ΤΟ ΓΕΓΟΝΟΣ ΚΑΙ ΤΟ ΣΧΟΛΙΟ ΣΤΗΝ ΕΙΔΗΣΗ 1) Να εντοπίσετε τα σχόλια στην ακόλουθη είδηση και να αναδιατυπώσετε το κείμενο και τον τίτλο του με ουδέτερο τρόπο. Έπειτα να εξηγήσετε ποια από τις δύο παραλλαγές κάθε κειμένου (σχολιασμένη και ασχολίαστη) προτιμάτε. Γραφικές εικόνες μιας τερατούπολης Αν δεν έχετε δει να σπρώχνουν τρόλεϊ, χάνετε. Μπλακ άουτ για τους σηματοδότες και για τους εργαζόμενους στα ΗΛΠΑΠ γυμναστική. Τρεις το μεσημέρι στην Ομόνοια και για να ανοίξει ο δρόμος μέχρι και επιβάτες επιστρατεύτηκαν, μήπως και πάνε λίγο πιο κάτω οι αγανακτισμένοι οδηγοί. Για κάποιους η Αθήνα χθες ήταν ωραία! Με την φωτογραφική μηχανή υπό μάλης νεαροί Ιάπωνες τουρίστες απαθανατίζουν το μεγαλείο της πόλης μετά τη βροχή. Όσο για τον μικροπωλητή που στέκεται στη γωνία Πανεπιστημίου και Χαρ. Τρικούπη, μπορεί το σύννεφο να έφερε βροχή, έφερε όμως και δουλειές. Ένα κασόνι για πάγκος και οι ομπρέλες αραδιασμένες για να διαλέξουν όσοι έμειναν να κρατούν τις παλιές τους ομπρέλες, σπασμένες από τον δυνατό άνεμο 2) Να διαμορφώσετε καθέναν από τους ακόλουθους τίτλους, που εκφράζουν υπαινιγμούς και σχόλια, έτσι ώστε να αποδίδουν την αντίστοιχη είδηση με τρόπο ουδέτερο. Παράδειγμα Δεδομένος τίτλος: Περίεργη φωτιά σε εργοστάσιο, ύποπτα τα αίτια. Ουδέτερη παραλλαγή του τίτλου: Φωτιά σε εργοστάσιο από άγνωστη αιτία. α) Ασυνείδητος οδηγός εγκαταλείπει αιμόφυρτο το θύμα του στην άσφαλτο. β) Τολμηρά τα νέα μέτρα κατά των εμπόρων του θανάτου. γ) Απεργιακό κύμα σαρώνει τη χώρα. Χατζηλάμπρος Αντώνης www.praxisgroup.gr 1
δ) Ογδοντάχρονη γριούλα θύμα αδίστακτου ληστή. ε) Με σκυμμένο το κεφάλι επιστρέφει η Εθνική από τη Ρώμη. στ) Μάδησαν τις τουλίπες οι παίκτες μας με τα δύο γκολ μέσα στο ίδιο το γήπεδο του Άμστερνταμ! ζ) Θεαματική βουτιά στο χρηματιστήριο. η) Στο έλεος της κακοκαιρίας η χώρα. θ) Καλπάζει η ανεργία, δείχνουν οι μετρήσεις. ι) Καινούργια θεομηνία κυβερνητικών «θα». ΠΡΟΒΟΛΗ ΚΑΙ ΔΙΑΦΟΡΟΠΟΙΗΣΗ ΕΙΔΗΣΗΣ 3) Η είδηση δημοσιεύτηκε σε συμπολιτευόμενη εφημερίδα. Πώς θα τη διαμόρφωνε ο συντάκτης μιας αντιπολιτευόμενης εφημερίδας; Θετικά βήματα στη Σαντορίνη Ως ιδιαίτερης σημασίας γεγονός για την προώθηση της βαλκανικής πολιτικής της κυβέρνησης χαρακτηρίζεται από την Αθήνα η τριμερής συνάντηση των υπουργών Εξωτερικών της Ελλάδας, της Βουλγαρίας και της Ρουμανίας, που πραγματοποιήθηκε το τελευταίο διήμερο στο ειδυλλιακό περιβάλλον της Σαντορίνης. Το όμορφο αιγαιοπελαγίτικο νησί προσέφερε τη δυνατότητα στους τρεις υπουργούς να συζητήσουν ελεύθερα και χωρίς τις δεσμεύσεις του «πρωτοκόλλου» την ενίσχυση της συνεργασίας τους. ΠΑΡΕΜΒΟΛΗ ΞΕΝΟΥ ΣΧΟΛΙΟΥ 4) Το νεογέννητο ζύγιζε 140 κιλά! 2 Χατζηλάμπρος Αντώνης www.praxisgroup.gr
Ένας 14χρονος θηλυκός ελέφαντας στον ζωολογικό κήπο της Βενσέν, στα νότια του Παρισιού, έφερε στον κόσμο ένα αρκετά βαρύ μωρό. Ο Τιζιάμ γεννήθηκε στις 22 Μαΐου, ζύγιζε 140 κιλά και βιάστηκε να σταθεί στα πόδια του και να εξερευνήσει τον περιορισμένο χώρο που του είχαν δώσει οι άνθρωποι σε αντάλλαγμα της ζούγκλας που δεν θα δει ποτέ του. Το ελεφαντάκι, όπως όλοι οι γεννημένοι αιχμάλωτοι, για την ώρα αναπτύσσεται πιο γρήγορα απ όσο οι συνομήλικοί του που μεγαλώνουν ελεύθερα. Οι φύλακες και η μαμά του είναι πανταχού παρόντες, να μη του αφήνουν κανένα από τα μικρά του όνειρα ανεκπλήρωτα. Γιατί, όπως δήλωσε ένας οικολόγος επισκέπτης, «τα μεγάλα όνειρα, για τους ανοικτούς ορίζοντες, τα τοπία μέσα στους ατμούς μετά από τους ανέμους της ζούγκλας δεν θα μπορέσει να τα κάνει ποτέ». Υπόδειξη: να συμπεριληφθεί το σχόλιο ενός επισκέπτη που θεωρεί σωστή την παραμονή των ζώων στο ζωολογικό κήπο. ΔΙΑΠΛΟΚΗ ΓΕΓΟΝΟΤΟΣ ΣΤΗΝ ΕΙΔΗΣΗ 5) Κατά τον αρχισυντάκτη της εφημερίδας σας η ακόλουθη είδηση, την οποία συντάξατε ως δόκιμος ρεπόρτερ, είναι κακή, επειδή δεν ξεχωρίζει τα γεγονότα από τις αξίες. Να την ξαναγράψετε ώστε να παρουσιάζει αντικειμενικά τα γεγονότα. Χθες στην Κοπεγχάγη παρακολούθησα με θλίψη τους δύτες που έψαχναν όλη μέρα στο βυθό του λιμανιού με την ελπίδα ότι θα έβρισκαν το ωραίο πεταμένο κεφάλι. Η ταλαίπωρη μικρή γοργόνα της ρομαντικής Κοπεγχάγης έπεσε για πολλοστή φορά θύμα ανάλγητων βανδάλων που της επιτέθηκαν με μηχανικό σιδεροπρίονο και της πήραν το κεφάλι στη γωνιά του μεγάλου λιμανιού που έχει υπό την εποπτεία της. Χατζηλάμπρος Αντώνης www.praxisgroup.gr 3
Είναι η τέταρτη φορά που η τρυφερή ηρωίδα ενός από τα γνωστότερα παραμύθια του Άντερσεν δέχεται τέτοια άνανδρη επίθεση. Η Κοπεγχάγη κοσμείται από πολλά αγάλματα με θέματα παρμένα από παραμύθια, αλλά η γοργόνα είναι το σήμα κατατεθέν της φιλότεχνης πόλης. ΛΕΞΙΛΟΓΙΟ 6) Να συμπληρώσετε τα κενά του ακόλουθου κειμένου χρησιμοποιώντας τον κατάλληλο τύπο των λέξεων του πίνακα. Στη συνέχεια να δώσετε τα αντίστοιχα αντώνυμα αυτών των λέξεων. Επηρεασμένος Προκατειλημμένος Μεροληπτικός Υποκειμενικός Όταν οι συντάκτες των πολιτικών άρθρων γράφουν... (1) από την ιδεολογία του κόμματος που υποστηρίζουν, εμφανίζονται συνήθως... (2) απέναντι στα πρόσωπα των άλλων παρατάξεων και ασκούν... (3) κριτική στις ενέργειες και στα λεγόμενά τους. Επομένως, στα άρθρα τους εκφράζεται σαφώς... (4) γνώμη. 1.... 2.... 3.... 4.... 7) Να επιλέξετε τη σωστή απάντηση σημειώνοντας Χ στο αντίστοιχο πλαίσιο. 1. Όσοι φοβούνται ότι οι μαύρες γάτες, ο αριθμός 13 και το σπάσιμο ενός καθρέφτη θα τους φέρει ατυχία βασανίζονται από, 4 Χατζηλάμπρος Αντώνης www.praxisgroup.gr
α) προκαταλήψεις, γ) δεισιδαιμονίες, β) προλήψεις, δ) εικασίες. 2. Όποιος ισχυρίζεται ότι οι μαύροι είναι λιγότερο έξυπνοι από τους λευκούς α) εκφράζει δεισιδαιμονίες, γ) έχει προκαταλήψεις, β) ασκεί κριτική, δ) διατυπώνει γνωματεύσεις. 3. Οι θρύλοι και οι παραδόσεις ενός λαού για τα φαντάσματα, τις νεράιδες και τα στοιχειωμένα σπίτια εκφράζουν α) δογματική γνώμη, γ) εικασίες, β) προκαταλήψεις, δ) δεισιδαιμονίες. 4. Η δήλωση του αυτόπτη μάρτυρα ότι η έκρηξη προκλήθηκε πιθανόν κατά την αντικατάσταση της φιάλης υγραερίου είναι α) απόφθεγμα, γ) δογματική γνώμη, β) γνωμάτευση, δ) εικασία. 5. Το πόρισμα του μηχανικού ότι η πτώση του κτηρίου οφείλεται στην ελλιπή ενίσχυση του σκυροδέματος αποτελεί α) δογματική γνώμη, γ) εικασία, β) πρόκριση, δ) γνωμάτευση. 6. Η πεποίθηση των φανατικών φιλάθλων ότι πάντοτε η διαιτησία αδικεί είναι α) πρόληψη, γ) γνωμάτευση, β) πρόκριση, δ) δογματική γνώμη. 7. Η φράση «Γηράσκω αεί διδασκόμενος» είναι α) κριτική, γ) δογματική γνώμη, β) απόφθεγμα, δ) εικασία. Χατζηλάμπρος Αντώνης www.praxisgroup.gr 5
8) Να συμπληρώσετε τα κενά στις προτάσεις επιλέγοντας κάθε φορά το κατάλληλο επίθετο. α) (Εγκωμιαστικά, Αποδοκιμαστικά, Ευμενή)... σχόλια δημοσίευσε ακόμη και ο συμπολιτευόμενος τύπος, μετά την κυβερνητική εξαγγελία για νέες αυξήσεις στα καύσιμα. β) Η απροσδόκητη πρόκριση της ομάδας στο πανευρωπαϊκό πρωτάθλημα έγινε δεκτή με ενθουσιασμό και... (καυστικά, διθυραμβικά, επικριτικά) σχόλια για τη συμβολή του προπονητή. γ) Με... (κολακευτικά, ποικίλα, θετικά) σχόλια αντέδρασαν οι Γάλλοι γονείς στο ενδεχόμενο να καταδικάζονται και οι ίδιοι, όταν τα παιδιά τους διαπράττουν αξιόποινες πράξεις. δ) Οι πυρηνικές δοκιμές της Ινδίας προκάλεσαν τα... (ενθουσιώδη, δριμύτατα, θερμά) σχόλια της διεθνούς κοινής γνώμης. ε) «Είμαι η πρώτη φωνή!» δήλωσε ο νεαρός τραγουδιστής και επακολούθησαν τα... (επιδοκιμαστικά, ειρωνικά, θετικά) σχόλια του κοινού. στ) Ο εντοπισμός ενός μικροσκοπικού φονικού όπλου από τα μηχανήματα ελέγχου προκάλεσε (ποικίλα, επικριτικά, επιδοκιμαστικά)... σχόλια για τους κανόνες ασφαλείας του αεροδρομίου. 6 Χατζηλάμπρος Αντώνης www.praxisgroup.gr