Σο Πολιτικό ύστημα της Ρωσικής Ομοσπονδίας (Российская Федерация) ταύρος Κάτσιος Αν. Καθηγητής Ι.Π., Σ.Ξ.Γ.Μ.Δ., GeoLab 1
Χρηματοδότηση Το παρόν εκπαιδευτικό υλικό έχει αναπτυχθεί στα πλαίσια του εκπαιδευτικού έργου του διδάσκοντα. Το έργο «Ανοικτά Ακαδημαϊκά Μαθήματα στο Ιόνιο Πανεπιστήμιο» έχει χρηματοδοτήσει μόνο τη αναδιαμόρφωση του εκπαιδευτικού υλικού. Το έργο υλοποιείται στο πλαίσιο του Επιχειρησιακού Προγράμματος «Εκπαίδευση και Δια Βίου Μάθηση» και συγχρηματοδοτείται από την Ευρωπαϊκή Ένωση (Ευρωπαϊκό Κοινωνικό Ταμείο) και από εθνικούς πόρους. 10-1
Άδειες Χρήσης Το παρόν εκπαιδευτικό υλικό υπόκειται σε άδειες χρήσης Creative Commons
Βαζικά ζηοισεία Πληθυςμόσ: 143,78 εκατομμύρια Ανεξϊρτητο κρϊτοσ: 12 Ιουνύου 1990 Πολύτευμα: Προεδρικό Ομοςπονδιακό Δημοκρατύα Αρχηγόσ κρϊτουσ: Πρόεδροσ Διοικητικό δομό: 50 Πολιτεύεσ + 1 Ομοςπονδιακό Περιοχό (DC) Θρηςκεύα: Ορθόδοξοι, Μουςουλμϊνοι, Ρωμαιοκαθολικού, Διαμαρτυρόμενοι,, Βουδιςτϋσ, Ινδουώςτϋσ, Εβραύοι Εθνότητεσ: Ρώςοι 81.5%, Σϊταροι 3.8%, Ουκρανού 3%, Χουβϊςιοι 1.2%, Βαςκύροι 0.9%, Λευκορώςοι 0.8%, Μολδαβού 0.7%, ϊλλοι 8.1% (1989) 2
Υάπηερ 3
ημαία 4
ύμβολα 5
Δικόνερ 6
Σο ηέλορ ηος Σζαπιζμού 7
Σο Μονοκομμαηικό ύζηημα ηηρ Δ...Γ (1917-1991) Σο Κομμουνιςτικό Κόμμα τησ οβιετικήσ Ένωςησ Η κομματικό οργϊνωςη Σο κογκρϋςο Η Κεντρικό Επιτροπό Πολιτμπουρό Οργκμπουρό Γραμματεύα Επιτροπό ελϋγχου Ελεγκτικό Επιτροπό Ηγϋτεσ Λϋνιν τϊλιν Χρούτςεφ Μπρϋζνιεφ Αντρόποφ Σςερνιϋνκο Γκορπϊτςοφ Εφημερύδα Πρϊβντα (22.05.1912) Οργϊνωςη Νϋων Κομςομόλ 8
Μαπξιζμόρ - Λενινιζμόρ 9
Η Ρωζία ωρ διάδοσορ ηηρ Δ...Γ. Γκλάςνοςτ ( сность) ςημαύνει διαφϊνεια ("transparency ) ό ϊνοιγμα ( openness ) Περεςτρόΰκα ( йка) εύναι ο ρωςικόσ όροσ που ϋχει καθιερωθεύ διεθνώσ για τισ οικονομικϋσ μεταρρυθμύςεισ. Χρηςιμοποιόθηκε για πρώτη φορϊ το 1985 από τον Γ.Γ. του Κομμουνιςτικού Κόμματοσ και Πρόεδρο τησ ΕΔ Μιχαόλ Γκορμπατςόφ. την κυριολεξύα ςημαύνει αναδόμηςη ("restructuring«), αναφερόμενη ςτην αναδόμηςη τησ ςοβιετικόσ οικονομύασ. Περιοριςμένα αποτελέςματα Λόγοι: Οι πολιτικϋσ ελύπ απαςχολημϋνεσ με την προϊςπιςη των ηγετικών τουσ θϋςεων δεν μπόρεςαν να ςυμφιλιωθούν με τισ δομϋσ του νϋου πολιτεύματοσ 10
Η νέα Ρωζία (1992- ) 11
Σο Ρωζικό Πολιηικό ύζηημα Μετϊ από μεγϊλη καθυςτϋρηςη μετϊ από πρόταςη του Boris Jelzin ψηφύςτηκε (με δημοψόφιςμα) το νϋο ςύνταγμα το επτϋμβριο του 1993. Σο ςύνταγμα ιςχύει από τισ 25 Δεκεμβρύου 1993 και καθιερώνει ϋνα μικτό Προεδρικό-Κοινοβουλευτικό ςύςτημα το οπούο εύναι πιο κοντϊ ςτο Προεδρικό. ΠΡΟΔΓΡΟ ΑΝΩΣΑΣΟ ΓΙΚΑΣΗΡΙΟ ΠΡΩΘΤΠΟΤΡΓΟ ΚΤΒΔΡΝΗΗ ΟΜΟΠΟΝΓΙΑΚΗ ΤΝΔΛΔΤΗ ΚΡΑΣΙΚΗ ΓΟΤΜΑ ΟΜΟΠΟΝΓΙΑΚΟ ΤΜΒΟΤΛΙΟ 12
Ο ΠΡΟΔΓΡΟ Άμεςη εκλογή Προέδρου με θητεία 4 ετών. Ο Πρόεδροσ ωσ εγγυητόσ του ςυντϊγματοσ και ανώτατοσ ϊρχοντασ τησ χώρασ χαρϊςςοντασ την εςωτερικό και εξωτερικό πολιτικό. Ο Πρόεδροσ μπορεύ να προτεύνει ςτη Δούμα νομοςχϋδια. Ο Πρόεδροσ μπορεύ να προβϊλει βϋτο ςε νόμουσ που ψηφύζονται, με ςυνϋπεια να απαιτεύται πλϋον μύα πλειοψηφύα 2/3 και από τα δύο ςώματα τησ Ομοςπονδιακόσ υνϋλευςησ για να ιςχύςουν. Ο Πρόεδροσ ϋχει δικαύωμα να εκδύδει διατϊγματα (ukase) και εγκυκλύουσ, οι οπούοι ϋχουν χαρακτόρα και ιςχύ ομοςπονδιακού νόμου. 13
ΣΟ ΚΟΙΝΟΒΟΤΛΙΟ (1) Σο Ρωςικό Κοινοβούλιο (Ομοςπονδιακή υνέλευςη) έχει - πέραν των ελάχιςτων αποκλειςτικών νομοθετικών αρμοδιοτήτων - απέναντι ςτον Πρόεδρο μία ςχετικά αδύναμη θέςη. Η Ομοςπονδιακή υνέλευςη αποτελείται από δύο ςώματα: 1) Σην ΚΡΑΣΙΚΗ ΔΟΤΜΑ (βουλευτϋσ κομμϊτων) που διορίζει μετά από πρόταςη του Προέδρου τον Πρόεδρο τησ Κεντρικήσ Τράπεζασ και τον Πρόεδρο του Ελεγκτικού Συνεδρίου 2) Σο ΟΜΟΠΟΝΔΙΑΚΟ ΤΜΒΟΤΛΙΟ (αντιπρόςωποι των δημοκρατιών και αυτόνομων περιοχών τησ Ομοςπονδύασ)που διορίζει μετά από πρόταςη του Προέδρου τον Γενικό Ειςαγγελέα και τουσ δικαςτέσ των Ανωτάτων δικαςτηρίων: Ανώτατο Δικαςτήριο, Συνταγματικό Δικαςτήριο και Ανώτατο Διαιτητικό Δικαςτήριο. 14
ΣΟ ΚΟΙΝΟΒΟΤΛΙΟ (2) Ο μόνοσ τρόποσ καθαύρεςησ του Προϋδρου από το Κοινοβούλιο εύναι η διαδικαςύα δύωξησ (impeachment) κατϊ το πρότυπο των Η.Π.Α. ΑΛΛΑ εφαρμόζεται δύςκολα ςτην πρϊξη δεδομϋνου ότι: 1) Απαιτεύται απόφαςη με πλειοψηφύα 2/3 τησ Κρατικήσ Δούμα 2) ύμφωνη απόφαςη του Ομοςπονδιακού υμβουλίου (το οπούο εύναι τυπικϊ αρμόδιο για την τελικό καθαύρεςη του ΑΛΛΑ μετά από καταδίκη του Προέδρου από το Ανώτατο Δικαςτήριο για εςχάτη προδοςία ή άλλο κακούργημα 15
Ο ΠΡΩΘΤΠΟΤΡΓΟ ΚΑΙ Η ΚΤΒΔΡΝΗΗ Ο Πρωθυπουργόσ διορύζεται από τον Πρόεδρο μετϊ από ςύμφωνη γνώμη (απόλυτη πλειοψηφύα-50%+1) τησ Κρατικόσ Δούμα. ΑΛΛΑ μετϊ από τυχόν τρεισ αρνόςεισ τησ ΔΟΥΜΑ για ϋγκριςη του διοριςμού του υποψηφύου ο Πρόεδροσ διορύζει αυτοβούλωσ τον Πρωθυπουργό, διαλύει τη ΔΟΥΜΑ και προκηρύςςει βουλευτικϋσ εκλογϋσ. Ομούωσ η ΔΟΥΜΑ μπορεύ να αποςύρει την εμπιςτοςύνη τησ από την κυβϋρνηςη μϋςω πρόταςησ δυςπιςτύασ. ΑΛΛΑ εναπόκειται ςτον Πρόεδρο να την απολύςει ΑΝ επαναληφθεύ η πρόταςη δυςπιςτύασ εντόσ τριών μηνών εναπόκειται ςτον Πρόεδρο εύτε να απολύςει την κυβϋρνηςη, εύτε να διαλύςει τη ΔΟΥΜΑ ΑΝ ο Πρωθυπουργόσ ζητόςει ψόφο εμπιςτοςύνησ τησ ΔΟΥΜΑ και δεν την πϊρει, ο Πρόεδροσ μπορεύ εντόσ επτϊ ημερών εύτε να απολύςει την κυβϋρνηςη εύτε να διαλύςει την ΔΟΥΜΑ Οι Υπουργού διορύζονται από τον Πρόεδρο μετϊ από πρόταςη του Πρωθυπουργού. 16
Πποβλήμαηα ηος Πολιηικού ςζηήμαηορ Οικονομικϋσ δυςκολύεσ Ύπαρξη ακραύων ςτοιχεύων ςτη Δούμα Εμφϊνιςη νϋων απολυταρχικών τϊςεων Οργανωμϋνο ϋγκλημα Δημοκρατύα τησ Νομενκλατούρασ (ςυνόθωσ τησ παλιϊσ κομμουνιςτικόσ) Επικρϊτηςη τησ λεγόμενησ Ukaseκρατίας του Προϋδρου με παρϊκαμψη του Κοινοβουλύου αναδεικνύοντασ την Προεδρικό Διοικητικό Μηχανό ωσ τον απόλυτο πρωταγωνιςτό Το Συμβούλιο Εθνικόσ Αςφϊλειασ (ςυμβουλευτικό όργανο) που διορύζεται και προεδρεύεται από τον Πρόεδρο ϋχει διαπλοκϋσ με οικονομικϊ ςυμφϋροντα εξελιςςόμενο ςε μύα μορφό ςοβιετικού Πολιτμπουρό Η μεταφορϊ αποφαςιςτικών αρμοδιοτότων από δημοκρατικούσ θεςμούσ ςε δομϋσ ιςχύοσ που παρϊλληλα ελϋγχουν τομεύσ κλειδιϊ (ϊμυνασ, εςωτερικών, εξωτερικών, μυςτικϋσ υπηρεςύεσ, οι οπούεσ υπϊγονται από το 1992 απευθεύασ ςτον Πρόεδρο. 17
Τέλος της Παρουσίασης Σας ευχαριστώ 18