ΤΠΟΤΡΓΕΙΟ ΠΑΙΔΕΙΑ ΚΑΙ ΠΟΛΙΣΙΜΟΤ ΦΟΛΙΚΗ ΦΡΟΝΙΑ 2015 2016 ΕΜΙΝΑΡΙΑ ΕΠΣΕΜΒΡΙΟΤ 2015 ΕΜΕ ΥΙΛΟΛΟΓΙΚΩΝ ΜΑΘΗΜΑΣΩΝ
2015-2016 Μαθήματα Α Γυμναςίου Β Γυμναςίου Γ Γυμναςίου Α Λυκείου Νέα Ελληνικά 5 5 6 (αντί 5) 5 (αντί 4) Ιςτορία 2 (αντί 3) 2 3 (αντί 2) 2 (ΚΚ) (αντί 3) 4 (1 η ΟΜΠ) Αρχαία Ελληνικά 4 (αντί 3) 4 (αντί 3,5) 4 (αντί 3,5) 2 (ΚΚ) (αντί 3) 4 (1 η ΟΜΠ) ημείωςη: Η ποςοτική αύξηςη περιόδων ςτο μάθημα τησ Νεοελληνικήσ Γλώςςασ προώποθέτει και τη ςυνεχή ποιοτική τουσ αναβάθμιςη. 2
Για τη ςχολική χρονιά 2015 2016, για το Γυμνάςιο, ιςχύουν τα πιο κάτω: τη βάςη τησ Αξιολόγηςησ που έχει διενεργηθεί και τησ Έκθεςησ τησ Επιτροπήσ Αξιολόγηςησ (2014), το Τπουργείο Παιδείασ και Πολιτιςμού έχει ςυςτήςει Επιτροπέσ Ανατροφοδότηςησ των υφιςτάμενων Αναλυτικών Προγραμμάτων. Ιςχύουν ΑΝΑΔΟΜΗΜΕΝΑ ΑΝΑΛΤΣΙΚΑ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑΣΑ ΙΣΟΡΙΑ, τα οποία περιλαμβάνουν Δείκτεσ Επιτυχίασ και Δείκτεσ Επάρκειασ και έχουν αναρτηθεί ςτην ιςτοςελίδα του ΤΠΠ (βλ. http://www.moec.gov.cy/analytika_programmata/programmata_sp oudon.html). ύμφωνα με το Νέο Ωρολόγιο Πρόγραμμα και το Αναδομημένο Αναλυτικό Πρόγραμμα Ιςτορίασ για το Γυμνάςιο, η διδακτέα ύλη και οι περίοδοι καθορίζονται όπωσ φαίνεται ςτον ακόλουθο πίνακα. 3
ΔΙΔΑΚΣΕΑ ΤΛΗ ΙΣΟΡΙΑ ΓΙΑ ΣΟ ΓΤΜΝΑΙΟ 2015 2016 ΑΝΑΛΤΣΙΚΑ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑΣΑ Α ΓΤΜΝΑΙΟΤ Β ΓΤΜΝΑΙΟΤ Γ ΓΤΜΝΑΙΟΤ Εποχή του Λίθου μέχρι Ρωμαΰκή Εποχή (μέχρι τον 4ο αιώνα μ.φ.) Δύο (2) περίοδοι την εβδομάδα Βυζαντινή Εποχή (από το 330 μ.φ.) μέχρι Νεότερη Εποχή Πολιτικέσ, Οικονομικέσ και Κοινωνικέσ Εξελίξεισ (15οσ 18οσ αιώνασ) Δύο (2) περίοδοι την εβδομάδα Νεότερη Εποχή Η Εποχή του Διαφωτιςμού (18οσ αιώνασ) μέχρι ύγχρονη Εποχή Η ένταξη τησ Κύπρου ςτην Ευρωπαΰκή Ένωςη, (2004) Σρεισ (3) περίοδοι την εβδομάδα 4
ΔΙΔΑΚΣΕΑ ΤΛΗ ΙΣΟΡΙΑ ΓΙΑ ΣΟ ΓΤΜΝΑΙΟ 2015 2016 ΑΝΑΛΤΣΙΚΑ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑΣΑ Α ΓΤΜΝΑΙΟΤ Β ΓΤΜΝΑΙΟΤ Γ ΓΤΜΝΑΙΟΤ Δπνρή ηνπ Λίζνπ κέρξη Ρωκαϊθή Δπνρή (κέρξη ηνλ 4ν αηώλα κ.υ.) Γύν (2) πεξίνδνη ηελ εβδνκάδα από Kιαζηθή Δπνρή γηα 2015 2016 ΜΟΝΟ (Κππξνθιαζηθή Δπνρή (475 325 π.υ.): Ο Δπαγόξαο Α ) Βπδαληηλή Δπνρή (από ην 330 κ.υ.) κέρξη Νεόηεξε Δπνρή Πνιηηηθέο, Οηθνλνκηθέο θαη Κνηλωληθέο Δμειίμεηο (15νο 18νο αηώλαο) Γύν (2) πεξίνδνη ηελ εβδνκάδα Νεόηεξε Δπνρή Η Δπνρή ηνπ Γηαθωηηζκνύ (18νο αηώλαο) κέρξη ύγρξνλε Δπνρή Η έληαμε ηεο Κύπξνπ ζηελ Δπξωπαϊθή Έλωζε, (2004) Σξεηο (3) πεξίνδνη ηελ εβδνκάδα 5
ΓΝΩΗ ΠΕΡΙΕΦΟΜΕΝΟΤ (ςε παρένθεςη οι κωδικοί των ςχετικών δεικτών επιτυχίασ για την επιςτημολογική κατανόηςη) Διδ. Περ. Δείκτεσ Επιτυχίασ Δείκτεσ Επάρκειασ Ενδεικτικέσ Δραςτηριότητεσ 2 Με το πέρασ τησ διδαςκαλίασ, οι μαθητέσ/τριεσ: επιδιώκεται: 1. Να εξηγούν τι είναι η επιςτήμη τησ Ιςτορίασ και ποιεσ οι βοηθητικέσ τησ επιςτήμεσ.* 2. Να ενημερωθούν για τη μεθοδολογία τησ Ιςτορίασ και τη ςημαςία των πηγών και τισ ειδολογικέσ κατηγοριοποιήςεισ τουσ.** 3. Να αναφέρουν τα βαςικά ιςτορικά θέματα και τισ ιςτορικέσ περιόδουσ τησ Αρχαίασ Ιςτορίασ. Ειςαγωγή ςτο μάθημα τησ Ιςτορίασ Ειςαγωγή ςτην Αρχαία Ιςτορία 1. Ετυμολογική ανάλυςη του όρου «Ιςτορία», επιςτήμη τησ Ιςτορίασ και βοηθητικέσ επιςτήμεσ (αρχαιολογία, επιγραφική, παπυρολογία, παλαιογραφία κ.ά.). 2. Μεθοδολογικέσ αρχέσ ςτη διδακτική του μαθήματοσ (χρήςη πηγών ειδολογικέσ κατηγοριοποιήςεισ τουσ, διαθεματικότητα / διεπιςτημονικότητα, πολυπριςματικότητα, μουςειακή αγωγή, ςυνθετικέσ εργαςίεσ [projects] κ.ά.). 3. Ιςτορικά θέματα και έννοιεσ: πολιτική, διοίκηςη, ςτρατόσ, κοινωνία, οικονομία, θρηςκεία, καθημερινή ζωή, πολιτιςμόσ, γράμματα, τέχνη. Ιςτορικέσ περίοδοι και η λογική τησ ονομαςίασ τουσ: Εποχή του Λίθου, Εποχή του Φαλκού, Γεωμετρική Εποχή, Αρχαΰκή Εποχή, Κλαςική Εποχή, Ελληνιςτική Εποχή, Ρωμαΰκή Παρατηρήςεισ * Βλ. Θ. Κατςουλάκοσ, Γ. Κοκκορού- Αλευρά, Β. κουλάτοσ, Αρχαία Ιςτορία, Α Γυμναςίου, Βιβλίο Εκπαιδευτικού, ΟΕΔΒ, Αθήνα 2006, ς. 9 13. ** Βλ. Διδακτική Μεθοδολογία και Εφαρμογές στο Μάθημα της Ιστορίας, Βιβλίο Εκπαιδευτικού, ΤΑΠ, Λευκωςία 2012. το γυμναςιακό κύκλο αντικείμενο αναφοράσ αποτελούν μόνο: (α) οι πρωτογενείσ και οι δευτερογενείσ πηγέσ, (β) οι γραπτέσ και οι παραςτατικέσ πηγέσ (οπτικέσ, ακουςτικέσ/ηχητικέσ, απτικέσ, π.χ. διαγράμματα, χάρτεσ, γελοιογραφίεσ), καθώσ και ο τρόποσ προςέγγιςησ/ επεξεργαςίασ τουσ. Οι ειδολογικέσ κατηγοριοποιήςεισ, καθώσ και ο τρόποσ προςέγγιςησ και επεξεργαςίασ των πηγών, να διδαχθούν μέςα από πρακτικέσ εφαρμογέσ, ούτωσ ώςτε να επιτευχθεί μία πρώτη επαφή με δεξιότητεσ, όπωσ για παράδειγμα είναι η ανάγνωςη μίασ εικόνασ και ειδικότερα η παρατήρηςη, 6 η περιγραφή, η ερμηνεία, η εξαγωγή
Σο μάθημα τησ Αγωγήσ του Πολίτη ΔΕΝ θα διδάςκεται ωσ ξεχωριςτό αντικείμενο ςτη Γ Γυμναςίου. Από το εγχειρίδιο Πολιτική Αγωγή, Γ Γυμναςίου, Eκδόςεισ ΤΑΠ, Λευκωςία 1996, το ΜΕΡΟ Β «ΣΟ ΑΣΟΜΟ Ω ΠΟΛΙΣΗ ΣΗ ΦΩΡΑ ΣΟΤ ΣΟ ΠΟΛΙΣΕΤΜΑ ΣΗΝ ΚΤΠΡΟ» και το ΜΕΡΟ Γ «ΣΟ ΑΣΟΜΟ Ω ΠΟΛΙΣΗ ΣΗ ΠΑΓΚΟΜΙΑ ΚΟΙΝΩΝΙΑ ΟΙ ΔΙΕΘΝΕΙ ΟΡΓΑΝΙΜΟΙ ΚΑΙ Η ΚΤΠΡΟ» να ενταχθούν ςτη διδακτέα ύλη τησ Ιςτορίασ ςτη Γ Γυμναςίου (κατά το τέλοσ του Β Σετραμήνου). Αυτέσ οι Ενότητεσ μπορεί να είναι και εξεταςτέεσ. ημειώνεται ότι υπάρχει η δυνατότητα ένταξησ κάποιων κεφαλαίων από το εγχειρίδιο Κοινωνική και Πολιτική Αγωγή, Γ Γυμναςίου, Εκδόςεισ ΙΣΤΕ ΔΙΟΥΑΝΣΟ, Αθήνα 2012, ςτο μάθημα τησ Νεοελληνικήσ Γλώςςασ, όπου και εάν ο εκπαιδευτικόσ το κρίνει απαραίτητο. Τποςτηρικτικό Τλικό μπορείτε να βρείτε: 1. ςτο υφιςτάμενο εγχειρίδιο Πολιτική Αγωγή, Γ Γυμναςίου, Εκδόςεισ ΤΑΠ, Λευκωςία 1996. 2. ςτο αντίςτοιχο εγχειρίδιο τησ Ελλάδασ Κοινωνική και Πολιτική Αγωγή, Γ Γυμναςίου, Εκδόςεισ ΙΣΤΕ ΔΙΟΥΑΝΣΟ, Αθήνα 2012, 3. ςτην ιςτοςελίδα http://bookshop.europa.eu/el/-pbje0514044/, «Η Ευρωπαΰκή Ένωςη ςτον ςύγχρονο κόςμο: Ίδρυςη Εξέλιξη Προοπτική». 7
το αναδομημένο Αναλυτικό Πρόγραμμα Ιςτορίασ τησ Γ Γυμναςίου έχουν ενςωματωθεί οι βαςικότερεσ έννοιεσ του μαθήματοσ τησ Αγωγήσ του Πολίτη. Αυτέσ εντοπίζονται τονιςμένεσ ςτισ αντίςτοιχεσ διδακτικέσ ενότητεσ του ΑΠ Ιςτορίασ Γ Γυμναςίου, π.χ. 8
Για τη ςχολική χρονιά 2015 2016, για την Α Λυκείου, ιςχύουν τα πιο κάτω: Ιςχύουν νέοι ΑΝΑΘΕΩΡΗΜΕΝΟΙ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑΣΙΜΟΙ ΙΣΟΡΙΑ ΓΙΑ ΣΗΝ Α ΛΤΚΕΙΟΤ, για τον Κοινό Κορμό και την 1η Ομάδα Μαθημάτων Προςανατολιςμού (έχουν αναρτηθεί ςτην ιςτοςελίδα του ΤΠΠ, βλ. http://www.schools.ac.cy/eyliko/mesi/themata/istoria/program matismoi.html). Σο μάθημα είναι εξεταζόμενο ΜΟΝΟ ςτην 1η Ομάδα Μαθημάτων Προςανατολιςμού (ωσ μάθημα Προςανατολιςμού) και ςτην 3η Ομάδα Μαθημάτων Προςανατολιςμού (ωσ μάθημα Κοινού Κορμού). ύμφωνα με το Νέο Ωρολόγιο Πρόγραμμα για την Α Λυκείου, η διδακτέα ύλη και οι περίοδοι καθορίζονται όπωσ φαίνεται ςτον ακόλουθο πίνακα. 9
ΔΙΔΑΚΣΕΑ ΤΛΗ ΙΣΟΡΙΑ ΓΙΑ ΣΗΝ Α ΛΤΚΕΙΟΤ 2015 2016 ΠΡΟΓΡΑΜΜΑΣΙΜΟΙ ΚΟΙΝΟ ΚΟΡΜΟ Προΰςτορία μέχρι Ρωμαΰκή Εποχή (μέχρι τον 4ο αιώνα μ.φ.) ΠΡΩΣΗ ΟΜΑΔΑ ΜΑΘΗΜΑΣΩΝ ΠΡΟΑΝΑΣΟΛΙΜΟΤ Προΰςτορία μέχρι Ρωμαΰκή Εποχή (μέχρι τον 4ο αιώνα μ.φ.) Δύο (2) περίοδοι την εβδομάδα Σέςςερισ (4) περίοδοι την εβδομάδα 10
Παραμένουν, για τη ςχολική χρονιά 2015 2016, ωσ έχουν οι Προγραμματιςμοί Διδακτέασ Ύλησ για τη Β και Γ Λυκείου, τισ Σεχνικέσ χολέσ και τα Εςπερινά Γυμνάςια. 11