2ο Φεστιβάλ Τέχνης για τα Ανθρώπινα ικαιώµατα 20 25 Νοεµβρίου 2002, Εθνικό Ίδρυµα Ερευνών Παρουσίαση αποτελεσµάτων Ερωτηµατολογίου Συµπληρωθέντα Ερωτηµατολόγια : 128
Το προφίλ του Κοινού
Το κοινό του BioVision ενδιαφέρεται περισσότερο για θέµατα Επιστήµης και Τεχνολογίας παρά για θέµατα Πολιτικής 80,0% 70,0% 60,0% 50,0% 40,0% 30,0% 20,0% 10,0% 0,0% 52,8% 30,7% Πολιτική Με ενδιαφέρει 16,5% 75,4% 20,6% 4,0% Επιστήµη και Τεχνολογία Συχνά Ενίοτε Σπάνια
Ωστόσο, διαθέτει περισσότερη πληροφόρηση για θέµατα Πολιτικής, παρά για θέµατα Επιστήµης και Τεχνολογίας Έχω πληροφόρηση για 60,0% 50,0% 55,6% 45,5% 45,5% Συχνά Ενίοτε Σπάνια 40,0% 30,2% 30,0% 20,0% 10,0% 14,3% 8,9% 0,0% Πολιτική Επιστήµη και Τεχνολογία
Η πληροφόρηση του κοινού για θέµατα Βιοτεχνολογίας προέρχεται κυρίως από εφηµερίδες, περιοδικά και την τηλεόραση, ενώ κυµαίνεται σε χαµηλά επίπεδα η πληροφόρηση µέσω του ιαδικτύου Κατά τους τελευταίους 3 µήνες, έχετε ακούσει ή διαβάσει σχετικά µε την τ Βιοτεχνολογία; 60,0% 50,0% 50,8% 40,0% 30,0% 38,3% 31,3% 20,0% 10,0% 16,4% 16,4% 23,4% 20,3% 0,0% OXI Εφηµερίδες Περιοδικά Ραδιόφωνο Τηλεόραση Έκθεση / Φεστιβάλ Internet 7,0% εν θυµάµαι την πηγή
Το κοινό αισθάνεται περισσότερη σιγουριά ως προς την κατανόηση πολιτικών συζητήσεων παρά ως προς την κατανόηση θεµάτων εν γένει Τεχνολογίας και ειδικά Βιοτεχνολογίας 60,0% 50,0% 40,0% 30,0% 20,0% 10,0% 31,5% 39,4% Αισθάνοµαι σιγουριά ως προς 29,1% 32,0% 52,8% 15,2% 50,8% 32,5% 16,7% 24,0% 49,6% Συχνά Ενίοτε Σπάνια 26,4% 20,6% 30,2% 49,2% 0,0% Επιλογή τροφίµων καλής ποιότητος Κατανόηση θεµάτων Τεχνολογίας Κατανόηση πολιτικών συζητήσεων Αναζήτηση τεχνολογικής πληροφόρησης Συζήτηση θεµάτων Βιοτεχνολογίας
Το προηγούµενο συµπέρασµα έρχεται να ενισχύσει η αυθόρµητη απάντηση των ερωτηθέντων πώς πρέπει να ενηµερωθούν σχετικά µε βιοτεχνολογικές εφαρµογές Πρέπει να διαβάσω σχετικά µε βιοτεχνολογικές εφαρµογές 2% 5% Συµφωνώ ιαφωνώ 93%
Όσον αφορά τα επιστηµονικά θέµατα, το κοινό του BioVision δείχνει ιδιαίτερη εµπιστοσύνη στις δηµοσιεύσεις της επιστηµονικής κοινότητας, στις ειδικευµένες εκδηλώσεις / φεστιβάλ, στις περιβαλλοντικές οργανώσεις και στους ιατρούς, ενώ διχασµένο εµφανίζεται στην εµπιστοσύνη σε εφηµερίδες και περιοδικά Εµπιστοσύνη σε πηγές πληροφοριών για επιστηµονικά θέµατα 100,0% 90,0% 80,0% 70,0% 60,0% 50,0% 40,0% 30,0% 20,0% 10,0% 0,0% 91,3% 6,3% 2,4% ηµοσιεύσεις επιστηµονικής κοινότητας 76,8% 12,0% 11,2% Ειδικευµένες εκθέσεις / εκδηλώσεις / φεστιβάλ 73,6% 16,0% 10,4% Ανακοινώσεις περιβαλλοντικών οργανώσεων 71,2% 16,8% 12,0% Ανακοινώσεις ιατρών / Ιατρικών συλλόγων 67,5% 19,8% 12,7% ελτία Ινστιτούτων καταναλωτών Εµπιστεύοµαι εν εµπιστεύοµαι 46,0% 44,4% 9,5% Εφηµερίδες / Περιοδικά
Αντιθέτως,, οι ερωτηθέντες δεν εµπιστεύονται τις διαφηµίσεις, τις ανακοινώσεις της Βιοµηχανίας καθώς και της Κυβερνήσεως, ενώ αξιοσηµείωτο είναι το γεγονός ότι σχεδόν 1 στους 4 ερωτηθέντες δεν δ έχουν σαφή θέση έναντι των ανακοινώσεων της Εκκλησίας επί των επιστηµονικών θεµάτων 00,0% 90,0% 80,0% 70,0% 60,0% 50,0% 40,0% 30,0% 20,0% 10,0% 0,0% Εµπιστοσύνη σε πηγές πληροφοριών για επιστηµονικά θέµατα 0,8% 91,9% 7,3% ιαφηµίσεις πολύκατ/µάτων 13,5% 71,4% Ανακοινώσεις Βιοµηχανίας 15,1% 16,1% Εµπιστεύοµαι εν εµπιστεύοµαι 70,2% 13,7% Κυβερνητικές ρυθµίσεις / ανακοινώσεις 10,7% 67,2% 22,1% Ανακοινώσεις / δηµοσιεύσεις παραγωγών 15,3% 58,1% Ανακοινώσεις / τοποθετήσεις Εκκλησίας 26,6% 26,0% 54,5% 19,5% Επιστήµονες που εργάζονται στην Βιοµηχανία
Ακολουθούν κατόπιν κάποιες ερωτήσεις βιοτεχνολογικού περιεχοµένου επί των οποίων τοποθετείται το κοινό του BioVision δίνοντας σε γενικές γραµµές σωστές απαντήσεις
Η κλωνοποίηση οργανισµών παράγει όµοια αντίγραφα αυτών Υπάρχουν βακτήρια που ζουν στα απόνερα; 8% 6% 0% 16% 86% 84% Σωστό Σωστό Λάθος Λάθος
Μόνο οι γενετικά τροποποιηµένες τοµάτες περιέχουν γονίδια Η µαγιά της µπύρας αποτελείται από ζωντανούς οργανισµούς 18% 6% 21% 4% Σωστό Λάθος 76% Σωστό Λάθος 75%
Στα γονίδια της µητέρας βρίσκεται η πληροφορία για το φύλο του παιδιού Πάνω από τα µισά ανθρώπινα γονίδια είναι πανοµοιότυπα µε αυτά του χιµπαντζή 15% 18% 30% 67% Σωστό Λάθος 7% Σωστό Λάθος 63%
Τα γενετικά τροποποιηµένα ζώα είναι πάντα µεγαλύτερα από τα µη τροποποιηµένα Τρώγοντας γενετικά τροποποιηµένα τρόφιµα υπάρχει κίνδυνος για γενετική τροποποίηση του καταναλωτή 33% 9% 28% 19% Σωστό Λάθος 58% Σωστό Λάθος 53%
Είναι δυνατή η µεταφορά γονιδίων από ένα ζώο σε ένα φυτό Η εγκληµατική συµπεριφορά προκαθορίζεται γενετικά 8% 42% 32% 21% 20% Σωστό Λάθος Σωστό Λάθος 47%
Απόψεις του κοινού επί γενικότερων θεµάτων Φύση Κοινωνία - Οικονοµία Υγεία Τρόφιµα Περιβάλλον
Το κοινό του BioVision πιστεύει πώς η φύση είναι ευαίσθητη και καταστρέφεται εύκολα, κατά συνέπεια δεν είναι ανθεκτική στην ανθρώπινη επέµβαση. Παρόλα αυτά, αξιοσηµείωτο είναι το γεγονός πώς σχεδόν οι µισοί από τους ερωτηθέντες θεωρούν αναπόφευκτη την εκµετάλλευσή της % 9% 8% 17% 75% Η φύση είναι ευαίσθητη και καταστρέφεται εύκολα Η εκµετάλλευση της φύσης είναι αναπόφευκτη 6% 75% Η φύση είναι ανθεκτική στην ανθρώπινη επέµβαση 44% ΦΥΣΗ 50% Συµφωνώ ιαφωνώ
Επιπλέον,, οι ερωτηθέντες θεωρούν στην συντριπτική τους πλειοψηφία την κοινωνική σταθερότητα απαραίτητη, αλλά σχεδόν οι µισοί επισηµαίνουν πώς η παγκοσµιοποίηση είναι απειλή. Οι περισσότεροι πάντως πιστεύουν ότι η οικονοµική ανάπτυξη συµβάλλει στην ποιότητα ζωής 10% 13% 18% 49% 77% Η κοινωνική σταθερότητα είναι απαραίτητη 33% Η παγκοσµιοποίηση απειλή στις µέρες µας Η οικονοµική ανάπτυξη υµβάλλει στην ποιότητα ζωής 24% 7% ΚΟΙΝΩΝΙΑ - ΟΙΚΟΝΟΜΙΑ Συµφωνώ ιαφωνώ 69%
Στην εφαρµογή της Βιοτεχνολογίας ως προς τον εντοπισµό κληρονοµικών ασθενειών το κοινό ανταποκρίνεται θετικά, ενώ κρατά κριτική στάση έναντι στην παραγωγή οργάνων για µεταµόσχευση από ζώα καθώς και στην κλωνοποίηση ανθρώπινων ιστών για χρήση από ασθενείς 24% 9% 5% 14% 18% 11% 6% Χρησιµοποίηση Βιοτεχνολογίας για εντοπισµό κληρονοµικών ασθενειών 50% 45% Εισαγωγή γονιδίων σε ζώα για παραγωγή οργάνων για µεταµόσχευση 18% 20% 12% 10% Κλωνοποίηση ανθρώπινων κυττάρων κακ ιστών για χρήση από ασθενείς 27% ΓΕΙΑ 31% Απλώς το έχω ακουστά Είναι χρήσιµη Έχει ρίσκο Είναι ηθικά αποδεκτή Πρέπει να υποστηρίζεται
Στην εφαρµογή της Βιοτεχνολογίας στον τοµέα της Υγείας οι ερωτηθέντες στην συντριπτική τους πλειοψηφία συµφωνούν µε τον προγεννητικό έλεγχο καθώς και µε τα γενετικά τεστ για την πρόληψη σοβαρών ασθενειών. ιαφωνούν όµως έντονα µε την κλωνοποίηση εµβρύων για τα άτεκνα ζευγάρια 8% 9% 7% 14% 78% Προγεννητικός έλεγχος στα έµβρυα για σοβαρές ασθένειες 14% 84% Γενετικά τεστ για πρόληψη σοβαρών ασθενειών 16% Κλωνοποίηση εµβρύων για άτεκνα ζευγάρια ΥΓΕΙΑ Συµφωνώ ιαφωνώ 70%
Στον τοµέα των Τροφίµων το κοινό θεωρεί πώς έχει ρίσκο η επέµβαση στα τρόφιµα για βελτίωση της θρεπτικότητάς τους καθώς και η εισαγωγή γονιδίων σε φυτά ώστα να γίνουν ανθεκτικότερα. Επίσης οι ερωτηθέντες διαφωνούν κατηγορηµατικά µε την εισαγωγή γενετικά τροποποιηµένων τροφίµων στο εστιατόριο Χρησιµοποίηση Βιοτεχνολογίας για βελτίωση της θρεπτικότητας των τροφίµων 2% 9% 23% Εισαγωγή γονιδίων σε φυτά για προστασία τους από έντοµα / παράσιτα 10% 5% 17% 15% 18% 48% 53% Απλώς το έχω ακουστά Είναι χρήσιµη Έχει ρίσκο Είναι ηθικά αποδεκτή Πρέπει να υποστηρίζεται 9% 12% Γενετικά τροποποιηµένα τρόφιµα στο εστιατόριο ΤΡΟΦΙΜΑ 79% Συµφωνώ ιαφωνώ
Η µόνη περίπτωση για την οποία το κοινό του BioVision θα αντιµετώπιζε πιο ευνοϊκά την αγορά γενετικά τροποποιηµένων τροφίµων θα ήταν εφόσον αυτά περιείχαν λιγότερα φυτοφάρµακα, χωρίς και πάλι να συµφωνούν απόλυτα οι ερωτηθέντες µε την αγορά αναλόγων προϊόντων 90,0% 80,0% 70,0% 60,0% 50,0% 40,0% 30,0% 20,0% 10,0% 0,0% ΤΡΟΦΙΜΑ 18,8% Θα αγόραζα γενετικά τροποποιηµένα τρόφιµα αν 75,8% 5,5% ΠΡΟΟΠΤΙΚΗ ΙΕΡΕΥΝΗΣΗ 12,5% 80,5% 7,0% 31,3% 57,8% 10,9% Είχαν λιγότερο λίπος Ήταν φθηνότερα Περιείχαν λιγότερα φυτοφάρµακα Συµφωνώ ιαφωνώ 18,0% 77,3% 4,7% Ήταν πιο γευστικά
Όσον αφορά το Περιβάλλον, οι ερωτηθέντες εµφανίζονται διχασµένοι για τη χρήση γενετικά τροποποιηµένων οργανισµών για παραγωγή λιγότερο επιβλαβών απορρυπαντικών, αλλά παραπάνω από τους µισούς συµφωνούν µε την άποψη πώς η Βιοτεχνολογία διαταράσσει το Περιβάλλον ησιµοποίηση γενετικά τροποποιηµένων γανισµών για την παραγωγή ορρυπαντικών λιγότερο βλαβερών 4% α το περιβάλλον 20% 16% 30% Απλώς το έχω ακουστά Είναι χρήσιµη Έχει ρίσκο Είναι ηθικά αποδεκτή Πρέπει να υποστηρίζετ 30% 18% 52% Η Βιοτεχνολογία διαταράσσει την ισορροπία στο περιβάλλον Συµφωνώ ιαφωνώ ΠΕΡΙΒΑΛΛΟΝ 30%
Οι ερωτηθέντες εµπιστεύονται τη χρήση των γενετικών πληροφοριών κατά συντριπτική πλειοψηφία σε ιατρούς, ερευνητές Βιοτεχνολογίας καθώς και σε οικογένειες ασθενών, αλλά είναι κατηγορηµατικά αντίθετοι µε την πρόσβαση ασφαλιστικών εταιριών και εργοδοτών. Ενδιαφέρον παρουσιάζει η σχετικά υψηλή εµπιστοσύνη που δείχνουν στα εγκληµατολογικά τµήµατα της Αστυνοµίας 100,0% 90,0% 80,0% 70,0% 60,0% 50,0% 40,0% 30,0% 20,0% 10,0% 0,0% Ποιοι θα πρέπει να έχουν πρόσβαση σε γενετικές πληροφορίες; 95,6% 2,2% 2,2% Γιατροί 70,1% 17,3% 12,6% Ερευνητές Βιοτεχνολογίας / Στατιστικοί Αναλυτές 66,7% 23,0% 10,3% Οικογένεια ασθενούς ΝΑΙ ΌΧΙ 40,7% 52,7% Εγκλ. Τµήµατα Αστυνοµίας 6,6% 6,4% 87,9% Εργοδότες / Υπεύθυνοι Προσλήψεων 5,7% 7,3% 89,5% Ασφαλιστικές Εταιρίες 3,2% 4,0% 89,6% 6,4% ηµόσιες Ασφαλίσεις / Γραφεία Συντάξεων
Τελειώνοντας,, ενθαρρυντικό στοιχείο αποτελεί το γεγονός πως το κοινό του BioVision είναι ενθουσιώδες για δηµόσιες συζητήσεις και ενηµέρωση σε θέµατα που αφορούν την Βιοτεχνολογία Συµµετοχή σε δηµόσια συζήτηση για τη Βιοτεχνολογία 3% 12% Συµφωνώ ιαφωνώ 85%