Γονέαςγεννιέσαιήγίνεσαι; Βασικές αρχές διαπαιδαγώγησης Αλβανόπουλος Γιώργος Σχολικός Σύµβουλος Ελευθερούπολη, 22/10/2012
Προβληµατισµός Παλιά και τώρα Ιστορικά Αλλαγή της δοµής της οικογένειας Ηµητέραστηναγοράεργασίας Ηαύξησητωνδιαζυγίων Περισσότερες ώρες µοναξιάς
Άξονες παρουσίασης Παράγοντες που επηρεάζουν τη συµπεριφορά του παιδιού ιαπαιδαγώγηση στο σπίτι ιαπαιδαγώγηση στο σχολείο
Παράγοντες που επηρεάζουν τη συµπεριφορά του παιδιού
Και άλλοι παράγοντες Βιολογικοί (βλάβες µετωπιαίου λοβού, προβλήµατα συγκέντρωσης προσοχής, νευροδιαβιβαστές). Περιβαλλοντικοί (οικονοµικήανέχειαοικογένειας, µορφωτικόεπίπεδο, σχολείο) Οικογένεια (ποιότητασχέσηςγονέαπαιδιού, τρόποιανατροφής, κακοποίηση, έλλειψη κανόνων και πειθαρχίας) Τηλεθέαση (βίαιων σκηνών) Συνοµήλικοι (απόρριψη) Σχολείο (υπερβολικές απαιτήσεις)
Η συµπεριφορά επηρεάζεται Ηαλλαγήενόςστοιχείου, έστω και ασήµαντου, σε ένα οικοσύστηµα, επιφέρει παραπλήσιες αλλαγές σε όλο το οικοσύστηµα.
ιαπαιδαγώγηση στο σπίτι Εφαρµόζουµε τακτικές ανατροφής που ενθαρρύνουν την αυτόνοµη ανάπτυξη µε συνέπεια και σταθερότητα. Αφιερώνουµε χρόνο για να συζητήσουµε µαζί τους Εµπιστευόµαστε όσα λέει και κάνει Επιτρέπουµε τα λάθη Κρατάµε τις υποσχέσεις µας Υιοθετούµε κανόνες συµπεριφοράς που εφαρµόζονται πάντα Τακτικές συνήθειες ύπνου Υγιεινή και ικανοποιητική διατροφή Όχι συνέχεια διαταγές
ιαπαιδαγώγηση στο σπίτι Αποφεύγουµε τις γενικευµένες επικρίσεις. Εστιάζουµε στην πράξη και όχι στο πρόσωπο Αποφεύγουµενασυγκρίνουµετιςεπιδόσειςτουπαιδιού, µε εκείνες άλλου παιδιού. Κάθε παιδί είναι µοναδικό µε ξεχωριστά ταλέντα
ιαπαιδαγώγηση στο σπίτι Συζητάµε την άσχηµη αντίδραση του παιδιού. είχνουµετιάλλοθαµπορούσενακάνει Αγνοούµε µικρές ανεπιθύµητες συµπεριφορές κι ενισχύουµε µικρές αλλά επιθυµητές. Τα παιδιά έχουν ανάγκη για επιβράβευση (αυτοεκτίµηση) Συχνά εστιάζουµε στα αρνητικά
ιαπαιδαγώγηση στο σπίτι Αφήνουµε το παιδί να υποστεί τις συνέπειες των πράξεών του. Το σπασµένο τζάµι αντικαθίσταται "Κρέµασετοπαλτόσουγιαναµηντοπατήσουν" αντί "Μην πετάςτοπαλτόσουστοπάτωµα". Όχι εντάσεις και θυµούς. Αν δεν µπορούµε να µιλήσουµε ήρεµα, καλύτερα να µην πούµε τίποτα Αν η συµπεριφορά µας είναι άδικη, ας το παραδεχτούµε και ας ζητήσουµε συγγνώµη. ΑςδούµετοµικρόπαιδίωςΣωκράτηήΗρακλή Ναι στην αιτιολογηµένη ολιγόλεπτη αποµάκρυνση
ιαπαιδαγώγηση στο σπίτι ιάθεση ποιοτικού χρόνου Όχι στον υπερ-προστατευτισµό Να µην επιτρέπεται στο παιδί να βρίσκεται στο µέσο των συγκρούσεων.
Μερικές υπενθυµίσεις Ένα παιδί είναι πρώτα απ' όλα παιδί. εν είµαστε αφεντικά των παιδιών. Η ενδο-οικογενειακή βία τιµωρείται από το νόµο (3500/2008) Κακοποίηση (λεκτική, σωµατική, σεξουαλική) Παραµέληση
Συµβουλευτική εκπαιδευτικών. Επιδιώκουµε στην ανάπτυξη σχέσεων συνεργασίας και εµπιστοσύνης µε την οικογένεια γιατοκαλόόλων.
Εµπιστοσύνη σχολείου-οικογένειας Η απο-ενοχοποίηση των γονέων. Αµοιβαία, ισότιµη και αµφίδροµη επικοινωνία. Ενεργητικήακρόαση. ιερεύνηση επιµορφωτικών αναγκών και υλοποίηση προγραµµάτων.
Παροχή βοήθειας για τα καθηµερινά προβλήµατα. Προσοχή στο µηχανισµό της «αυτοεκπληρούµενης προφητείας». Να δηµιουργούµε ευκαιρίες επιτυχίας
ιαπαιδαγώγηση στο σχολείο Οι σχέσεις προσδιορίζουν σε µεγάλο βαθµό το κλίµα Τρόποι βελτίωσης δασκαλο-µαθητικών σχέσεων. Αύξηση των λεκτικών και µη λεκτικών επιβραβεύσεων και µείωση των επικρίσεων. Περιγραφή προβληµατικών καταστάσεων και των συνεπειών σε πρώτο ενικό πρόσωπο. Συζήτηση εκτός τάξης των προσωπικών προβληµάτων και ενδιαφερόντων.
ιαπαιδαγώγηση στο σχολείο Ικανοποίηση των βασικών αναγκών του παιδιού Αίσθηση του «ανήκειν» Σχολικό κλίµα και διαπροσωπικές σχέσεις ια-µαθητικές και δασκαλο-µαθητικές σχέσεις Έµφαση στον έπαινο Οµαδοσυνεργατική µέθοδος διδασκαλίας και σχέδια εργασίας για άρση του ανταγωνιστικού κλίµατος Προσαρµογή των διδακτικών προσεγγίσεων ώστε να έχει απασχόληση να έχει πιθανότητες επιτυχίας να αξιοποιούνται τα ιδιαίτερα ταλέντα
Κίνητρα εσωτερικά (αυτοεκτίµηση, αιτιακήαπόδοση, φυσικήσυνέπεια) παρά εξωτερικά Σύστηµα κανόνων και τήρησή τους µε συνέπεια από όλους τους εκπαιδευτικούς Μια συµπεριφορά που επαναλαµβάνεται, ΕΝ έτυχε της κατάλληλης αντιµετώπισης Ανάληψη προγραµµάτων αγωγής υγείας για την προαγωγή των διαπροσωπικών σχέσεων, της αποδοχής της διαφορετικότητας Έµφαση στις οµοιότητες και όχι στις διαφορές Συνεργασία µε τους γονείς (ενηµέρωση χωρίς στιγµατισµό, ορθήκαθοδήγηση)
Συµβουλευτική όλων Ο έπαινος έχει µεγαλύτερη αξία από την τιµωρία Ο καλός έπαινος Παρέχεται µε ειλικρίνεια «Το έκανες πολύ σωστά» εν είναι γενικόλογος (Μπράβο!) Είναι αιτιολογηµένος ( επειδή) ίνεται µετά από κάθε µικρή βελτίωση. ίνεται συχνά δηµόσια ή προσωπικά. Χρειάζεται Αµεσότητα Είδος και ποσότητα ενίσχυσης, ανάλογη της επίτευξης Αποστέρηση Συνέπεια
Και ακόµη ο γονέας ή ο εκπαιδευτικός Να εξηγεί στο παιδί τις συνέπειες της συµπεριφοράς του στα άλλα παιδιά. Ναδείχνεισταπαιδιάότιέχουντηδύναµηνακάνουντουςάλλους να νιώσουν ευτυχισµένοι Να ασκεί συνεχώς τα παιδιά στην αναπαράσταση της οπτικής του άλλου. Να ακροάται ενεργητικά και να υποβοηθά τη λεκτική έκφραση των συναισθηµάτων. Να αποφεύγει τις υπερβολικές επικρίσεις. Να αγνοεί άλλες προτεραιότητες. Να είναι ειλικρινείς και υποµονετικοί. Να σέβεται τον ελεύθερο χρόνο του παιδιού
Αςµηνξεχνάµεότι τα παιδιά µαθαίνουν παρατηρώντας απλώς εµάς τους µεγάλους
Αν ένα παιδί Ανέναπαιδίζειµέσαστηνκριτική: Μαθαίνει να κατακρίνει. Ανέναπαιδίζειµέσαστηνέχθρα: Μαθαίνει να καυγαδίζει. Ανέναπαιδίζειµέσαστηνειρωνεία: Μαθαίνει να είναι ντροπαλό. Ανέναπαιδίζειµέσαστηνντροπή: Μαθαίνει να είναι ένοχο. Αν ένα παιδί ζει µέσα στην κατανόηση: Μαθαίνει να είναι υποµονετικό. Ανέναπαιδίζειµέσαστονέπαινο: Μαθαίνει να εκτιµά. Αν ένα παιδί ζει µέσα στη δικαιοσύνη: Μαθαίνει να είναι δίκαιο. Ανέναπαιδίζειµέσαστηνασφάλεια: Μαθαίνει να πιστεύει. Αν ένα παιδί ζει µέσα στην επιδοκιµασία: Μαθαίνει να έχει αυτοεκτίµηση. Ανέναπαιδίζειµέσαστηνπαραδοχήκαιφιλία: Μαθαίνει να βρίσκει την αγάπη µέσα στον κόσµο. Ronald Russel (Lessons from life, 1971)
Σαςευχαριστώγιατηνπροσοχήσας