Δείγμαηα γεκκεηηθμύ ζοζηήμαημξ ηαονμύια Ιπάθα Γπ. Ηαζεγήηνηα Ανεηαίεημ Κμζμθμμείμ
(Πάκμξ Κ. Δενμγηάκκεξ, Ζαηνηθέξ Γθδόζεηξ Σεπκόγναμμα, 2005)
Φ.Χ. ημο θόιπμο ζηεκ ακαπαναγςγηθή ειηθία (ζε θζίκμοζα ζεηνά ζοπκόηεηαξ) Γαιαθημβάθηιιμη S. epidermidis G. vaginalis Δηθζενμεηδή Πεπημζηνεπηόθμθθμη Bacteroides spp Αενόβημη ζηνεπηόθμθθμη (εθηόξ μμάδαξ Α) E. coli Veillonella spp Fusobacterium spp Clostridium spp Candida spp Άιια Gram-ανκεηηθά βαθηενίδηα S. aureus S. agalactiae (Reese RE & Betts RF: A practical approach to infectious diseases, 1991)
Δηαθομάκζεηξ ζηε Φ.Χ. ημο γεκκεηηθμύ ζοζηήμαημξ ηεξ γοκαίθαξ Πνμεθεβεία Γκηενμβαθηενηαθά Γαιαθημβάθηιιμη Ακαπαναγςγηθή ειηθία: - 1 μ μηζό ημο θύθιμο - 2 μ μηζό ημο θύθιμο Ακαενόβηα, Γκηενμβαθηενηαθά, ηνεπ. μμάδαξ Β Γαιαθημβάθηιιμη, Gram (+) αενόβηα Γγθομμζύκε Γαιαθημβάθηιιμη, Candida spp Ακαενόβηα Γμμεκόπαοζε Αενόβηα Gram (-) βαθη (θονίςξ E. coli) Γαιαθημβάθηιιμη Υνήζε ακηηζοιιεπηηθώκ - δηάθναγμα - εκδμμεηνηθά ζπεηνάμαηα - per os E. coli Ακαενόβηα, ηνεπηόθμθθμη μμάδαξ Β Γαιαθημβάθηιιμη, Candida Υνήζε ακηηβημηηθώκ Γκηενμβαθηενηαθά, Ιύθεηεξ Γαιαθημβάθηιιμη Υεην/θή γοκαηθμιμγηθή επέμβαζε Γκηενμβαθηενηαθά, Bacteroides Γαιαθημβάθηιιμη (Reese RE & Betts RF: A practical approach to infectious diseases, 1991)
Παναπεμπηηθό Οκμμαηεπώκομμ Θάιαμμξ ΑΙ Ειηθία Γγθομμζύκε ΣΓΡ Πηζακή δηάγκςζε ή θιηκηθά ζομπηώμαηα Δείγμα πμο απμζηέιιεηαη Πηζακά παζμγόκα πμο ακαδεημύκηαη
Κμιπίηηδεξ (ακαπαναγςγηθή ειηθία) Αίηηα Ιε εηδηθή: G. vaginalis, ακαενόβηα (Prevotella, Bacteroides, Mobiluncus, Peptostreptococcus), M. hominis Ιοθεηηαζηθή: C. albicans + non albicans είδε Σνηπμμμκαδηθή: T. vaginalis S. pyogenes S. aureus Γκηενμβαθηενηαθά H. influenzae N. gonorrhoeae (Isenberg H, 2004 / Health Protection Agency, 2005)
Αηδημθμιπίηηδεξ-πνμεθεβηθή ειηθία Αίηηα S. pyogenes S. aureus H. influenzae Enterococcus Shigella Salmonella Enterobius vermicularis Candida G. vaginalis, ακαενόβηα, M. hominis Άιια μοθμπιάζμαηα N. gonorrhoeae πηζακή C. trachomatis ζελμοαιηθή T. vaginalis θαθμπμίεζε (Joishy et al, 2005 / Health Protection Agency, 2005 / Dei et al, 2010 / Matytsina et al, 2010)
Enterobius vermicularis (Joishy et al, BMJ, 2005)
Κμιπίηηδεξ (μεηεμμεκμπαοζηαθή ειηθία) Αίηηα Ιοθεηηαζηθή: C. albicans + non albicans είδε Ιε εηδηθή: G. vaginalis, ακαενόβηα, M. hominis C. trachomatis E. coli Klebsiella Proteus Enterococcus (Burton & Reid, 2002 /Devillard et al, 2004 / Health Protection Agency, 2005) (Stika C, 2010)
Κμιπηθό δείγμα Λήρε (EME, 2001)
ph ημο θόιπμο
Κμιπηθό Άμεζμ κςπό: θ.μ.
Κμιπηθό Άμεζμ κςπό: θ.μ. (<30 ), KOH 10% (>2 ) Πομζθαίνηα Clue cells Trichomonas vaginalis: θίκεζε Mύθεηεξ
Με εηδηθή θμιπίηηδα Κνηηήνηα Amsel (Amsel et al: Am J Med, 1983) Δεκ πνεηάδεηαη θ/α! Υνεηάδμκηαη 3 από ηα αθόιμοζα 4: ιεπηό, γθνηδόαζπνμ έθθνημα ph ημο θόιπμο > 4,5 μζμή «ρανίιαξ» ζημ θμιπηθό έθθνημα μεηά από πνμζζήθε ΗΟΕ 10% παναγςγή πηεηηθώκ αμηκώκ (Whiff test) «clue cells» ζε κςπό παναζθεύαζμα
Με εηδηθή θμιπίηηδα Κνηηήνηα Hay/Ison (Hay & Ison, Sex Transm Infect, 2002), Gram πνώζε x1000 Grade I: θοζημιμγηθό (επηθνάηεζε ηςκ γαιαθημβαθίιιςκ) Grade II: εκδηάμεζμ (μηθηή ακάπηολε γαιαθημβαθίιιςκ με άιια είδε μηθνμβίςκ αλημιόγεζε με θιηκηθά ζημηπεία ή/θαη επακάιερε) Grade III: παζμιμγηθό BV (απμοζία ή ειάπηζημη γαιαθημβάθηιιμη + ανηζμό G. vaginalis θαη άιιςκ εηδώκ μηθνμβίςκ)
Με εηδηθή θμιπίηηδα Κνηηήνηα Nugent (Nugent et al, J Clin Microbiol, 1991), Gram πνώζε x1000 Ανηζμόξ γαιαθημβαθίιιςκ Βαζμόξ Ανηζμόξ Gardnerella + Prevotella Βαζμόξ Ανηζμόξ Mobiluncus Βαζμόξ >30 0 >30 4 >30 4 5-30 1 5-30 3 5-30 3 2-4 2 2-4 2 2-4 2 1-2 3 1-2 1 1-2 1 0 4 0 0 0 0 Αλημιόγεζε: 0-3: θοζημιμγηθό 4-6: εκδηάμεζμ: πηζακή με-εηδηθή θμιπίηηδα (BV) κα αλημιμγεζεί με θιηκηθά ζημηπεία > 6: παζμιμγηθό: με-εηδηθή θμιπίηηδα
Τεζη γηα ηαπεία ακίπκεοζε Test Methodology: Colorimetric Units in which test result is reported: Positive or Negative Time to result: 2 minutes
Τνηπμμμκαδηθή θμιπίηηδα ph 5 Κςπό παναζθεύαζμα (<30 ) Ηαιιηένγεηα ( gold standard ): ογνό ζνεπηηθό οιηθό Diamond, 37 C, αενμβίςξ, 4 μένεξ Έημημα ζοζηήμαηα θ/αξ
ph <4,5 Μοθεηηαζηθή θμιπίηηδα Κςπό παναζθεύαζμα KOH 10% (>2 ) Gram πνώζε Ηαιιηένγεηα
Καιιηένγεηεξ Απαναίηεηα ζνεπηηθά οιηθά Αημαημύπμ άγαν MacConkey agar Chocolate agar Thayer-Martin Sabouraud Dextrose agar
Κμιπηθό δείγμα Γγθομμζύκε S. agalactiae θύεζε: μεηάδμζε ζημ κεμγκό: θμνεία (θόιπμ θαη μνζό): 35 37 εβδ θύεζεξ Gram πνώζε: Gram (+) θόθθμη ζε ζηνεπημύξ Ηαιιηένγεηα: αημαημύπμ άγαν, 35 C, 24-48h Ιμνηαθέξ ηεπκηθέξ: NAAT Listeria monocytogenes Gram πνώζε: Gram (+) βαθηενίδημ Ηαιιηένγεηα: αημαημύπμ άγαν, 35 C, 24-48h
Κμιπηθό δείγμα Μοθμπιάζμαηα U. urealyticum, M. hominis, M. genitalium, M. fermentans Θήρε: πιαζηηθό ζηοιεό, ημπμζέηεζε ζε οιηθό μεηαθμνάξ θαη ζοκηήνεζεξ (1 ml Hanks) αθήκμκηαξ ημ ζηοιεό μέζα ζημ ζςιεκάνημ ζοκηήνεζε: 48 h, 2-8 C Ηαιιηένγεηα: δςμόξ μονίαξ (Uu), αενμβίςξ, 24-48 h, 37 C. DNA-PPLO άγαν (Mh) ή Α7 (Mh θαη Uu), 37 C, 5-10% CO 2, 48h Απμηθίεξ: Uu = μηθνέξ θαη μαύνεξ, Mh «ζακ αογά μάηηα» Έημημα ζοζηήμαηα ηαοημπμίεζεξ Ιμνηαθέξ ηεπκηθέξ: NAAT (ηεπκηθή εκίζποζεξ κμοθιεσθμύ μλέμξ)
Τναπειίηηδα Κύνηα αίηηα Neisseria gonorrhoeae Chlamydia trachomatis Ιοθμπιάζμαηα (U. urealyticum, M. hominis) (Isenberg H, 2004 / Health Protection Agency, 2005)
Τναπειηθό δείγμα Λήρε έθθνημα θαη θύηηανα από ημκ εκδμηνάπειμ με θοηηανμιμγηθή βμύνηζα ή ζηοιεό (από dacron, rayon ή αιγηκηθό αζβέζηημ με πιαζηηθέξ ή με αιμομηκέκηεξ ζονμάηηκεξ ιαβέξ), με πενηζηνμθηθέξ θηκήζεηξ γηα 3-5, απμθεύγμκηαξ ηεκ επαθή με ηα ημηπώμαηα ημο θόιπμο. (EME, 2001)
Τναπειίηηδα Neisseria gonorrhoeae Ιεηαθμνά: οιηθό ηύπμο Stuart, δηαηενείηαη γηα 6-12 h Γκαιιαθηηθά: άμεζε θ/α + επώαζε 24 h πνηκ ηε μεηαθμνά άμεζε μηθνμζθμπηθή ελέηαζε μεηά από Gram πνώζε: ζεηηθή ζε 50 %: εκδμθοηηάνημη Gram ( ) δηπιόθμθθμη Ιηα ανκεηηθή Gram πνώζε δεκ απμθιείεη ηε ιμίμςλε! Ηαιιηένγεηα: Thayer-Martin, 35-37 C γηα 72 ώνεξ ζε 5-7% CO 2 Ακμζμεκδομηθή μέζμδμξ: μμκμθιςκηθά Ab γηα ακίπκεοζε Ng Ag Ιμνηαθέξ ηεπκηθέξ: DNA probe θαη NAAT
Τναπειίηηδα Chlamydia trachomatis Δείγμαηα γηα θοηηανμθαιιηένγεηα ζε οιηθό μεηαθμνάξ: sucrose-phosphate, γεκηαμοθίκε, βακθμμοθίκε, κοζηαηίκε μεηαθένμκηαη ζε πάγμ εμβμιηαζμόξ μέζα ζε 24h εκαιιαθηηθά: -70 C μέπνη ημκ εμβμιηαζμό Δείγμαηα γηα μμνηαθέξ ηεπκηθέξ μδεγίεξ ηεξ εηαηνείαξ ζηοιεόξ ζε 1 ml οιηθό μεηαθμνάξ (STM) μεηά από έκημκε πενηζηνμθή γηα 20 θαη πίεζε ζηα ημηπώμαηα ημο ζςιεκανίμο, απμννίπηεηαη ζοκηήνεζε: 10 μένεξ, 18-25 C
Τναπειίηηδα Chlamydia trachomatis Χνώζε Giemsa: έγθιεηζηα μπιε-νμδ δεκ πνεζημμπμηείηαη, παμειή εοαηζζεζία θαη εηδηθόηεηα Κοηηανμθαιιηένγεηα: θύηηανα Mc Coy ή Hela: δαπακενή θαη επίπμκε
Τναπειίηηδα Chlamydia trachomatis Άμεζμξ ακμζμθζμνηζμόξ: 98-99% εηδηθόηεηα, 75-85% εοαηζζεζία, γνήγμνε μέζμδμ, μμκμθιςκηθά Ab Ακμζμεκδομηθή μέζμδμξ: μμκμθιςκηθά ή πμιοθιςκηθά Ab γηα ηεκ ακίπκεοζε ημο πιαμοδηαθμύ LPS
Τναπειίηηδα Chlamydia trachomatis Ιμνηαθέξ μέζμδμη DNA probe: οβνηδηζμόξ ηςκ κμοθιεσθώκ μλέςκ: 98-99% εηδηθόηεηα, 85% εοαηζζεζία PACE 2 (Gen-Probe, San Diego, CA) ειέγπεη N. gonorrhoeae θαη C. trachomatis NAAT: ηεπκηθή εκίζποζεξ κμοθιεσθμύ μλέμξ: PCR Amplicor (Roche Molecular Systems, USA) Transcription-mediated amplification AMP-CT (Gen-Probe, USA) Transcription-mediated amplification APTIMA Combo2 (Gen-Probe, USA) Strand displacement amplification ProbeTec (BD Diagnostic Systems,USA)
Τναπειηθό δείγμα Human Papillomavirus (HPV) μμνηαθέξ ηεπκηθέξ, δεκ θαιιηενγμύκηαη εύθμια εκδμηναπειηθά θύηηανα ζε δηάιομα PreservCyt (θηαιίδημ ThinPrep liquid Pap) μ ζηοιεόξ ή ε θοηηανμιμγηθή βμύνηζα απμννίπημκηαη οκηήνεζε: 3 εβδ, ζ δςμαηίμο ή 12 εβδ, 2-8 C
Neisseria gonorrhoeae Chlamydia trachomatis Οονεζνίηηδα Κύνηα αίηηα Ιοθμπιάζμαηα (U. urealyticum, M. hominis, M. genitalium) (Isenberg H, 2004 / Health Protection Agency, 2005)
Οονεζνηθό δείγμα Οονεζνηθό έθθνημα: με πνμζμπή, θαζανηζμό με απμζηεηνςμέκμ θ. μ., με ζηοιεό (όπη βαμβαθμθόνμξ dacron, rayon ή αιγηκηθό αζβέζηημ με πιαζηηθέξ ή με αιμομηκέκηεξ ζονμάηηκεξ ιαβέξ) Οονεζνηθό επίπνηζμα: ιεπηό ζηοιεό, βάζμξ 2 εθ ζηεκ μονήζνα με πενηζηνμθηθέξ θηκήζεηξ γηα ηεκ ζοιιμγή επηζειηαθώκ θοηηάνςκ, 2 ώνεξ μεηά ηεκ μύνεζε (EME, 2001)
Οονεζνηθό δείγμα Gram πνώζε: dg ζημ 95% ηςκ ΓΟ (ζομπηςμαηηθμύξ αζζεκείξ) πμιομμνθμπύνεκα με Gram (-) δηπιόθμθθμη Ιηα ανκεηηθή Gram πνώζε δεκ απμθιείεη ηε ιμίμςλε. N. gonorrhoeae: μονεζνηθό επηζήιημ πνμζηαηεοηηθό δεκ ακηπκεύεηαη γηα 40 ώνεξ, μέπνη πμο ανπίδεη ημ έθθνημα Thayer-Martin, 35-37 C, 72h, 5-7% CO 2
Οονεζνίηηδα Ιεηά από ζεναπεία ε θιηκηθή εηθόκα ηςκ αζζεκώκ με ΓΟ βειηηώκεηαη αιιά μεηά από 1 2 εβδμμάδεξ πηζακόκ κα επακένζμοκ ηόζμ ημ έθθνημα θαη ε δοζμονία μεηα γμκμθμθθηθή μονεζνίηηδα δηθαημιμγείηαη από ηεκ ζοκύπανλε από ηεκ ανπή θαη άιιμο παζμγόκμο μαδί με ημ γμκόθμθθμ. οκήζςξ εοζύκμκηαη: Chlamydia trachomatis θαη Ιοθμπιάζμαηα (U. urealyticum, M. hominis, M. genitalium)
Γκδμμεηνηθά ζπεηνάμαηα άζεπηε θιεγμμκώδε ακηίδναζε ζημ εκδμμήηνημ ζηεκ ημπμζέηεζε θαη μεηά: μηθνόβηα θηάκμοκ ζημ εκδμμήηνημ Αίηηα: πμιομηθνμβηαθέξ ιμημώλεηξ Gram (+) θόθθμη Gram (-) βαθηήνηα ακαενόβηα: Bacteroides, Prevotella, πεπημζηνεπηόθμθθμη, Actinomyces israelii Ηαιιηενγμύκηαη μόκμ όηακ οπάνπμοκ θιηκηθέξ εκδείλεηξ μλείαξ ποειηθήξ θιεγμμκώδμοξ κόζμο! (Health Protection Agency, 2005 www.evaluations-standards.org.uk)
Πνμζηαηίηηδα Κύνηα αίηηα Σεμακηηθά παζμγόκα Γκηενμβαθηενηαθά (θονίςξ E. coli) Pseudomonas aeruginosa Chlamydia trachomatis Neisseria gonorrhoeae Cryptococcus neoformans (ζε HIV+) Δοκεηηθά παζμγόκα Enterococcus faecalis Staphylococcus aureus Ιοθμπιάζμαηα Ακαενόβηα Candida Ημαγθμοιάζε (-) ζηαθοιόθμθθμη (Isenberg H, 2004 / Health Protection Agency, 2005 / Wagenlehner et al, 2008)
Πνμζηαηηθό ογνό Τεπκηθή Meares-Stamey (1968) όπη ακηηβημηηθά έκα μήκα πνηκ ηεκ ελέηαζε όπη εθζπενμάηηζε γηα 2-5 μένεξ όπη μάιαλε πνμζηάηε ζε οπμρία μονεζνίηηδαξ, μονμιμίμςλεξ ή μλείαξ βαθηενηαθήξ πνμζηαηίηηδαξ. κα μεκ μονήζεη γηα 3 ώνεξ: μονμδόπμξ θύζηε κα είκαη γεμάηε μηζή ώνα πνηκ ηεκ ελέηαζε πίκεη 2 πμηήνηα κενό πιύζημμ πενηώκ θαη βαιάκμο με ζαπμύκη αθαηνμύκηαη ηα θαπάθηα ηςκ 4 δμπείςκ: VB1, VB2, EPS, VB3 ε ελέηαζε ανπίδεη όηακ εμθακίδεη επείλε πνμξ μύνεζε
Πνμζηαηηθό ογνό Τεπκηθή Meares-Stamey (1968) Άμεζε μηθνμζθμπηθή ελέηαζε: WBC Πμζμηηθή θαιιηένγεηα
Αλημιόγεζε Meares-Stamey θαη «ηεπκηθή ηςκ 2 δμπείςκ» Διάγνωζη Οξεία βακηηπιακή πποζηαηίηιδα Χπόνια βακηηπιακή πποζηαηίηιδα Φλεγμονώδερ ζύνδπομο σπόνιος πςελικού άλγοςρ Μη θλεγμονώδερ ζύνδπομο σπόνιος πςελικού άλγοςρ Παπάμεηπο WBC Αποικίερ WBC Αποικίερ WBC Αποικίερ WBC Αποικίερ Meares Stamey (Τεσνική ηων 4 δοσείων) VB 1 VB 2 EPS VB 3 ηη μάλαξη Ούπα ππιν +++ >10 5 /ml - - - - Τεσνική ηων 2 δοσείων Ούπα μεηά ηη μάλαξη +++ >10 5 /ml Απαγοπεύεηαι η μάλαξη πποζηάηη - - - - +++ >10 4 /ml +++ - - - +++ >10 4 /ml +++ - - - - +/- +/- +/- +/- +/- - - - - +++ >10 4 /ml +++ - - -
Σπένμα Απμηειείηαη από ηα εθθνίμαηα δηαθόνςκ αδέκςκ δύζθμιε ε αλημιόγεζε ηεξ θαιιηένγεηαξ Πηζακή ιμίμςλε ζημ γεκκεηηθό ζύζηεμα Ε ελέηαζε ημο ζπένμαημξ (μηθνμζθμπηθή θαη θ/α) εκδείθκοηαη ζε επηδηδομίηηδα θαη μνπίηηδα, ιμημώλεηξ πμο ζοκήζςξ ζοκδέμκηαη με xνόκηα βαθηενηαθή πνμζηαηίηηδα Πομζθαίνηα ζημ ζπενμμδηάγναμμα (WHO, 2010)
Αενόβηα Ακαενόβηα Σπένμα Σεμακηηθά παζμγόκα Ιοθμπιάζμαηα (Uu, Mh, Mg) M. spermatophilum ζε οπμγόκημμοξ άκδνεξ: επενεάδεη θηκεηηθόηεηα θαη μμνθμιμγία ηςκ ζπενμαημδςανίςκ C. trachomatis (Gdoura et al, 2007)
Chlamydia trachomatis EB (arrows) on a spermatozoon. (Vigil et al: Chlamydia trachomatis infection in male partners of infertile couples: incidence and sperm function, Andrologia, 2002)
Λήρε ημο ζπένμαημξ πνηκ ηε ζοιιμγή μ αζζεκήξ πνέπεη κα μονήζεη θαζανηζμό ηεξ πόζζεξ θαη ηςκ πενηώκ αοκακηζμό απμζηεηνςμέκμ δμπείμ, εονύ ζηόμημ, βηδςηό πώμα. (EME, 2001, WHO, 2010)
Gram πνώζε Σπένμα Ηαιιηένγεηα: αενόβηεξ θαη ακαενόβηεξ ζοκζήθεξ Τρειόηενε εοαηζζεζία από ηηξ θαιιηένγεηεξ ηςκ EPS θαη VB3 γηα ηε δηάγκςζε ηεξ πνόκηαξ βαθηενηαθήξ πνμζηαηίηηδαξ (Kermes et al, 2003/Budia et al, 2006)
Με απμδεθηά δείγμαηα γεκκεηηθμύ ζοζηήμαημξ Ηακέκα δείγμα δεκ απμννίπηεηαη πνηκ κα εηδμπμηεζεί μ θιηκηθόξ! Όπη θ/α «γηα έιεγπμ» ζε ακαπαναγςγηθήξ ειηθίαξ απμδεθηό μόκμ γηα πνμεθεβηθά θμνίηζηα θαη μεηεμμεκμπαοζηαθέξ Απμννίπημομε δείγμαηα πμο απμζηέιιμκηαη πςνίξ κα έπμοκ ημπμζεηεζεί ζε οιηθό μεηαθμνάξ
Αλημιόγεζε θαη απακηεηηθό ζεμείςμα Ακαθένμομε μόκμ ηα θιηκηθά ζεμακηηθά παζμγόκα Υεηνμονγηθά δείγμαηα από πενημπέξ ζηείνεξ μηθνμβίςκ: ακαθένμομε όια ηα παζμγόκα πμο απμμμκώζεθακ Δεκ απμμμκώζεθακ παζμγόκα, οπάνπεη ΦΥ: «Ακεπηύπζε ΦΥ ημο γεκκεηηθμύ ζοζηήμαημξ» Απμοζία ακάπηολεξ: «Οοδεμία ακάπηολε» Isenberg H, 2004 / Health Protection Agency, 2005
Αλημιόγεζε θαη απακηεηηθό ζεμείςμα Ακαθένμομε απμοζία ζογθεθνημέκμο παζμγόκμο πμο δεηήζεθε, π.π. γμκόθμθθμ: «Δεκ απμμμκώζεθε N. gonorrhoeae» Γκεμενώκμομε άμεζα γηα ηεκ πανμοζία N. gonorrhoeae, L. monocytogenes, S. agalactiae N. gonorrhoeae, S. pyogenes, Shigella: ζεςνμύκηαη πάκηα ζεμακηηθά παζμγόκα ζε όια ηα δείγμαηα Isenberg H, 2004 / Health Protection Agency, 2005
Αλημιόγεζε πάκηα με θιηκηθά ζημηπεία!