει ανάλογα με την διατροφή που ακολουθούν για αυτό δυσκολεύονται να διατηρήσουν μακροχρόνια στερητικές δίαιτες αφού στερούνται τις αγαπημένες τους τροφές Στάδιο 12. Προτάσεις για συμπληρωματική εργασία Προτεινόμενη έρευνα Διατροφή και ψυχολογία. Μελέτη ακραίων καταστάσεων δίαιτας (ανορεξία) Η ιστορική πορεία της δίαιτας. Δίαιτα στο εξωτερικό. Πως αντιμετωπίζουν οι ενήλικες την δίαιτα. Στάδιο 13α. Πηγές πληροφόρησης Διαδίκτυο. Σχετικές εκπομπές της τηλεόρασης. Βιβλία και εγκυκλοπαίδειες. Πληροφόρηση μέσα από το σχολικό περιβάλλον. Στάδιο 13β. Βιβλιογραφία http://www.clickatlife.gr/euzoia/story/20113 διαδίκτυο δικές μας γνώσεις τηλεόραση Mανούσου Φωτεινή Μπακογιάννης Θανάσης Σταθοπούλου Σοφία Κωνσταντινόπουλος Βασίλης