Επιχειρηματικά Μοντέλα για Διαχείριση & Εκμετάλλευση Οπτικών Μητροπολιτικών Δικτύων Δήμων Κ. Τρούλος, Β Μερεκούλιας, Β. Μάγκλαρης { ktroulos, merek, maglaris } @ netmode.ntua.gr Θεματικό Συνέδριο Κ.Ε.Δ.Κ.Ε. Ευρυζωνικότητα Υποδομές & Υπηρεσίες Θεσσαλονίκη 23 Νοεμβρίου 2007
Εμπειρία Ευρωπαϊκών Προηγμένων Οπτικών Δικτύων Το Δίκτυο GÉANT2: Διασυνδέει 34 Εθνικά Δίκτυα Έρευνας & Εκπαίδευσης (π.χ. ΕΔΕΤ) 16 με σκοτεινές οπτικές ίνες, πολυπλεξία «χρώματος» DWDM, 10 Gigabit/sec ανά χρώμα, μέχρι 40 χρώματα 4.000 οργανισμοί (ΑΕΙ & Ερευνητικά Κέντρα), 40 εκ. τελικοί χρήστες Συνδέσεις οργανισμών τελικών χρηστών μέσω Μητροπολιτικών οπτικών ζεύξεων
ΗΕμπλοκή του Εργαστηρίου μας στα Μητροπολιτικά Δημοτικά Δίκτυα Το Ε.Μ.Π./ΕΠΙΣΕΥ ως Σύμβουλος για την προδιαγραφή, οδεύσεις, προκήρυξη, επίβλεψη & επιχειρηματικό σχέδιο Δήμων Στερεάς Ελλάδας (Π.93 & 145 της Ειδικής Υπηρεσίας Διαχείρισης της ΚτΠ): Αμφίσσης Αταλάντης Θηβαίων Λαμιέων Λεβαδαίων Ορχομενού αλκιδαίων
Στρατηγικός Στόχος Προσφορά υπηρεσιών υψηλής ποιότητας προς τους δημότες στο χαμηλότερο δυνατό κόστος Βελτίωση της κοινωνικής ευημερίας (public welfare) Υπηρεσίες εκπαίδευσης, ενημέρωσης, υγείας και ψυχαγωγίας Υπηρεσίες ηλεκτρονικής διακυβέρνησης Τοπική ανάπτυξη στο πλαίσιο της «νέας οικονομίας», γεφύρωση του ψηφιακού χάσματος και προσέλκυση προσώπων και επιχειρήσεων στην περιοχή Προσέλκυση και διατήρηση του τηλεπικοινωνιακού ανταγωνισμού χωρίς στρέβλωση της αγοράς
Επισκόπηση του Επιχειρηματικού Μοντέλου Ίδρυση Περιφερειακών Εταιρειών Ευρυζωνικών Υποδομών (ΠΕΕΥ Regional Fiber Utility Co, RFUC) για την διαχείριση των Δημοτικών Μητροπολιτικών Δικτύων Εθελοντική συμμετοχή όμορων Δήμων στις ΠΕΕΥ Διαχείριση Φυσικής Υποδομής Πρόσβασης Σκοτεινή Ίνα Σχεδιασμός οπτικού δικτύου στο πλαίσιο της συνολικής αστικής ανάπτυξης Ύψος επένδυσης: 80 ανά μέτρο (εκσκαφές, φρεάτια, μικροσωλήνες, ίνες) Κοστοστρεφής χονδρική πώληση σκοτεινής ίνας σε παρόχους (πρόσβασης +) και συντονισμός συνεργατών - εργολαβιών 0,9 ανηγμένο ετήσιο κόστος ανά μέτρο ίνας (αποσβέσεις 20 χρόνων, διαχείριση 10% της επένδυσης, κόστος κεφαλαίου 15%) Outsourcing των έργων συντήρησης και επέκτασης σε κατασκευαστικές εταιρείες ανάλογης εμπειρίας
Διαστρωμάτωση Αγοράς και το προτεινόμενο Μοντέλο Κάθετης Ολοκλήρωσης των ΠΕΕΥ Αποφυγή κάθετης ολοκλήρωσης (vertical monopolies φυσικό υποδομή, πρόσβαση, υπηρεσίες & περιεχόμενο)
Οικονομικά profile των διαφόρων μοντέλων συμμετοχής Υψηλή Απόδοση ΠΕΡΙΕΟΜΕΝΟ ROI 2-3 ΕΤΗ ISPs TV SPs xsps ΠΑΡΟΟΣ ΠΡΟΣΒΑΣΗΣ 1 ΠΑΡΟΟΣ ΠΡΟΣΒΑΣΗΣ 2 ROI 5 ΕΤΗ ΔΙΑΕΙΡΙΣΗ ΦΥΣΙΚΗΣ (ΟΠΤΙΚΗΣ) ΥΠΟΔΟΜΗΣ ROI 15-20 ΕΤΗ αμηλό Ρίσκο
Μορφές Ανταγωνισμού Παρόχων Πρόσβασης (Access Providers)
ΟΑνταγωνισμός Βασισμένος σε Αποδεσμοποίητα Στοιχεία Δικτύου: Δεν απαιτεί επιπλέον επενδύσεις σε δικτυακό εξοπλισμό Δεν απαιτεί τεχνική εμπειρία και εξειδίκευση σε τεχνολογίες δικτύου (Ethernet, ATM κ.τ.λ.) Ενθαρρύνει τον ανταγωνισμό στα ανώτερα στρώματα της αγοράς (Access & Content Layers) Προσφέρει μεγαλύτερη ευελιξία στους παρόχους υπηρεσιών πρόσβασης για τον σχεδιασμό των δικτύων τους
Καταλύτης Ανάδειξης Υποδομών: Συνάθροιση Ζήτησης Δημοσίων Υπηρεσιών Συνάθροιση ζήτησης Δημοτικών Υπηρεσιών προς Παρόχους Ολοκληρωμένες Λύσεις μέσω: Δικτύου Δημόσιας Διοίκησης «ΣΥΖΕΥΞΙΣ» Πανελληνίου Σχολικού Δικτύου Εθνικού Δικτύου Έρευνας & Τεχνολογίας Πλεονεκτήματα Δικαιολογεί την αρχική επένδυση Προσελκύει τον ιδιωτικό τομέα (παρόχους πρόσβασης κλπ.) με εγγυημένο ένα ελάχιστο επίπεδο ζήτησης Μειονεκτήματα Απαιτείται ικανότητα συντονισμού και διαπραγματεύσεων Μπορεί να επιδράσει αρνητικά στην εξασφάλιση επιχειρηματικής ευκαιρίας για επόμενους παρόχους Εκπαίδευση Δημοτικές Επιχειρήσεις Διοίκηση ΠΑΡΟΟΣ ΤΗΛΕΠΙΚΟΙΝΩΝΙΑΚΩΝ ΥΠΗΡΕΣΙΩΝ Αλλες Πόλεις τις περιφέρειας
Συμπληρωματικότητα με Fiber Condominium (Συνιδιοκτησία Ίνας) Πλεονεκτήματα Ελαχιστοποιεί ρίσκα επένδυσης Εξαιρετικό συμπλήρωμα του μοντέλου παθητικής υποδομής Διευκολύνει την παροχή σε τελικούς χρήστες προωθημένων υπηρεσιών όπως: video on-demand videoconferencing υπηρεσίες υγείας και εκπαίδευσης Οι τελικοί χρήστες γίνονται ενεργοί μέτοχοι: Cost-sharing, σχεδιασμός, διαχείριση... Μειονεκτήματα Μπορεί να εφαρμοστεί μόνο αν οι τελικοί χρήστες συμφωνήσουν Ανάγκη από τοπικούς καταλύτες champions (άτομα)
ΟΠεριφερειακός αρακτήρας των ΠΕΕΥ Μείωση του μέσου κόστους υπηρεσιών λόγω συνεργασίας - κοινής διαχείρισης σε γειτονικούς δήμους (οικονομίες κλίμακας) Συνεισφορά Δήμων στις ΠΕΕΥ ανάλογα με το μέγεθος και τις δυνατότητές τους Ευέλικτο & αποτελεσματικό σχήμα διοίκησης, έξω από αποστασιοποιημένα κέντρα σχεδιασμού και αποφάσεων Ενοποίηση της αγοράς σε περιοχές συναφούς αναπτυξιακού προσανατολισμού Εξοικείωση των ΠΕΕΥ με τις ευρυζωνικές ανάγκες των τοπικών κοινωνιών και τα τοπικά αναπτυξιακά σχέδια
ΟΠεριφερειακός αρακτήρας των ΠΕΕΥ Ανοικτά θέματα Πως παρέχεται διασύνδεση μεταξύ των Δήμων της ΠΕΕΥ(back-hauling); Μέσω της αγοράς; Μέσω έργων της ΠΕΕΥ; Ηδημιουργία Πανελλαδικού φορέα διαχείρισης των Δημοτικών ευρυζωνικών υποδομών πρόσβασης είναι συμβατή με: Ρυθμιστικό πλαίσιο ΕΕΤΤ; Πολιτική Ευρωπαϊκής Ένωσης για την απελευθέρωση ηλεκτρονικών επικοινωνιών από εθνικά μονοπώλια στα δίκτυα πρόσβασης (monopoly bottleneck);
Οργανωτική Δομή της ΠΕΕΥ
Επιχειρησιακή Στρατηγική (1) Επέκταση του δικτύου με βάση την οικιστική και εμπορική ανάπτυξη της περιοχής Συντονισμός των ΠΕΕΥ με τους υφιστάμενους φορείς ανάπτυξης δημοτικών δικτύων κοινής ωφέλειας και πολεοδομικού σχεδιασμού Σύσταση διαδημοτικού φορέα για τη διαχείριση των δικαιωμάτων πρόσβασης και διέλευσης της περιοχής αρμοδιότητας κάθε ΠΕΕΥ;
Επιχειρησιακή Στρατηγική (2) Ανάπτυξη / επέκταση βασικών υποδομών του δικτύου (χάνδακες, σωλήνες, μικρο-σωληνώσεις) χωρίς την ταυτόχρονη εγκατάσταση οπτικών καλωδίων (και ενεργού εξοπλισμού) Κίνητρα για την εγκατάσταση κατάλληλης υποδομής για πρόσβαση στο μητροπολιτικό δίκτυο οπτικών ινών του δήμου στις νέες οικοδομές (FTTBuilding), συνέργια με ασύρματα δίκτυα WiFi (WiMax) ρήση του δικτύου από τους δημοτικούς φορείς και τους δημόσιους οργανισμούς, ηλεκτρονική κυβέρνηση: Διασύνδεση υπηρεσιών (back-office) Σχεδιασμός, υλοποίηση και προσφορά υπηρεσιών ηλεκτρονικής διακυβέρνησης προς τους δημότες (πληροφόρηση => ηλεκτρονική διεκπεραίωση συναλλαγών μέσω δικτύου)
Βιωσιμότητα Επιχειρηματικού Μοντέλου Εξασφάλιση υψηλής ζήτησης για τις προσφερόμενες υπηρεσίες από τους παρόχους πρόσβασης Ελαχιστοποίηση ενδιαφέροντος για την κατασκευή επάλληλων μητροπολιτικών υποδομών οπτικών ινών - αξιοποίηση Δημοτικών υποδομών που: Παρέχουν ουδετερότητα (neutrality) της υποδομής και ανοικτή πρόσβαση (open access) Υποχρεούνται σε κοστοστρεφή τιμολογιακή πολιτική Διαμορφώνουν υγιή ανταγωνισμό στην παροχή πρόσβασης & υπηρεσιών με βάση την αποδεσμοποίηση στοιχείων δικτύου Προοπτικές μελλοντικής επέκτασης των ΠΕΕΥ ως διευκολυντές στην αγορά back-haul και περαιτέρω βελτίωση του ανταγωνιστικού πλεονεκτήματος;
Ανάλυση Επιχειρηματικού Κινδύνου Risk Analysis Επίπεδο Επιχειρηματικού Κινδύνου αμηλό Μέσο Υψηλό Κόστος Λειτουργίας και Συντήρησης Οικονομικός Κίνδυνος Έσοδα Κεφάλαια/ Επενδύσεις Νομικές Διαμάχες Αντίδραση Ανταγωνιστών Τεχνολογικός Κίνδυνος Τεχνολογικές Εξελίξεις Τεχνολογίες επιπέδου διασύνδεσης δεδομένων (Data link layer) Τεχνική Εξειδίκευση Εμπορική Εμπειρία Εμπορικός Κίνδυνος Εμπιστοσύνη από την Κοινή Γνώμη Εμπορική Επιτυχία Εμπορικό Δίλημμα Τύπος Διαχείρισης/ Διοίκησης Πολιτικός Κίνδυνος Σύγκρουση Προτεραιοτήτων Διαφορές μέσα στην περιοχή αρμοδιότητας της ΠΕΕΥ Πολιτική Δύναμη
SWOT Analysis (1) Πλεονεκτήματα Ηοπτική ίνα διαθέτει ξεκάθαρα πλεονεκτήματα έναντι του χαλκού Δικαιώματα διέλευσης και πρόσβασης Εξασφάλιση υψηλού επιπέδου ανταγωνισμού στα ανώτερα στρώματα της αγοράς Απαλλαγή του ιδιωτικού τομέα από (επικαλυπτόμενες) επενδύσεις σε φυσική υποδομή Ελάχιστη αναστάτωση στο Δήμο Μειονεκτήματα Έλλειψη υψηλής τεχνικής και εμπορικής εμπειρίας Ηγενικότερη αντίληψη της κοινής γνώμης για την αδυναμία του δημόσιου τομέα να διαχειριστεί μεγάλα έργα υποδομής
SWOT Analysis (2) Προοπτικές Ηαποκλειστική παροχή υπηρεσιών οπτικής πρόσβασης στις περιοχές αρμοδιότητας Ησυνεχής βελτίωση των τεχνολογιών εκσκαφής και εγκατάστασης οπτικών ινών θα επιφέρει μείωση στο κόστος πώλησης Ησυνεργασία με άλλες αντίστοιχες δημοτικές περιφερειακές εταιρείες Απειλές Ηέλλειψη ανταγωνισμού στον άξονα σύνδεσης με το κέντρο (back-haul) Ηαντίδραση του εθνικού μονοπωλίου και των τηλεπικοινωνιακών παρόχων στην δραστηριοποίηση της εταιρίας Ηυιοθέτηση ανταγωνιστικότερων επιχειρηματικών μοντέλων από τις υπόλοιπες ΠΕΕΥ
Κρίσιμοι Παράγοντες Επιτυχίας (1) Ηδυνατότητα των ΠΕΕΥ να εγγυηθούν δίκαιο και υγιή ανταγωνισμό Ηποιότητα των παρεχόμενων υπηρεσιών με αναθέσεις (outsourcing) όπου απαιτούνται Οπεριορισμός των λειτουργικών εξόδων με μικρές ευέλικτες ΠΕΕΥ για παροχή αποδεσμοποιημένης χονδρικής φυσικής πρόσβασης σε παρόχους Ησυμβατότητα (match-up) με τα επιχειρηματικά σχέδια των τηλεπικοινωνιακών παρόχων Ηεφαρμογή και εξασφάλιση ευρυζωνικών υπηρεσιών προστιθέμενης αξίας για τις τοπικές κοινωνίες πάνω από τα δημοτικά ΜΑΝ
Κρίσιμοι Παράγοντες Επιτυχίας (2) Απαιτείται συνδυασμός: Τελικών συνδέσεων χρηστών (DSL, WiFi, FTTH) Μητροπολιτικών δημοτικών δικτύων (οπτικών ινών, συμπληρωμένων με ασύρματες ζεύξεις) Διασύνδεσης με παρόχους μέσω neutral telehousing και Δίκτυα κοινής ωφέλειας (ΣΥΖΕΥΞΙΣ, Σχολικό Δίκτυο, ΕΔΕΤ...) Διαχείριση δικαιωμάτων διέλευσης (προστασία υπεδάφους Δήμων) & προστασία πολιτών από υπερβολική έκθεση σε ασύρματη ακτινοβολία Σεβασμός στις επιλογές διαχειριστικού σχήματος του τελικού δικαιούχου, του ΔΗΜΟΥ