ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΑ Ραφήνα: 29.03.2017 ΠΕΡΙΦΕΡΕΙΑ ΑΤΤΙΚΗΣ ΔΗΜΟΣ ΡΑΦΗΝΑΣ-ΠΙΚΕΡΜΙΟΥ Αριθμ. Π.Ε.Α 824 ΤΕΧΝΙΚΗ ΥΠΗΡΕΣΙΑ ΠΡΟΣ: Τοπικά Συμβούλια Ραφήνας Δ/νση: Αραφηνίδων Αλών 10-12 & Πικερμίου Ταχ.Κωδ. : 19009 ΡΑΦΗΝΑ Ε.ΠΟΙ.ΖΩ Ραφήνας-Πικερμίου Τηλέφωνο : 2294321042 Δημοτ Επιτροπή Διαβούλευσης Fax : 22940-23481 Δημοτικό Συμβούλιο Email : sfatsis@0164.syzefxis.gv.gr Πληροφορίες: Στέργιος Φάτσης Θέμα: αιτιολογημένη εισήγηση επί της ΜΠΕ του ΚΕΛ Ραφήνας-Πικερμίου-Σπάτων Αρτέμιδας Το έργο αφορά στην εγκατάσταση και λειτουργία των έργων μεταφοράς, επεξεργασίας και διάθεσης των λυμάτων των Δήμων Ραφήνας-Πικερμίου και Σπάτων Αρτέμιδας. Τα έργα σχεδιάζονται για την εξυπηρέτηση 180.000 μονάδες ισοδύναμου πληθυσμού (Μ.Ι.Π.) στην Α Φάση (20ετία) και 225.000 Μ.I.Π. στη Β Φάση (40ετία) του έργου. Ειδικότερα, το υπό αδειοδότηση έργο αφορά στην κατασκευή και λειτουργία των έργων αποχέτευσης, επεξεργασίας, διάθεσης και επαναχρησιμοποίησης των επεξεργασμένων εκροών του ΚΕΛ Δήμων Ραφήνας-Πικερμίου και Σπάτων-Αρτέμιδος Ανατολικής Αττικής και περιλαμβάνει: α) τους κεντρικούς αποχετευτικούς συλλεκτήρες προσαγωγής των λυμάτων, β) τα αντλιοστάσια προσαγωγής, γ) το Κέντρο Επεξεργασίας Λυμάτων, δ) τα έργα διάθεσης και επαναχρησιμοποίησης των επεξεργασμένων εκροών και ε) το Κέντρο Περιβαλλοντικής Εκπαίδευσης. Η εξυπηρετούμενη από τα έργα περιοχή περιλαμβάνει στους Καλλικρατικούς Δήμους Ραφήνας-Πικερμίου και Σπάτων Αρτέμιδας, και μεμονωμένους οικισμούς (τμήματα οικισμών Ν. Βουτζάς και Μάτι Δ.Ε. Νέας Μάκρης, οικισμοί Αργιθέας και Μπούρας Δήμου Παιανίας). Η επεξεργασία των λυμάτων στο Κ.Ε.Λ. Δήμων Ραφήνας Πικερμίου και Σπάτων Αρτέμιδος θα πραγματοποιείται επί τη βάση ενός σύγχρονου πλαισίου βιώσιμης διαχείρισης των υγρών αποβλήτων και στοχεύει στην ικανοποίηση των πλέον αυστηρών απαιτήσεων επεξεργασίας για επαναχρησιμοποίηση των λυμάτων για σκοπούς απεριόριστης άρδευσης και αστικής-περιαστικής χρήσης, όπως αυτές έχουν τεθεί από το ισχύον θεσμικό πλαίσιο (ΚΥΑ 145116/2011 και Υ.Α. οικ. 191002/2013). Για τον σκοπό αυτό επιλέχθηκε η εφαρμογή των πλέον σύγχρονων τεχνολογιών βιολογικής επεξεργασίας. Συνοπτικά οι βασικές αρχές σχεδιασμού του Κ.Ε.Λ. περιλαμβάνουν: Εφαρμογή προχωρημένης τριτοβάθμιας επεξεργασίας σε Βιολογικούς Αντιδραστήρες Μεμβρανών (MBR), με βιολογική απομάκρυνση Σελίδα 1
οργανικού φορτίου και αζώτου και χημική απομάκρυνση φωσφόρου, ακολουθούμενη από απολύμανση με σύστημα υπεριώδους ακτινοβολίας (UV) και πρόσθετη χλωρίωση. Πλήρη σταθεροποίηση και αφυδάτωση της παραγόμενης ιλύος (πρωτοβάθμιας και βιολογικής περίσσειας ιλύος) και προχωρημένη επεξεργασία σε κατάλληλα αδειοδοτημένη μονάδα για την ολοκληρωμένη διαχείρισή της. Αποφυγή διάθεσης ανεπεξέργαστων ή μερικώς επεξεργασμένων λυμάτων στο θαλάσσιο αποδέκτη με την πρόβλεψη δεξαμενής έκτακτων συνθηκών. Εξασφάλιση υψηλής τεχνολογικής στάθμης και λειτουργικής αξιοπιστίας. Το γήπεδο της προτεινόμενης θέσης, βρίσκεται σε αγροτική περιοχή του Δήμου Σπάτων Αρτέμιδας και βρίσκεται: εκτός ορίων θεσμοθετημένων οικισμών, όπως αυτά προσδιορίζονται στο ΠΔ του 1985 (ΦΕΚ 270Δ/1985) και συγκεκριμένα βρίσκεται σε απόσταση περίπου 1500 μέτρα ανατολικά του πλησιέστερου οικισμού Πικερμίου, εκτός ορίων περιοχών του εθνικού συστήματος προστατευόμενων περιοχών του Ν.3937/2011, εκτός ορίων δάσους ή δασικών εκτάσεων, εκτός περιοχών αρχαιολογικού ενδιαφέροντος, ενώ στην άμεση περιοχή του ΚΕΛ δεν υφίσταται κάποια εγκατάσταση κοινωνικής υποδομής ή κοινής ωφελείας. Οι επιπτώσεις από το έργο είναι θετικές αναφορικά με την προστασία του περιβάλλοντος, τις συνθήκες υγιεινής και ανάπτυξης, την αειφορική διαχείριση των υδατικών πόρων. Ο λειτουργικός σχεδιασμός των εγκαταστάσεων επεξεργασίας λυμάτων και ιλύος (σταθεροποίηση ιλύος, αερισμός με διάχυση) όσο και μία σειρά μέτρων που έχουν προβλεφθεί, όπως η απόσμηση των μονάδων προεπεξεργασίας των λυμάτων, καθώς και του συνόλου της γραμμής επεξεργασίας της ιλύος, η ηχομόνωση των φυσητήρων και του Η/Ζ εξασφαλίζουν την αποτελεσματική αντιμετώπιση δυνητικών περιβαλλοντικών οχλήσεων όπως οσμές, σταγονίδια, θόρυβος κτλ. Στον σχεδιασμό λαμβάνονται μια σειρά πρόσθετα μέτρα για την αποφυγή οχλήσεων τα σημαντικότερα των οποίων περιλαμβάνουν: α) Οσμές: Το σύνολο των μονάδων στις οποίες ενδέχεται να παρουσιαστεί πρόβλημα δυσοσμιών θα είναι καλυμμένες με σύνδεση σε κατάλληλο σύστημα απόσμησης. Με συστήματα απόσμησης θα εξυπηρετούνται οι μονάδες, Προεπεξεργασίας (φρεάτιο εισόδου, αντλιοστάσιο εισόδου, εσχάρωση, εξάμμωση, μικροεσχάρωση), οι Δεξαμενές Πρωτοβάθμιας Καθίζησης, το σύνολο της μονάδας επεξεργασίας και αποθήκευης ιλύος (βαρυτική πάχυνση, μηχανική πάχυνση, μηχανική αφυδάτωση, υπόστεγο απόθεσης αφυδατωμένης ιλύος). β) Οπτική επιβάρυνση: Προβλέπονται ζώνες πρασίνου και φυτεύσεων με στόχο την ελαχιστοποίηση της οπτικής όχλησης και την αισθητική αναβάθμιση των έργων. Η αρχική Σελίδα 2
αυτή πρόβλεψη επεκτείνεται σε ευρύτερα τμήματα της διαθέσιμης εκτάσεως με την υποχρέωση εκπόνησης ειδικής φυτοτεχνικής μελέτης προ της κατασκευής των έργων. γ) Ηχητική ρύπανση: Προτείνεται η εφαρμογή του ορίου των 55 db ως ανώτατη επιτρεπόμενη στάθμη θορύβου στο όριο του οικοπέδου της εγκατάστασης και η λήψη όλων των απαιτούμενων για την επίτευξη του εν λόγω ορίου μέτρων (ηχομονωτικοί κλωβοί σε θορυβώδη μηχανήματα και εξοπλισμό όπως φυσητήρες και ΗΖ, κατάλληλη ηχομόνωση χώρων εγκατάστασης εξοπλισμού, ηχοπαγίδες κτλ). Δ) Πρόγραμμα παρακολούθησης: Θα πραγματοποιείται συστηματική παρακολούθηση των ποιοτικών χαρακτηριστικών του θαλάσσιου αποδέκτη ενώ η λειτουργία του ΚΕΛ θα ελέγχεται από ενοποιημένο σύστημα τηλεελέγχου τηλεχειρισμού έργων μεταφοράς λυμάτων, επεξεργασίας και επαναχρησιμοποίησης ανακτημένου νερού. Συστηματική παρακολούθηση θα πραγματοποιείται και όσον αφορά στις αέριες εκπομπές. Επιπλέον, στο χώρο του ΚΕΛ θα δημιουργηθεί ειδικό Κέντρο Περιβαλλοντικής Εκπαίδευσης. Στο Κ.Π.Ε. θα φιλοξενούνται εκπαιδευτικές και ενημερωτικές δράσεις που προάγουν τη βιώσιμη ανάπτυξη όπως, εκπαιδευτικά προγράμματα περιβαλλοντικού χαρακτήρα απευθυνόμενα σε μαθητές πρωτοβάθμιας, δευτεροβάθμιας και τριτοβάθμιας εκπαίδευσης, σεμινάρια και συναντήσεις εργασίας επαγγελματικών ομάδων που σχετίζονται με τη διαχείριση νερού και λυμάτων (ΔΕΥΑ, Πανεπιστημιακών Ιδρυμάτων, μελετητών κ.α, δράσεις ενημέρωσης του ευρύ κοινού (εκθέσεις και προβολές ταινιών και παρουσιάσεων πάνω σε θέματα κλιματικής αλλαγής, περιβαλλοντικής προστασίας, διαχείρισης νερού και λυμάτων). Τέλος για το ισοζύγιο οφέλους από την κατασκευή και λειτουργία του συστήματος αποχέτευσης : Από οικονομική άποψη, η δημιουργία του ΚΕΛ συνεπάγεται την πλήρη συμμόρφωση με την Ευρωπαϊκή νομοθεσία και την απαλλαγή από τα υπέρογκα πρόστιμα τα οποία καταβάλλονται. Από περιβαλλοντική άποψη με τη σύνδεση με το αποχετευτικό δίκτυο θα υπάρξει άμεση μείωση της αισθητικής ρύπανσης από υπερχειλίσεις βόθρων και αναβάθμιση της ποιότητας των κολυμβητικών υδάτων και του υπόγειου υδροφορέα της περιοχής Επιπλέον περιβαλλοντικά και οικονομικά οφέλη θα προκύψουν από την αξιοποίηση σημαντικών ποσοτήτων ανακτημένου νερού για πολλές χρήσεις (άρδευση κάθε είδους καλλιεργειών, πλύσιμο δρόμων κ.α) Από κοινωνική άποψη θα διευκολύνει στη δημιουργία νέων θέσεων εργασίας και στην περιβαλλοντική ενεργοποίηση των πολιτών μέσω των δραστηριοτήτων που θα αναπτύσσονται στο Κέντρο Περιβαλλοντικής Εκπαίδευσης. Στο χώρο πλησίον του κέντρου προβλέπεται η δημιουργία ενός ευχάριστου χώρου αναψυχής και ανάπτυξης δραστηριοτήτων (ποδηλατόδρομοι, χώρος περιπάτου κ.α). Παρατηρήσεις ως προς την υποβληθείσα Μ.Π.Ε. Οι παρατηρήσεις αφορούν τα εξής επί μέρους θέματα: Σελίδα 3
Χωροθέτηση του έργου Όσον αφορά την θέση της εγκατάστασης, αυτή είναι σε περιοχή Γ2-Γεωργική γη], αλλά συνορεύει με περιοχή αρχαιολογικού ενδιαφέροντος. Επίσης και ο αγωγός Κ.Α.Α. Β. Μεσογείων [αγωγός Δ] και ο Κύριος Συλλεκτήρας Πικερμίου [ΚΣΠ] είναι εντός χώρου Αρχαιολογικού Ενδιαφέροντος. Θα πρέπει να έχουμε την σύμφωνη γνώμη της αρμόδιας Αρχαιολογικής Υπηρεσίας. Σχεδιασμός του έργου Όσον αφορά τις εγκαταστάσεις έχουμε να παρατηρήσουμε τα παρακάτω: Εμμέσως, από την περιγραφή των έργων εισόδου προκύπτει ότι το ΚΕΛ δεν θα δέχεται βοθρολύματα αλλά μόνο τα λύματα του αγωγού Δ και του αγωγού Α. Οι επί μέρους εγκαταστάσεις είναι στεγασμένες, εκτός της κύριας εγκατάστασης των δεξαμενών Μεμβρανών. Οι φυσητήρες αερισμού θα είναι στεγασμένοι και ηχομονωμένοι. Η δεξαμενή έκτακτης ανάγκης χωρητικότητας 15.000μ3 και θα είναι στεγασμένη με σύστημα αερισμού και ανάδευσης για την αποφυγή ανάπτυξης συπτικών συνθηκών. Η μείωση του ΒΟD5/SS στο σύστημα με ΜΒR είναι της τάξεως των 20/30mg/lt. Η επιδιωκόμενη ποιότητα εξαγωγής των λυμάτων είναι BOD5/TSS 10/2mg/lt. Η πρωτοβάθμια επεξεργασία έχει απόδοση της τάξης του 30% όσον αφορά το BOD5, 55% όσον αφορά τα αιωρούμενα στερεά [TSS]. H βιολογική επεξεργασία με σύστημα μεμβρανών έχει απόδοση της τάξης του 99% όσον αφορά την απομάκρυνση του BOD5 και έτσι εκτιμάται μείωση του BOD5 κατά στάδια ως εξής: ΒΟD5αρχικο ΒΟD5 πρωτοβαθμια επεξεργασια Μείωση 30% 370 259 Απολύμανση Στόχος BOD5 βιολογικής επεξεργασίας Μείωση 99% 3,00 Με UV και χημικά πρόσθετα BOD5 <10 10 Ο υποθαλάσσιος αγωγός έχει υπολογιστεί με παροχή καλοκαιριού της Β Φάσης ήτοι 0,741m3/s 0,8m3/s και τα αποτελέσματα δίνουν πρακτικά μηδενικούς ρύπους στις ακτές. Η επαναχρησιμοποίηση των επεξεργασμένων εκροών περιγράφεται στο κεφάλαιο 6.2.5 και προβλέπει πρόσθετη απολύμανση με κλειστό σύστημα UV. Τα απόβλητα από την επεξεργασία είναι Στερεά [εσχαρίσματα, αφυδατωμένη ιλύς] που οδηγούνται μέσω κατάλληλων οχημάτων από στεγασμένους χώρους προς αδειοδοτημένους χώρους διάθεσης. Για την αρχική φάση του έργου η αντίστοιχη ημερήσια ποσότητα είναι 26m3/d κατά τη χειμερινή περίοδο και 52m3/d κατά τη θερινή περίοδο. Η ιλύς θα απομακρύνεται από το ΚΕΛ και θα Σελίδα 4
μεταφέρεται για περαιτέρω επεξεργασία στο ΚΕΛ Ψυττάλειας ή άλλη νομίμως αδειοδοτημένη εγκατάσταση, μέσω ειδικών οχημάτων που θα φορτώνουν σε στεγασμένους χώρους. Αέρια από την λειτουργία της εγκατάστασης που εκτιμούνται στα 550tn/yr CO. Βιοαέριο από την περίσσεια της επεξεργασίας που καίγονται σε πυρσό. Το αέριο αυτό στη φάση λειτουργίας χαρακτηρίζεται ως Δ-«άμεση» [κεφάλαιο 9.9]. Το αέριο αυτό θα αξιοποιείται για τις ανάγκες θέρμανσης του ΚΕΛ και δεν θα καίγεται στον πυρσό παρά σε έκτακτες συνθήκες. Ηχητικά [θόρυβος] από την λειτουργία των φυσητήρων της βιολογικής αντίδρασης και του αντλιοστασίου προσαγωγής, ο οποίος θα περιοριστεί από τα μέτρα ηχομόνωσης των κτιρίων. Από την εξέταση της ΜΠΕ προκύπτει ότι τα αναμενόμενα οφέλη θα είναι περισσότερα από την προκαλούμενη ρύπανση και ως εκ τούτου προτείνεται η έγκρισή της. Ραφήνα / /2017 Ραφήνα / /2017 Ο Συντάξας ΘΕΩΡΗΘΗΚΕ Σελίδα 5