Γράφει: Σαράκης Πέτρος, Πλαστικός χειρουργός MD, MBA Ο φόβος του καρκίνου του μαστού είναι κοινός αναμεσα στο γυναικείο πληθυσμό, καθώς η πιθανότητα ασθένειας από την νόσο, κατα την διάρκεια της ζωής μιας γυναίκας είναι αρκετά υψηλή. Η αφαίρεση μικρότερου ή μεγαλύτερου τμήματος του στήθους, αποτελεί τις περισσότερες φορές την μόνη αποτελεσματική θεραπεία και το γεγονός ότι ο γυναικείος μαστός αποτελεί έντονο στοιχείο της θηλυκότητας μιας γυναίκας καθώς και έντονο συστατικό της αυτοεκτίμησης και αυτοπεποίθησής της, καθιστά αυτονόητη την χειρουργική αποκατάσταση κάθε χειρουργημένου μαστού. Αποκατάσταση μαστού Η αποκατάσταση μαστού μετά από μαστεκτομή, περιλαμβάνει το σύνολο των χειρουργικών επεμβάσεων που έχουν σαν σκοπό την δημιουργία καινούριου μαστού σε γυναίκες που έχουν υποστεί μαστεκτομή για καρκίνωμα. Οι επεμβάσεις αποκατάστασης στοχεύουν στην ανακατασκεύη του όγκου και του σχήματος του μαστού και του συμπλέγματος θηλής-άλω. Στις επεμβάσεις αποκατάστασης συμπεριλαμβάνονται και αυτές που γίνονται στον ετερόπλευρο υγιή μαστό, για να υπάρχει συμμετρία ή για προληπτικούς λόγους. Η αποκατάσταση του μαστού είναι μια ελεύθερη επιλογή, δεν είναι ζωτικής σημασίας για την σωματική υγεία της ασθενούς, ωστόσο η βοήθεια που προσφέρει στην τόνωση της γυναικείας αυτοπεποίθησης και στην βελτίωση της εικόνας του εαυτού της είναι τεράστια. Οι γυναίκες αισθάνονται μικρότερη κατάθλιψη για ότι τους συνέβη, γίνονται περισσότερο αισιόδοξες για την ζωή, αφού η αποκατάσταση του μαστού χαρίζει αξιοπρέπει και ποιότητα στη ζωή. Υποψήφιες για την επέμβαση Οι περισσότεροι ασθενείς που υποβλήθηκαν σε μαστεκτομή (ριζική αφαίρεση του μαστούθηλής- θηλαίας άνω) είναι ιατρικά ικανοί για αποκατάσταση, και σε κάποιους από αυτούς, όπου η μορφή, το μέγεθος και η έγκυρη διάγνωση του καρκίνου επιτρέπει την άμεση αποκατάσταση. Οι καλύτερες υποψήφιες, παρ'ολα αυτά, είναι γυναίκες, όπου ο καρκίνος λόγω της πρώιμης διάγνωσης και ριζικής εκτομής, δεν θα χρειαστεί οποιεσδήποτε 1 / 5
συμπληρωματικές θεραπείες ακτινοβολίας. Είναι ένα θέμα που θα συζητηθεί με τον πλαστικό χειρούργο της κάθε υποψήφιας, κι αυτός είναι που θα κρίνει, εν τέλει, εαν θα προχωρήσουν στην αποκατάσταση ή όχι. Χρονικός προγραμματισμός αποκατάστασης Η αποκατάσταση του μαστού μπορεί να γίνει ταυτόχρονα με την επέμβαση της μαστεκτομής (άμεση αποκατάσταση), αλλά μπορεί να γίνει και σε μεταγενέστερο χρόνο (αποκατάσταση σε δεύτερο χρόνο). Η άμεση αποκατάσταση του μαστού, έχει σαν πλεονέκτημα ότι η γυναίκα δεν προλαβαίνει να δει τον εαυτό της με τα νέα δεδομένα στο σώμα της, κι έτσι αποφεύγεται το έντονο ψυχολογικό τράυμα που μπορεί να της προκαλέσει η εικόνα του ακρωτηριασμένου της στήθους. Αυτό, αποτελεί στοιχείο που επιδρά θετικά στον ψυχισμό της ασθενούς και βοηθάει περισσότερο στο να αντιμετωπισθεί με μεγαλύτερη αισιοδοξία η νόσος και άρα έχουμε γρηγορότερη ανάρρωση. Μερικές φορές όμως, οι ασθενείς οι οποίοι υποβάλλονται σε άμεση επανόρθωση έχουν μη ρεαλιστικές προσδοκίες για τα προσφερόμενα αποτελέσματα, καθώς δεν έχουν γνώση για το ποιά ήταν η εικόνα τους πριν την αποκατάσταση ώστε να έχουν άποψη γι'αυτήν. Αποκατάσταση του μαστού σε δεύτερο χρόνο, έχουμε όταν η ανακατασκευή του μαστού γίνεται μετά από μερικές ημέρες μέχρι και χρόνια, συνήθως όμως μετά από 6 12 μήνες μετά την μαστεκτομή. Οι υποστηριχτές της συνηγορούν ότι πρέπει να προτιμάται, γιατί έτσι δίνεται επαρκής χρόνος για την επούλωση του χειρουργικού τραύματος και την ωρίμανση της ουλής της μαστεκτομής, πράγματα που διευκολύνουν τους χειρουργικούς χειρισμούς της ανακατασκευής. Επιπλέον, η ασθενής έχοντας πλέον την εικόνα του σώματος της με την μαστεκτομή μπορεί να εκτιμήσει και να δεχθεί θετικότερα τα αποτελέσματα της αποκατάστασης, αφού πριν από αυτήν θα έχει αναπτύξει και την πολύτιμη αρμονική σχέση εμπιστοσύνης με τον χειρούργο της. Η αποκατάσταση μαστού σε δεύτερο χρόνο επιτρέπει επίσης, στον χειρούργο να επιτύχει με μεγαλύτερη ευκολία την πολυπόθυτη συμμετρία των δύο μαστών, απ'ότι η άμεση αποκατάσταση. Τι είναι προτιμότερο Οι σύγχρονες τάσεις υποστηρίζουν την άμεση αποκατάσταση τουλάχιστον για καρκίνωμα στα αρχικά στάδια, διότι θεωρείται ογκολογικά ασφαλής για την ασθενή και εξασφαλίζει ικανοποιητικά αισθητικά αποτελέσματα. Εν τούτοις, η τελική απόφαση για τον χρονικό προγραμματισμό της επέμβασης θα πρέπει να λαμβάνεται από κοινού από τον χειρούργο, τον ογκολόγο και τον πλαστικό χειρούργο, αφού προηγηθεί πλήρης ενημέρωση της 2 / 5
ασθενούς για τα πλεονεκτήματα και τα μειονεκτήματα του κάθε τύπου αποκατάστασης. Σύνολο χειρουργικών επεμβάσεων για την αποκατάσταση Για τους περισσότερους ασθενείς η επανόρθωση θα απαιτήσει δύο με τρία χειρουργία. Το πρώτο χειρουργίο και πιο σημαντικό είναι η δημιουργία ενός ικανοποιητικού μεγέθους στήθους. Το δεύτερο χειρουργείο συνίσταται, είτε σε επιπλέον τροποποίηση του σχήματος του στήθους, είτε στην τοποθέτηση μόνιμου προθέματος. Στο στάδιο αυτό γίνονται και οι απαιτούμενες τροποποιήσεις ( εάν χρειάζονται) στο αντίθετο στήθος, ώστε να επιτευχθεί η συμμετρία. Τελευταίο χειρουργείο αποτελεί η δημιουργία θηλής και θηλαίας άλου, που γίνεται εφόσον όλα τα προηγούμενα στάδια έχουν ολοκληρωθεί με ικανοποιητικά αποτελέσματα. Τεχνικές ανακατασκευής μαστού Η αποκατάσταση του μαστού γίνεται με έναν από τους ακόλουθους τρόπους: A. Ενθέματα μαστού B. Διατατήρες ιστών C. Κρημνοί Τα ενθέματα μαστού είναι ασκοί (μπαλόνια) των οποίων το εξωτερικό περίβλημά τους αποτελείται από σιλικόνη και που πληρούται είτε από υγρή σιλικόνη είτε από φυσιολογικό ορό. Αποτελεί την απλούστερη μέθοδο πλαστικής αποκατάστασης του μαστού και μπορεί να γίνει άμεσα ή σε δεύτερο χρόνο. Η τεχνική αυτή μπορεί να πραγματοποιηθεί σε ένα ή δύο στάδια και αυτό εξαρτάται τόσο από το είδος της χειρουργικής επέμβασης αφαίρεσης του μαστού όσο και από το επιθυμητό μέγεθος του νέου στήθους. Μειονέκτημά τους θεωρείται η αδυναμία εξασφάλισης ικανοποιητικού αποτελέσματος σε μεγάλους μαστούς καθώς και της φυσιολογικής πτώσης του μαστού. Μπορεί να γίνει σε περιπτώσεις όπου η μαστεκτομή άφησε αρκετό δέρμα για να χωρέσει την προσθήκη σιλικόνης. Μερικές φορές όμως, παρατηρείται σχηματισμός ινώδους κάψας γύρω από την προσθήκη και σ'άυτές τις περιπτώσεις γίνεται σπάσιμο της κάψας με συμπίεση με τα χέρια ή με μικρή επέμβαση. Οι διατατήρες ιστών χρησιμοποιούνται ολοένα και περισσότερο, αποφεύγοντας έτσι το πρόβλημα της δημιουργίας κάψας. Αυτοί είναι μικροί σάκοι από σιλικόνη, που γεμίζουν με 3 / 5
φυσιολογικό ορό, σιλικόνη ή συνδυασμό από τα δύο και τοποθετούνται κάτω από το δέρμα που απομένει. Μέσω μιας βαλβίδας, γεμίζονται με μία σύριγγα με πολύ λεπτή βελόνα, περίπου κάθε εβδομάδα, ώστε να διατείνονται βαθμιαία. Με τον τρόπο αυτό, το δέρμα μεγαλώνει σιγά-σιγά, λόγω των ελαστικών ιδιοτήτων του, έτσι ώστε το μέγεθος του μαστού να είναι αρχικά μεγαλύτερο από το επιθυμητό και αφήνεται έτσι για έξι περίπου εβδομάδες. Τότε αφαιρείται ορός για να επιτευχθεί συμμετρία στο μέγεθος και με μία μικρή επέμβαση αφαιρείται η βαλβίδα. Ταυτόχρονα γίνεται και η αποκατάσταση της θηλής. Η τεχνική αποκατάσταση του μαστού με την βοήθεια διατατήρα ιστών που τοποθετείται κάτωθεν των μυών και που στην συνέχεια αντικαθ[ισταται με δεύτερη χειρουργική επέμβαση από κάποιο μόνιμο ένθεμα μαστού, αποτελεί σήμερα την πλέον δημοφιλή και ευρέως διαδεδομένη μέθοδο ανακατασκεύης του μαστού. Η αποκατάσταση μαστού με κρημνούς προτιμάτε όταν το δέρμα είναι πολύ τεντωμένο και λεπτό μετά την μαστεκτομή, ιδιαίτερα εάν έχει αφαιρεθεί και ο θωρακικός μυς, τότε η αποκατάσταση πραγματοποιείται χρησιμοποιώντας γειτονικούς ιστούς. Έτσι, με ειδικές τεχνικές, χρησιμοποιούμε, ανάλογα την περίπτωση, κρημνούς δέρματος ή κρημνούς μυός και δέρματος. Οι μυοδερματικοί κρημνοί που χρησιμοποιούνται συχνότερα είναι: Πλατύς ραχιαίος: Η τεχνική αυτή χρησιμοποιείται πιο συχνά για την αποκατάσταση του μαστού. Με αυτή την μέθοδο γίνεται μετακίνηση δέρματος από την ράχη μαζί με ένα μέρος από τον πλατύ ραχιαίο, που βρίσκεται πίσω από την μασχάλη). Ανάλογα την περίπτωση, μπορεί να τοποθετηθεί και προσθήκη σιλικόνης, για μεγαλύτερο όγκο. Ορθός κοιλιακός: Με αυτήν την τεχνική, μετακινείται τμήμα του δέρματος που περισσεύει από την περιοχή της κοιλιάς, μαζί με τον ένα από τους δύο ορθούς μύες, στην περιοχή του μαστού που έχει αφαιρεθεί. Όταν γίνεται αποκατάσταση και στις δύο πλευρές, χρησιμοποιείται το μισό δέρμα μαζί με κάθε ορθό, για τον κάθε μαστό. Η μέθοδος αυτή μπορεί να χρησιμοποιηθεί όπου το θωρακικό τοίχωμα έχει ακτινοβοληθεί ή για μεγάλα ελλείμματα και δεν χρειάζεται προσθήκη σιλικόνης. Το δέρμα, μαζί με το υποδόριο λίπος που χρησιμοποιείται, είναι αυτό που περισσεύει στην κοιλιοπλαστική και η συρραφή γίνεται χαμηλά, ακριβώς πάνω από το εφηβαίο. Η επέμβαση αυτή δεν μπορεί να χρησιμοποιηθεί σε υπερβολικά αδύνατα ή παχύσαρκα άτομα ή σε άτομα που έχουν υποβληθεί σε επεμβάσεις στην κοιλιά, που επηρέασαν την αιμάτωση του μυός. 4 / 5
Προσδοκώμενα αποτελέσματα Η αποκατάσταση του μαστού είναι τέχνη και επιστήμη αλλά καμιά μέθοδος δεν μπορεί να αντιγράψει επακριβώς τον φυσικό μαστό μιας γυναίκας. Παρόλα τα μειονεκτήματα, οι περισσότερες γυναίκες είναι πολύ ευχαριστημένες με τα αποτελέσματα της αποκατάστασης. Είναι σίγουρα δύσκολο για κάποιον να πει ποια πλευρά έχει αποκατασταθεί όταν μια γυναίκα είναι ντυμένη, ενώ δεν χρειάζεται πια εξωτερική πρόσθεση, η οποία θεωρείται από μερικές γυναίκες άβολη και ενοχλητική. Είναι μια επιλογή από την ίδια την ασθενή για την ίδια την ασθενή, για την δική της ψυχική και σωματική ισορροπία. Σαράκης Πέτρος Πλαστικός χειρουργός MD, MBA www.sarakis.com Joomla SEO powered by JoomSEF 5 / 5