2o ΓΕΛ ΒΟΛΟΥ Ερευνητική εργασία Ά Λυκείου

2o ΓΕΛ ΒΟΛΟΥ Ερευνητική εργασία Ά Λυκείου *Street art :Η τέχνη του δρόμου* Α 3 2016-2017 Υπεύθυνη καθηγήτρια: Νήρα Αικατερίνη

Περιεχόμενα Πρόλογος Έρευνας. Εισαγωγή στο street art.... 1. Ιστορία του street art... 2. Τέχνη ή Βανδαλισμός... 3. Κοινωνικός Περίγυρος 4. Kοινωνικές Συνθήκες.. 5. Συνέντευξη... 6. Διαπιστώσεις-Τελικά Συμπεράσματα Πηγές-Βιβλιογράφια.....

Πρόλογος Στα πλαίσια του µαθήµατος «Ερευνητική Εργασία» της Α Λυκείου επιλέξαµε να κάνουµε έρευνα για το street art.h επιλογή του θέµατος µας βασίστηκε στο γεγονός ότι το street art είναι η πιο διαδομένη μορφή τέχνης κυρίως στους εφήβους αλλά επίσης αποτελεί αμφιλεγόμενο θέμα από τους μεγαλύτερους.αναζητήσαµε λοιπόν πληροφορίες στο διαδίκτυο και σε έντυπά που υπάρχουν στον χώρο της βιβλιοθήκης.βρήκαμε μια συνέντευξή του ζωγράφου Σταμάτη Λάσκο. ΕΙΣΑΓΩΓΗ

Οι νέοι είναι από τη φύση τους πλάσματα καλλιτεχνικά. Πειραματίζονται, αναζητούν, δοκιμάζουν, απορρίπτουν και πολλές φορές δημιουργούν εκπληκτικής ομορφιάς έργα. Δεν είναι τυχαίο ότι πολλοί καλλιτέχνες στο τέλος της καριέρας τους θεωρούν τα πρώτα έργα τους ως τα καλύτερά τους. Το γκράφιτι είναι ίσως, μαζί με τη στιχουργική, τα πιο διαδομένα και αγαπητά είδη τέχνης στη νεολαία και αυτό ήταν το ερέθισμα για την έρευνα που ακολουθεί. Αναρωτηθήκαμε για την ιστορία του graffiti, για το αν είναι τέχνη ή βανδαλισμός συμπεραίνοντας ότι υπάρχουν κινήματα αντιγκράφιτι αλλά και για την επίδραση του street art στον κοινωνικό περίγυρο και τις κοινωνικές συνθήκες του επικρατούν. Μέσα από την έρευνά μας βρήκαμε απαντήσεις στο ερωτηματολόγιο με βάση μερικά από τα παραπάνω ερωτήματα. Πρωταρχικός στόχος ήταν να μπορέσουμε να συνεργαστούμε και δευτερεύων να πληροφορηθούμε για την τέχνη του δρόμου. 1. Ιστορία του street art

To street art αναπτύσεται σε δημόσιους χώρους και περιλαμβάνει μια ποικιλία μορφών και τεχνικών.τι είναι όμως street art? Street art η αλλιώς Hip - Hop ονομάζεται μια κουλτούρα η οποία ξεκίνησε απο την Αμερική και συγκεκριμένα απο τις φτωχογειτονίες του Brooklyn και αποτελείται απο 4 στοιχεία τα οποία αποτελούν έναν διαφορετικό τροπο έκφρασης και σκέψης απο οτι οι συνηθισμένοι. 1.1 το Rap Γνωστό και ως mcing στο οποίο καλλιτέχνες συντάσουν στιχούς βγαλμένους απο τις δυσκολίες της ζώης και τους αφηγούνται στον κόσμο με την βοήθεια μουσικής μελωδίας (των γνωστων σήμερα beats).πολύ γνώστο στοιχείο της street art είναι και το rap το οποίο ξεκίνησε ως ενα κίνημα υποκουλτούρας το 1970 απο τούς σκλήρους δρόμους του Μπρονξ στην Νέα Υόρκη. Οι πρώτοι επίσημα αναγνωρισμένοι ράπερς ήταν ο "Afrika Bambata" και ο "Zulu Nation" ενώ ο πρώτος έπισημος ράπ δίσκος ήταν το 'Rappers Delight' των "Sugarhill Gang".Άλλοι αμερικάνοι ράπερς που έχουν αφήσει ιστορία με τα τραγούδια τους ήταν ο "Tupac Shakur" οι "Public Enemy" και ο "Notorious Big".Στην Ελλάδα το πρώτο ελληνόφωνο συγκρότημα ράπ ήταν οι "FFC" το 1987 ενώ ο πρώτος δίσκος βγήκε απο το συγκρότημα "ΟΠΑ" το 1990. Στον υπόλοιπο κόσμο έγινε γνώστο στα τέλη της δεκαετίας του 1980 ενώ απο το 2000 και μετά άρχισε να γίνετε η πιο δημοφιλής μουσική σε όλο τον κόσμο.επίσης αποτέλεσε και τρόπο έκφρασης για τους κράτουμενους στις φυλακές καθώς νιώθουν πως το ραπ του βοήθαει να εκφράσουν όλα αυτα που κουβαλάν στην ψυχή τους. 1.2 το breakdance

Είναι ένα είδος χωρού βγαλμένω απο τους δρόμους στο οποίο συχνά οι χορευτές κάνουν εντυπωσιακές φίγουρες και έντονες κίνησεις θέλωντας έτσι να δείξουν διαφοροποιήση σε σχέση με τα άλλα είδη χωρού.το break dance εμφανίστηκε το 1973 και ήταν ένας καινοτόμως τρόπος τον οποίο χρησιμοποιηούσαν οι συμμορίες για να λύνουν τις διαφορές τους, δήλαδη ανταγωνίζωντα ποιά συμμορία χορεύει καλύτερα και έτσι υπερίσχυε ο καλύτερος.η πρώτη ομάδα break dance στην Έλλαδα δημιουργήθικε στις αρχες του 2000 απο τον γνωστο ράπερ "12ο Πίθηκο" και ονομάστηκε "Freakstyle Rockers".Τέλος το disc jockeying δημιουργήθικε το 1975-1978 και χρησιμοποιούνταν στην αρχή αποκλειστικά ως ρυθμός που συνόδευε τους χορευτές break dance. Ο πρώτος Dj έγινε γνωστός με το όνομα Kool Herc ο οποίο ήταν ο πρώτος που έφερε τους ήχους του hip - hop στους δρόμους τών πόλεων. Αργότερα οι νέα γενία Dj ανακάλυψε και καινούργιες καινοτομίες στον χώρο του Disc Jockeying οπως το scratch δηλαδή η συνεχόμενη εναλλαγή των δίσκων το beat juggling δηλαδή η ανάμειξη διαφόρων μελοδιών προκειμένου να σχηματιστεί μια συγκετρωτική μελωδιά. 1.3 το Grafiti Ειναι η ζωγραφίκη σε δημόσιους χώρους χρησιμοποιόντας σπρέι. Τελευτάιο στοιχείο είναι το disk jockeying δήλαδη η διμηουργεία μουσικής μελωδίας χρησιμοποιόντας υπολογιστές και δίαφορα τεχνολογικά μέσα.το graffiti είναι σίγουρα ο μεγαλύτερος εκπρόσωπος του street art.εμφανίστηκε στα μέσα του 19ου αιώνα και χρησιμοποιήθικε πρωτη φορά απο αρχιαολόγους που προσπαθούσαν έτσι να το διαχωρήσουν απο τα αλλά είδη τέχνης. Η Έλλαδα είναι απο τις χώρες με παράδοση στο graffiti και βρίσκεται μεσα στις 10 χώρες με τους καλύτερους καλλίτεχνες graffiti

2. Τέχνη ή Βανδαλισμός Το γκράφιτι είναι μια μορφή τέχνης που δε φοβάται να εκδηλωθεί μέσα από μια μεγάλη ποικιλία θεμάτων, παρμένα τόσο από την ιστορία, όσο και από την καθημερινότητα της ανθρώπινης κοινωνίας. Είναι ίσως μία από τις λίγες μορφές τέχνης που δεν φοβάται το χρώμα και το ελεύθερο σχέδιο και ακριβώς αυτό είναι που της προσδίδει τόση ιδιαιτερότητα. Μέσα από αυτό, εκφράζεται ο σύγχρονος άνθρωπος, ο άνεργος, ο αγανακτισμένος, αυτός που έχει ανάγκη να μιλήσει αλλά κυρίως, ο έφηβος. Αυτός ο έρμος ο έφηβος. Που έχει καταπιεστεί τόσο πολύ απ' όλα γύρω του, που ψάχνει τόσο απεγνωσμένα για λίγα ''ψίχουλα'' επικοινωνίας με την οικογένεια του, που θέλει να τραβήξει την προσοχή του κόσμου με κάθε κόστος. Τελικά όμως καταλήγει να θεωρείται βανδαλισμός, για τον εξής λόγο. Οι λόγος αυτός με μία λέξη; Νόμος. Χάνεται αυτή η μορφή τέχνης, αυτός ο τόσο μοναδικός τρόπος έκφρασης των εφήβων και των νέων ανθρώπων. Και χάνεται εξαιτίας των νόμων του κράτους μας. Απαγορεύονται λέει τα γκράφιτι σε δημόσια κτίρια, όπως τα γήπεδα, οι στιγμή καταργούμε αρένες, τα γυμναστήρια, τα σχολεία και οπουδήποτε αλλού θεωρείται δημόσια περιουσία. Ξεχνάμε όμως, κάποιον άλλο βασικό νόμο. Εκείνον που αναφέρεται σε ελευθερία, τόσο του λόγου, όσο και της έκφρασης, όποια μορφή και αν έχει αυτή Κάπως έτσι, γίνεται μια πολύ άσχημη μετάβαση. Η μετάβαση από μια μορφή τέχνης σε μια πολύ άσχημη μορφή βανδαλισμού.οι έφηβοι, ενώ έχουν όλη την καλή διάθεση να εκτονωθούν δημιουργικά μέσα από αυτή την διαδικασία, δημιουργώντας κυριολεκτικά θαύματα με το σπρέι, σταδιακά χάνουν το ενδιαφέρον τους για γόνιμη δημιουργικότητα εξαιτίας των νόμων αυτών και τελικά, καταπατούν το νόμο.το αποτέλεσμα; Θέλοντας να τραβήξουν οπωσδήποτε την προσοχή αλλά και να αντιδράσουν απέναντι στο νόμο, που απαγορεύει ακριβώς αυτή την δραστηριότητα, κάνουν γκράφιτι πάνω σε μνημεία, σε χώρους ιερούς, σε σπίτια και σε μαγαζιά, πράγμα που υπό άλλες προϋποθέσεις δε θα το διανοούνταν καν ως ιδέα. Συνήθως, τα γκράφιτι που γίνονται σε αυτούς τους χώρους υπό αυτές τις περιστάσεις, είναι ό,τι χειρότερο μπορεί να αντικρίσει κάποιος.τα πιο άσχημα αποκυήματα της φαντασίας των νέων, βγαίνουν στην επιφάνεια και αυτό, σε συνδυασμό με την ανάγκη τους να λάβουν προσοχή από τον κόσμο, έχει ένα φρικιαστικό αποτέλεσμα.εικόνες αλλοπρόσαλλες, αισχρές και συχνά ντροπιαστικές.εικόνες που σοκάρουν ακόμα και τους πιο.

αναίσθητους όταν τις αντικρίσουν.εικόνες καθαρής αντίδρασης. Καταλήγοντας το γκράφιτι αποτελεί αναμφισβήτητα μια μορφή τέχνης.που εκδηλώνεται μέσα από μια ποικιλία θεμάτων παρμένων τόσο από την ιστορία όσο και από τα φλέγοντα ζητήματα της καθημερινής ζωής.το «τοιχογράφημα» καθισται ίσως ένα από τα ελάχιστα ειδή τέχνης που δεν φοβάται το χρώμα και το ελεύθερο σχέδιο που βεβαία του προδίδουν και αυτή την ιδιαιτερότητα.διότι το γκράφιτι αποτελεί μέσο έκφρασης για το σύγχρονο άνθρωπο που αναζητά απεγνωσμένα ένα διέξοδο από την ουδέτερη αν όχι καταθλιπτική ζωή του.ο παρατημένος αγανακτισμένος άνεργος επαναστάτης και ακόμη περισσότερο ο έφηβος θεωρούν την απαγορευμένη τέχνη του δρόμου ως μια δίαυλο επικοινωνίας με τους ομοϊδεάτες τους. Βεβαία ο σκοπός του μηνύματος των καλλιτεχνών του τοίχου δεν περιορίζεται αποκλειστικά στην επικοινωνία μεταξύ αυτών αλλά του υπόλοιπου κόσμου. Έτσι ελπίζουν στην αφύπνιση του με στόχο την εξέγερση εν ενάντια στον σημερινό εκφυλισμένο κόσμο. Από την άλλη σε αρκετές χώρες συμπεριλαμβάνομαι και της Ελλάδας η συγκεκριμένη τέχνη περιορίζεται αρκετά αν όχι απαγορεύεται από τον νόμο. Συνεπώς το γκράφιτι χάνεται και οι καλλιτέχνες του περιθωριοποιούνται από την ελληνική κοινωνία.μήπως ήρθε λοιπόν η ώρα να το ξανασκεφτούμε και να επανεξετάσουμε αυτούς τους νόμους; Μήπως ακόμα, ήρθε η ώρα να αλλάξουμε σ τάση απέναντι στα γκράφιτι και να πάψουμε να τα θεωρούμε ως κάτι το αρνητικό;

3.Κοινωνικός περίγυρος Η Ελλάδα μονάχα τις τελευταίες δεκαετίες είναι ενεργή στη τέχνη του graffiti. Σημαντικό φεστιβάλ τέχνης του δρόμου είναι το Χρωμόπολις. Διεξάγεται σε πολλές πόλεις της Ελλάδας για ένα σαββατοκύριακο κατά την διάρκεια του Ιουνίου, με την συμμετοχή καλλιτεχνών από όλο τον κόσμο. Ακόμα ένας σημαντικός παράγοντας για την εξέλιξη του graffiti στην Ελλάδα είναι η ομάδα Carpe Diem, υπεύθυνη για την διοργάνωση τις πλειοψηφίας των φεστιβάλ graffiti στην Ελλάδα καθώς και για σεμινάρια για νέους όπως και διάφορα έργα σε όλη τη χώρα. Άλλα σημαντικά δρώμενα graffiti υπάρχουν σχεδόν σε όλη την Ελλάδα. Τα κυριότερα είναι το CYL (color your life) φεστιβάλ που έχει διεξαχθεί σε πολλές πόλεις τις χώρας μας, το NUART, η καινούργια τέχνη όπως είναι η μετάφραση αλλά και τα φεστιβάλ των Κροκκεών και το Ilion pray to spray festival. Οι κύριοι υποστηρικτές αυτής της κουλτούρα είναι οι αρχιτέκτονες Τζιρτζιλάκη, Ψιχούλη και Στιλίδη. Όμως οι βασικότεροι υποστηρικτές και σημαντικότεροι εκπρόσωποι του είναι συνήθως οι ίδιοι οι δημιουργοί. Ο Taki 183 έκανε το graffiti αρχικά γνωστό μέσω δημοσιεύσεις στους New York Times. Στη συνέχεια, o Julio 204, ο Friendly 216,Freddie, η TRACY 168, ο Cliff έδωσαν στο graffiti έναν παγκόσμιο αέρα. Ένας από τους πιο σημαντικότερους όμως της σύγχρονης εποχής είναι ό Άγγλος Banksy. Ο Banksy, γεννήθηκε το 1975 και εντάχθηκε νωρίς στην underground καλλιτεχνική σκηνή του Μπρίστολ. Ως γνωστόν το Banksy είναι ένα ψευδώνυμο.

4. Κοινωνικές συνθήκες Το γκράφιτι και η τέχνη του δρόμου είναι αμφιλεγόμενα θέματα. Συνδέονται σε αρκετές περιπτώσεις με τις κοινωνικές και πολιτικές συνθήκες της περιόδου. Σε πολλές πόλεις, το γκράφιτι συνδέεται με τη φθορά, με τις κοινότητες εκτός ελέγχου, και γι 'αυτό δεν είναι νόμιμο. Σε μερικές πόλεις, είναι νόμιμο, εντός ορίων, αλλά υποτιμάται ως μια μορφή κοινωνικής έκφρασης. «Τέχνη του δρόμου», Η πιο γνωστή ως γκράφιτι. Αντίθετα μπορεί να είναι ένα μέσο για φωνές της κοινωνικής αλλαγής, διαμαρτυρίας, ή ένα μέσο για την έκφραση των επιθυμιών της κοινότητας. Είναι αυτά παραδείγματα του graffiti ως θετική επίδραση στις κοινότητες; Ένα καλό παράδειγμα θα μπορούσε να είναι αυτό στη δεκαετία του 1960 κατά την διάρκεια της επανάστασης των μαθητών στην Αμερική, με το σλόγκαν The Wall Will Have their say, οι τοίχοι των σχολείων της χώρας γέμισαν με ποίηση και πολιτικά μηνύματα. Τη δεκαετία του 1970 πλέον το graffiti είχε αποκτήσει νέες τεχνικές και είχε κατακλύσει το μετρό της Νέας Υόρκης.

1.6 Συνέντευξη *Από την Άλκηστη Γεωργίου* Ο κ.σταμάτης Λάσκος γεννήθηκε τo 1985 στον Βόλο. Σπούδασε ζωγραφική στο Γ' Εργαστήριο ζωγραφικής της Ανωτάτης Σχολής Καλών Τεχνών στην Αθήνα, με καθηγητές την κ.παπασπύρου και τον κ.σπυλιόπουλο, και σήμερα ζει κι εργάζεται στη Θεσσαλονίκη. -Από πότε άρχισες να ζωγραφίζεις;η Καλών Τεχνών ήταν κάτι που προέκυψε στην πορεία, ή ήταν από νωρίς σκοπός; -Ξεκίνησα να ζωγραφίζω από πολύ μικρή ηλικία,από τότε που θυμάμαι τον εαυτό μου, και είχα πάντα στο μυαλό μου ότι αυτό θα ήθελα να κάνω και στο μέλλον. Έμαθα πρώτη φορά για την Σχολή Καλών Τεχνών στο Γυμνάσιο, από την καθηγήτρια εικαστικών του σχολείου μου, και από τότε είχα βάλει στόχο να περάσω. -Και πότε ήταν η πρώτη φορά που έβαψες στον δρόμο;θυμάσαι, αλήθεια, τι είχες κάνει; -Πρώτη μου επαφή με τον δρόμο ήταν το 1997, όταν ένας φίλος στο σχολείο έφερε απ' την Αμερική ένα περιοδικό για graffiti. Προσπάθησα να αντιγράψω στον τοίχο ένα απ' τα σχέδια που είχε το περιοδικό, και η όλη διαδικασία μου φάνηκε ενδιαφέρουσα. Νομίζω ήταν ένα αντρικό πρόσωπο. Την ίδια χρονιά είδα σε ένα στενό του Βόλου έναν βαμμένο τοίχο. Έψαξα το παιδί που το είχε κάνει, τον γνώρισα, και όσο περνούσε ο καιρός μάθαινα περισσότερα. -Πώς κατέληξες σχεδόν αποκλειστικά στο character design και στις χαρακτηριστικές αυτές επιμήκεις φιγούρες; -Βρίσκω μεγάλο ενδιαφέρον στην ανατομία του ανθρώπινου σώματος, και είναι ένα ωραίο παιχνίδι το να το αλλάζω. Η κίνηση και η στάση μιας φιγούρας με βοηθά κάθε φορά να αναδείξω το θέμα που θέλω να ζωγραφίσω

-Πώς "γεννιούνται" αυτές οι φιγούρες; Πρόκειται και για ανθρώπους τους οποίους γνωρίζεις; -Κάποιες φορές οι φιγούρες μου παίρνουν χαρακτηριστικά από γνωστά πρόσωπα του περιβάλλοντος μου. Άλλες, όμως, φορές δημιουργούνται από το μηδέν. Από μία γραμμή. -Από πού εμπνέεσαι; Ποιους ζωγράφους θαυμάζεις και θεωρείς ότι σε έχουν επηρεάσει; -Εμπνέομαι απτήν καθημερινότητά μου, και πολλές φορές απ' τα προβλήματα της. Από τα πράγματα που βλέπω καθημερινά βγαίνοντας απ' το σπίτι. Είτε είναι εικόνες, είτε καταστάσεις. Βρίσκω πολλά ωραία στοιχειά από καλλιτέχνες διάφορων ρευμάτων στην ιστορία της Τέχνης. Ένα παράδειγμα είναι ο Egon Schiele,οToulouse-Lautrec, κι από Έλληνες ο Ν. Γύζης. -Πώς βλέπεις σήμερα την ελληνική street art σκηνή; Υπάρχει μία άνθιση, όχι; -Σε περιόδους κρίσεις δημιουργούνται τα μεγαλύτερα έργα. Κάπως έτσι νιώθω και για την κατάσταση της street art σήμερα στην χώρα. Πολλές φρέσκες ιδέες. - Ζωγραφίζεις το ίδιο εντυπωσιακά και πίνακες. Μπορείς να διαλέξεις ανάμεσα σε τοίχο ή σε καμβά; - Και καμβάς και τοίχος. Δύο διαφορετικά απ' όλες τις πλευρές πράγματα, αλλά και μία απόλυτη ισορροπία. -Σήμερα δουλεύεις και ως καθηγητής σε σχολεία. Μιλάς στα παιδιά για την τέχνη του δρόμου;τι αντιδράσεις παίρνεις; -Ναι, εργάζομαι εδώ και τέσσερα χρόνια ως εικαστικός εκπαιδευτικός σε δημοτικά σχολεία. Η καθημερινή επικοινωνία με μικρά παιδιά είναι μεγάλη εμπειρία για μένα. Ένα κομμάτι του μαθήματος έχει να κάνει με την τέχνη του δρόμου. Δεν υπάρχει καλύτερο πράγμα από τα σχόλια που ακούω όταν τους δείχνω τοιχογραφίες, είτε δικές μου, είτε από όλο τον κόσμο. Όσον αφορά τις συμβουλές μου πάνω στη ζωγραφική και στην τοιχογραφία, πάντα προσπαθώ να τους πω και να τους δείξω τα πράγματα εκείνα που θα ήθελα να είχα ακούσει και να είχα δει κι εγώ στην

ηλικία τους. Πολλά παιδιά δείχνουν μεγάλο ενδιαφέρον για την τοιχογραφία στο δρόμο, νιώθω ότι θα το προχωρήσουν. - Ένα παιδί φαίνεται εξ' αρχής αν θα γίνει καλλιτέχνης; Είναι αποκλειστικά θέμα ταλέντου; Τι σου λέει η εμπειρία σου ως τώρα; -Το ταλέντο είναι η μόνο η αρχή. Εξελίσσεται με μελέτη και με πρακτική. - Η συνεργασία με το New Yorker πώς προέκυψε; -Όλα ξεκίνησαν όταν μου έστειλε ένα mail η art director του περιοδικού. Έκανα την πρώτη εικονογράφηση το 2012, κι έπειτα ακολούθησε ένα συμβόλαιο που συνεχίζεται μέχρι και σήμερα. Κάθε φορά υπάρχει διαφορετικό πρότζεκτ το οποίο βασίζεται στο εκάστοτε άρθρο που πρόκειται να δημοσιευθεί. Matthew McConaughey in Dallas Buyers Club. Εικονογράφηση για το New Yorker (2013) Μέριλ Στριπ, εικονογράφηση για το New Yorrker" Can boxing be made to look believable on Broadway?" Εικονογράφηση για το New Yorker -Επόμενα σχέδια; - Θα ακολουθήσουν διάφορες εκθέσεις φέτος, καθώς και η πρώτη ατομική μου έκθεση τον Οκτώβριο. Φυσικά και τοιχογραφίες στην Ελλάδα, αλλά και στο εξωτερικό. "Funny is Money" Ben Stiller portrait - Εικονογράφηση για το New Yorker (2012) 6. Διαπιστώσεις-Τελικά Συμπεράσματα Η εργασία που αναλάβαμε ως τάξη μας προσέφερε αξίες που δεν περιορίζονται στους τέσσερις τοίχους μιας τάξης ή στις σελίδες ενός βιβλίου. Μέσα από αυτήν έγινε σε όλους μας φανερό πως η συνεργατικότητα και η ανιδιοτέλεια είναι αναπόσπαστα τμήματα της έρευνας, η οποία οδηγεί σε ουσιαστική, μη δασκαλοκεντρική γνώση. Όσον αφορά το θέμα της ερευνητικής εργασίας, η πραγμάτευση γύρω από το πάντα επίκαιρο ζήτημα του graffiti ως παραβατική μορφή τέχνης αποτέλεσε τροφή σκέψης για εμάς, γύρω από ένα αμφιλεγόμενο θέμα της καθημερινότητας. Η αληθινή, όμως απάντηση βρίσκεται έξω από διαδικτυακές σελίδες και εγκυκλοπαίδειες. Κρύβεται παντού, σε δρόμους, συνοικίες και πάνω απ όλα στην ίδια την αντίληψή μας.

Πηγές-Βιβλιογράφια: http://enfo.gr/ar4156 https://el.wikipedia.org/wiki/%ce%a0%cf%8d%ce%bb% CE%B7:%CE%9A%CF%8D%CF%81%CE%B9%CE%B1 http://www.eoellas.org/2015/11/06/graffiti-kai-street-art/ http://www.lifo.gr/team/u13557/48409 https://www.thenatureofcities.com/2016/03/23/graffitiand-street-art-can-be-controversial-but-can-also-be-amedium-for-voices-of-social-change-protest-or-expressionsof-community-desire-what-how-and-where-are-examplesof-graffiti-as-a-posi/