Αναγνώριση προσόντων που αποκτώνται στο χώρο της εργασίας.

Αναγνώριση προσόντων που αποκτώνται στο χώρο της εργασίας. Εφαρμόζοντας μεθόδους και εργαλεία για την πιστοποίηση και την αναγνώριση της πρότερης μάθησης (ΑΠΜ) σε συγκεκριμένες θέσεις εργασίας.

2 Αναγνώριση προσόντων που αποκτώνται στο χώρο της εργασίας. Εκπαίδευση και Πολιτισμός Λεονάρντο Ντα Βίντσι Το έργο αυτό χρηματοδοτήθηκε με την υποστήριξη της Ευρωπαϊκής Επιτροπής. Οι απόψεις που εκφράζονται στην παρούσα δημοσίευση ανήκουν στους συγγραφείς και δεν αντικατοπτρίζουν απαραίτητα τις απόψεις της Ευρωπαϊκής Επιτροπής. Ούτε η Ευρωπαϊκή Επιτροπή, ούτε οποιοδήποτε άτομο που δρα εκ μέρους της, δε μπορεί να θεωρηθεί υπεύθυνο για τις πληροφορίες που παρέχονται στο παρόν έγγραφο.

Αναγνώριση προσόντων που αποκτώνται στο χώρο της εργασίας. 3 Περιεχόμενα Διαγράμματα Γραφικές Παραστάσεις Εισαγωγή Στόχοι Έργου Ομάδες Στόχοι Αποτελέσματα Έργου Κοινές Ευρωπαϊκές Αρχές και Οδηγίες Τύποι Μάθησης Τυπική εκπαίδευση Μη τυπική εκπαίδευση Άτυπη εκπαίδευση Αναγνώριση δεξιοτήτων που αποκτώνται στον χώρο εργασίας. Πιλοτικοί Τομείς στο Έργο Επαγγελματικές Ομάδες Στόχου (PTG) Ανάπτυξη γενικών προτύπων Σύνδεση με το Εθνικό Πλαίσιο Προσόντων (NQF)/Ευρωπαϊκό Πλαίσιο Επαγγελματικών Προσόντων (EQF) Ανάπτυξη υπο-προτύπων Προσαρμογή των δώδεκα (12) Γενικών Προτύπων στα διαφορετικά επίπεδα του Ευρωπαϊκού Πλαισίου Επαγγελματικών Προσόντων. Η Διαδικασία Αναγνώρισης Πρότερης Μάθησης του έργου REVOW. Διάγραμμα Ροής της διαδικασίας REVOW. Βασικά Βήματα Μέθοδοι και ζητήματα Αποτελέσματα πιλοτικής διαδικασίας REVOW Οι συμμετέχοντες και οι ρόλοι τους στη διαδικασία Αναγνώρισης Πρότερης Μάθησης Ρόλος της Επαγγελματικής Ομάδας Στόχου Ρόλος του Διαχειριστή Έργου Ρόλος των συμβούλων/στελεχών καθοδήγησης Ρόλος του βασικού αξιολογητή Οφέλη της Αναγνώρισης Πρότερης Μάθησης 5 5 6 6 6 7 7 7 7 7 7 8 8 9 9 10 10 11 12 12 12 13 14 14 14 15 15 Στατιστικά στοιχεία Ε.1 Μέσο επίπεδο ικανοποίησης για το σχεδιασμό της διαδικασίας επικύρωσης Ε.2 Μέσο επίπεδο ικανοποίησης για τους συμβούλους Ε.3 Μέσο επίπεδο ικανοποίησης για τους εκτιμητές αξιολογητές Ε.4 Μέσο επίπεδο ικανοποίησης για τη διοικητική υποστήριξη Ε.5 Γενική εντύπωση Ε.6 Συνολικό αποτέλεσμα για τις Φιλοδοξίες Καριέρας Ε.7 Συνολικό αποτέλεσμα για την Κοινωνική συνεισφορά Ε.8 Συνολικό αποτέλεσμα για την Μάθηση / Εκπαίδευση Ε.9 Συνολικό αποτέλεσμα για την Αναγνώριση Εμπειρογνωμοσύνης και Ειδικών Προσόντων 16 17 17 17 18 18 18 19 19 19

4 Αναγνώριση προσόντων που αποκτώνται στο χώρο της εργασίας. Συνάντηση Επαγγελματικής Ομάδας Στόχου στην Ισλανδία Κατά τη διάρκεια της διαδικασίας αξιολόγησης της πιλοτικής εφαρμογής στην Ελλάδα Συμμετέχοντες της δανικής πιλοτικής εφαρμογής σε τελετή απονομής βραβείων

Αναγνώριση Recognising προσόντων competencies που αποκτώνται acquired στο χώρο in the της workplace εργασίας. 5 Εισαγωγή Introduction The Στο έργο Recognition Αναγνώριση of the της Value αξίας της of Work εργασίας (REVOW) (Recognition project of the Value has brought of Work together - REVOW) organisations συμμετέχουν from διάφοροι four οργανισμοί από τέσσερις ευρωπαϊκές χώρες συνεργάτες, με στόχο την ανάπτυξη μεθόδων και μέσων για την countries across Europe to develop methods and tools that can assist the process of recognising επικύρωση των δεξιοτήτων που αποκτώνται στον χώρο competencies της εργασίας. Το acquired έργο REVOW in the αποτελεί workplace. μέρος The της REVOW δράσης Μεταφορά is a Transfer της Καινοτομίας of innovation που project χρηματοδοτείται supported project by από funding την Ευρωπαϊκή from theεπιτροπή Europeanμέσω Commission του προγράμματος through the Λεονάρντο Leonardo Ντα Da Βίντσι. Vinci Το programme. έργο εστίασε The στην project ανάπτυξη ενός πλαισίου αναγνώρισης και επικύρωσης των γνώσεων και των δεξιοτήτων που αποκτώνται στον εργασιακό focused on developing a framework to recognise and validate χώρο, καθώς knowledge και στην and σύνδεση skills acquired και συσχέτιση on the των job πιστοποιημένων linking αυτών the validated δεξιοτήτων competencies σύμφωνα με to το the Εθνικό και and NQF/EQF. το Ευρωπαϊκό Πλαίσιο Επαγγελματικών Προσόντων. Recognition Η Αναγνώριση of Prior Πρότερης Learning Μάθησης (RPL) is είναι an assessment μια διαδικασία αξιολόγησης that assesses της μη the τυπικής individual s και άτυπης non-formal εκπαίδευσης and process του ατόμου, με σκοπό τον καθορισμό του επιπέδου που informal learning to determine the extent to which έχει κατακτήσει το άτομο, είτε ως προς τα απαιτούμενα that αποτελέσματα individual εκπαίδευσης has achieved και the δεξιοτήτων, required learning είτε ως προς outcomes, τα κριτήρια competency για την εισαγωγή, outcomes, και/ή την or standards μερική ή πλήρη for entry πιστοποίηση. to, and/or partial or total completion of a qualification. Η ΑΠΜ λαμβάνει υπόψη ότι οι άνθρωποι μαθαίνουν και εκπαιδεύονται με διαφορετικούς τρόπους και σε διαφορετικά μαθησιακά περιβάλλοντα. Αυτά μπορεί να περι- RPL takes into account that people learn in different ways and in various arenas. These may include λαμβάνουν εκπαίδευση και εξάσκηση, καθώς και άτυπη education μάθηση που and αποκτάται training στο as well χώρο as της informal εργασίας learning ή μέσω through των καθημερινών work and εμπειριών life experience. ζωής. Recognition Η Αναγνώριση of της Prior Πρότερης Learning Μάθησης (RPL) includes: (ΑΠΜ) περιλαμβάνει: (a) Formal recognition, i.e. the process of granting (α) Επίσημη αναγνώριση: Είναι η διαδικασία επισημοποίησης των δεξιοτήτων και των ικανοτήτων official status to skills and competencies through είτε μέσω the της award απονομής of certificates πιστοποιητικών, or grant of είτε equivalence μέσω της χορήγησης (credit units, ισοτιμίας validation (πιστωτικών of gained μο- skills). (b) Social νάδων recognition εκπαίδευσης και the κατάρτισης, acknowledgement επικύρωσης of αποκτηθέντων δεξιοτήτων και ικανοτήτων). the value of skills and competencies by social (β) Κοινωνική Αναγνώριση: Είναι η αναγνώριση and economic stakeholders. της αξίας των δεξιοτήτων και ικανοτήτων από Cedefop, κοινωνικούς (2004). Tissot, και οικονομικούς P. Terminology παράγοντες. of vocational training Cedefop, policy (2004). A Tissot, multilingual P. Terminology glossary for of vocational an enlarged training Europe. policy Luxembourg: A multilingual Publications glossary Office. for an enlarged Europe. Luxembourg: Publications Office. The main objective of «Recognition of the value of Ο βασικός στόχος του έργου REVOW ήταν ο καθορισμός ενός πλαισίου για την αναγνώριση των δεξι- work» (REVOW) project was to establish a framework for the recognition of competencies through a οτήτων μέσω μιας συγκεκριμένης διαδικασίας με τη specific συμμετοχή process εργαζομένων, involving people οι οποίοι - workers διαθέτουν who επαγγελματική εμπειρία experience μέσω through μη τυπικής non-formal και άτυπης and μά- have professional informal θησης. Η learning. πιστοποίηση The validation των προσόντων of these αυτών που συνδέεται με το Ευρωπαϊκό Πλαίσιο Επαγγελματικών qualifications linked to the European Qualifications Προσόντων και το Εθνικό Πλαίσιο Προσόντων, θα επιτρέπει στα άτομα (EQF) να and επικυρώνουν National Qualifications τις δεξιότητες και τα Framework Framework προσόντα τους (NQF) για will περαιτέρω allow individuals ανάπτυξη. to Η validate πιστοποίηση των competencies δεξιοτήτων for αυτών further επιτρέπει development. την εξασφάλιση The their της επαγγελματικής θέσης των ενδιαφερομένων. certification of these competencies allows individuals to ensure their professional position. Οι στόχοι του έργου ήταν: The project aims were to: Η ανάπτυξη ενός πλαισίου που θα επιτρέπει Develop στους εργαζόμενους a framework με that μικρή will τυπική enable εκπαίδευση little να προσδιορίσουν formal education και to ναεπικυρώσουν identify and workers with τα υπάρχοντα επίπεδα γνώσεων και δεξιοτήτων. validate their current levels of knowledge and skills. Ο καθορισμός προτύπων δεξιοτήτων. Establish Η διευκόλυνση competence της Αναγνώρισης standards. Πρότερης Facilitate Μάθησης, a μέσω Recognition της επικύρωσης of Prior Learning, δεξιοτήτων, που θα επιτρέπει στους εργαζόμενους να συμμετέχουν σε προγράμματα βελτίωσης ικανοτή- through validation of competencies, that will enable workers to embark on an up-skilling των ή να έχουν τη δυνατότητα πρόσβα σης σε programme τυπικά εκπαιδευτικά or open access προγράμματα. to an educational programme.

6 Αναγνώριση προσόντων που αποκτώνται στο χώρο της εργασίας. Να βοηθήσει τους εργαζόμενους να πετύχουν την αναγνώριση των δεξιοτήτων που κατέχουν και να τους παρέχει την αυτοπεποίθηση και την απαραίτητη καθοδήγηση, έτσι ώστε να συμμετέχουν ενεργά στη διά βίου μάθηση. Να επιτρέψει την αναγνώριση των δεξιοτήτων σε ολόκληρη την Ευρωπαϊκή Ένωση και να βελτιώσει την κινητικότητα των εργαζομένων μέσω της σύνδεσης των προτύπων που χρησιμοποιούνται στο Εθνικό και στο Ευρωπαϊκό Πλαίσιο Επαγγελματικών Προσόντων. Οι ομάδες στόχοι του έργου είναι: Εργαζόμενοι με μικρή τυπική εκπαίδευση. Κοινωνικοί εταίροι: εταιρείες, συνδικάτα, εκπαιδευτικοί οργανισμοί και φορείς χάραξης πολιτικής. Εκπαιδευτές/εκτιμητές, σύμβουλοι καθοδήγησης και επαγγελματικού προσανατολισμού, καθώς και διαχειριστές έργων ΑΠΜ. Αποτελέσματα έργου: Φυλλάδιο Έργου Δημιουργία ιστότοπου έργου Έκθεση για την ανάπτυξη Προτύπων: Γενικά Πρότυπα με ισχυρή την Ευρωπαϊκή τους διάσταση Δημοσιοποίηση στον Παγκόσμιο Ιστό των Κατευθυντήριων Γραμμών των διαδικασιών ΑΠΜ για συγκεκριμένες θέσεις εργασίας (βασισμένες στις εμπειρίες του REVOW) Φυλλάδιο Κατευθυντήριων Γραμμών με την περιγραφή της εστίασης του έργου REVOW στις ομάδες στόχους. Σύνοψη των πιλοτικών εφαρμογών. Τελικό Συνέδριο. Κοινές Ευρωπαϊκές Αρχές και Κατευθυντήριες Γραμμές Αναγνωρίζοντας τη σπουδαιότητα και τη σημασία της μάθησης πέρα από το τυπικό εκπαιδευτικό και μαθησιακό περιβάλλον, το Συμβούλιο της Ευρωπαϊκής Ένωσης υιοθέτησε το Μάιο του 2004 ένα σύνολο κοινών Ευρωπαϊκών αρχών για τον προσδιορισμό και την επικύρωση της μη τυπικής και άτυπης μάθησης. Οι αρχές αυτές διατυπώθηκαν σ ένα υψηλό επίπεδο και με αφαιρετικό τρόπο και προσδιόρισαν ζητήματα-κλειδιά, τα οποία είναι κρίσιμα για την ανάπτυξη και εφαρμογή μεθόδων και συστημάτων για επικύρωση. Η δημιουργία (2006) της συνεργασίας για την αναγνώριση των μαθησιακών αποτελεσμάτων, κατέστησε δυνατή τη συστηματική παρακολούθηση της πορείας των κοινών αρχών. Οι Ευρωπαϊκές αρχές επικύρωσης της μη τυπικής και άτυπης μάθησης σχεδιάστηκαν για την ενίσχυση της συγκρισιμότητας και της διαφάνειας πέραν των εθνικών συνόρων. Οι παράγοντες που μπορούν να κάνουν επιτυχή μια διαδικασία πιστοποίησης μη τυπικής και άτυπης μάθησης είναι: Προώθηση συνεργασίας και διαβούλευση Επαρκείς ανθρώπινοι και οικονομικοί πόροι Εκπαίδευση και κατάρτιση του προσωπικού που εμπλέκεται στην υποστήριξη πολιτικής και νομικών θεμάτων Χρήση σαφών σημείων αναφοράς, όπως πρότυπα και επίπεδα προσόντων Ανάπτυξη μεθοδολογιών, βασισμένων στα μαθησιακά αποτελέσματα Πληροφορίες σχετικά με τα αποτελέσματα του έργου είναι διαθέσιμες στον ιστοχώρο του έργου REVOW: www.revow.eu

Αναγνώριση προσόντων που αποκτώνται στο χώρο της εργασίας. 7 Διασφάλιση ποιότητας, παρακολούθηση και αξιολόγηση για τη εξασφάλιση της δίκαιης αντιμετώπισης και την οικοδόμηση εμπιστοσύνης Ανταλλαγή γνώσης και διαμοιρασμός εμπειριών Θεμελιωδώς, σύμφωνα με τις Ευρωπαϊκές Κατευθυντήριες Γραμμές για την επικύρωση μη τυπικής και άτυπης Μάθησης (Cedefop, 2009), για να χαρακτηριστεί επιτυχής ένας μηχανισμός επικύρωσης και πιστοποίησης, πρέπει να είναι ευρέως αποδεκτός ως κατάλληλος για την επίτευξη γενικών πολιτικών στόχων, όπως η διά βίου μάθηση, η απασχολησιμότητα και η κοινωνική ένταξη. Επίσης, θα πρέπει η διαδικασία επικύρωσης να ενσωματωθεί και να γίνει αναπόσπαστο μέρος των συστημάτων προσόντων: πολιτικά, νομικά, διαχειριστικά και οικονομικά. Τύποι μάθησης Τυπική μάθηση Είναι η μάθηση που συντελείται σε ένα οργανωμένο και δομημένο περιβάλλον (πχ σε κάποιο εκπαιδευτικό ίδρυμα ή στον εργασιακό χώρο) και ορίζεται ρητά ως εκπαίδευση (ως προς τους στόχους, το χρόνο ή τους πόρους). Η τυπική εκπαίδευση είναι σκόπιμη από τη πλευρά του εκπαιδευόμενου. Τυπικά οδηγεί σε επικύρωση και πιστοποίηση. Μη τυπική μάθηση Είναι η μάθηση που συμπεριλαμβάνεται σε σχεδιασμένες δραστηριότητες, οι οποίες δεν είναι ορισμένες ως μαθησιακές δραστηριότητες (ως προς τους εκπαιδευτικούς στόχους, το χρόνο ή την υποστήριξη), αλλά περιέχουν μια σημαντική συνιστώσα εκπαίδευσης. Η μη τυπική μάθηση είναι σκόπιμη από τη πλευρά του εκπαιδευόμενου. Άτυπη μάθηση Είναι η μάθηση που προκύπτει από καθημερινές δραστηριότητες που σχετίζονται με την εργασία, την οικογένεια ή τον ελεύθερο χρόνο. Δεν είναι οργανωμένη ή δομημένη σε σχέση με τους στόχους, το χρόνο ή την υποστήριξη της εκπαίδευσης. Η άτυπη μάθηση δεν είναι συνήθως σκόπιμη από τη πλευρά του εκπαιδευόμενου. Source: Cedefop, (2009), European Guidelines for Validating Non-formal and Informal Learning, Luxembourg: Office for Official Publications of the European Communities, ISBN 978-92-896-0602-8 Αναγνώριση δεξιοτήτων που αποκτώνται στον χώρο εργασίας. Η αναγνώριση της μη τυπικής και άτυπης μάθησης βασίζεται στην ιδέα πως η μάθηση δεν λαμβάνει χώρα μόνο μέσα στο επίσημο σχολικό σύστημα, αλλά μέσα σε όλων των ειδών καταστάσεις και περιβάλλοντα. Κάθε είδους γνώση θεωρείται πολύτιμη και έτσι θα πρέπει να καταγράφεται και να τεκμηριώνεται, ανεξαρτήτως από τον τρόπο απόκτησης. Με την επικύρωση της μη τυπικής και άτυπης μάθησης ενισχύονται οι εκπαιδευτικές ευκαιρίες των ενήλικων που βρίσκονται στην αγορά εργασίας, για την περαιτέρω αύξηση των δεξιοτήτων τους. Πιλοτικοί Τομείς στο Έργο Οι πιλοτικές δραστηριότητες πραγματοποιήθηκαν σε τέσσερις διαφορετικές χώρες, σε τέσσερις διαφορετικούς τομείς. Ισλανδία: Επεξεργασία Ήχου Ιρλανδία: Πιστωτικός Συνεταιρισμός Δανία: Τομέας Κοινωνικών Υπηρεσιών και Υπηρεσιών Υγείας Ελλάδα: Μηχανικός Αυτοκινήτων / Τεχνικός

8 Αναγνώριση προσόντων που αποκτώνται στο χώρο της εργασίας. μο σχολικό σύστημα, επαγγελματίες ανθρώπινων πόρων, τον Εθνικό Φορέα Πιστοποιήσεων και από άλλους σχετικούς τομείς. Σε κάθε χώρα που συμμετείχε, οι ΕΟΣ προσέφεραν ανεκτίμητη υποστήριξη στην ανάπτυξη του έργου. Ήταν ιδιαίτερα δραστήριες στην ανάλυση και στον σχολιασμό σχετικά με την καταλληλότητα των προτύπων και των υπο-προτύπων, καθώς και στην εκτίμηση και την επικύρωση για τον συγκεκριμένο τομέα, σε σχέση με την εκάστοτε εθνική κουλτούρα και εθνικές πρακτικές απασχόλησης και εκπαίδευσης. Συμμετέχοντες στην τρίτη συνάντηση, Πάτρα, Ελλάδα Πιλοτικές δραστηριότητες έχουν ήδη λάβει χώρα στον Τραπεζικό τομέα (Ισλανδία, Κύπρος, Δανία), στον Τομέα Κοινωνικής Φροντίδας (Σλοβενία) και στον Διοικητικό Τομέα (Σουηδία) στα πλαίσια του έργου Αξία της Εργασίας. Όλες οι πιλοτικές εφαρμογές έχουν βασίσει την ανάπτυξη των υπο-προτύπων σ ένα σύνολο προτύπων που έχουν αποδειχθεί πως είναι μεταφέρσιμα μεταξύ τομέων, καθώς και σε μία συγκεκριμένη μεθοδολογία ΑΠΜ που εστιάζει στις δεξιότητες που αποκτήθηκαν στο χώρο εργασίας. Επαγγελματικές Ομάδες Στόχου (ΕΟΣ) Σε κάθε χώρα σχηματίστηκε μια Επαγγελματική Ομάδα Στόχου (ΕΟΣ), συμβουλευτικού χαρακτήρα, με σκοπό τη διευκόλυνση της ανάπτυξης. Οι ΕΟΣ περιελάμβαναν ενδιαφερόμενα μέρη από συνδικάτα, εργοδότες, επαγγελματικούς συλλόγους, το επίση- Ανάπτυξη γενικών προτύπων Τα δώδεκα (12) πρότυπα γενικών δεξιοτήτων που αναπτύχθηκαν στο έργο REVOW βασίστηκαν στα δέκα (10) γενικά πρότυπα που είχαν διατυπωθεί στο έργο Αξία της Εργασίας. Τα πρότυπα καλύπτουν επαγγελματικές, αλλά και προσωπικές δεξιότητες. Στην αγορά εργασίας δίνεται έμφαση στις προσωπικές δεξιότητες που πρέπει να κατέχει ένα άτομο, έτσι ώστε να είναι καλός στην εργασία του, π.χ. αν είναι επικοινωνιακός, οργανωτικός, ανεξάρτητος και συνεργάσιμος. Τα πλεονεκτήματα αυτών που έχουν εργασιακή εμπειρία συνδέονται πάρα πολύ με αυτές τις λειτουργικές δεξιότητες, επιπλέον των άμεσων επαγγελματικών δεξιοτήτων. Τα δώδεκα (12) πρότυπα γενικών δεξιοτήτων που χρησιμοποιούνται στο έργο REVOW σκοπεύουν και να αντανακλούν αυτές τις προσωπικές δεξιότητες, αλλά και να συνδέονται με το Ευρωπαϊκό και Εθνικό Πλαίσιο Προσόντων. Τα πρότυπα που δημιουργήθηκαν έπρεπε, και αυτό ήταν σημαντικό, να ταιριάζουν και να προσαρμοστούν σε κάθε μία από τις συμμετέχουσες χώρες. Τα γενικά πρότυπα είναι μεταφέρσιμα μεταξύ τομέων και η πρόθεση είναι τα πρότυπα αυτά να λειτουργήσουν σαν σημεία αναφοράς για την αναγνώριση υπο-προτύπων για συγκεκριμένες θέσεις εργασίας.

Αναγνώριση προσόντων που αποκτώνται στο χώρο της εργασίας. 9 Σύνδεση με το Εθνικό Πλαίσιο Προσόντων/Ευρωπαϊκό Πλαίσιο Επαγγελματικών Προσόντων Το Ευρωπαϊκό Πλαίσιο Επαγγελματικών Προσόντων προτείνει μια διαδικασία, η οποία οδηγεί σε μεγαλύτερη διαφάνεια και καλύτερες δυνατότητες σύγκρισης σ όλες τις Ευρωπαϊκές χώρες. Βασικό σημείο του έργου REVOW ήταν η ενίσχυση της δυνατότητας αναγνώρισης δεξιοτήτων που αναπτύχθηκαν στο χώρο εργασίας. Έτσι η εστίαση του ΕΠΕΠ στα μαθησιακά αποτελέσματα (σε αντίθεση με το κλασικό βιογραφικό) ήταν εξαιρετικά χρήσιμη, και η ενίσχυση των προτύπων σε σχέση με το ΕΠΕΠ αποτέλεσε ένα σημαντικό εργαλείο προς την κατεύθυνση αυτή. Επιπλέον τα γενικά πρότυπα και υπο-πρότυπα αναγνωρίστηκαν και συνδέθηκαν με τα κατάλληλα επίπεδα του ΕΠΕΠ μέσω συνεργασίας με τα ενδιαφερόμενα μέρη της Επαγγελματικής Ομάδας Στόχου σε κάθε χώρα. Ανάπτυξη υπο-προτύπων Τα υπο-πρότυπα αναπτύχθηκαν με βάση τα δώδεκα (12) γενικά πρότυπα και τις περιγραφές θέσεων εργασίας από κάθε τομέα σε κάθε χώρα, με στενή συνεργασία με τα σχετικά ενδιαφερόμενα μέρη της Επαγγελματικής Ομάδας Στόχου. Αναλύσεις σε επίπεδο συνεργατών υποστήριξαν τη συνεργασία μέσω συζητήσεων για τον τρόπο σύνδεσης των υπο-προτύπων με τα τα γενικά πρότυπα, καθώς και τον τρόπο έκφρασης αυτών με μετρήσιμους όρους. Για τον εμπλουτισμό της συζήτησης αυτής, έγινε τηλεδιάσκεψη με τη συμμετοχή του Δρ. Declan Kennedy από την Ιρλανδία, ο οποίος είναι ειδικός στα μαθησιακά αποτελέσματα. Οι περαιτέρω περιγραφές επηρεάστηκαν αρκετά από το άρθρο Writing and Using Learning Outcomes: A Practical Guide από τους Declan Kennedy, Áine Hyland και Norma Ryan. Μια αναλυτική περιγραφή των προτύπων και της διαδικασίας ανάπτυξής τους παρέχεται στην Αναφορά για την ανάπτυξη προτύπων στον ιστότοπο: www. revow.eu Για να διασφαλιστεί η επιτυχής προσαρμογή των προτύπων, πρέπει να ληφθούν υπόψη τα ακόλουθα: Είναι σημαντική η συμμετοχή από την αρχή όλων των σχετικών ενδιαφερόμενων μερών στη διαδικασία ΑΠΜ. Αυτό εξασφαλίζει την εγκυρότητα των αποτελεσμάτων στον αντίστοιχο τομέα. Πρέπει να εκτελεστεί μια κατάλληλη ανάλυση της εργασίας, για να είναι δυνατός ο καθορισμός των προτύπων των δεξιοτήτων που απαιτούνται για την εκτέλεση της εν λόγω εργασίας. Κατά την περιγραφή των δεξιοτήτων, η εστίαση θα πρέπει να κατευθύνεται προς τα μαθησιακά αποτελέσματα, τα οποία πρέπει να είναι καθορισμένα με μετρήσιμους όρους. Όταν καθοριστούν οι βασικές δεξιότητες για την εκτέλεση της συγκεκριμένης εργασίας, γίνονται η βάση των υπο-προτύπων που θα χρησιμοποιηθούν. Αυτό επιτρέπει την κατάλληλη επιλογή των εργαλείων εκτίμησης που θα χρησιμοποιηθούν στη διαδικασία αξιολόγησης. Μέσω των κατάλληλων μεθόδων εκτίμησης μπορούν να συγκριθούν οι δεξιότητες κάθε εργαζόμενου με τα πρότυπα των δεξιοτήτων που απαιτούνται για τη συγκεκριμένη εργασία. Από τη σύγκριση αυτή μπορούν να παραχθούν αποτελέσματα ΑΠΜ. Κεντρικό ρόλο παίζουν οι εργαζόμενοι, αλλά συχνά η διαδικασία μπορεί να συμπεριλαμβάνει συνεργάτες, επιβλέποντες, ακόμα και πελάτες.

10 Αναγνώριση προσόντων που αποκτώνται στο χώρο της εργασίας. Προσαρμογή των δώδεκα (12) Γενικών Προτύπων στα διαφορετικά επίπεδα του Ευρωπαϊκού Πλαισίου Επαγγελματικών Προσόντων. Γνώσεις Δεξιότητες Ικανότητες Γ1: Κατανοεί επαρκώς το τοπικό/ εθνικό/διεθνές κοινωνικό πλαίσιο μέσα στο οποίο λειτουργεί ο τομέας Γ2: Κατανοεί επαρκώς τα προϊόντα και τις υπηρεσίες του τομέα και/ή της εταιρείας/του ιδρύματος Γ3: Έχει βασική επαγγελματική γνώση του συγκεκριμένου τομέα Δ1: Μπορεί να λάβει μέρος σε επαφές με πελάτες με ενσυναίσθηση, ενθουσιασμό και ευαισθησία προς τις ανάγκες τους, καθώς και να επικοινωνήσει με σεβασμό και επαγγελματισμό Δ2: Μπορεί να εκτελέσει τις απαραίτητες λειτουργίες της εργασίας με υπευθυνότητα, ακρίβεια και τυπικότητα Δ3: Μπορεί να δράσει σεβόμενος βασικές αρχές που διέπουν το επάγγελμα και τον τομέα Δ4: Θέτει τον πελάτη πάνω από όλα, προσανατολιζόμενος στην παροχή υπηρεσιών και θεμελιώνοντας σχέσεις εμπιστοσύνης Δ5: Μπορεί να εκφραστεί καθαρά και κατανοητά για θέματα του τομέα, είτε προφορικά, είτε γραπτά, καθώς και σε ξένη γλώσσα αν χρειαστεί Ι1: Μπορεί να συσχετίσει τις ατομικές ανάγκες πελατών με προϊόντα και υπηρεσίες του τομέα, βασιζόμενος σε ανεξάρτητη κρίση. Ι2: Μπορεί να λάβει μέρος σε ομάδες εργασίας και εσωτερικές/εξωτερικές συνεργασίες με υπευθυνότητα, πρωτοβουλία και αναπτυξιακό προσανατολισμό Ι3: Ενημερώνεται διαρκώς για τις νέες τάσεις και τις επιπτώσεις αυτών για τις εργασιακές διαδικασίες, επιδεικνύοντας ευελιξία και προσαρμοστικότητα. Ι4: Μπορεί να οργανώσει τη ροή της εργασίας του, με αυτόνομο και ανεξάρτητο τρόπο, θέτοντας παράλληλα στόχους Η Διαδικασία Αναγνώρισης Πρότερης Μάθησης του έργου REVOW. Η επικύρωση των δεξιοτήτων είναι μια σταδιακή διαδικασία. Στο έργο αυτό, μετά το σχεδιασμό των προτύπων και των υπο-προτύπων, και τις φάσεις σχεδιασμού και οργάνωσης, χρησιμοποιήθηκαν ένα σύνολο μεθόδων και εργαλείων για την υλοποίηση της διαδικασίας επικύρωσης. Οι πιλοτικές εφαρμογές προσέφεραν πολύτιμη εμπειρία. Μια αναλυτική περιγραφή της διαδικασίας επικύρωσης που αναπτύχθηκε στα πλαίσια του έργου REVOW παρουσιάζεται στις Κατευθυντήριες Γραμμές REVOW στον ιστοχώρο του έργου (www.revow.eu). Εδώ σκιαγραφούνται κάποια από τα βασικά στάδια, ζητήματα, εμπόδια και σχόλια που προέκυψαν κατά τη διάρκεια της διαδικασίας επικύρωσης στο έργο αυτό, και προτείνονται σαν ένα μοντέλο, για να το ακολουθήσουν και άλλοι.

Αναγνώριση προσόντων που αποκτώνται στο χώρο της εργασίας. 11 Διάγραμμα Ροής της διαδικασίας REVOW. Προετοιμασία 1 2 3 4 5 Τομέας Επιλογή τομέα/ επαγγέλματος Συμμετοχή ενδιαφερόμενων φορέων Στόχοι της ΑΠΜ Βασική Προετοιμασία Επαγγελματική ομάδα στόχου Χρηματοδότηση Εξερεύνηση ομάδας-στόχου. Πρότυπα Μεταφορά γενικών προτύπων REVOW Διαμόρφωση υπο-προτύπων Συσχέτιση με ΕΠΕΠ Προετοιμασία αξιολόγησης Κριτήρια Συμμετοχής Μέθοδοι και Εργαλεία Κατάρτιση προσωπικού ΑΠΜ Προετοιμασία εκτέλεσης Ομάδα εργασίας Οργάνωση Προετοιμασία πρακτικών εργαλείων Αναθεώρηση ζητημάτων ποιότητας Εκτέλεση 6 7 8 9 10 Επιλογή υποψηφίων Επισκέψεις σε χώρους εργασίας Ενημερωτικές Συναντήσεις Συνεντεύξεις διαλογής Συγκέντρωση στοιχείων Χαρτοφυλάκιο εργασίας Αυτοαξιολόγηση Αξιολόγηση επιβλέποντα Αξιολόγηση Συνάντηση με αξιολογητές Εφαρμογή μεθόδων αξιολόγησης Αναλύσεις αποτελεσμάτων Επαγγελματικός προσανατολισμός Σχολιασμός από συμμετέχοντες Καθορισμός επόμενων βημάτων Υποστήριξη κατά τη διάρκεια της διαδικασίας Πιστοποίηση Περιεχόμενο απόφασης Εκδήλωση εορτασμού Πρόσκληση όλων των συμμετεχόντων φορέων Κατάληξη Κατάληξη 11 12 Επιστροφή στο βήμα 5 Αξιολόγηση διαδικασίας Ομάδα εργασίας Επαγγελματικές Ομάδες Στόχου Συμμετέχοντες Αναθεώρηση Πρότυπα Μέθοδοι και εργαλεία Διαδικασία Τελικά αποτελέσματα Επόμενη ομάδα Επιλογή νέας ομάδας Η αναθεωρημένη διαδικασία εφαρμόζεται σε συνεργασία με τους ενδιαφερόμενους φορείς Επισκόπηση της διαδικασίας REVOW. Περισσότερες πληροφορίες για συγκεκριμένες πτυχές της διαδικασίας στο www.revow.eu

12 Αναγνώριση προσόντων που αποκτώνται στο χώρο της εργασίας. Βασικά Βήματα Αρχικά, είναι εξαιρετικά σημαντική η παροχή επαρκών πληροφοριών στους πιθανούς συμμετέχοντες, έτσι ώστε να λάβουν μια τεκμηριωμένη απόφαση για τη συμμετοχή τους. Καθ όλη τη διάρκεια της διαδικασίας πρέπει να παρέχεται επαγγελματική καθοδήγηση και υποστήριξη. Η επαγγελματική ομάδα στόχου θα πρέπει να έχει ενεργό ρόλο στην επιλογή της μεθοδολογίας που θα ακολουθηθεί. Το γεγονός αυτό θα θωρακίσει την αξία του πιστοποιητικού, που είναι το τελικό αποτέλεσμα της διαδικασίας. Θα πρέπει να τονιστεί και η σημασία της κατάρτισης των αξιολογητών και των συμβούλων επαγγελματικού προσανατολισμού. Για τα ζητήματα ποιότητας συνιστώνται οι Ευρωπαϊκές Κατευθυντήριες Γραμμές για την Επικύρωση μη τυπικής και άτυπης μάθησης (CEDEFOP, 2009). Μέθοδοι και ζητήματα Σε κάθε χώρα που έλαβε μέρος στη διαδικασία, χρησιμοποιήθηκαν το λιγότερο τρεις μέθοδοι για την επικύρωση των δεξιοτήτων των συμμετεχόντων. Οι περισσότερο κοινές ήταν το χαρτοφυλάκιο δεξιοτήτων, η αυτοαξιολόγηση, η αξιολόγηση επιβλέποντος, και τέλος οι συνεντεύξεις και οι μελέτες περιπτώσεων. Σε όλες τις συμμετέχουσες χώρες χρησιμοποιήθηκε το χαρτοφυλάκιο δεξιοτήτων μέσω ομαδικής εργασίας υπό την επίβλεψη συμβούλων επαγγελματικού προσανατολισμού (2x2 ώρες). Ακολούθησε μια ομαδική συνεδρία αυτοαξιολόγησης (2x2 ώρες) με βάση τα υπο-πρότυπα. Αξιολογητές ήταν παρόντες για την παροχή βοήθειας, πχ για διευκρίνηση της ορολογίας. Αυτές οι ομαδικές σύνοδοι επέτρεψαν στους συμμετέχοντες να γνωριστούν μεταξύ τους και να σχηματίσουν δεσμούς αμοιβαίας στήριξης κατά τη διάρκεια της διαδικασίας. Η τεκμηρίωση των δεξιοτήτων είναι ένα σημαντικό βήμα στην προσπάθεια του ατόμου για τη συλλογή στοιχείων και την έκφραση των δεξιοτήτων του σε γραπτό λόγο. Η αυτοαξιολόγηση σε σχέση με τα καθορισμένα πρότυπα επιτρέπουν στο άτομο να εξοικειωθεί με τα καθορισμένα κριτήρια, αλλά και προετοιμάζει το άτομο για την κανονική φάση αξιολόγησης. Το βασικό ζήτημα είναι η διαφάνεια των προτύπων που χρησιμοποιούνται. Η μέθοδος αυτοαξιολόγησης/διαλόγου με τον επιβλέποντα χρησιμοποιήθηκε από τις περισσότερες χώρες. Οι συμμετέχοντες έχουν την ευκαιρία να παρέχουν ανατροφοδότηση αναφορικά με τις εργασιακές τους δεξιότητες, ως μία επιπλέον πολύτιμη πηγή στοιχείων για τους βασικούς αξιολογητές. Ένα ενδιαφέρον σημείο αποτελεί το γεγονός πως κατά κανόνα οι επιβλέποντες έδωσαν ευνοϊκότερες αξιολογήσεις για τους υφισταμένους τους, από τις αυτοαξιολογήσεις των ίδιων των εργαζομένων. Μελέτες περιπτώσεων (case studies) χρησιμοποιήθηκαν από τις περισσότερες χώρες και θεωρήθηκαν αποτελεσματικές για την αξιολόγηση των δεξιοτήτων των συμμετεχόντων. Άλλα εργαλεία αξιολόγησης αποτέλεσαν οι συνεντεύξεις, η παρατήρηση και η προσομοίωση. Οι μέθοδοι και τα εργαλεία που προτάθηκαν στις αρχικές φάσεις του έργου θεωρήθηκαν επιτυχή, αν και μερικές χώρες ήταν υποχρεωμένες να τις προσαρμόσουν στο εθνικό τους πλαίσιο. Αποτελέσματα πιλοτικής διαδικασίας REVOW Την διαδικασία ΑΠΜ για την επικύρωση των εργασιακών δεξιοτήτων ολοκλήρωσαν 85 συμμετέχοντες (από 89 αρχικούς), σε τέσσερις διαφορετικούς εργασιακούς τομείς.

Αναγνώριση προσόντων που αποκτώνται στο χώρο της εργασίας. 13 Ισλανδία: Ένα σύνολο από 24 συμμετέχοντες με εργασιακή εμπειρία στην επεξεργασία ήχου επικυρώθηκαν στα επίπεδα 3 και 4 του ΕΠΕΠ. να καθοριστούν από την έναρξη των έργων επικύρωσης, έτσι ώστε να αποτελούν κίνητρο και δήλωση για την αξία της διαδικασίας επικύρωσης. Ιρλανδία: Επικυρώθηκαν 25 συμμετέχοντες με εργασιακή εμπειρία στον τομέα των πιστωτικών συνεταιρισμών. Η διαδικασία επικύρωσης προχώρησε σε συνεργασία με την Εθνική Αρχή Προσόντων της Ιρλανδίας. Δεδομένου πως η Οικονομική Ρυθμιστική Αρχή έχει αναγνωρίσει κάποια ακαδημαϊκά πιστοποιητικά, τα οποία είναι επιπέδου 6 στο Ιρλανδικό Πλαίσιο Επαγγελματικών Προσόντων, θα ήταν σημαντικό επίτευγμα καθώς θα καθιστούσε τα πρότυπα των πιστωτικών συνεταιρισμών ισότιμα με το επίπεδο 5 στο ΕΠΕΠ. Ελλάδα: Δεκαεννέα (19) συμμετέχοντες με εργασιακή εμπειρία ως μηχανικοί αυτοκινήτων επικυρώθηκαν ως επιπέδου 3 στο ΕΠΕΠ. Δανία: Δεκαεπτά (17) συμμετέχοντες με εργασιακή εμπειρία στον τομέα κοινωνικών υπηρεσιών και υπηρεσιών υγείας επικυρώθηκαν ως επιπέδου 3 και 4 στο ΕΠΕΠ. Με την ολοκλήρωση της διαδικασίας, οι συμμετέχοντες έλαβαν ένα πιστοποιητικό, υπογεγραμμένο από τους εκπροσώπους του τομέα και τους συμμετέχοντες συνεργάτες. Κάποια πιστοποιητικά ήταν περισσότερο αναλυτικά και περιείχαν μια γραπτή ανασκόπηση του βασικού αξιολογητή, στην οποία συνοψίζονται και αποσαφηνίζονται οι επικυρωμένες δεξιότητες. Όλοι οι συμμετέχοντες αποδέχτηκαν θετικά τα πιστοποιητικά, τα οποία είναι σημαντικό μέρος της διαδικασίας, καθώς αποτελούν αποδεικτικά της κατάρτισης των συμμετεχόντων και τους βοηθούν να κάνουν ένα ακόμα βήμα για τη διά βίου μάθηση. Η νομιμότητα και αναγνωρισιμότητα του πιστοποιητικού θα πρέπει Η Ιρλανδή συμμετέχουσα, Maureen Byrne, λαμβάνει το πιστοποιητικό της από τον David Begg, Γενικό Γραμματέα, ICTU. Οι συμμετέχοντες και οι ρόλοι τους στη διαδικασία Αναγνώρισης Πρότερης Γνώσης Οι σχετικοί ενδιαφερόμενοι φορείς σχηματίζουν την Επαγγελματική Ομάδα Στόχου για το έργο (εταιρείες, συνδικάτα, συμβούλια απασχόλησης, εκπρόσωποι του επίσημου εκπαιδευτικού συστήματος κτλ). Ο διαχειριστής του έργου το κατευθύνει βάσει ποιοτικών μεθόδων και διαδικασιών ΑΠΜ. Σύμβουλοι Επαγγελματικού Προσανατολισμού (σε μερικές χώρες μπορεί να χρησιμοποιείται ο σύμβουλος σταδιοδρομίας) για καθοδήγηση και υποστήριξη κατά τη διάρκεια της διαδικασίας. Αξιολογητές ο βασικός αξιολογητής είναι υπεύθυνος για την εκτέλεση της φάσης αξιολόγησης, ο βοηθός αξιολογητής (με εξειδικευμένη γνώση και εμπειρία) μπορεί να βοηθήσει στην αξιολόγηση συγκεκριμένων δεξιοτήτων.

14 Αναγνώριση προσόντων που αποκτώνται στο χώρο της εργασίας. Ρόλος της Επαγγελματικής Ομάδας Στόχου Η ΕΟΣ είναι υπεύθυνη να αναπτύσσει και να εφαρμόζει την πιλοτική εφαρμογή, σύμφωνα με τις βέλτιστες πρακτικές από τομεακή, εκπαιδευτική και επαγγελματική σκοπιά. Η ΕΟΣ λειτουργεί συμβουλευτικά προς τον διαχειριστή του προγράμματος, τον αξιολογητή και τον σύμβουλο, καλύπτοντας όλες τις όψεις του έργου. Η ΕΟΣ θα πρέπει να συνεργάζεται με τον διαχειριστή και την ομάδα εργασίας (διαχειριστής, αξιολογητής(ές) και προσωπικό επαγγελματικού προσανατολισμού) για να ασκούν επιρροή σε βασικούς ενδιαφερόμενους φορείς, καθώς και να υποστηρίζουν προσεγγίσεις προς τις εθνικές αρχές επαγγελματικών προσόντων. Ρόλος του Διαχειριστή Έργου Ο βασικός ρόλος του διαχειριστή του έργου είναι η οργάνωση και ο συντονισμός της εκτέλεσης της φάσης αξιολόγησης. Κατά τη διάρκεια της φάσης προετοιμασίας ο διαχειριστής πρέπει να επιδιώξει μια στενή συνεργασία με τους ενδιαφερόμενους φορείς του τομέα, με σκοπό τη συναίνεση στα κριτήρια αξιολόγησης, στα αποτελέσματα μάθησης που θα μετρηθούν και στη μεθοδολογία που θα χρησιμοποιηθεί. Κατά τη διάρκεια της φάσης εκτέλεσης της διαδικασίας θα πρέπει να συνεργαστεί στενά με τους σύμβουλους και τους αξιολογητές (την ομάδα εργασίας δηλαδή), και να ελέγχει πώς όλα βαίνουν σύμφωνα με το σχέδιο και πως ακολουθούνται οι κατευθυντήριες γραμμές για την εξασφάλιση της ποιότητας. Βασικά καθήκοντα: Συντονισμός συναντήσεων με την ΕΟΣ και την ομάδα εργασίας. Διαχείριση του προγράμματος επικύρωσης μέσω της συνεργασίας με την ΕΟΣ και την ομάδα εργασίας. Δημιουργία του σχεδίου υλοποίησης του προγράμματος, καθώς και του οικονομικού σχεδίου. Έλεγχος πως η ροή πληροφορίας ανάμεσα στους ενδιαφερόμενους φορείς είναι ενεργή. Διατήρηση μια καθαρής άποψης για το πρόγραμμα. Αναζήτηση λύσεων σε πιθανά προβλήματα που ανακύπτουν. Έλεγχος της εξέλιξης των ανατεθειμένων εργασιών και της επίτευξης των στόχων που έχουν καθοριστεί από το σχέδιο εκτέλεσης του έργου. Παρακίνηση και υποστήριξη σε όσους εμπλέκονται με την εκτέλεση των διαφορετικών εργασιών του έργου. Να ακολουθεί τις Κοινές Ευρωπαϊκές Αρχές για την Επικύρωση της μη τυπικής και άτυπης Μάθησης. Ρόλος του προσωπικού καθοδήγησης. Οι σύμβουλοι επαγγελματικού προσανατολισμού έχουν ως βασικό ρόλο να βοηθήσουν το άτομο στον προσδιορισμό δεξιοτήτων και να το υποστηρίξουν κατά τη διάρκεια της διαδικασίας επικύρωσης. Ο σύμβουλος φροντίζει το συμφέρον του ατόμου και προσφέρει καθοδήγηση μέσω ομαδικής εργασίας και ατομικών συνεντεύξεων. Ο ρόλος των συμβούλων καθοδήγησης διαχωρίζεται από τον ρόλο του αξιολογητή. Βασικά καθήκοντα: Παροχή πληροφοριών για το πρόγραμμα κατά τη διάρκεια της φάσης επιλογής υποψηφίων. Διεξαγωγή συνεντεύξεων διαλογής για την επιλογή. Σχεδιασμός σε συνεργασία με τους συμμετέχοντες και κατάρτιση σχεδίου με τα διαφορετικά βήματα της διαδικασίας.

Αναγνώριση προσόντων που αποκτώνται στο χώρο της εργασίας. 15 Εκκίνηση και επίβλεψη του χαρτοφυλακίου εργασίας, όπου οι συμμετέχοντες τεκμηριώνουν τις δεξιότητές τους. Έναρξη διαδικασίας αυτοαξιολόγησης. Διεξαγωγή ατομικών συνεντεύξεων, αναθεώρηση στοιχείων και συζήτηση πάνω σε βασικά σημεία όπως: προτερήματα, εκπαιδευτική προσέγγιση, εκπαιδευτικοί στόχοι και προσωπική κατάσταση. Παρακίνηση και υποστήριξη. Διευθέτηση επαφής με τους αξιολογητές. Παροχή γενικής υποστήριξης και συμβουλών κατά τη διάρκεια της διαδικασίας επικύρωσης. Συμμετοχή στην ομάδα εργασίας για την ανάπτυξη/αναθεώρηση των εργαλείων επικύρωσης. Να ακολουθούν τις Κοινές Ευρωπαϊκές Αρχές για την Επικύρωση της μη τυπικής και άτυπης Μάθησης. Ρόλος του βασικού αξιολογητή Ο αξιολογητής είναι ειδικός στο συγκεκριμένο επάγγελμα. Πολλοί αξιολογητές είναι εκπαιδευτές στο επίσημο εκπαιδευτικό σύστημα, αλλά μπορεί να είναι επίσης επαγγελματίες από την αγορά εργασίας. Επιπλέον της επαγγελματικής γνώσης, ο αξιολογητής πρέπει να έχει θετική στάση προς την έννοια της επικύρωσης, να είναι επικοινωνιακός, καθώς και να έχει γνώση και εμπειρία πάνω σε μεθόδους επικύρωσης και εκπαίδευσης. Η Επαγγελματική Ομάδα Εργασίας συναινεί ως προς τα άτομα που θα αναλάβουν το ρόλο του αξιολογητή. Οι βασικοί αξιολογητές δεν πρέπει να έχουν εργασιακή σχέση με τους ανθρώπους που περνάνε τη διαδικασία επικύρωσης. Βασικά καθήκοντα: Συμμετοχή στο σχεδιασμό μιας λίστας αυτοαξιολόγησης, βασισμένης στα πρότυπα που χρησιμοποιούνται. Συμμετοχή στην οργάνωση της φάσης αξιολόγησης σε συνεργασία με άλλον αξιολογητή. Ενημέρωση των συμμετεχόντων για τη διαδικασία (συνάντηση ενημέρωσης) Καθοδήγηση συμμετεχόντων κατά τη διάρκεια της αυτοαξιολόγησής τους. Αναθεώρηση του χαρτοφυλακίου και της αυτοαξιολόγησης των συμμετεχόντων και οργάνωση συνεντεύξεων αξιολόγησης. Έμφαση στην αμεροληψία, την εγκυρότητα και την ισότητα της διαδικασίας αξιολόγησης. Διεύθυνση των συνεντεύξεων αξιολόγησης. Διεύθυνση της επιβεβαίωσης δεξιοτήτων με έμφαση σε διάφορες μεθόδους αξιολόγησης. Παροχή σχολιασμού στους συμμετέχοντες με σαφή και εποικοδομητικό τρόπο. Τεκμηρίωση των αποτελεσμάτων της επικύρωσης Να ακολουθούν τις Κοινές Ευρωπαϊκές Αρχές για την επικύρωση της μη τυπικής και άτυπης μάθησης. Οφέλη της Αναγνώρισης Πρότερης Μάθησης Με την εφαρμογή μιας διαδικασίας ΑΠΜ, ένας εργασιακός φορέας μπορεί να αναπτύξει το κομμάτι των ανθρώπινων πόρων, ενισχύοντας τον φορέα και βελτιώνοντας τη θέση του σε μια ανταγωνιστική αγορά. Οι εργαζόμενοι παρακινούνται προς την πλήρη αξιοποίηση των δεξιοτήτων τους, καθώς και για την περαιτέρω ανάπτυξή τους. Με την καταλληλότερη αντιστοίχιση των δεξιοτήτων των εργαζομένων με τις απαιτούμενες εργασίες, μια εταιρεία μπορεί να αυξήσει την αποδοτικότητα.

16 Αναγνώριση προσόντων που αποκτώνται στο χώρο της εργασίας. Μέσω της διαδικασίας επικύρωσης οι εργαζόμενοι αναπτύσσουν μεγαλύτερη αυτοπεποίθηση, η οποία μπορεί να αυξήσει το επίπεδο ικανοποίησης από την εργασία, με αποτέλεσμα τη μείωση των αλλαγών προσωπικού σε μια εταιρεία. Η Κοινωνία σαν σύνολο θα ωφεληθεί από την αναγνώριση και επικύρωση των δεξιοτήτων, αφού αν οι εργαζόμενοι γνωρίζουν πως οι δεξιότητές τους θα αναγνωριστούν, θα έχουν μεγάλο κίνητρο να χρησιμοποιήσουν πλήρως τις δεξιότητές τους και να επιδιώκουν τη συνεχή βελτίωσή τους. Αυτό θα αυξήσει τη συνολική παραγωγικότητα και ευημερία του εργατικού δυναμικού. Περισσότερο αναλυτικές κατευθυντήριες γραμμές για τη διαδικασία REVOW μπορείτε να αναζητήσετε στον ιστοχώρο του έργου: www.revow.eu Διαγράμματα γραφικές παραστάσεις Σχολιασμός από τους συμμετέχοντες στο πρόγραμμα ελήφθη μέσω εξωτερικής αξιολόγησης. Αναπτύχθηκαν δύο ερωτηματολόγια που εστίασαν στο επίπεδο ικανοποίησης των συμμετεχόντων σε σχέση με τη διαδικασία του έργου (διαγράμματα 1-5), στα κίνητρα που συνδέονται με τη συμμετοχή στο έργο, καθώς και στις επιπτώσεις του έργου (διαγράμματα 6-9). Τα αποτελέσματα βρίσκονται στα γραφήματα που ακολουθούν. Ο πίνακας που ακολουθεί δείχνει το ποσοστό απαντήσεων κάθε χώρας (από 31/8/2011), το οποίο το θεωρούμε ικανοποιητικό για τους σκοπούς της έρευνάς μας. Χώρα Τομέας Συμμετέχοντες στην πιλοτική διαδικασία Απαντήσεις % Δανία Κοινωνικές Υπηρεσίες και Υπηρεσίες Υγείας 18 14 78 Ελλάδα Μηχανικοί Αυτοκινήτων 18 17 94 Ισλανδία Τεχνικοί Ήχου 24 16 67 Ιρλανδία Τομέας οικονομικών υπηρεσιών στους μη κερδοσκοπικούς πιστωτικούς συνεταιρισμούς 26 19 73 ΣΥΝΟΛΟ 86 66 77 «Αναφορά αξιολόγησης» του Γεώργιου Κουλαουζίδη.

Αναγνώριση προσόντων που αποκτώνται στο χώρο της εργασίας. 17 Ερώτηση 1 Μέσο επίπεδο ικανοποίησης για το σχεδιασμό της διαδικασίας επικύρωσης Ε.1 Μέσο επίπεδο ικανοποίησης για το σχεδιασμό της διαδικασίας επικύρωσης Ιρλανδία Ελλάδα Δανία Ισλανδία Ερώτηση 2 Μέσο επίπεδο ικανοποίησης για τους συμβούλους Ε. 2 Μέσο επίπεδο ικανοποίησης για τους συμβούλους Ιρλανδία Ελλάδα Δανία Ισλανδία Ερώτηση 3 Μέσο επίπεδο ικανοποίησης για τους εκτιμητές αξιολογητές Ε. 3 Μέσο επίπεδο ικανοποίησης για τους εκτιμητές αξιολογητές Ιρλανδία Ελλάδα Δανία Ισλανδία

18 Αναγνώριση προσόντων που αποκτώνται στο χώρο της εργασίας. Ερώτηση 4 Μέσο επίπεδο ικανοποίησης για τη διοικητική υποστήριξη Ε. 4 Μέσο επίπεδο ικανοποίησης για τη διοικητική υποστήριξη Ιρλανδία Ελλάδα Δανία Ισλανδία Ερώτηση 5 Γενική εντύπωση Ε. 5 Γενική εντύπωση Ιρλανδία Ελλάδα Δανία Ισλανδία Ερώτηση 6 Συνολικό αποτέλεσμα για τις Φιλοδοξίες Καριέρας Το τμήμα φιλοδοξιών καριέρας είναι βασισμένο στις ακόλουθες ερωτήσεις: Η συμμετοχή μου σχετιζόταν με τις προσδοκίες μου για την εργασιακή ζωή Ήθελα να ήμουν σε θέση να δείξω πως διαθέτω περισσότερες δεξιότητες να προσφέρω στην εργασία μου Ήθελα να μάθω αν τα πάω καλύτερα από τους συνάδελφους μου Ιρλανδία Ελλάδα Δανία Ισλανδία Ε. 6 Συνολικό αποτέλεσμα για τις Φιλοδοξίες Καριέρας

Αναγνώριση προσόντων που αποκτώνται στο χώρο της εργασίας. 19 Ερώτηση 7 Συνολικό αποτέλεσμα για την Κοινωνική συνεισφορά Το τμήμα κοινωνικής συνεισφοράς είναι βασισμένο στις ακόλουθες ερωτήσεις: Ήθελα να είναι μέρος ενός επιτυχημένου έργου Ήθελα να συνεισφέρω μια νέα ιδέα, η οποία θα βοηθούσε στο μέλλον και άλλους στον επαγγελματικό μου τομέα Μου αρέσει να συμμετέχω σε προγράμματα τα οποία προωθούν την κοινωνική καταξίωση του επαγγέλματός μου Ιρλανδία Ελλάδα Δανία Ισλανδία Ε. 7 Συνολικό αποτέλεσμα για την Κοινωνική συνεισφορά Ερώτηση 8 Συνολικό αποτέλεσμα για την Μάθηση / Εκπαίδευση Το τμήμα για τη μάθηση είναι βασισμένο στις ακόλουθες ερωτήσεις: Ήθελα να μάθω περισσότερα για το επάγγελμά μου Μου αρέσει να μου προσφέρονται προκλήσεις, οι οποίες με ενδυναμώνουν διανοητικά Συμμετείχα από ενθουσιασμό για να μάθω κάτι νέο Ιρλανδία Ελλάδα Δανία Ισλανδία Ε. 8 Συνολικό αποτέλεσμα για την Μάθηση / Εκπαίδευση Ερώτηση 9 Συνολικό αποτέλεσμα για την Αναγνώριση Τεχνογνωσίας και Ειδικών Προσόντων Το τμήμα για την αναγνώριση τεχνογνωσίας είναι βασισμένο στις ακόλουθες ερωτήσεις: Ήθελα να μου αναγνωριστεί η τεχνογνωσία μου Ήθελα να γνωρίζω πόσο ακόμα έχω αναπτύξει την τεχνογνωσία μου Συμμετείχα γιατί επιδιώκω το σεβασμό για τις εξειδικευμένες δεξιότητες που φέρω Ιρλανδία Ελλάδα Δανία Ισλανδία Ε. 9 Συνολικό αποτέλεσμα για την Αναγνώριση Τεχνογνωσίας και Ειδικών Προσόντων

20 Αναγνώριση προσόντων που αποκτώνται στο χώρο της εργασίας. PARTNERS Professionshojskolen UCC University College Capital Department of didactics and learning Titangade 11 2200 København N. Denmark Website: http://www.ucc.dk Contact: Lene Poulsen Email: lp@ucc.dk PROMOTER Fraedslumidstod atvinnulifsins The Education and Training Service Centre Ofanleiti 2 103 Reykjavik Iceland Website: www.frae.is Contact: Ingibjorg E. Gudmundsdottir, Fjola M. Larusdottir Email: ingibjorg@frae.is fjola@frae.is University of Patras Electronics laboratory (Ellab) 26500 Rio Patras, Greece Website: http://www.upatras.gr Contact: Haritantis Ioannis, Sofia Kasola Email: haritant@physics.upatras.gr, skasola@upatras.gr Irish Congress of Trade Unions 31/32 Parnell Square, Dublin 1, Ireland Website: http://www.ictu.ie Contact: Sylvia Ryan Email: sylvia.ryan@ictu.ie