Μηράιεο Γηαλλίνπ Γεκήηξεο Μάζηνξεο Τκήκα Γεσδαηηηθώλ Γεδνκέλσλ Γηεύζπλζε Χεθηαθώλ Σπζηεκάησλ, Υπεξεζηώλ & Πξνώζεζεο Πξντόλησλ Tel. +30-210-6505832, 6505828 E-mail: mgianniu@ktimatologio.gr, dmastori@ktimatologio.gr Ηκεξίδα «Δθαξκνγέο ηνπ HEPOS ζηηο δηαδηθαζίεο ζύληαμεο ηνπ Δζληθνύ Κηεκαηνινγίνπ» Ισάλληλα, 15 Φεβξνπαξίνπ 2014 1
Πεξηερόκελα ηεο παξνπζίαζεο ΜΔΡΟ Α : Αλάγθεο Δζληθνύ Κηεκαηνινγίνπ ζε Γεωδαηηηθή Υπνδνκή Κιαζηθόο ηξόπνο αληηκεηώπηζεο Παξαδείγκαηα - κεηνλεθηήκαηα Σύγρξνλνο ηξόπνο αληηκεηώπηζεο Υλοποίηση - πιενλεθηήκαηα Από ηα ζεκεία ειέγρνπ ζην HEPOS ΜΔΡΟ Β : Θέκαηα αθξίβεηαο Δζσηεξηθή αθξίβεηα ηνπ Κξαηηθνύ Τξηγσλνκεηξηθνύ Γηθηύνπ Υινπνίεζε ηνπ ΔΓΣΑ87 κέζσ ηνπ HEPOS Πιενλεθηήκαηα Αθξίβεηα κεηαζρεκαηηζκνύ HTRS07-ΔΓΣΑ87 Σεκεία ειέγρνπ ηνπ Δζληθνύ Κηεκαηνινγίνπ θαη HEPOS Σπκπεξάζκαηα Αλάγθεο Δζληθνύ Κηεκαηνινγίνπ ζε Γεσδαηηηθή Υπνδνκή Λόγσ ηνπ θηεκαηνθεληξηθνύ ραξαθηήξα ηνπ Δζληθνύ Κηεκαηνινγίνπ ε ρσξηθή αλαθνξά ησλ γεσκεηξηθώλ ζηνηρείσλ ηνπ Κηεκαηνινγίνπ είλαη δσηηθήο ζεκαζίαο. Απαηηείηαη: Φξήζε ελόο Δζληθνύ Γεσδαηηηθνύ Σπζηήκαηνο Αλαθνξάο (π.ρ. ΔΓΣΑ 87) Πξνζδηνξηζκόο ζπληεηαγκέλσλ γηα ηε ζύληαμε αιιά θαη ηε ιεηηνπξγία ηνπ Κηεκαηνινγίνπ Υινπνίεζε ηνπ ΓΣΑ κε απνδνηηθό ηξόπν 2
Κιαζζηθόο ηξόπνο αληηκεηώπηζεο Ο θιαζηθόο ηξόπνο πινπνίεζεο ελόο Γεσδαηηηθνύ Σπζηήκαηνο Αλαθνξάο είλαη κέζσ ζεκείσλ ειέγρνπ. Σηελ πεξίπησζε ηνπ Δζληθνύ Κηεκαηνινγίνπ: ηξηγσλνκεηξηθά ζεκεία ζεκεία αζηηθώλ δηθηύσλ Απαηηείηαη ππθλό δίθηπν ζεκείσλ ειέγρνπ: γηα ηε ζύληαμή ηνπ αιιά θπξίσο γηα ηελ ηήξεζή ηνπ (ιεηηνπξγία ζην δηελεθέο) Παξαδείγκαηα Σεκείσλ Διέγρνπ Δζληθνύ Κηεκαηνινγίνπ Ισάλληλα Βέξνηα 3
Μεηνλεθηήκαηα θιαζζηθνύ ηξόπνπ αληηκεηώπηζεο απαηηείηαη ηεξάζηηνο αξηζκόο ζεκείσλ (~25.500 ζεκεία έρεη ην Κξαηηθό Τξηγσλνκεηξηθό δίθηπν) κεγάιν θόζηνο εγθαηάζηαζεο κεγάινο αξηζκόο ζεκείσλ θαηαζηξέθεηαη αζύκθνξε ε ζπληήξεζε ε αθξίβεηά ηνπο πεξηνξίδεηαη ππνρξεσηηθά από ηελ αθξίβεηα ηνπ θξαηηθνύ ηξηγσλνκεηξηθνύ δηθηύνπ ζηελ πεξηνρή Σύγρξνλνο ηξόπνο αληηκεηώπηζεο Ο ζύγρξνλνο ηξόπνο πινπνίεζεο ελόο Γεσδαηηηθνύ Σπζηήκαηνο Αλαθνξάο είλαη κέζσ κόληκσλ δνξπθνξηθώλ ζηαζκώλ αλαθνξάο. ΠΛΔΟΝΔΚΤΗΜΑΤΑ: Η ζπληήξεζή ηνπο είλαη επθνιόηεξε θαη νηθνλνκηθόηεξε Παξέρνπλ πςειή αθξίβεηα-νκνηνγέλεηα (cm ζε εζληθή θιίκαθα) Δπηηξέπνπλ ζην ρξήζηε λα κεηξάεη κε έλα κόλν δέθηε GPS Απμάλνπλ ηελ παξαγσγηθόηεηα (δηθηπαθέο ηερληθέο) 4
Κιαζηθόο θαη Σύγρξνλνο ηξόπνο αληηκεηώπηζεο ~25.500 ηξηγσλνκεηξηθά 98 ζηαζκνί αλαθνξάο HEPOS Από ηα ζεκεία ειέγρνπ ζην HEPOS Από ην 2008 θαη κεηά ζηα έξγα ηνπ Δζληθνύ Κηεκαηνινγίνπ ε πινπνίεζε ηνπ ΓΣΑ γίλεηαη κέζσ ηνπ HEPOS. Τα ζεκεία ειέγρνπ πνπ ηδξύζεθαλ ζην πιαίζην ησλ πξώησλ κειεηώλ δηαηίζεληαη γηα ηηο αλάγθεο ηνπ Λεηηνπξγνύληνο Κηεκαηνινγίνπ ησλ αληίζηνηρσλ πεξηνρώλ, από ην site ηεο ΔΚΦΑ Α.Δ. κέζσ ηεο εθαξκνγήο: «Σεκεία Διέγρνπ Δζληθνύ Κηεκαηνινγίνπ» Όια ηα ζεκεία πνπ ρνξεγνύληαη κέζσ ηεο εθαξκνγήο απηήο έρνπλ ειεγρζεί από ηελ ΔΚΦΑ Α.Δ. κε αλεμάξηεηεο επηιύζεηο. 5
Από ηα ζεκεία ειέγρνπ ζην HEPOS Γηαδηθηπαθή εθαξκνγή δηάζεζεο Σεκείσλ Διέγρνπ Διεύζεξε πξόζβαζε (ktimatologio.gr -> Ηιεθηξνληθέο Υπεξεζίεο) Από ηα ζεκεία ειέγρνπ ζην HEPOS Γηαδηθηπαθή εθαξκνγή δηάζεζεο Σεκείσλ Διέγρνπ Διεύζεξε πξόζβαζε (ktimatologio.gr -> Ηιεθηξνληθέο Υπεξεζίεο) 6
Δζσηεξηθή αθξίβεηα ηνπ Κξαηηθνύ Τξηγσλνκεηξηθνύ Γηθηύνπ ζε παλειιαδηθό επίπεδν Τπόινηπα (residuals) ελόο εληαίνπ 7-παξακεηξηθνύ κεηαζρεκαηηζκνύ νκνηόηεηαο κεηαμύ HTRS07 θαη ΔΓΑ87 γηα όιε ηε ρώξα (έωο ~2.5m). Σεκείσζε: Τν Καζηειόξηδν δελ ζπκπεξηιακβάλεηαη ζην κεηαζρεκαηηζκό, επεηδή δελ αλαθέξεηαη ζην ίδην datum κε ην ΔΓΣΑ 87. Δπίζεο ρξεζηκνπνηεί άιιε δώλε ΤΜ (ι=27 ν ). Δζσηεξηθή αθξίβεηα ηνπ Κξαηηθνύ Τξηγσλνκεηξηθνύ Γηθηύνπ ζε παλειιαδηθό επίπεδν Τα δηαλύζκαηα ηεο πξνεγνύκελεο δηαθάλεηαο είλαη ραξαθηεξηζηηθή ζπκβαηηθώλ πινπνηήζεσλ εζληθώλ ΓΣΑ. Η κνξθή θαη ην κέγεζνο ησλ δηαλπζκάησλ είλαη αληίζηνηρα απηώλ άιισλ ρσξώλ (βι. δεμηά γηα Γεξκαλία). Γηθαηνινγνύληαη απόιπηα ιόγσ ησλ ηερληθώλ πνπ ρξεζηκνπνηήζεθαλ (ηξηγσληζκνί) θαη ηνπ ηόηε δηαζέζηκνπ εμνπιηζκνύ κεηξήζεσλ. Λακβάλνληαο ππόςε θαη ηηο ηδηαηηεξόηεηεο ηνπ Διιαδηθνύ ρώξνπ (αλάγιπθν, λεζησηηθέο πεξηνρέο, γεσδπλακηθά θαη γεσινγηθά θαηλόκελα) ε ζεκεξηλή ζπλνρή ηνπ δηθηύνπ ηεο ΓΥΣ ππνδειώλεη έλα πνιύ θαιά ηδξπκέλν ηξηγσλνκεηξηθό δίθηπν. 7
Δζσηεξηθή αθξίβεηα ηνπ Κξαηηθνύ Τξηγσλνκεηξηθνύ Γηθηύνπ ζε ηνπηθό επίπεδν Δλδεηθηηθά απνηειέζκαηα από ηηο επηιύζεηο ειέγρνπ ησλ ηξηγσλνκεηξηθώλ δηθηύσλ ησλ αξρηθώλ κειεηώλ ηνπ Δζληθνύ Κηεκαηνινγίνπ Περιοτή Φ.Χ. # Κραηικών Τριγ/κφν ζηο δίκησο Εύρος διακύμανζης Easting (m) Εύρος διακύμανζης Northing (m) Περιοτές συηλής ακρίβειας Αηηική 018 9 0.05 0.09 Μήλος 163,221 10 0.10 0.09 Ιωάννινα 127 13 0.04 0.03 Περιοτές μέζης ακρίβειας Σύρος 105 13 0.15 0.20 Σίθνος 259 9 0.12 0.15 Πηολεμαΐδα 315, 318 15 0.16 0.12 Γρεβενά 012, 085, 166 18 0.18 0.19 Πρέζπες 041, 215 8 0.15 0.24 Περιοτές ταμηλής ακρίβειας Αιηωλ/νία 015, 110, 214 9 0.15 0.54 Λάριζα 082, 184 7 0.38 0.26 Κεθαλονιά 016, 050 6 0.61 0.15 Δζσηεξηθή αθξίβεηα ηνπ Κξαηηθνύ Τξηγσλνκεηξηθνύ Γηθηύνπ ζε ηνπηθό επίπεδν Δλδεηθηηθά απνηειέζκαηα από ηηο επηιύζεηο ειέγρνπ ησλ ηξηγσλνκεηξηθώλ δηθηύσλ ησλ αξρηθώλ κειεηώλ ηνπ Δζληθνύ Κηεκαηνινγίνπ 8
Υινπνίεζε ηνπ ΔΓΣΑ87 κέζσ ηνπ HEPOS Τν ΣΑ ηνπ HEPOS νλνκάδεηαη HTRS07 (Hellenic Terrestrial Reference System 2007) θαη είλαη πινπνίεζε ηνπ ETRS89 ζηελ Διιάδα Τν Δπίζεκν Μνληέιν Μεηαζρεκαηηζκνύ HTRS07-ΔΓΑ87 ζηεξίδεηαη ζηε ζπλδπαζκέλε ρξήζε: Δλόο 7-παξακεηξηθνύ κεηαζρεκαηηζκνύ νκνηόηεηαο t x = 203.437 m ε x = -0.170 arcsec δs = -0.294 ppm t y = -73.461 m ε y = -0.060 arcsec t z = -243.594 m ε z = -0.151 arcsec Γύν θαλλάβσλ δηνξζώζεσλ δδ, δν (βήκα θαλλάβνπ 2 Κm). Υινπνίεζε ηνπ ΔΓΣΑ87 κέζσ ηνπ HEPOS Πιενλεθηήκαηα ηνπ επίζεκνπ κνληέινπ κεηαζρεκαηηζκνύ Η ρξήζε θαλλάβσλ δηνξζώζεσλ εθηόο από πςειή πξνζαξκνγή ζην ΔΓΣΑ87, εμαζθαιίδεη ηαπηόρξνλα: νκαιή κεηαβνιή ζπληεηαγκέλσλ κνλνζήκαληα νξηζκέλν απνηέιεζκα γηα όινπο ηνπο ρξήζηεο. Τα παξαπάλσ δελ επηηπγράλνληαη όηαλ ρξεζηκνπνηνύληαη ηξηγσλνκεηξηθά ζεκεία. 9
Υινπνίεζε ηνπ ΔΓΣΑ87 κέζσ ηνπ HEPOS Αθξίβεηα κεηαζρεκαηηζκνύ HTRS07-ΔΓΣΑ87 Η ΔΚΦΑ Α.Δ. έρεη μεθηλήζεη έλα εζσηεξηθό project γηα ηελ αμηνιόγεζε ηεο αθξίβεηαο ηνπ επίζεκνπ κνληέινπ κεηαζρεκαηηζκνύ. Τν project βξίζθεηαη ζε εμέιημε. Σηε ζπλέρεηα αθνινπζνύλ ηα έσο ηώξα απνηειέζκαηα. Υινπνίεζε ηνπ ΔΓΣΑ87 κέζσ ηνπ HEPOS Αθξίβεηα κεηαζρεκαηηζκνύ HTRS07-ΔΓΣΑ87 Σα 700 ηξηγωλνκεηξηθά ζεκεία ηνπ Κξαηηθνύ Γηθηύνπ πνπ έρνπλ ρξεζηκνπνηεζεί ωο ζήκεξα. 10
Horizontal error (m) Υινπνίεζε ηνπ ΔΓΣΑ87 κέζσ ηνπ HEPOS Αθξίβεηα κεηαζρεκαηηζκνύ HTRS07-ΔΓΣΑ87 Οριζοντιογραυικό συάλμα 0.30 0.25 0.20 0.15 0.10 0.05 0.00 0 100 200 300 400 500 600 700 point Στατιστικά οριζοντιογραυικού συάλματος (m) Percentiles Min Max 50th 90th 95th 99th 0.000 0.242 0.041 0.097 0.133 0.191 Υινπνίεζε ηνπ ΔΓΣΑ87 κέζσ ηνπ HEPOS Γηεξεύλεζε ζεκείσλ κε απμεκέλν ζθάικα Υπόινηπα ελόο ηνπηθνύ κεηαζρεκαηηζκνύ νκνηόηεηαο: Σαθήο ε αζπκβαηόηεηα ηνπ 107035 ζε ζρέζε κε ηα γεηηνληθά ηνπ ζεκεία. 11
Σεκεία ειέγρνπ ηνπ Δζληθνύ Κηεκαηνινγίνπ θαη HEPOS Τα δίθηπα ηνπ Δζληθνύ Κηεκαηνινγίνπ (ηξηγσλνκεηξηθά θαη αζηηθά δίθηπα) εληάρζεθαλ ζην ΔΓΣΑ87 κε ρξήζε ησλ πιεζηέζηεξσλ ηξηγσλνκεηξηθώλ ΓΥΣ. Τν επίπεδν ηαύηηζεο απηώλ ησλ δηθηύσλ κε ηελ πινπνίεζε ηνπ ΔΓΣΑ87 κέζσ ηνπ HEPOS εμαξηάηαη θαηά θύξην ιόγν από ηελ αθξίβεηα ηνπ Κξαηηθνύ Τξηγσλνκεηξηθνύ Γηθηύνπ ζηελ ελ ιόγσ πεξηνρή. Σε πεξηνρέο κηθξόηεξεο εζσηεξηθήο αθξίβεηαο, είλαη αλακελόκελν όηη ν κεηαζρεκαηηζκόο HTRS07-ΔΓΣΑ87 δελ κπνξεί, αιιά επίζεο δελ είλαη θαη επηζπκεηό, λα πξνζαξκόδεηαη ζην απμεκέλν ζθάικα ηνπ θάζε Κξαηηθνύ ηξηγσλνκεηξηθνύ ζεκείνπ. Σεκεία ειέγρνπ ηνπ Δζληθνύ Κηεκαηνινγίνπ θαη HEPOS Δπίπεδν ηαύηηζεο ζεκείσλ ειέγρνπ Δζληθνύ Κηεκαηνινγίνπ κε ην ΔΓΣΑ87 κέζσ HEPOS Δλδεηθηηθά απνηειέζκαηα κέηξεζεο ζεκείσλ αζηηθώλ δηθηύνπ Δ.Κ. ζην πιαίζην εξγαζηώλ ηνπ Τκήκαηνο Γεσδαηηηθώλ Γεδνκέλσλ θαη ηνπ ΚΓ Ισαλλίλσλ (ΑΤΜ, MSc. Γ. Ταηζηώλεο) Πεξηνρή Μεηξήζεωλ # εκείωλ πνπ αλαδεηήζεθαλ # εκείωλ πνπ κεηξήζεθαλ Μέζε Απόθιηζε (mean de ) (m) Μέζε Απόθιηζε (mean dn ) (m) Μέγηζηε Απόθιηζε (max de ) (m) Μέγηζηε Απόθιηζε (max dn ) (m) Αηηηθή - Γιπθά Νεξά 15 14 0.027 0.027 0.050 0.053 Φαληά 1 1 0.016 0.048 0.016 0.048 Αηηηθή - Φνιαξγόο 8 3 0.016 0.032 0.018 0.037 Αηηηθή - Χπρηθό 2 - - - - - Ισάλληλα 19 19 0.020 0.031 0.061 0.090 Σεκείσζε: Οη κεηξήζεηο ειέγρνπ πξαγκαηνπνηήζεθαλ κε RTK κε ην HEPOS (ζηα Φαληά ζηαηηθά). Σηαηηθέο κεηξήζεηο ζα είραλ πξνθαλώο νδεγήζεη ζε πην αληηπξνζσπεπηηθά απνηειέζκαηα θαη κηθξόηεξεο απνθιίζεηο. 12
Σπκπεξάζκαηα 1/2 Με ην HEPOS έπαπζε ε αλάγθε ίδξπζεο ζεκείσλ ειέγρνπ ηνπ ΔΚ. Τν κέγεζνο ησλ δηαθνξώλ κεηαμύ ησλ ηξηγσλνκεηξηθώλ ΓΥΣ θαη ησλ ζεκείσλ ειέγρνπ ηνπ ΔΚ εμαξηάηαη θαηά θύξην ιόγν από ηελ εζσηεξηθή αθξίβεηα ησλ ζεκείσλ ΓΥΣ ζηε ζπγθεθξηκέλε πεξηνρή. Τν ίδην ηζρύεη θαη γηα ηηο δηαθνξέο κεηαμύ ηνπ HEPOS θαη ησλ ζεκείσλ ειέγρνπ ηνπ ΔΚ, θαζώο ν κεηαζρεκαηηζκόο HTRS07-ΔΓΣΑ87 ηνπ HEPOS πξνζαξκόδεηαη ζηα ηξηγσλνκεηξηθά ηεο ΓΥΣ ηεο εθάζηνηε πεξηνρήο. Σπκπεξάζκαηα 2/2 Γηα ηνπο παξαπάλσ ιόγνπο δελ ππάξρεη έλα παλειιαδηθά ηζρύνλ όξην γηα ηελ επηηξεπόκελε απόθιηζε κεηαμύ ησλ ζπληεηαγκέλσλ ελόο ζεκείνπ ειέγρνπ ηνπ Δζληθνύ Κηεκαηνινγίνπ θαη απηώλ πνπ ππνινγίδνληαη κέζσ ηνπ HEPOS. Γηαθνξέο έσο ±5 cm ζσξνύληαη απόιπηα θπζηνινγηθέο. Σεκαληηθά κεγαιύηεξεο απνθιίζεηο πξέπεη λα δηαζηαπξώλνληαη θαη λα αληηκεησπίδνληαη κε πξνζνρή. 13
Δπραξηζηνύκε γηα ηελ πξνζνρή ζαο www.hepos.gr Τα έξγα ηνπ HEPOS ζπγρξεκαηνδνηήζεθαλ από ην Δπξσπατθό Τακείν Πεξηθεξεηαθήο Αλάπηπμεο ζην πιαίζην ηνπ Δ.Π. «Κνηλσλία ηεο Πιεξνθνξίαο». 14
15