ΑΝΑΚΟΙΝΩΣΗ ΤΗΣ ΕΠΙΤΡΟΠΗΣ ΣΤΟ ΕΥΡΩΠΑΪΚΟ ΚΟΙΝΟΒΟΥΛΙΟ, ΤΟ ΣΥΜΒΟΥΛΙΟ, ΤΗΝ ΕΥΡΩΠΑΪΚΗ ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΗ ΚΑΙ ΚΟΙΝΩΝΙΚΗ ΕΠΙΤΡΟΠΗ ΚΑΙ ΤΗΝ ΕΠΙΤΡΟΠΗ ΤΩΝ ΠΕΡΙΦΕΡΕΙΩΝ

ΕΥΡΩΠΑΪΚΗ ΕΠΙΤΡΟΠΗ Βρυξέλλες, 5.12.2012 COM(2012) 728 final ΑΝΑΚΟΙΝΩΣΗ ΤΗΣ ΕΠΙΤΡΟΠΗΣ ΣΤΟ ΕΥΡΩΠΑΪΚΟ ΚΟΙΝΟΒΟΥΛΙΟ, ΤΟ ΣΥΜΒΟΥΛΙΟ, ΤΗΝ ΕΥΡΩΠΑΪΚΗ ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΗ ΚΑΙ ΚΟΙΝΩΝΙΚΗ ΕΠΙΤΡΟΠΗ ΚΑΙ ΤΗΝ ΕΠΙΤΡΟΠΗ ΤΩΝ ΠΕΡΙΦΕΡΕΙΩΝ Προς ένα πλαίσιο ποιότητας της πρακτικής άσκησης Δεύτερο στάδιο της διαβούλευσης με τους κοινωνικούς εταίρους σε ευρωπαϊκό επίπεδο δυνάμει του άρθρου 154 ΣΛΕΕ {SWD(2012) 407 final} {SWD(2012) 408 final} EL EL

ΑΝΑΚΟΙΝΩΣΗ ΤΗΣ ΕΠΙΤΡΟΠΗΣ ΣΤΟ ΕΥΡΩΠΑΪΚΟ ΚΟΙΝΟΒΟΥΛΙΟ, ΤΟ ΣΥΜΒΟΥΛΙΟ, ΤΗΝ ΕΥΡΩΠΑΪΚΗ ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΗ ΚΑΙ ΚΟΙΝΩΝΙΚΗ ΕΠΙΤΡΟΠΗ ΚΑΙ ΤΗΝ ΕΠΙΤΡΟΠΗ ΤΩΝ ΠΕΡΙΦΕΡΕΙΩΝ Προς ένα πλαίσιο ποιότητας της πρακτικής άσκησης Δεύτερο στάδιο της διαβούλευσης με τους κοινωνικούς εταίρους σε ευρωπαϊκό επίπεδο δυνάμει του άρθρου 154 ΣΛΕΕ 1. ΕΙΣΑΓΩΓΗ Ο σκοπός της παρούσας ανακοίνωσης είναι, αφενός, να ζητηθούν οι απόψεις των κοινωνικών εταίρων σε επίπεδο ΕΕ, σύμφωνα με το άρθρο 154 παράγραφος 3 της Συνθήκης για τη λειτουργία της Ευρωπαϊκής Ένωσης (ΣΛΕΕ), σχετικά με το περιεχόμενο της πρότασης της Επιτροπής για ένα πλαίσιο ποιότητας της πρακτικής άσκησης και, αφετέρου, να ερωτηθούν οι κοινωνικοί εταίροι αν επιθυμούν τη διεξαγωγή διαπραγματεύσεων, όπως προβλέπει το άρθρο 154 παράγραφος 4 ΣΛΕΕ. Στην ανακοίνωση της Επιτροπής με τίτλο «Στοχεύοντας σε μια ανάκαμψη με άφθονες θέσεις απασχόλησης» 1 της 18ης Απριλίου 2012 (δέσμη μέτρων για την απασχόληση), η Επιτροπή ανακοίνωσε ότι θα υποβάλει σύσταση του Συμβουλίου σχετικά με ένα πλαίσιο ποιότητας της πρακτικής άσκησης μέχρι το τέλος του 2012. Παράλληλα, δρομολογήθηκε δημόσια διαβούλευση 2 για να συγκεντρωθούν οι απόψεις των διαφόρων ενδιαφερόμενων μερών σχετικά με την ανάγκη για μια τέτοια πρωτοβουλία, το πεδίο εφαρμογής της, τη μορφή και το πιθανό περιεχόμενο. Στη δημόσια διαβούλευση παραλήφθησαν περισσότερες από 250 απαντήσεις, εκ των οποίων 29 προήλθαν από εθνικές και περιφερειακές κυβερνήσεις (υπουργεία και υπηρεσίες), 8 από συνδικαλιστικές οργανώσεις, 40 από οργανώσεις εργοδοτών και εκπροσώπων των επιχειρήσεων, 14 από κεντρικές οργανώσεις νέων, 33 από εκπαιδευτικά ιδρύματα, 11 από άλλους οργανισμούς και 117 από ιδιώτες. Υπήρξε ευρεία συμφωνία ως προς το σημαντικό ρόλο της πρακτικής άσκησης στην εξομάλυνση της μετάβασης από την εκπαίδευση στην εργασία και ως προς την ανάγκη για υψηλής ποιότητας περίοδο άσκησης. Συνδικάτα, η κοινότητα των ΜΚΟ, τα περισσότερα εκπαιδευτικά ιδρύματα, ιδιώτες και πολλές εθνικές κυβερνήσεις εξέφρασαν την υποστήριξή τους για ένα πλαίσιο ποιότητας της πρακτικής άσκησης. Στις απαντήσεις τους στο πλαίσιο της δημόσιας διαβούλευσης, οι ευρωπαίοι κοινωνικοί εταίροι ζήτησαν να συμμετάσχουν επίσημα στη διαβούλευση με θέμα τον ενδεχόμενο προσανατολισμό της δράσης στο πλαίσιο της διαδικασίας που προβλέπεται στα άρθρα 154 και 155 ΣΛΕΕ. Σύμφωνα με τα άρθρα αυτά, η Επιτροπή πρέπει να προβεί σε διαβουλεύσεις με τους κοινωνικούς εταίρους πριν υποβάλει προτάσεις στον τομέα της κοινωνικής πολιτικής. 1 2 COM(2012) 173 τελικό. SWD(2012) 99 τελικό. EL 2 EL

Η Επιτροπή αποδέχτηκε το αίτημα των κοινωνικών εταίρων, τονίζοντας ότι μπορούν να διαδραματίσουν σημαντικό ρόλο στην καθιέρωση και την υλοποίηση ενός πλαισίου ποιότητας της πρακτικής άσκησης. Στις 11 Σεπτεμβρίου 2012, οι ευρωπαίοι κοινωνικοί εταίροι κλήθηκαν να διατυπώσουν τις απόψεις τους σχετικά με τους ενδεχόμενους προσανατολισμούς της δράσης της ΕΕ σε ένα πρώτο στάδιο διαβουλεύσεων. Σύμφωνα με τις απαντήσεις που έλαβε, η Επιτροπή εγκαινιάζει τώρα το δεύτερο στάδιο διαβουλεύσεων σχετικά με το περιεχόμενο της πρότασης 3. Η παρούσα ανακοίνωση συγκεντρώνει τα κύρια αποτελέσματα αυτού του πρώτου σταδίου διαβουλεύσεων καθώς και πρόσφατα στοιχεία σχετικά με προβλήματα ποιότητας που σχετίζονται με την άσκηση. Στη συνέχεια εκτίθενται οι επιλογές για δράση σε επίπεδο ΕΕ. Η παρούσα ανακοίνωση, για να βοηθήσει τους κοινωνικούς εταίρους να προετοιμάσουν τις απαντήσεις τους στην εν λόγω διαβούλευση, συνοδεύεται από αναλυτικό έγγραφο που παρέχει βασικές πληροφορίες και αναλύσεις (π.χ. περιέχει τον ορισμό των ειδών πρακτικής άσκησης, τα οφέλη και το κόστος τους, τις απόψεις των ενδιαφερόμενων μερών, τον ορισμό του προβλήματος και τους στόχους της πολιτικής) 4. Ως πρακτική άσκηση νοείται μια περιορισμένη περίοδος επαγγελματικής πρακτικής άσκησης που πραγματοποιείται σε μια επιχείρηση, έναν δημόσιο φορέα ή έναν μη κερδοσκοπικό οργανισμό από σπουδαστές ή νέους που έχουν πρόσφατα ολοκληρώσει την εκπαίδευσή τους, με σκοπό να αποκτήσουν πολύτιμη πρακτική εμπειρία εργασίας πριν από την τακτική απασχόληση. Υπάρχουν πέντε κύρια, εν μέρει αλληλεπικαλυπτόμενα - είδη πρακτικής άσκησης: πρακτική άσκηση κατά τη διάρκεια της εκπαίδευσης πρακτική άσκηση που αποτελεί μέρος της υποχρεωτικής επαγγελματικής κατάρτισης (π.χ. νομική, ιατρική, διδασκαλία, αρχιτεκτονική, λογιστική, κ.λπ.) πρακτική άσκηση στο πλαίσιο των ενεργητικών πολιτικών για την αγορά εργασίας πρακτική άσκηση στην ελεύθερη αγορά διακρατική πρακτική άσκηση. Όσον αφορά το πεδίο εφαρμογής της πρωτοβουλίας, ενώ η λήψη της απόφασης εναπόκειται στους κοινωνικούς εταίρους, η πρακτική άσκηση στην ελεύθερη αγορά θα μπορούσε να αποτελεί έναν στόχο, δεδομένου ότι αντιπροσωπεύει το σημαντικότερο τμήμα της αγοράς. Ωστόσο, υπάρχουν εναλλακτικές δυνατότητες: το πεδίο εφαρμογής των μέτρων θα μπορούσε είτε να διευρυνθεί είτε να περιοριστεί μόνο στην εφαρμογή διασυνοριακής πρακτικής άσκησης, είτε σε πρακτική άσκηση που υπερβαίνει μια ορισμένη διάρκεια. Ένα άλλο ζήτημα είναι κατά πόσον οι ιδιαιτερότητες κάθε τομέα θα δικαιολογούσαν προσαρμογή ή περιορισμό των μέτρων σε ορισμένους κλάδους. 3 4 Τα πιθανά αποτελέσματα της παρούσας διαδικασίας είναι τα εξής: οι κοινωνικοί εταίροι μπορούν να αρχίσουν διαπραγματεύσεις και μπορούν να καταλήξουν σε αυτόνομη συμφωνία ή μπορούν να ζητήσουν από την Επιτροπή να υποβάλει νομοθετική πρόταση με βάση τη συμφωνία τους. Αν οι κοινωνικοί εταίροι δεν καταφέρουν να συμφωνήσουν ή αποφασίσουν να μην διαπραγματευτούν, η Επιτροπή οφείλει να εκτιμήσει την κατάσταση και να αποφασίσει αν θα υποβάλει τη δική της πρόταση. SWD(2012) 407 της 5ης Δεκεμβρίου 2012. EL 3 EL

2. ΤΟ ΠΡΩΤΟ ΣΤΑΔΙΟ ΤΗΣ ΔΙΑΒΟΥΛΕΥΣΗΣ ΜΕ ΤΟΥΣ ΚΟΙΝΩΝΙΚΟΥΣ ΕΤΑΙΡΟΥΣ Υπάρχει ευρεία συναίνεση μεταξύ των κοινωνικών εταίρων της ΕΕ σχετικά με το ότι η πρακτική άσκηση μπορεί να διαδραματίσει σημαντικό ρόλο στην εξομάλυνση της μετάβασης από την εκπαίδευση στην εργασία, ιδιαίτερα στο πλαίσιο της κρίσης. Το 2010, οι διατομεακοί κοινωνικοί εταίροι συμφώνησαν να «προωθήσουν περισσότερες και καλύτερες συμβάσεις μαθητείας και πρακτικής άσκησης» ως μια από τις βασικές δράσεις που προβλέπονται στη συμφωνία-πλαίσιο για τη δημιουργία αγορών εργασίας χωρίς αποκλεισμούς. Όλοι οι ερωτηθέντες συμφωνούν σχετικά με τον σημαντικό ρόλο των κοινωνικών εταίρων στη στήριξη της παροχής πρακτικής άσκησης και παροτρύνουν την Επιτροπή να παράσχει χρηματοδοτική υποστήριξη για να αυξηθεί ο αριθμός των περιόδων πρακτικής άσκησης, μεταξύ άλλων, με τη δρομολόγηση μεγάλης κλίμακας προγραμμάτων σε επίπεδο ΕΕ. Ωστόσο, στο πρώτο στάδιο διαβουλεύσεων παρατηρούνται αποκλίνουσες απόψεις σχετικά με την ανάγκη για μια πρωτοβουλία της ΕΕ, το πεδίο εφαρμογής της, τη μορφή που θα πρέπει να πάρει μια τέτοια πρωτοβουλία καθώς και τα κυριότερα ποιοτικά στοιχεία που θα μπορούσε να καλύψει. Οι συνδικαλιστικές οργανώσεις θεωρούν ότι η δράση της ΕΕ όσον αφορά την πρακτική άσκηση είναι «απολύτως αναγκαία». Η ETUC 5 ανησυχεί πολύ για τον μεγάλο αριθμό των νέων που παραμένουν σε θέσεις πρακτικής άσκησης, ορισμένες φορές, επί σειρά ετών. Πολύ συχνά οι νέοι αυτοί δεν έχουν σαφές καθεστώς ούτε κανένα δικαίωμα για κοινωνική προστασία και κερδίζουν πολύ λιγότερα από τον κατώτατο μισθό. Με άλλα λόγια, παρέχουν μια υπηρεσία ισοδύναμη με εκείνη του εργαζομένου, αλλά χωρίς συγκρίσιμο όφελος. Συνεπώς, η ETUC επιμένει ότι, για να αντιμετωπιστούν τα ζητήματα αυτά, πρέπει να καθοριστεί ένα πλαίσιο ποιότητας στη νομοθεσία ή σε συλλογική σύμβαση. Η ETUC συμφωνεί με την ανάλυση της Επιτροπής/τον ορισμό των ποιοτικών στοιχείων που περιλαμβάνονται στο έγγραφο διαβούλευσης (σύμβαση μαθητείας, σαφείς στόχοι και περιεχόμενο, περιορισμένη διάρκεια, επαρκής κοινωνική ασφάλιση/επαρκείς αποδοχές κλπ.) και υπογραμμίζει ότι οι κοινωνικοί εταίροι πρέπει να συμμετέχουν ενεργά σε αυτή τη διαδικασία σε κάθε στάδιο και σε κάθε επίπεδο. Η ETUC τονίζει επίσης την ανάγκη να ελέγχει τη συμμόρφωση με ένα μελλοντικό πλαίσιο ποιότητας. Οι εργοδοτικές οργανώσεις υιοθετούν μια πιο επιφυλακτική στάση και υπογραμμίζουν την ανάγκη να γίνει σαφής διάκριση μεταξύ πρακτικής άσκησης και μαθητείας. Η BusinessEurope αμφισβητεί ότι η ανάγκη για μια πρωτοβουλία της ΕΕ είναι δικαιολογημένη. Οι οργανώσεις εργοδοτών δέχονται ότι μπορεί να υπάρχουν ανησυχίες για την ποιότητα ορισμένης πρακτικής άσκησης, αλλά, κατά την άποψή τους, οι ανησυχίες αυτές θα πρέπει να αντιμετωπιστούν σε εθνικό ή περιφερειακό επίπεδο. Ισχυρίζονται ότι η ΕΕ δεν διαθέτει επαρκή ικανότητα, ιδίως σχετικά με το ζήτημα της αμοιβής. Η BusinessEurope ισχυρίζεται ότι οι αποδοχές και τα θέματα κοινωνικής προστασίας μπορεί να μην εμπίπτουν στις αρμοδιότητες της ΕΕ και ότι, σε κάθε περίπτωση, οι μικρές EL 4 EL

επιχειρήσεις θα έχουν προβλήματα στην εφαρμογή τους. Μολονότι αναγνωρίζεται ότι η πρακτική άσκηση προσφέρει σημαντικά πλεονεκτήματα στις ΜΜΕ (ιδίως τη δυνατότητα διαλογής πιθανών μελλοντικών εργαζομένων, την πρόσληψη και τη διατήρηση εργαζομένων υψηλής ειδίκευσης και τη βελτίωση της εικόνας της εταιρείας σε σχετικά χαμηλό κόστος), η UEAPME 6 υπογραμμίζει ότι οι μικρές επιχειρήσεις αντιμετωπίζουν ιδιαίτερες δυσκολίες κατά την παροχή πρακτικής άσκησης, λόγω του σχετικά υψηλότερου κόστους. Η CEEP 7 υποστηρίζει ένα πλαίσιο ποιότητας σε επίπεδο ΕΕ με τη μορφή μιας δέσμης πρωταρχικών αρχών. Η BusinessEurope και η UEAMPE επικαλούνται την ανάγκη να παραμείνει το πλαίσιο επαρκώς ευέλικτο ώστε να συνυπολογίζεται η πολυμορφία των εθνικών συστημάτων και πρακτικών. Διατυπώθηκαν επίσης ανησυχίες επειδή τα συστήματα πρακτικής άσκησης μπορεί να επιβαρύνονται με υπερβολικές νομικές ή διοικητικές διαδικασίες που θα μπορούσαν να αποθαρρύνουν τις εταιρείες από την πρόσληψη ασκουμένων και, κατά συνέπεια, να στερήσουν από τους νέους την πολύτιμη εργασιακή εμπειρία. Υπάρχει γενική συμφωνία στο γεγονός ότι τα περισσότερα προβλήματα που αναφέρθηκαν αφορούν την πρακτική άσκηση στην ελεύθερη αγορά και πολλές οργανώσεις (συμπεριλαμβανομένων πολλών οργανώσεων εργοδοτών, αλλά όχι όλων,) προτείνουν τον περιορισμό του πλαισίου στην πρακτική άσκηση στην ελεύθερη αγορά. Κατά τη συνεδρίαση της επιτροπής κοινωνικού διαλόγου στις 23 Οκτωβρίου 2012, η BusinessEurope, η CEEP και η UEAPME εξέφρασαν την προθυμία των εργοδοτών της ΕΕ να αρχίσουν συζητήσεις σχετικά με την πρακτική άσκηση στο πλαίσιο των αυτόνομων διαπραγματεύσεων των κοινωνικών εταίρων της ΕΕ για ένα πλαίσιο δράσης για την απασχόληση των νέων. Η ETUC εξήγησε ότι, ενώ έχει δεσμευτεί πλήρως να συμμετάσχει στις διαπραγματεύσεις των κοινωνικών εταίρων της ΕΕ σχετικά με το πλαίσιο δράσης και εξέφρασε την ικανοποίησή της για την πρωτοβουλία της Επιτροπής να εργαστεί για την κατάρτιση ενός πλαισίου ποιότητας για την πρακτική άσκηση, έκρινε ότι οι συζητήσεις στο πλαίσιο της δράσης δεν είναι, στο στάδιο αυτό, η κατάλληλη ευκαιρία για διαπραγματεύσεις για την πρακτική άσκηση, σύμφωνα με το άρθρο 154 ΣΛΕΕ. Και οι δύο πλευρές επισήμαναν ότι οι θέσεις που εκφράστηκαν στο πρώτο στάδιο διαβουλεύσεων δεν προδικάζουν τις θέσεις τους στο δεύτερο (πιθανώς) στάδιο των διαβουλεύσεων. 3. ΠΡΟΒΛΗΜΑΤΑ ΣΧΕΤΙΚΑ ΜΕ ΤΗΝ ΠΡΑΚΤΙΚΗ ΑΣΚΗΣΗ Παρά το γεγονός ότι η πρακτική άσκηση παρουσιάζει ορισμένα οφέλη όχι μόνο για τους ασκούμενους, αλλά και για τους εργοδότες και την κοινωνία στο σύνολό της, όλα τα θεσμικά όργανα της ΕΕ έχουν εκφράσει ανησυχίες όσον αφορά την αποτελεσματικότητα, τη 5 6 7 Ευρωπαϊκή Συνομοσπονδία Συνδικαλιστικών Οργανώσεων Ευρωπαϊκή Ενωση Βιοτεχνικών και Μικρομεσαίων Επιχειρήσεων. Ευρωπαϊκό κέντρο εργοδοτών και επιχειρήσεων παροχής δημόσιων υπηρεσιών. EL 5 EL

διαθεσιμότητα και την ποιότητα της πρακτικής άσκησης. Το 2010 το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο ενέκρινε ψήφισμα με το οποίο ζητούσε ειδικότερα καλύτερη και ασφαλέστερη πρακτική άσκηση καθώς και την κατάρτιση ευρωπαϊκού χάρτη ποιότητας όπου θα καθορίζονται οι ελάχιστες προδιαγραφές για την πρακτική άσκηση, ώστε να εξασφαλιστεί η εκπαιδευτική τους αξία και να αποφευχθεί η εκμετάλλευση 8. Τον Απρίλιο του 2012, η Ευρωπαϊκή Επιτροπή εξήγγειλε στο πακέτο για την απασχόληση 9 μια πρόταση πλαισίου ποιότητας για την πρακτική άσκηση στο τέλος του 2012. Το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο του Ιουνίου 2012 κατέληξε στο συμπέρασμα ότι «είναι ιδιαίτερα σημαντικό να αντιμετωπιστεί η ανεργία των νέων, ιδίως μέσω των πρωτοβουλιών της Επιτροπής για εγγυήσεις για τους νέους και ποιοτικό πλαίσιο για περιόδους πρακτικής άσκησης» 10. Το υψηλό επίπεδο της πολιτικής προσοχής οφείλεται στο γεγονός ότι ένα μεγάλο μέρος της πρακτικής άσκησης πλήττεται από προβλήματα όπως το ανεπαρκές μαθησιακό περιεχόμενο, η ανυπαρξία ή το χαμηλό επίπεδο αποζημίωσης, οι μη ικανοποιητικοί όροι και συνθήκες για ρυθμίσεις πέραν των αποδοχών/της αποζημίωσης, (όπως υποβαθμισμένες συνθήκες εργασίας). Υπάρχουν επίσης προβλήματα που σχετίζονται με το χαμηλό επίπεδο της ενδοενωσιακής κινητικότητας των ασκουμένων 11. Σε όλα τα κράτη μέλη, τα ποσοστά της ανεργίας των νέων είναι πολύ υψηλότερα απ ό,τι για το υπόλοιπο του πληθυσμού σε ηλικία εργασίας κατά μέσο όρο διπλάσια. Αυτό οφείλεται σε διάφορους λόγους, ιδίως στην έλλειψη εργασιακής εμπειρίας των νεοεισερχομένων στην αγορά εργασίας. Αυτό τονίζει τη σημασία της πρακτικής άσκησης για την εξομάλυνση της μετάβασης από την εκπαίδευση στην εργασία και, τελικά, για να συμβάλει στη μείωση της ανεργίας των νέων. Ένα αποτελεσματικό πλαίσιο ποιότητας πρέπει να παρέχει κατευθυντήριες γραμμές ώστε να βοηθηθούν οι εργοδότες να δημιουργήσουν περισσότερες θέσεις πρακτικής άσκησης που αφενός ωφελούν την επιχείρησή τους και αφετέρου παρέχουν στους ασκούμενους μια καλή ευκαιρία να εισέλθουν στην αγορά εργασίας. Από την άλλη πλευρά, η χαμηλής ποιότητας πρακτική άσκηση που δεν ενισχύει την απασχολησιμότητα των ασκουμένων, δεν προσφέρει ένα ελάχιστο επίπεδο προστασίας και χρησιμοποιείται ως χαμηλού κόστους αντικατάσταση των υπαρχουσών θέσεων εργασίας μπορεί να αποθαρρύνει τους νέους να επενδύσουν στην πρακτική άσκηση και να στρεβλώσει την αγορά εργασίας. Σε ορισμένα κράτη μέλη, δεν είναι υποχρεωτική η σύμβαση πρακτικής άσκησης που να ορίζει τα δικαιώματα και τις υποχρεώσεις των μερών, γεγονός που σημαίνει ότι ορισμένοι ασκούμενοι [μέχρι το 25% σύμφωνα με μελέτη του 2011 που εκπόνησε το ευρωπαϊκό φόρουμ νεολαίας (ΕΦΝ)] δεν διαθέτουν γραπτές συμβατικές σχέσεις με τον οργανισμό υποδοχής τους. 8 9 10 11 EP 2009/2221(INI), 14.6.2010. COM(2012) 173 τελικό της 18.4.2012. EUCO 76/12, 28-29 Ιουνίου 2012. Ευρωπαϊκή Επιτροπή (2012): Μελέτη για μια συνολική εικόνα των ρυθμίσεων της πρακτικής άσκησης στα κράτη μέλη (στο εξής «η μελέτη για την πρακτική άσκηση»). EL 6 EL

Όσον αφορά την αποζημίωση και τις αποδοχές, η παροχή υψηλού επιπέδου κατάρτισης αντιπροσωπεύει κόστος για τον εργοδότη. Ωστόσο, οι αποδοχές αποτελούν ένα σημαντικό στοιχείο της ποιότητας. Η έλλειψη αποζημίωσης σε μεγάλο μέρος της πρακτικής άσκησης δημιουργεί ανησυχίες για την ίση πρόσβαση, δεδομένου ότι είναι δυνατόν τα άτομα που προέρχονται από λιγότερο προνομιούχο περιβάλλον στην πραγματικότητα να αποκλειστούν από αυτή τη δυνατότητα. Ένα επιπλέον πρόβλημα είναι η επέκταση διαδοχικών περιόδων πρακτικής άσκησης, όταν οι νέοι πρέπει, μερικές φορές, να πραγματοποιήσουν διάφορες περιόδους πρακτικής άσκησης πριν εισέλθουν στην αγορά εργασίας. Σύμφωνα με την έρευνα του ΕΦΝ, το 37% των ερωτηθέντων έχει συμπληρώσει τρεις ή περισσότερες περιόδους πρακτικής άσκησης. Η χαμηλόμισθη ή άμισθη πρακτική άσκηση σε συνδυασμό με την επέκταση διαδοχικών περιόδων πρακτικής άσκησης δημιουργεί επίσης ανησυχίες όσον αφορά τους εργοδότες που την χρησιμοποιούν ως μια μορφή μη αμειβόμενης απασχόλησης. Σήμερα, σχετικά λίγοι νέοι ολοκληρώνουν μια πρακτική άσκηση σε άλλη χώρα. Μια έρευνα του Ευρωβαρόμετρου του 2011 έδειξε ότι το 53% των νέων στην Ευρώπη είναι πρόθυμοι ή επιθυμούν να εργαστούν σε άλλο κράτος μέλος της ΕΕ 12. Τα κύρια εμπόδια που εντοπίστηκαν στην διοργάνωση διασυνοριακής κινητικότητας συνδέονται με την έλλειψη διαφανών και εύκολα προσβάσιμων πληροφοριών σχετικά με τις νομικές και διοικητικές προϋποθέσεις και με τη δυσκολία εύρεσης οργανισμών υποδοχής στους οποίους μπορεί να ταιριάζει με επιτυχία το προφίλ του ασκούμενου με τις ανάγκες του οργανισμού. Η έλλειψη πληροφοριών σχετικά με την ποιότητα της πρακτικής άσκησης είναι πράγματι πιο έντονη στη διασυνοριακή πρακτική άσκηση. Η μελέτη για την πρακτική άσκηση εντόπισε μεγάλες διαφορές στην αγορά εργασίας και στη ρύθμιση της πρακτικής άσκησης μεταξύ των κρατών μελών. Η κατανόηση και η άσκηση των δικαιωμάτων τους αποτελούν πρόβλημα, όταν οι αλλοδαποί ασκούμενοι δεν γνωρίζουν καλά τις τοπικές συνθήκες. Το ενδιαφέρον των νέων να εργαστούν στο εξωτερικό, καθώς και παράλληλα το χαμηλό ποσοστό της διεθνούς πρακτικής άσκησης δείχνουν ότι οι αβεβαιότητες σχετικά με τις συνθήκες εργασίας στο εξωτερικό μπορεί να διαδραματίσουν σημαντικό ρόλο (αρνητικό). Εάν ένας νέος/μια νέα δεν γνωρίζει τι να περιμένει όσον αφορά τις συνθήκες, τη μάθηση, την κοινωνική προστασία, τις αποδοχές κ.λπ. σε τοποθέτηση στο εξωτερικό, η προθυμία για συμμετοχή θα είναι περιορισμένη. Αυτό συνεπάγεται μια χαμένη ευκαιρία για τον ασκούμενο (και αργότερα εργαζόμενο) τόσο όσον αφορά τις νέες δεξιότητες όσο και την εμπειρία και συνιστά εμπόδιο στην κινητικότητα εντός της ΕΕ. 12 Η πείρα που έχει αποκτηθεί στο πλαίσιο των προγραμμάτων Erasmus και Leonardo da Vinci αποδεικνύει ότι πολλοί σπουδαστές επιθυμούν να αρχίσουν πρακτική άσκηση στο εξωτερικό δεδομένου ότι η ζήτηση από δυνητικούς ασκούμενους υπερβαίνει κατά πολύ τον διαθέσιμο προϋπολογισμό. EL 7 EL

4. ΑΝΑΓΚΗ ΓΙΑ ΔΡΑΣΗ ΤΗΣ ΕΕ ΟΣΟΝ ΑΦΟΡΑ ΤΗΝ ΠΡΑΚΤΙΚΗ ΑΣΚΗΣΗ Δεδομένης της κατάστασης των νέων στην αγορά εργασίας της ΕΕ και των προβλημάτων που περιγράφονται παραπάνω, υπάρχει επείγουσα ανάγκη να βελτιωθεί η ποιότητα της πρακτικής άσκησης με την κινητοποίηση των κοινωνικών εταίρων, καθώς και με την παροχή καθοδήγησης προς τα κράτη μέλη. Είναι απαραίτητο να αντιμετωπιστούν τα υψηλά επίπεδα ανεργίας των νέων και να μειωθούν οι αναντιστοιχίες στην ευρωπαϊκή αγορά εργασίας με τη διευκόλυνση της μετάβασης από την εκπαίδευση στην εργασία και την απομάκρυνση των εμπδίων στην κινητικότητα. Η παρούσα ανακοίνωση εγκρίνεται στο πλαίσιο της δέσμης μέτρων για την απασχόληση των νέων, η οποία περιλαμβάνει πρωτοβουλίες για την εγγύηση για τη νεολαία, την κινητικότητα και τη μαθητεία 13. Στο ευρωπαϊκό εξάμηνο του 2012, 22 κράτη μέλη έλαβαν ειδικές κατά χώρα συστάσεις που αποσκοπούν ειδικά στη βελτίωση της κατάστασης των νέων στην αγορά εργασίας 14. Η πρακτική άσκηση υψηλής ποιότητας συμβάλλει στην προώθηση της απασχολησιμότητας των νέων και αντιπροσωπεύει σημαντικά ενδιάμεσα βήματα για την ανέλιξη στην τακτική απασχόληση. Η δράση της ΕΕ θα υποστηρίξει τα κράτη μέλη στην υλοποίηση της κατευθυντήριας γραμμής για την απασχόληση αριθ. 8 της στρατηγικής «Ευρώπη 2020», ειδικότερα «με την ενεργοποίηση συστημάτων που βοηθούν τα άτομα που αποφοίτησαν πρόσφατα να βρουν την πρώτη απασχόληση ή περισσότερες ευκαιρίες εκπαίδευσης και κατάρτισης». Επιπλέον, ο ορισμός των διεθνώς αποδεκτών ποιοτικών προτύπων μπορεί να γίνει ταχύτερα αν υπάρχει συντονισμός και υποστήριξη από υπερεθνικούς φορείς. Η ΕΕ είναι η πλέον ενδεδειγμένη γι αυτό, καθώς φαίνεται να υπάρχουν ελάχιστες έως καθόλου εξελίξεις στον τομέα της αυθόρμητης ανάπτυξης διεθνών ποιοτικών προτύπων. Μια λύση σε επίπεδο ΕΕ θα είχε σαφή οφέλη για την ενδοενωσιακή κινητικότητα των ασκουμένων και θα συνέβαλε στην επίτευξη μιας πιο ολοκληρωμένης αγοράς εργασίας της ΕΕ. Η προώθηση της γεωγραφικής κινητικότητας των ασκουμένων εντός της ΕΕ θα συμβάλει στη μείωση της διαρθρωτικής ανεργίας, δεδομένου ότι υπάρχουν σημαντικές αναντιστοιχίες δεξιοτήτων και προσφοράς/ζήτησης στην ευρωπαϊκή αγορά εργασίας. Η ανάπτυξη διασυνοριακής πρακτικής άσκησης αποτελεί βασικό εργαλείο για την επίτευξη αυτού του στόχου. Οι νέοι που σκέφτονται να μεταβούν σε άλλο κράτος μέλος της ΕΕ για κατάρτιση θα πρέπει να έχουν ένα σαφές σημείο αναφοράς ώστε να τους δοθεί η δυνατότητα να ελέγξουν τα κριτήρια ποιότητας και να μην αποθαρρύνονται από την αβεβαιότητα που προκαλούν οι διοικητικές διατυπώσεις, τις ανησυχίες νομικού περιεχομένου ή τις συμβατικές υποχρεώσεις. Η προσέγγιση σε επίπεδο ΕΕ είναι επίσης προϋπόθεση, από λειτουργική άποψη, για την επέκταση του δικτύου EURES σε θέσεις μαθητείας και πρακτικής άσκησης, σύμφωνα με το αίτημα του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου του Ιουνίου του 2012 15. 13 14 15 COM(2012)727 τελικό, 5 Δεκεμβρίου 2012. Η λεπτομερής επισκόπηση των συστάσεων ειδικών για τους νέους περιλαμβάνονται στο παράρτημα ΙΙ του SWD(2012) 406 της 5ης Δεκεμβρίου 2012. EUCO 76/12, 28-29 Ιουνίου 2012. EL 8 EL

5. ΚΑΤΕΥΘΥΝΣΕΙΣ ΓΙΑ ΔΡΑΣΗ ΣΤΗΝ ΕΕ Η Επιτροπή έχει εντοπίσει πιθανές κατευθύνσεις για τη δράση της ΕΕ, πάνω στις οποίες θα ήθελε να γνωρίζει τις απόψεις των κοινωνικών εταίρων, και όσον αφορά την ενδεχόμενη έναρξη διαπραγματεύσεων μεταξύ τους. Όλες οι κατευθύνσεις για δράση της ΕΕ οι οποίες μπορούν να συνδυαστούν περιγράφονται λεπτομερώς στο συνοδευτικό έγγραφο ανάλυσης. Επί του παρόντος, οι απόψεις που εξέφρασαν οι κοινωνικοί εταίροι της ΕΕ κατά τη διάρκεια του πρώτου σταδίου διαβουλεύσεων διαφέρουν όσον αφορά το περιεχόμενο και τη μορφή μιας τέτοιας πρωτοβουλίας. 5.1. Πλαίσιο ποιότητας για την πρακτική άσκηση Τον Απρίλιο του 2012 η Ευρωπαϊκή Επιτροπή εξήγγειλε στο πακέτο για την απασχόληση 16 μια πρόταση πλαισίου ποιότητας για την πρακτική άσκηση. Σε ό, τι αφορά την επιλογή των στοιχείων ποιότητας προς έγκριση, η Επιτροπή έχει εντοπίσει ορισμένες αρχές που χαρακτηρίζουν την πρακτική άσκηση καλής ποιότητας, με βάση την μελέτη για την πρακτική άσκηση και τις απαντήσεις στο πλαίσιο της ανοικτής διαβούλευσης και του πρώτου σταδίου διαβουλεύσεων. Παρόλο που οι εν λόγω αρχές φαίνεται να έχουν γενική ισχύ, θα μπορούσαν να προσαρμόζονται ανάλογα με το είδος της απασχόλησης/του τομέα και να απηχούν το μέγεθος του οργανισμού υποδοχής. Ο φόρτος της συμμόρφωσης των ΜΜΕ θα πρέπει να λαμβάνεται υπόψη, δεδομένου ότι οι μικρές και ιδιαίτερα οι πολύ μικρές επιχειρήσεις μπορεί να αντιμετωπίσουν μεγαλύτερες δυσκολίες στο να προσφέρουν στους ασκούμενους το ίδιο επίπεδο καθοδήγησης (ή άλλης στήριξης) με τους μεγαλύτερους οργανισμούς. Εξάλλου, το επίπεδο προστασίας που προσφέρεται στους ασκούμενους δεν θα πρέπει να είναι υψηλότερο από το επίπεδο που προσφέρεται στους απασχολούμενους. Τα ακόλουθα στοιχεία θα πρέπει να εξεταστούν για να διαπιστωθεί αν θα πρέπει να συμπεριληφθούν στο πλαίσιο: Συμφωνία πρακτικής άσκησης: Η αφετηρία για το πλαίσιο ποιότητας είναι η σύναψη συμφωνίας πρακτικής άσκησης. Μια πρακτική άσκηση καλής ποιότητας θα πρέπει να βασίζεται σε γραπτή συμφωνία μεταξύ του ασκούμενου και του οργανισμού υποδοχής (και ενδεχομένως με τον φορέα κατάρτισης) που καλύπτει πτυχές όπως οι επαγγελματικοί και μαθησιακοί στόχοι, η διάρκεια, η ημερήσια/εβδομαδιαία διάρκεια εργασίας και, ενδεχομένως, η κοινωνική ασφάλιση και οι αποδοχές/η αποζημίωση. Διαφάνεια της πληροφόρησης: Δικαιώματα και υποχρεώσεις του ασκούμενου, του εργοδότη και, κατά περίπτωση, του εκπαιδευτικού ιδρύματος. Επικαιροποιημένες πληροφορίες σχετικά με νομικές και άλλες διατάξεις που ισχύουν σε ευρωπαϊκό και εθνικό επίπεδο θα πρέπει να είναι εύκολα διαθέσιμες σε συγκρίσιμο μορφότυπο σε όλα τα μέρη που εμπλέκονται στην οργάνωση και την ανάληψη πρακτικής άσκησης. Η δυσκολία πρόσβασης σε αξιόπιστες και πλήρεις πληροφορίες σχετικά με τις 16 COM(2012) 173 τελικό της 18.4.2012. EL 9 EL

διατάξεις αυτές σε όλα τα κράτη μέλη είναι ένα από τα σημαντικά εμπόδια στην οργάνωση διασυνοριακής πρακτικής άσκησης. Στόχοι και περιεχόμενο: Η πρακτική άσκηση πρέπει να δίνει τη δυνατότητα στον/την ασκούμενο/-η να αποκτήσει δεξιότητες στο χώρο εργασίας οι οποίες συμπληρώνουν τις θεωρητικές του/της σπουδές. Ο κύριος σκοπός της πρακτικής άσκησης είναι να αυξηθεί η απασχολησιμότητα των νέων και να εξελιχθεί η επαγγελματική τους σταδιοδρομία. Για να αυξηθεί η απασχολησιμότητα του ασκούμενου, είναι σημαντικό η πρακτική άσκηση να έχει σαφώς προσδιορισμένους στόχους και υψηλής ποιότητας εκπαιδευτικό περιεχόμενο. Καθοδήγηση και αναγνώριση: Το εκπαιδευτικό περιεχόμενο θα πρέπει να διασφαλίζεται όταν υπάρχει ένας ατομικός επόπτης ή μέντορας στον οργανισμό υποδοχής για κάθε ασκούμενο. Ο επόπτης θα πρέπει να καθοδηγεί τον ασκούμενο στα καθήκοντα που του έχουν ανατεθεί, να παρακολουθεί την πρόοδό του και να εξηγεί γενικές εργασιακές διαδικασίες και τεχνικές. Ο επόπτης θα πρέπει να αξιολογεί τις επιδόσεις του/της ασκούμενου/-ης στο τέλος της άσκησής του/της και αυτό μπορεί να πάρει τη μορφή συστατικής επιστολής. Μια τελική αξιολόγηση που περιέχει πτυχές όπως τη διάρκεια, το εκπαιδευτικό περιεχόμενο, τα καθήκοντα που εκτελέστηκαν, τις γνώσεις, δεξιότητες και ικανότητες που αποκτήθηκαν καθώς και μια αξιολόγηση των επιδόσεων, θα πρέπει να εξασφαλίσει τη δέουσα αναγνώριση της πρακτικής άσκησης. Διάρκεια: Η πρακτική άσκηση στην ελεύθερη αγορά δεν θα έπρεπε τυπικά να υπερβαίνει ένα συγκεκριμένο χρονικό διάστημα, π.χ. έξι μήνες, με σκοπό να εξασφαλίζεται ότι η πρακτική άσκηση δεν αντικαθιστά τις κανονικές θέσεις εργασίας. Η υποχρεωτική πρακτική άσκηση γιατρών, δικηγόρων, εκπαιδευτικών και παρόμοιων επαγγελμάτων θα πρέπει να εξαιρεθεί, δεδομένου ότι αυτά τα επαγγέλματα είναι συνήθως κανονιστικά ρυθμισμένα. Μια παρόμοια κατηγορία είναι τα ενδοεπιχειρησιακά «προγράμματα πρακτικής άσκησης» για την πρόσληψη σε υψηλότερα επίπεδα διοίκησης, προκειμένου να προετοιμαστούν οι ασκούμενοι για υψηλού επιπέδου σταδιοδρομία στην επιχείρηση. Διαδοχικές περίοδοι πρακτικής άσκησης: Ο περιορισμός των διαδοχικών περιόδων πρακτικής άσκησης με τον ίδιο εργοδότη θα πρέπει να αντιμετωπιστεί, π.χ. με τον περιορισμό της δυνατότητας για νέα συμφωνία πρακτικής άσκησης μεταξύ των ίδιων μερών μέσα σε μια συγκεκριμένη περίοδο (π.χ. 12 μηνών) μετά την εκπνοή της προηγούμενης συμφωνίας. Διατάξεις κοινωνικής ασφάλισης: Η κάλυψη της κοινωνικής προστασίας θα πρέπει να διευκρινισθεί μεταξύ του ασκούμενου και του οργανισμού υποδοχής. Στις διατάξεις περιλαμβάνεται η ασφάλιση ασθενείας και η ασφάλιση έναντι ατυχημάτων στον χώρο εργασίας. Εάν ο ασκούμενος δεν είναι σπουδαστής 17, ο οργανισμός υποδοχής και ο ασκούμενος πρέπει να πληρούν τις ασφαλιστικές υποχρεώσεις όπως ορίζεται στο εργατικό δίκαιο στην εν λόγω χώρα. Εναλλακτικά, ο συμβατικός διακανονισμός θα μπορούσε να προβλέπει συστήματα ασφάλισης που πληρώνει ο οργανισμός υποδοχής ή ο ασκούμενος. 17 Στα περισσότερα κράτη μέλη, οι σπουδαστές διαθέτουν κοινωνική προστασία από το κράτος ή το εκπαιδευτικό τους ίδρυμα, δηλαδή είναι ασφαλισμένοι για κινδύνους για την υγεία και τα ατυχήματα όταν πραγματοποιούν πρακτική άσκηση κατά τη διάρκεια των σπουδών τους. EL 10 EL

Αποδοχές/αποζημίωση: Αν το όφελος είναι αμοιβαίο για τον οργανισμό υποδοχής και τον ασκούμενο όσον αφορά τη μεταφορά γνώσεων και τη μάθηση, ενδέχεται να ενδείκνυται η μη αμειβόμενη πρακτική άσκηση. Ως εκ τούτου, η κατευθυντήρια γραμμή για τις αποδοχές/την αποζημίωση θα πρέπει να προβλέπει ότι η γραπτή συμφωνία πρακτικής άσκησης ορίζει σαφώς το ύψος, ενδεχομένως, της αντιστάθμισης ή των αποδοχών που προσφέρονται, σημειώνοντας ότι οι εν λόγω αποδοχές/η αντιστάθμιση μπορούν να συμβάλουν στην εξασφάλιση της πρόσβασης σε πρακτική άσκηση ποιότητας, και, εν τέλει, σε ορισμένα επαγγέλματα για (νέα) άτομα που προέρχονται από μειονεκτούντα περιβάλλοντα. Στρατηγική εταιρικής σχέσης: Προκειμένου να αυξηθεί ο αριθμός των περιόδων πρακτικής άσκησης υψηλής ποιότητας, οι εργοδότες και οι οργανώσεις υποδοχής θα πρέπει να εντείνουν τη συνεργασία με τις δημόσιες υπηρεσίες απασχόλησης (και μέσω του δικτύου EURES), με άλλες δημόσιες αρχές, εκπαιδευτικά ιδρύματα και ιδρύματα κατάρτισης και με άλλους εργοδότες για την καλύτερη αξιοποίηση των συνεργιών, τη μείωση του κόστους, τη διάδοση βέλτιστων πρακτικών, τη βελτίωση της αντιστοίχισης με εν δυνάμει ασκούμενους και ούτω καθεξής. Ένα τέτοιο πλαίσιο ποιότητας θα μπορούσε να περιοριστεί στην πρακτική άσκηση στην ελεύθερη αγορά και να λάβει τη μορφή σύστασης (βάσει των άρθρων 292 και 153 ΣΛΕΕ), όπως αναγγέλθηκε στη δέσμη των μέτρων για την απασχόληση. 5.2. Σήμα ποιότητας για την πρακτική άσκηση Μια άλλη λύση θα ήταν η κατάρτιση σήματος ποιότητας για τις οργανώσεις υποδοχής, τα εκπαιδευτικά ιδρύματα, τις υπηρεσίες απασχόλησης και/ή τους άλλους σχετικούς φορείς που συμμορφώνονται με το πλαίσιο ποιότητας ή με πιο περιορισμένο σύνολο αρχών ποιότητας. Θα μπορούσε επίσης να εξεταστεί ένα σήμα ποιότητας για συγκεκριμένους τομείς. Διάφορες λύσεις είναι πιθανές. Για την επιτευχθεί το ελάχιστο κόστος συμμόρφωσης, το σήμα ποιότητας μπορεί να απονέμεται σε οργανισμούς που έχουν αναλάβει δέσμευση προς τις αρχές ποιότητας χωρίς την απαίτηση για εκ των προτέρων επιθεώρηση ή έλεγχο, με το σκεπτικό ότι δεόντως αιτιολογημένες καταγγελίες θα μπορούσαν να οδηγήσουν σε ανάκληση του σήματος. Αυτό θα επέτρεπε το σήμα να διαχειρίζεται ένα μικρό εξωτερικό γραφείο ή ένας φορέας ενδιαφερομένων μερών. Ένα σήμα ποιότητας θα ήταν μια μη κανονιστική λύση για προβλήματα ποιότητας. Ωστόσο, υπάρχει ο κίνδυνος της προσέγγισης αυτής είναι να ζητήσουν το σήμα μόνο λίγοι οργανισμοί, ιδίως στην παρούσα φάση που η ζήτηση για θέσεις πρακτικής άσκησης είναι μεγαλύτερη της προφοράς. Επιπλέον, πολλοί από τους υποψήφιους για την απόκτηση του σήματος είναι πιθανόν να είναι αυτοί που ήδη προσφέρουν θέσεις πρακτικής άσκησης υψηλής ποιότητας και, ως εκ τούτου, δεν θα αντιμετώπιζε το πρόβλημα πλήρως. 5.3. Δημιουργία ενημερωτικού δικτυακού τόπου Μια άλλη επιλογή είναι η δημιουργία ενός δικτυακού τόπου με ένα πανόραμα πρακτικής άσκησης (που θα περιέχει επικαιροποιημένες σε τακτική βάση πληροφορίες για τις συνθήκες πρακτικής άσκησης και το νομικό πλαίσιο σε κάθε κράτος μέλος πιθανώς στο πλαίσιο της EL 11 EL

πύλης EURES). Ένας καλά σχεδιασμένος, εύχρηστος για το χρήστη δικτυακός τόπος θα επέτρεπε την ευκολότερη πρόσβαση σε πληροφορίες σχετικά με την εθνική νομοθεσία της πρακτικής άσκησης και την ύπαρξη διαφόρων ειδών πρακτικής άσκησης στα κράτη μέλη. Αυτό θα μπορούσε να μειώσει το κόστος αναζήτησης για τους ασκούμενους, να βελτιώσει την αντιστοίχιση και να έχει επίσης θετικό αντίκτυπο στην αύξηση της διαθεσιμότητας των υποψηφίων για διασυνοριακή πρακτική άσκηση. Από την άλλη πλευρά, θα μπορούσε να έχει περιορισμένο αντίκτυπο στην ποιότητα της πρακτικής άσκησης. Ο δικτυακός τόπος θα αντιμετώπιζε το πρόβλημα της έλλειψης γενικών πληροφοριών για τα πρότυπα, αλλά δεν θα ήταν σε θέση να παρέχει συστηματικά πληροφορίες σχετικά με την ποιότητα των προσφερόμενων θέσεων πρακτικής άσκησης και θα εξαρτιόταν από την ενότητα όπου οι ασκούμενοι ή οι πρώην ασκούμενοι θα μπορούσαν να υποβάλουν τις υποκειμενικές παρατηρήσεις τους σχετικά με συγκεκριμένες θέσεις πρακτικής άσκησης. 5.4. Αντίκτυπος των επιλογών Όλες οι κατευθύνσεις για τη δράση της ΕΕ θα έχουν αντίκτυπο, όπως υποδεικνύεται στο συνοδευτικό έγγραφο ανάλυσης. Η Επιτροπή θα επιθυμούσε να έχει τις απόψεις των κοινωνικών εταίρων όσον αφορά τον αντίκτυπο των προτεινόμενων επιλογών. 6. ΕΠΟΜΕΝΑ ΣΤΑΔΙΑ Ένα πλαίσιο ποιότητας θα μπορούσε να συμβάλει αποφασιστικά στη βελτίωση της ποιότητας της πρακτικής άσκησης στην ΕΕ. Θα μπορούσε να ενθαρρύνει τους οργανισμούς υποδοχής να διαθέτουν περισσότερες θέσεις πρακτικής άσκησης με υψηλής ποιότητας εκπαιδευτικό περιεχόμενο, αξιοπρεπείς συνθήκες εργασίας, οι οποίες να συνιστούν πραγματικό εφαλτήριο για την είσοδο στην αγορά εργασίας. Η Επιτροπή θα λάβει υπόψη της τα αποτελέσματα της εν λόγω διαβούλευσης στις περαιτέρω εργασίες της για τη βελτίωση της ποιότητας της πρακτικής άσκησης. Ειδικότερα, θα μπορούσε να αναστείλει τις εργασίες αυτές, εάν οι κοινωνικοί εταίροι αποφασίσουν να διαπραγματευτούν μεταξύ τους για ζητήματα με επαρκώς ευρύ πεδίο εφαρμογής. Σε διαφορετική περίπτωση, θα εγκρίνει πρωτοβουλία της ΕΕ για ένα πλαίσιο ποιότητας για την πρακτική άσκηση που θα συνοδεύεται από εκτίμηση αντικτύπου. 7. ΕΡΩΤΗΣΕΙΣ ΠΡΟΣ ΤΟΥΣ ΚΟΙΝΩΝΙΚΟΥΣ ΕΤΑΙΡΟΥΣ Ως εκ τούτου, η Επιτροπή ζητά την άποψη των κοινωνικών εταίρων για τα ακόλουθα θέματα, και για την εκτίμηση του αντικτύπου της προτιμώμενης επιλογής: 1. Θεωρείτε ότι η επιλογή που παρατίθεται στο τμήμα 5.1 θα μπορούσε να προσφέρει ένα αποδεκτό πλαίσιο για την αντιμετώπιση των ανησυχιών που διατυπώσατε στις απαντήσεις σας στο πρώτο στάδιο διαβουλεύσεων; EL 12 EL

θα πρέπει να περιορίζεται στην πρακτική άσκηση στην ελεύθερη αγορά, ή θα πρέπει να καλύπτει όλα τα είδη πρακτικής άσκησης; 2. Ποιες είναι οι απόψεις σας σχετικά με τις άλλες επιλογές που ορίζονται στα σημεία 5.2 και 5.3; 3. Είναι οι κοινωνικοί εταίροι της ΕΕ, τόσο σε διακλαδικό όσο και σε τομεακό επίπεδο, πρόθυμοι να αρχίσουν διαπραγματεύσεις με βάση τα στοιχεία που παρατίθενται στο τμήμα 5.1 της παρούσας ανακοίνωσης, προκειμένου να συνάψουν συμφωνία για ένα πλαίσιο ποιότητας για την πρακτική άσκηση, σύμφωνα με το άρθρο 155 ΣΛΕΕ; EL 13 EL