197 عوامل موثر بر نتايج امتحانات جامع علوم پايه دانشجويان پزشكي زاهدان و پيشگويي نمرات و تعداد آنها * دكتر مسعود رودباري ** دكتر فرهاد دادگر * دانشگاه علوم پزشكي و خدمات بهداشتي درماني زاهدان دانشكده بهداشت گروه بهداشت عمومي ** دانشجوي پزشكي كند. چكيده امتحان جامع علوم پايه مهمترين آزمون دانشجويان پزشكي است كه ميتواند تا حدود زيادي توانايي آنان را در گذراندن دوره ارزيابي غالبا دانشجويان ضعيف در دورههاي بعدي با مشكل مواجه خواهند بود و برخي از آنان نيز موفق به اتمام دوره پزشكي نميشوند. اين مطالعه به بررسي عوامل تاثير گذار در نمره امتحان جامع علوم پايه و همچنين پيشگويي نتايج اين امتحان مي پردازد. جامعه آماري مطالعه 206 شركت كننده امتحان جامع علوم پايه دوره هاي 21 تا 24 علوم پزشكي زاهدان و نوع مطالعه همگروهي و سال اجراي آن 1380 ميباشد. براي بررسي نمرات 10 درس دوره ميانگين دوره نمره امتحان جامع و برخي از متغيرهاي دموگرافيك آنان جمعآوري شد. براي تجزيه و تحليل از آزمون t و رگرسيون ساده و لجستيك استفاده گرديد. مردودين اين دوره ها 41 نفر (%20) بود و ميانگين امتحان جامع با متغيرهاي سن( P=0/000 ) وضعيت تاهل( P=0/038 ) سهميه و طول دوره علوم پايه (هر دو 0/000=P) و فاصله اخذ ديپلم تا ورود به دانشگاه (0/002= P) اختلاف معنيدار داشت. رگرسيون ساده و لجستيك نشان ميدهند كه نمرات ميكروب شناسي انگلشناسي فيزيولوژي 2 هم چنين ميانگين دوره علوم پايه و متغيرهاي سهميه جنس و فاصله اخذ ديپلم تا ورود به دانشگاه در برآورد نمره و نتيجه امتحان جامع نقش دارند. ضريب تعيين تعديل شده در رگرسيون ساده 0/6= 2 R و رگرسيون لجستيك در پيشبيني صحيح نتايج 87/9 درصد دانشجويان موفق بود. نتيجه اينكه سن وضعيت تاهل سهميه طول دوره علوم پايه و ميانگين دوره علوم پايه از جمله عوامل موثر در نمره امتحان جامع مي باشند. همچنين نمرات دروس ميكروب شناسي و انگل شناسي و متغيرهاي سهميه و جنس بيشترين نقش را در برآورد نمره و نتيجه امتحان جامع دارا هستند. (مجله سال چهارم شماره 4 زمستان 1381 ص 197 تا گلواژه ها: آزمونهاي پزشكي علوم پايه پزشكي رگرسيون زاهدان مقدمه امتحان جامع علوم پايه پزشكي كه در پايان اولين مرحله از ( 205 همه ساله در دو نوبت شهريور و اسفند ماه به صورت امتحان دوره آموزش پزشكي عمومي در ايران برگزار مي شود يكي از تستي و با 210 سوال چهار گزينهاي برگزار ميشود كه حد نصاب مهم ترين آزمون هايي است كه براي ارزشيابي آموخته هاي قبولي درآن 70 درصد ميانگين نمرات 5 درصد افرادي است كه دانشجويان در پايان اين دوره ترتيب مي يابد. طول اين دوره به (1) بالاترين نمره را در كشور كسب كردهاند. طور متوسط 5 نيمسال و شامل حدود 89 واحد درسي ميباشد. در بررسي نتايج امتحان جامع علوم پايه دانشجويان پزشكي چنانچه دانشجويان بعد از سه بار موفق به گذرانيدن اين امتحان زاهدان در چند دوره اخير مشخص شد كه تعدادي از دانشجويان نشوند از ادامه تحصيل در اين رشته منع شده و ادامه تحصيل آنها مردود شده از دانشجويان تلاشگر دانشكده بودهاند بنابراين تنها در ساير رشتهها ميسر خواهد بود. اين امتحان از سال 1368 احتمال تاثير ساير عوامل غير از پشتكار و تلاش را نيز نبايد از نظر
198 دور داشت. عوامل تاثيرگذار بر نتيجه يا نمره امتحان جامع علوم پايه مختلف هستند و درباره تاثير نمرات دروس دوره بر نتيجه و نمره امتحان جامع علوم پايه بين اكثر محققين اتفاق نظر وجود دارد كه سوابق دانشجو در دوره دبيرستان نتايج كنكور سراسري كيفيت آموزش در گروههاي مختلف آموزشي دانشكده پزشكي نمرات اكتسابي دانشجويان در اين دوره و برخي از عوامل دموگرافيك مانند سهميه كنكور طول دوره علوم پايه استفاده از خوابگاه دانشگاه وضعيت تاهل و غيره در نتيجه و نمره امتحان جامع علوم پايه تاثيرگذار است. در مطالعه اي در دانشگاه علوم پزشكي قزوين دانشجويان پزشكي مقطع باليني اذعان داشتند كه برخي از دروس دوره علوم پايه نظير فيزيولوژي باكتريشناسي و آناتومي تنه كاربرد زياد دروس زبان تخصصي ويروسشناسي آناتومي اندام و آناتومي سر و گردن انگل شناسي و قارچ شناسي ايمنولوژي نورو آناتومي روانشناسي و بهداشت كاربرد متوسط و اپيدميولوژي بيوشيمي ژنتيك تغذيه بافت شناسي حشره شناسي جنين شناسي و فيزيك پزشكي كاربرد كمي در (2) مقطع باليني دارند. پزشكان عمومي شهرستان گرگان در تحقيقي دروس فيزيولوژي آناتومي و پاتولوژي را مهمترين دروس علوم پايه كه در دوره باليني نيز كاربرد دارند دانسته و همچنين معتقدند كه كمترين كاربرد در دوره باليني (3) بيوشيمي و ژنتيك ميباشد. مربوط به فيزيك پزشكي در تحقيقي ديگر دردانشگاه علوم پزشكي زاهدان و با استفاده از خطر نسبي مردودي در امتحان جامع علوم پايه براي افرادي كه در دروس مختلف دوره علوم پايه دانشكده پزشكي نمرات ضعيف و يا خوب كسب كردهاند از دروس بافت شناسي ايمنولوژي بهداشت و 2 فيزيولوژي 3 ميكروب شناسي به عنوان دروس مهم در نتيجه امتحان جامع علوم پايه ياد شده (4) است. همچنين ثابت شده است كه در صورت استفاده از نمره امتحان جامع علوم پايه به عنوان متغير پاسخ در رگرسيون معمولي و استفاده از نمرات دروس مختلف دوره علوم پايه به عنوان متغيرهاي مستقل دروس ميكروب شناسي فيزيولوژي 2 بافتشناسي و جنينشناسي متغيرهايي هستند كه به (5) ترتيب بالاترين ضرايب را در مدل رگرسيوني دارند. ديگر از محققين عوامل دموگرافيك دانشگاه وضعيت (5) 4) و (6 سهميه طول گروهي نظير استفاده از خوابگاه 5) و (6 دوره علوم پايه سن و (6) تاهل را نيز علاوه بر نمرات دروس دوره علوم پايه بر نتيجه امتحان جامع علوم پايه موثر ميدانند. همچنين در مطالعه ديگري از ميانگين دوره علوم پايه نيز به عنوان عامل تاثيرگذار بر نتيجه امتحان جامع علوم پايه ياد شده است. (6) برخي از متغيرهاي دموگرافيك فوق علاوه بر تاثير در نتايج امتحان جامع علوم پايه بر نتايج امتحانات جامع پيشكارورزي نيز تاثيرگذارند كه از جمله اين متغيرها ميتوان از سهميه سن طول دوره تا امتحان جامع و ميانگين نام برد. (7) با توجه به اهميت علوم پايه در دوره پزشكي عمومي و نياز به بررسي عواملي كه بر نمره و نتيجه اين امتحان تاثيرگذار بوده و موفقيت مانع مي شوند مايل به رفع يا شناخت آنها كاهش ميزان قبولي دانشجويان در اين آزمون اين عوامل از دغدغه هاي مسوولين بوده كه مطالعه اين در مي باشند. به بررسي عوامل آموزشي (نمرات دروس دوره علوم پايه ميانگين نمرات و طول دوره علوم پايه) و عوامل دموگرافيك (سن جنس تاهل بوميبودن مسكن سهميه فاصله اخذ ديپلم تا ورود به دانشگاه) در نمره و نتيجه امتحانات جامع دانشگاه علوم پزشكي زاهدان از شهريور است. 1378 سال لغايت اسفند ماه سال همچنين پيشگويي( Prediction ) 1379 پرداخته شده تعداد قبول شدگان و مردودين و برآورد نمره امتحان جامع علوم پايه آنان از جمله اهداف اين مطالعه ميباشد. روش كار كليه شركتكنندگان در امتحانات جامع شهريورسال 1378 تا اسفند ماه 1379 كه 206 نفر بودند جامعه آماري اين بررسي را تشكيل ميدهند. در اين مطالعه همگروهي اطلاعات مورد نياز شامل سن جنس نمرات اكتسابي ده درس مهم دوره علوم پايه
199 نمره امتحان جامع علوم پايه و دوره مربوط طول دوره علوم پايه و ميانگين اين دوره سهميه فاصله اخذ ديپلم و ورود به دانشگاه از بايگانيهاي آموزش دانشكده پزشكي و اطلاعات موجود در معاونت دانشجويي شامل وضعيت تاهل مسكن بوميبودن در بهار و تابستان 1380 جمعآوري كدبندي و سپس وارد كامپيوتر شد. به منظور برآورد نمره امتحان جامع علوم پايه از تجزيه و تحليل جامع علوم رگرسيون چند متغيره كه در آن متغير وابسته نمره امتحان پايه و متغيرهاي مستقل نمرات ده درس مهم اين دوره ميانگين دوره علوم پايه و متغيرهاي دموگرافيك و آموزشي شركتكنندگان بوده استفاده شده است. با استفاده از رگرسيون و روش Stepwise ميانگين دوره علوم پايه نمرات دروس ميكروبشناسي و انگلشناسي سهميه (1 براي مناطق و صفر براي غير مناطق) و جنس 1) براي زنان و صفر براي مردان) شركتكنندگان وارد معادله رگرسيون شدند. هم چنين متغير سن به دو طبقه 19 تا 21 سال و بيشتر از 21 سال متغير سهميه به دو طبقه سهميه مناطق (1 2 و 3) و ساير سهميهها (رزمندگان شاهد خانواده شهدا و غيره) طول دوره علوم پايه به دو طبقه 5 نيمسال و بيش از 5 نيمسال فاصله اخذ ديپلم و ورود به دانشگاه به دو طبقه حداكثر يك سال و 2 سال و بيشتر تقسيم شدند. از نرم افزار SPSS جهت تجزيه و تحليل آماري استفاده شد. يافته ها تعداد قبول شدگان چهار دوره 165 نفر( %80 ) و تعداد مردودين 41 نفر (%20) بودهاند. جدول 1 تعداد شركتكنندگان قبول شدگان نسبت قبولي ميانگين و انحراف معيار نمره آزمون را در چهار دوره امتحان جامع به همراه ميانگين و انحراف معيار دروس ده گانه دوره علوم پايه و ميانگين اين دوره به همراه 4 مربوط در همبستگيهاي دوره نشان ميدهد. همانطوركه مشاهده ميشود ميانگينهاي نمرات امتحان جامع علوم پايه و نسبت قبولي در امتحان غالبا در دورههاي اسفند ماه بيشتر از دورههاي شهريور ماه ميباشند. همچنين نمرات برخي از دروس دوره نظير انگلشناسي و ميكروبشناسي همبستگي بالاتري را نسبت به ساير دروس مي دهند. با نمره امتحان جامع علوم پايه نشان مقايسه ميانگين نمره امتحان جامع علوم پايه شركت كنندگان در كل دوره ها نشان مي دهد كه ميانگين امتحان جامع شركتكنندگان با سن 19 تا 21 سال 125/8 و افراد با سن 21 سال و بالاتر 109/5.(P=0/000) همبستگي -0/41 مي باشد كه اختلاف معني داري دارند بين سن و نمره امتحان جامع نشان دهنده ارتباط معكوس دو متغير مي باشد( P=0/000 ). ميانگين امتحان جامع علوم پايه متاهلين و مجردين به ترتيب 108/9 و 121/2 ميباشد كه اختلاف معنيدار دارند( P=0/038 ). همچنين ميانگين نمره امتحان جامع افراد با سهميه مناطق 123/4 و براي ساير سهميهها 103/6 بوده است كه اختلاف معنيداري وجود دارد (0/000=P). ميانگين امتحان جامع علوم پايه افراد با طول دوره علوم پايه 5 نيمسال مساوي 126 و براي افراد با طول دوره بيش از 5 نيمسال 108/4 بوده است كه اين اختلاف نيز معنيدار مي باشد (0/000=P). ميانگين امتحان جامع علوم پايه براي افراد با فاصله اخذ ديپلم و ورود به دانشگاه به مدت حداقل 2 سال 111/9 و براي سايرين با فاصله حداكثر يك سال 122/3 بوده است كه اختلاف معني داري ديده مي شود( P=0/002 ). ميانگين امتحان جامع علوم پايه براي متغيرهاي بومي بودن جنس و نوع مسكن معني دار نبوده است. بنابراين متغيرهاي سن وضع تاهل سهميه طول دوره علوم پايه و فاصله اخذ ديپلم تا ورود به دانشگاه از متغيرهاي تاثيرگذار در نمره امتحان جامع علوم پايه مي باشد. در اين تجزيه و تحليل مقدار ضريب تعيين چندگانه تعديل شده مساوي 0/6 محاسبه شد. معادله رگرسيون محاسبه شده ذيلا ارايه شده است كه براي برآورد نمره امتحان جامع هر فرد كافي است كه به جاي متغير هاي موجود در مدل رگرسيون مقادير فرد مورد نظر جايگزين شود كه بعد از انجام محاسبات لازم
د ب عوامل مو ثر برامتحان جامع علوم پايه 200 برآورد نمره امتحان جامع علوم پايه فرد مورد نظر به دست خواهد آمد. (نمره ميكرب شناسي) 3/4 +(ميانگين دوره علوم پايه) 3/6 = نمره امتحان جامع 12 -(جنس) 6/8 - (سهميه) 6 + (نمره انگل شناسي) 2/4+ ضرايب بزرگ ميانگين دوره ميكروب شناسي در فرمول فوق درس نمره و علوم پايه نشان ميدهند كه اين دو متغير از اهميت ويژهاي در برآورد نمره امتحان جامع برخوردارند. بعدي اهميت قرار دارد. دانشجويان نمره درس انگل شناسي با ضريب 2/4 در اولويت ضريب 6 براي متغير سهميه داوطلبان (صفر براي سهميه غير مناطق و يك براي سهميه مناطق) مويد بالاتر برآورد شدن نمره داوطلبان سهميه مناطق نسبت به سايرين ميباشد. در معادله فوق ضريب 6/8- نشان دهنده بالاتر برآورد شدن نمره امتحان جامع مردان مي باشد. ضرايب مدل به گونه اي برآورد شده اند كه در صورت افزايش يك واحد به هر كدام از متغير هاي مستقل نمره امتحان جامع ضريب متغير مستقل افزايش (كاهش) مييابد. به اندازه (متغير وابسته) همچنين با استفاده از تجزيه و تحليل رگرسيون لجستيك و روش Backward LR كه در آن نتيجه امتحان جامع به عنوان متغير پاسخ (صفر براي مردودي و يك براي قبولي) و نمرات امتحان ده درس دوره متغيرهاي دموگرافيك علوم پايه و ميانگين دوره و آموزشي به همراه آنان به عنوان متغيرهاي مستقل در نظر گرفته شده است به پيشبيني نتيجه امتحان جامع پرداخته شد. سطح معنيدار 5 با استفاده از اين تجزيه و تحليل و در نظر گرفتن درصد نمرات دروس ميكروبشناسي انگلشناسي و فيزيولوژي 2 و متغيرهاي جنس سهميه و فاصله اخذ ماندند. ورود به ديپلم و دانشگاه كه در معادله رگرسيون باقي نحوه پيش بيني و انتساب افراد به دو گروه قبول شده و مردود به اين طريق صورت مي گيرد كه براي هر فرد خاص مقدار متغيرهاي فرد مورد نظر در معادله رگرسيون قرار گرفته و مقدار عددي مدل (Z) به دست مي آيد سپس مقدار Z e محاسبه مي شود كه با توجه به نحوه محاسبه مدل عددي بين صفر و يك خواهد بود. مدل لجستيك افرادي را كه مقدار آنان بين صفر و 0/5 ميباشد مردود و افرادي را كه مقدار آنان بين Z e Z e 0/5 و يك است قبول طبقه بندي مي كند. رگرسيون لجستيك به دست آمده به شرح زير ميباشد: + (نمره انگل شناسي) 0/50+ (نمره ميكرب شناسي) 0/73 = Ζ + (سهميه) 0/795 - (نمره فيزيولوژي 2) 0/54 (جنس) 0/7 +23/55- ) فاصله بين ديپلم و دانشگاه) 1/78 معادله نمرات دروس ميكروب شناسي فيزيولوژي 2 و انگل شناسي به علت بزرگ بودن ضرايب در مدل به ترتيب از بيشترين اهميت براي پيش بيني نتيجه امتحان در بين متغيرهاي مستقل برخوردارند. 95/1 درصد و در مدل لجستيك اخير قادر به پيشبيني صحيح نتيجه از افراد قبول شده و 58/5 درصد كل قادر به پيشبيني صحيح نتيجه شركتكنندگان اين امتحان بوده است. رگرسيون معمولي و لجستيك را به معنيدار نسبت شانس 95 درصد آن نمايش ميدهد. بحث از افراد مردود 87/9 (Odd Ratio) از درصد جدول 2 نتايج آناليز همراه ضرايب سطوح و فاصله اطمينان در اين مطالعه درصد مردودي در چهار دوره بين 15 تا 36 درصد (متوسط %20) در نوسان بوده است و با نتايج مطالعه نجفي و همكاران كه نسبت قبولي را حدود داده اند تطابق دارد. جامع 78 درصد اراي ه (8) دورههاي اسفند تعداد قبولي و ميانگين بالا در امتحان ماه ين علت است كه اكثرا شامل شركتكنندگاني بوده كه طول دوره علوم پايه را در 5 نيمسال تمام كردهاند و اين افراد نسبت به سايرين ساعيتر بوده و دوره را در مدت زمان معمولي آن به اتمام رسانيده اند. همچنين ميانگين امتحان جامع علوم پايه براي متغيرهاي سن سهميه وضعيت تاهل طول دوره علوم پايه و فاصله اخذ ديپلم و ورود به دانشگاه اختلاف معني دار دارند. همبستگي معني دار بين سن و نمره امتحان جامع (0/41- = r) نشان دهنده ارتباط معكوس
201 جدول 1: ميانگين و همبستگي نمره و 10 درس دوره علوم پايه شركتكنندگان در امتحانات جامع علوم پايه اسفند 79 شركت كننده = 77 قبول شده = 62 نسبت قبولي= %80/5 شهريور 79 شركت كننده = 17 قبول شده= 11 نسبت قبولي= %64/7 اسفند 78 شركت كننده= 83 قبول شده = 71 نسبت قبولي= /%85 شهريور 78 شركت كننده = 29 قبول شده = 21 نسبت قبولي= %72/4 ميانگين± SD همبستگي ميانگين± SD همبستگي ميانگين± SD همبستگي ميانگين± SD همبستگي درس دوره +( 0/69) 13 /6±1/ 9 ( 0/26) 11 /3±1/ 0 +( 0/55) 13±2/0 فيزيولوژي /2±1/ 4 2 0/42) 12 *( +( 0/65) 12 /5±1/ 7 ( 0/24) 11 /5±1/ 0 +( 0/69) 13 /6±1/ 8 +( 0/51) 11/4±1/ ميكروب شناسي 1 +( 0/74) 15 /2±2/ 0 +( 0/6) 12 /8±1/ 7 +( 0/63) 15 /1±2/ 0 +( 0/51) 13/8±1/ 8 انگل شناسي +( 0/58) 14 /4±2/ 4 ( 0/22) 12 /4±1/ 3 +( 0/58) 14 /3±1/ 8 *( 0/43) 12/6±1/ 6 بافت شناسي +( 0/62) 14 /6±2/ 4 ( 0/39) 12 /2±1/ 9 +( 0/47) 13 /5±2/ 2 +( 0/59) 13/1±1/ 6 آناتومي اندام +( 0/46) 14 /4±2/ 6 ( 0/17) 12 /9±1/ 9 +( 0/47) 15 /1±2/ 5 +( 0/46) 13/1±2/ 3 آناتومي تنه +( 0/61) 15 /5±2/ 4 ( 0/23) 13 /1±2/ 2 +( 0/51) 13 /4±2/ 2 *( 0/40) 13/2±2/ 3 آناتومي سر و گردن +( 0/58) 13 /4±1/ 7 ( 0/20) 12 /4±1/ 6 +( 0/57) 14 ±1/ 8 *( 0/45) /9±1/ 7 12 فيزيولوژي 1 +( 0/58) 14 /6±2/ 2 (-0/06) 13 /1±1/ 6 +( 0/50) 14 /8±1/ 8 *( 0/41) 14/1±2/ 0 جنين شناسي +( 0/31) 14 /9±1/ 1 (-0/17) 13 /5±2/ 0 *( 0/24) 14 /2±2/ 3 +( 0/48) 13/8±2/ 1 روان شناسي +( 0/76) 14 / 7± ١ / ٥ ( 0/34) 12 / 6± ١ / ٢ +( 0/71) 14 / 5± ١ / ٤ +( 0/68) ميانگين دوره علوم 3± ١ / ٣ 13 / پايه ( 1/00) 118 /9±15/ 7 ( 1/00) 100 /٦±20/ 6 ( 1/00) 127 /5±20/ 8 ( 1/00) 112/6±17/6 امتحان علوم پايه اعداد در پرانتز همبستگي بين نمره امتحان جامع با نمرات دروس يا ميانگين دوره علوم پايه مي باشند. همبستگي هايي كه به ترتيب در سطوح 0/05 و 0/01 معني دارند با علامتهاي * و + مشخص شده اند. -1-2
202 جدول 2: برآورد ضرايب خطاي معيار برآورد و سطح معني داري در آناليز رگرسيون ساده و لجستيك نمرات و نتايج امتحان جامع علوم پايه مدل رگرسيون لجستيك مدل رگرسيون ساده مقدار SE P مقدار P ضريب نام متغير نسبت شانس فاصله اطمينان %95 3/6 0/0018 1/ 13 -------- ------ ميانگين دوره علوم پايه ميكروب شناسي انگل شناسي اين دو متغير مي باشد كه در مطالعه اي اثر معكوس سن بر نمره (6) امتحان جامع علوم پايه اثبات شده است. سهميه نيز در قبولي و مردودي دانشجويان در امتحانات جامع بسيار موثر است كه اين نتيجه مويد ساير تحقيقات بوده كه ثابت كردهاند افراد با سهميه 4) 6 و (9 غير مناطق موفقيت كمتري در دوره علوم پايه دارند. ميانگين نمرات امتحان جامع دختران و پسران بومي و غير بومي و افراد ساكن در خوابگاه و سايرين اختلاف معني داري منفي در معادله رگرسيون ظاهر شده اند. از سوي ديگر در تقسيم بندي كيفيت دروس امتحان جامع علوم پايه كه از سوي وزارت بهداشت صورت مي گيرد و به 5 گروه بسيار خوب خوب متوسط قابل قبول و غير قابل قبول تقسيم شده است رده درس ميكروب شناسي در امتحان جامع علوم پايه اسفند ماه و 1378 3/4 0/ 000 0/ 67 0/ 0009 2/4 0/ 0013 0/ 74 0/ 001 --- ------- ---- 0/ 0084 1379 2/07 (1/3-3/2) 1/65 (1/2-2/2) 1/72 (1/2-2/6) فيزيولوژي 2 جنس سهميه فاصله بين اخذ ديپلم و ورود به دانشگاه -6/8 0/ 0002 1/ 84 0/ 006 6 0/ 0202 2/ 55 0/ 0194 ---- -------- ---- 0/ 0157 2/01 (1/22-3/31) 0/45 (0/23-0/88) 5/96 (1/4-25/4) به ترتيب (متوسط) و (خوب) و براي درس انگلشناسي و در دورههاي فوق به ترتيب (متوسط) و (قابل نداشته است كه عدم اختلاف معني دار در نمرات امتحان جامع قبول) بوده است كه منطبق با نتايج به دست آمده از رگرسيون (10) دختران وپسران با نتايج مطالعه محمدي مطابق ميباشد. مشابهي مطالعه در مي باشد. ثابت شده كه متغيرهاي با توجه به نتايج رگرسيون ساده درس نمره ميكروبشناسي و سهميه از جمله متغيرهايي هستند كه با نمره ميكروبشناسي ميانگين دوره نمره درس و علوم پايه (5) امتحان جامع ارتباط نزديك دارند. انگلشناسي بيشترين ارتباط را با نمره امتحان جامع داشته در با استفاده از رگرسيون لجستيك نمرات ميكروب شناسي حاليكه متغيرهاي سهميه و جنس نيز به ترتيب با ضرايب مثبت و انگل شناسي و فيزيولوژي 2 سهم بيشتر و متغيرهاي جنس سهميه
203 و فاصله اخذ ديپلم تا ورود به دانشگاه بيني نتيجه امتحان جامع علوم پايه دارند. نمرات دروس ميكروب شناسي و انگلشناسي سهم كمتري در پيش وسهميه و جنس كه در هر دو معادله رگرسيون ظاهر شده اند از متغيرهاي مهم مرتبط با نمره و نتيجه امتحان جامع بوده و سهم بيشتري در پيش بيني نتيجه و نمره اين امتحان دارند. به علت اهميت اين متغيرها در نمره و نتيجه امتحان جامع علوم پايه پيشنهاد مي شود كه دانشگاه در بالا رفتن كيفيت اين دروس خصوصا درس انگل شناسي بيش از پيش تلاش كرده و كيفيت آموزش و منابع يادگيري را در اين دروس ارتقا دهد. همچنين پيشنهاد مي شود كه به علت اثر زياد سهميه بر نمره و نتيجه امتحان جامع علوم پايه براي دانشجويان ورودي با سهميه هاي خاص كلاس هاي فوق العاده تشكيل و در جهت ارتقا سطح معلومات آنان در دروس مهم دوره علوم پايه تلاش گردد. سپاسگزاري.1.2 بدينوسيله از معاونت محترم آموزشي دانشكده پزشكي و معاونت محترم دانشجوي ي دانشگاه جهت همكاري در جمع آوري اطلاعات تشكر و قدرداني مي گردد. دادگر فرهاد. بررسي آماري چهار دوره امتحانات جامع علوم پايه پزشكي دانشگاه علوم پزشكي زاهدان از شهريور ماه 78 تا اسفند ماه 79. پايان نامه دوره پزشكي عمومي. دانشگاه علوم پزشكي و خدمات بهداشتي درماني زاهدان سال 1380. حسنزاده غلامرضا عليپور حيدري محمود. بررسي نظرات دانشجويان پزشكي مقطع باليني دانشگاه علوم پزشكي قزوين نسبت به كاربرد دروس علوم پايه. مجله علمي دانشگاه علوم پزشكي و خدمات بهداشتي و درماني قزوين شماره 9 بهار 1380 ص. 67-71.3 وقاري غلامرضا عليپور هاتف عسلي علي قاي مي عزت االله. ميزان كاربرد هر يك از واحدهاي علومپايه رشته پزشكي در مقطع باليني از ديدگاه پزشكان. مجموعه مقالات اولين همايش بين المللي اصلاحات و مديريت در آموزش پزشكي و ششمين همايش كشوري آموزش پزشكي. دانشگاه علوم پزشكي شهيد بهشتي. 9 تا 11 آذرماه سال 1382 ص..20.4 رودباري مسعود شريعتي راحله. نقش عوامل آموزشي- دموگرافيك دانشجويان پزشكي زاهدان درامتحان جامع علوم پايه. مجله ايراني آموزش در علوم پزشكي نشريه مركز مطالعات و توسعه آموزش پزشكي دانشگاه علوم پزشكي اصفهان. شماره 5 سال 1381 ص.27-35 5. رودباري مسعود شريعتي راحله. عوامل موثر در موفقيت و شكست دانشجويان دانشگاه علوم پزشكي زاهدان در كنكور علوم پايه اسفند ماه 77. توسعه در آموزش پزشكي نشريه مركز مطالعات و توسعه آموزش پزشكي دانشگاه علوم پزشكي كرمانشاه. شماره 6 زمستان سال 1381 ص 9-14. 6. رودباري مسعود دادگر فرهاد. پيشگويي قبولشدگان و مردودين و برآورد نمرات امتحان جامع علوم پايه دورههاي 21 تا 24 دانشگاه علوم پزشكي زاهدان با استفاده از آناليز رگرسيون و تعيين ريسك فاكتورهاي مردودي. مجموعه مقالات اولين همايش
204 بين المللي اصلاحات و مديريت در آموزش پزشكي و ششمين همايش كشوري آموزش پزشكي. دانشگاه علوم پزشكي شهيد بهشتي. 9 تا 11 آذرماه سال 1382 ص. 128. 7. موحد سعيد. بررسي عوامل موثر در نتيجه امتحان پيش كارورزي دانشگاه علوم پزشكي زاهدان در دوره اسفند ماه 79. پايان نامه دوره پزشكي عمومي. دانشگاه علوم پزشكي و خدمات بهداشتي درماني زاهدان سال 1381. نجفي مصطفي تميزيفر بابك سميعي نسب محمد رضا شيرزاد هدايت االله. بررسي نتايج امتحانات جامع علوم پايه دانشجويان.8 دانشگاه علوم پزشكي شهركرد در دورههاي 14 تا 22. مجله دانشكده پزشكي دانشگاه علوم پزشكي تهران. آبان ماه 79 ص.69 يوسفي مشعوف رسول سعيدي جم مسعود. بررسي وضعيت روند تحصيلي دانشجويان رشته پزشكي مقطع علوم پايه دانشگاه علوم پزشكي همدان در طي 5 سال تحصيلي. مجله پزشكي طب و تزكيه. شماره 45 سال 1381 ص 16-21. محمدي جعفر احمدي كهنعلي جعفر. اعتبار پيشگويي امتحان جامع علوم پايه براي ارزيابي موفقيت دانشجويان پزشكي در امتحان جامع پيشكارورزي. مجله ايراني آموزش در علوم پزشكي شماره 7 سال 1381 ص 107..9.10
205 The effective factors in the result of the basic science scores in students of Zahedan University of medical sciences Roudbari M. PhD*, Dadgar F. MD** The basic science (BS) is the first examination of the Medical students after starting the medical courses. This examination can assess their abilities in performing a doctor s responsibilities. It is expected the students who are not successful in the exam, have some problems in their future examinations. This research has described some of important factors, which are most effective in the results of the exam. The target population is 206 participants in the exam from Shahrivar 78 to Esfand 79. The study is cohort and for the analysis, the students' means and the scores of 10 courses of the period together with the final score and some demographic factors were collected. The time of the study is 1380. The failed students were 41 (20%) and the mean of the final basic science scores are significantly different in two age groups (19-21 & more than 21)(P=0.000). The means of final scores are different in different marital statues (P=0.038) and different quota system (P=0.000). Also, the final scores are different due to difference in basic science period (5 semesters and more than 5) (P=0.000). Finally the final score are different in students with different gap between university and high school (at most 1 year or at least 2 years)(p=0.002). The regression equations show that the scores of Microbiology and Parasitology, the demographic factors of sex, quota system have the most important role in the result and the score of the BS examinations. The average of the BS period and the gap between high school and University, together with the score of Physiology (2) have the less role in the result of the examinations. The adjusted coefficient of determination is R 2 =0.60 and the Regression were successful in predicting in the correct result of the 87.9% participants. KEY WORDS: Medical examination, Medical basic science, Regression, Zahedan * Public health dept, Faculty of Health, Zahedan University of Medical Sciences and health services, Zahedan, Iran. **Medical student.