Η αξιολόγηση των μαθητών

Η αξιολόγηση των μαθητών

Αξιολόγηση είναι η αποτίμηση του αποτελέσματος μιας προσπάθειας. Στην περίπτωση των μαθητών το εκτιμώμενο αποτέλεσμα αναφέρεται στις γνώσεις και δεξιότητες, που φέρεται να έχει κατακτήσει κατά τη φοίτησή του ο αξιολογούμενος. Τρίτο εκτιμώμενο στοιχείο θεωρείται η ευαισθητοποίηση που δέχτηκε ο αξιολογούμενος στο πεδίο των αξιών της ζωής και της κοινωνίας. Φ. Κ. Βώρου

Τι εννοούμε με τον όρο αξιολόγηση του μαθητή; Με τον όρο αξιολόγηση του μαθητή εννοούμε: «τη συστηματικά οργανωμένη και συνεχή διαδικασία ελέγχου του βαθμού, στον οποίο κατακτώνται από τους μαθητές οι σκοποί και οι στόχοι του σχολείου».

Τι μπορεί να αξιολογηθεί: Η γνώση πληροφοριών Η κατανόηση των πληροφοριών Η εφαρμογή τους στην επίλυση προβλημάτων ή στην αντιμετώπιση διαφόρων καταστάσεων Η δεξιότητα ανάλυσης Η συνθετική ικανότητα Η κριτική σκέψη Η παρατηρητικότητα Η φαντασία Η δημιουργικότητα και η πρωτοτυπία

Επίσης λαμβάνονται υπόψη και άλλα χαρακτηριστικά του μαθητή όπως: Το ενδιαφέρον του για το μάθημα Η προσπάθεια που καταβάλλει ο μαθητής να ανταποκριθεί στις απαιτήσεις του μαθήματος Η συμμετοχή του στο μάθημα Η ακρίβεια στο λόγο και η ικανότητα να χρησιμοποιεί την κατάλληλη ορολογία Οι πρωτοβουλίες που αναπτύσσει Η συνεργασία με τα άλλα άτομα της τάξης του και τους καθηγητές του Η τήρηση των κανόνων λειτουργίας του σχολείου και άλλα.

Γιατί γίνεται η αξιολόγηση των μαθητών; 1. για να γνωρίσει ο εκπαιδευτικός το ακροατήριό του και να οργανώσει την παραπέρα εργασία του ( πορεία μαθημάτων, ρυθμό, μέθοδο, τρόπο αντιμετώπισης των συγκεκριμένων ατόμων του ακροατηρίου του) (διαγνωστική αξιολόγηση) 2. για να διαγνώσει ο εκπαιδευτικός σε ποιο βαθμό πέτυχε η προηγούμενη διδακτική του προσπάθεια, ώστε να βελτιώσει, αντίστοιχα, το ρυθμό και τη μέθοδο της διδασκαλίας του (διαμορφωτική αξιολόγηση)

Γιατί γίνεται η αξιολόγηση των μαθητών; 3. Για προαγωγή από τάξη σε τάξη. Στόχος κεντρικός είναι να εκτιμηθεί κατά πόσο ο εξεταζόμενος έχει την αναγκαία προπαιδεία, για να προχωρήσει στην επόμενη τάξη (τελική αξιολόγηση) 4. Για να πληροφορεί ο δάσκαλος τον εκπαιδευόμενο και τον κηδεμόνα του ποια είναι η πορεία του μαθητή ως αποτέλεσμα της κοινής προσπάθειας και να αναζητεί τα αίτια, να υποδεικνύει μέτρα βελτίωσης

Γιατί γίνεται η αξιολόγηση των μαθητών; 5. Για να βοηθήσει στην ανάπτυξη της αυτογνωσίας του μαθητή ως προς τις ιδιαίτερες ικανότητες και κλίσεις του 6. Για να δημιουργήσει κίνητρα για μάθηση σ ένα περιβάλλον συνεργασίας και αμοιβαίας εκτίμησης

Η Ανατροφοδότηση πρέπει να: Είναι θετική Σκοπεύει στον αναστοχασμό για την προέλευση των σφαλμάτων Προτείνει τρόπους αποφυγής τους Βοηθά τους μαθητές προτείνοντας εναλλακτικούς τρόπους μελέτης και εργασίας Εστιάζει στον τρόπο που προκάλεσε ένα επίτευγμα

Προβληματισμός: Η αξιολόγηση έχει αναχθεί σε αυτοσκοπό της εκπαίδευσης, με αποτέλεσμα να είναι πλέον διάχυτη η αίσθηση ότι σκοπός της συμμετοχής ενός μαθητή στη σχολική ζωή δεν είναι η καλλιέργειά του, η διαπαιδαγώγησή του και η πνευματική του ανάπτυξη, αλλά η επιτυχία του στις εξετάσεις.

Ευθύνη εκπαιδευτικών: Μήπως πολλές φορές προσαρμόζουμε τη διδασκαλία μας σ αυτά που πρέπει να μάθουν οι μαθητές μας για να πετύχουν στις εξετάσεις; Μήπως παρουσιάζουμε τη γνώση κατακερματισμένη, ώστε να είναι εύκολη η αποστήθισή της; Μήπως συχνά χρησιμοποιούμε τις διαδικασίες αξιολόγησης ως εργαλείο πειθαρχικού ελέγχου και τις αντιμετωπίζουμε ως ένα σύστημα αμοιβής;

Πώς αξιολογείται σήμερα ο μαθητής; Προφορική εξέταση Γραπτή εξέταση Διάρκειας μιας ή δύο περιόδων Ολιγόλεπτη Τελική (Project, δημιουργικές εργασίες)

Το σύστημα αξιολόγησης θα πρέπει να: Εξασφαλίζει εγκυρότητα, αξιοπιστία και αντικειμενικότητα μειώνοντας, στο μέτρο του δυνατού, το ρόλο που διαδραματίζουν στην αξιολόγηση τυχαίοι ή υποκειμενικοί παράγοντες. Είναι αδιάβλητο. Αξιολογεί όχι μόνο γνωστικούς στόχους αλλά συναισθηματικούς, κοινωνικούς, ψυχοκινητικούς κλπ. Ανατροφοδοτεί τη διδακτική διαδικασία και συμβάλλει στη συνεχή βελτίωσή της. Στηρίζεται στις γνώσεις και στις δεξιότητες που αναπτύσσονται στο σχολείο έτσι ώστε να μην χρειάζεται εξωσχολική βοήθεια.

Ο κάθε εκπαιδευτικός πρέπει: Να προσπαθεί συνέχεια να βελτιώνει την ικανότητά του για αξιολόγηση Να κατασκευάζει καλά εξεταστικά δοκίμια για να αξιολογεί πιο αντικειμενικά και δίκαια τους μαθητές του Να αξιολογεί τη διδακτική διαδικασία που ακολουθεί.

Εξεταστικό Δοκίμιο

Εξεταστικό Δοκίμιο Τα χαρακτηριστικά του καλού εξεταστικού δοκιμίου είναι: Εγκυρότητα: ο βαθμός στον οποίο το εξεταστικό δοκίμιο μετρά την ύλη που διδάχτηκε, αντιστοιχεί με τους διδακτικούς στόχους και προσαρμόζεται στις δυνατότητες των μαθητών. Αξιοπιστία: αν επαναληφθεί θα δώσει τα ίδια αποτελέσματα. Επηρεάζεται από παράγοντες όπως η δυσκολία των ερωτήσεων, ο τύπος των ερωτήσεων που πρέπει να αποκλείουν τον παράγοντα τύχη.

Εξεταστικό Δοκίμιο Τα χαρακτηριστικά του καλού εξεταστικού δοκιμίου είναι: Διακριτικότητα: κατατάσσει τους μαθητές σε κατηγορίες επίδοσης ανάλογα με την πραγματική γνώση της εξεταζόμενης ύλης/ικανότητας π.χ. άριστοι, πολύ καλοί, καλοί, μέτριοι, αδύνατοι, πολύ αδύνατοι. Επηρεάζεται από παράγοντες όπως διαβάθμιση των ερωτήσεων, συνθήκες εξέτασης. Αντικειμενικότητα: η βαθμολόγηση των εξεταστικών δοκιμίων όλων των εξεταζομένων γίνεται με τα ίδια κριτήρια και υπό τις ίδιες συνθήκες. Επηρεάζεται από παράγοντες όπως την υποκειμενικότητα των εξεταστών.

Οι ερωτήσεις ενός εξεταστικού δοκιμίου κατατάσσονται συνήθως στις εξής κατηγορίες: Ανοικτού τύπου ερωτήσεις: ερωτήσεις ελεύθερης ανάπτυξης τύπου δοκιμίου ερωτήσεις σύντομης απάντησης. Κλειστές ή αντικειμενικού τύπου ερωτήσεις. Πολλαπλής επιλογής Σύζευξης Συμπλήρωσης Διάταξης

Ερωτήσεις κρίσης Για την απάντησή τους ο μαθητής επεξεργάζεται τις σχετικές γνώσεις ώστε να διαμορφώνει και να διατυπώνει τεκμηριωμένα την προσωπική του θέση ή λογικούς συλλογισμούς. Μπορεί να ζητούν από το μαθητή: Να συγκρίνει μεταξύ τους πρόσωπα, πράγματα ή καταστάσεις και να εντοπίζει σχέσεις, ομοιότητες ή διαφορές. Να συνοψίζει τα ουσιώδη στοιχεία ενός θέματος και να τα ιεραρχεί με βάση τη σπουδαιότητά τους ή με κάποιο άλλο κριτήριο που διαμορφώνει ο ίδιος.

Να αναλύει κοινωνικά, πολιτικά, ιστορικά ή σύγχρονα γεγονότα, φαινόμενα ή καταστάσεις και να αναζητεί τα αίτια και τις συνέπειές τους. Να διατυπώνει προσωπικές απόψεις ή θέσεις πάνω σε κάποιο θέμα ή πρόβλημα και να τις υποστηρίζει με βάση λογικά επιχειρήματα. Να επισημαίνει λάθη, κενά, ελλείψεις, ατέλειες, αντιφάσεις ή περιττολογίες σε θεωρητικές απόψεις ή ερμηνευτικές προσεγγίσεις για γεγονότα, πρόσωπα, καταστάσεις ή φαινόμενα.

Μέθοδος βαθμολόγησης ενός δοκιμίου Η αναλυτική μέθοδος βαθμολόγησης. Ο διορθωτής προσδιορίζει τα στοιχεία που αξιολογούνται (δομή, διατύπωση, περιεχόμενο, κείμενο, παρατηρήσεις, συλλογισμός, κλπ) ακολουθώντας τις ιδιαιτερότητες του κάθε μαθήματος. Το άθροισμα των επιμέρους βαθμολογιών αποτελεί την τελική βαθμολογία.

Τα αποτελέσματα της αξιολόγησης μπορούν να ελέγχονται με βάση την κατανομή της φυσιολογικής καμπύλης του Gauss, αφού οι ιδιότητες που συντελούν στη βαθμολογία είναι ήδη αποδειγμένο πως ακολουθούν τη φυσιολογική καμπύλη του Gauss (το 66% των εξεταζομένων βαθμολογείται με βαθμούς που αποκλίνουν 17% πάνω και κάτω από το μέσο όρο).

Α ρ Ι θ μ ό ς μ α θ η τ ώ ν Β α θ μ ο λ ο γ ί α