ΕΥΡΩΠΑΪΚΗ ΕΠΙΤΡΟΠΗ Βρυξέλλες, 29.6.2017 COM(2017) 354 final ANNEX 2 ΠΑΡΑΡΤΗΜΑ Πορεία υλοποίησης του σχεδίου δράσης για την ενίσχυση της καταπολέμησης της χρηματοδότησης της τρομοκρατίας στην Ανακοίνωση της Επιτροπής προς το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο, το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο και το Συμβούλιο Όγδοη έκθεση προόδου προς μια αποτελεσματική και πραγματική Ένωση Ασφάλειας EL EL
ΠΟΡΕΙΑ ΥΛΟΠΟΙΗΣΗΣ ΤΟΥ ΣΧΕΔΙΟΥ ΔΡΑΣΗΣ ΓΙΑ ΤΗΝ ΕΝΙΣΧΥΣΗ ΤΗΣ ΚΑΤΑΠΟΛΕΜΗΣΗΣ ΤΗΣ ΧΡΗΜΑΤΟΔΟΤΗΣΗΣ ΤΗΣ ΤΡΟΜΟΚΡΑΤΙΑΣ (COM() 50 final της 2.2.) Στόχοι και δράσεις Χρονοδιάγραμμα Περιγραφή/Τρέχουσα κατάσταση Παρεμπόδιση της διακίνησης κεφαλαίων και εντοπισμός των πηγών χρηματοδότησης της τρομοκρατίας Αντιμετώπιση της κατάχρησης του χρηματοπιστωτικού συστήματος για σκοπούς χρηματοδότησης της τρομοκρατίας Επίσπευση της ημερομηνίας αποτελεσματικής μεταφοράς στο εθνικό δίκαιο και θέσης σε εφαρμογή της 4ης οδηγίας κατά της νομιμοποίησης εσόδων από παράνομες δραστηριότητες (AMLD). Θέσπιση καταλόγου τρίτων χωρών υψηλού κινδύνου με στρατηγικές ανεπάρκειες όσον αφορά τα καθεστώτα τους για την καταπολέμηση της νομιμοποίησης εσόδων από παράνομες δραστηριότητες /την καταπολέμηση της χρηματοδότησης της τρομοκρατίας. Δημοσίευση έκθεσης σχετικά με υπερεθνική εκτίμηση των κινδύνων νομιμοποίησης εσόδων από παράνομες δραστηριότητες και χρηματοδότησης της τρομοκρατίας, 2ο 2017 01/01/2017 στην πρόταση για τροποποιήσεις στην 4η οδηγία κατά της νομιμοποίησης εσόδων από παράνομες δραστηριότητες. Αντικαταστάθηκε από συνεχιζόμενες διαπραγματεύσεις (τριμερείς διάλογοι) για την τροποποίηση της 4ης οδηγίας κατά της νομιμοποίησης εσόδων από παράνομες δραστηριότητες. Κατ εξουσιοδότηση πράξη με ενωσιακό κατάλογο λαμβάνοντας υπόψη τους καταλόγους της Ομάδας Χρηματοοικονομικής Δράσης που εκδόθηκαν στις 14/07/ και άρχισαν να ισχύουν τον Σεπτέμβριο του. Περαιτέρω τροποποιήσεις στην κατ εξουσιοδότηση πράξη απορρίφθηκαν από το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο. Η Επιτροπή προτίθεται να εντείνει την προορατική δέσμευση και τον συντονισμό της εντός της Ομάδας Χρηματοοικονομικής Δράσης, προκειμένου να επηρεάσει ανάντη τη διαδικασία καταλογογράφησης των τρίτων χωρών υψηλού κινδύνου. H Επιτροπή, επίσης, θα αναπτύξει μια νέα μεθοδολογία για την ενωσιακή εκτίμηση που δεν στηρίζεται μόνον σε εξωτερικές πηγές πληροφοριών. Έχει προετοιμαστεί ένας χάρτης πορείας που ορίζει τα κύρια βήματα προς μια τέτοια νέα μεθοδολογία, με λεπτομερή σχέδια για τους επόμενους 18 μήνες και με προοπτική για την επόμενη περίοδο. H EE θα πρέπει, επίσης, να δεσμευτεί προορατικά με χώρες «χαμηλής ικανότητας», προκειμένου να τις βοηθήσει να βελτιώσουν την ικανότητά τους όσον αφορά την καταπολέμηση της νομιμοποίησης εσόδων από παράνομες δραστηριότητες /της χρηματοδότησης της τρομοκρατίας. Εργασίες σε εξέλιξη. Προγραμματισμένη για έγκριση στο τέλος του Ιουνίου του 2017. 2
καθώς και συστάσεις προς τα κράτη μέλη σχετικά με μέτρα κατάλληλα για την αντιμετώπιση των εν λόγω κινδύνων. Πρόταση τροποποιήσεων στα ακόλουθα σημεία της 4ης οδηγίας κατά της νομιμοποίησης εσόδων από παράνομες δραστηριότητες: - μέτρα αυξημένης δέουσας επιμέλειας/αντίμετρα όσον αφορά τρίτες χώρες υψηλού κινδύνου - πλατφόρμες ανταλλαγής εικονικών νομισμάτων - προπληρωμένα μέσα - κεντρικά μητρώα τραπεζικών λογαριασμών και λογαριασμών πληρωμών ή συστήματα ανάκτησης ηλεκτρονικών δεδομένων - πρόσβαση των μονάδων χρηματοοικονομικών πληροφοριών σε πληροφορίες και ανταλλαγή πληροφοριών. Βελτίωση της αποτελεσματικότητας της μεταφοράς στο δίκαιο της ΕΕ των μέτρων δέσμευσης κεφαλαίων των Ηνωμένων Εθνών, μεταξύ άλλων με αυξημένη ανταλλαγή πληροφοριών μεταξύ ΕΕ και Ηνωμένων Εθνών. Eνίσχυση της ικανότητας των κρατών μελών, της Επιτροπής, της Ευρωπαϊκής Υπηρεσίας Εξωτερικής Δράσης (ΕΥΕΔ) και των οικονομικών φορέων να ανταλλάσσουν πληροφορίες σχετικά με τις προκλήσεις όσον αφορά την εφαρμογή των περιοριστικών μέτρων, Ολοκληρώθηκε Η πρόταση εγκρίθηκε από την Επιτροπή στις 05/07/. Επί του παρόντος σε προχωρημένο στάδιο τριμερών διαλόγων. Εργασίες σε εξέλιξη: Οι υπηρεσίες της Επιτροπής έχουν μειώσει από 5 σε 3 ημέρες τον χρόνο που απαιτείται για τη μεταφορά των καταλόγων των ΗΕ που αφορούν το Ισλαμικό Κράτος/την Αλ Κάιντα στη νομοθεσία της ΕΕ εν μέρει ως αποτέλεσμα της αυξημένης ανταλλαγής πληροφοριών από την Επιτροπή Κυρώσεων των ΗΕ κατά του Ισλαμικού Κράτους/της Αλ Κάιντα. Οι υπηρεσίες της Επιτροπής διερευνούν τι μπορεί να γίνει προκειμένου να μειωθεί ο χρόνος μεταφοράς σε 2 ημέρες. Στη Γενική Γραμματεία του Συμβουλίου ανατέθηκε το καθήκον της δημιουργίας βάσης δεδομένων για την παρακολούθηση των απαγορεύσεων εισόδου στο SIS βάσει των κυρώσεων των ΗΕ. Θα είναι διαθέσιμη μέχρι το 2017-2018. Εργασίες σε εξέλιξη: Η Επιτροπή αναπτύσσει μια νέα εφαρμογή της βάσης δεδομένων οικονομικών κυρώσεων που θα της επέτρεπε τη διαβίβαση πληροφοριών σχετικά με νέους καταλόγους των ΗΕ πριν τη μεταφορά στη νομοθεσία της ΕΕ (ώστε να είναι σε ετοιμότητα και λειτουργία μέχρι τον Σεπτέμβριο) 3
καθώς και να ανταλλάσσουν πληροφορίες σχετικά με νέες εγγραφές στους καταλόγους του ΟΗΕ, μέσω της βάσης δεδομένων οικονομικών κυρώσεων. Διερεύνηση της δυνατότητας αυτοτελούς νομοθετικής πράξης για να καταστεί δυνατή η ευρύτερη χρήση μητρώων τραπεζικών λογαριασμών και λογαριασμών πληρωμών για άλλες έρευνες και από άλλες αρχές, πέραν του πεδίου εφαρμογής της 4ης οδηγίας κατά της νομιμοποίησης εσόδων από παράνομες δραστηριότητες. Οι υπηρεσίες της Επιτροπής διερευνούν κατά πόσο η βάση δεδομένων οικονομικών κυρώσεων θα μπορούσε, επίσης, να χρησιμοποιηθεί για τη διαβίβαση πληροφοριών σχετικά με τους εθνικούς καταλόγους των κρατών μελών. Εργασίες σε εξέλιξη. Ελαβαν χώρα διαβουλεύσεις με i) τις αρχές που διαχειρίζονται τα υφιστάμενα τραπεζικά μητρώα, ii) τις αρχές που ενδέχεται να διαθέτουν πρόσβαση στα τραπεζικά μητρώα για σκοπούς διαφορετικούς από τη νομιμοποίηση εσόδων από παράνομες δραστηριότητες (επιβολή του νόμου, υπηρεσίες ανάκτησης περιουσιακών στοιχείων, φορολογικές αρχές, αρχές για την καταπολέμηση της διαφθοράς) και τον τραπεζικό τομέα. Ενίσχυση της συνεργασίας μεταξύ μονάδων χρηματοοικονομικών πληροφοριών μέσω κατάλληλων μέτρων. Νομοθετική πρόταση για την εναρμόνιση των ποινικών αδικημάτων και κυρώσεων για τη νομιμοποίηση εσόδων από παράνομες δραστηριότητες. Η Επιτροπή θα συνεργαστεί με την Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα (ΕΚΤ), την Ευρωπόλ και άλλα ενδιαφερόμενα μέρη σχετικά με τη χρήση τραπεζογραμματίων μεγάλης ονομαστικής αξίας, ιδίως του τραπεζογραμματίου των 500 ευρώ, που είναι ένα πρόβλημα που αναφέρθηκε από τις αρχές επιβολής του νόμου. 2017 Εργασίες σε εξέλιξη. Προγραμματισμένη για το τέλος του Ιουνίου του 2017. Άλλες πρωτοβουλίες για τη συμπλήρωση του ισχύοντος νομικού πλαισίου Εναρμόνιση των ποινικών αδικημάτων και κυρώσεων για τη νομιμοποίηση εσόδων από παράνομες δραστηριότητες Η Επιτροπή εξέδωσε πρόταση στις 21 Δεκεμβρίου. Το Συμβούλιο κατέληξε σε μια γενική προσέγγιση στις 8 Ιουνίου 2017. Το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο όρισε εισηγητή η έκθεση πρόκειται να εκδοθεί μέχρι τον Σεπτέμβριο του 2017. Αντιμετώπιση των παράνομων κινήσεων ρευστών διαθεσίμων Ολοκληρώθηκε Ολοκληρώθηκε. Δεν απαιτούνται περαιτέρω ενέργειες. Το διοικητικό συμβούλιο της ΕΚΤ έλαβε την απόφαση στις 04/05/ να καταργήσει σταδιακά το τραπεζογραμμάτιο των 500 ευρώ. Νομοθετική πρόταση για την καταπολέμηση των παράνομων κινήσεων ρευστών διαθεσίμων. Εκδόθηκε πρόταση της Επιτροπής στις 21/12/. Στο Συμβούλιο (Ομάδα Τελωνειακής Ένωσης): η δεύτερη ανάγνωση είναι σε εξέλιξη βάσει συμβιβαστικού κειμένου της Προεδρίας. Στο Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο, αναμένεται η ανάθεση στην αρμόδια 4
Διερεύνηση της σημασίας ενδεχόμενων ανώτατων ορίων για τις πληρωμές σε μετρητά. Ενωσιακό καθεστώς για τη δέσμευση περιουσιακών στοιχείων των τρομοκρατών βάσει του άρθρου 75 της Συνθήκης Λειτουργίας της Ευρωπαϊκής Ένωσης. Η πορεία υλοποίησης παρουσιάστηκε στο συμβούλιο ECOFIN του Ιουνίου του επιτροπή στα μέσα Ιουνίου. Διενεργήθηκε ανοιχτή δημόσια διαβούλευση μεταξύ της 1ης Μαρτίου και της 31ης Μαΐου. Επί του παρόντος τα αποτελέσματα αναλύονται. Συμπλήρωση του πλαισίου της ΕΕ για την παρακολούθηση και τη δέσμευση περιουσιακών στοιχείων των τρομοκρατών Ολοκλήρωση εκτίμησης το αργότερο μέχρι το 4ο τρίμηνο του Ενίσχυση της αμοιβαίας αναγνώρισης των διαταγών δέσμευσης και δήμευσης περιουσιακών στοιχείων που προέρχονται από εγκληματική δραστηριότητα. Η εκτίμηση της Επιτροπής δόθηκε με την τρίτη έκθεση προόδου προς την κατεύθυνση μιας αποτελεσματικής και πραγματικής Ένωσης Ασφάλειας (COM()831 της 21.12.): δεν θα ληφθεί περαιτέρω δράση επί του παρόντος. Εκδόθηκε πρόταση της Επιτροπής στις 21 Δεκεμβρίου. Διαπραγματεύσεις σε εξέλιξη στο Συμβούλιο εν όψει μιας γενικής προσέγγισης. Το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο όρισε εισηγητή. Πιθανό ευρωπαϊκό σύστημα το οποίο θα συμπληρώνει την υφιστάμενη συμφωνία ΕΕ-ΗΠΑ για το πρόγραμμα παρακολούθησης της χρηματοδότησης της τρομοκρατίας εντοπίζοντας συναλλαγές που εξαιρούνται βάσει της προαναφερθείσας συμφωνίας. Ολοκλήρωση εκτίμησης το αργότερο μέχρι το 4ο τρίμηνο του Η εκτίμηση δόθηκε με την τρίτη έκθεση προόδου προς την κατεύθυνση μιας αποτελεσματικής και πραγματικής Ένωσης Ασφάλειας (COM()831 της 21.12.). Εργασίες σε εξέλιξη. Νομοθετική πρόταση για την ενίσχυση των εξουσιών και της συνεργασίας των τελωνείων και για την αντιμετώπιση της χρηματοδότησης της τρομοκρατίας που σχετίζεται με το εμπόριο αγαθών. Νομοθετική πρόταση για την καταπολέμηση του παράνομου εμπορίου πολιτιστικών αγαθών. Στόχευση των πηγών χρηματοδότησης Προωθήθηκε Εργασίες σε εξέλιξη. στο 1ο τρίμηνο του 2017 (COM() 230 final) Προετοιμασία σε εξέλιξη. Προβλέπεται έκδοση για το καλοκαίρι του 2017. 2017 5
Σχέδιο δράσης της ΕΕ για την καταπολέμηση της παράνομης εμπορίας άγριων ειδών. μέχρι το 1ο Σχέδιο δράσης που εκδόθηκε στις 26/02/. Συμπεράσματα του Συμβουλίου που εκδόθηκαν στις 20/06/. Εργασίες υλοποίησης σε εξέλιξη. Επιλεγμένες πτυχές που συνδέονται με την εξωτερική διάσταση Ενίσχυση της στήριξης προς τις τρίτες χώρες όσον αφορά τη συμμόρφωση με τις νομικές απαιτήσεις των αποφάσεων του ΣΑ του ΟΗΕ και τις συστάσεις της Ομάδας Χρηματοοικονομικής Δράσης. Σε εξέλιξη Εργασίες σε εξέλιξη. Στήριξη των χωρών στις περιοχές της Μέσης Ανατολής και της Βόρειας Αφρικής (MENA) καθώς και της Νοτιοανατολικής Ασίας για να παρακολουθούν, να παρακωλύουν και να απορρίπτουν τη χρηματοδότηση της τρομοκρατίας. Εργασίες σε εξέλιξη. 6