Εισηγητής: Χρήστος Αγιαννίδης MD fdafprs Πλαστικός χειρουργός - Ρινοχειρουργός
Η ραγδαία αύξηση των ατυχημάτων έχει ως επακόλουθο: Την αύξηση των θανάτων. Την αύξηση των υπολειμματικών λειτουργικών επιπτώσεων και των αναπηριών.
Θέματα που αφορούν τη Δικαιοσύνη και τους λειτουργούς της αποτελούν: Οι επιπτώσεις των υπολειμματικών προβλημάτων (σωματικών και ψυχικών). Οι μεταβολές της εν γένει ποιότητας ζωής του ιδίου αλλά και των οικείων του. Η ανάγκη διακοπής της εργασίας (παροδικώς ή μονίμως) ή η αλλαγή αυτής λόγω αδυναμίας εκτελέσεως συγκεκριμένων δεξιοτήτων. Η ανάγκη μελλοντικών ιατρικών πράξεων, συχνά επώδυνων με αυξημένο κόστος. Το τελικό ποσοστό αναπηρίας. Η μόνιμη συνταξιοδότηση.
Η γνώση των λειτουργών του δικαίου αναφορικά με τα ιατρικά δεδομένα των αποζημιώσεων μερικές φορές δεν είναι η άριστα δυνατή. Ο ιατρός πραγματογνώμων (ορισθείς με απόφαση του Δικαστηρίου) ή οι ιατρικοί σύμβουλοι των διαδίκων, αποτελούν το συνδετικό κρίκο ανάμεσα στις δυο επιστήμες.
Ειδικός είναι ενα άτομο που μπορεί να ικανοποιήσει το Δικαστήριο στα ερωτήματά του. Διαθέτει: Επαρκή εμπειρεία Ικανότητα αντίληψης Καταθέτει προφορικώς ή εγγράφως έκθεση αναφορικά με το υπο εξέταση θέμα. Leslie J., Kingston J; practical guide to ligitation, LLP 2 nd Ed. 1998
Οι κατηγορίες πληροφοριών που χρειάζεται ο ειδικός πραγματογνώμων είναι: Πληροφορίες που αφορούν το συγκεκριμένο ασθενή Απ τον ίδιο τον ασθενή Απ την οικογένειά του Απ το ιατρικό και παραϊατρικό προσωπικό που το νοσήλευσε Απ το βιβλιάριο υγείας του Απ τις πρόσφατες ή παλαιότερες εργαστηριακές εξετάσεις
Μεγάλο μέρος της ιατρικής τέχνης βασίζεται στις εργαστηριακές εξετάσεις. Η αξιοπιστία και ακρίβεια των λεγομένων του ασθενή πάντα ΣΥΣΧΕΤΙΖΟΝΤΑΙ με τα εργαστηριακά ευρήματα. Υφίσταται η πιθανότητα μερικοί εκ των ασθενών εξαιτίας χρηματικών απαιτήσεων να διογκώνουν τα συμπτώματα, πολλά από τα οποία συχνά δεν είναι δυνατόν να πιστοποιηθούν αντικειμενικά.
Δύναται να διαπιστωθούν προϋπάρχουσες καταστάσεις και παθήσεις που μπορεί να επιδεινώθηκαν μετατραυματικά. Η αδυναμία συλλογής και εκτίμησης εργαστηριακών και παρακλινικών εξετάσεων, δύναται να οδηγήσει σε λάθος διάγνωση και εσφαλμένη εκτίμηση του βαθμού αναπηρίας καθώς και της μελλοντικής αποθεραπείας του ασθενή. Οι εργαστηριακές εξετάσεις λειτουργούν συνδυαστικά και δεν μπορούν να υποκαταστήσουν τις πληροφορίες που αντλούνται από το ατομικό ιστορικό και την κλινική εξέταση.
Η μη ορθή λήψη ιστορικού και η ανεπαρκής κλινική εξέταση ενοχοποιήθηκε σε ποσοστό 12% για λάθος διάγνωση, ποσοστό που ανήρχετο σε 34% επι ατυχημάτων (Hoyte 1993).
Αφορούν τις εργαστηριακές και απεικονιστικές μεθόδους και γίνονται σε περιπτώσεις κατά τις οποίες απαιτείται περαιτέρω διερεύνηση της κάκωσης καθώς και της πρόκλησης αυτής.
Αιματολογικές και βιοχημικές εξετάσεις Απεικονιστικές μέθοδοι: Απλή ακτινογραφία (α/α) Τομογραφία: Αξονική Μαγνητική Σπινθηρογράφημα Αγγειογραφία Υπέρηχοι Doppler μελέτη αγγείων
Ηλεκτροφυσιολογικές μέθοδοι: Ηλεκτρομυογράφημα έλεγχος μυικής λειτουργίας Νευροφυσιολογικός έλεγχος έλεγχος νευρικής λειτουργίας Άλλες μέθοδοι: Τέστ κοπώσεως έλεγχος της καρδιακής λειτουργίας Σπιρομέτρηση έλεγχος της αναπνευστικής λειτουργίας
Η επιλογή των κατάλληλων εργαστηριακών μεθόδων πρέπει να εξατομικεύεται κατά περίπτωση. Ο ακτινολογικός έλεγχος για την εκτίμηση του τραυματισμού είναι κεφαλαιώδους σημασίας διότι μπορεί να αποκαλύψει τόσο προϋπάρχουσα νόσο, όσο και την αρχική βλάβη καθώς και την πορεία του τραυματισμού.
Κατά την απεικονιστική μελέτη πρέπει να λαμβάνονται υπόψιν τα παρακάτω: Το ακτινολογικό πόρισμα να αναγράφει: 1. Το όνομα του εκτελούντος και του γνωματεύοντος 2. Το χώρο διενέργειας της εξέτασης 3. Την ημερομηνία 4. Το ονοματεπώνυμο του εξεταζόμενου Οι α/α πρέπει να είναι άρτιες από τεχνικής απόψεως και να περιλαμβάνουν όλη τη πάσχουσα περιοχή.
Μπορεί να χρησιμοποιηθεί στη διάγνωση: Τραύματος Εκφυλιστικής νόσου Άλλων νόσων Η εκτίμηση καταγμάτων, κακοήθειας και οστεοαρθρίτιδας προϋπάρχουσας του τραυματισμού βοηθείται σημαντικά. Απαραίτητη πάντα η συσχέτιση κλινικών και ακτινολογικών ευρημάτων σε κάθε ασθενή.
Artefacts. Η απλή α/α δεν διαγιγνώσκει όλα τα κατάγματα π.χ: Κάταγμα σκαφοειδούς Υποκεφαλικό κάταγμα μηριαίου Έμμεσες πληροφορίες σκληρυντικές περιοχές. Μπορεί τα ακτινολογικά ευρήματα να απουσιάζουν. Επίλυση σπινθηρογράφημα ή MRI.
Στις απλές α/ες μπορεί να γίνουν ορατά ευρήματα οστεοαρθρίτιδας. Οστεοπορωτικά ευρήματα.
Περιοχές με αυξημένη πρόσληψη του ραδιοϊσοτόπου συνεπάγεται νόσο αιτιόλογιας: Τραυματικής Εκφυλιστικής Φλεγμονώδους Νεοπλασματικής Τα ευρήματα δεν είναι ειδικά και πρέπει πάντα να συσχετίζονται με τα κλινικά και ακτινολογικά στοιχεία.
Η εξέταση είναι αρκετά ευαίσθητη για την απεικόνιση των μαλακών μορίων και σπλάγχνων. Σε πολλές περιπτώσεις μια κφ MRI αποκλείει τις παθήσεις. Στο μυοσκελετικό: Ιδιαίτερη ένδειξη τα κατάγματα από καταπόνηση. Οι ενδαρθρικές νόσοι (κατακερματισμός του αρθρικού χόνδρου, συνδεσμικές βλάβες, κακώσεις μηνίσκων). Ιδιαίτερα ευαίσθητη σε οστεονέκρωση. Η ηλικία των κακώσεων μπορεί να καθοριστεί από την παρουσία ή απουσία οιδήματος και αιματώματος. Είναι δύσκολο να προσδιοριστεί επακριβώς το όριο της βλάβης και ο υπολογισμός γίνεται εντός ευρέων ορίων. Η ηλικία μιας κήλης μεσοσπονδυλίου δίσκου είναι αδύνατον να καθοριστεί.
Χρήσιμη για την εκτίμηση των: Κακώσεων του ΚΝΣ (εγκεφάλου, νωτιαίου μυελού). Σπλάγχνων (ενδοθωρακικά και ενδοκοιλιακά). Βλαβών ορατών στην απλή α/α καθώς βοηθά στην ακριβή εκτίμηση της έκτασης και της φύσης της οστικής βλάβης.
Η ηλικία του κατάγματος μπορεί να προσδιορισθεί από την έκταση και την ωρίμανση του πώρου του κατάγματος (μηχανισμός επούλωσης). Όσο πιο συντριπτικό είναι το κάταγμα, τόσο πιο δυσχερής είναι η πόρωσή του.
Με την πρόοδο της ηλικίας η συχνότητα της οστεοαρθρίτιδας αυξάνει. Ένας εξειδικευμένος ακτινολόγος μπορεί με ακρίβεια να διαγνώσει εαν τα ακτινολογικά ευρήματα συμβαδίζουν με αυτά του στατιστικά μέσου ατόμου της αυτής ηλικίας και φύλου. Βοηθητική αποτελεί η σύγκριση του πάσχοντος με το υγιές μέλος. Οι απλές α/ες μπορεί να δείξουν οστεοαρθρίτιδα προϋπάρχουσα του τραυματισμού. Τα ευρήματα για την ανάπτυξή τους απαιτούν πολλούς μήνες. εαν εμφανισθούν εντός μερικών ημερών ή εβδομάδων από το τραυματισμό, είναι σκόπιμο να μην αποδωθούν στον τραυματισμό.
Ολα τα εργαστηριακά ευρήματα πρέπει να συσχετίζονται με την κλινική εικόνα. Η καλύτερη και δια-βίου εκπαίδευση των πραγματογνωμόνων και η στοιχειώδης ενημέρωση των Λειτουργών του Δικαίου περί των ιατρικών θεμάτων θα βοηθήσουν στη καλύτερη επίλυση νομικών ζητημάτων στο μέλλον.