ΕΥΡΩΠΑΪΚΟ ΕΛΕΓΚΤΙΚΟ ΣΥΝΕΔΡΙΟ Βρυξέλλες 30 Νοεμβρίου 2011 ΟΜΙΛΙΑ ΤΟΥ ΚΥΡΙΟΥ VÍTOR CALDEIRA, ΠΡΟΕΔΡΟΥ ΤΟΥ ΕΥΡΩΠΑΪΚΟΥ ΕΛΕΓΚΤΙΚΟΥ ΣΥΝΕΔΡΙΟΥ * * * * * * * * * * ΠΑΡΟΥΣΙΑΣΗ ΤΗΣ ΕΤΗΣΙΑΣ ΕΚΘΕΣΗΣ ΓΙΑ ΤΟ 2010 ΣΤΟ ΣΥΜΒΟΥΛΙΟ ΤΗΣ ΕΥΡΩΠΑΪΚΗΣ ΕΝΩΣΗΣ (ΣΥΜΒΟΥΛΙΟ ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΩΝ ΚΑΙ ΔΗΜΟΣΙΟΝΟΜΙΚΩΝ ΥΠΟΘΕΣΕΩΝ) Σε περίπτωση διαφορών υπερισχύει το κείμενο που θα εκφωνηθεί. Κύριε Πρόεδρε, Κύριοι Υπουργοί, Κυρίες και Κύριοι,
Έχω την τιμή να παρουσιάσω σήμερα ενώπιόν σας την ετήσια έκθεση του Ευρωπαϊκού Ελεγκτικού Συνεδρίου σχετικά με την εκτέλεση του προϋπολογισμού της ΕΕ για το οικονομικό έτος 2010. Όπως και κατά τα προηγούμενα έτη, η ετήσια έκθεση του Συνεδρίου καλύπτει κυρίως την αξιοπιστία των λογαριασμών της ΕΕ για το 2010 και την κανονικότητα των υποκειμένων σε αυτούς πράξεων. Φέτος η έκθεση περιλαμβάνει επίσης ένα κεφάλαιο σχετικά με τα αποτελέσματα των δαπανών της ΕΕ. Αξιοπιστία των λογαριασμών της ΕΕ Όσον αφορά την αξιοπιστία των λογαριασμών της ΕΕ, το Συνέδριο καταλήγει στο συμπέρασμα ότι οι λογαριασμοί του 2010 παρέχουν ακριβοδίκαιη εικόνα τόσο της οικονομικής κατάστασης της Ευρωπαϊκής Ένωσης όσο και των αποτελεσμάτων των πράξεων και των ταμειακών ροών της κατά το εν λόγω οικονομικό έτος. Εντούτοις, υπάρχει περιθώριο βελτίωσης της ποιότητας της χρηματοοικονομικής πληροφόρησης και των υποκειμένων σε αυτήν συστημάτων πληροφόρησης, κυρίως όσον αφορά τα μέσα χρηματοοικονομικής τεχνικής στην ομάδα τομέων πολιτικής Συνοχή, για την οποία το Συνέδριο φρονεί ότι η Επιτροπή οφείλει να επανεξετάσει τον σχετικό λογιστικό κανόνα και να λάβει περαιτέρω μέτρα προκειμένου να εξασφαλίσει τη διάθεση, εκ μέρους των κρατών μελών, των πληροφοριών που είναι αναγκαίες για την άσκηση αποτελεσματικής εποπτείας. Κανονικότητα των πράξεων Όσον αφορά την κανονικότητα των πράξεων, κατά τη γνώμη του Συνεδρίου, τα υποκείμενα στους λογαριασμούς της ΕΕ έσοδα και αναλήψεις υποχρεώσεων για το οικονομικό έτος που έληξε στις 31 Δεκεμβρίου 2010 είναι, από κάθε ουσιώδη πλευρά, νόμιμα και κανονικά. Αντιθέτως, οι υποκείμενες στους λογαριασμούς πληρωμές περιέχουν ουσιώδη σφάλματα και το εκτιμώμενο ποσοστό σφάλματος για το σύνολο των δαπανών της ΕΕ ανέρχεται σε 3,7 %. Συνολικά, διαπιστώθηκε ότι τα συστήματα ελέγχου υπήρξαν μόνον μερικώς αποτελεσματικά όσον αφορά τη διασφάλιση της κανονικότητας των πληρωμών. Η ομάδα τομέων πολιτικής Συνοχή, ενέργεια και μεταφορές υπήρξε ο επιρρεπέστερος σε σφάλματα τομέας δαπανών της ΕΕ. Το εκτιμώμενο ποσοστό σφάλματος, αφού σημείωσε πτώση τα 2 EL
προηγούμενα έτη, ήταν υψηλότερο το 2010 από το αντίστοιχο του 2009, με συνέπεια την αύξηση του εκτιμώμενου ποσοστού σφάλματος για το σύνολο των πληρωμών σε σύγκριση με το 2009. Πολλά από τα εντοπισθέντα σφάλματα οφείλονταν σε σχετικά μικρό αριθμό παντελώς μη επιλέξιμων έργων, καθώς και σε σοβαρές παραβιάσεις τόσο της νομοθεσίας της ΕΕ όσο και της εθνικής νομοθεσίας περί δημόσιων συμβάσεων. Εξακολουθεί να υπάρχει περιθώριο βελτίωσης των μηχανισμών διόρθωσης και των ελεγκτικών δραστηριοτήτων των κρατών μελών, κυρίως διότι ορισμένα από τα σφάλματα θα μπορούσαν να είχαν εντοπιστεί ή διορθωθεί από τα κράτη μέλη βάσει των πληροφοριακών στοιχείων που ήταν διαθέσιμα πριν από την υποβολή των δηλώσεων δαπανών στην Επιτροπή. Για τις λοιπές ομάδες τομέων πολιτικής, τα αποτελέσματα του ελέγχου παρέμειναν σχετικά σταθερά. Για την ομάδα Γεωργία και φυσικοί πόροι, το εκτιμώμενο ποσοστό σφάλματος ανήλθε σε 2,3 %, τα δε συστήματα υπήρξαν μερικώς αποτελεσματικά. Οι άμεσες ενισχύσεις στο πλαίσιο του ολοκληρωμένου συστήματος διαχείρισης και ελέγχου (ΟΣΔΕ), οι οποίες αντιστοιχούσαν σχεδόν σε 40 δισεκατομμύρια ευρώ από τα 57 δισεκατομμύρια που δαπανήθηκαν, διαπιστώθηκε ότι δεν περιείχαν ουσιώδη σφάλματα. Εντούτοις, οι δαπάνες στον τομέα της αγροτικής ανάπτυξης εξακολούθησαν να είναι επιρρεπείς σε σφάλματα. Για τις ομάδες τομέων πολιτικής Έρευνα και λοιπές εσωτερικές πολιτικές και Εξωτερική βοήθεια, ανάπτυξη και διεύρυνση, το Συνέδριο κατέληξε στο συμπέρασμα ότι οι πληρωμές δεν περιείχαν ουσιώδη σφάλματα. Ωστόσο τα συστήματα κρίθηκαν μόνον μερικώς αποτελεσματικά και διαπιστώθηκε η ύπαρξη σημαντικού κινδύνου σφάλματος για τις ενδιάμεσες και τις τελικές πληρωμές. Τέλος για την ομάδα Διοικητικές και λοιπές δαπάνες, το Συνέδριο κατέληξε στο συμπέρασμα, όπως και κατά τα προηγούμενα έτη, ότι αυτή δεν περιείχε ουσιώδη σφάλματα και ότι τα συστήματα υπήρξαν αποτελεσματικά. Η Επιτροπή προβαίνει σε δικές της εκτιμήσεις σχετικά με την κανονικότητα των δαπανών στους διάφορους τομείς πολιτικής στις ετήσιες εκθέσεις δραστηριοτήτων των γενικών διευθύνσεων και στη συγκεφαλαιωτική έκθεσή της. Στις εκθέσεις αυτές η Επιτροπή διατυπώνει ορισμένες επιφυλάξεις στις οποίες επισημαίνονται οι τομείς κινδύνου. 3 EL
Εντούτοις, το Συνέδριο φρονεί ότι η εμβέλεια και το εύρος των επιφυλάξεων που διατυπώθηκαν για το οικονομικό έτος 2010 θα έπρεπε να ήταν μεγαλύτερα σε αρκετούς τομείς, συμπεριλαμβανομένης της Συνοχής, τομέα για τον οποίο το Συνέδριο θεωρεί ότι ο τρόπος προσέγγισης της Επιτροπής μπορεί να οδηγήσει σε υποεκτίμηση των ποσών που εκτίθενται σε κίνδυνο. Επίτευξη αποτελεσμάτων από τον προϋπολογισμό της ΕΕ Οι ετήσιες εκθέσεις δραστηριοτήτων των γενικών διευθύνσεων περιλαμβάνουν επίσης αυτοαξιολόγηση των επιδόσεων, συμπεριλαμβανομένων των αποτελεσμάτων που επιτυγχάνονται χάρις στις δαπάνες της ΕΕ. Φέτος για πρώτη φορά το Συνέδριο παρουσιάζει τα αποτελέσματα της εκ μέρους του εξέτασης των πληροφοριακών στοιχείων σχετικά με τις επιδόσεις τα οποία παρουσίασαν τρεις γενικές διευθύνσεις αρμόδιες για μεγάλο τμήμα των δαπανών της ΕΕ. Το Συνέδριο συνιστά στην Επιτροπή, στο πλαίσιο των ετήσιων εκθέσεων δραστηριοτήτων, να επικεντρώνεται περισσότερο στις επιδόσεις, συμπεριλαμβανομένων της οικονομίας και της αποδοτικότητας, και να θέτει κατάλληλους ενδιάμεσους στόχους προκειμένου να καθίσταται δυνατή η αξιολόγηση της προόδου σε σχέση με την επίτευξη των πολυετών στόχων. Επιπλέον, στους τομείς της επιμερισμένης διαχείρισης και βάσει των σημαντικότερων αποτελεσμάτων του ελέγχου επιδόσεων, τα οποία περιλαμβάνονται στις ειδικές εκθέσεις του, το Συνέδριο διατυπώνει συστάσεις για τη βελτίωση του καθορισμού των στόχων, των δεικτών και των μηχανισμών παρακολούθησης κατά τον σχεδιασμό των προγραμμάτων δαπανών. Συμπερασματικές παρατηρήσεις σχετικά με τις εξελίξεις στα δημόσια οικονομικά της ΕΕ Κύριε Πρόεδρε, Στο σημείο αυτό ολοκληρώνεται η σύνοψη των σημαντικότερων σημείων που περιλαμβάνει η ετήσια έκθεση για το οικονομικό έτος 2010. Πιστεύω ότι η φετινή ετήσια έκθεση επιβεβαιώνει το κύριο μήνυμα των προηγούμενων ετών. Παρά τις επί σειρά ετών σταδιακές βελτιώσεις των συστημάτων, εξακολουθούν να υφίστανται σημαντικοί κίνδυνοι για την κανονικότητα των πληρωμών, καθώς και περιθώριο βελτίωσης των αποτελεσμάτων που εξασφαλίζονται από τις δαπάνες της ΕΕ. 4 EL
Οι προτάσεις για τομεακή νομοθεσία η οποία θα διέπει τις δαπάνες μετά το 2013 αποτελούν κατάλληλη ευκαιρία για την αντιμετώπιση αυτών των κινδύνων με τη μεταρρύθμιση των νομοθετικών πλαισίων και τον επανασχεδιασμό των συστημάτων ελέγχου. Οι μεταρρυθμίσεις πρέπει να επικεντρώνονται στη βελτίωση της κανονικότητας και των επιδόσεων, με παράλληλη ελαχιστοποίηση του κόστους του ελέγχου και διασφάλιση της προσήκουσας υποχρέωσης λογοδοσίας. Πέραν αυτών, σημειώθηκαν ορισμένες σημαντικές εξελίξεις στον τομέα της οικονομικής διακυβέρνησης της ΕΕ, οι οποίες δημιουργούν κενά στην υποχρέωση δημόσιας λογοδοσίας και τον δημόσιο έλεγχο. Τον παρελθόντα μήνα, η Επιτροπή Επαφών των επικεφαλής των ανώτατων οργάνων ελέγχου της ΕΕ και το Συνέδριο εξέφρασαν τους προβληματισμούς τους σχετικά με το ζήτημα αυτό και ζήτησαν, όταν διακυβεύονται δημόσια κονδύλια, να τηρούνται οι αρχές της διαφάνειας, της υποχρέωσης λογοδοσίας και του ελέγχου των δημόσιων οικονομικών. Η δημιουργία του ευρωπαϊκού μηχανισμού σταθερότητας υπεδείχθη ως ευκαιρία για την εφαρμογή των αρχών αυτών. Κύριε Πρόεδρε, Κύριοι Υπουργοί, Ο σεβασμός της αρχής της διαφάνειας και της υποχρέωσης λογοδοσίας αποτελεί ευθύνη όλων των δημόσιων θεσμών, πολλώ μάλλον δε των θεσμικών οργάνων της ΕΕ στην παρούσα συγκυρία, κατά την οποία η πίεση που ασκείται επί των δημόσιων οικονομικών είναι έντονη, η σημασία που έχει η επίτευξη των στόχων της ΕΕ είναι μεγάλη και η ανάγκη να αποκατασταθεί η εμπιστοσύνη των πολιτών της ΕΕ είναι επιτακτική. Είμαι πεπεισμένος ότι η ετήσια έκθεση την οποία είχα την τιμή να παρουσιάσω σήμερα ενώπιόν σας θα παράσχει στο Συμβούλιο σταθερή βάση, επί της οποίας στηριζόμενο αυτό να μπορέσει να επιτελέσει την αποστολή του ως προς τη διασφάλιση της υποχρέωσης λογοδοσίας σχετικά με τα κονδύλια της ΕΕ για το οικονομικό έτος 2010. Σας ευχαριστώ για την προσοχή σας. 5 EL