1 Σημ. 20Χ1 20Χ0 Καταβλημένα κεφάλαια Κεφάλαιο Χ Χ Υπέρ το άρτιο Χ Χ Καταθέσεις ιδιοκτητών Χ Χ Ίδιοι τίτλοι Χ Χ Χ Χ Αποθεματικά και αποτελέσματα εις νέο Αποθεματικά νόμων ή καταστατικού Χ Χ Αφορολόγητα αποθεματικά Χ Χ Αποτελέσματα εις νέο Χ Χ Χ Χ Σύνολο καθαρής θέσης Χ Χ 2 1
Οι κυριότεροι λογ/σμοί της Ομάδας 4 είναι: 40 Κεφάλαιο 41 Υπέρ το άρτιο 42 Καταθέσεις ιδιοκτητών 43 Ίδιοι τίτλοι 43.01 Αξία κτήσης ίδιων τίτλων 43.02 Αποτέλεσμα (κέρδος/ζημία) από τη διάθεση ίδιων τίτλων 44 Διαφορές εύλογης αξίας 44.01 Διαφορές εύλογης αξίας ενσώματων παγίων 44.02 Διαφορές εύλογης αξίας διαθέσιμων για πώληση 44.03 Διαφορές εύλογης αξίας στοιχείων αντιστάθμισης ταμειακών ροών 45 Συναλλαγματικές διαφορές 46 Αποθεματικά νόμων 47 Αφορολόγητα αποθεματικά 48 Αποθεματικά καταστατικού και λοιπά αποθεματικά 48.01 Αποθεματικά καταστατικού 48.02 Προαιρετικά αποθεματικά αποφάσεων γενικής συνέλευσης ιδιοκτητών 49 Αποτελέσματα εις νέο 3 Στους δευτεροβάθμιους του λογαριασμού (40), παρακολουθείται το εταιρικό κεφάλαιο, με τρόπο που καλύπτει όλες τις μορφές επιχειρήσεων: (40.00) έως (40.05): Α.Ε. 40.00 Καταβεβλημένο μετοχικό κεφάλαιο κοινών μετοχών Καταβεβλημένο μετοχικό κεφάλαιο προνομιούχων 40.01 μετοχών 40.02 Οφειλόμενο μετοχικό κεφάλαιο κοινών μετοχών 40.03 Οφειλόμενο μετοχικό κεφάλαιο προνομιούχων μετοχών 40.04 Κοινό μετοχικό κεφάλαιο αποσβεσμένο 40.05 Προνομιούχο μετοχικό κεφάλαιο αποσβεσμένο (40.06) : Ε.Π.Ε., Ο.Ε., Ε.Ε. 40.06 Εταιρικό κεφάλαιο (40.07) : ατομικές επιχειρήσεις. 40.07 Κεφάλαιο ατομικών επιχειρήσεων 4 2
Μετοχικό κεφάλαιο: Το κεφάλαιο ανωνύμου εταιρείας Χωρίζεται σε μετοχές (ιδανικά μερίδια του κεφαλαίου) που θεωρούνται αξιόγραφα Εταιρικό κεφάλαιο: Το κεφάλαιο οποιασδήποτε μορφής εταιρείας Χωρίζεται σε «εταιρικά μερίδια» Σχετικοί λογαριασμοί σε ατομική επιχείρηση: Κεφάλαιο: η συνεισφορά του επιχειρηματία Αναλήψεις: τα ποσά που αναλαμβάνει ο επιχ/τίας 5 Καταβλημένο κεφάλαιο (paid-in capital) Το κεφάλαιο που έχει καταβληθεί από του φορείς άμεσα, σε μετρητά ή σε είδος (σε περιουσιακά στοιχεία που αποτιμήθηκαν σε χρήμα) Ονομαστικό κεφάλαιο (nominal capital) Κάθε μετοχή εκδίδεται για ένα ονομαστικό ποσό (ονομαστική αξία μετοχής) που καθορίζεται κατά την ίδρυση της επιχείρησης αλλάζει με συνένωση ή σπάσιμο μετοχών Αρ. μετοχών χ ονομαστική αξία = ονομ. κεφάλαιο 6 3
Εγκεκριμένο κεφάλαιο (authorized capital) Είναι το ύψος κεφαλαίου μέχρι του οποίου έχει δοθεί έγκριση να γίνει αύξηση από τη ΓΣ και τις εποπτικές αρχές, και σύμφωνα με το καταστατικό και την ισχύουσα νομοθεσία Το εγκεκριμένο κεφάλαιο μπορεί να μην έχει καταβληθεί ακόμη (δεν έχουν διατεθεί οι μετοχές) δεν έχει εισρεύσει στην επιχείρηση δεν εμφανίζεται στον ισολογισμό γνωστοποιείται στο προσάρτημα 7 Αποτελέσματα εις νέο (49) Παρακολουθούνται τα αποτελέσματα εις νέο από προηγούμενες χρήσεις. Απεικονίζει το συσσωρευμένο υπόλοιπο κερδών που δεν έχουν διατεθεί, ή ζημιών που παραμένουν ακάλυπτες, Το συσσωρευμένο υπόλοιπο στο τέλος της χρήσης μεταφέρεται στον πίνακα διάθεσης αποτελεσμάτων. 8 4
Υπέρ το άρτιο (41): Μέρος του καταβλημένου κεφαλαίου Αντιπροσωπεύει τη διαφορά μεταξύ της ονομαστικής αξίας της μετοχής και της τιμής έκδοσης (κατά κανόνα προκύπτει σε αυξήσεις κεφαλαίου μετά την ίδρυση της εταιρείας) Η έκδοση μετοχών υπέρ το άρτιο γίνεται για να μη ζημιωθούν οι παλαιοί μέτοχοι, όταν η αξία της επιχείρησης υπερβαίνει την αξία του ονομαστικού κεφαλαίου 9 Παράδειγμα 1 Στις 30/6/Χ0 ιδρύεται η ανώνυμη εταιρία «Α» με εγκεκριμένο μετοχικό κεφάλαιο 50.000.000. Από αυτό το ποσό, 30.000.000 καταβλήθηκαν άμεσα και τα υπόλοιπα θα καταβληθούν σε δύο ισόποσες δόσεις, τα δύο επόμενα έτη. Ζητείται: Να γίνουν οι σχετικές ημερολογιακές εγγραφές 10 5
Παράδειγμα 1 30/6/X0 38.00 Ταμείο 30 40.00 Μετοχικό κεφάλαιο 30 30/6/X1 38.00 Ταμείο 10 40.00 Μετοχικό κεφάλαιο 10 30/6/X2 38.00 Ταμείο 10 40.00 Μετοχικό κεφάλαιο 10 40.00 Μετοχικό κεφάλαιο: 31/12/Χ0 = 30 31/12/Χ1 = 40 31/12/Χ2 = 50 11 Παράδειγμα 2 Η εταιρεία «Α» έχει στην χρήση 20Χ1 100.000 μετοχές ονομαστικής αξίας 2 ανά μετοχή και σύνολο αποθεματικών και κερδών εις νέο για τη χρήση 50.000. Στις 31/12/20Χ1 η εταιρεία «Α» εξαγόρασε μέσω χρηματιστηρίου 50.000 ίδιες μετοχές αντί 3 εκάστη. Στις 30/3/20Χ2 η εταιρεία «Α» διέθεσε τις μετοχές μέσω χρηματιστηρίου αντί 5 εκάστη. Ζητείται: Να γίνουν ημερολογιακές εγγραφές για τα έτη 20Χ1 και 20Χ2. 12 6
Παράδειγμα 2 31/12/X1 43.00 Ίδιοι τίτλοι 150.000 38.00 Ταμείο 150.000 Εμφάνιση στον Ισολογισμό 31/12/Χ1 Μετοχικό κεφάλαιο 200.000 Αποθεματικά και κέρδη εις νέο 50.000 Ίδιες μετοχές -150.000 100.000 13 Παράδειγμα 2 30/03/X2 38.00 Ταμείο 250.000 43.00 Ίδιοι Τίτλοι 150.000 48.03 Αποθ/κό διάθεσης Ιδ. μετοχών 100.000 Εμφάνιση στον Ισολογισμό 31/12/Χ2 Μετοχικό κεφάλαιο 200.000 Αποθεματικά και κέρδη εις νέο 50.000 Αποθεματικό από διάθεση ίδιων μετοχών 100.000 350.000 14 7
Τα λογιστικά κέρδη, αφού προσαρμοστούν με βάση τη φορολογία εισοδήματος (φορολογικά κέρδη), υπόκεινται σε φόρο με βάση τον ισχύοντα ονομαστικό φορολογικό συντελεστή» Προσαρμογή των λογιστικών κερδών: Προστίθενται δαπάνες (έξοδα) που δεν αναγνωρίζονται για τον υπολογισμό του φόρου Αφαιρούνται τα μη υποκείμενα σε φόρο έσοδα (και τα αυτοτελώς φορολογημένα ποσά) Τα προσαρμοσμένα κέρδη προς φορολόγηση κέρδη είναι τα «φορολογικά κέρδη» 15 Συντελεστές φορολογίας Διπλογραφικό σύστημα (ΑΕ, ΕΠΕ, ΙΚΕ, ΟΕ, κλπ): 29% στα φορολογητέα κέρδη 10% πρόσθετος φόρος στα διανεμόμενα Απλογραφικό σύστημα (ΟΕ, ΕΕ, κλπ., μέχρι 1,5 εκ.): Μέχρι 50.000: 26% Πάνω από 50.000: 33% Ατομική επιχείρηση: όπως στο απλογραφικό, έστω και αν έχει διπλογραφικό 16 8