Βασικές προϋποθέσεις της Παιδαγωγικής διαδικασίας Μορφώσιμο του ανθρώπου
Παιδαγωγική διαδικασία αποτελεί ένα φαινόμενο κοινωνικής αλληλεπίδρασης με διαλογική, τελεολογική & διαλεκτική δομή
Βασικές προϋποθέσεις της παιδαγωγικής διαδικασίας Το Μορφώσιμο του παιδιού Αυθεντία του παιδαγωγού
Οι βασικές προϋποθέσεις της παιδαγωγικής διαδικασίας έπαιξαν καθοριστικό ρόλο: Στην παιδαγωγική θεωρία Στην εκπαιδευτική πράξη
Μορφώσιμο του παιδιού
Τι σημαίνει «μορφώσιμο του παιδιού»; Σύμφωνα με την παραδοσιακή άποψη τον πρώτο ρόλο τον παίζουν οι κληρονομικές καταβολές. Η δεκτικότητα της γνώσης εξαρτάται από την κληρονομικότητα. Το περιβάλλον παίζει δευτερεύοντα ρόλο.
Μείζον πρόβλημα της Παιδαγωγικής Επιστήμης Σχηματοποιήθηκε στη διάζευξη Κληρονομικότητα ή Περιβάλλον & Αγωγή
Μορφώσιμο του ανθρώπου Επίδραση Περιβάλλοντος - Αγωγής Επίδραση κληρονομικότητας Κληρονομικότητα ή ανατροφή;
Μορφώσιμο του ανθρώπου Ασκήθηκε κριτική από τη Σύγχρονη Παιδαγωγική σ αυτή την προϋπόθεση της παιδαγωγικής διαδικασίας. Ασκήθηκε κριτική, στην ερμηνεία που έδινε η Παιδαγωγική του πρώτου μισού του 20 ου αιώνα στις δυνατότητες που έχει η Αγωγή να επιδράσει στην προσωπικότητα του παιδιού
Δύο ρεύματα «Φυσιοκράτες» Ο άνθρωπος «γεννιέται» η κληρονομικότητα είναι σχεδόν ο μοναδικός παράγοντας ανάπτυξης του ατόμου. «Περιβαλλοντιστές» Ο άνθρωπος «γίνεται». Κυρίαρχος παράγοντας στην ανάπτυξη του ατόμου, τα περιβαλλοντικά ερεθίσματα που δέχεται.
Μορφώσιμο του παιδιού Δύο ακραίες απόψεις 1. Η πρώτη υποστηρίζει την παντοδυναμία των κληρονομικών παραγόντων. 2. Η δεύτερη πιστεύει στην παντοδυναμία των επιδράσεων του περιβάλλοντος.
Μορφώσιμο του παιδιού Δύο ακραίες απόψεις 1. Στην πρώτη άποψη στηρίζεται το «μοντέλο κληρονομικότητας» 2. Στη δεύτερη άποψη στηρίζεται το «μοντέλο περιβάλλοντος», που επικράτησε στη Σύγχρονη παιδαγωγική, χωρίς να παραγνωρίζεται η συμμετοχή του γενετικού παράγοντα.
Ενδεικτικά παραδείγματα Θεόγνις: «Διδάσκειν ου ποτέ ποιήσει τον κακόν άνδρ αγαθόν» (Ελεγείαι, 437-438) Πλάτων: «Ουδείς εκών κακός» (Πρωταγόρας, 34D) Πλάτων: Για να γίνει κανείς τέλειος, ο άνθρωπος πρέπει να τύχει «Παιδείας ορθής και φύσεως ευτυχούς» (Νόμοι, 7-6 Α) «Το μήλο κάτω από τη μηλιά θα πέσει «Άνθρωπος αγράμματος, ξύλο απελέκητο»
Ενδεικτικά παραδείγματα ἁπό φύσεως καὶ εὐτροφίας (Plato Protagoras 351b) Nature versus narture Francis Galton (1874) "On men of science, their nature and their nurture," Proceedings of the Royal Institution of Great Britain, 7: 227 236)
Francis Galton (1869). Hereditary Genius: an inquiry into its laws and consequences Υποστήριζε την υπεροχή της φύσης έναντι της ανατροφής Υπέρ της κληρονομικότητας της ευφυΐας και των ταλέντων. Παρουσίαση γενεαλογικών δέντρων διάσημων επιστημόνων, καλλιτεχνών, πολιτικών κ.α.,
Μοντέλα έρευνας και ερμηνείας Μοντέλο κληρονομικότητας Η κληρονομικότητα παίζει καθοριστικό ρόλο για τη διαμόρφωση του φαινοτύπου Σύμφωνα με τους φυσιοκράτες και τους ρομαντικούς με την αγωγή απλά αναπτύσσονται οι κληρονομικές καταβολές Στο μοντέλο αυτό ανάγονται απόψεις ρατσιστών
Μοντέλα έρευνας και ερμηνείας Μοντέλο περιβάλλοντος Η αγωγή ανήκει στους περιβαλλοντικούς Τα τελευταία χρόνια αυτό το μοντέλο εμφανίζει μια σχετική υπεροχή με τη στήριξη των μπιχεβιοριστών Η εκπαιδευτική πολιτική πολλών χωρών επαναπροσδιορίστηκε με βάση αυτό το μοντέλο
Εθνολογικές έρευνες Αποδίδουν βαρύτητα στην Αγωγή Από ευρήματά τους προκύπτει η σημασία που έχουν στη διαμόρφωση της ανθρώπινης προσωπικότητας οι κοινωνικές και πολιτιστικές επιδράσεις
Μοντέλο αλληλεπίδρασης Κeller, E.F. (2010) «Τhe mirage of a spacebetween nature and nutrure» (η ψευδαίσθηση χάσματος ανάμεσα στη φύση και την ανατροφή)
Μοντέλα έρευνας και ερμηνείας Μοντέλο αλληλεπίδρασης Κανένα χαρακτηριστικό του φαινοτύπου δεν πρέπει να αποδίδεται εξ ολοκλήρου στην κληρονομικότητα ή στο περιβάλλον Το περιβάλλον και η κληρονομικότητα είναι δύο αλληλεξαρτώμενοι και αλληλεπιδρόντες παράγοντες
Η βαρύτητα των κληρονομικών και περιβαλλοντικών παραγόντων ποικίλει κατά τομείς της προσωπικότητας. Η σωματική και η «θυμική» πλευρά επηρεάζεται περισσότερο από την κληρονομικότητα απ ότι η ψυχική. Η γλωσσική ικανότητα, η σχολική επίδοση, η κοινωνική και ηθική συμπεριφορά, οι στάσεις και τα ενδιαφέροντα επηρεάζονται περισσότερο από το περιβάλλον.
Μέσος όρος λαθών Διαφοροποίηση επιδόσεων πειραματόζωων ως προς την κληρονομικότητα (Anastasi, 1958) 290 Έξυπνα Κουτά 270 250 230 210 190 170 150 130 1 2 3 4 5 6 Γενεές Anastasi (1958). Heredity, environment, and the question "how?«, Psychological Review, 65(4) 197-208.
Μέσος όρος λαθών Αλληλεπίδραση κληρονομικότητας και περιβάλλοντος στην επίδοση πειραματόζωων (Wolf, 1971) Έξυπνα Κουτά 180 170 160 150 140 130 120 110 100 Περιορισμένο Κανονικό Εμπλουτισμένο Περιβάλλον
Επίπεδα ευφυΐας
Σχέση του Δείκτη Νοημοσύνης (ΔΝ) με την κοινωνική τάξη Ανώτερα στελέχοι Μεσαία στελέχοι Βιομήχανοι Στρατός-Αστυνομία Έμποροι-Βιοτέχνες Επιστάτες Υπάλληλοι γραφείου Εμποροϋπάλληλοι Ειδικευμένοι εργάτες Γεωργοί Ακειδίκευτοι εργάτες Ανθρακωρύχοι Εργάτες γης Χειρωνάκτες εργάτες 90 95 100 105 110 115 Δείκτης νοημοσύνης
Η πιθανότητα για ένα παιδί χειρώνακτα να έχει ΔΝ κάτω από 100 είναι 689 ενώ για ένα ανώτερο στέλεχος είναι μόνο 184 800 700 600 500 400 300 200 100 0 Χειρωνάκτες Ανώτερα στελέχοι 70 34 4 75 90 5 80 187 12 85 292 27 90 419 49 95 555 108 100 689 184
Η πιθανότητα για ένα παιδί χειρώνακτα να έχει ΔΝ πάνω από 100 είναι 311 ενώ για ένα ανώτερο στέλεχος είναι 816 900 800 700 600 500 400 300 200 100 0 Χειρωνάκτες Ανώτερα στελέχοι 100 311 816 105 196 710 110 101 566 115 56 400 120 25 278 125 10 168 130 5 89 135 1 42
Σχηματισμός της ανθρώπινης συμπεριφοράς και προσωπικότητας Η προσωπικότητα και η συμπεριφορά του ανθρώπου ελέγχονται από το κληρονομημένο και το κεκτημένο πρόγραμμα
Μετάβαση από τις δύο ακραίες απόψεις στο μοντέλο της σύζευξης Μελέτη παιδιών που στερήθηκαν την αγωγή και μεγάλωσαν με τη φροντίδα ζώων Ευρήματα από έρευνες σε θετά παιδιά Πορίσματα από έρευνα σε διδύμους Εθνολογικές έρευνες Έρευνα της συμπεριφοράς των ζώων. Ψυχαναλυτική μελέτη της παιδικής ηλικίας
Γενικό συμπέρασμα #1 Η ανάπτυξη του ανθρώπου είναι αποτέλεσμα της αλληλεπίδρασης της κληρονομικότητας και του περιβάλλοντος. Η κληρονομικότητα θέτει την «οριακή νόρμα». Η τελική ανάπτυξη των ικανοτήτων είναι έργο του Περιβάλλοντος και της Αγωγής
Γενικό συμπέρασμα #2 Το παιδαγωγικό φαινόμενο είναι καθοριστικό για την ανθρώπινη ύπαρξη. Χωρίς Αγωγή δεν είναι δυνατή η επιβίωση του ανθρώπου
Γενικό συμπέρασμα #3 Η κληρονομικότητα ορίζει το περιβάλλον αποφασίζει.
όρια αντίδρασης Όρια προσαρμογής Μέγιστο όριο ο γονότυπος χ Ελάχιστο όριο t1 Σχέση γονότυπου και περιβάλλοντος (Ceslik 1980) t2
Ευχαριστώ για τη συγκέντρωσή σας