ΕΡΕΥΝΗΤΙΚΗ ΕΡΓΑΣΙΑ Α ΤΕΤΡΑΜΗΝΟΥ Α ΛΥΚΕΙΟΥ ΜΟΥΣΙΚΟ ΣΧΟΛΕΙΟ ΓΙΑΝΝΙΤΣΩΝ ΣΧ.ΕΤΟΣ 2012-2013 ΑΚΟΥΜΕ ΤΑ ΧΡΩΜΑΤΑ ΚΑΙ ΒΛΕΠΟΥΜΕ ΤΗ ΜΟΥΣΙΚΗ
ΤΙ ΕΙΝΑΙ ΧΡΩΜΑ Το χρώμα είναι μια αίσθηση που δημιουργείται στον εγκέφαλο από μέρος της αλληλουχίας των ηλεκτρικών ερεθισμάτων που φθάνουν σε αυτόν μέσω του οπτικού νεύρου.
ΤΑ ΧΡΩΜΑΤΑ Το κάθε χρώμα προκαλεί διαφορετικά οπτικά ερεθίσματα και κατ επέκταση εκφράζει διαφορετικά συναισθήματα. Παρακάτω παρατίθενται διάφορα παραδείγματα: ΑΣΠΡΟ: Το λευκό είναι το χρώμα του φωτός και συμβολίζει την αγνότητα. ΚΟΚΚΙΝΟ: Το κόκκινο θεωρείται «το χρώμα των χρωμάτων» και σε κάποιες γλώσσες είναι συνώνυμο με το «χρωματισμένο» ή ακόμα και με το «όμορφο». ΚΙΤΡΙΝΟ: Είναι το χρώμα που τραβάει περισσότερο από οποιοδήποτε την προσοχή μας. ΠΡΑΣΙΝΟ: Είναι συνώνυμο της πίστης, της φύσης και της αρμονίας.
ΝΟΤΕΣ Στη μουσική, και ιδιαίτερα στο δυτικό κομμάτι της εν λόγω τέχνης, η νότα είναι μια θεμελιώδης έννοια με διπλή σημασιολογία: Είναι τα σύμβολα που χρησιμοποιούνται στη μουσική σημειογραφία για να αναπαραστήσουν το τονικό ύψος και τη διάρκεια ενός ήχου.
ΠΟΣΕΣ ΕΙΝΑΙ ΟΙ ΑΙΣΘΗΣΕΙΣ; Για να απαντηθεί το πόσες είναι τελικά οι αισθήσεις θα πρέπει να αναρωτηθούμε πρώτα τι ακριβώς θέλουμε να μετρήσουμε. Έτσι λοιπόν αν για παράδειγμα το σημείο εκκίνησης είναι ο αριθμός των ειδών της φυσικής ενέργειας τότε έχουμε μόνο τρείς αισθήσεις της όρασης (φώς),το συνδυασμό γεύσης και όσφρησης (χημικές ουσίες) και το συνδυασμό αφής και ακοής (ηχητικά κύματα). Άλλο ένα παράδειγμα μέτρησης των αισθήσεων είναι αν θέλουμε να τις μετρήσουμε σε σχέση με των εξειδικευμένων κυτταρικών υποδοχέων, τότε βρίσκουμε ότι ο αριθμός ανέρχεται μεταξύ 21 και 33 αισθήσεων.
ΠΟΣΕΣ ΕΙΝΑΙ ΟΙ ΑΙΣΘΗΣΕΙΣ; Κατά βάθος οι επιστήμονες στηρίζονται στη θεωρία του Αριστοτέλη. Δέχονται τις αισθήσεις ως σύστημα αισθήσεων και όχι ως είδη υποδοχέων. Έτσι ο κατάλογος του αριθμού των αισθήσεων ανεβαίνει στις δέκα συμπεριλαμβάνοντας και τις πέντε αισθήσεις που προτείνει ο Αριστοτέλης: 1. Όραση 2. Ακοή 3. Όσφρηση 4. Γεύση 5. Αφή 6. Πόνος 7. Θερμοκρασία 8. Ισορροπία Κιναισθησία (η λειτουργία με την οποία αντιλαμβανόμαστε τις μυϊκές κινήσεις και συστολές) 9. Ιδιοδεκτικότητα (η δυνατότητα που έχει το Κεντρικό Νευρικό Σύστημα να φέρνει σε επαφή και να συντονίζει τα διάφορα τμήματα του σώματος μεταξύ τους) 10. Ενδοδεκτικότητα (εσωτερικές αισθήσεις όπως η πείνα, οι καρδιακοί παλμοί κ.λπ.)
ΤΙ ΕΙΝΑΙ ΣΥΝΑΙΣΘΗΣΙΑ; Συναισθησία είναι η αίσθηση που έχουν κάποιοι άνθρωποι ότι οι αισθήσεις τους μπλέκονται η μια με την άλλη. Για παράδειγμα κάποιος άνθρωπος βλέπει χρώματα και συγχρόνως ακούει μουσική ή αντίστροφα. Αυτό γίνεται αυθόρμητα χωρίς να το ελέγχει ο ίδιος ενώ πολλές φορές θεωρεί πως συμβαίνει σε όλους τους ανθρώπους.
ΤΙ ΕΙΝΑΙ ΣΥΝΑΙΣΘΗΣΙΑ; Δεν προκαλεί έκπληξη ότι πολλά από αυτά τα άτομα έχουν ενδιαφέροντα όχι όπως ο υπόλοιπος κόσμος αλλά τα ενδιαφέροντά τους είναι η μουσική και οι εικαστικές τέχνες. Οι άνθρωποι αυτοί δεν βλέπουν την μουσική όπως όλοι οι άλλοι άνθρωποι αλλά κάθε νότα γι αυτούς είναι και ένα χρώμα. Η συναισθησία συναντάται έναν στους 2.000 ανθρώπους, ενώ η εμφάνισή της είναι σε μεγάλο βαθμό κληρονομική.
Η ΧΡΩΜΑΤΙΚΗ ΚΛΙΜΑΚΑ ΤΟΥ ΝΕΥΤΩΝΑ Επηρεασμένος από την άποψη ότι υπάρχει αναλογία ανάμεσα στα χρώματα και τους ήχους, ο Νεύτων ήθελε να εντοπίσει επτά χρώματα στο φάσμα, κατ αναλογία προς τη δυτική μουσική κλίμακα.
ΔΙΑΣΗΜΟΙ ΚΑΛΛΙΤΕΧΝΕΣ Το φαινόμενο της συναισθησίας εμφανίζεται σε μεγάλο ποσοστό στους αυτιστικούς καθώς και στους καλλιτέχνες και τους συγγραφείς. Ο V.S. Ramachandran στο Πανεπιστήμιο της Καλιφόρνια Σαν Ντιέγκο έκανε μια πολύ σημαντική έρευνα η οποία είχε τα εξής αποτελέσματα: «διαδικασίες παρόμοιες με τη συναισθησία ίσως είναι βασικές στην ικανότητά μας να αντιλαμβανόμαστε μεταφορές και στο να είμαστε δημιουργικοί. Σύμφωνα με αυτή την έρευνα οι καλλιτέχνες και οι συγγραφείς έχουν οχτώ φορές περισσότερες πιθανότητες να είναι συναισθητικοί.
Διάσημοι καλλιτέχνες: Μεσιάν Το χρώμα ήταν κεντρικό θέμα στη μουσική του Μεσιάν. Σε ορισμένες παρτιτούρες του, ο Μεσιάν έχει σημειώσει τα χρώματα (κυρίως στο "Couleurs de la cité céleste" (Χρώματα της ουράνιας πόλης) και "Des canyons aux étoiles" (απ' τα φαράγγια στ' αστέρια). Η σημασία του χρώματος συνδέεται μ' αυτό που ο Μεσιάν αποκαλεί συναισθησία, το ότι δηλαδή συναισθανόταν κάποιο χρώμα στο άκουσμα (ή στη νοητική σύλληψη) της μουσικής (δεν εκλάμβανε τα χρώματα ως οπτική έκφανση).
Διάσημοι καλλιτέχνες: Σκριάμπιν Συνθέτες όπως ο Σκριάμπιν θέλησαν οπωσδήποτε να ταυτίσουν κάθε ιδιοσυχνότητα με μια απόχρωση. Ο Ρώσος συνθέτης, στο «χρωματικό σύστημα» που κατασκεύασε, συνέδεσε τον κύκλο με τα διαστήματα πέμπτης του δυτικού τονικού συστήματος, με τη χρωματική παλέτα. Αξίζει να αναφέρουμε το clavier a lumieres του Scriabin, ένα «όργανο χρωμάτων» ειδικά σχεδιασμένο για το έργο του Prometheus: The Poem of Fire (1910). Παιζόταν σαν πιάνο, αλλά αντί για ήχους πρόβαλλε χρώματα σε μια μεγάλη οθόνη.
Βασίλι Καντίνσκυ Η τέχνη του Βασίλι Καντίνσκυ στηρίχτηκε στη μουσική και στα χρώματα. Ο ίδιος έλεγε ότι : «Τα βιολιά, οι χαμηλές νότες του βαθύφωνου και κυρίως τα πνευστά ενσάρκωναν συμπυκνωμένη την ώρα του δειλινού, για μένα τότε. Είδα όλα τα χρώματα που είχα στο νου μου. Άγριες σχεδόν παράφορες γραμμές διαγράφονταν μπρος μου. Δεν τόλμησα να χρησιμοποιήσω την έκφραση ότι ο Βάγκνερ είχε ζωγραφίσει μουσικά την ώρα μου. Αλλά συνειδητοποίησα πως η τέχνη είναι γενικά πιο δυνατή απ' ότι νόμιζα και ακόμα πως η ζωγραφική μπορεί να αποκτήσει τόση δύναμη όση και η μουσική»
Διάσημοι καλλιτέχνες: Βασίλι Καντίνσκυ Ήθελε να συσχετίσει την μουσική με την ζωγραφική γιατί πίστευε ότι μόνο έτσι θα απελευθερωνόταν από τα όρια της παραστατικότητας. Επίσης πίστευε ότι η ζωγραφική είχε να κάνει με το χρώμα και το σχέδιο όπως η μουσική είχε να κάνει με το ηχόχρωμα και τον ρυθμό.
ΔΗΜΙΟΥΡΓΙΑ ΨΗΦΙΑΚΟΥ ΠΙΑΝΟΥ Το προγραμματιστικό περιβάλλον που χρησιμοποιήθηκε για την κατασκευή του πιάνου είναι η Visual Basic και για την ηχογράφηση των ήχων χρησιμοποιήθηκε το Steinberg Cubase 5. Το πιάνο αυτό το προγραμματίσαμε έτσι ώστε οι νότες να ακούγονται και με το πάτημα των κουμπιών (q w e r t y u i) του υπολογιστή και να εμφανίζονται τα χρώματα που αντιστοιχούν στις νότες.
Ηχογράφηση Για την ηχογράφηση μιας νότας ανοίξαμε το Cubase και δημιουργήσαμε ένα midi channel. Συνδέσαμε ένα αρμόνιο με midi cable στην κάρτα ήχου και έπειτα ανοίξαμε ένα vst piano και ηχογραφήσαμε κάθε νότα για 4 χρόνους στα 120bpm.
Κώδικες του Πιάνου στη Visual Basic
Visual Basic Form
Ώρα για Εγκατάσταση
Πατήστε Next
Πατήστε Install
Πατήστε Finish
Φόρμα από το Πιάνο
Φόρμα από το Πιάνο
ΕΥΧΑΡΙΣΤΟΥΜΕ ΤΕΛΟΣ