ΤΜΗΜΑ ΙΟΙΚΗΣΗΣ ΕΠΙΧΕΙΡΗΣΕΩΝ, ΗΜΟΚΡΙΤΕΙΟ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΘΡΑΚΗΣ ΑΡΧΕΣ ΧΡΗΜΑΤΟΟΙΚΟΝΟΜΙΚΗΣ ΑΝΑΛΥΣΗΣ ΕΠΙΜΕΛΕΙΑ: ρ. ΑΠΟΣΤΟΛΟΣ ΑΣΙΛΑΣ ΑΚΑ ΗΜΑΙΚΟ ΕΤΟΣ 2011-2012 1
ΠΕΡΙΓΡΑΦΗ ΤΟΥ ΜΑΘΗΜΑΤΟΣ Το µάθηµα αυτό έχει σκοπό να εισαγάγει τους φοιτητές στη θεωρία και εφαρµογή της χρηµατοοικονοµικής ανάλυσης. Ταυτόχρονα, θα προσδώσει τις απαραίτητες γνώσεις και τα εργαλεία για την επίλυση συγκεκριµένων πρακτικών προβληµάτων της χρηµατοοικονοµικής επιστήµης όπως η αξιολογηση των επενδύσεων, η ανάλυση των ταµειακών ροών, το κόστος χρηµατοδότησης κτλ. 2
ΠΡΟΤΕΙΝΟΜΕΝΗ ΒΙΒΛΙΟΓΡΑΦΙΑ Βασιλείου,. και Ηρειώτης, Ν. (2008) «Χρηµατοοικονοµική ιοίκηση: Θεωρία και Πρακτική», Rosili. Ευθύµογλου, Π. Και Λαζαρίδης, Ι. (2010) «Χρηµατοοικονοµική Ανάλυση Λογιστικών Καταστάσεων» Σηµειώσεις και ασκήσεις του µαθήµατος. 3
ΠΕΡΙΓΡΑΜΜΑ ΥΛΗΣ 1. Εισαγωγή στη Χρηµατοοικονοµική Ανάλυση 2. ιαχρονική αξία του χρήµατος - Εξισώσεις Αξίας 3. Ανάλυση Χρηµατοοικονοµικών Καταστάσεων 4. Ανάλυση Ταµειακών Ροών 5. Κόστος Κεφαλαίου 6. Μέθοδοι Αξιολόγησης Επενδύσεων 7. Αγορές Κεφαλαίου και Χρήµατος 8. Ανάλυση Κεφαλαιακής ιάρθρωσης 9. Μερισµατική Πολιτική 4
1. ΕΙΣΑΓΩΓΗ ΣΤΗ ΧΡΗΜΑΤΟΟΙΟΚΟΝΟΜΙΚΗ ΙΟΙΚΗΣΗ-ΑΝΑΛΥΣΗ 5
ΒΑΣΙΚΕΣ ΧΡΗΜΑΤΟΟΙΚΟΝΟΜΙΚΕΣ ΑΠΟΦΑΣΕΙΣ Η Χρηµατοοικονοµική ιοίκηση ασχολείται µε τρεις βασικές κατηγορίες αποφάσεων τις οποίες θα πρέπει να πάρει µια επιχείρηση: Την απόφαση επένδυσης Την απόφαση χρηµατοδότησης και Την απόφαση που σχετίζεται µε το µέρισµα που θα διανείµει. 6
ΕΠΕΝ ΥΤΙΚΕΣ ΑΠΟΦΑΣΕΙΣ Η απόφαση επένδυσης συνδέεται µε την εύρεση, αξιολόγηση και επιλογή των διαφόρων επενδυτικών προγραµµάτων µιας επιχείρησης από τον οικονοµικό της διευθυντή. 7
ΕΠΕΝ ΥΤΙΚΕΣ ΑΠΟΦΑΣΕΙΣ Η Επένδυση είναι µια σειρά µελλοντικών Καθαρών Ταµειακών Ροών (ΚΤΡ). ΚΤΡ = Ταµειακή Εισροή Ταµειακή Εκροή. Ταµειακές Εισροές: Πωλήσεις, Εξοικονόµηση Πρώτων Υλών και Κόστους Εργασίας, Υπολειµµατική Αξία και Εξοικονόµηση Φόρων. Ταµειακές Εκροές: Κεφάλαια για την Αγορά Περιουσιακών Στοιχείων, Κεφάλαια Κίνησης, Λειτουργικό Κόστος, Φόροι κ.λ.π. 8
ΕΠΕΝ ΥΤΙΚΕΣ ΑΠΟΦΑΣΕΙΣ Οι Επιχειρήσεις, για την παραγωγή αγαθών, χρειάζονται πραγµατικά (φυσικά) περιουσιακά στοιχεία (κτίρια, µηχανήµατα, εργοστάσια, συστήµατα µεταφοράς αγαθών και ανθρώπων, αποθέµατα κ.λ.π. και κεφάλαια για τη χρηµατοδότηση των φυσικών επενδύσεων). Φυσική Επένδυση σε Χρονοδιάγραµµα: Τ 0 Τ 1 Τ 2 Τ ν -Κ 0 +ΚΤΡ 1 +ΚΤΡ 2... +ΚΤΡ ν Όπου Κ 0 = κεφάλαια για την αγορά των επενδυτικών στοιχείων. ΚΤΡ = Καθαρές Ταµειακές Ροές Τ 0 = η παρούσα χρονική στιγµή Τ 1 = ένα δεύτερο χρονικό σηµείο Τ ν = η λήξη της επένδυσης. 9
ΕΠΕΝ ΥΤΙΚΕΣ ΑΠΟΦΑΣΕΙΣ ύο Σηµαντικές ιαστάσεις των Επενδύσεων. α) Η διάρκεια της επένδυσης και η διάρθρωση των ΚΤΡ διαχρονικά κατά τη διάρκεια της επένδυσης. Τούτο σηµαίνει ότι οι ΚΤΡ που προκύπτουν σε διαφορετικά σηµεία δεν είναι συγκρίσιµα. Πρέπει λοιπόν, να αναπτύξουµε µεθόδους για την σύγκριση αυτών των ανόµοιων αγαθών. β) Κίνδυνος των ΚΤΡ. Με τον όρο κίνδυνο εννοούµε τη µεταβλητότητα των µελλοντικών ΚΤΡ. Επενδύσεις µε σίγουρες µελλοντικές ΚΤΡ ορίζονται ως βέβαιες (ή χωρίς κίνδυνο επενδύσεις). Ας εξετάσουµε τις παρακάτω επενδύσεις Α και Β. Α Β Τ 0-100 Τ 0-100 Τ 1 110 Τ 1 55 ή 165 Μπορούµε να πούµε ποια από τις δύο επενδύσεις θα επιλέξει ένας επενδυτής; Ο σκοπός µας θα είναι να αναπτύξουµε µεθόδους για την αξιολόγηση επενδύσεων µε κίνδυνο. 10
ΑΠΟΦΑΣΕΙΣ ΧΡΗΜΑΤΟ ΟΤΗΣΕΩΝ Η απόφαση χρηµατοδότησης συνδέεται µε τον άριστης κεφαλαιακής διάρθρωσης µιας επιχείρησης. καθορισµό της Άριστη κεφαλαιακή διάρθρωση είναι η πιθανή ύπαρξη ενός συνδυασµού µακροπρόθεσµων πηγών χρηµατοδότησης µιας εταιρείας, που µεγιστοποιεί την τιµή της κοινής µετοχής της εταιρείας ή εναλλακτικά ελαχιστοποιεί το συνολικό κόστος κεφαλαίου της. 11
ΑΠΟΦΑΣΕΙΣ ΧΡΗΜΑΤΟ ΟΤΗΣΕΩΝ Παρακρατηθέντα Κέρδη, Νέο Μετοχικό Κεφάλαιο ή Οµολογιακά (τραπεζικά) δάνεια. Παρουσίαση ανείου στο Χρονοδιάγραµµα (για µια επιχείρηση) Τ 0 Τ 1 Τ 2 Τν +Κ 0 -ΚΤΡ 1 -ΚΤΡ 2 -ΚΤΡ ν Κ 0 = Αντλούµενα Κεφάλαια ΚΤΡ = Εξυπηρέτηση ανείων (Αποπληρωµή και Τόκοι) Παρουσίαση ανείου για µια Τράπεζα Τ 0 Τ 1 Τ 2 Τν -Κ 0 +ΚΤΡ 1 +ΚΤΡ 2 +ΚΤΡ ν 12
Η ΠΟΛΙΤΙΚΗ ΜΕΡΙΣΜΑΤΟΣ Η πολιτική µερίσµατος αναφέρεται στην απόφαση της επιχείρησης να διανείµει τα κέρδη της ως µέρισµα ή να τα παρακρατήσει και να τα επενδύσει σε διάφορα επενδυτικά προγράµµατα. Η µερισµατική πολιτική είναι ιδιαίτερα σηµαντική διότι είναι πιθανό να επιδρά στη χρηµατιστηριακή τιµή της µετοχής της εταιρείας και εποµένως στην τρέχουσα χρηµατιστηριακή αξία της εταιρείας. 13
ΑΝΤΙΚΕΙΜΕΝΙΚΟΣ ΣΚΟΠΟΣ ΤΗΣ ΕΠΙΧΕΙΡΗΣΗΣ Οι επιχειρήσεις ανήκουν στους µετόχους. Οι µέτοχοι επιλέγουν το διοικητικό συµβούλιο της επιχείρησης το οποίο µε τη σειρά του επιλέγει τη διοίκησή της. Η διοίκηση της επιχείρησης πρέπει να αποφασίζει όπως θα αποφάσιζαν οι ίδιοι οι µέτοχοι αν ασκούσαν διοίκηση. Σκοπός της επιχείρησης είναι η επιλογή επενδύσεων που αξίζουν περισσότερο από όσο κοστίζουν. 14