Ποιοί συγκροτούν το χρηματοπιστωτικό σύστημα 1 χώρας

Πολλές φορές οι Α.Ε. που είναι εισηγμένες στο χρηματιστήριο κάνουν το λεγόμενο split ( διάσπαση): Επειδή με το χρόνο η αξία 1 μετοχής μπορεί να ανέβει σημαντικά και έτσι να μη γίνεται ελκυστική σπάνε τη μετοχή σε 2 μετοχές, οπότε από π.χ. 100.000.000 γίνονται 200.000.000. Δεν είναι αύξηση του Μετοχικού Κεφαλαίου, το Μετοχικό Κεφάλαιο παραμένει αμετάβλητο,απλά γίνεται διάσπαση. Παλιά οι μετοχές ήταν ονομαστικές. Σήμερα οι περισσότερες είναι ανώνυμες, δηλαδή πάνω δε φέρουν το όνομα. Οι μετοχές χωρίζονται σε: 1) Κοινές μετοχές: Οι πιο πολλές μετοχές είναι οι κοινές μετοχές. 2) Προνομιούχες μετοχές: Δηλαδή σημαίνει μειωμένα δικαιώματα αλλά έχουν κάποια επιπλέον δικαιώματα που δεν τα έχουν οι κοινές. Αν διαλυθεί η εταιρεία και έχω κοινές μετοχές, θα πάρω το κεφάλαιο που μου αναλογεί. Αν διαλυθεί η εταιρεία και έχω προνομιούχες μετοχές, αυτές προηγούνται, μετά οι εργαζόμενοι και μετά οι κοινές ( μικρός ο αριθμός των προνομιούχων μετοχών). Επίσης, σε αντίθεση με τις κοινές μετοχές, οι προνομιούχες μετοχές έχουν αναγραμμένο i επί των κερδών.για να έχεις προνομιούχες μετοχές, πρέπει να έχεις και κοινές. Αν έχεις κοινές, δεν είναι απαραίτητο να έχεις και προνομιούχες. Ποιοί συγκροτούν το χρηματοπιστωτικό σύστημα 1 χώρας 1) Κεντρική τράπεζα: Κάθε χώρα έχει 1 κεντρική τράπεζα. Στην Αμερική ονομάζεται Federal Reserve Bank ( Κεντρική Τράπεζα Αποθεμάτων). Στην Ιαπωνία ονομάζεται Bank of Japan. Στη Σουηδία ονομάζεται Bank of Sweden. Εκτός Αμερικής όλες ονομάζονται ( Central ) Bank of...στην Ε.Ε. ( 25 χώρες), οι χώρες που μετέχουν στη ζώνη του ευρώ είναι 12 και αυτές έχουν 1 και μοναδική κεντρική τράπεζα, European Central Bank, εγκατεστημένη στη Γερμανία στην πόλη Φρανκφούρτη. Οι κεντρικές τράπεζες αυτών των 12 χωρών ουσιαστικά είναι παραρτήματα της Ευρωπαικής Κεντρικής Τράπεζας. Κύριες αρμοδιότητες 1 κεντρικής τράπεζας είναι: Α) είναι ο εκδότης του νομίσματος ( η λιγότερο σημαντική αρμοδιότητα), Β) είναι ο επόπτης του ΤΕΤΑΡΤΟ-ΠΕΜΠΤΟ ΜΑΘΗΜΑ ΧΡΗΜΑ- ΠΙΣΤΗ ΧΕΙΜ05-06 1

χρηματοπιστωτικού συστήματος, Γ) χαράζει και εφαρμόζει και ασκεί τη νομισματική πολιτική της χώρας, Δ) είναι ο διαχειριστής του δημοσίου χρέους της χώρας, διότι είναι ο ταμίας της χώρας, Ε) ασκεί, χαράζει και εφαρμόζει τη συναλλαγματική πολιτική της χώρας, ΣΤ) είναι η τράπεζα των εμπορικών τραπεζών, Ζ) οι κεντρικές τράπεζες είναι ο δανειστής της τελευταίας καταφυγής ( Lender of the last resort), Η) είναι και αποδέκτης καταθέσεων των εμπορικών τραπεζών( accepter of deposit), Θ) εποπτεύει, ελέγχει, καθοδηγεί τη συμπεριφορά των εμπορικών τραπεζών ( π.χ. Επιστολές του πρώην διοικητή της Τράπεζας της Ελλάδος Γκαργκάνα προς τις εμπορικές τράπεζες να συγκρατηθούν στα στεγαστικά δάνεια). 2) Εμπορικές τράπεζες 3) Βιομηχανικές ή Επενδυτικές τράπεζες ( εξειδικευμένες) 4) Κτηματικές ή Στεγαστικές τράπεζες ( σήμερα δεν υπάρχουν) 5) Ταμείο Παρακαταθηκών και Δανείων: Έχει κάθε χώρα Ταμείο Παρακαταθηκών και Δανείων: Είναι εκεί που κάποιος καταθέτει οφειλές υπέρ τρίτου που για κάποιο λόγο δε μπορεί να τα δώσει στον ίδιο. Από αυτήν δανείζονται οι δημόσιοι υπάλληλοι, ιδιαίτερα στεγαστικά. 6) Ταμεία Ασφαλιστικών Οργανισμών ( ΙΚΑ, ΟΑΕΕ κ.λ.π.): Μαζεύουν εισφορές από τους εργαζόμενους και εργοδότες. Τα διαθέσιμα αυτά τα εκμεταλλεύονται για να αυξηθεί το κεφάλαιο τους. Αν κάνουν όμως επικίνδυνες επενδύσεις ( π.χ. Χρηματιστήριο ) μπορεί να πέσει το κεφάλαιο τους. 7) Αγροτικές ή Συνεταιριστικές Τράπεζες: Για τους αγρότες, π.χ. Η Αγροτική η οποία βέβαια έχει πάψει να ασχολείται μόνο με αγρότες. 8) ΑΕΔΑΚ ( Ανώνυμες Εταιρείες Διαχείρισης Αμοιβαίων Κεφαλαίων): Το αμοιβαίο κεφάλαιο είναι: π.χ. Έχω 1000 ευρώ κεφάλαιο, θα βάλω τα 500 σε τίτλους σταθερού εισοδήματος ( ομόλογα, έντοκα, καταθέσεις προθεσμίας) και τα άλλα 500 ως εξής: 100 σε μετοχές Ε.Τ.Ε., 100 σε μία μεσαία επιχείρηση ( επένδυση με πιο πολύ ρίσκο), 100 σε μία μηχανική επιχείρηση κ.λ.π. Αν δεν έχει χρόνο και γνώσεις για να φτιάξει το χαρτοφυλάκιο του, αναλαμβάνει η ΑΕΔΑΚ την επιλογή για λογαριασμό τους ατόμου στο πώς θα διαχειριστούν τα λεφτά, που θα τα επενδύσουν. Οι ΑΕΔΑΚ έχουν πολλά εξειδικευμένα αμοιβαία κεφάλαια π.χ. Αμοιβαίο μικτό ΤΕΤΑΡΤΟ-ΠΕΜΠΤΟ ΜΑΘΗΜΑ ΧΡΗΜΑ- ΠΙΣΤΗ ΧΕΙΜ05-06 2

διεθνές ( ελληνικές και ξένες εταιρείες), π.χ.αμοιβαίο μόνο σταθερού εισοδήματος, π.χ.αμοιβαίο μόνο σε ομόλογα Η.Π.Α. κ.λ.π. Η ΑΕΔΑΚ παίρνει το ποσό και δίνει στο τέλος το μερίδιο που αναλογεί στον ενδιαφερόμενο. Η ΑΕΔΑΚ δε τάζει σίγουρη απόδοση και μπορεί ο ενδιαφερόμενος να βρεθεί χαμένος. 9) Ταχυδρομικά Ταμιευτήρια 10) Χρηματιστηριακές Εταιρείες και Εταιρείες Παροχής Επενδυτικών Υπηρεσιών 11) Εταιρείες Διαχείρισης Ακίνητης Περιουσίας 12) Εταιρείες Παροχής Κεφαλαίων Υψηλού Κινδύνου 13) Εταιρείες Επενδύσεων Χαρτοφυλακίου 14) Εταιρείες Leasing, Forfaining, Factoring κ.λ.π. 15) Ασφαλιστικές Εταιρείες Χρηματοπιστωτικά Μέσα και Χρηματοπιστωτικές αγορές Χρηματοπιστωτικά μέσα είναι κάθε απαίτηση η οποία περιλαμβάνεται στον ευρύ ή στενό ορισμό του χρήματος. Διακρίσεις χρηματοπιστωτικών αγορών: 1) Αγορές χρήματος: διαπραγματεύονται χρηματοπιστωτικοί τίτλοι με διάρκεια maximum 1 χρόνο. Αγορές κεφαλαίου: διαπραγματεύονται χρηματοπιστωτικοί τίτλοι με διάρκεια πάνω από 1 χρόνο. Π.χ.τα έντοκα γραμμάτια ανήκουν στις αγορές χρήματος, τα C.P. ανήκουν στις αγορές χρήματος, οι μετοχές ανήκουν στις αγορές κεφαλαίου, τα ομόλογα ανήκουν στις αγορές κεφαλαίου. 2) Πρωτογενείς και Δευτερογενείς Αγορές: Η αύξηση του Μετοχικού Κεφαλαίου για πρώτη φορά είναι πρωτογενής αγορά. Άλλο παράδειγμα πρωτογενούς αγοράς είναι η έκδοση π.χ.ενός κρατικού ομολόγου. Αν θέλω να το ρευστοποιήσω πιο πριν, το πουλώ στην δευτερογενή αγορά. 3) Spot αγορές και Προθεσμιακές Αγορές: Οι spot αγορές/ αγορές όψεως ΤΕΤΑΡΤΟ-ΠΕΜΠΤΟ ΜΑΘΗΜΑ ΧΡΗΜΑ- ΠΙΣΤΗ ΧΕΙΜ05-06 3

έχουν ένα πιο βραχυπρόθεσμο χρονικό ορίζοντα. Σε αυτές περιγράφεται το προιόν, ορίζεται η τιμή, ο τόπος ανταλλαγής, ο χρόνος παράδοσης, δηλαδή και η συμφωνία και η υλοποίηση της συμφωνίας γίνονται το πολύ μέχρι 72 ώρες ( π.χ. Το Χρηματιστήριο Αθηνών είναι μία Spot αγορά). Προθεσμιακές αγορές έχουμε όταν ο χρόνος υλοποίησης της συμφωνίας ( δηλαδή παράδοση του υποκείμενου τίτλου) απέχει από το χρόνο κατάρτισης της συμφωνίας περισσότερο από 72 ώρες ( π.χ. Το Χρηματιστήριο Παραγώγων είναι μία περίπτωση προθεσμιακής αγοράς). Πρωτογενές και Δευτερογενές χρήμα Πρωτογενές χρήμα: Χαρτονομίσματα, Κέρματα ( Εκδότης, δημιουργός η Κεντρική Τράπεζα) Δευτερογενές ή Τραπεζικό ή Λογιστικό ή Παράγωγο Χρήμα: Δημιουργός του το σύνολο του τραπεζικού συστήματος ( δηλαδή το σύνολο των εμπορικών τραπεζών) Ο R ( Λόγος Ελαχίστων Ρευστών Διαθεσίμων) Ο Λόγος των Ελαχίστων Ρευστών Διαθεσίμων είναι το ποσοστό εκείνο των συνολικών καταθέσεων που γίνονται σε μία εμπορική τράπεζα το οποίο με πάγια αναγκαστική απόφαση της Κεντρικής Τράπεζας οφείλει η εμπορική τράπεζα να το διακρατά σε ρευστή μορφή. Είναι δηλαδή ένα αναγκαστικό ποσοστό που επιβάλλει η Κεντρική Τράπεζα στις εμπορικές τράπεζες.η αύξηση ή η μείωση του R έχει αντίρροπη σχέση με την ποσότητα του χρήματος που κυκλοφορεί στην αγορά. Δηλαδή όταν αυξάνεται το R μειώνονται τα λεφτά που μένουν προς χορήγηση και επομένως μειώνεται η ικανότητα να παράγεται πρόσθετο χρήμα. Π.χ. Σε μία μέρα γίνονται καταθέσεις 100 ευρώ, 1 ποσοστό των 100 ευρώ πρέπει να παραμένει σε ρευστή μορφή. ΤΕΤΑΡΤΟ-ΠΕΜΠΤΟ ΜΑΘΗΜΑ ΧΡΗΜΑ- ΠΙΣΤΗ ΧΕΙΜ05-06 4

0<= R<= 1 Έστω ότι R= 0,40 Υποθέσεις: 1) Όλες οι εμπορικές τράπεζες αρχίζουν να λειτουργούν σήμερα, 2) Ο κ α1 κάνει κατάθεση 1000 ευρώ στην τράπεζα Α σε μετρητά. Ισολογισμός Τράπεζας Α ( ώρα 14:00) Ενεργητικό Παθητικό Ταμείο 1000 Καταθέσεις πελατών 1000 Σύνολο=1000 Σύνολο=1000 Υπόθεση: Η τράπεζα Α δεν αποθηκεύει τα 1000 ευρώ. Προσπαθεί να κερδίσει από αυτά ( δηλαδή να τα δανείσει) και δανείζει 0,60*1000=600 στον πελάτη α2. Ισολογισμός Τράπεζας Α ( ώρα 14:00 αύριο) Ενεργητικό Παθητικό Ταμείο 400 Καταθέσεις πελατών 1000 Οφειλές από δάνεια 600 Σύνολο= 1000 Σύνολο=1000 Υπόθεση: Ο α2 αγοράζει 1 μηχάνημα αξίας 600 ευρώ( σπαταλά όλα τα λεφτά του δανείου) από τον κατασκευαστή του, τον β1. Ο β1 εισπράττει τα 600 ευρώ και τα καταθέτει στην τράπεζα Β. Ισολογισμός Τράπεζας Β ( ώρα 14:00 μεθαύριο) Ενεργητικό Παθητικό Ταμείο 600 Καταθέσεις πελατών 600 Σύνολο= 600 Σύνολο=600 Πάλι το 0,40*600= 240 θα παραμείνει ρευστό διαθέσιμο και το 0,60 *0,60=360 μπορεί να το δανείσει στον πελάτη β2. ΤΕΤΑΡΤΟ-ΠΕΜΠΤΟ ΜΑΘΗΜΑ ΧΡΗΜΑ- ΠΙΣΤΗ ΧΕΙΜ05-06 5

Ισολογισμός Τράπεζας Β ( αντιμεθαύριο στις 14:00) Ενεργητικό Παθητικό Ταμείο 240 Καταθέσεις πελατών 600 Οφειλές από δάνεια 360 Σύνολο=600 Σύνολο=600 Πόσα λεφτά κυκλοφορούν στην αγορά = 1000+ 600+ 360=1960 Ερώτημα: Τελικά από το αρχικό ποσό των 1000 ευρώ που κατατέθηκαν στην τράπεζα Α, πόσο είναι το σύνολο των καταθέσεων ( = πρόσθετο χρήμα) που δημιούργησε το τραπεζικό σύστημα; Απάντηση: Αρχική κατάθεση στην τράπεζα Α= 1000+ Κατάθεση στην τράπεζα Β = (1000)*(1-0,4)=600+ Κατάθεση στην τράπεζα Γ = (1000)*(1-0,4) 2 =360+ Κατάθεση στην τράπεζα Δ = (1000)*(1-0,4) 3 =216+... Κατάθεση στην νιοστή τράπεζα = (1000)*(1-0,4) n-1 =0 Έχουμε λοιπόν το άθροισμα των απείρων όρων 1 φθίνουσας γεωμετρικής προόδου: 1000+ (1000)*(1-0,4) + (1000)*(1-0,4) 2 + (1000)*(1-0,4) 3 + (1000)*(1-0,4) n-1 = 1000 * ( 1/0,4) = 2500 ευρώ ( τύπος αθροίσματος γεωμετρικής προόδου). Άρα το πρόσθετο χρήμα είναι : 2500-1000=1500 ευρώ. Αν το R= 0,8 τότε το πρόσθετο χρήμα είναι: 1250-1000= 250 ευρώ. Oταν λοιπόν μεγαλώνω τον R, πιέζω το τραπεζικό σύστημα να παράγει μικρότερη ποσότητα χρήματος. Όταν μικραίνω τον R, πιέζω το τραπεζικό σύστημα να παράγει ΤΕΤΑΡΤΟ-ΠΕΜΠΤΟ ΜΑΘΗΜΑ ΧΡΗΜΑ- ΠΙΣΤΗ ΧΕΙΜ05-06 6

μεγαλύτερη ποσότητα χρήματος. Αν γενικά Κο είναι το αρχικό ποσό κατάθεσης και R ο λόγος των Ελαχίστων Ρευστών Διαθεσίμων, τότε το φθίνον παλιρροιακό κύμα όλων των καταθέσεων είναι: Κο + Κο*( 1- R) + Ko*( 1- R) 2 +...+ Ko*(1-R) n-1 = (1/R)*Ko Άρα το πρόσθετο ( ή δευτερογενές ή τραπεζικό ) χρήμα είναι: ΔΜ= { (1/R)*Ko}- Ko = 2500-1000= 1500 ( για R=0,40) ΔΜ=9000 ( για R= 0,10) 1/R= Τραπεζικος Πολλαπλασιαστής ( το αντίστροφο του R). Ο τραπεζικός πολλαπλασιαστής αυξάνει το τραπεζικό χρήμα και εργαλείο νομισματικής πολιτικής. Το μέγεθος του R ορίζεται από τις κεντρικές τράπεζες. Δεν υπάρχει ένα R σε κάθε οικονομία αλλά διαφορετικά R για κάθε χρηματοπιστωτικό εργαλείο. Ερώτηση: Ποιά θα έχει μεγαλύτερο R, η κατάθεση προθεσμίας μέχρι ένα χρόνο ή η κατάθεση ταμιευτηρίου; Απάντηση: Η κατάθεση ταμιευτηρίου θα έχει πιο μεγάλο R επειδή για αυτήν πρέπει να έχω πιο πολλά ρευστά διαθέσιμα. Μπορώ να βγάλω ένα R για την οικονομία ως εξής: Προσθέτοντας τα επιμέρους R* συντελεστής βαρύτητας για καθένα από αυτά / n ( =πλήθος) Π.χ. ( 1000*0,4+100*0,2)/2, δηλαδή παίρνω τον σταθμικό μέσο όρο τους. Η εξαίρεση της Μεγάλης Βρετανίας Η μόνη κεντρική τράπεζα η οποία δεν εφαρμόζει την αναγκαστική επιβολή των επιμέρους R ( για κάθε είδους κατάθεση) είναι 1 χώρα σε όλο τον κόσμο, η Μεγάλη Βρετανία και αυτό επειδή η οικονομία της στηρίζεται στην παράδοση. Η Μ. Βρετανία είναι το χρηματοπιστωτικό κέντρο όλου του κόσμου. Αφήνει ΤΕΤΑΡΤΟ-ΠΕΜΠΤΟ ΜΑΘΗΜΑ ΧΡΗΜΑ- ΠΙΣΤΗ ΧΕΙΜ05-06 7

δηλαδή των πρωτοβουλία και ευθύνη για τον καθορισμό των R στην ίδια την τράπεζα ξεχωριστά. Και αν κάποια τράπεζα βρεθεί σε δυσκολία και το R δε φτάνει, η Κεντρική Τράπεζα της Αγγλίας επιβάλλει πρόστιμα αν η τράπεζα δεν ανταπεξέλθει στις απαιτήσεις των πελατών της. Αφήνεται λοιπόν η πρωτοβουλία και ευθύνη για τον καθορισμο του R στην ίδια την εμπορική τράπεζα για κάθε χρηματοπιστωτικό μέσο. LIBOR: Είναι επιτόκιο που αλλάζει κάθε 5 λεπτά κατά τετράκις λιγότερο του χιλιοστού της μονάδας. Το R χρησιμεύει ως εργαλείο νομισματικής πολιτικής. Η αγγλική κεντρική Τράπεζα δε το χρησιμοποιεί όμως ως εργαλείο νομισματικής πολιτικής. Ερώτηση: Αν η νομισματική κεντρική αρχή θέλει να αυξήσει τη ρευστότητα ώστε η αυξημένη ρευστότητα να αυξήσει τη Z ( ζήτηση), τι θα κάνει το R ; Απάντηση: Θα μειώσει το R ή κάποια από τα επιμέρους R ( Τρόπος νομισματικός). Ερώτηση: Το μεγαλύτερο ποσοστό των καταθέσεων προθεσμίας λήγει από 4 μήνες και μετά, ενώ οι καταθέσεις όψεως και ταμιευτηρίου είναι ανά πάσα στιγμή απαιτητές. Αν θέλουμε να μειώσουμε τη ρευστότητα, πώς διαχειριζόμαστε τα διάφορα R; Απάντηση: Πρέπει το R των καταθέσεων όψεως να αυξηθεί, το R των καταθέσεων ταμιευτηρίου να αυξηθεί ενώ το R των καταθέσεων προθεσμίας μένει αμετάβλητο. LIBOR ( London Interbank Offer Rate) Διατραπεζικό Επιτόκιο Προσφοράς ( κεφαλαίων) του Λονδίνου: Το Λονδίνο ως χρηματοπιστωτικό κέντρο του κόσμου είναι η πρώτη χρηματοπιστωτική αγορά, τέτοια που η μια τράπεζα δανείζει την άλλη. Π.χ. Ώρα 11.30 η τράπεζα Α είναι ελλειμματική και θέλει τώρα να ΤΕΤΑΡΤΟ-ΠΕΜΠΤΟ ΜΑΘΗΜΑ ΧΡΗΜΑ- ΠΙΣΤΗ ΧΕΙΜ05-06 8

ικανοποιήσει την απαίτηση κάποιου μεγάλου πελάτη της και δεν τα έχει αυτά τα απαιτητά λεφτά. Στέλνει λοιπόν σε όλες τις υπόλοιπες τράπεζες ότι θέλει να δανειστεί για 2 μήνες 5.000.000, ποιός τα δίνει και με τι επιτόκιο. Βγαίνει το μέσο ( το LIBOR) επιτόκιο αλληλοδανεισμού με το οποίο έγιναν πράξεις το τελευταίο λεπτό- αυτό το επιτόκιο είναι το πιο ευμετάβλητο επιτόκιο σε όλο τον κόσμο. Σήμερα όμως δεν υπάρχει μόνο το LIBOR αλλά και το ευρωπαικό EURIBOR. Το EURIBOR δεν είναι το ίδιο ευμετάβλητο με το LIBOR. Οι τράπεζες προωθούν τα στεγαστικά δάνεια με κυμαινόμενο EURIBOR, αλλά η διαφορά είνα απειροελάχιστη. Ο Βαθμός Ρευστότητας των Διαφόρων Βαθμών Μορφών Χρήματος και η Προσφορά Χρήματος Μ Ορισμοί του Μ από τη Τράπεζα της Ελλάδος μέχρι το 2001 που μπήκαμε στη ζώνη του ευρώ: Μο= Χαρτονομίσματα+ Κέρματα : Πολύ στενός ορισμός του χρήματος- Hot money- Νομισματική Βάση) Μ1= Μο+ Καταθέσεις Όψεως : Απλά στενός ορισμός του χρήματος Μ2 δε χρησιμοποιούσε η Κεντρική Τράπεζα ως το 2001. Μ3= Μ1+ Καταθέσεις Ταμιευτηρίου + Καταθέσεις Προθεσμίας+ Repos + Τραπεζικά Ομόλογα : Ευρύς ορισμός του χρήματος Μ4= Μ3+ ΕΓΔ ( Έντοκα Γραμμάτια Δημοσίου)+ ΟΕΔ ( Ομόλογα Ελληνικού Δημοσίου) : Πολύ ευρύς ορισμός του χρήματος Προσοχή!!! Τα πιο πάνω είναι ιστορία πια. Σήμερα στη Ζώνη του Ευρώ οι ακόλουθοι ορισμοί του Μ: Μ1= Κέρματα+ Χαρτονομίσματα+ Καταθέσεις Όψεως Μ2= Μ1+ Καταθέσεις Προθεσμίας μέχρι 2 έτη + Καταθέσεις Ταμιευτηρίου ΤΕΤΑΡΤΟ-ΠΕΜΠΤΟ ΜΑΘΗΜΑ ΧΡΗΜΑ- ΠΙΣΤΗ ΧΕΙΜ05-06 9

Μ3= Μ2+ Repos+ Αμοιβαία Διαχείρισης Κεφαλαίων+ Εκδόσεις Χρέους μέχρι 2 έτη Εκδόσεις χρέους: Ομόλογα, Έντοκα Γραμμάτια, Πιστοποιητικά Καταθέσεων, Γραμμάτια Τραπεζικής Αποδοχής, Εμπορικά Γραμμάτια κ.λ.π. Ενώ στους εθνικούς ορισμούς ήταν όλα τα ομόλογα, εδώ έχουμε μόνο εκδόσεις χρέους μέχρι 2 έτη. Είναι λοιπόν βραχύχρονη η θεώρηση της Ευρωπαικής Κεντρικής Τράπεζας που συνδέεται με τη μονεταριστική θεώρηση της. Παράδειγμα: Αν όλο το χρήμα είναι 100 Έτος 2002: τα Μ της ΕΚΤ Μ1= Κέρματα+ Χαρτονομίσματα + Καταθέσεις Όψεως= 5% + 36%=41% Μ2=Μ1+ Καταθέσεις Προθεσμίας μέχρι 2 έτη+ Καταθέσεις Ταμιευτηρίου= 41% + 19 % + 23%= 41% + 42%= 82 % Μ3= Μ2+ Repos+ Εκδόσεις Χρέους μέχρι 2 έτη + Αμοιβαία Διαχείρισης Διαθεσίμων= 82% + 17% = 100% REPO ( Repurchase Agreement)- Συμφωνία Επαναγοράς Υπάρχουν πολλές οικονομικές μονάδες οι οποίες είτε είναι ελλειμματικές είτε περισσευματικές. Π.χ. 1 supermarket μόλις τελειώσει η μέρα, οι συνολικές εισπράξεις μπαίνουν σε μία τράπεζα και φέρουν ένα επιτόκιο. Μία εταιρεία δανείζεται από το supermarket με ένα επιτόκιο και το εξασφαλίζει πουλώντας στο supermarket ίσου ποσού τίτλους δημοσίου. Δηλαδή το supermarket δίνει 15.000.000 ευρώ και η εταιρεία δίνει τίτλους αξίας 15.000.000 ευρώ. Το supermarket είναι σε πολύ ευνοική θέση γιατί αν κάποια στιγμή ζητήσει 15.000.000 πουλάει τους τίτλους. Δηλαδή εξασφαλίζεται στην περίπτωση που ΤΕΤΑΡΤΟ-ΠΕΜΠΤΟ ΜΑΘΗΜΑ ΧΡΗΜΑ- ΠΙΣΤΗ ΧΕΙΜ05-06 10

η εταιρεία δε μπορεί να γυρίσει τα λεφτά που έχει δανειστεί τη στιγμή που τα απαιτήσει το supermarket. Είναι λοιπόν 1 τραπεζικό εργαλείο με το οποίο οι τράπεζες εγγυώνται δια των ενσωματωμένων κρατικών τίτλων την επιστροφή βραχυπρόθεσμα κατατεθέντων σε αυτές ποσών. Τα REPOS αρχίζουν από 3 μέρες και φτάνουν το πολύ ένα μήνα. Reverse repos για τον καταθέτη, repos για την τράπεζα. Σήμερα το μικρότερο Repo είναι 15.000 ευρώ σε μία μικρή τράπεζα. Τα repos μπορούν να ανανεωθούν χωρίς όμως να ισχύει απαραίτητα το ίδιο επιτόκιο με πριν. Είναι πλέον άυλα. Έχουν μεγάλα επιτόκια, π.χ. Έντοκο γραμμάτιο i= 3% - REPO i= 3,2%. Για αυτό και υπάρχουν ελάχιστα ποσά, π.χ. 15.000 ευρώ για να γίνει ένα REPO επειδή το επιτόκιο τους είναι μεγάλο. ΤΕΤΑΡΤΟ-ΠΕΜΠΤΟ ΜΑΘΗΜΑ ΧΡΗΜΑ- ΠΙΣΤΗ ΧΕΙΜ05-06 11