ΑΓΓΕΙΟΓΡΑΦΙΑ Χατζηιωάννου Αχιλλέας Καθηγητής Επεμβατικής Ακτινολογίας Αρεταίειο Νοσοκομείο
Mέθοδοι απεικονιστικής διάγνωσης των παθήσεων των Aγγειογραφία αγγείων Yπερηχοτομογράφημα Doppler Eνδαγγειακό υπερηχοτομογράφημα (IVUS) Aρτηριογραφία με υπολογιστικό τομογράφο (CTA) Aρτηριογραφία με μαγνητικό συντονισμό (MRA).
Αρτηριογραφία με υπολογιστικό τομογράφο (Computed Tomographic Arteriography CTA) Ελικοειδής υπολογιστική τομογραφία. Χορήγηση ικανής ποσότητας σκιαγραφικού ΕΦ. Έπεξεργασία εικόνας.
Ελικοειδής υπολογιστική τομογραφία και ανάπτυξη της ταχύτητα της σάρωσης. ελαχιστοποίηση των artifact κίνησης. δυνατότητα να λαμβάνονται επικαλυπτόμενες εγκάρσιες εικόνες χωρίς να αυξάνεται η επιβάρυνση σε ακτινοβολία. CTA. Από της εγκάρσιες εικόνες μπορούν να παραχθούν υψηλής ποιότητας τρισδιάστατες πολυεπίπεδες εικόνες.
Computed Tomographic Arteriography CTA: σκιαγραφικό Οι εικόνες λαμβάνονται κατά την στιγμή της μέγιστης ενίσχυσης του αγγείου στόχου κατά τη διάρκεια της επιθυμητής αγγειακής φάσης. ΕΦ χορήγηση >100 ml ρυθμό έγχυσης 4-5 ml/sec.
CTA: επεξεργασία εικόνας Αν και η πλειονότητα των διαγνωστικών πληροφοριών λαμβάνεται από τις εγκάρσιες εικόνες, η ανασύνθεση πολυεπίπεδων και τριδιάστατων εικόνων είναι χρήσιμη για την αντίληψη των ανατομικών σχέσεων.
CTA: επεξεργασία εικόνας Προβολή μέγιστης απεικόνισης (Maximum intensity projection - MIP) Χρήσιμη στην αξιολόγηση της περιφερικής αρτηριοπάθειας και των αποτιτανώσεων. Προβολή σκιασμένης επιφάνειας- (shaded surface display-ssd) Μοιάζει με ανατομικό μοντέλο του αγγειακού δένδρου.
Aρτηριογραφία με μαγνητικό συντονισμό (Magnetic Resonance Arteriography MRA) H απεικόνιση με τον μαγνητικό συντονισμό βασίζεται στην ανίχνευση ραδιοκυμάτων που εκπέμπονται από τους πυρήνες υδρογόνου των ιστών, όταν αυτοί τοποθετηθούν σε ένα ισχυρό μαγνητικό πεδίο.
Aρτηριογραφία με μαγνητικό συντονισμό (Magnetic Resonance Arteriography MRA) Οι ιστοί τοποθετούνται σε ισχυρό μαγνητικό πεδίο. Οι πυρήνες ευθυγραμίζονται παράλληλα με το πεδίο. Εφαρμόζεται ισχυρός παλμός ραδιοσυχνότητας που προσωρινά αποπροσανατολίζει τους πυρήνες. Όταν οι πυρήνες επανέρχονται στην αρχική τους θέση παράγεται ισχυρό σήμα. Το σήμα μετατρέπεται σε εικόνες με τη χρήση λογισμικού ( μετατροπή κατά Fourier).
Aρτηριογραφία με μαγνητικό συντονισμό (Magnetic Resonance Arteriography MRA) Η MRA βασίζεται στην εφαρμογή αυτής της αρχής στην μελέτη της ροής του αίματος. Η «ανίχνευση» των ραδιοκυμάτων επιτελείται με τα πηνία που βρίσκονται είτε ενσωματωμένα στο μηχάνημα (πηνίο σώματος), είτε είναι πρόσθετα και τοποθετούνται στο σώμα του εξεταζομένου κοντά στην περιοχή ενδιαφέροντος.
Aρτηριογραφία με μαγνητικό συντονισμό (Magnetic Resonance Arteriography MRA) Oλες οι εξετάσεις μαγνητικού συντονισμού μπορούν να πραγματοποιηθούν είτε ως δισδιάστατες (2-D), είτε ως τρισδιάστατες απεικονίσεις (3-D). Στα πλεονεκτήματα των 2-D απεικονίσεων περιλαμβάνεται ο μικρός χρόνος που απαιτείται για την πραγματοποίησή των. Οι 3-D απεικονίσεις απαιτούν περισσότερο χρόνο αλλά έχουν καλύτερη απόδοση.
Τεχνικές MRA: Time of Flight MRA Η αρχή της μεθόδου είναι η εξάλειψη του σήματος όλων των ιστών σε μία συγκεκριμένη περιοχή ενδιαφέροντος, με τη χρήση συχνών παλμών. Το αίμα που εισέρχεται στην υπό μελέτη περιοχή δεν έχει υποστεί τη δράση των παλμών και έτσι απεικονίζεται με έντονο σήμα.
Phase Contrast MRA Βασίζεται στη διαφορά φάσης μεταξύ κινουμένων και ακίνητων πρωτονίων που προκαλείται όταν εφαρμοστούν δύο ίσα αλλά αντίθετα μαγνητικά βαθμιδωτά πεδία. Η καθαρή αλλαγή φάσης (phase shift) των ακινήτων πρωτονίων είναι μηδενική, ενώ των κινουμένων εξαρτάται από την αλλαγή της θέσης τους μέσα στο μαγνητικό πεδίο.
Phase Contrast MRA Η ένταση του σήματος εξαρτάται από την ταχύτητα του αίματος. Οι εικόνες δίνουν πληροφορίες όχι μόνο για την ταχύτητα αλλά και την κατεύθυνση της αιματικής ροής.
MRA: περιορισμοί Η έκταση και ο βαθμός των στενωτικών αλλοιώσεων υπερεκτιμάται με τις περισσότερες τεχνικές MRA. Σιδηρομαγνητικά υλικά (πχ μεταλλικές προθέσεις) προκαλούν απώλεια σήματος που αποκλείει την αγγειακή απεικόνιση. Η κίνηση του ασθενούς μπορεί να δημιουργήσει ψευδείς εικόνες.
MRA: σκιαγραφικά Ενισχύουν το σήμα των αγγείων. Ταχείς χρόνοι σάρωσης και ταχεία ενδοφλέβια έγχυση μεγάλων δόσεων σκιαγραφικού έχουν σαν αποτέλεσμα την παραγωγή αρτηριογραφικών εικόνων πολύ καλής ποιότητας. Τα σκιαγραφικά (ενώσεις του γαδολινίου) δεν είναι νεφροτοξικά. Σε νεφρική ανεπάρκεια υπάρχει κίνδυνος για νεφρογενή συστηματική ίνωση (NSF). Δεν πρέπει να χορηγούνται σε εγκύους ή κατά τον θηλασμό.
Ενδαγγειακή υπερηχοτομογραφία (IVUS) Κεφαλές υπερήχων + τεχνολογία καθετήρων Συσκευές που εισάγονται διαδερμικά στα αγγεία Ηχοβολείς 12-40 MHz σε καθετήρες 3F- 10F
Ενδαγγειακή υπερηχοτομογραφία (IVUS) Εκ των έσω εικόνα των αγγείων Πληροφορίες για ακριβές εύρος του αγγείου το ποσοστό των στενώσεων το είδος της πλάκας ύπαρξη βλάβης των χιτώνων.
Eνδαγγειακό υπερηχογράφημα: φυσιολογική αρτηρία μυικού τύπου. Ενδοθήλιο ινώδης μέσος χιτώνας
Εφαρμογές της ενδαγγειακής υπερηχοτομογραφίας στην επεμβατική ακτινολογία Προεπεμβατικά Μετρήσεις Αξιολόγηση έκτασης νόσου. Κατά την επέμβαση Διάγνωση επιπλοκών Τελική λύση σε περιπτώσεις διαφωνίας αγγειογραφικών και αιμοδυναμικών παραμέτρων.
Ενδαγγειακή υπερηχοτομογραφία (IVUS) Aν και η μέθοδος προσφέρει σημαντικές πληροφορίες δεν εφαρμόζεται ευρέως. Γι αυτό ευθύνονται το υψηλό κόστος των συσκευών και ο αυξημένος χρόνος που απαιτεί η εξέταση.
Aγγειογραφία ενδαρτηριακή, κλασσικήψηφιακή (DSA) Μέθοδος αναφοράς. Απ ευθείας έγχυση σκιαγραφικής ουσίας μέσω ειδικών καθετήρων. Αιματηρή- επεμβατική.
Rotational angiography Roll movement Propeller movement
Aγγειογραφία ενδαρτηριακή, κλασσικήψηφιακή (DSA). Ενδείξεις Διάγνωση αγγειακής νόσου (περιφερική αρτηριοπάθεια, ανευρυσματική νόσος) Εντοπισμός αγγειοβριθών όγκων Προεγχειρητικός ανατομικός σχεδιασμός
Aγγειογραφία ενδαρτηριακή, κλασσική-ψηφιακή (DSA). Αντενδείξεις Απόλυτες Ασθενής αιμοδυναμικά ασταθής. Σχετικές Πρόσφατο έμφραγμα Αρρυθμία Ηλεκτρολυτικές διαταραχές Αλλεργία στο σκιαγραφικό Νεφρική ανεπάρκεια Διαταραχές πηκτικότητας Κύηση.
Aγγειογραφία. Επιπλοκές Επίπτωση: 1.73% Θάνατος: 0.03% Συστηματικές Καρδιακές 0.29% Shock 0.03% Νευρολογικές 0.17% Νεφρική ανεπάρκεια 0.01% Πυρετός 0.004% Τοπικές Αιμορραγία 0.26% Θρόμβωση 0.14% Ψευδοανεύρυσμα 0.05% Α-Φ επικοινωνία 0.01% Ακρωτηριασμός 0.01%