Γεώργιος Λεβαντής 1, Ελένη Κυρίου 1,Ελευθέριος Βογιατζόγλου 2, Ανδριάνα Δώνου 2, Ελευθέριος Κουτσαντωνίου 1, Σοφία Λαφογιάννη 1, Χαρίκλεια Λούπα 2.

HTML
DOWNLOAD

Μέγεθος: px

Εμφάνιση ξεκινά από τη σελίδα:

Download "Γεώργιος Λεβαντής 1, Ελένη Κυρίου 1,Ελευθέριος Βογιατζόγλου 2, Ανδριάνα Δώνου 2, Ελευθέριος Κουτσαντωνίου 1, Σοφία Λαφογιάννη 1, Χαρίκλεια Λούπα 2."

Ξένα Γούναρης
10 χρόνια πριν
Προβολές:

1 Η ΣΥΜΒΟΛΗ ΤΗΣ ΑΠΛΗΣ ΑΚΤΙΝΟΓΡΑΦΙΑΣ ΣΤΗ ΔΙΑΦΟΡΙΚΗ ΔΙΑΓΝΩΣΗ ΟΣΤΕΟΜΥΕΛΙΤΙΔΑΣ ΝΕΥΡΟΠΑΘΗΤΙΚΗΣ ΟΣΤΕΟΑΡΘΡΟΠΑΘΕΙΑΣ (Charcot) ΣΕ ΔΙΑΒΗΤΙΚΟ ΠΟΔΙ. Γεώργιος Λεβαντής 1, Ελένη Κυρίου 1,Ελευθέριος Βογιατζόγλου 2, Ανδριάνα Δώνου 2, Ελευθέριος Κουτσαντωνίου 1, Σοφία Λαφογιάννη 1, Χαρίκλεια Λούπα 2. 1 Τμήμα Ιατρικών Απεικονίσεων Γ.Ν.Μ ΑΜΑΛΙΑ ΦΛΕΜΙΝΓΚ. 2 Ιατρείο Φροντίδας Διαβητικού Ποδιού Δημήτρης Βογιατζόγλου Γ.Ν.Μ ΑΜΑΛΙΑ ΦΛΕΜΙΝΓΚ Οι οστικές δομές του διαβητικού ποδιού παρουσιάζουν δύο διαφορετικές νοσολογικές οντότητες οι οποίες μπορεί να έχουν παρόμοια κλινικά και ακτινολογικά ευρήματα και μπορεί να συνυπάρχουν στο ίδιο πόδι. Η διάκριση μεταξύ νευροπαθητικής οστεοαρθροπάθειας(charcot) και οστεομυελίτιδας μπορεί να είναι εξαιρετικά δύσκολη με όλες τις απεικονιστικές τεχνικές και η διαφορική διάγνωση είναι σημαντική λόγω διαφορετικής θεραπευτικής αντιμετώπισης. Στους διαβητικούς ασθενείς οι επιπλοκές στο πόδι μπορεί να οδηγήσουν σε ακρωτηριασμό. Εάν διαγνωσθούν και αντιμετωπισθούν θεραπευτικά σε πρώιμο στάδιο μειώνεται ο κίνδυνος αυτός. Σε σημαντικό βαθμό η διάγνωση στηρίζεται στην απεικόνιση. Σκοπός: Ο σκοπός της εργασίας είναι να μελετηθούν τα ιδιαίτερα απεικονιστικά ευρήματα για τις δύο οντότητες που θα οδηγήσουν στη σωστή διάγνωση και θεραπεία, μέσω της αξιολόγησης του φάσματος των πληροφοριών που δίνει η απλή α/α σαν μέθοδος παρακολουθήσεως του διαβητικού ποδιού.

2 Ιατρείο Φροντίδας Διαβητικού Ποδιού Δημήτρης Βογιατζόγλου Γ.Ν.

2 Υλικό και μέθοδος: Μελετήθηκαν 36 ασθενείς με οστεομυελίτιδα και 8 ασθενείς με νευροπαθητική οστεοαρθροπάθεια κατά τη χρονική περίοδο από έως Όλοι οι ασθενείς υποβλήθηκαν σε απλή α/α σε face και profile λήψη και επανελέγχθηκαν ανά 20ήμερο για παρακολούθηση των ευρημάτων, ενώ 10 ασθενείς υποβλήθηκαν σε μαγνητική τομογραφία για αξιολόγηση των ευρημάτων. f Χαρακτηριστικά ευρήματα σε άνδρα 72 ετών με φλεγμονή 1 ου δακτύλου. Από την Α/α της 1 ης επίσκεψης δεν ελέγχονται ουσιώδη παθολογικά ευρήματα εκ των μαλακών μορίων και των οστικών δομών του 1 ου δακτύλου.

3 (13 ημέρες μετά την τελευταία α/α άκρου ποδός ).Στη face α/α ελέγχεται γραμμοειδής σκίαση περιφερικά της ονυχοφόρου φάλαγγας πιθανότατα οφειλόμενη σε αέρα (Κόκκινο βέλος), επί εδάφους ξηράς γάγγραινας. Στην profile α/α ελέγχεται ύπαρξη αέρα στα μαλακά μόρια στην έξω επιφάνεια του 1 ου μεταταρσίου ( Μπλέ βέλος).

πιθανότατα οφειλόμενη σε αέρα (Κόκκινο βέλος), επί εδάφους ξηράς γάγγραινας.

4 (Μετά από 8 ημέρες από την προηγούμενη α/α άκρου ποδός). Εξαίρεση και χειρουργικός καθαρισμός της τελικής φάλαγγας του 1 ου δάκτυλου, αποτέλεσμα οστικών αλλοιώσεων ξηράς γάγγραινας. Αρχόμενες οστικές αλλοιώσεις στην άπω κεφαλή του πρώτου μεταταρσίου και ιδίως στο εξωτερικό τοίχωμα (Μπλέ βέλος). Ελκος μαλακών μορίων 1 ου μεταταρσίου (Κόκκινο βέλος).

5 (Μετά από 15 ημέρες από την προηγούμενη α/α άκρου ποδός). Βελτίωση του έλκους στα μαλακά μόρια του 1 ου μεταταρσίου (Κόκκινο βέλος).

6 ( Μετά από 23 ημέρες από την προηγούμενη α/α άκρου ποδός). Δεν ελέγχονται οστικές αλλοιώσεις ή φλεγμονώδη στοιχεία του άκρου ποδός.

7 (Μετά από 20 ημέρες από την προηγούμενη α/α άκρου ποδός). Ίδια απεικόνιση των οστών του 1 ου δακτύλου και των μαλακών μορίων αυτού σε σύγκριση με την προηγούμενη α/α του άκρου ποδός. Νέο εύρημα : αλλοιώσεις Charcot στην μεταταρσοφαλαγγική άρθρωση του 2 ου δακτύλου (Κόκκινο βέλος).

αυτού σε σύγκριση με την προηγούμενη α/α του άκρου ποδός.

8 (Μετά από 40 ημέρες από την προηγούμενη α/α άκρου ποδός). Ελέγχεται παρουσία φυσαλίδων αέρος στα μαλακά μόρια του κολοβώματος του μεγάλου δακτύλου (Κόκκινο βέλος). Αλλοιώσεις Charcot στις ταρσομετατάρσιες αρθρώσεις και την μεταταρσοφαλαγγική άρθρωση του 2 ου δακτύλου κυρίως, χωρίς ουσιαστική μεταβολή από την τελευταία α/α του άκρου ποδός (Μπλέ βέλη).

9 (Μετά από 23 ημέρες από την προηγούμενη α/α άκρου ποδός). Δεν ελέγχονται σαφείς αλλαγές στις οστικές δομές και τα μαλακά μόρια σε σύγκριση με την προηγούμενη α/α άκρου ποδός.

10 ΝΕΥΡΟΠΑΘΗΤΙΚΗ ΟΣΤΕΟΑΡΘΡΟΠΑΘΕΙΑ (CHARCOT) Ορισμός: Περιλαμβάνει ένα φάσμα καταστροφικών αλλοιώσεων των οστών και των αρθρώσεων που συνδέονται με νευροαισθητηριακό έλλειμα. Κλινικά χαρακτηριστικά: Διόγκωση, θερμότητα, ερυθρότητα, διαταραχές αισθητικότητας της προσβεβλημένης περιοχής. Ακτινολογικά χαρακτηριστικά: Έχουν περιγραφεί δύο μορφές : η υπερτροφική και η ατροφική. Στην υπερτροφική μορφή ακτινογραφικά παρατηρείται καταστροφή και κατακερματισμός της άρθρωσης, οστική σκλήρυνση και σχηματισμός οστεόφυτων. Η ατροφική μορφή εμφανίζεται ως οστική απορρόφηση που δίνει συχνά την εντύπωση χειρουργικού ακρωτηριασμού. Συχνά μοιάζει με τη σηπτική αρθρίτιδα. Αποδιοργάνωση της άρθρωσης και εμμένον αίμαρθρο, παρατηρούνται και στις δύο μορφές. Επιπλέον έχουν περιγραφεί μικτά πρότυπα της νόσου. Διαφορική διάγνωση: Εκφυλιστική οστεοαρθίτιδα, σηπτική αρθρίτιδα, χρόνια οστεομυελίτιδα, οστεονέκρωση.

Στην υπερτροφική μορφή ακτινογραφικά παρατηρείται καταστροφή και κατακερματισμός της άρθρωσης, οστική σκλήρυνση και σχηματισμός οστεόφυτων.

11 ΟΣΤΕΟΜΥΕΛΙΤΙΔΑ Ορισμός: Λοίμωξη του φλοιώδους οστού και του οστικού μυελού, σχεδόν πάντα βακτηριακής αιτιολογίας. Κλινικά χαρακτηριστικά: Η οξεία οστεομυελίτιδα στους ενήλικες συνδέεται συχνά με ιστορικό τραυματισμού, ή κάποια δερματική βλάβη και εκδηλώνεται με πυρετό, ρίγος, γενικευμένη κακουχία, εντοπισμένα σημεία (άλγος, ερυθρότητα, οίδημα, αύξηση της θερμοκρασίας),και εργαστηριακούς δείκτες φλεγμονής. Σημαντική διαφορά μεταξύ ενηλίκων και παιδιών, είναι ότι σε νεογνά και βρέφη η οστεομυελίτιδα μπορεί να έχει ελάχιστα και μη ειδικά συμπτώματα κατά την αρχική της φάση ενώ στους ενήλικες η νόσος είναι εξαρχής κλινικά θορυβώδης.οι καλλιέργειες αίματος μπορεί να είναι θετικές σε ποσοστό 50-70%.Οι επιπλοκές της οξείας οστεομυελίτιδας περιλαμβάνουν τη σηψαιμία, και την πολυεστιακή νόσο λόγω σηπτικών εμβόλων, τη σηπτική αρθρίτιδα, την διαταραχή της ανάπτυξης του σκελετού στα παιδιά, το παθολογικό κάταγμα και την ατελή θεραπεία που μπορεί να οδηγήσει σε χρόνια οστεομυελίτιδα. Η κύρια επιπλοκή της οξείας και υποξείας οστεομυελίτιδας είναι η ατελής αντιμετώπισή της η οποία μπορεί να την μετατρέψει σε χρόνια. Επιπλοκές της χρόνιας οστεομυελίτιδας περιλαμβάνουν διαταραχή της αρχιτεκτονικής του οστού, παθολογικά κατάγματα, διαταραχή της φυσιολογικής ανάπτυξης του σκελετού όταν αυτή δεν έχει ολοκληρωθεί, εναπόθεση αμυλοειδούς σε χρόνια ενεργή εστία και εξαλλαγή σε καρκίνωμα της περιοχής του δέρματος στην οποία υπάρχει χρόνιο συρίγγιο (10-20 έτη). Ακτινολογικά χαρακτηριστικά: Οξεία μορφή: στην απλή ακτινογραφία μετά πάροδο περίπου μιας εβδομάδος παρατηρείται οίδημα των μαλακών μορίων πλησίον του πάσχοντος οστού, το οποίο προκαλεί μείωση του λιπώδους στρώματος μεταξύ των μυών. Ακολούθως με την πρόοδο της νόσου απεικονίζεται ελαφρά οστική αραίωση και περιοστική αντίδραση στην πάσχουσα περιοχή του οστού, η οποία παίρνει μια γραμμοειδή μορφή. Εν συνεχεία εμφανίζεται μια ασαφής οστεόλυση, η οποία προσδίδει στο οστούν μια <σκοροφαγωμένη όψη> και η οποία αποτελείται από εναλλαγή οστεολυτικών εστιών και περιοχών φυσιολογικού οστού. Στην αξονική(ct) και τη μαγνητική(mri) τομογραφία οι οστικές βλάβες απεικονίζονται νωρίτερα και με μεγαλύτερη ευκρίνεια, λόγω της ευαισθησίας την οποία παρουσιάζουν οι δύο αυτές μέθοδοι έναντι των απλών ακτινογραφιών. Ιδιαίτερα η μαγνητική τομογραφία μπορεί να απεικονίσει οίδημα του μυελού των οστών πολύ νωρίτερα από τις υπόλοιπες απεικονιστικές μεθόδους. Χρόνια μορφή: Στις απλές ακτινογραφίες και την αξονική τομογραφία το προσβεβλημένο τμήμα του οστού παρουσιάζει πάχυνση και αύξηση της πυκνότητας με κατά τόπους υποπυκνωτικές εστίες. Επιπλέον ανάλογα με τη βαρύτητα, είναι δυνατόν να απεικονισθεί η νεκροθήκη με εικόνα <οστούν εντός οστού>, καθώς και τμήματα των νεκρωμένων αστικών απολυμάτων μπορεί να προβάλλουν στα μαλακά μόρια μέσω πόρων, οι οποίοι σχηματίζονται από τη νεκροθήκη. Διαφορική διάγνωση: Κλινικά η διαφορική διάγνωση της οξείας οστεομυελίτιδας πρέπει να γίνει από την οξεία μονοαρθρική ρευματοειδή αρθρίτιδα, τη δρεπανοκυτταρική αναιμία(sickle cell crisis), την κυτταρίτιδα και το σάρκωμα Ewing.

σημεία (άλγος, ερυθρότητα, οίδημα, αύξηση της θερμοκρασίας),και εργαστηριακούς δείκτες φλεγμονής.

12 Αποτελέσματα: Οι 36/36 ασθενείς με οστεομυελίτιδα παρουσίασαν οστεοπενία και περιοστική αντίδραση, 15/36 οστεόλυση, 12/36 οστική σκλήρυνση, 2/36 απόλυμα και 4 /36 κάταγμα ανεπαρκείας. Οι 8/8 ασθενείς με νευροπαθητική οστεοαρθροπάθεια παρουσίασαν ευρήματα: καταστροφής και κατακερματισμού της άρθρωσης του πάσχοντος δακτύλου, 8/8 παρουσίασαν οστική σκλήρυνση, 4/8 εμφάνισαν οστική απορρόφηση ενώ 6/8 εμφάνισαν ευρήματα αποδιοργάνωσης της άρθρωσης του πάσχοντος δακτύλου. Οι ασθενείς επανελέγχθηκαν ανά 20 ημέρες με απλές ακτινογραφίες και 3 ασθενείς εμφάνισαν οστεομυελίτιδα σε έδαφος Charcot. Λεπτομερής μελέτη των ευρημάτων ως προς την εντόπιση, την κατανομή, την μορφολογία των αλλοιώσεων, την επίδραση στα μαλακά μόρια και το οστικό οίδημα οδηγούν στην διαφορική διάγνωση των δυο οντοτήτων και την τελική διάγνωση. Συμπέρασμα: Η απλή α/α είναι η πρώτη μέθοδος προσέγγισης ενός ασθενούς με διαβητικό πόδι επί υποψίας οστεομυελίτιδας και νευροπαθητικής οστεοαρθροπάθειας. Αποτελεί την πιο οικονομική αλλά και πολύτιμη μέθοδο παρακολούθησης της εξέλιξης της νόσου και ανταπόκρισης στη θεραπευτική αγωγή.

απορρόφηση ενώ 6/8 εμφάνισαν ευρήματα αποδιοργάνωσης της άρθρωσης του πάσχοντος δακτύλου.

Σχετικά έγγραφα

ΔΙΕΡΕΥΝΗΣΗ ΜΕ ΑΠΛΗ ΑΚΤΙΝΟΓΡΑΦΙΑ ΝΕΚΡΩΤΙΚΩΝ ΛΟΙΜΩΞΕΩΝ ΜΑΛΑΚΩΝ ΜΟΡΙΩΝ ΣΕ ΔΙΑΒΗΤΙΚΟ ΠΟΔΙ.

ΔΙΕΡΕΥΝΗΣΗ ΜΕ ΑΠΛΗ ΑΚΤΙΝΟΓΡΑΦΙΑ ΝΕΚΡΩΤΙΚΩΝ ΛΟΙΜΩΞΕΩΝ ΜΑΛΑΚΩΝ ΜΟΡΙΩΝ ΣΕ ΔΙΑΒΗΤΙΚΟ ΠΟΔΙ. Γεώργιος Λεβαντής 1, Ελένη Κυρίου 1, Ανδριάνα Δώνου 2, Ελευθέριος Βογιατζόγλου 2, Ελευθέριος Κουτσαντωνίου 1, Χαρίκλεια