Συμβούλιο της Ευρωπαϊκής Ένωσης Βρυξέλλες, 26 Ιουνίου 2017 (OR. en) 10679/17 ΑΠΟΤΕΛΕΣΜΑΤΑ ΤΩΝ ΕΡΓΑΣΙΩΝ Αποστολέας: Με ημερομηνία: 26 Ιουνίου 2017 Αποδέκτης: Γενική Γραμματεία του Συμβουλίου Αντιπροσωπίες αριθ. προηγ. εγγρ.: 10457/17 Θέμα: DEVGEN 153 COHAFA 49 ACP 72 RELEX 571 ALIM 9 AGRI 359 FAO 19 SAN 267 Δεύτερη έκθεση προόδου σχετικά με το σχέδιο δράσης για τη διατροφή - Συμπεράσματα του Συμβουλίου (26 Ιουνίου 2017) Επισυνάπτονται στο παράρτημα για τις αντιπροσωπίες τα συμπεράσματα του Συμβουλίου για τη δεύτερη έκθεση προόδου σχετικά με το σχέδιο δράσης για τη διατροφή, τα οποία ενέκρινε το Συμβούλιο κατά την 3554η σύνοδό του, που πραγματοποιήθηκε στις 26 Ιουνίου 2017. 10679/17 ΚΒ/νκ/ΤΤ 1 DG C 1 EL
ΠΑΡΑΡΤΗΜΑ Συμπεράσματα του Συμβουλίου για τη δεύτερη έκθεση προόδου σχετικά με το σχέδιο δράσης για τη διατροφή 1. Αναγνωρίζοντας ότι ο υποσιτισμός σε όλες τις μορφές του αποτελεί μια από τις μεγαλύτερες προκλήσεις παγκοσμίως για την καταπολέμηση της φτώχειας και των αυξανόμενων ανισοτήτων και όπως επιβεβαιώθηκε στη νέα ευρωπαϊκή κοινή αντίληψη για την ανάπτυξη 1, το Συμβούλιο υπενθυμίζει την ισχυρή δέσμευση της ΕΕ και των κρατών μελών για την εξάλειψη της πείνας και κάθε μορφής υποσιτισμού, σύμφωνα με τον ΣΒΑ2 της Ατζέντας του 2030. Στο πλαίσιο αυτό, το Συμβούλιο υπενθυμίζει προηγούμενα σχετικά συμπεράσματά του 2 και επιβεβαιώνει ότι το σχέδιο δράσης για τη διατροφή και οι τρεις στρατηγικές προτεραιότητές του παραμένουν επίκαιρα στις προσπάθειες ενίσχυσης της κινητοποίησης και της πολιτικής δέσμευσης για τη διατροφή, εντατικοποίησης των δράσεων ανά χώρα και βελτίωσης των γνώσεων για τη διατροφή. 2. Το Συμβούλιο σημειώνει τη σημαντική πρόοδο που επετεύχθη για τη βελτίωση της διατροφής παγκοσμίως, αλλά παραμένει εξαιρετικά προβληματισμένο από το γεγονός ότι ακόμη και σήμερα 155 εκατ. παιδιά ηλικίας κάτω των 5 ετών παρουσιάζουν καθυστέρηση ανάπτυξης. 3. Το Συμβούλιο εκφράζει ικανοποίηση για τη δεύτερη έκθεση προόδου σχετικά με το σχέδιο δράσης της Επιτροπής για τη διατροφή 3 και για τα στοιχεία που προσκομίστηκαν σχετικά με τις ενέργειες που αναλήφθηκαν για την επίτευξη των δεσμεύσεων της ΕΕ σχετικά με τη διατροφή. Ειδικότερα, το Συμβούλιο εξαίρει τις καθοριστικής σημασίας προσπάθειες της Επιτροπής για την προώθηση του θεματολογίου για τη διατροφή σε παγκόσμιο επίπεδο και σε επίπεδο χωρών εταίρων καθώς και τη σημαντική διεύρυνση του εύρους των παρεμβάσεων και της χρηματοδότησής της, μεταξύ άλλων την πρόοδο που επιτελέστηκε προκειμένου να ανταποκριθεί στη χρηματοδοτική δέσμευσή της να επενδύσει 3,5 δις ευρώ για τη διατροφή μεταξύ 2014 και 2020, ενώ 1,8 δις ευρώ έχουν ήδη διατεθεί σε προγράμματα διατροφής μεταξύ 2014 και 2016 4. 1 2 3 4 Έγγρ. 10108/17. Συμπεράσματα του Συμβουλίου για την επισιτιστική και διατροφική ασφάλεια στο πλαίσιο της εξωτερικής βοήθειας (9328/13) Συμπεράσματα του Συμβουλίου για το σχέδιο δράσης για τη διατροφή (16857/14) Συμπεράσματα του Συμβουλίου σχετικά με την πρώτη διετή έκθεση για την εφαρμογή των στρατηγικών δεσμεύσεων της ΕΕ για την επισιτιστική και διατροφική ασφάλεια (9141/15) Συμπεράσματα του Συμβουλίου για την επισιτιστική και διατροφική ασφάλεια (10392/16). Έγγρ. 10410/17 - SWD(2017) 239 final. Για το 2016, τα αποτελέσματα είναι ακόμη προσωρινά. 10679/17 ΚΒ/νκ/ΤΤ 2
4. Το Συμβούλιο σημειώνει με ικανοποίηση ότι, ως το 2025, θα έχει αποσοβηθεί η καθυστέρηση ανάπτυξης για ένα εκατ. παιδιά επιπλέον στις χώρες προτεραιότητας της Επιτροπής για τη διατροφή. Πρόκειται για το διπλάσιο του περυσινού υπολογισμού και συνιστά μια ιδιαίτερα ικανοποιητική πρόοδο. Ωστόσο, το Συμβούλιο αναγνωρίζει ότι ο σημερινός ρυθμός μείωσης της καθυστέρησης στην ανάπτυξη παραμένει ανεπαρκής για την επίτευξη των παγκόσμιων στόχων μείωσης της καθυστέρησης στην ανάπτυξη έως το 2025 5. Το Συμβούλιο καλεί την Επιτροπή να συνεχίσει τις προσπάθειές της να τηρήσει τις χρηματοδοτικές δεσμεύσεις της και να εντείνει την υποστήριξη προς χώρες εταίρους για τη μείωση της καθυστέρησης στην ανάπτυξη κατά τουλάχιστον 7 εκατ. έως το 2025. 5. Το Συμβούλιο καλεί την Επιτροπή να εξακολουθήσει να διαδραματίζει ενεργό ρόλο σε παγκόσμιο επίπεδο μέσω της ηγετικής ομάδας της Κίνησης για την κλιμακούμενη βελτίωση της διατροφικής κατάστασης (SUN) και προσεχών εκδηλώσεων υψηλού επιπέδου, μεταξύ άλλων της εκδήλωσης υψηλού επιπέδου για τη διατροφή που θα πραγματοποιηθεί στις 4 Νοεμβρίου 2017 στο Μιλάνο. Επιπλέον, το Συμβούλιο εκφράζει ικανοποίηση για το γεγονός ότι η ΕΕ έχει πλέον αναλάβει ηγετικό ρόλο στο πλαίσιο της ομάδας χορηγών βοήθειας της κίνησης SUN σε εννέα 6 χώρες, συμμετέχοντας παράλληλα ενεργά στην SUN σε επιπλέον 28 από τις 42 χώρες προτεραιότητας της ΕΕ για τη διατροφή. Ταυτόχρονα, το Συμβούλιο ενθαρρύνει τα κράτη μέλη που δεν συμμετέχουν επί του παρόντος στην κίνηση SUN ή σε δεσμεύσεις στο πλαίσιο του συμφώνου «Διατροφή για την Ανάπτυξη» να δραστηριοποιηθούν περισσότερο στην προσπάθεια να διασφαλιστεί ότι οι δεσμεύσεις προτεραιότητάς τους συνεκτιμούν τη διατροφική παράμετρο, όπου αυτό είναι εφικτό. Το Συμβούλιο αναγνωρίζει ότι η παγκόσμια αρχιτεκτονική για τη διατροφή παραμένει κατακερματισμένη και ενθαρρύνει όλους τους σχετικούς φορείς, μεταξύ άλλων τους αρμόδιους οργανισμούς και όργανα των Ηνωμένων Εθνών, να εργαστούν για μια κοινή αντίληψη των διαφόρων παγκόσμιων πρωτοβουλιών για τη διατροφή (SUN, η δεκαετία δράσης για τη διατροφή, η Επιτροπή για την Παγκόσμια Επισιτιστική Ασφάλεια - CFS, η Μόνιμη Επιτροπή των Ηνωμένων Εθνών για τη Διατροφή - UNSCN), ανάλογα με τους αντίστοιχους ρόλους και κατανομή αρμοδιοτήτων τους. 5 6 Ο πρώτος από τους στόχους της Παγκόσμιας Συνέλευσης Υγείας είναι η «μείωση κατά 40% του συνολικού αριθμού παγκοσμίως των παιδιών ηλικίας κάτω των 5 ετών που παρουσιάζουν καθυστέρηση στην ανάπτυξη». Συνεπάγεται παγκόσμια μείωση κατά περίπου 70 εκατ. των παιδιών με καθυστέρηση ανάπτυξης (από 171 εκατ. το 2010 σε περίπου 103 εκατ. το 2025). Η Μπουρκίνα Φάσο, το Μπουρούντι (αν και οι εργασίες έχουν διακοπεί επί του παρόντος), το Τσαντ, η Λαϊκή Δημοκρατία του Λάος, το Μαλάουι, η Μοζαμβίκη, ο Νίγηρας, η Υεμένη και η Ζιμπάμπουε. 10679/17 ΚΒ/νκ/ΤΤ 3
6. Το Συμβούλιο καλεί την ΕΕ και τα κράτη μέλη της να διατηρήσουν τη διατροφή ως βασική προτεραιότητα του ενωσιακού θεματολογίου αναπτυξιακής συνεργασίας και εκφράζει ικανοποίηση για τον ενισχυμένο συντονισμό μεταξύ της Επιτροπής και των κρατών μελών με σκοπό τον καθορισμό των προτεραιοτήτων και προγραμμάτων διατροφής, τονίζοντας παράλληλα την ανάγκη ανάληψης ευθύνης σε επίπεδο χωρών και ευθυγράμμισης με τα προγράμματα των χωρών. Το Συμβούλιο ενθαρρύνει επίσης τη συνέχιση των εργασιών για τη συνοχή της αναπτυξιακής πολιτικής και τη στενότερη συνεργασία για τον κοινό προγραμματισμό όπου αυτό κρίνεται σκόπιμο, καθώς και για τον εντοπισμό πόρων και την παρακολούθηση του αντικτύπου. 7. Το Συμβούλιο εκφράζει βαθιά ανησυχία για την κατάσταση πείνας που επικρατεί σε αρκετές χώρες της Ανατολικής Αφρικής, την Υεμένη και τη βορειοανατολική Νιγηρία και το Νότιο Σουδάν και υπογραμμίζει ότι οι συνθήκες έκτακτης ανθρωπιστικής ανάγκης μπορούν να έχουν βαθιά και διαρκή αρνητική επίδραση στα παιδιά, τα έφηβα κορίτσια και τις γυναίκες αναπαραγωγικής ηλικίας. Δεδομένου ότι ο υποσιτισμός βρίσκεται στο επίκεντρο πολλών κρίσεων, μια προσέγγιση που συνεκτιμά τη διατροφική παράμετρο τόσο της αναπτυξιακής όσο και της ανθρωπιστικής βοήθειας είναι θεμελιώδους σημασίας για τη διάσωση ανθρώπινων ζωών και την ενίσχυση της ανθεκτικότητας μεταξύ των πληγέντων πληθυσμών. Το Συμβούλιο επιβεβαιώνει τη σημασία της ολιστικής αντιμετώπισης κάθε μορφής υποσιτισμού, με την αντιμετώπιση τόσο των αιτιών όσο και των συμπτωμάτων του παράλληλα, τονίζει την ανάγκη ενίσχυσης του συντονισμού μεταξύ των προσπαθειών παροχής βοήθειας και ανάπτυξης, κυρίως σε όλο το φάσμα της σχέσης μεταξύ ανθρωπιστικής βοήθειας και ανάπτυξης. Όπως τονίστηκε στα συμπεράσματά του για την έμπρακτη αξιοποίηση της σχέσης μεταξύ ανθρωπιστικής βοήθειας και ανάπτυξης 7, το Συμβούλιο ενθαρρύνει την αυξημένη χρήση, από τους ανθρωπιστικούς και αναπτυξιακούς φορείς, ολοκληρωμένων προσεγγίσεων. Σε αυτό το πλαίσιο, η καταπολέμηση της καθυστέρησης στην ανάπτυξη θα πρέπει να αποτελεί βασικό στοιχείο των συνδυασμένων προσεγγίσεων σε παρατεταμένες κρίσεις. Το Συμβούλιο υπογραμμίζει επίσης τη σημασία των προγραμμάτων σίτισης στο σχολείο που μπορούν να συμβάλουν στην παροχή πολλαπλών οφελών προς στήριξη της σχολικής εκπαίδευσης και διατροφής. 7 Έγγρ. 9383/17. 10679/17 ΚΒ/νκ/ΤΤ 4
8. Το Συμβούλιο αναγνωρίζει τον κρίσιμο ρόλο των γυναικών και κοριτσιών στην κοινωνία, ιδιαίτερα στη γεωργία όπου τουλάχιστον το 50% των υπευθύνων μικρών γεωργικών εκμεταλλεύσεων είναι γυναίκες αναγνωρίζει επίσης ότι η ανισότητα των φύλων παραμένει εμπόδιο στη διατροφή. Θα πρέπει να δοθεί ιδιαίτερη έμφαση στις παρεμβάσεις και τις πολιτικές που συνεκτιμούν τη διάσταση του φύλου. Η βιώσιμη ανάπτυξη χωρίς αποκλεισμούς απαιτεί να αντιμετωπιστούν παράλληλα τόσο ο υποσιτισμός όσο και η ανισότητα των φύλων ώστε να διασφαλιστεί η αποτελεσματικότητα των επενδύσεων συνολικά. Το Συμβούλιο εξαίρει την αναγνώριση της στρατηγικής σημασίας που έχει η μείωση της καθυστέρησης στην ανάπτυξη ως βασικού δείκτη για την αξιολόγηση των οφελών και της συμμετοχικότητας της ανάπτυξης. Προχωρώντας ένα περαιτέρω βήμα, το Συμβούλιο ενθαρρύνει τη χρήση ελάχιστης επίδοσης διατροφικής διαφοροποίησης για γυναίκες (MDD-W) στον προγραμματισμό της Επιτροπής και των κρατών μελών για τη διατροφή μέσω παρεμβάσεων στα γεωργικά και επισιτιστικά συστήματα, καθότι συνιστά ένα συγκεκριμένο μέσο αντιμετώπισης των ανισοτήτων στη διατροφή και της ανισότητας των φύλων στο πλαίσιο της εξωτερικής βοήθειας, σε όλο το φάσμα των χρηματοδοτικών εργαλείων και τομέων. 9. Το Συμβούλιο τονίζει τη σημασία της συνεργασίας με την κοινωνία των πολιτών, με οργανώσεις γεωργών και με τον ιδιωτικό τομέα, μεταξύ άλλων μέσω εθνικών πλατφορμών πολλών ενδιαφερομένων φορέων για τη διατροφή, καθώς και τη σημασία του συντονισμού των συλλογικών προσπαθειών γύρω από κοστολογημένα εθνικά προγράμματα δράσης για τη διατροφή. Κατάλληλη νομοθεσία και κανονιστικά πλαίσια και μηχανισμοί έχουν καίρια σημασία προκειμένου να διασφαλιστεί ότι οι χώρες εταίροι θα διατηρήσουν τη διατροφή ως εθνική προτεραιότητα που έχει ενταχθεί στους εθνικούς προϋπολογισμούς και απαιτεί αυξημένη κινητοποίηση εγχώριων πόρων, σύμφωνα με το πρόγραμμα δράσης της Αντίς Αμπέμπα. Το Συμβούλιο επικροτεί την πρόοδο που έχει ήδη επιτευχθεί στη μόχλευση του ιδιωτικού τομέα μέσω επενδύσεων της ΕΕ για τον εμπλουτισμό των τροφών και καλεί μετ επιτάσεως την Επιτροπή να συνεχίσει το έργο της, με συμμετοχή του ιδιωτικού τομέα στη γεωργία προωθώντας αλυσίδες αξίας που συνεκτιμούν τη διατροφική παράμετρο χωρίς αποκλεισμούς, με διαφάνεια και λογοδοσία σύμφωνα με τις αρχές για την αποτελεσματικότητα της ανάπτυξης. 10679/17 ΚΒ/νκ/ΤΤ 5
10. Το Συμβούλιο καλεί την Επιτροπή να συνεχίσει τις εργασίες της και να παρέχει ετήσιες εκθέσεις προόδου σχετικά με την παρακολούθηση της εφαρμογής του σχεδίου δράσης για τη διατροφή καθώς και να διασφαλίσει τη συνεχή ανάλυση της προόδου που επετεύχθη σε σχέση με τις χρηματοδοτικές δεσμεύσεις στο πλαίσιο του συμφώνου «Διατροφή για την Ανάπτυξη» χρησιμοποιώντας την κοινή μεθοδολογία παρακολούθησης των πόρων που συμφωνήθηκε μεταξύ των χορηγών της SUN 8 το 2013. Το Συμβούλιο καλεί την Επιτροπή να αναπτύξει μια μεθοδολογία που θα βελτιώσει την κατανόηση του αντικτύπου που έχει από μόνη της η χρηματοδότηση της ΕΕ στη μείωση της καθυστέρησης στην ανάπτυξη ανά χώρα στις χώρες προτεραιότητας και να παρουσιάσει τα αποτελέσματα στην τρίτη έκθεση προόδου. 11. Το Συμβούλιο καλεί επίσης τα κράτη μέλη, ιδίως εκείνα που ανέλαβαν δεσμεύσεις στο πλαίσιο του συμφώνου «Διατροφή για την Ανάπτυξη» του 2013, να εξακολουθήσουν να υποβάλλουν σε τακτική βάση εκθέσεις σχετικά με τις χρηματοδοτικές τους δεσμεύσεις μέσω της Παγκόσμιας έκθεσης για τη διατροφή (ΠΕΔ). Το Συμβούλιο καλεί την Επιτροπή να συνεχίσει να υποστηρίζει το έργο που επιτελείται σχετικά με την ΠΕΔ. 8 Βλ. παράγραφο 20: http://scalingupnutrition.org/wp-content/uploads/2014/04/140417-stateof-the-sun-movement-progress-report-eng.pdf 10679/17 ΚΒ/νκ/ΤΤ 6