γενικέσ προδιαγραφέσ εμπορίασ οπωροκηπευτικών εργαςτήριο τυποποίηςη & ςυςκευαςία αγροτικών προΰόντων και τροφίμων ΤΕΙ ΔΥΤΙΚΗΣ ΜΑΚΕΔΟΝΙΑΣ / ΣΤΕΓ-ΤΤ-Δ / τμήμα ΤΕΧΝΟΛΟΓΩΝ ΓΕΩΠΟΝΩΝ κατεύθυνςη ΠΟΙΟΤΙΚΟΥ ΕΛΕΓΧΟΥ ΑΓΡΟΤΙΚΩΝ ΠΡΟΪΟΝΤΩΝ πρότυπα εμπορίασ 1
πρότυπα εμπορίασ Πρότυπα εμπορίασ κανόνεσ που ιςχφουν για τισ χϊρεσ τθσ Ευρωπαϊκισ Ζνωςθσ, με βάςθ τουσ οποίουσ γίνεται θ εμπορία για ζνα ι περιςςότερα από τα προϊόντα των παρακάτω τομζων: πρότυπα εμπορίασ Πρότυπα εμπορίασ ελαιόλαδο και επιτραπζηιεσ ελιζσ οπωροκθπευτικά μεταποιθμζνα οπωροκθπευτικά μπανάνεσ ηϊντα φυτά 2
πρότυπα εμπορίασ Τα πρότυπα καταρτίηονται με βάςθ: τθν εξαςφάλιςθ ςυνκθκϊν ομαλισ διάκεςθσ των προϊόντων το ςυμφζρον των καταναλωτϊν να λαμβάνουν επαρκείσ και διαφανείσ πλθροφορίεσ για τα προϊόντα τισ μεταβολζσ και τισ μεκόδουσ που χρθςιμοποιοφνται για τον κακοριςμό των χαρακτθριςτικϊν (ελαιόλαδο) τισ τυποποιθμζνεσ ςυςτάςεισ τθσ Οικονομικισ Επιτροπισ των Ηνωμζνων Εκνϊν για τθν Ευρϊπθ (UN/ECE) (οπωροκθπευτικά) πρότυπα εμπορίασ Τα πρότυπα περιζχουν ςτοιχεία για: ποιότθτα κατάταξθ ςε κατθγορίεσ βάροσ μζγεκοσ πρϊτθ και τθ δεφτερθ ςυςκευαςία αποκικευςθ 3
πρότυπα εμπορίασ Τα πρότυπα περιζχουν ςτοιχεία για: μεταφορά παρουςίαςθ εμπορία καταγωγι επιςιμανςθ Γενικζσ προδιαγραφζσ εμπορίασ - Α όςα προορίηονται να πωλθκοφν νωπά ςτον καταναλωτι επιτρζπεται να διατίκενται ςτθν αγορά ΜΟΝΟ: αν είναι υγιι αν είναι ανόκευτα εφόςον αναφζρεται θ χϊρα καταγωγισ 4
Γενικζσ προδιαγραφζσ εμπορίασ - Α1 Ελάχιςτεσ Ποιοτικζσ Απαιτιςεισ τα προϊόντα πρζπει να είναι: ακζραια υγιι (απορρίπτονται τα προϊόντα που ζχουν προςβλθκεί από ςιψθ ι αλλοιϊςεισ που τα κακιςτοφν ακατάλλθλα για κατανάλωςθ) κακαρά και απαλλαγμζνα από κάκε ορατι ξζνθ φλθ απαλλαγμζνα από επιβλαβείσ οργανιςμοφσ Γενικζσ προδιαγραφζσ εμπορίασ - Α1 Ελάχιςτεσ Ποιοτικζσ Απαιτιςεισ τα προϊόντα πρζπει να είναι: απαλλαγμζνα από φκορζσ οι οποίεσ προκαλοφνται από επιβλαβείσ οργανιςμοφσ που προςβάλλουν τθν ςάρκα απαλλαγμζνα από μθ φυςιολογικι εξωτερικι υγραςία απαλλαγμζνα από ξζνθ οςμι ι/και γεφςθ 5
Γενικζσ προδιαγραφζσ εμπορίασ - Α1 Ελάχιςτεσ Ποιοτικζσ Απαιτιςεισ θ κατάςταςθ των προϊόντων πρζπει να είναι τζτοια ϊςτε: να αντζχουν ςτθ μεταφορά και τον εν γζνει χειριςμό τουσ, να είναι ςε ικανοποιθτικι κατάςταςθ κατά τθν άφιξθ ςτον τόπο προοριςμοφ Γενικζσ προδιαγραφζσ εμπορίασ - Α2 Ελάχιςτεσ Απαιτιςεισ Ωρίμανςθσ τα προϊόντα πρζπει να είναι επαρκϊσ αναπτυγμζνα και ςε ικανοποιθτικό ςτάδιο ωρίμανςθσ θ ανάπτυξθ και το ςτάδιο ωρίμανςθσ των προϊόντων πρζπει να επιτρζπουν τθ ςυνζχιςθ τθσ διαδικαςίασ ωρίμανςθσ 6
Γενικζσ προδιαγραφζσ εμπορίασ - Α3 Όρια Ανοχισ όριο ανοχισ 10 % του αρικμοφ ι του βάρουσ προϊόντοσ που δεν ικανοποιεί τισ ελάχιςτεσ απαιτιςεισ ποιότθτασ (εξαιροφνται τα ακατάλλθλα για κατανάλωςθ) Γενικζσ προδιαγραφζσ εμπορίασ - Α4 Σιμανςθ Καταγωγισ Προϊόντων πλιρθσ ονομαςία τθσ χϊρασ καταγωγισ ςτθ γλϊςςα τθσ χϊρασ καταγωγισ (προϊόντα κράτουσ μζλουσ) ι ςε οποιαδιποτε άλλθ γλϊςςα κατανοθτι από τουσ καταναλωτζσ τθσ χϊρασ προοριςμοφ 7
Γενικζσ προδιαγραφζσ εμπορίασ - Β τα πρότυπα εμπορίασ εφαρμόηονται ςε όλα τα ςτάδια εμπορίασ ςυμπεριλαμβανομζνων των ειςαγωγϊν και των εξαγωγϊν εκτόσ εάν ορίηεται διαφορετικά Γενικζσ προδιαγραφζσ εμπορίασ - Γ για τθν ζκκεςθ, τθν πϊλθςθ, τθν παράδοςθ, τθν εμπορία με όποιο τρόπο εντόσ τθσ Κοινότθτασ υποχρεωτικι θ εφαρμογι των προτφπων υπεφκυνοσ ο κάτοχοσ των προϊόντων για τθ διαςφάλιςθ τθσ ςυμμόρφωςθσ «κάτοχοσ» νοείται κάκε φυςικό ι νομικό πρόςωπο που ζχει ςτθν κατοχι του τα προϊόντα 8
Γενικζσ προδιαγραφζσ εμπορίασ - Δ ζλεγχοι από κρατικζσ αρχζσ για τθ ςυμμόρφωςθ πριν από τθν αναχϊρθςθ από τισ περιοχζσ παραγωγισ, κατά τθ ςυςκευαςία ι τθ φόρτωςθ (εντόσ ΕΕ) πριν από τθ διάκεςθ ςε ελεφκερθ κυκλοφορία (τρίτεσ χϊρεσ) Ειδικζσ προδιαγραφζσ εμπορίασ αφοροφν νωπά και μεταποιθμζνα: μιλα εςπεριδοειδι ακτινίδια μαροφλια, κατςαρά και πλατφφυλλα αντίδια ροδάκινα και νεκταρίνια 9
Ειδικζσ προδιαγραφζσ εμπορίασ αφοροφν νωπά και μεταποιθμζνα: αχλάδια φράουλεσ γλυκζσ πιπεριζσ επιτραπζηια ςταφφλια τομάτεσ Εξαιρζςεισ / παρεκκλίςεισ ΔΕΝ υπόκεινται ςτθν απαίτθςθ ςυμμόρφωςθσ με τισ προδιαγραφζσ εμπορίασ προϊόντα τα οποία προορίηονται για i) βιομθχανικι χριςθ ii) ηωοτροφζσ ι για άλλθ χριςθ εκτόσ από τρόφιμα εφόςον διατίκενται ςτθν αγορά με τισ ενδείξεισ «προορίηονται για μεταποίθςθ» ι «για ηωοτροφζσ» ι με κάποια άλλθ ιςοδφναμθ διατφπωςθ 10
Εξαιρζςεισ / παρεκκλίςεισ ΔΕΝ υπόκεινται ςτθν απαίτθςθ ςυμμόρφωςθσ με τισ προδιαγραφζσ εμπορίασ προϊόντα που διατίκενται από τον παραγωγό ςτουσ καταναλωτζσ, για τισ προςωπικζσ τουσ ανάγκεσ, ςτθν εκμετάλλευςθ του παραγωγοφ Εξαιρζςεισ / παρεκκλίςεισ ΔΕΝ υπόκεινται ςτθν απαίτθςθ ςυμμόρφωςθσ με τισ προδιαγραφζσ εμπορίασ προϊόντα ςυγκεκριμζνθσ περιοχισ, που πωλοφνται λιανικϊσ ςτθν περιοχι αυτι για να χρθςιμοποιθκοφν ςε γενικϊσ γνωςτι, παραδοςιακι τοπικι κατανάλωςθ 11
Εξαιρζςεισ / παρεκκλίςεισ ΔΕΝ υπόκεινται ςτθν απαίτθςθ ςυμμόρφωςθσ με τισ προδιαγραφζσ εμπορίασ προϊόντα που ζχουν υποςτεί κοπι ι τεμαχιςμό, που τα κακιςτοφν «ζτοιμα για βρϊςθ» ι «ζτοιμα για τθν κουηίνα» Εξαιρζςεισ / παρεκκλίςεισ ΔΕΝ υπόκεινται ςτθν απαίτθςθ ςυμμόρφωςθσ με τισ προδιαγραφζσ εμπορίασ προϊόντα που πωλοφνται ι παραδίδονται από τον παραγωγό ςε ςτακμοφσ τυποποίθςθσ ι αποκικευςθσ 12
Εξαιρζςεισ / παρεκκλίςεισ ΔΕΝ υπόκεινται ςτθν απαίτθςθ ςυμμόρφωςθσ με τισ προδιαγραφζσ εμπορίασ προϊόντα που διοχετεφονται από τουσ ςτακμοφσ αποκικευςθσ προσ τουσ ςτακμοφσ τυποποίθςθσ Εξαιρζςεισ / παρεκκλίςεισ ΔΕΝ υπόκεινται ςτθν απαίτθςθ ςυμμόρφωςθσ με τισ προδιαγραφζσ εμπορίασ οριςμζνα είδθ μανιταριϊν και καρπϊν με κζλυφοσ ( 3 Καν (ΕΚ) 1580/2007). 13
Ενδείξεισ επιςιμανςθσ ευανάγνωςτα και εμφανι ςτοιχεία ςτθ μία από τισ πλευρζσ τθσ ςυςκευαςίασ με απευκείασ ανεξίτθλθ εκτφπωςθ είτε με ετικζτα ενςωματωμζνθ ι ςτερεωμζνθ πάνω ςτθ ςυςκευαςία Ενδείξεισ επιςιμανςθσ χφμα εμπορεφματα (φορτωμζνα απευκείασ ςε μεταφορικό μζςο) οι ενδείξεισ αναγράφονται ςτο δελτίο που ςυνοδεφει το εμπόρευμα ςε δελτίο που τοποκετείται ευκρινϊσ ςτο εςωτερικό του μεταφορικοφ μζςου 14
Ενδείξεισ επιςιμανςθσ τιμολόγια και ςυνοδευτικά ζγγραφα πρζπει να αναφζρουν τθν χϊρα καταγωγισ τθν ποικιλία ι τον εμπορικό τφπο ότι τα προϊόντα προορίηονται για μεταποίθςθ (όταν απαιτείται). Ενδείξεισ επιςιμανςθσ (λιανικι πϊλθςθ) ευανάγνωςτα, ςε εμφανζσ ςθμείο χϊρα καταγωγισ ποικιλία ι εμπορικόσ τφποσ κατθγορία 15
Ενδείξεισ επιςιμανςθσ (λιανικι πϊλθςθ) μίγματα οπωροκθπευτικϊν, ςε ςυςκευαςία 5 Kg προχποκζςεισ: τα προϊόντα είναι τθσ ίδιασ ποιότθτοσ και κάκε προϊόν ςυμμορφϊνεται προσ τισ ειδικζσ προδιαγραφζσ εμπορίασ του είδουσ θ ςυςκευαςία φζρει τθν απαραίτθτθ ςιμανςθ θ φφςθ του μείγματοσ δεν είναι τζτοια που να παραπλανεί τον καταναλωτι Ενδείξεισ επιςιμανςθσ (λιανικι πϊλθςθ) μίγματα οπωροκθπευτικϊν, με καταγωγι από περιςςότερεσ από μία χϊρεσ οι πλιρεισ ονομαςίεσ των χωρϊν παραγωγισ, μποροφν να αντικαταςτακοφν, από τισ φράςεισ: «μίγμα οπωροκηπευτικών από χώρες ΕΚ» «μίγμα οπωροκηπευτικών από χώρες εκτός ΕΚ» «μίγμα οπωροκηπευτικών από χώρες ΕΚ και από χώρες εκτός ΕΚ» 16