ΓΕΝΙΚΗ ΠΕΡΙΓΡΑΦΗ Η παρούσα εργασία αποτελεί μια εναλλακτική πρόταση στη διδασκαλία της Γλώσσας. Πρόκειται για βιωματική διαδικασία που βασίζεται σε μεθόδους και τεχνικές του εκπαιδευτικού δράματος και της διερευνητικής δραματοποίησης. Αποτελούν παιδαγωγικές μεθόδους που ενδείκνυνται για τη διδασκαλία της Γλώσσας και εξυπηρετούν τους γλωσσικούς, επικοινωνιακούς και ψυχοκοινωνικούς στόχους της σύγχρονης εκπαίδευσης. (δημιουργία ρόλων, επεισοδίων, μεταμφιέσεων, αναπαραστάσεων μέσα σε ένα πλαίσιο αυτοσχεδιασμού και αυθόρμητης έκφρασης, με το δάσκαλο σε ρόλο εμψυχωτή)
ΤΟ ΠΛΑΙΣΙΟ: ΤΑΞΗ : Β ΣΧΟΛΕΙΟ :3ο Μειονοτικό Σχολείο Κομοτηνής ΣΥΝΟΛΟ ΜΑΘΗΤΩΝ : 21 ΑΓΟΡΙΑ :13 ΚΟΡΙΤΣΙΑ :8 ΔΙΑΡΚΕΙΑ: 3 διδακτικές ώρες ΥΠΕΥΘΥΝΗ ΕΚΠΑΙΔΕΥΤΙΚΟΣ : Βαγιανή Γιαπαντζαλή
ΤΙΤΛΟΣ ΕΡΓΑΣΙΑΣ: «Πάνω σε μια καρό σταγόνα. Διδάσκοντας τον κύκλο του νερού με τεχνικές εκπαιδευτικού δράματος» Εφαρμογή των τεχνικών του εκπαιδευτικού δράματος και της διερευνητικής δραματοποίησης για τη διδασκαλία του φαινομένου του κύκλου του νερού μέσα από το ποίημα του πρώτου τεύχους της γλώσσας της Β Δημοτικού με τίτλο «Μια μέρα στο δάσος» στη σελίδα 12.
Σκοπός : Η αβίαστη και με νόημα ανάγνωση του ποιήματος, η κατανόηση του κύκλου του νερού και η εμπέδωση του σχετικού με το φαινόμενο λεξιλογίου. Στόχοι : -Ως προς το γνωστικό αντικείμενο: Η κατανόηση από τους μαθητές του κύκλου του νερού με βιωματικό τρόπο(εξάτμιση, σύννεφα, ρυάκια, ποτάμια, μέσα από αναπαραστάσεις) Η κατανόηση και παραγωγή προφορικού και γραπτού λόγου -Ως προς τη μαθησιακή διαδικασία : Ο προβληματισμός, ο αυτοσχεδιασμός, και η ανάπτυξη της κρίσης και της φαντασίας των παιδιών Η έκφραση σκέψεων και συναισθημάτων μέσα από την ανάληψη ρόλων ατομικών και συλλογικών. Η ενίσχυση της αγάπης για το θέατρο και η κατανόηση της ευχαρίστησης μέσα από τη συμμετοχή σε θεατρικά δρώμενα. Η καλλιτεχνική έκφραση των παιδιών Η ενίσχυση των σχέσεων και δεσμών μεταξύ τους Η ανάδειξη των πολυμεσικών εφαρμογών του Η\Υ (εικόνα, ήχος, βίντεο) και η συμβολή τους στη μαθησιακή διαδικασία
ΦΑΣΕΙΣ ΤΗΣ ΕΡΓΑΣΙΑΣ 1.ΔΙΕΡΕΥΝΗΣΗ ΤΩΝ ΓΝΩΣΕΩΝ 2.ΔΙΕΡΕΥΝΗΤΙΚΗ ΔΡΑΜΑΤΟΠΟΙΗΣΗ ΠΟΙΗΜΑΤΟΣ 3. ΘΕΑΤΡΙΚΟ ΠΑΙΧΝΙΔΙ 4. ΑΞΙΟΛΟΓΗΣΗ ΑΝΑΣΤΟΧΑΣΜΟΣ
1. ΔΙΕΡΕΥΝΗΣΗ ΤΩΝ ΓΝΩΣΕΩΝ ΣΥΖΗΤΗΣΗ ΓΙΑ ΤΟ ΝΕΡΟ
2. ΔΡΑΜΑΤΟΠΟΙΗΣΗ ΤΟΥ ΠΟΙΗΜΑΤΟΣ 2.1. ΡΟΛΟΙ ΡΟΛΟΙ ΓΙΑ ΤΑ ΠΑΙΔΙΑ ΑΤΟΜΙΚΟΙ : -Η Αγγέλα - Ο Αχμέτ - Ο Θωμάς - Η Μελέκ - Η Γιοντζά - Το κορίτσι που πλένει το χαλί - Το κόκκινο σπανάκι - Η μπλε ντομάτα - Ο καρό λαγός - Ο ήλιος - Ο αέρας ΟΜΑΔΙΚΟΙ : -Το ποτάμι - Τα παιδιά σε εκδρομή στο δάσος - Τα λαχανικά - Οι σταγόνες ΡΟΛΟΣ ΓΙΑ ΤΗ ΔΑΣΚΑΛΑ Η Αγγέλα που αφηγείται την ιστορία
2.2 ΟΙ ΤΕΧΝΙΚΕΣ ΤΟΥ ΔΡΑΜΑΤΟΣ ΠΟΥ ΕΦΑΡΜΟΣΤΗΚΑΝ -Ανολοκλήρωτο υλικό ( στίχοι και στοιχεία από το ποίημα :καρό, ρυάκι, ποτάμι, μπλε ντομάτα,λαγός καρό χαλί κ.α ) -Χτίσιμο της στάσης του ρόλου (η Αγγέλα στη βροχή, τα χέρια, τοκεφάλι της,ο λαγός στο ποτάμι) -Προσωπικά αντικείμενα του ρόλου ( καρό σταγόνα, πουκάμισο, μπλούζα, χαλί, χαρτάκια τετράγωνα,πηγή) -Αντιπαράθεση (Να πάει η Αγγέλα στο χορό;) -Ανακριτική καρέκλα ( Στο χορό οι φίλοι ρωτούν την Αγγέλα για το γεγονός) -Δημιουργία ήχων και κινήσεων ( ήχος σταγόνας, ήχος βροχής,κινήσεις χεριών)
ΤΕΧΝΙΚΕΣ ΠΟΥ ΕΦΑΡΜΟΣΤΗΚΑΝ - Συλλογικός ρόλος : το ποτάμι, τα σύννεφα, η βροχή - Ομαδική ζωγραφιά : θάλασσα, καρό ψάρια ( στον πίνακα) - Θεατρικό παιχνίδι : «Το ταξίδι της σταγόνας» - Αυτοσχεδιασμός : Τα παιδιά, εκδρομή στο δάσος - Παγωμένη εικόνα : σταγόνες στη θάλασσα, στον ουρανό - Ανίχνευση της σκέψης του άλλου : Παγώνει η στιγμή, όταν ανεβαίνουν οι σταγόνες - Ομαδικό γλυπτό : Στο τέλος, αναπαράσταση μιας στιγμής του δράματος
2.3 ΑΝΑΠΤΥΞΗ ΤΟΥ ΔΡΑΜΑΤΟΣ ΔΗΜΙΟΥΡΓΙΑ ΚΑΤΑΛΛΗΛΗΣ ΑΤΜΟΣΦΑΙΡΑΣ - σκοτάδι - βροχή ( με χτυπήματα χεριών, ποδιών) - ήχος βροχής στον Η\Υ ΔΗΜΙΟΥΡΓΙΑ ΔΡΑΜΑΤΙΚΟΥ ΠΛΑΙΣΙΟΥ (χρόνος- τόπος- πρόσωπα- γεγονός) Καθίσαμε σε κύκλο
1 ο επεισόδιο :η Αγγέλα στη βροχή Αφήγηση : Μια βροχερή μέρα η Αγγέλα βγαίνει έξω στη βροχή και πέφτει μια καρό σταγόνα στη μύτη της. 1ος ρόλος : Ένα κορίτσι σε ρόλο Αγγέλας διαβάζει από το ποίημα:«πώς θα πάω στο χορό με τη μύτη την καρό;» Πλιτσ! Πέφτει η καρό σταγόνα
Συζήτηση : Θα πάει η Αγγέλα στο χορό ή όχι; ( Όλοι λένε την άποψή τους και η Αγγέλα αποφασίζει να πάει). Αφήγηση: Η Αγγέλα πάει στο χορό και οι φίλοι της τη βλέπουν και τη ρωτούν για την καρό σταγόνα. Και τελικά αποφασίζει να πάει. 4 παιδιά σε ρόλο: ο Αχμέτ, ο Θωμάς, η Μελέκ, η Γιοντζά (Τι έγινε; Γιατί είναι καρό η σταγόνα; Τι θα κάνει;) Αφήγηση: Και τότε η Αγγέλα τους λέει μια ιστορία. Η Αγγέλα σκέφτεται
Δασκάλα σε ρόλο : «Μια φορά και έναν καιρό ήταν ένα κορίτσι που έπλενε ένα καρό χαλί σε μια καθαρή πηγή και ξαφνικά. Συζήτηση : Τα παιδιά λένε τι μπορεί να έγινε. Κλείνουν τα μάτια και τότε το κορίτσι ρίχνει κάτω κόκκινα και μπλε χαρτάκια, γίνεται ένα καρό ρυάκι και λέει : «Βλέπω μέσα στο νερό, κόκκινα και μπλε καρό» (διαβάζει από το ποίημα). Συνέβη κάτι περίεργο.αλήθεια τι ; Ένα ρυάκι καρό! Μια φορά, ένα κορίτσι έπλενε ένα καρό χαλί σε μια πηγή. Βλέπει μέσα στο νερό κόκκινα και μπλε καρό
Όλοι ανοίγουν τα μάτια τους και λένε ή δείχνουν τι έγινε. Αναπαράσταση : Σχηματίζουν, όλοι στη σειρά, ένα καρό ρυάκι που κυλάει και σε λίγο σταματούν. Ομαδικός ρόλος: Γίνονται λαχανικά σε ένα μπαξέ και λένε τι είναι το καθένα και τι χρώμα έχει. Μεταμόρφωση: Η ντομάτα γίνεται μπλε (το παιδί φοράει μια μπλε μπλούζα) και το σπανάκι κόκκινο (χρησιμοποιείται και πάλι μια κόκκινη μπλούζα) και τα άλλα λαχανικά πράσινα (φορούν πράσινα μαντήλια). Παγωμένη εικόνα : Τα παιδιά ως λαχανικά, φτιάχνουν παγωμένες εικόνες, δείχνοντας και την αντίδραση τους (γελάνε ή απορούν). Ανίχνευση της σκέψης : Η μπλε ντομάτα και το κόκκινο σπανάκι λένε τι σκέφτονται. Αναπαράσταση : Το καρό ρυάκι γίνεται τώρα καρό ποτάμι (τα παιδιά μπαίνουν στη σειρά και ακούγεται το κελάρυσμα από τον Η\Υ) και πάει στο δάσος (διαμόρφωση αίθουσας με άλλα παιδιά που παριστάνουν τα δέντρα).
Αφήγηση : «Εκεί στο δάσος ήταν ένας λαγός που έπινε νερό από το καρό ποτάμι» Αναπαράσταση : Ένας μαθητής κάνει το λαγό. Αφήγηση(δραματική) : «Και ο λαγός έγινε Αλήθεια τι έγινε;» Ομαδικός ρόλος(αυτοσχέδιος) : Όλα τα παιδιά είχαν πάει εκεί εκδρομή στο δάσος με το σχολείο( κινούνται ελεύθερα στο χώρο). Μαθητής σε ρόλο : Ένα παιδί που βλέπει τον καρό λαγό (φοράει πουκάμισο καρό) και καλεί τους υπόλοιπους να τον δουν. Ο λαγός όμως εξαφανίζεται. Ο λαγός πίνει νερό από το καρό ποτάμι. Ο λαγός γίνεται καρό. Τι γίνεται μετά;
Αφήγηση: «Και το καρό ποτάμι συνεχίζει να κυλάει, γίνεται πλατύ και πού θα πέσει με φόρα; Ομαδικός ρόλος: Μια ομάδα παιδιών πιάνονται από τα χέρια και παριστάνουν το ποτάμι που χύνεται στη θάλασσα (προβάλλεται στο βιντεοπροβολέα στον πίνακα), όπου τρέχουν με φόρα. Ανίχνευση σκέψης: Με το άγγιγμα του εκπαιδευτικού κάθε παιδί λέει τη σκέψη του, τι βλέπει εκεί που πέφτει στη θάλασσα. Το καρό ποτάμι πέφτει στη θάλασσα Τα ψάρια γίνονται καρό
3. ΤΟ ΘΕΑΤΡΙΚΟ ΠΑΙΧΝΙΔΙ «Το ταξίδι της σταγόνας» Οι σταγόνες είναι κάτω. Ο ήλιος βγαίνει
Οι σταγόνες ζεσταίνονται. Και ανεβαίνουν ψηλά.
Το ταξίδι της σταγόνας Ο αέρας φυσάει. Τα σύννεφα ταξιδεύουν Σχηματίζονται σύννεφα.
Τα σύννεφα κρυώνουν! Οι σταγόνες γίνονται βροχή και πέφτουν κάτω. «Το ταξίδι δεν τελειώνει Καλοκαίρια και χειμώνες»
1.Συμπλήρωση λίστας λέξεων 4. ΑΞΙΟΛΟΓΗΣΗ-ΑΝΑΣΤΟΧΑΣΜΟΣ
2.Ομαδική ζωγραφιά
3.Παραγωγή γραπτού λόγου - Τέλος τα παιδιά διαβάζουν σιωπηρά το ποίημα και γράφουν έναν τίτλο.
4.ΦΥΛΛΟ ΕΡΓΑΣΙΑΣ
ΑΝΑΣΤΟΧΑΣΜΟΣ Η διερεύνηση των γνώσεων θα μπορούσε να γίνει με χρήση των ΤΠΕ, με τη δημιουργία εννοιολογικού χάρτη ο οποίος θα ολοκληρώνονταν στο τέλος της δράσης. (στη φάση της αξιολόγησης) Σας ευχαριστώ!