Κατεύθυνση Φορολογικού Δικαίου ΠΜΣ

Κατεύθυνση Φορολογικού Δικαίου ΠΜΣ 2016-2017 11.11.2016

Επικοινωνία Φάκελοι μαθημάτων η-τάξη (http://eclass.uoa.gr/) E-mail a.tsourouflis@law.uoa.gr ppantazopoulos@fdmalaw.com kperrou@law.uoa.gr

Βασική βιβλιογραφία Εγχειρίδια Φινοκαλιώτης, Φορολογικό δίκαιο, ε' έκδ., 2014, Εκδ. Σάκκουλα. Φορτσάκης/Σαββαΐδου, Φορολογικό δίκαιο, 4η έκδ., 2013, Εκδ. Νομ. Βιβλιοθήκη Φόρος εισοδήματος Μπάρμπας, Κώδικας Φορολογίας Εισοδήματος (Ν. 4172/2013), Κατ Άρθρο Ερμηνεία, 2016, Εκδ. Σάκκουλα Σταματόπουλος/Καραβοκύρης, Κώδικας Φορολογίας Εισοδήματος, Ανάλυση-Ερμηνεία, 2014, Εκδ. Σταματόπουλου ΦΠΑ Σταματόπουλος/Κλώνη, ΦΠΑ Ανάλυση-Ερμηνεία, Εκδ. Σταματόπουλου

Βασική βιβλιογραφία Φόρος κληρονομιών, δωρεών και γονικών παροχών Φωτόπουλος, Φορολογία Κληρονομιών Δωρεών & Γονικών Παροχών, 5η έκδ., 2013 Τέλος χαρτοσήμου Ρέππας, Φορολογία Χαρτοσήμου, 5η έκδ., 2010, Εκδ. Αντ. Σάκκουλα Φορολογικά βιβλία και στοιχεία Σταματόπουλου κ.λπ., Ελληνικά Λογιστικά Πρότυπα, Ανάλυση- Ερμηνεία, 2015, Εκδ. Σταματόπουλου

Βασική βιβλιογραφία Φορολογική διαδικασία Μέντης/Μιχελινάκης, Κώδικας Φορολογικής Διαδικασίας, Ερμηνεία κατ άρθρο & λογιστική αντιμετώπιση, 2016, Εκδ. Νομική Βιβλιοθήκη Μπακάλης/Πανταζόπουλος, Φορολογική Διαδικασία, 2016, Εκδ. Νομική Βιβλιοθήκη Ενωσιακό φορολογικό δίκαιο Φινοκαλιώτης, Ευρωπαϊκό Φορολογικό & Τελωνειακό Δίκαιο, 2015, Εκδ. Αντ. Σάκκουλα

Περιοδικά Δελτίο Φορολογικής Νομοθεσίας Λογιστής Δίκαιο Επιχειρήσεων & Εταιρειών Επιχείρηση Εφημερίδα Διοικητικού Δικαίου Θεωρία και Πράξη Διοικητικού Δικαίου Διοικητική Δίκη Το Σύνταγμα Ε7 Φορολογική Επιθεώρηση

Διαδίκτυο taxheaven.gr e-forologia.gr logistis.gr forin.gr

Το φορολογικό δίκαιο Φορολογικό δίκαιο: το σύνολο των νομικών κανόνων που διέπουν τη φορολογία Συστηματική ένταξη του φορολογικού δικαίου στην έννομη τάξη: Κλάδος του δημοσίου δικαίου Εντάσσεται συστηματικά στο δημοσιονομικό δίκαιο Aυτοτελής κλάδος του διοικητικού δικαίου Σχέσεις με: ποινικό δίκαιο οικονομικό δίκαιο λογιστικό δίκαιο

Το φορολογικό δίκαιο Σχέσεις με τους άλλους δικαιικούς κλάδους Καταρχήν σύνδεση (ενότητα της έννομης τάξης) Ουδετερότητα του φορολογικού δικαίου Αυτονομία του φορολογικού δικαίου Αξιολογική (ρεαλισμός του φορολογικού δικαίου) Συστημική Ορολογική (μετάπλαση των νομικών εννοιών)

Το φορολογικό δίκαιο Σχέσεις με τους άλλους δικαιικούς κλάδους Έννομη τάξη Αξιολογήσεις Ενότητα Φορολογικό δίκαιο Ουδετερότητα Ανεξαρτησία

Δημοσιονομικά βάρη Επιβαρύνσεις φορολογικού χαρακτήρα Φόροι Φορολογικές κυρώσεις Επιβαρύνσεις μη φορολογικού χαρακτήρα Ανταποδοτικά τέλη Χρηματικές κυρώσεις Παράβολα Κοινωνικές εισφορές Κοινωνικοί πόροι Ιδιόμορφα μέτρα διοικητικού ελέγχου

Δεν υπάρχει νομοθετικός ορισμός Φόρος είναι η αναγκαστική και χωρίς αντάλλαγμα παροχή των ιδιωτών προς το κράτος ή άλλα ΝΠΔΔ προς πορισμό εσόδων και εκπλήρωση σκοπών οικονομικής και κοινωνικής πολιτικής

Στοιχεία της έννοιας του φόρου Είναι παροχή: Χρηματική Οριστική Υποχρεωτική Χωρίς ειδικό αντάλλαγμα Των ιδιωτών προς το κράτος ή άλλα ΝΠΔΔ Προς εκπλήρωση δημοσίων σκοπών

Στοιχεία εξατομίκευσης του φόρου Ουσιώδη στοιχεία του φόρου Αντικείμενο του φόρου Υποκείμενο του φόρου Προσδιορισμός του οφειλομένου φόρου Φορολογική βάση ( 78 Σ: απαλλαγές ή εξαιρέσεις) Συντελεστής

Το φορολογικό σύστημα Έννοια φορολογικού συστήματος Το σύνολο των φόρων που ισχύουν σε μια δεδομένη χρονική στιγμή Το ιδανικό: Λογική και συστηματική οργάνωση Πραγματικότητα: Πολλαπλοί διαφορετικοί φόροι Πολυπλοκότητα Αδιαφάνεια

Διακρίσεις των φόρων Ανάλογα με το φορολογικό αντικείμενο Φόροι επί του εισοδήματος Αντικείμενο: απόκτηση οικονομικών μέσων Φόροι επί της περιουσίας (ή κεφαλαίου) Αντικείμενο: κατοχή οικονομικών μέσων Φόροι επί της δαπάνης Αντικείμενο: χρήση οικονομικών μέσων

Διακρίσεις των φόρων Ανάλογα με το φορολογικό υποκείμενο Άμεσοι και έμμεσοι φόροι Κριτήριο: Εάν ο υποκείμενος στο φόρο είναι ο ίδιος με τον καταβάλλοντα το φόρο (μετακύλιση φορολογικής επιβάρυνσης) Παραδείγματα άμεσων φόρων: Φόρος εισοδήματος Φόρος κληρονομίας Παραδείγματα έμμεσων φόρων: Φ.Π.Α. Ειδικοί φόροι κατανάλωσης

Διακρίσεις των φόρων Ανάλογα με το συντελεστή Αναλογικοί φόροι: σταθερός συντελεστής. Π.χ.: Φόρος εισοδήματος νομικών προσώπων Αναλογικά τέλη χαρτοσήμου Προοδευτικοί φόροι: μεταβολή του συντελεστή ανάλογα με τη φορολογητέα ύλη. Π.χ.: Φόρος εισοδήματος φυσικών προσώπων Φόρος κληρονομίας Πάγιοι φόροι: σταθερή χρηματική αξία. Π.χ.: Πάγια τέλη χαρτοσήμου (έχουν καταργηθεί)

Ρεαλισμός του φορολογικού δικαίου Substance over form: η (οικονομική) ουσία υπεράνω του (νομικού) τύπου Σε βάρος του φορολογουμένου Άρθρο 38 ΚΦΔ: Κατά τον προσδιορισμό φόρου, η Φορολογική Διοίκηση δύναται να αγνοεί κάθε τεχνητή διευθέτηση ή σειρά διευθετήσεων που αποβλέπει σε αποφυγή της φορολόγησης και οδηγεί σε φορολογικό πλεονέκτημα. Οι εν λόγω διευθετήσεις αντιμετωπίζονται, για φορολογικούς σκοπούς, με βάση τα χαρακτηριστικά της οικονομικής τους υπόστασης. Υπέρ του φορολογουμένου Δεν υπάρχει ρητή νομική βάση Αρχές της χρηστής διοίκησης, της επιείκειας;

Ρεαλισμός του φορολογικού δικαίου Φορολογικός «αμοραλισμός» Άρθρο 21 παρ. 4 ΚΦΕ: «Κάθε προσαύξηση περιουσίας που προέρχεται από παράνομη ή αδικαιολόγητη ή άγνωστη πηγή ή αιτία θεωρείται κέρδος από επιχειρηματική δραστηριότητα υπό τις προϋποθέσεις που προβλέπονται στον Κώδικα Φορολογικής Διαδικασίας.»

Ο φόρος ως παροχή χωρίς ειδικό αντάλλαγμα Ο φόρος είναι βάρος γενικής θυσίας Νομική θεμελίωση: Άρθρο 5 παρ. 4 Σ «Oι Έλληνες πολίτες συνεισφέρουν χωρίς διακρίσεις στα δημόσια βάρη, ανάλογα με τις δυνάμεις τους.» Δεν υφίσταται υποχρέωση του Κράτους για αντάλλαγμα Η αντιπαροχή του Κράτους είναι γενική, όχι ειδική

Ο φόρος ως παροχή χωρίς ειδικό αντάλλαγμα Διάκριση φόρου από ανταποδοτικό τέλος Ορισμός ανταποδοτικού τέλους: «Μονομερώς επιβαλλόμενη χρηματική υποχρέωση, η καταβολή της οποίας συνδέεται με την παροχή ειδικής ωφέλειας στον υπόχρεο» Δεν είναι δεσμευτικός ο νομοθετικός χαρακτηρισμός

Ο φόρος ως παροχή χωρίς ειδικό αντάλλαγμα Φόροι: Έκτακτο Ειδικό Τέλος Ηλεκτροδοτούμενων Δομημένων Επιφανειών (Ε.Ε.Τ.Η.Δ.Ε.) «Ανταποδοτικό τέλος» παραγωγού ηλεκτρικής ενέργειας από ανανεώσιμες πηγές (τέλος ΑΠΕ) «Ανταποδοτικό τέλος» υπέρ της ΕΡΤ Τέλος χαρτοσήμου Τέλη κυκλοφορίας αυτοκινήτων

Ο φόρος ως παροχή χωρίς ειδικό αντάλλαγμα Ανταποδοτικά τέλη: Δημοτικό τέλος καθαριότητας-φωτισμού Εισφορά υπέρ ΝΕΡΙΤ Εισφορά υπέρ του Αυτόνομου Σταφιδικού Οργανισμού Δικαιώματα Εκτέλεσης Τελωνειακών Εργασιών (ΔΕΤΕ) Τέλος ιχθυόσκαλας Τέλος χρήσης λιμένα

Νομολογιακά πορίσματα για το ανταποδοτικό τέλος Αντικρύζει ειδική παροχή του Δημοσίου ή ενός ΝΠΔΔ Δεν ωφελεί αόριστο κύκλο προσώπων Αντιστοιχία μεταξύ υποχρέωσης και παροχής Δεν απαιτείται η πραγματική χρήση της παροχής Πρέπει να τηρούνται οι αρχές της ανταποδοτικότητας και της ίσης μεταχείρισης

Ειδικό Τέλος για τη Μείωση Εκπομπών Αερίων Ρύπων (ΕΤΜΕΑΡ) Άρθρο 143 Ν. 4001/2011 2. Έσοδα του ειδικού Λογαριασμού είναι: (α) [ ]. (β) [ ]. (γ) Έσοδα από την επιβολή ειδικού τέλους για τη μείωση εκπομπών αερίων ρύπων (ΕΤΜΕΑΡ) επί της κατανάλωσης, που διαφοροποιείται ανά κατηγορία πελατών, περιλαμβανομένων και των αυτοπαραγωγών, ομοιόμορφα για όλη την ελληνική επικράτεια, σύμφωνα με μεθοδολογία η οποία καθορίζεται με απόφαση του Υπουργού Περιβάλλοντος, Ενέργειας και Κλιματικής Αλλαγής, που εκδίδεται μετά από γνώμη της ΡΑΕ.

ΣτΕ 4555/2013 (Β' Τμήμα) «11. Επειδή, το ΕΤΜΕΑΡ αποτελεί φόρο. Συγκεκριμένα, δεν έχει το χαρακτήρα ανταποδοτικού τέλους, διότι δεν αντικρύζει ειδική αντιπαροχή προς τις βαρυνόμενες με αυτό κατηγορίες προσώπων και, μάλιστα, σε κάποια αντιστοιχία προς το ύψος του, παρά σκοπεί στην οικονομική ενίσχυση του ειδικού λογαριασμού του άρθρου 40 του Ν. 2773/1999 (δια του οποίου η ΛΑΓΗΕ ΑΕ και η ΔΕΔΔΗΕ ΑΕ ανακτούν τα ποσά που καταβάλλουν στους παραγωγούς ηλεκτρικής ενέργειας από ΑΠΕ και ΣΗΘΥΑ), χάριν του γενικότερου δημόσιου συμφέροντος της προστασίας του φυσικού περιβάλλοντος, μέσω της χρήσης φιλικών προς αυτό πηγών ενέργειας, καθώς και της ενεργειακής αυτάρκειας της χώρας,...»

ΣτΕ 4555/2013 (Β' Τμήμα) «11.... στο πλαίσιο δε αυτό ωφελείται αόριστος κύκλος προσώπων και όχι ειδικά οι βαρυνόμενοι με το ένδικο τέλος. Εξάλλου, ούτε από το νομοθετικό χαρακτηρισμό του ως Ειδικού Τέλους Μείωσης Εκπομπών Αέριων Ρύπων ούτε από τη φύση του προκύπτει ότι αυτό αποτελεί κάποιου άλλου χαρακτήρα οικονομικό βάρος, όπως ασφαλιστική εισφορά.»

ΣτΕ Ολομ. 3366-7/2015 «14.... Η διαφορά κόστους παραγωγής ηλεκτρικής ενέργειας μεταξύ των συμβατικών μονάδων και των μονάδων ΑΠΕ απεικονίζει το ΕΤΜΕΑΡ, το οποίο αντικρίζει πραγματικό κόστος ενέργειας ΑΠΕ που παρήχθη και κατέληξε στην κατανάλωση μέσω του δικτύου διανομής ηλεκτρικής ενέργειας και εμφανίζεται στον Λογαριασμό Κατανάλωσης διακεκριμένως, για λόγους διαφάνειας της πληροφόρησης. Συνεπώς, κάθε καταναλωτής/πελάτης, προκειμένου να καλύψει τις καθημερινές του ανάγκες αγοράζει μίγμα ηλεκτρικής ενέργειας, και για το λόγο αυτό καταβάλλει μέσω του τιμολογίου προμήθειας ηλεκτρικής ενέργειας το αναλογούν τίμημα (ΕΤΜΕΑΡ) για το τμήμα της ενέργειας που έχει παραχθεί από ΑΠΕ, το οποίο στη συνέχεια ο Προμηθευτής αποδίδει στον Διαχειριστή για το σκοπό εξυπηρέτησης της πληρωμής των παραγωγών ΑΠΕ....»

ΣτΕ Ολομ. 3366-7/2015 «14.... Υπό τα προεκτεθέντα δεδομένα, η υποχρέωση προς καταβολή του Ειδικού Τέλους Μείωσης Εκπομπών Αέριων Ρύπων του άρθρου 143 παρ. 2 περ. γ' του Ν. 4001/2011 συνδέεται με το κόστος παραγωγής ηλεκτρικής ενέργειας από ΑΠΕ, το οποίο τέλος συνιστά, ως εκ τούτου, τίμημα της αγοράς της ενέργειας αυτής, την οποία χρησιμοποιεί ο τελικός καταναλωτής.»

Έκτακτο Ειδικό Τέλος Ηλεκτροδοτούμενων Δομημένων Επιφανειών (Ε.Ε.Τ.Η.Δ.Ε.) Άρθρο 53 Ν. 4021/2011 1. Για επιτακτικούς λόγους εθνικού συμφέροντος που συνίστανται στην άμεση μείωση του δημοσιονομικού ελλείμματος, επιβάλλεται ειδικό τέλος υπέρ του Δημοσίου στις ηλεκτροδοτούμενες για οικιστική ή εμπορική χρήση δομημένες επιφάνειες των ακινήτων που υπάγονται κατά τη 17η Σεπτεμβρίου κάθε έτους στο τέλος ακίνητης περιουσίας που προβλέπεται στην παράγραφο 1 του άρθρου 24 του ν. 2130/1993 (Α` 62) σύμφωνα με τις επόμενες διατάξεις του παρόντος άρθρου.

ΣτΕ 1972/2012 Η έννοια του φόρου «... εφ' όσον δηλαδή το επίδικο τέλος δεν επιβάλλεται σε ανταπόδοση συγκεκριμένης υπηρεσίας παρεχομένης από το Κράτος προς τους επιβαρυνομένους με αυτό, τα δε έσοδα από την είσπραξή του περιέρχονται στον κρατικό προϋπολογισμό προς κάλυψη του δημοσιονομικού ελλείμματος, ήτοι προς εξυπηρέτηση γενικοτέρου κρατικού σκοπού, δεν συνιστά ανταποδοτικό τέλος, αλλά φόρο κατά την έννοια του άρθρου 78 του Συντάγματος. Άλλωστε, η επίτευξη των δημοσιονομικών στόχων, από την οποία, σύμφωνα με την αιτιολογική έκθεση, εξαρτάται απολύτως η πραγματική αξία της βαρυνομένης με το επίδικο τέλος ακίνητης περιουσίας, συνιστά μεν σκοπό δημοσίου συμφέροντος, όχι, όμως παροχή ειδικής ωφελείας προς τους βαρυνομένους με αυτό, ώστε να αναιρείται ο χαρακτήρας του εν λόγω τέλους ως φορολογικής επιβαρύνσεως.»

ΑΠ 293/2014 (ΕΕΤΗΔΕ) «... Όπως αναφέρεται στην αρχή της πρώτης παραγράφου του ως άνω άρθρου 53 του ν. 4021/2011 και όπως αναλύεται στην αιτιολογική έκθεση που συνοδεύει το σχέδιο διατάξεως του άρθρου 53, το οποίο είχε κατατεθεί ως "προσθήκη-τροπολογία", η επιβολή του τέλους αυτού υπαγορεύθηκε από την επιτακτική ανάγκη να ληφθούν μέτρα έκτακτα και κατεπείγοντος χαρακτήρα, ώστε, πάρα την αναθεώρηση των προβλέψεων για το δημοσιονομικό έλλειμμα συνεπεία αναθεωρήσεως του βαθμού ύφεσης της ελληνικής οικονομίας, να καταστεί παρ` όλα αυτά δυνατόν να επιτευχθούν οι τεθέντες δημοσιονομικοί στόχοι μειώσεως του ελλείμματος τόσο για το 2011 όσο και για το 2012....»

ΑΠ 293/2014 (ΕΕΤΗΔΕ) «... Ως εκ τούτου, εφ` όσον δηλαδή το επίδικο τέλος δεν επιβάλλεται σε ανταπόδοση συγκεκριμένης υπηρεσίας παρεχομένης από το Κράτος προς τους επιβαρυνομένους με αυτό, τα δε έσοδα από την είσπραξη του περιέρχονται στον κρατικό προϋπολογισμό προς κάλυψη του δημοσιονομικού ελλείμματος, ήτοι προς εξυπηρέτηση γενικότερου κρατικού σκοπού, δεν συνιστά ανταποδοτικό τέλος, αλλά φόρο κατά την έννοια του άρθρου 78 του Συντάγματος. Άλλωστε, η επίτευξη των δημοσιονομικών στόχων, από την οποία, σύμφωνα με την αιτιολογική έκθεση, εξαρτάται απολύτως η πραγματική αξία της βαρυνομένης με το επίδικο τέλος ακίνητης περιουσίας, συνιστά μεν σκοπό δημοσίου συμφέροντος, όχι όμως παροχή ειδικής ωφελείας προς τους βαρυνομένους με αυτό, ώστε να αναιρείται ο χαρακτήρας του εν λόγω "τέλους" ως φορολογικής επιβαρύνσεως.»

ΣτΕ 1950/1956 «Επειδή, κατά τα παγίως υπό του δικαστηρίου τούτου κριθέντα, οι συνταγματικοί περιορισμοί (άρθρ. 59 παρ. 2), οι αναφερόμενοι εις τον τρόπον θεσπίσεως διατάξεων περί του αντικειμένου της φορολογίας και του φορολογικού συντελεστού, περί ων και κατωτέρω, δεν έχουσιν εφαρμογήν επί ανταποδοτικών τελών. Του δε τέλους καθαριότητος και αποκομιδής απορριμμάτων, κατά το άρθρον 21 ν.δ. 3033/1954, έχοντος τον χαρακτήρα τέλους ανταποδοτικού, αβάσιμος ο λόγος αναιρέσεως περί αντισυνταγματικότητος του άρθρου τούτου, ως μη καθορίζοντος το αντικείμενον και τον συντελεστήν του τέλους.»

ΣτΕ 1950/1956 «Επειδή η κατά την διάταξιν ταύτην οικονομική επιβάρυνσις, επιβαλλομένη ουχί εις μόνους τους τυχόν ποιουμένους ιδιαιτέραν χρήσιν δημοτικής ή κοινοτικής υπηρεσίας φωτισμού, αλλά προς αντιμετώπισιν των δαπανών, εις ας ο δήμος ή η κοινότης υποβάλλεται διά την εγκατάστασιν, συντήρησιν και ηλεκτρικήν ενέργειαν προς φωτισμόν των κοινοχρήστων χώρων, συνιστώντα στοιχειώδη των οργανισμών τοπικής αυτοδιοικήσεως υποχρέωσιν, ης τας προς αντιμετώπισιν δαπάνας οι οργανισμοί ούτοι αντλούσιν εκ των γενικών αυτών εσόδων,...»

ΣτΕ 1950/1956 «... αποτελεί κατ' αντίθεσιν προς το κατά το άρθρο 19 παρ. 2 του προϊσχύσαντος αν.ν. 1910/1951 προβλεπόμενον τέλος προς ανταπόδοσιν της ιδιαιτέρας χρήσεως υφισταμένης τυχόν δημοτικής ή κοινοτικής υπηρεσίας φωτισμού, ουχί γνήσιον τέλος, αλλά, παρά την ως τέλους υπό του νόμου ονομασίαν του, φόρον, ου ο χαρακτήρ δεν αλλοιούται εκ του αφορισμού του εκ τούτου εσόδου εις τα ειρημένας δαπάνας φωτισμού των κοινοχρήστων δημοτικών χώρων.»

ΣτΕ 2081/2009 (Β' Τμήμα 5μ.) Η έννοια του φόρου «12. Επειδή, όπως προκύπτει από τις ως άνω διατάξεις των άρθρων 21 και 22 του β.δ. της 4.9/20.10.1958 και του άρθρου 25 παρ. 12 του Ν. 1828/1989, το ενιαίο τέλος καθαριότητας και φωτισμού προβλέπεται ως ανταποδοτικό και επιβάλλεται για παρεχόμενες από τους δήμους ή τις κοινότητες υπηρεσίες καθαριότητας των οδών, πλατειών και κοινόχρηστων εν γένει χώρων, περισυλλογής, αποκομιδής και διαθέσεως απορριμμάτων, κατασκευής και λειτουργίας κοινόχρηστων αποχωρητηρίων, καθώς και για δαπάνες φωτισμού των κοινόχρηστων χώρων....»

ΣτΕ 2081/2009 (Β' Τμήμα 5μ.) Η έννοια του φόρου «12.... Ωστόσο οι εν λόγω υπηρεσίες, η παροχή των οποίων σκοπεί στην εξυπηρέτηση σκοπών γενικού συμφέροντος, αναγόμενων, ιδίως, στο σεβασμό από την πολιτεία της ανθρώπινης αξιοπρέπειας και στην προστασία της δημόσιας υγείας, της δημόσιας τάξεως, καθώς και του περιβάλλοντος, ωφελούν, από τη φύση τους, και μάλιστα άμεσα, αόριστο κύκλο προσώπων, και όχι ειδικώς τη βαρυνόμενη με το τέλος κατηγορία υποχρέων. Συνεπώς, το εν λόγω τέλος, αφού δεν αντικρύζει ειδική αντιπαροχή προς τους βαρυνόμενους με αυτό, δεν έχει ανταποδοτικό χαρακτήρα, αλλά στην πραγματικότητα συνιστά φόρο».

ΣτΕ 60/2010 (Β' Τμήμα 7μ.) «8. Επειδή, το κατά το άρθρο 25 παρ. 12 του Ν. 1828/1989 ενιαίο τέλος προβλέπεται από τον νόμο ως ανταποδοτικό και επιβάλλεται για παρεχόμενες από τους δήμους ή τις κοινότητες υπηρεσίες καθαριότητας των οδών, πλατειών και κοινόχρηστων εν γένει χώρων, περισυλλογής, αποκομιδής και διαθέσεως απορριμμάτων, κατασκευής και λειτουργίας κοινόχρηστων αποχωρητηρίων, φωτισμού των κοινόχρηστων χώρων, καθώς και για κάθε άλλη παγίως παρεχόμενη στους πολίτες δημοτική ή κοινοτική υπηρεσία ανταποδοτικού χαρακτήρα. Δεδομένου ότι οι εν λόγω υπηρεσίες ωφελούν προεχόντως τους εγκατεστημένους στην περιοχή του οικείου οργανισμού τοπικής αυτοδιοίκησης που βαρύνονται με την καταβολή του, το τέλος αυτό έχει πράγματι ανταποδοτικό χαρακτήρα και δεν συνιστά φόρο, με συνέπεια να μην το αφορά η διάταξη του άρθρου 78 παρ. 4 του Συντάγματος».

Διακρίσεις των φόρων Ανάλογα με το φορολογικό αντικείμενο Φόροι επί του εισοδήματος Αντικείμενο: απόκτηση οικονομικών μέσων Φόροι επί της περιουσίας (ή κεφαλαίου) Αντικείμενο: κατοχή οικονομικών μέσων Φόροι επί της δαπάνης Αντικείμενο: χρήση οικονομικών μέσων

Διακρίσεις των φόρων Οικονομικός κύκλος Απόκτηση εισοδήματος Χρήση εισοδήματος Αποθησαύριση εισοδήματος