ΑΓΟΡΑ ΑΚΙΝΗΤΩΝ ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗ

ΑΓΟΡΑ ΑΚΙΝΗΤΩΝ ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗ 1 Ο ΕΞΑΜΗΝΟ 2017

Οικονομική Επισκόπηση Με βάση τα διαθέσιμα στοιχεία της Ελληνικής Στατιστικής Αρχής (προσωρινά στοιχεία, 1 ο τρίμηνο 2017), το Ακαθάριστο Εγχώριο Προϊόν (ΑΕΠ) βάσει των εποχικών διορθωμένων στοιχείων, παρουσίασε αύξηση κατά 0,4%, σε σχέση με το 4 ο τρίμηνο του 2016. Σε σύγκριση με το 1 ο τρίμηνο του 2016 παρουσίασε αύξηση κατά 0,4% (Τριμηνιαίοι Εθνικοί Λογαριασμοί-ΕΛΣΤΑΤ, 2017). Η συμφωνία για την ολοκλήρωση της δεύτερης αξιολόγησης φαίνεται ότι επηρέασε θετικά το οικονομικό κλίμα τον Ιούνιο του 2017, γεγονός το οποίο δημιουργεί ισχυρότερες προοπτικές για ανάκαμψη. Ο δυναμισμός που δείχνουν οι εξαγωγές, η βιομηχανική παραγωγή, οι λιανικές πωλήσεις και ο τουρισμός, ενδέχεται να επηρεάσουν θετικά και τους υπόλοιπους τομείς, ενώ εκτιμάται ότι έχουν συσσωρευτεί πολλές επενδυτικές ευκαιρίες προς αξιοποίηση από ιδιωτικά κεφάλαια. Εάν διατηρηθεί η ομαλότητα στην οποία έχει εισέλθει η οικονομία, πιθανότατα να επιβεβαιωθούν οι προβλέψεις για ανάπτυξη πάνω από 1,5% το 2017. Μακροοικονομικοί Παράγοντες Κατά το Α τρίμηνο του 2017, το ΑΕΠ σημείωσε αύξηση κατά 0,4%, έναντι αρχικών εκτιμήσεων της ΕΛΣΤΑΤ για μείωση κατά -0,5%, κυρίως ως αποτέλεσμα της αυξημένης ιδιωτικής κατανάλωσης και της τόνωσης των επενδύσεων, ενώ η αύξηση η αύξηση των εισαγωγών επέδρασε αρνητικά.

Οικονομική Επισκόπηση Τέλος, όσον αφορά την ανεργία, προβλέπεται μικρή πτώση τα έτη 2017 και 2018. ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΟΙΚΟΝΟΜΙΑ - ΠΡΟΒΛΕΨΕΙΣ ΕΥΡΩΠΑΪΚΗΣ ΕΠΙΤΡΟΠΗΣ ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΟΙ ΔΕΙΚΤΕΣ 2015 2016 2017 2018 ΑΕΠ (%) -0,2 0,0 2,1 2,5 Πληθωρισμός (%) -1,1 0,0 1,2 1,1 Ανεργία (%) 24,9 23,6 22,8 21,6 Ισοζύγιο Κρατικού Προϋπολογισμού (% ΑΕΠ) Δημόσιο Χρέος (% ΑΕΠ) -5,9 0,7-1,2 0,6 177,4 179,0 178,8 174,6 Πηγή: ec.europa.eu Μία συμφωνία - ορόσημο για το πρόγραμμα αποκρατικοποιήσεων της Ελληνικής Δημοκρατίας, με αναμενόμενα πολλαπλάσια οφέλη συνολικά για την ελληνική οικονομία ολοκληρώθηκε την 11 η Απριλίου με την παραχώρηση των 14 περιφερειακών αεροδρομίων από το Ελληνικό Δημόσιο στην κοινοπραξία FRAPORT AG - SLENTEL Ltd. Την ολοκλήρωση της συμφωνίας παραχώρησης των αεροδρομίων για 40 χρόνια μεταξύ του Ελληνικού Δημοσίου και της Fraport Greece υπέγραψαν οι αρμόδιοι υπουργοί, Οικονομικών, κ. Ευκλείδης Τσακαλώτος, ο Υποδομών και Μεταφορών, κ. Χρήστος Σπίρτζης και ο Εθνικής Άμυνας, κ. Πάνος Καμμένος. Εκ μέρους του ΤΑΙΠΕΔ, υπέγραψε ο Διευθύνων Σύμβουλος, κ. Αντώνης Λεούσης. Εντός των υποχρεώσεων της Κοινοπραξίας είναι να αναβαθμίσει τα αεροδρόμια μέσα στα 4 πρώτα χρόνια της παραχώρησης, ώστε να συμμορφώνονται με τα αντικειμενικά προσδιορισμένα κριτήρια Επιπέδου C, όπως αυτά καθορίζονται από την ΙΑΤΑ και στη συνέχεια να τα συντηρεί και να διατηρεί αυτά τα επίπεδα εξυπηρέτησης για όλη τη διάρκεια της παραχώρησης. Οι υποδομές και οι εγκαταστάσεις που θα κατασκευάσει ο επενδυτής περιέρχονται και αυτές στην κυριότητα του Ελληνικού Δημοσίου και επιστρέφουν σε αυτό με τη λήξη της παραχώρησης.

Κτηματαγορά Θεσσαλονίκης Η πώληση του 67% της ΟΛΘ ΑΕ σε συνδυασμό με τη συμφωνία για τα αεροδρόμια, / Sq m που περιλαμβάνει στη Φάση Α το αεροδρόμιο Μακεδονία, αναμένεται να τονώσει την οικονομία και την αγορά της πόλης. Στη μελέτη του ΙΟΒΕ με τίτλο: «Οικονομικές επιδράσεις από την ιδιωτικοποίηση του Οργανισμού Λιμένος Θεσσαλονίκης», τονίζεται η σημασία του Λιμένα Θεσσαλονίκης τόσο για την Ελλάδα, όσο και για την ευρύτερη περιοχή της Νοτιο-Ανατολικής Ευρώπης. Οι τρέχουσες πολύ δύσκολες χρηματοδοτικές συνθήκες στην Ελλάδα, καθώς και οι περιορισμοί που αντιμετωπίζει το Ελληνικό Δημόσιο στις διεθνείς αγορές κεφαλαίου, εμποδίζουν την εξασφάλιση των πόρων που απαιτούνται για την υλοποίηση των προγραμματισμένων επενδύσεων στον λιμένα. Σε αυτό το πλαίσιο η διάθεση πλειοψηφικού πακέτου μετοχών του ΟΛΘ σε στρατηγικό επενδυτή αναμένεται να οδηγήσει σε αύξηση των επενδύσεων και της δραστηριότητας στον λιμένα, με πολλαπλασιαστικές επιδράσεις στο σύνολο της ελληνικής οικονομίας. Οι εργασίες του Μετρό εξελίσσονται. Μέχρι το τέλος του 1 ου εξαμήνου, έχουν ολοκληρωθεί κατά 80% οι εργασίες Πολιτικού Μηχανικού, το 35% εργασίες Αρχιτέκτονα Μηχανικούς και 6% του Ηλεκτρολόγου Μηχανικού. Το συνολικό ποσοστό αποπεράτωσης είναι 55% (από 41% που ήταν το 2016). Στη μελέτη του ΙΟΒΕ τονίζεται ότι το μεγαλύτερο μέρος των επιδράσεων αφορά στην οικονομία της Κεντρικής Μακεδονίας. Το ΑΕΠ της περιφέρειας στην οποία βρίσκεται ο λιμένας της Θεσσαλονίκης είναι αυξημένο στο σύνολο της δεκαετίας κατά 928 εκατ. με 1,3 δισεκ. σε όρους καθαρής παρούσας αξίας. Αντίστοιχα, η απασχόληση στην περιφέρεια είναι αυξημένη κατά 31 με 41 χιλ. ανθρωποέτη εργασίας, ανάλογα με τις συνθήκες που θα επικρατήσουν ευρύτερα την επόμενη δεκαετία. Η πώληση της αγοράς Μοδιάνο από την One Outlet S.A. ολοκληρώθηκε, έπειτα από την υπογραφή των συμφωνητικών, σύμφωνα με τα οποία το ΤΑΙΠΕΔ μεταβιβάζει το 43,63% εξ αδιαιρέτου της ιδιοκτησίας στον επενδυτή. Στο επενδυτικό πλάνο του αγοραστή είναι η άμεση αξιοποίηση του ακινήτου. Τα πλεονεκτήματα αναμένεται να είναι πολλαπλά τόσο για το ίδιο το κτίριο, όσο και για την συνολική αναβάθμιση της περιοχής. Στην ουσία πρόκειται για επένδυση που θα ξαναδώσει στο ιστορικό αυτό κτίριο την παλιά του αίγλη.

Γραφειακοί Χώροι Η αγορά των γραφείων παρουσιάζει και για το Α' εξάμηνο του 2017 σταθερή πορεία με μικρά δείγματα αύξησης της ζήτησης. Η αύξηση της ζήτησης αφορά κυρίως τη μίσθωση γραφειακών χώρων υψηλών προδιαγραφών ή γραφεία στο κέντρο της πόλης. Η ζήτηση αφορά κυρίως χώρους επιφάνειας 100-200 τμ, με την προϋπόθεση ότι πληρούν κάποιες βασικές προδιαγραφές. Υπάρχουν βέβαια και κάποιες υγιείς εταιρείες, οι οποίες εκμεταλλευόμενες την πτώση των αξιών αναζητούν χώρους προς αγορά. Η εκτιμώμενη μικτή απόδοση για γραφειακούς χώρους κυμαίνεται σε 8,0-9,0%. Δεν υπάρχει επενδυτικό ενδιαφέρον για γραφειακούς χώρους στην Θεσσαλονίκη, κυρίως γιατί η διαθεσιμότητα αφορά γραφεία χαμηλού βαθμού συντήρησης, ενώ λίγες είναι οι διεθνείς εταιρείες που δραστηριοποιούνται στην πόλη και προσελκύουν επενδυτικό ενδιαφέρον. Τιμές πώλησης γραφείων / sqm Τιμές μίσθωσης γραφείων /sqm Τάσεις Αγοράς Ενοίκια Απόδοση Διαθεσιμότητα ΓΡΑΦΕΙΑ Απορρόφηση κενών

Εμπορικά Καταστήματα Από το τέλος του 2015 η αγορά των καταστημάτων στη Θεσσαλονίκη άρχισε να εμφανίζει σημάδια ανάκαμψης κυρίως όσον αφορά την διαθεσιμότητα καταστημάτων στις εμπορικές αρτηρίες της πόλης. Κατά τη διάρκεια του 2016 η τάση αυτή συνεχίστηκε και έφερε και μικρή αύξηση στα μισθώματα της οδού Τσιμισκή, ενώ το 1 ο εξάμηνο του 2017 επανήλθε και ο «αέρας» στο τραπέζι των διαπραγματεύσεων. Η Εθνική Leasing ανακοίνωση διαγωνισμό για την πώληση του εμπορικού πολυκαταστήματος επί της Τσιμισκή 64, όπου στεγαζόταν ο Fokas sport. Η τοποθεσία του κτιρίου είναι ιδιαίτερα εμπορική. Η ημερομηνία του διαγωνισμού έχει οριστεί για τις 7 Ιουλίου με τιμή εκκίνησης προσφορών τα 6,8 εκ. Άλλο ένα ιστορικό κτίριο επί της Λεωφ. Νίκης αναμένεται να πουληθεί μέσω διαγωνιστικής διαδικασίας, την οποία ανακοίνωσε η Eurobank. Πρόκειται για ένα από τα πλέον γνωστά παλιά στέκια της Θεσσαλονίκης, το εστιατόριο Όλυμπος Νάουσα, που στεγαζόταν σε ένα εξαιρετικού κάλους διατηρητέο κτίριο στο κέντρο της Θεσσαλονίκης. Ως γενικό φαινόμενο είναι η πολύ χαμηλή διαθεσιμότητα καταστημάτων στο κέντρο της Θεσσαλονίκης. ΦΩΚΑΣ ΟΛΥΜΠΟΣ ΝΑΟΥΣΑ

Εμπορικά Καταστήματα Τον Ιούνιο του 2017, ο όμιλος Fais αγόρασε την πλέον καθιερωμένη εταιρία στο χώρο της υπόδησης και των αξεσουάρ σε Ελλάδα και Κύπρο, έχοντας σημαντική παρουσία με τα καταστήματα ΚΑΛΟΓΗΡΟΥ, TOD S, SALVATORE FERRAGAMO, HOGAN, ΧΑΡΑΛΑΣ, NINE WEST. Ενοίκια Αποδόσεις Τάσεις Αγοράς Το πρώτο κατάστημα Καλογήρου άνοιξε το 1890 και στην πορεία η δράση του διευρύνθηκε, σχηματίζοντας συνεργασίες σημαντικές με πολλούς συνεργάτες τόσο στην Ελλάδα όσο και στο εξωτερικό. Το πρώτο κατάστημα outlet Καλογήρου αναμένεται να ξεκινήσει τη λειτουργία του στο One Salonica εντός του 2 ου εξαμήνου 2017. Διαθεσιμότητα Απορρόφηση κενών Τιμές μίσθωσης καταστημάτων /τμ Όσον αφορά τις τοπικές αγορές, φαίνεται ότι και εκεί υπάρχει σχετική αύξηση στη ζήτηση, κυρίως από εγχώριες εταιρείες. Τιμές πώλησης καταστημάτων ` PPH ΚΑΛΟΓΗΡΟΥ PHOTO

Αγορά Κατοικίας Σύμφωνα με την έρευνα της Τράπεζας της Ελλάδος, οι τιμές κατοικιών στη Θεσσαλονίκη και γενικότερα στην Ελλάδα έχουν αρχίσει να σταθεροποιούνται. Είναι σημαντικό βέβαια να σημειωθεί ότι από την αρχή της κρίσης μέχρι σήμερα, η συνολική μείωση των τιμών κατοικίας στην Ελλάδα υπερβαίνει το 43% και προσεγγίζει το 45% στα δύο μεγάλα αστικά κέντρα της Αθήνας και της Θεσσαλονίκης. Η μεγαλύτερη ζήτηση για αγορά κατοικίας αφορά παλιάς κατασκευής διαμερίσματα επιφάνειας μέχρι 130 τμ. Παραμένει ενεργή η ζήτηση από ξένους επενδυτές με σκοπό την απόκτηση visa με την πλειοψηφία να προέρχεται από την Τουρκία. Τις μεγαλύτερες πτώσεις στις αξίες κατοικιών υπέστη οι ακριβές κατοικίες. Είναι ενδεικτικό ότι διαμερίσματα τα οποία πωλούνταν προ δεκαετίας πωλούνταν προς 14.000/ τμ, ενώ σήμερα τα αντίστοιχα τιμήματα δεν ξεπερνούν τις 5.000 / τμ. Η μίσθωση αξιόλογων κατοικιών παραμένει σε σταθερά καλά επίπεδα, αφού τα μισθώματα έχουν πλέον σταθεροποιηθεί σε προσιτά για την εποχή τιμήματα. Σημαντικό παράγοντα επιλογής παίζουν οι παροχές (θέση στάθμευσης, θέρμανση, εξοικονόμηση ενέργειας) οι οποίες επηρεάζουν το ετήσιο οικογενειακό προϋπολογισμό.

Αποθηκευτικοί & Βιομηχανικοί χώροι Πλειοδότρια για την απόκτηση του 67% του Οργανισμού Λιμένος Θεσσαλονίκης (ΟΛΘ) ανεδείχθη από το ΤΑΙΠΕΔ η ένωση των εταιρειών «Deutsche Invest Equity Partners GmbH», «Belterra Investments Ltd.» και «Terminal Link SAS», μετά από τη σημαντικά βελτιωμένη προσφορά που υπέβαλε. Deutsche Invest Equity Partners είναι μία γερμανική ιδιωτικών κεφαλαίων εταιρεία, η Terminal Link είναι θυγατρική της Γαλλικής CMA CGM εταιρεία μεταφοράς εμπορευματοκιβωτίων και ναυτιλιακών εταιρειών που ανήκει σε έναν Γάλλο-Λιβανέζο επιχειρηματία και η Belterra Investments ανήκει στον ελληνορώσο επενδυτή Ιβάν Σαββίδη. PHOTO Όπως ανακοινώθηκε από το ΤΑΙΠΕΔ, κατά την αξιολόγηση της βελτιωτικής οικονομικής προσφοράς, ελήφθησαν υπόψη καθεμία από τις αποτιμήσεις, τις οποίες εκπόνησαν δύο διαφορετικοί αποτιμητές για τον ΟΛΘ και ανακήρυξε τη συγκεκριμένη ανωτέρω ένωση ως πλειοδότη. Σύμφωνα με το Ταμείο, η εξέλιξη αυτή σηματοδοτεί μια νέα εποχή για το λιμάνι της Θεσσαλονίκης, τις προοπτικές οικονομικής ανάπτυξης της Βόρειας Ελλάδας και της χώρας συνολικά. ΔΙΑΜΕΤΑΚΟΜΙΣΤΙΚΟ ΚΕΝΤΡΟ Η βελτιωμένη οικονομική προσφορά προβλέπει την καταβολή 231,926,000 για την απόκτηση του 67% των μετοχών της ΟΛΘ ΑΕ.. Η συνολική αξία της συμφωνίας ανέρχεται σε 1,1 δισ. Ευρώ και περιλαμβάνει, μεταξύ άλλων, την προαναφερόμενη προσφορά ύψους 231.926.000 ευρώ, τις υποχρεωτικές επενδύσεις ύψους 180 εκατ. Ευρώ κατά την επόμενη επταετία και τα αναμενόμενα έσοδα από τη σύμβαση παραχώρησης για την Ελληνική Δημοκρατία,, σε ποσό που θα υπερβαίνει τα 170 εκατ.. ΛΙΜΑΝΙ

Ξενοδοχεία- Τουρισμός Αύξηση έως και 10% αναμένεται να καταγραφεί φέτος από την εισερχόμενη τουριστική κίνηση στη Χαλκιδική, όπου έχουν προγραμματιστεί νέες επενδύσεις συνολικού ύψους 350 εκατ. Ευρώ για τη λειτουργία ξενοδοχειακών μονάδων υψηλών προδιαγραφών. Αυτό αναφέρθηκε, μεταξύ άλλων, από τον Πρόεδρο του Οργανισμού Τουριστικής Ανάπτυξης Χαλκιδικής και τον Σύνδεσμο Ξενοδοχείων στη Χαλκιδική, Γρηγόρη Τάσιο, μιλώντας σε εκδήλωση που διοργάνωσε ο Δήμος Κασσάνδρας. Φέτος ξεκινάει η λειτουργία του ξενοδοχείου Eagles Villas με χωρητικότητα 42 κατοικιών του ομίλου Tor Hotel Group, που βρίσκεται σε μικρή απόσταση από την Ουρανούπολη και το Sani Dunes με χωρητικότητα 136 δωματίων στο Sani Resort. Το Sani Dunes, που άνοιξε τον Ιούνιο του 2017, το νέο Sani Dunes προσφέρει μια εκλεπτυσμένη ατμόσφαιρα ακριβώς δίπλα στη Μαρίνα Sani.

ΕΛΛΑΔΑ ΑΘΗΝΑ Λ. Βουλιαγμένης 15, 116 36 Τηλ: +30-210 7 567 567 Fax: +30-210 7 567 267 office@danos.gr ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗ Ίωνος Δραγούμη 4, 546 24 Τηλ: +30-2310 244962,3 Fax: +30-2310 224781 info.thes@danos.gr www.danos.gr ΧΑΝΙΑ Ηρώων Πολυτεχνείου 3, 731 33, Κρήτη Τηλ.: +30 28210 50900 Fax: +30 28210 59700 info.crete@danos-melakis.gr ΗΡΑΚΛΕΙΟ Δουκός Μποφώρ 7, 712 02, Κρήτη Τηλ.: +30 2810 282822 Fax: + 30 2810 282822 info.crete@danos-melakis.gr ΚΥΠΡΟΣ ΛΕΥΚΩΣΙΑ Ι. Χατζηιωσήφ 35, 2027, Στρόβολος Τηλ: +357-22317031 Fax: +357-22317011 sales@danos.com.cy ΛΕΜΕΣΟΣ Γλάδστωνος 69, 3040, Acropolis Centre, Κατάστημα 10 Τηλ: +357-25343934 Fax: +357-25343933 limassoldanos@danos.com.cy www.danos.com.cy ΣΕΡΒΙΑ ΒΕΛΙΓΡΑΔΙ Milutina Milankovica Str. 9z/I 11070 New Belgrade Tηλ.: +381 11 2600 603 Fax: +381 11 2601 571 office@danos.rs www.danos.rs www.danos-melakis.gr

ΠΡΟΕΙΔΟΠΟΙΗΣΗ Η έκθεση αυτή δημοσιεύεται μόνο για γενικές πληροφορίες. Παρά το γεγονός ότι έχουν χρησιμοποιηθεί υψηλά πρότυπα για την άντληση των πληροφοριών, την ανάλυση, την προβολή και τις προβλέψεις που παρουσιάζονται στην παρούσα έκθεση, καμία νομική ευθύνη δεν μπορεί να γίνει αποδεκτή από τη ΔΑΝΟΣ ή BNP PARIBAS Real Estate, για οποιαδήποτε απώλεια ή ζημία που ενδέχεται να προκύψει από το περιεχόμενο του παρόντος εγγράφου. Τυχόν αναπαραγωγή ολόκληρου ή τμήματος του εγγράφου μπορεί να επιτραπεί μόνο με την σχετική αναφορά στην έρευνα της ΔΑΝΟΣ. www.danos-group.com www.realestate.bnpparibas.com