1 Η ΣΥΜΒΟΛΗ ΤΩΝ ΓΣΠ ΚΑΙ ΤΗΣ ΨΗΦΙΑΚΗΣ ΧΑΡΤΟΓΡΑΦΙΑΣ ΣΤΗ ΒΥΘΟΜΕΤΡΙΚΗ - ΙΖΗΜΑΤΟΛΟΓΙΚΗ ΕΡΕΥΝΑ ΤΟΥ ΠΥΘΜΕΝΑ ΤΗΣ ΛΙΜΝΗΣ ΤΗΣ ΚΑΣΤΟΡΙΑΣ Αλεξάνδρα ΖΕΡΒΑΚΟΥ, Ειρήνη ΖΑΝΑΝΙΡΙ και Παναγιώτης ΤΣΟΜΠΟΣ ΕΘΝΙΚΟ ΚΕΝΤΡΟ ΒΙΩΣΙΜΗΣ ΚΑΙ ΑΕΙΦΟΡΟΥ ΑΝΑΠΤΥΞΗΣ (Ε.Κ.Β.Α.Α.) ΙΝΣΤΙΤΟΥΤΟ ΓΕΩΛΟΓΙΚΩΝ ΚΑΙ ΜΕΤΑΛΛΕΥΤΙΚΩΝ ΕΡΕΥΝΩΝ & ΜΕΛΕΤΩΝ (Ι.Γ.Μ.Ε.Μ.) Ολυμπιακό Χωριό, Γ Είσοδος, 136 77 Αχαρναί, Αττική
ΕΘΝΙΚΟ ΚΕΝΤΡΟ ΒΙΩΣΙΜΗΣ ΚΑΙ ΑΕΙΦΟΡΟΥ ΑΝΑΠΤΥΞΗΣ (Ε.Κ.Β.Α.Α.) ΙΝΣΤΙΤΟΥΤΟ 2 ΓΕΩΛΟΓΙΚΩΝ ΚΑΙ ΜΕΤΑΛΛΕΥΤΙΚΩΝ ΕΡΕΥΝΩΝ & ΜΕΛΕΤΩΝ (Ι.Γ.Μ.Ε.Μ.) Ολυμπιακό Χωριό, Γ Είσοδος, 136 77 Αχαρναί, Αττική
Ι.Γ.Μ.Ε.M. Το Ι.Γ.Μ.Ε.M. είναι Ν.Π.Ι.Δ. και βάσει του νόμου αποτελεί τον Τεχνικό Σύμβουλο της Πολιτείας σε γεωεπιστημονικά θέματα. Αντικείμενά του είναι η γεωλογική έρευνα, η μελέτη και αξιολόγηση των ορυκτών και ενεργειακών πρώτων υλών (εκτός των υδρογονανθράκων) και των υπόγειων υδάτων της χώρας. Σ αυτά εντάσσονται: - Η τεκμηρίωση της δομής και των διεργασιών του Γεωλογικού περιβάλλοντος. - Η δημιουργία, επικαιροποίηση και συντήρηση ψηφιακών εθνικών βάσεων δεδομένων για το γεωπεριβάλλον και τους φυσικούς πόρους. - Η παραγωγή υψηλής ποιότητας γεωπληροφοριακών προϊόντων.
ΠΑΡΑΡΤΗΜΑΤΑ Ι.Γ.Μ.Ε.M. ΞΑΝΘΗ ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗ ΚΟΖΑΝΗ ΠΡΕΒΕΖΑ ΤΡΙΠΟΛΗ ΡΕΘΥΜΝΟ Στο Ι.Γ.Μ.Ε.M. υπηρετούν σήμερα περίπου 300 άτομα (στην Αθήνα και σε έξι Περιφερειακές Μονάδες σε Ξάνθη, Θεσσαλονίκη, Κοζάνη, Πρέβεζα, Τρίπολη, Ρέθυνο).
ΕΚΠΟΝΗΣΗ ΒΥΘΟΜΕΤΡΙΚΩΝ ΚΑΙ ΙΖΗΜΑΤΟΛΟΓΙΚΩΝ ΕΡΕΥΝΩΝ ΣΤΟΝ ΠΥΘΜΕΝΑ ΤΗΣ ΛΙΜΝΗΣ ΤΗΣ ΚΑΣΤΟΡΙΑΣ ΣΥΜΒΑΣΗ ΕΡΓΑΣΙΑΣ ΜΕΤΑΞΥ ΤΗΣ ΝΟΜΑΡΧΙΑΚΗΣ ΑΥΤΟΔΙΟΙΚΗΣΗΣ ΚΑΣΤΟΡΙΑΣ ΚΑΙ ΤΟΥ ΙΝΣΤΙΤΟΥΤΟΥ ΓΕΩΛΟΓΙΚΩΝ ΚΑΙ ΜΕΤΑΛΛΕΥΤΙΚΩΝ ΕΡΕΥΝΩΝ
ΑΝΤΙΚΕΙΜΕΝΟ ΤΗΣ ΣΥΜΒΑΣΗΣ Με βάση την απόφαση 72 της 21.04.2010 του 8 ου Πρακτικού της Νομαρχιακής Αυτοδιοίκησης Καστοριάς ανατέθηκε στο ΙΓΜΕ η εκπόνηση βυθομετρικών και ιζηματολογικών ερευνών στον πυθμένα της λίμνης της Καστοριάς, με σκοπό τον καθορισμό της ακριβούς μορφολογίας και της σύστασης των ιζημάτων του πυθμένα της λίμνης. Για το σκοπό αυτό προτάθηκε να εκτελεστούν οι κάτωθι εργασίες: 1. Εκτέλεση σεισμικών καταγραφών με διεύθυνση Α-Δ και Β-Ν. 2. Σύγχρονη καταγραφή του βάθους της λίμνης. 3. Λήψη δειγμάτων από την επιφάνεια του πυθμένα και στις θέσεις εισροής χειμάρρων σε επιλεγμένα σημεία της λίμνης. 4. Λήψη πυρήνων ιζημάτων σε επιλεγμένες θέσεις. 5. Πραγματοποίηση εργαστηριακών αναλύσεων (κοκκομετρία, μαγνητικές μετρήσεις, πετρογραφικοί προσδιορισμοί, γεωχημικές αναλύσεις μελέτη μικροαπολιθωμάτων).
ΕΠΙΠΡΟΣΘΕΤΕΣ ΥΛΟΠΟΙΗΘΕΙΣΕΣ ΕΡΓΑΣΙΕΣ (ΠΕΡΑΝ ΤΗΣ ΣΥΜΒΑΣΗΣ) ΠΑΛΥΝΟΛΟΓΙΚΗ ΜΕΛΕΤΗ ΣΤΑ ΛΙΜΝΑΙΑ ΙΖΗΜΑΤΑ ΓΕΩΧΗΜΙΚΗ ΕΡΕΥΝΑ ΤΩΝ ΙΖΗΜΑΤΩΝ ΤΗΣ ΛΙΜΝΗΣ ΓΕΩΛΟΓΙΚΟΣ ΧΑΡΤΗΣ ΤΗΣ ΛΕΚΑΝΗΣ ΑΠΟΡΡΟΗΣ ΤΗΣ ΛΙΜΝΗΣ ΚΑΣΤΟΡΙΑΣ ΜΑΓΝΗΤΙΚΗ ΕΠΙΔΕΚΤΙΚΟΤΗΤΑ ΤΩΝ ΙΖΗΜΑΤΩΝ ΤΗΣ ΛΙΜΝΗΣ ΧΑΡΤΕΣ ΣΥΓΚΕΝΤΡΩΣΕΩΝ ΔΙΑΛΥΜΕΝΟΥ ΟΞΥΓΟΝΟΥ ΚΑΙ ΘΕΡΜΟΚΡΑΣΙΑ (ανά μέτρο βάθους) ΣΧΕΔΙΑΣΜΟΣ / ΑΝΑΠΤΥΞΗ ΧΩΡΙΚΗΣ ΒΔ, ΕΙΣΑΓΩΓΗ /ΔΙΑΧΕΙΡΙΣΗ/ ΕΠΕΞΕΡΓΑΣΙΑ /ΑΝΑΛΥΣΗ ΔΕΔΟΜΕΝΩΝ ΚΑΙ ΚΑΤΑΣΚΕΥΗ ΘΕΜΑΤΙΚΩΝ ΧΑΡΤΩΝ ΣΕ ΠΕΡΙΒΑΛΛΟΝ ΓΣΠ
ΣΚΟΠΟΣ Ο κύριος στόχος της μελέτης ήταν η τεκμηρίωση της σημερινής κατάστασης (Οκτώβριος 2010) στην ευρύτερη περιοχή της λίμνης, έτσι ώστε να αποτελέσει συγκριτικό στοιχείο για οποιαδήποτε μελλοντική έρευνα που θα σχετίζεται με τη χωρο-χρονική παρακολούθηση της λίμνης.
ΓΕΝΙΚΑ ΧΑΡΑΚΤΗΡΙΣΤΙΚΑ Η λίμνη της Καστοριάς (ή Ορεστιάδα) είναι καρστικού τύπου και αποτελεί υπολειμματική μορφή των μεγάλων λιμνών του Νεογενούς και Τεταρτογενούς που δέσποζαν στο χώρο της Μακεδονίας. Βρίσκεται σε υψόμετρο 628 m και καταλαμβάνει επιφάνεια 32 km2, ενώ το μέγιστο πλάτος της αγγίζει τα 32,5 km και το μέγιστο μήκος της τα 28,3 km. Το μέγιστο βάθος της λίμνης έχει καταγραφεί 8,8 m νότια του λόφου του Προφήτη Ηλία, ενώ το μέσο βάθος δεν ξεπερνά τα 4,50 m.
ΤΕΧΝΙΚΟΣ ΕΞΟΠΛΙΣΜΟΣ Σεισμικές διασκοπήσεις βυθού Πυρηνοληψίες Δειγματοληψίες
13
ΑΠΟΤΕΛΕΣΜΑΤΑ ΕΡΕΥΝΩΝ
Σεισμικές διαδρομές, θέσεις δειγματοληψίας και πυρηνοληψίας 110 km σεισμικών καταγραφών 98 Επιφανειακά δείγματα 14 Πυρήνες
ΜΟΡΦΟΛΟΓΙΑ ΤΟΥ ΠΥΘΜΕΝΑ Επεξεργασία των σεισμικών καταγραφών Εκπόνηση του Βαθυμετρικού και Μορφολογικού χάρτη Μελέτη της στρωματογραφίας και της Τεκτονικής
ΣΕΙΣΜΙΚΕΣ ΚΑΤΑΓΡΑΦΕΣ
ΙΖΗΜΑΤΟΛΟΓΙΑ ΤΟΥ ΠΥΘΜΕΝΑ Κοκκομετρικές αναλύσεις Ερμηνεία των στοιχείων των κοκκομετρικών αναλύσεων Μικροσκοπική ανάλυση του κλάσματος της άμμου
Χαρακτηρισμός ιζημάτων με βάση τη διάμετρο των κόκκων τους Χαρακτηρισμός Χαλίκια Άμμοι Πηλοί Άργιλοι Περιγραφή Ιζήματα με διάμετρο κόκκων μεγαλύτερη από 2 mm Ιζήματα με διάμετρο κόκκων από 2 μέχρι 0,063 mm Ιζήματα με διάμετρο κόκκων από 0,063 μέχρι 0,039 mm Ιζήματα με διάμετρο κόκκων μικρότερη από 0,039 mm Αντιστοιχία μονάδων ø και χιλιοστών Διαμ σε mm Διάμ σε ø Τύπος Ιζ/τος 2 1 0,5 0.25 0,125 0.063 0,031 0.0156 0,0078 0,0039 0,0020 0,0010-1 0 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 Α Μ Μ Ο Ι Π Η Λ Ο Ι Α Ρ Γ Ι Λ Ο Ι
ΚΟΚΚΟΜΕΤΡΙΚΗ ΑΝΑΛΥΣΗ ΜΕ ΤΗΝ ΜΕΘΟΔΟ ΤΟΥ FOLK (1974) Μέθοδος των κοσκίνων για το διαχωρισμό των χονδρόκοκκων κλασμάτων Μέθοδος της πιπέτας για το διαχωρισμό των λεπτόκοκκων κλασμάτων
ΜΙΚΡΟΣΚΟΠΙΚΗ ΑΝΑΛΥΣΗ ΤΟΥ ΚΛΑΣΜΑΤΟΣ ΤΗΣ ΑΜΜΟΥ Ποσοτική και ποιοτική ανάλυση Κρυσταλλοκλάστες: ανέρχονται σε ποσοστό περίπου 48% Λιθοκλάστες: ανέρχονται σε ποσοστό περίπου 48% Βιογενή συστατικά: σε ποσοστό μικρότερο του 2% Άλλα συστατικά: σε ποσοστό μικρότερο του 2% Αντιπροσωπευτικό δείγμα άμμων με διάμετρο κόκκων από 0 έως 1 ø Αντιπροσωπευτικό δείγμα άμμων με διάμετρο κόκκων 4ø.
ΑΡΓΙΛΛΟΣ-CLAY 100% Τριγωνικό διάγραμμα κατανομής των ιζημάτων σε λιθολογικούς χαρακτήρες ανάλογα με το ποσοστό (%) της άμμου, του πηλού και της αργίλου (κατά Shepard, 1954). Τα κόκκινα σύμβολα αντιστοιχούν στα δείγματα που ελήφθησαν από τον πυθμένα της λίμνης της Καστοριάς. ΑΜΜΟΣ-SAND 100% Χαρακτηρισμός ιζήματος 75:25 50:50 25:75 Αναλογία Αμμου-Πηλού Περιεκτικότητα Χαρακτηρισμός ιζήματος ΠΗΛΟΣ-SILT 100% Περιεκτικότητα ΑΜΜΟΣ Σε άμμο > 75%) ΑΡΓΙΛΟΥΧΟΣ ΠΗΛΟΣ Σε πηλό 50-75 % Σε άργιλο 25-50 % ΠΗΛΟΣ Σε πηλό > 75% ΠΗΛΟΥΧΟΣ ΑΡΓΙΛΟΣ Σε πηλό 25-50 % Σε άργιλο 50-75 % ΑΡΓΙΛΟΣ Σε άργιλο > 75% ΑΜΜΟΥΧΟΣ ΑΡΓΙΛΟΣ Σε άργιλο 50-75 % Σε άμμο 25-50 % ΠΗΛΟΥΧΟΣ ΑΜΜΟΣ Σε άμμο 50-75 % Σε πηλό 25-50 % ΑΡΓΙΛΟΥΧΟΣ ΑΜΜΟΣ Σε άργιλο 25-50 % Σε άμμο 50-75 % ΑΜΜΟΥΧΟΣ ΠΗΛΟΣ Σε άμμο 25-50 % Σε πηλό 50-75 % ΑΜΜΟΣ-ΠΗΛΟΣ-ΑΡΓΙΛΟΣ Σε άμμο 20-60 % Σε πιλό 20-60 % Σε άργιλο 20-60 %
ΓΕΩΛΟΓΙΑ Η γεωλογία της ευρύτερης περιοχής της Καστοριάς χαρακτηρίζεται από τρία κύρια στοιχεία: Την εμφάνιση μεγάλης έκτασης κρυσταλλοσχιστωδών πετρωμάτων Την αλπική ορογένεση στο Τριτογενές, η οποία οδήγησε στη δημιουργία εκτεταμένων ορεινών όγκων και Τον έντονο τεκτονισμό κατά το Αν. Τριτογενές και Τεταρτογενές.
ΤΕΚΤΟΝΙΚΗ ΒΔ ΕΝΔΕΙΚΤΙΚΗ ΓΕΩΛΟΓΙΚΗ ΤΟΜΗ ΤΗΣ ΕΥΡΥΤΕΡΗΣ ΠΕΡΙΟΧΗΣ ΤΗΣ ΛΙΜΝΗΣ ΤΗΣ ΚΑΣΤΟΡΙΑΣ ΣΧΗΜΑΤΙΚΗ ΓΕΩΛΟΓΙΚΗ ΤΟΜΗ ΤΗΣ ΕΥΡΥΤΕΡΗΣ ΠΕΡΙΟΧΗΣ ΤΗΣ ΛIΜΝΗΣ ΤΗΣ ΚΑΣΤΟΡΙΑΣ ΝΑ ΒΔ m 1000 Κωστώ Αλιάκμωνας Αγ. Τριάδα Πόλη Καστοριάς Λίμνη Καστοριάς Κάμπος Αγ. Νικόλαος Γκούφα ΝΑ m 1000 500 500 0 1 2 Km Ορατά ρήγματα Πρόσφατες αλουβιακές αποθέσεις Ασβστόληθοι Τριαδικής-Ιουρασικής ηληκίας Πιθανά ρήγματα Πλευρικά κορρήματα Γνεύσιοι Τεκτονική αποκόλληση
ΠΑΛΥΝΟΛΟΓΙΑ (1) Ο ορισμός Παλυνολογία είναι σχετικά πρόσφατος δόθηκε για πρώτη φορά από τους Άγγλους βοτανικούς, HYDE και WILLIAMS και προέρχεται από την Ελληνική λέξη "Παλύνειν" που σημαίνει διασκορπίζω σκόνη και κατ' επέκταση γύρη. Η Παλυνολογία είναι μια ειδικότητα με πολυάριθμες εφαρμογές και εγγίζει πολλούς επιστημονικούς και οικονομικούς τομείς.
ΠΑΛΥΝΟΛΟΓΙΑ (2) Α. Ασχολείται με τη μελέτη διαφόρων μικροοργανισμών με οργανικό περίβλημα που εγκλείονται στα ιζηματογενή κυρίως πετρώματα δηλ. των σπόρων, των γυρεοκόκκων, των δινομαστιγωτών (φυτοπλαγκτόν), Τασμανίτες, Χιτινόζωα, Ακριτάρχα κ.α.). Β. Συμβάλλει στην επίλυση προβλημάτων στρωματογραφίας, την πληρέστερη γνώση παλαιογεωγραφίας, παλαιοκλιματολογίας και ιζηματολογίας. Γ. Συμβάλλει στη μελέτη της εξέλιξης της οργανικής ύλης κατά την διαγένεση και το σχηματισμό των πετρελαίων και των λιγνιτών.
Φωτογραφίες Δινομαστιγωτών σε ηλεκτρονικό μικροσκόπιο
ΣΤΟΧΟΙ ΤΗΣ ΠΑΛΥΝΟΛΟΓΙΚΗΣ ΜΕΛΕΤΗΣ Η μελέτη των ιζημάτων είχε στόχο: Τη χρονολόγηση των λιμναίων ιζημάτων Τον προσδιορισμό περιεκτικότητας της Οργανικής ύλης στα ιζήματα της λίμνης Την αναγνώριση και τη σύσταση της μικροχλωρίδας στο χερσαίο και υδάτινο περιβάλλον Την ερμηνεία των συνθηκών του παλαιοπεριβάλλοντος και της εξέλιξή του Την αναπαράσταση της βλάστησης στην ευρύτερη περιοχή της λίμνης της Καστοριάς κατά τα τελευταία 3.620 χρόνια.
Η περιεκτικότητα της οργανικής ύλης στα ιζήματα θεωρείται υψηλή (2-14%) και πρέπει να οφείλεται στη μεγάλη ποσότητα αιωρούμενης οργανικής ύλης που καθιζάνει σταδιακά και αποτίθεται στο πυθμένα της λίμνης. Αυτή προέρχεται κυρίως από την υψηλή παραγωγικότητα των μικροοργανισμών λόγω ευτροφισμού καθώς και από την τροφοδοσία χερσογενούς οργανικού υλικού στη λίμνη.
Η ακριβής χρονολόγηση των ιζημάτων πραγματοποιήθηκε με τη μέθοδο του C14 σε κομμάτι φυτικού υπολείμματος ξύλου που χρονολογήθηκε στα 2300 χρόνια πριν από σήμερα. Ταχύτητα ιζηματογένεσης = ένα εκατ. ιζήματος / 22 χρόνια
ΜΑΓΝΗΤΙΚΗ ΕΠΙΔΕΚΤΙΚΟΤΗΤΑ ΙΖΗΜΑΤΩΝ - ΣΥΓΚΕΝΤΡΩΣΕΙΣ ΔΙΑΛΥΜΕΝΟΥ ΟΞΥΓΟΝΟΥ ΚΑΙ ΘΕΡΜΟΚΡΑΣΙΑ Οι σημαντικότερες ανωμαλίες μαγνητικής επιδεκτικότητας καταγράφονται στο δυτικό-βορειοδυτικό και στο νοτιοδυτικό και ανατολικό τμήμα της λίμνης, στην περιοχή γύρω από το δέλτα του Ξηροπόταμου και επιβεβαιώνουν τα ευρήματα των ιζηματολογικών αναλύσεων. Οι συγκεντρώσεις του διαλυμένου οξυγόνου και η θερμοκρασία του νερού κινήθηκαν σε φυσιολογικά πλαίσια στην επιφάνεια και στα διάφορα βάθη της λίμνης της Καστοριάς.
ΓΕΩΧΗΜΙΚΗ ΕΡΕΥΝΑ Δειγματοληψία Προπαρασκευή των δειγμάτων Ανάλυση των δειγμάτων Ποιοτικός έλεγχος αποτελεσμάτων Δημιουργία βάσεων δεδομένων, στατιστική επεξεργασία & κατασκευή γεωχημικών χαρτών Ερμηνεία & συγγραφή μελέτης 35
ΓΕΩΧΗΜΙΚΗ ΕΡΕΥΝΑ Για το σκοπό αυτό χρησιμοποιήθηκαν τα υπάρχοντα αποτελέσματα της γεωχημείας των στερεών υλικών που εισέρχονται στη λίμνη, ήτοι 432 δειγμάτων ιζήματος ρέματος από την αναγνωριστική γεωχημική έρευνα, που υλοποίησε το Ι.Γ.Μ.Ε. στο πλαίσιο του έργου της «Γεωχημικής Έρευνας Ελλάδας» (Πρόγραμμα Δημοσίων Επενδύσεων 461700), τα οποία συμπληρώθηκαν από δειγματοληψίες που υλοποιήθηκαν στο πλαίσιο του παρόντος έργου.
4479800 4484800 4489800 4494800 4499800 4503800 4503800 4499800 4494800 4489800 4484800 4479800 260200 265200 270200 275200 280200 285200 287600 Θέσεις δειγματοληψίας ιζήματος ρέματος παλαιότερων αναγνωριστικών γεωχημικών ερευνών του Ι.Γ.Μ.Ε. (Έργο Π.Δ.Ε. 461700 "Γεωχημική Έρευνα Ελλάδας") Θέσεις δειγματοληψίας ιζήματος ρέματος αυτής της μελέτης "Εκπόνηση Βυθομετρικών και Ιζηματολογικών Ερευνών στον Πυθμένα της Λίμνης Καστοριάς" Βυσσινίας Ρ. 3 δείγματα ιζήματος ρέματος Τοιχίου Ρ. Τοιχίον Απόσκεπος Ρ. Παλαιόν Ιδιόκτητον Τοιχίου Ρ. Μεταμόρφωση Ρ. Μελισσότοπος Ξηροπόταμος Ρ. Βασιλειάς KAST01 Νέον Ιδιόκτητον ΚΑΣΤΟΡΙΑ Χερσ. Κορίτσα ΛΙΜΝΗ ΚΑΣΤΟΡΙΑΣ Πολυκάρπη Φωτεινή Ρ. Ξηροπόταμος Ρ. Λιθιά Θέσεις δειγματοληψίας ιζήματος ρέματος αυτής της μελέτης Μαυροχώριον Κορησός Δισπηλιόν Σημ.: Η μη ακριβής σύμπτωση των θέσεων δειγματοληψίας ιζήματος ρέματος των παλαιότερων ερευνών του Ι.Γ.Μ.Ε. με το υδρογραφικό δίκτυο οφείλεται στην μετατροπή των UTM συντεταγμένων σε ΕΓΣΑ'87 B KAST10 0m 1000m 2000m Σύστημα αναφοράς: ΕΓΣΑ'87 ΧΑΡΤΗΣ 13 260200 265200 270200 275200 280200 285200 287600 KAST15
4484500 4484500 4485500 4486500 4487500 4488500 4489500 4490500 4491500 4492500 267000 268000 269000 270000 271000 272000 273000 4485500 4486500 4487500 4488500 4489500 4490500 4491500 4492500 KAS-050 Νέον Ιδιόκτητον KAS-009 KASC5-1 KAS-036 KAS-137 KAS-122 KAS-038 KAS-097 KAS-089 ΚΑΣΤΟΡΙΑ KAS-013 KAS-049 KASC4-1 KAS-133 KAS-135 KAS-026 KAS-112 Παλαιόν Ιδιόκτητον KAS-002 KAS-020 KASC13-1 KAS-072 KAS-041 KAS-128 KAS-071 KAS-055 KASC14-1 KAS-118 KAS-140 KAS-082 ΚΑS-025 KAS-048 KAS-063 ΚΑS-117 KASC11-1 KAS-024 KAS-075 KAS-028 KAS-058 Χερσόνησος Κορίτσα KAS-100 KAS-096 KAS-069 112 Επιφανειακά λιμναία ιζήματα KAS-108 KAS-083 KASC12-1 KAS-123 KAS-030 KAS-127 KAS-102 Δισπηλιόν B KAS-037 KAS-034 KAS-053 KAS-085 KAS-073 KASC3-1 KAS-119 0m 500m 1000m Σύστημα αναφοράς: ΕΓΣΑ'87 KAS-088 KAS-017 KAS-070 KAS-114 ΛΙΜΝΗ ΚΑΣΤΟΡΙΑΣ KAS-086 Μαυροχώριον KAS-001 KAS-019 KAS-054 KAS-011 KASC1-1 KAS-032 KASC2-1 KAS-095 KAS-062 KAS-092 KAS-120 KAS-134 KASC8-1 KAS-005 KAS-060 KAS-040 KAS-006 KAS-074 KASC10-1 KAS-012 KAS-078 KASC7-1 KAS-044 KAS-064 Πολυκάρπη KAS-094 KASC6-1 KAS-065 KAS-003 KAS-014 KAS-132 KASC9-1 KAS-080 KAS-007 KAS-091 KAS-115 KAS-018 KAS-015 KAS-090 KAS-124 ΚΑS-126 KAS-121 KAS-029 KAS-081 KAS-125 KAS-045 KAS-139 KAS-042 KAS-010 KAS-107 KAS-008 ΚΑS-057 KAS-113 267000 268000 269000 270000 271000 272000 273000 KAS-079 ΧΑΡΤΗΣ 14 KAS-134 KAS-070 KAS-073
4484500 267000 268000 269000 270000 271000 272000 273000 4485500 4486500 4487500 4488500 4489500 4490500 4491500 4492500 4484500 4485500 4486500 4487500 4488500 4489500 4490500 4491500 4492500 ΣΤΗ ΛΙΜΝΗ ΚΑΣΤΟΡΙΑΣ Νέον Ιδιόκτητον KASC5 KASFL6 ΚΑΣΤΟΡΙΑ KASC14 KASC4 KASC11 KASC13 18 Πλημμυρικά ιζήματα από 6 θέσεις Παλαιόν Ιδιόκτητον KASC12 Χερσόνησος Κορίτσα KASC3 Δισπηλιόν B 0m 500m 1000m Σύστημα αναφοράς: ΕΓΣΑ'87 ΛΙΜΝΗ ΚΑΣΤΟΡΙΑΣ KASFL3 KASC2 KASC9 KASC8 KASC6 KASFL5 KASC7 KASFL1 KASC1 KASFL4 KASC10 KASFL2 Μαυροχώριον 267000 268000 269000 270000 271000 272000 273000 Πολυκάρπη ΧΑΡΤΗΣ 15
4484500 267000 268000 269000 270000 271000 272000 273000 KASFL3 4485500 4486500 4487500 4488500 4489500 4490500 4491500 4492500 4484500 4485500 4486500 4487500 4488500 4489500 4490500 4491500 4492500 ΣΤΗ ΛΙΜΝΗ ΚΑΣΤΟΡΙΑΣ 42 δείγματα από 14 πυρήνες λιμναίου ιζήματος KASFL6 Νέον Ιδιόκτητον KASC14 ΚΑΣΤΟΡΙΑ KASC5 KASC4 Παλαιόν Ιδιόκτητον KASC11 KASC12 KASC13 Χερσόνησος Κορίτσα KASC3 ΛΙΜΝΗ ΚΑΣΤΟΡΙΑΣ KASC2 KASC9 KASC8 KASC6 KASFL4 KASC10 KASC7 Πολυκάρπη KASFL1 KASFL2 Μαυροχώριον KASC1 KASFL5 Δισπηλιόν B 0m 500m 1000m Σύστημα αναφοράς: ΕΓΣΑ'87 267000 268000 269000 270000 271000 272000 273000 ΧΑΡΤΗΣ 15
ΞΗΡΑΝΣΗ ΤΩΝ ΔΕΙΓΜΑΤΩΝ
ΚΟΣΚΙΝΙΣΜΑ ΤΩΝ ΔΕΙΓΜΑΤΩΝ, ΟΜΟΙΟΓΕΝΟΠΟΙΗΣΗ ΚΑΙ ΔΙΑΧΩΡΙΣΜΟΣ ΣΕ ΥΠΟΔΕΙΓΜΑΤΑ
ΧΗΜΙΚΗ ΑΝΑΛΥΣΗ ΤΩΝ ΔΕΙΓΜΑΤΩΝ Ag, Al, As, B, Ba, Be, Bi, Ca, Cd, Ce, Co, Cr, Cu, Fe, Ga, Ge, Hg, K, La, Li, Mg, Mn, Mo, Na, Nb, Ni, P, Pb, Rb, Re, S, Sb, Sc, Se, Sn, Sr, Ta, Te, Th, Ti, Tl, U, V, W, Y, Zn και Zr (47 στοιχεία). Προσδιορίστηκαν, επίσης, το ph, ο ολικός άνθρακας και το ολικό θείο μόνο στα επιφανειακά λιμναία ιζήματα.
ΧΗΜΙΚΑ ΑΠΟΤΕΛΕΣΜΑΤΑ
4479800 4484800 4489800 4494800 4499800 4503800 ΛΙΜΝΗ 4503800 4479800 4499800 4494800 4489800 4484800 4484500 4484500 4485500 4486500 4487500 4488500 4489500 4490500 4491500 4492500 4484500 4484500 4485500 4486500 4487500 4488500 4489500 4490500 4491500 4492500 ΙΝΣΤΙΤΟΥΤΟ ΓΕΩΛΟΓΙΚΩΝ ΚΑΙ ΜΕΤΑΛΛΕΥΤΙΚΩΝ ΕΡΕΥΝΩΝ (Ι.Γ.Μ.Ε.) ΕΡΓΟ "ΕΚΠΟΝΗΣΗ ΒΥΘΟΜΕΤΡΙΚΩΝ ΚΑΙ ΙΖΗΜΑΤΟΛΟΓΙΚΩΝ ΕΡΕΥΝΩΝ ΣΤΟΝ ΠΥΘΜΕΝΑ ΤΗΣ ΛΙΜΝΗΣ ΚΑΣΤΟΡΙΑΣ" ΑΝΑΘΕΤΟΥΣΑ ΑΡΧΗ: ΝΟΜΑΡΧΙΑΚΗ ΑΥΤΟΔΙΟΙΚΗΣΗ ΚΑΣΤΟΡΙΑΣ ΚΑΤΑΝΟΜΗ ΤΟΥ ΜΟΛΥΒΔΟΥ (Pb mg/kg) ΣΤΑ ΔΕΙΓΜΑΤΑ ΙΖΗΜΑΤΟΣ ΡΕΜΑΤΟΣ ΤΗΣ ΛΕΚΑΝΗΣ ΑΠΟΡΡΟΗΣ ΤΗΣ ΛΙΜΝΗΣ ΚΑΣΤΟΡΙΑΣ 260200 265200 270200 275200 280200 285200 287600 49 χάρτες αποτελεσμάτων επιφανειακών λιμναίων ιζημάτων ΙΝΣΤΙΤΟΥΤΟ ΓΕΩΛΟΓΙΚΩΝ ΚΑΙ ΜΕΤΑΛΛΕΥΤΙΚΩΝ ΕΡΕΥΝΩΝ (Ι.Γ.Μ.Ε.) ΕΡΓΟ "ΕΚΠΟΝΗΣΗ ΒΥΘΟΜΕΤΡΙΚΩΝ ΚΑΙ ΙΖΗΜΑΤΟΛΟΓΙΚΩΝ ΕΡΕΥΝΩΝ ΣΤΟΝ ΠΥΘΜΕΝΑ ΤΗΣ ΛΙΜΝΗΣ ΚΑΣΤΟΡΙΑΣ" ΑΝΑΘΕΤΟΥΣΑ ΑΡΧΗ: ΝΟΜΑΡΧΙΑΚΗ ΑΥΤΟΔΙΟΙΚΗΣΗ ΚΑΣΤΟΡΙΑΣ ΚΑΤΑΝΟΜΗ ΤΟΥ ΜΟΛΥΒΔΟΥ (Pb mg/kg) ΣΤΑ ΔΕΙΓΜΑΤΑ ΤΩΝ ΠΥΡΗΝΩΝ ΤΩΝ ΛΙΜΝΑΙΩΝ ΙΖΗΜΑΤΩΝ ΚΑΙ ΤΩΝ ΚΑΘΕΤΩΝ ΤΟΜΩΝ ΤΩΝ ΠΛΗΜΜΥΡΙΚΩΝ ΙΖΗΜΑΤΩΝ ΤΗΣ ΛΙΜΝΗΣ ΚΑΣΤΟΡΙΑΣ 267000 268000 269000 270000 271000 272000 273000 KASFL3 Μόλυβδος (Pb) (mg/kg) 1-6 (20) 6-8 (23) 8-10 (23) 10-14 (138) 14-20 (99) 20-28 (79) 28-32 (22) 32-41 (16) 41-200 (12) Σημ.: Σε παρένθεση ο αριθμός των δειγμάτων στην κάθε κλάση Νέον Ιδιόκτητον ΚΑΣΤΟΡΙΑ Παλαιόν Ιδιόκτητον Δισπηλιόν Τοιχίον ΚΑΣΤΟΡΙΑΣ 0m Πολυκάρπη Μαυροχώριον B 1000m 2000m Σύστημα αναφοράς: ΕΓΣΑ'87 Κορησός Μελισσότοπος 260200 265200 270200 275200 280200 285200 287600 Λιθιά Βασιλειάς Στατιστικές παράμετροι Αριθμός δειγμάτων Ελάχιστη τιμή 5o εκατοστημόριο 1ο τεταρτημόριο Διάμεση τιμή 3ο τεταρτημόριο 95ο εκατοστημόριο Μέγιστη τιμή 13 γεωχημικοί χάρτες των αποτελεσμάτων της Αναγνωριστικής Γεωχημικής Έρευνας Pb (mg/kg) 432 1 6 10 14 20 32 200 ΧΑΡΤΗΣ 81 4485500 4486500 4487500 4488500 4489500 4490500 4491500 4492500 Στατιστικές παράμετροι επιφανειακών λιμναίων ιζημάτων Aριθμός δειγμάτων Ελάχιστη τιμή 5ο εκαστημόριο 1ο τεταρτημόριο Διάμεση τιμή 3ο τεταρτημόριο 95ο εκαστημόριο Μέγιστη τιμή Όριο ανίχνευσης Αναλογική διανομή της διασποράς Διευρυμένη αβεβαιότητα των μετρήσεων στο 95% επίπεδο εμπιστοσύνης ΙΝΣΤΙΤΟΥΤΟ ΓΕΩΛΟΓΙΚΩΝ ΚΑΙ ΜΕΤΑΛΛΕΥΤΙΚΩΝ ΕΡΕΥΝΩΝ (Ι.Γ.Μ.Ε.) ΕΡΓΟ "ΕΚΠΟΝΗΣΗ ΒΥΘΟΜΕΤΡΙΚΩΝ ΚΑΙ ΙΖΗΜΑΤΟΛΟΓΙΚΩΝ ΕΡΕΥΝΩΝ ΣΤΟΝ ΠΥΘΜΕΝΑ ΤΗΣ ΛΙΜΝΗΣ ΚΑΣΤΟΡΙΑΣ" ΑΝΑΘΕΤΟΥΣΑ ΑΡΧΗ: ΝΟΜΑΡΧΙΑΚΗ ΑΥΤΟΔΙΟΙΚΗΣΗ ΚΑΣΤΟΡΙΑΣ 268000 269000 270000 271000 272000 267000 273000 ½±»ΕΔΉΊ 1.13% µιη ΌΉΊ 98.87% +/- 5.24% 112 3.8 7.5 21.3 31.0 38.7 42.2 44.0 0.2 Μόλυβδος (Pb) (mg/kg) 3.8-7.5 (6) 7.5-12.0 (6) 12.0-21.3 (16) 21.3-31.0 (28) 31.0-38.7 (28) 38.7-41.3 (16) 41.3-42.2 (6) 42.2-42.9 (3) 42.9-44.0 (3) mg/kg mg/kg mg/kg mg/kg mg/kg mg/kg mg/kg mg/kg Νέον Ιδιόκτητον Σημ.: Σε παρένθεση ο αριθμός των δειγμάτων στην κάθε κλάση ΚΑΤΑΝΟΜΗ ΤΟΥ ΜΟΛΥΒΔΟΥ (Pb mg/kg) ΣΤΑ ΔΕΙΓΜΑΤΑ ΤΩΝ ΕΠΙΦΑΝΕΙΑΚΩΝ ΛΙΜΝΑΙΩΝ ΙΖΗΜΑΤΩΝ ΤΗΣ ΛΙΜΝΗΣ ΚΑΣΤΟΡΙΑΣ ΚΑΣΤΟΡΙΑ Παλαιόν Ιδιόκτητον Δισπηλιόν B 0m 500m 1000m Σύστημα αναφοράς: ΕΓΣΑ'87 ΛΙΜΝΗ ΚΑΣΤΟΡΙΑΣ Άμμος Άμμος - Πηλός - Άργιλος Αργιλούχος πηλός Μαυροχώριον Πηλός Πηλούχος άμμος Πηλούχος άργιλος 268000 269000 270000 271000 272000 267000 273000 Πολυκάρπη ΧΑΡΤΗΣ 82 4485500 4486500 4487500 4488500 4489500 4490500 4491500 4492500 Στατιστικές παράμετροι δειγμάτων πυρήνων λιμναίων ιζημάτων Aριθμός δειγμάτων Ελάχιστη τιμή 5ο εκαστημόριο 1ο τεταρτημόριο Διάμεση τιμή 3ο τεταρτημόριο 95ο εκαστημόριο Μέγιστη τιμή Όριο ανίχνευσης Στατιστικές παράμετροι δειγμάτων κάθετων τομών πλημμυρικών ιζημάτων Aριθμός δειγμάτων Ελάχιστη τιμή 5ο εκαστημόριο 1ο τεταρτημόριο Διάμεση τιμή 3ο τεταρτημόριο 95ο εκαστημόριο Μέγιστη τιμή Όριο ανίχνευσης Ο σταυρός δείχνει την ακριβή θέση του πυρήνα στην λίμνη ή της κάθετης τομής στα πλημμυρικά ιζήματα Βάθος σε εκατοστά (cm) από την επιφάνεια του πυθμένας της λίμνης ή της επιφάνειας του εδάφους 42 13.7 16.8 21.5 29.4 34.0 38.5 41.0 0.2 18 3.7 5.0 9.5 15.3 19.3 21.1 21.7 0.2 mg/kg mg/kg mg/kg mg/kg mg/kg mg/kg mg/kg mg/kg Νέον Ιδιόκτητον mg/kg mg/kg mg/kg mg/kg mg/kg mg/kg mg/kg mg/kg KASC5 90 164 ΥΠΟΜΝΗΜΑ 21 39 50 71 94 120 KASC1 KASFL1 118 113 115 122 120 119 KASFL6 21 39 50 71 94 120 ΚΑΣΤΟΡΙΑ 29.7 21.3 KASC14 56 91 116 Συγκέντρωση του χημικού στοιχείου σε mg/kg KASC4 87 102 18.4 20.2 18.8 21.0 19.5 19.9 Αριθμός πυρήνα λιμναίου ιζήματος Αριθμός κάθετης τομής πλημμυρικού ιζήματος 37.1 34.0 23.8 27.8 13.7 Παλαιόν Ιδιόκτητον 107 156 174 24.1 52 41.0 32 94 138 198 KASC11 KASC13 33.1 36.5 94 36.7123 35.0 33.0 30.7 KASC3 14 23 32 50 66 B KASC12 32.5 17.7 16.9 16.0 38.5 21.5 18.5 Δισπηλιόν 0m 500m 1000m Σύστημα αναφοράς: ΕΓΣΑ'87 ΛΙΜΝΗ ΚΑΣΤΟΡΙΑΣ 39 98 109 KASC2 48 87 16.6 16.4 21.7 57 83 137 50 80 138 KASC6 73 113 130 38.5 29.0 KASC9 22.9 34.0 KASC8 41.0 37.8 35.3 KASFL1 22.9 29.5 29.4 32.0 25 83 100 9 7.7 58 23 7.7 101 154 KASFL5 3.7 0.0 5.2 KASC7 21.4 28.3 87 0.0 29.4 33 16.8 112 13.2 70 79 KASFL4 13 36 44 25 KASC1 8.5 12.7 14.1 78 100 148 KASFL2 12.8 19.8 22.8 KASC10 31.9 25.6 18.4 Πολυκάρπη Μαυροχώριον ΧΑΡΤΗΣ 83 267000 268000 269000 270000 271000 272000 273000 46 χάρτες των πυρήνων των λιμναίων ιζημάτων και των κάθετων τομών των πλημμυρικών ιζημάτων
ΓΕΩΓΡΑΦΙΚΑ ΣΥΣΤΗΜΑΤΑ ΠΛΗΡΟΦΟΡΙΩΝ Οι λειτουργίες ενός ΓΣΠ μπορούν να χρησιμοποιηθούν όπου υπάρχει ανάγκη για διαχείριση, επεξεργασία χωρικών δεδομένων ή και ανάλυση της χωρικής τους διάστασης και ως εκ τούτου είναι ιδανικά για τη μελέτη, διαχείριση και εκτίμηση του περιβάλλοντος. Στα πλαίσια της παρούσης μελέτης, τα ΓΣΠ επιλέχθηκαν ως το ιδανικότερο εργαλείο για την εισαγωγή, αποθήκευση, διαχείριση/επεξεργασία, ανάλυση και χαρτογραφική απεικόνιση όλων των δεδομένων που προέκυψαν κατά την εκπόνηση των εργασιών πεδίου στην ευρύτερη περιοχή της λίμνης της Καστοριάς αλλά και την εργαστηριακή επεξεργασία. Πιο συγκεκριμένα, τα στάδια εργασίας στο ΓΣΠ ήταν τα παρακάτω:
ΣΤΑΔΙΑ ΕΡΓΑΣΙΑΣ (1/2) Καθορισμός γεωγραφικής βάσης δεδομένων, εννοιολογικός λογικός φυσικός σχεδιασμός της ΒΔ. Ανάπτυξη της ΒΔ: Εισαγωγή διανυσματικών δεδομένων με ψηφιοποίηση (Heads up digitizing) Εισαγωγή διανυσματικών δεδομένων από πίνακες τύπου excel (.xls) με πληροφορία της θέσης για κάθε χωρική οντότητα Εισαγωγή ψηφιδωτών δεδομένων
ΣΤΑΔΙΑ ΕΡΓΑΣΙΑΣ (2/2) Διαχείριση δεδομένων (γεωγραφικοί μετασχηματισμοί, έλεγχος/διόρθωση δεδομένων, τροποποιήσεις γεωμετρικών περιγραφικών χαρακτηριστικών, διαδικασίες γενίκευσης διαμελισμού δεδομένων κ.ά.). Ανάλυση δεδομένων χρήση μεθόδων και τεχνικών χωρικής παρεμβολής για τη δημιουργία ψηφιακών αναγλύφων και επιφανειακών κατανομών. Χαρτοσύνθεση γεωθεματικών χαρτών με επιμέλεια όλων των χαρτογραφικών, γραφικών και εποπτικών στοιχείων τους (θέμα χάρτη, υπόμνημα, στρωματογραφική στήλη, γεωλογική τομή, κλίμακα, διαγράμματα, πληροφοριακά κείμενα κ.ά.).
ΒΑΣΗ ΔΕΔΟΜΕΝΩΝ (1/3) Τα διάφορα στοιχεία που καταχωρούνται σε ένα ΓΣΠ πρέπει να είναι οργανωμένα με τέτοιο τρόπο ώστε να επιτρέπουν, με το μικρότερο δυνατό κόστος (σε χρήμα και χρόνο), τη λήψη όλων των πληροφοριών που χρειάζονται οι χρήστες. Μια χωρική ή γεωγραφική βάση δεδομένων είναι μια συλλογή δεδομένων με χωρική αναφορά, που λειτουργεί ως ένα μοντέλο της πραγματικότητας.
ΒΑΣΗ ΔΕΔΟΜΕΝΩΝ (2/3) Η αποθήκευση, επεξεργασία και ανάλυση των δεδομένων που παρήχθησαν σε όλες τις φάσεις υλοποίησης του συγκεκριμένου ερευνητικού έργου υλοποιήθηκε σε μία προσωπική γεωβάση (ArcGIS Personal Geodatabase, ESRI), που αποτελεί μία ειδική μορφή αποθήκευσης δεδομένων, σχεδιασμένη για τις ανάγκες του λογισμικού ArcGIS 9x της ESRI, όπου τα χωρικά γεωμετρικά δεδομένα αποθηκεύονται μαζί με τις περιγραφικές πληροφορίες σε πίνακες της Microsoft Access. Το χρησιμοποιούμενο προβολικό σύστημα είναι το Ελληνικό Γεωδαιτικό Σύστημα Αναφοράς (Datum: D_GGRS_1987, Spheroid: GRS_1980) ή ΕΓΣΑ 87, όπως κοινά αναφέρεται.
ΒΑΣΗ ΔΕΔΟΜΕΝΩΝ (3/3) Τα διανυσματικά δεδομένα εισήχθησαν σε ομάδες οντοτήτων (feature classes) και ταξινομήθηκαν θεματικά σε σύνολα ομάδων οντοτήτων (feature datasets). Επιπλέον, στη χωρική ΒΔ εισήχθησαν και ψηφιδωτά δεδομένα που παρήχθησαν με μεθόδους χωρικής παρεμβολής (π.χ. η κατανομή θερμοκρασίας της λίμνης σε διάφορα βάθη).
ΠΕΡΙΕΧΟΜΕΝΟ ΒΔ (1/7) Feature dataset Bathymetry: Βαθυμετρικά δεδομένα που παρήχθησαν από εργασίες πεδίου και ψηφιακή επεξεργασία. Feature dataset Bibliography: Βιβλιογραφικά δεδομένα. Feature dataset Coast: Σημειακά, γραμμικά και πολυγωνικά δεδομένα που αφορούν στην ακτογραμμή της λίμνης και προέρχονται από ψηφιοποίηση αυτής με βάση παλαιότερες και νεότερες δορυφορικές εικόνες αλλά και τον τοπογραφικό χάρτη της ΓΥΣ (κλίμακα 1:50.000). Feature dataset Corine: Δεδομένα χρήσεων γης κάλυψης γης για την ευρύτερη περιοχή μελέτης που ελήφθησαν από το Πρόγραμμα CORINE της Ευρωπαϊκής Ένωσης.
ΠΕΡΙΕΧΟΜΕΝΟ ΒΔ (2/7) Feature dataset Fishnet: Σημειακά και γραμμικά δεδομένα του καννάβου εργασίας εντός της λίμνης (περιλαμβάνονται προεπιλεγμένες πιθανές θέσεις δειγματοληψίας κατά την προετοιμασία της εργασίας πεδίου). Feature dataset Frame: Πολύγωνο οριοθέτησης ευρύτερης περιοχής μελέτης. Feature dataset Geochemistry: Σημειακά γεωχημικά δεδομένα που προέρχονται από εργαστηριακές αναλύσεις και επεξεργασία δειγμάτων που ελήφθησαν από τον πυθμένα της λίμνης, από πυρήνες, πλημμυρικά ιζήματα και ιζήματα ρέματος στην ευρύτερη περιοχή της λίμνης της Καστοριάς.
ΠΕΡΙΕΧΟΜΕΝΟ ΒΔ (3/7) Feature dataset Geology: Γεωλογικά δεδομένα που αφορούν στην ευρύτερη περιοχή της λίμνης της Καστοριάς. Τα εν λόγω δεδομένα πρόεκυψαν από τη γενίκευση ομογενοποίηση τεσσάρων γεωλογικών φύλλων χάρτη του ΙΓΜΕ κλίμακας 1:50.000 («ΚΑΣΤΟΡΙΑ», «ΝΕΣΤΟΡΙΟΝ», «ΚΟΡΥΤΣΑ ΜΕΣΟΠΟΤΑΜΙΑ», «ΑΡΓΟΣ ΟΡΕΣΤΙΚΟΝ») Feature dataset Magnetic: Σημειακά δεδομένα που περιλαμβάνουν μαγνητικές μετρήσεις (τιμές μαγνητικής επιδεκτικότητας) σε δείγματα του πυθμένα της λίμνης και πυρήνες. Feature dataset Oxygen - Temperature: Σημειακά δεδομένα που περιλαμβάνουν μετρήσεις διαλυμένου οξυγόνου και θερμοκρασίας σε διάφορα βάθη της λίμνης (από 0m έως και τα 6m).
ΠΕΡΙΕΧΟΜΕΝΟ ΒΔ (4/7) Feature dataset Profiles: Σημειακά και γραμμικά χωρικά δεδομένα που περιλαμβάνουν: Τα στίγματα (tops) των σεισμικών διαδρομών, όπως αυτά καταγράφηκαν κατά τις μετρήσεις υπαίθρου από την πρώτη έως και την τέταρτη μέρα Τις σεισμικές διαδρομές από την πρώτη έως και την τέταρτη μέρα εργασίας πεδίου. Feature dataset Lake Sampling: Σημειακά δεδομένα που περιλαμβάνουν τη θέση και λοιπές περιγραφικές πληροφορίες για τα επιφανειακά δείγματα και τους πυρήνες που ελήφθησαν από τον πυθμένα της λίμνης. Feature dataset Lake Morphology: Γραμμικά κα πολυγωνικά μορφολογικά δεδομένα του πυθμένα της λίμνης.
ΠΕΡΙΕΧΟΜΕΝΟ ΒΔ (5/7) Feature dataset Statistics Parameters: Γραμμικά δεδομένα (ισοκαμπύλες) που αφορούν σε στατιστικές παραμέτρους για τα ιζήματα του πυθμένα της λίμνης (μέσο μέγεθος, ταξινόμηση, ασυμμετρία, κύρτωση). Feature dataset Topography: Τοπογραφικά δεδομένα της ΓΥΣ, κλίμακας 1:50.000, που αφορούν στην ευρύτερη περιοχή μελέτη της λίμνης της Καστοριάς (υψομετρία, οδικό δίκτυο, δίκτυο μεταφορών, οικισμοί κλπ). Feature dataset Watershed: Γραμμικά και πολυγωνικά δεδομένα που αφορούν στον υδροκρίτη της περιοχής μελέτης (το όριο της υδρολογικής λεκάνης που εκφορτίζει στη λίμνη της Καστοριάς).
ΠΕΡΙΕΧΟΜΕΝΟ ΒΔ (6/7) Τα ψηφιδωτά δεδομένα που περιέχονται στη χωρική ΒΔ της λίμνης της Καστοριάς περιλαμβάνουν ψηφιακά επιφανειακά μοντέλα που προέκυψαν από σημειακά δεδομένα με την εφαρμογή μεθόδων - τεχνικών χωρικής παρεμβολής: Ψηφιακό μοντέλο ανάγλυφου του πυθμένα της λίμνης. Ψηφιακό μοντέλο εδάφους της ευρύτερης περιοχής μελέτης. Επιφανειακό μοντέλο κατανομής του μέσου μεγέθους των ιζημάτων του πυθμένα της λίμνης της Καστοριάς. Επιφανειακό μοντέλο κατανομής της ταξινόμησης των ιζημάτων του πυθμένα της λίμνης της Καστοριάς.
ΠΕΡΙΕΧΟΜΕΝΟ ΒΔ (7/7) Επιφανειακό μοντέλο κατανομής της ασυμμετρίας των ιζημάτων του πυθμένα της λίμνης της Καστοριάς. Επιφανειακό μοντέλο κατανομής της κύρτωσης των ιζημάτων του πυθμένα της λίμνης της Καστοριάς. Επιφανειακό μοντέλο κατανομής της μαγνητικής επιδεκτικότητας στον πυθμένα της λίμνης. Επιφανειακό μοντέλο κατανομής του διαλυμένου οξυγόνου σε διάφορα βάθη της λίμνης. Επιφανειακό μοντέλο κατανομής της θερμοκρασίας σε διάφορα βάθη της λίμνης.
ΘΕΜΑΤΙΚΟΙ ΧΑΡΤΕΣ (1/4) Στα πλαίσια της παρούσης μελέτης για την καλύτερη οπτικοποίηση των αποτελεσμάτων παρήχθησαν θεματικοί χάρτες σε διάφορες κλίμακες. Οι θεματικές χαρτοσυνθέσεις περιλαμβάνουν αναλυτικό υπόμνημα και όλα τα λοιπά γραφικά, χαρτογραφικά και εποπτικά στοιχεία που είναι απαραίτητα για την καλύτερη ανάγνωση και ερμηνεία της χωρικής πληροφορίας που εμπεριέχεται σε αυτές. Συνολικά κατασκευάστηκαν 123 χαρτοσυνθέσεις.
ΘΕΜΑΤΙΚΟΙ ΧΑΡΤΕΣ (2/4) Τοπογραφικός χάρτης της ευρύτερης περιοχής μελέτης Συνοπτικός γεωλογικός χάρτης της ευρύτερης περιοχής μελέτης Δορυφορική εικόνα της ευρύτερης περιοχής μελέτης Χάρτης χρήσεων γης της ευρύτερης περιοχής μελέτης Χάρτης διαδρομών σεισμικών διασκοπήσεων και θέσεων δειγματοληψίας και πυρηνοληψίας Βαθυμετρικός χάρτης του πυθμένα της λίμνης της Καστοριάς Μορφολογικός χάρτης και χάρτης κατανομής των ιζημάτων του πυθμένα της λίμνης της Καστοριάς
ΘΕΜΑΤΙΚΟΙ ΧΑΡΤΕΣ (3/4) Χάρτης κατανομής του μέσου μεγέθους των ιζημάτων του πυθμένα της λίμνης της Καστοριάς Χάρτης κατανομής της ταξινόμησης των ιζημάτων του πυθμένα της λίμνης της Καστοριάς Χάρτης κατανομής της ασυμμετρίας των ιζημάτων του πυθμένα της λίμνης της Καστοριάς Χάρτης κατανομής της κύρτωσης των ιζημάτων του πυθμένα της λίμνης της Καστοριάς Χάρτης κατανομής της μαγνητικής επιδεκτικότητας των ιζημάτων του πυθμένα της λίμνης της Καστοριάς Χάρτες κατανομής του διαλυμένου οξυγόνου και της θερμοκρασίας του νερού της λίμνης σε διάφορα βάθη
ΘΕΜΑΤΙΚΟΙ ΧΑΡΤΕΣ (4/4) Γεωχημικοί χάρτες κατανομής χημικών στοιχείων στα δείγματα ιζήματος της λεκάνης απορροής της λίμνης της Καστοριάς Γεωχημικοί χάρτες κατανομής χημικών στοιχείων και άλλων παραμέτρων στα δείγματα των επιφανειακών λιμναίων ιζημάτων της λίμνης της Καστοριάς Γεωχημικοί χάρτες κατανομής των χημικών στοιχείων και άλλων παραμέτρων στα δείγματα των πυρήνων των λιμναίων ιζημάτων και των κάθετων τομών των πλημμυρικών ιζημάτων της λίμνης της Καστοριάς.
ΔΟΡΥΦΟΡΙΚΗ ΕΙΚΟΝΑ
ΤΟΠΟΓΡΑΦΙΚΟΣ ΧΑΡΤΗΣ
ΣΥΝΟΠΤΙΚΟΣ ΓΕΩΛΟΓΙΚΟΣ ΧΑΡΤΗΣ
ΧΑΡΤΗΣ ΧΡΗΣΕΩΝ ΓΗΣ
ΧΑΡΤΗΣ ΣΕΙΣΜΙΚΩΝ ΔΙΑΔΡΟΜΩΝ ΚΑΙ ΔΕΙΓΜΑΤΟΛΗΨΙΑΣ
ΒΑΘΥΜΕΤΡΙΚΟΣ ΧΑΡΤΗΣ
ΜΟΡΦΟΛΟΓΙΚΟΣ ΧΑΡΤΗΣ ΚΑΙ ΧΑΡΤΗΣ ΚΑΤΑΝΟΜΗΣ ΤΩΝ ΙΖΗΜΑΤΩΝ ΤΟΥ ΠΥΘΜΕΝΑ ΤΗΣ ΛΙΜΝΗΣ ΤΗΣ ΚΑΣΤΟΡΙΑΣ ΜΕΛΕΤΗ ΙΓΜΕ ΠΑΛΑΙΟΤΕΡΗ ΜΕΛΕΤΗ (Πανάγος κ. α. 1989)
ΧΑΡΤΗΣ ΚΑΤΑΝΟΜΗΣ ΤΟΥ ΜΕΣΟΥ ΜΕΓΕΘΟΥΣ ΤΩΝ ΙΖΗΜΑΤΩΝ ΤΟΥ ΠΥΘΜΕΝΑ ΤΗΣ ΛΙΜΝΗΣ ΤΗΣ ΚΑΣΤΟΡΙΑΣ
ΧΑΡΤΗΣ ΚΑΤΑΝΟΜΗΣ ΤΗΣ ΤΑΞΙΝΟΜΗΣΗΣ ΤΩΝ ΙΖΗΜΑΤΩΝ ΤΟΥ ΠΥΘΜΕΝΑ ΤΗΣ ΛΙΜΝΗΣ ΤΗΣ ΚΑΣΤΟΡΙΑΣ
ΧΑΡΤΗΣ ΚΑΤΑΝΟΜΗΣ ΤΗΣ ΑΣΥΜΜΕΤΡΙΑΣ ΤΩΝ ΙΖΗΜΑΤΩΝ ΤΟΥ ΠΥΘΜΕΝΑ ΤΗΣ ΛΙΜΝΗΣ ΤΗΣ ΚΑΣΤΟΡΙΑΣ
ΧΑΡΤΗΣ ΚΑΤΑΝΟΜΗΣ ΤΗΣ ΚΥΡΤΩΣΗΣ ΤΩΝ ΙΖΗΜΑΤΩΝ ΤΟΥ ΠΥΘΜΕΝΑ ΤΗΣ ΛΙΜΝΗΣ ΤΗΣ ΚΑΣΤΟΡΙΑΣ
ΧΑΡΤΗΣ ΚΑΤΑΝΟΜΗΣ ΤΗΣ ΜΑΓΝΗΤΙΚΗΣ ΕΠΙΔΕΚΤΙΚΟΤΗΤΑΣ ΤΩΝ ΙΖΗΜΑΤΩΝ ΤΟΥ ΠΥΘΜΕΝΑ ΤΗΣ ΛΙΜΝΗΣ ΤΗΣ ΚΑΣΤΟΡΙΑΣ
4479800 4484800 4489800 4494800 4499800 4503800 4503800 4499800 4494800 4489800 4484800 4479800 ΧΑΡΤΗΣ ΚΑΤΑΝΟΜΗΣ ΤΟΥ ΜΟΛΥΒΔΟΥ ΣΤΑ ΔΕΙΓΜΑΤΑ ΙΖΗΜΑΤΟΣ ΡΕΜΑΤΟΣ ΤΗΣ ΛΕΚΑΝΗΣ ΑΠΟΡΡΟΗΣ ΙΝΣΤΙΤΟΥΤΟ ΓΕΩΛΟΓΙΚΩΝ ΚΑΙ ΜΕΤΑΛΛΕΥΤΙΚΩΝ ΕΡΕΥΝΩΝ (Ι.Γ.Μ.Ε.) ΕΡΓΟ "ΕΚΠΟΝΗΣΗ ΒΥΘΟΜΕΤΡΙΚΩΝ ΚΑΙ ΙΖΗΜΑΤΟΛΟΓΙΚΩΝ ΕΡΕΥΝΩΝ ΣΤΟΝ ΠΥΘΜΕΝΑ ΤΗΣ ΛΙΜΝΗΣ ΚΑΣΤΟΡΙΑΣ" ΑΝΑΘΕΤΟΥΣΑ ΑΡΧΗ: ΝΟΜΑΡΧΙΑΚΗ ΑΥΤΟΔΙΟΙΚΗΣΗ ΚΑΣΤΟΡΙΑΣ ΚΑΤΑΝΟΜΗ ΤΟΥ ΜΟΛΥΒΔΟΥ (Pb mg/kg) ΣΤΑ ΔΕΙΓΜΑΤΑ ΙΖΗΜΑΤΟΣ ΡΕΜΑΤΟΣ ΤΗΣ ΛΕΚΑΝΗΣ ΑΠΟΡΡΟΗΣ ΤΗΣ ΛΙΜΝΗΣ ΚΑΣΤΟΡΙΑΣ 260200 265200 270200 275200 280200 285200 287600 Τοιχίον Μελισσότοπος Παλαιόν Ιδιόκτητον Βασιλειάς Νέον Ιδιόκτητον Μόλυβδος (Pb) (mg/kg) 1-6 (20) 6-8 (23) 8-10 (23) 10-14 (138) 14-20 (99) 20-28 (79) 28-32 (22) 32-41 (16) 41-200 (12) Σημ.: Σε παρένθεση ο αριθμός των δειγμάτων στην κάθε κλάση ΚΑΣΤΟΡΙΑ Δισπηλιόν ΛΙΜΝΗ ΚΑΣΤΟΡΙΑΣ 0m Πολυκάρπη Μαυροχώριον B 1000m 2000m Σύστημα αναφοράς: ΕΓΣΑ'87 260200 265200 270200 275200 280200 285200 287600 Κορησός Λιθιά Στατιστικές παράμετροι Αριθμός δειγμάτων Ελάχιστη τιμή 5o εκατοστημόριο 1ο τεταρτημόριο Διάμεση τιμή 3ο τεταρτημόριο 95ο εκατοστημόριο Μέγιστη τιμή Pb (mg/kg) 432 1 6 10 14 20 32 200 ΧΑΡΤΗΣ 81
4484500 4484500 4485500 4486500 4487500 4488500 4489500 4490500 4491500 4492500 ΓΕΩΧΗΜΙΚΟΣ ΧΑΡΤΗΣ ΚΑΤΑΝΟΜΗΣ ΤΟΥ ΜΟΛΥΒΔΟΥ ΣΤΑ ΕΠΙΦΑΝΕΙΑΚΑ ΛΙΜΝΑΙΑ ΙΖΗΜΑΤΑ ΙΝΣΤΙΤΟΥΤΟ ΓΕΩΛΟΓΙΚΩΝ ΚΑΙ ΜΕΤΑΛΛΕΥΤΙΚΩΝ ΕΡΕΥΝΩΝ (Ι.Γ.Μ.Ε.) ΕΡΓΟ "ΕΚΠΟΝΗΣΗ ΒΥΘΟΜΕΤΡΙΚΩΝ ΚΑΙ ΙΖΗΜΑΤΟΛΟΓΙΚΩΝ ΕΡΕΥΝΩΝ ΣΤΟΝ ΠΥΘΜΕΝΑ ΤΗΣ ΛΙΜΝΗΣ ΚΑΣΤΟΡΙΑΣ" ΑΝΑΘΕΤΟΥΣΑ ΑΡΧΗ: ΝΟΜΑΡΧΙΑΚΗ ΑΥΤΟΔΙΟΙΚΗΣΗ ΚΑΣΤΟΡΙΑΣ ΚΑΤΑΝΟΜΗ ΤΟΥ ΜΟΛΥΒΔΟΥ (Pb mg/kg) ΣΤΑ ΔΕΙΓΜΑΤΑ ΤΩΝ ΕΠΙΦΑΝΕΙΑΚΩΝ ΛΙΜΝΑΙΩΝ ΙΖΗΜΑΤΩΝ ΤΗΣ ΛΙΜΝΗΣ ΚΑΣΤΟΡΙΑΣ 268000 269000 270000 271000 272000 267000 273000 4485500 4486500 4487500 4488500 4489500 4490500 4491500 4492500 Στατιστικές παράμετροι επιφανειακών λιμναίων ιζημάτων Aριθμός δειγμάτων 112 Ελάχιστη τιμή 3.8 mg/kg 5ο εκαστημόριο 7.5 mg/kg 1ο τεταρτημόριο 21.3 mg/kg Διάμεση τιμή 31.0 mg/kg 3ο τεταρτημόριο 38.7 mg/kg 95ο εκαστημόριο 42.2 mg/kg Μέγιστη τιμή 44.0 mg/kg Όριο ανίχνευσης 0.2 mg/kg Νέον Ιδιόκτητον Αναλογική διανομή της διασποράς ½±»ΕΔΉΊ 1.13% µιη ΌΉΊ 98.87% Διευρυμένη αβεβαιότητα των μετρήσεων στο 95% επίπεδο εμπιστοσύνης ΚΑΣΤΟΡΙΑ +/- 5.24% Μόλυβδος (Pb) (mg/kg) 3.8-7.5 (6) 7.5-12.0 (6) Παλαιόν Ιδιόκτητον ΛΙΜΝΗ ΚΑΣΤΟΡΙΑΣ Πολυκάρπη Μαυροχώριον 12.0-21.3 (16) 21.3-31.0 (28) 31.0-38.7 (28) 38.7-41.3 (16) 41.3-42.2 (6) 42.2-42.9 (3) 42.9-44.0 (3) Δισπηλιόν B Άμμος Άμμος - Πηλός - Άργιλος Αργιλούχος πηλός Πηλός Πηλούχος άμμος Πηλούχος άργιλος Σημ.: Σε παρένθεση ο αριθμός των δειγμάτων στην κάθε κλάση 0m 500m 1000m Σύστημα αναφοράς: ΕΓΣΑ'87 268000 269000 270000 271000 272000 267000 273000 ΧΑΡΤΗΣ 82
ΓΕΩΧΗΜΙΚΟΣ ΧΑΡΤΗΣ ΚΑΤΑΝΟΜΗΣ ΤΟΥ ΜΟΛΥΒΔΟΥ ΣΤΑ ΔΕΙΓΜΑΤΑ ΤΩΝ ΠΥΡΗΝΩΝ ΤΩΝ ΛΙΜΝΑΙΩΝ ΙΖΗΜΑΤΩΝ ΚΑΙ ΤΩΝ ΚΑΘΕΤΩΝ ΤΟΜΩΝ ΤΩΝ ΠΛΗΜΜΥΡΙΚΩΝ ΙΖΗΜΑΤΩΝ 4484500 4484500 4485500 4486500 4487500 4488500 4489500 4490500 4491500 4492500 ΙΝΣΤΙΤΟΥΤΟ ΓΕΩΛΟΓΙΚΩΝ ΚΑΙ ΜΕΤΑΛΛΕΥΤΙΚΩΝ ΕΡΕΥΝΩΝ (Ι.Γ.Μ.Ε.) ΕΡΓΟ "ΕΚΠΟΝΗΣΗ ΒΥΘΟΜΕΤΡΙΚΩΝ ΚΑΙ ΙΖΗΜΑΤΟΛΟΓΙΚΩΝ ΕΡΕΥΝΩΝ ΣΤΟΝ ΠΥΘΜΕΝΑ ΤΗΣ ΛΙΜΝΗΣ ΚΑΣΤΟΡΙΑΣ" ΑΝΑΘΕΤΟΥΣΑ ΑΡΧΗ: ΝΟΜΑΡΧΙΑΚΗ ΑΥΤΟΔΙΟΙΚΗΣΗ ΚΑΣΤΟΡΙΑΣ ΚΑΤΑΝΟΜΗ ΤΟΥ ΜΟΛΥΒΔΟΥ (Pb mg/kg) ΣΤΑ ΔΕΙΓΜΑΤΑ ΤΩΝ ΠΥΡΗΝΩΝ ΤΩΝ ΛΙΜΝΑΙΩΝ ΙΖΗΜΑΤΩΝ ΚΑΙ ΤΩΝ ΚΑΘΕΤΩΝ ΤΟΜΩΝ ΤΩΝ ΠΛΗΜΜΥΡΙΚΩΝ ΙΖΗΜΑΤΩΝ ΤΗΣ ΛΙΜΝΗΣ ΚΑΣΤΟΡΙΑΣ 268000 269000 270000 271000 272000 267000 273000 KASFL3 4485500 4486500 4487500 4488500 4489500 4490500 4491500 4492500 Στατιστικές παράμετροι δειγμάτων πυρήνων λιμναίων ιζημάτων Aριθμός δειγμάτων Ελάχιστη τιμή 5ο εκαστημόριο 1ο τεταρτημόριο Διάμεση τιμή 3ο τεταρτημόριο 95ο εκαστημόριο Μέγιστη τιμή Όριο ανίχνευσης Στατιστικές παράμετροι δειγμάτων κάθετων τομών πλημμυρικών ιζημάτων Aριθμός δειγμάτων Ελάχιστη τιμή 5ο εκαστημόριο 1ο τεταρτημόριο Διάμεση τιμή 3ο τεταρτημόριο 95ο εκαστημόριο Μέγιστη τιμή Όριο ανίχνευσης Ο σταυρός δείχνει την ακριβή θέση του πυρήνα στην λίμνη ή της κάθετης τομής στα πλημμυρικά ιζήματα 42 13.7 16.8 21.5 29.4 34.0 38.5 41.0 0.2 18 3.7 5.0 9.5 15.3 19.3 21.1 21.7 0.2 mg/kg mg/kg mg/kg mg/kg mg/kg mg/kg mg/kg mg/kg Νέον Ιδιόκτητον mg/kg mg/kg mg/kg mg/kg mg/kg mg/kg mg/kg mg/kg KASC5 90 164 ΥΠΟΜΝΗΜΑ KASC1 KASFL1 KASFL6 21 39 50 71 94 120 ΚΑΣΤΟΡΙΑ 29.7 21.3 KASC14 56 91 116 KASC4 87 102 18.4 20.2 18.8 21.0 19.5 19.9 Αριθμός πυρήνα λιμναίου ιζήματος Αριθμός κάθετης τομής πλημμυρικού ιζήματος 37.1 34.0 23.8 27.8 13.7 Παλαιόν Ιδιόκτητον 107 156 174 24.1 52 41.0 32 94 138 198 KASC11 KASC13 33.1 36.5 94 36.7123 35.0 33.0 30.7 KASC3 14 23 32 50 66 KASC12 32.5 17.7 16.9 16.0 38.5 21.5 18.5 ΛΙΜΝΗ ΚΑΣΤΟΡΙΑΣ 39 98 109 KASC2 48 87 16.6 16.4 21.7 57 83 137 50 80 138 KASC6 73 113 130 38.5 29.0 KASC9 22.9 34.0 KASC8 41.0 37.8 35.3 KASFL1 22.9 29.5 29.4 32.0 9 7.7 58 23 7.7 101 154 KASFL5 KASC7 21.4 28.3 87 0.0 29.4 33 16.8 112 13.2 70 79 KASFL4 13 36 44 25 KASC1 8.5 12.7 14.1 78 100 148 KASFL2 12.8 19.8 22.8 KASC10 31.9 25.6 18.4 Πολυκάρπη Μαυροχώριον Βάθος σε εκατοστά (cm) από την επιφάνεια του πυθμένας της λίμνης ή της επιφάνειας του εδάφους 21 39 50 71 94 120 118 113 115 122 120 119 Συγκέντρωση του χημικού στοιχείου σε mg/kg Δισπηλιόν B 0m 500m 1000m Σύστημα αναφοράς: ΕΓΣΑ'87 268000 269000 270000 271000 272000 267000 273000 25 83 100 3.7 0.0 5.2 ΧΑΡΤΗΣ 83
ΣΥΜΠΕΡΑΣΜΑΤΑ (1/6) Η ευρύτερη περιοχή της λίμνης Καστοριάς αποτελεί το δυτικό περιθώριο του τεκτονικού τεμάχους πάνω στο οποίο δημιουργήθηκε η λίμνη. Φαίνεται ότι τα περιθώρια του τεμάχους αυτού καθορίζονται αποκλειστικά από συστήματα ρηγμάτων με διεύθυνση ΒΒΔ-ΝΝΑ Η γεωλογική εξέλιξη και η τεκτονική δραστηριότητα στην περιοχή επηρεάζει την μορφολογία της ακτογραμμής της λίμνης μόνο κατά μήκος των δυτικών ακτών και κυρίως την ακτογραμμή της χερσονήσου Κορίτσα. Η παλαιογεωγραφική εξέλιξη της περιοχής και η δημιουργία της λίμνης, αρχίζει στην περίοδο του Ανώτερου Μειοκαίνου (περίπου πριν από 5 εκατομμύρια χρόνια).
ΣΥΜΠΕΡΑΣΜΑΤΑ (2/6) Από τη μελέτη της μορφολογίας του πυθμένα της λίμνης προκύπτει ότι ο βυθός είναι ομαλός, με πολύ μικρές κλίσεις. Οι μεγαλύτερες κλίσεις εντοπίζονται περιμετρικά κατά μήκος των ακτών της λίμνης και κυρίως βορείως της χερσονήσου Κορίτσα. Στο νότιο τμήμα της λίμνης παρατηρούνται ίχνη από μικρά κανάλια με εύρος και βάθος της τάξης του 1 μέτρου. Σε ορισμένα σημεία, περιμετρικά της χερσονήσου Κορίτσα, παρατηρούνται μικρής έκτασης αποκολλήσεις των ιζημάτων από τον πυθμένα, που αποδίδονται σε μικρές κατολισθήσεις. Τέλος, σε ορισμένες περιοχές κυρίως στο βόρειο τμήμα της λίμνης, παρατηρούνται ρυτιδώσεις στην επιφάνεια του πυθμένα που πιθανώς να οφείλονται σε φαινόμενα ερπυσμού των ιζημάτων.
ΣΥΜΠΕΡΑΣΜΑΤΑ (3/6) Η διαδικασία της πυρηνοληψίας έδειξε ότι το πάχος του στρώματος των λεπτόκοκκων υλικών θα πρέπει να υπερβαίνει κατά πολύ τα 5m. Tα ιζήματα αποτέθηκαν σε δύο διαφορετικά περιβάλλοντα ιζηματογένεσης. Xαμηλής ενέργειας: Τα ιζήματα εισέρχονται στη λίμνη, κυρίως από το βόρειο και ανατολικό υδρογραφικό δίκτυο Υψηλής ενέργειας: Τα ιζήματα αυτά εντοπίζονται στις νότιες και νοτιοανατολικές περιοχές, εκεί όπου απουσιάζει κάθε υδρογραφικό δύκτιο. Άρα προϋπήρχαν της δημιουργίας της λεκάνης και δεν έχουν καλυφθεί ακόμη από τα λεπτόκοκκα υλικά που μεταφέρονται από το βόρειο και Β/Α υδρογραφικό δίκτυο. Τα δε χαρακτηριστικά τους είναι παρόμοια με εκείνα των χερσαίων ιζημάτων που εντοπίζονται γύρω από την λίμνη.
ΣΥΜΠΕΡΑΣΜΑΤΑ (4/6) Από τις αναλύσεις των ιζημάτων παρατηρούμε τα εξής: Η ποιοτική και ποσοτική σύσταση του κλάσματος της άμμου είναι παρόμοια για όλα τα δείγματα και συνίσταται από κρυσταλλοκλάστες, λιθοκλάστες, βιογενή και άλλα συστατικά με ορυκτολογική και πετρογραφική σύσταση παρόμοια των πετρωμάτων που εμφανίζονται στην λεκάνη απορροής της περιοχής της λίμνης της Καστοριάς. Τα βαρέα ορυκτά εντοπίζονται κυρίως κοντά στο δέλτα του Ξηροποτάμου ενώ τα ελαφρά εντοπίζονται κυρίως στις εσωτερικές περιοχές της λίμνης. Ο φυσικός αυτός διαχωρισμός οφείλεται στην παρουσία του ποταμού του οποίου η κινητική ενέργεια ελέγχει την κατανομή των ορυκτών αυτών. Οι κόκκοι των περισσοτέρων ορυκτών παρουσιάζονται πολύ γωνιώδεις, γεγονός που δηλώνει ότι δεν έχουν υποστεί μεγάλη μεταφορά από το σημείο προέλευσης μέχρι το σημείο εναπόθεσής τους.
ΣΥΜΠΕΡΑΣΜΑΤΑ (5/6) (1) Σε γενικές γραμμές, οι στερεοαποθέσεις της λίμνης έχουν διαχρονικά την ίδια περίπου χημική σύσταση. Συμπεραίνεται, ότι τα υλικά διάβρωσης προέρχονται από τις ίδιες πηγές τροφοδοσίας. (2) Οι συγκεντρώσεις των χημικών στοιχείων στα λιμναία ιζήματα είναι σε γενικές γραμμές υψηλότερες από αυτές των ιζημάτων ρεμάτων και των πλημμυρικών ιζημάτων. (3) Οι μεγαλύτερες συγκεντρώσεις των χημικών στοιχείων απαντώνται στα λεπτόκοκκα κλάσματα των λιμναίων ιζημάτων.
ΣΥΜΠΕΡΑΣΜΑΤΑ (6/6) Η Παλυνολογική μελέτη των ιζημάτων οδήγησε στην αναγνώριση της σύστασης της χλωρίδας που περιέχεται σε αυτά, την αναπαράσταση του παλαιοπεριβάλλοντος και της εξέλιξή του κατά τα τελευταία 3.620 χρόνια μέχρι σήμερα. Η ακριβής χρονολόγηση των ιζημάτων πραγματοποιήθηκε με τη μέθοδο του C14 σε κομμάτι φυτικού υπολείμματος ξύλου που χρονολογήθηκε στα 2300 χρόνια πριν από σήμερα. Η ταχύτητα ιζηματογένεσης στη λίμνη, με βάση τη χρονολόγηση, είναι 1 εκ. ιζήματος ανά 22 περίπου χρόνια.
ΠΡΟΤΑΣΕΙΣ (1/2) Προσδιορισμός οργανικών συστατικών: (α) στα αιωρούμενα σωματίδια της υδάτινης στήλης και (β) στα λιμναία ιζήματα. Απογραφή, ποσοτικός και ποιοτικός έλεγχος των χημικών ενώσεων που χρησιμοποιούνται στη γεωργία, στο σύνολο της λεκάνης απορροής της λίμνης και συσχέτισή τους με αντίστοιχες της λίμνης. Συντήρηση δικτύου ανάσχεσης φερτών υλικών, κυρίως όσον αφορά στη συγκράτηση ή την απομάκρυνση του λεπτόκοκκου αυτού αιωρούμενου υλικού, το οποίο αποτελεί την κυριότερη πηγή τροφοδοσίας σε ιζήματα στη λίμνη. Ολοκλήρωση των έργων συλλογής και ορθής διαχείρισης αποβλήτων από τις αστικές περιοχές των περί τη λίμνη οικισμών.
ΠΡΟΤΑΣΕΙΣ (2/2) Κατασκευή έργου ρύθμισης της στάθμης των υδάτων. Εμπλουτισμός της λίμνης Καστοριάς με εκτροπή νερών από την υδρολογική λεκάνη του Αλιάκμονα στη θέση Κορομηλιά, μέσω μικρού φράγματος που θα εμπλουτίζει τόσο τα καρστικά νερά όσο και τις πηγές εκφόρτισης Κορομηλιάς, Λεύκης και τις υπολίμνες της λίμνης (Στάμος κ.ά. 2005). Εγκατάσταση της βάσης δεδομένων που εκπόνησε το ΙΓΜΕ σε περιβάλλον ArcGIS/ESRI σε Η/Υ της Περιφέρειας Καστοριάς για τη συνεχή παρακολούθηση/ενημέρωση των παραμέτρων της λίμνης.
ΑΝΑΓΝΩΡΙΣΕΙΣ Η επεξεργασία των βαθυμετρικών, ιζηματολογικών και γεωφυσικών στοιχείων έγινε από τους γεωλόγους Δ. Μητρόπουλο, Ε. Ζημιανίτη και Δρ. Ειρ. Ζανανίρι. Οι κοκκομετρικές αναλύσεις των δειγμάτων έγιναν από το χημικό εργοδηγό Γ. Ευθυμίου στο εργαστήριο της Υποθαλάσσιας Γεωλογίας του ΙΓΜΕ. Η ποιοτική και ποσοτική ανάλυση του κλάσματος της άμμου σε στεροσκοπικό μικροσκόπιο έγινε από το γεωλόγο Δ. Μητρόπουλο, ενώ οι παλαιοντολογικοί προσδιορισμοί από τη γεωλόγο Δρ. Χρ. Ιωακείμ. Υπεύθυνος για την πραγματοποίηση και την ερμηνεία των γεωχημικών αναλύσεων ήταν ο γεωλόγος EurGeol Αλ. Δημητριάδης. Η επεξεργασία και ερμηνεία δορυφορικών εικόνων και αεροφωτογραφιών έγινε από τους γεωλόγους Δρ. Π. Τσόμπο και Δρ. Κ. Νικολακόπουλο. Τέλος, ο σχεδιασμός και η ανάπτυξη ψηφιακής χωρικής βάσης δεδομένων, η διαχείριση επεξεργασία ανάλυση των χωρικών δεδομένων, η κατασκευή γεωθεματικών χαρτών και η παρουσίαση όλων των παραπάνω πληροφοριακών στοιχείων υλοποιήθηκε σε περιβάλλον Γεωγραφικών Συστημάτων Πληροφοριών (G.I.S.) από τις γεωλόγους Αλ. Ζερβάκου και Δρ. Ειρ. Ζανανίρι. Ο συντονισμός του όλου έργου έγινε από τον Δρ. Π. Ι. Τσόμπο, Διευθυντή της Δ/σης Γενικής Γεωλογίας και Γεωλογικών Χαρτογραφήσεων του ΙΓΜΕ.
ΕΥΧΑΡΙΣΤΙΕΣ Εκφράζουμε τις ειλικρινείς ευχαριστίες μας για την εμπιστοσύνη με την οποία περιέβαλαν το ΙΓΜΕ οι αρμόδιες υπηρεσίες της Τοπικής Αυτοδιοίκησης, αλλά και τη βοήθεια και τις διευκολύνσεις που μας παρασχέθηκαν. Οι εργασίες υπαίθρου στηρίχθηκαν από τους δήμους Καστοριάς και Μακεδνών, το σύλλογο επιστημόνων της Καστοριάς και τους κατοίκους των παραλίμνιων οικισμών, ενώ ιδιαίτερα σημαντική ήταν η διευκόλυνση που παρείχαν οι ψαράδες της λίμνης, αναστέλλοντας κάθε δραστηριότητα που θα μπορούσε να εμποδίσει τις έρευνες κατά την περίοδο υλοποίησης των εργασιών υπαίθρου. Οι εργασίες υπαίθρου διεξήχθησαν με τη χρήση του πλοίου του δήμου Μακεδών (Δ.Δ. Μαυροχωρίου) και του πλοιαρίου του δήμου Καστοριάς, ενώ το προσωπικό αυτών που συμμετείχαν στις έρευνες υπερέβησαν κατά πολύ τα συμφωνηθέντα στους όρους της σύμβασης συμβάλλοντας έτσι στην επιτυχή και έγκαιρη ολοκλήρωση των εργασιών.