Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο 2014-2019 Επιτροπή Αναφορών 30.3.2016 ΑΝΑΚΟΙΝΩΣΗ ΠΡΟΣ ΤΑ ΜΕΛΗ Θέμα: Αναφορά αριθ. 1529/2008, του Ángel Jesús Costero Nieto, ισπανικής ιθαγένειας, σχετικά με την εκτίμηση των περιβαλλοντικών επιπτώσεων που αφορά το τμήμα του αυτοκινητόδρομου A-11 στην πόλη Guadalajara (Ισπανία) 1. Περίληψη της αναφοράς Ο αναφέρων δηλώνει ότι η εκτίμηση των περιβαλλοντικών επιπτώσεων που αφορά το τμήμα του αυτοκινητόδρομου A-11 (κωδικός αριθμός κτηματογράφησης E14-GU-07) στην πόλη Guadalajara προτείνει την εναλλακτική επιλογή του A-18. Παρ όλα αυτά, το δημοτικό συμβούλιο της Guadalajara επέλεξε διαφορετική διαδρομή που θα προκαλέσει προβλήματα ηχορρύπανσης σε ορισμένα αστικά κέντρα (El Clavín). Συνεπώς, ο αναφέρων ζητεί να γίνουν σεβαστά τα πορίσματα της εκτίμησης των περιβαλλοντικών επιπτώσεων. 2. Παραδεκτό Χαρακτηρίσθηκε παραδεκτή στις 16 Μαρτίου 2009. Η Επιτροπή εκλήθη να παράσχει πληροφορίες (άρθρο 216 παράγραφος 6 του Κανονισμού). 3. Απάντηση της Επιτροπής, που ελήφθη στις 11 Μαΐου 2010. Αναφορά Ο αναφέρων διαμαρτύρεται για τη σχεδιαζόμενη χάραξη του τμήματος του αυτοκινητοδρόμου Α-11 στην πόλη Guadalajara, στην αυτόνομη κοινότητα Castilla-La Mancha της Ισπανίας. Ο αναφέρων επισημαίνει ότι οι αρμόδιες ισπανικές αρχές δεν έλαβαν υπόψη τα πορίσματα της μελέτης εκτίμησης των περιβαλλοντικών επιπτώσεων. Σύμφωνα με τον αναφέροντα, ο φορέας προώθησης του έργου και οι δημοτικές αρχές προτίθενται να σχεδιάσουν μια εναλλακτική διαδρομή, η οποία δεν προτείνεται από τη μελέτη εκτίμησης των CM\1091284.doc PE441.322v04-00 Eνωμένη στην πολυμορφία
περιβαλλοντικών επιπτώσεων (ΕΠΕ). Ο αναφέρων εκφράζει τις ανησυχίες του σχετικά με τις σημαντικές δυσμενείς επιπτώσεις του εν λόγω έργου στο περιβάλλον, ιδίως όσον αφορά την ηχορύπανση, διότι ο αυτοκινητόδρομος θα διέρχεται σε πολύ μικρή απόσταση από την αστική περιοχή που είναι γνωστή ως «El Clavín». Ο αναφέρων καταγγέλλει, εν προκειμένω, την ενδεχόμενη πλημμελή εφαρμογή του περιβαλλοντικού δικαίου της ΕΕ, ειδικότερα δε σε σχέση με την εκτίμηση των περιβαλλοντικών επιπτώσεων και τη συμμετοχή του κοινού. Οι παρατηρήσεις της Επιτροπής σχετικά με την αναφορά Οι υπηρεσίες της Επιτροπής εξέτασαν τις πληροφορίες που παρείχε ο αναφέρων υπό το πρίσμα της νομοθεσίας της ΕΕ που θα μπορούσε ενδεχομένως να ισχύει στην παρούσα υπόθεση. Η οδηγία 85/337/ΕΟΚ 1, όπως τροποποιήθηκε (γνωστή ως οδηγία για την εκτίμηση των περιβαλλοντικών επιπτώσεων ή οδηγία ΕΠΕ), προβλέπει τη διενέργεια ΕΠΕ για ορισμένα δημόσια και ιδιωτικά σχέδια. Η οδηγία ΕΠΕ κάνει διάκριση μεταξύ των αποκαλούμενων σχεδίων του παραρτήματος I, που πρέπει να υποβάλλονται πάντα σε διαδικασία ΕΠΕ, και των σχεδίων του παραρτήματος II, για τα οποία τα κράτη μέλη αποφασίζουν, μέσω κατά περίπτωση εξέτασης ή/και βάσει κατώτατων ορίων ή κριτηρίων που καθορίζονται στην εθνική νομοθεσία μεταφοράς, εάν πρέπει να υποβληθούν σε ΕΠΕ. Δέον είναι να επισημανθεί ότι τα σχέδια κατασκευής αυτοκινητοδρόμων περιλαμβάνονται στο σημείο 7, στοιχείο β), του παραρτήματος Ι της οδηγίας και, ως εκ τούτου, η διενέργεια ΕΠΕ είναι υποχρεωτική. Η διαδικασία ΕΠΕ διασφαλίζει τον προσδιορισμό και την αξιολόγηση των περιβαλλοντικών επιπτώσεων των σχεδίων, προτού χορηγηθεί άδεια κατασκευής από την αρμόδια αρχή. Το κοινό μπορεί να εκφράζει τη γνώμη του και πρέπει να λαμβάνονται υπόψη όλες οι διαβουλεύσεις. Το κοινό πρέπει επίσης να ενημερώνεται για το περιεχόμενο της άδειας κατασκευής. Σχετικά με τις οδηγίες της ΕΕ για τη φύση (οδηγία 2009/147/ΕΚ για τα πτηνά 2 και οδηγία 92/43/ΕΟΚ για τους οικοτόπους 3 ), είναι σκόπιμο να σημειωθεί ότι ισχύουν εφόσον το συγκεκριμένο έργο ενδέχεται να έχει σημαντικές επιπτώσεις σε οποιονδήποτε τόπο υπάγεται στο δίκτυο Natura 2000. Από τις πληροφορίες που παρείχε ο αναφέρων προκύπτει ότι πραγματοποιήθηκε το στάδιο της δημόσιας διαβούλευσης σχετικά με το εν λόγω σχέδιο, αλλά δεν καθίσταται σαφές εάν έχει ήδη διενεργηθεί η διαδικασία ΕΠΕ. Προκειμένου να ενημερωθούν για τις λεπτομέρειες της υπόθεσης και να διερευνήσουν τα ζητήματα που εγείρονται στην παρούσα αναφορά, οι υπηρεσίες της Επιτροπής απέστειλαν επιστολή στις ισπανικές αρχές, ζητώντας πληροφορίες σχετικά με τη συμμόρφωση προς τις συναφείς απαιτήσεις δυνάμει του περιβαλλοντικού δικαίου της ΕΕ. 1 Οδηγία 85/337/ΕΟΚ (ΕΕ L 175 της 5.7.1985) όπως τροποποιήθηκε από την οδηγία 97/11/ΕΚ (ΕΕ L 073 της 14.3.1997), την οδηγία 2003/35/ΕΚ (ΕΕ L 156 της 25.6.2003) και την οδηγία 2009/31/ΕΚ (ΕΕ L 140 της 5.6.2009). 2 ΕΕ L 20 της 26.1.2010. 3 ΕΕ L 206 της 22.7.1992. PE441.322v04-00 2/2 CM\1091284.doc
Συμπεράσματα Η Επιτροπή έχει ζητήσει από τις αρμόδιες ισπανικές αρχές πληροφορίες σχετικά με τη συμμόρφωση προς τις συναφείς απαιτήσεις δυνάμει του περιβαλλοντικού δικαίου της ΕΕ στην προκειμένη περίπτωση, και, ειδικότερα, σχετικά με τον τρόπο με τον οποίο έχουν εφαρμόσει τις διατάξεις της οδηγίας ΕΠΕ. 4. Απάντηση της Επιτροπής (ΑΝΑΘ.), που ελήφθη στις 6 Μαΐου 2011. Στην προηγούμενη ανακοίνωσή της, η Ευρωπαϊκή Επιτροπή ενημέρωσε την Επιτροπή Αναφορών του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου σχετικά με την περιβαλλοντική νομοθεσία της Ευρωπαϊκής Ένωσης που θα μπορούσε να εφαρμοστεί στην παρούσα υπόθεση, ειδικότερα δε, τις υποχρεώσεις που απορρέουν από την οδηγία 85/337/ΕΟΚ για την εκτίμηση των επιπτώσεων ορισμένων σχεδίων δημοσίων και ιδιωτικών έργων στο περιβάλλον. Το άρθρο 2 παράγραφος 1 της οδηγίας 85/337/ΕΟΚ ορίζει ότι τα σχέδια που, ιδίως, λόγω της φύσης, του μεγέθους ή της θέσης τους, μπορούν να έχουν σημαντικές επιπτώσεις στο περιβάλλον, πρέπει να υποβάλλονται σε διαδικασία υποβολής αίτησης έγκρισης και εκτίμησης των επιπτώσεών τους πριν από τη χορήγηση της άδειας. Εάν πρόκειται για σχέδιο που παρατίθεται στο σημείο 7, στοιχείο β), του παραρτήματος Ι της οδηγίας, το σχέδιο αυτό πρέπει να υποβληθεί υποχρεωτικά σε διαδικασία εκτίμησης περιβαλλοντικών επιπτώσεων. Το ενδιαφερόμενο κοινό, καθώς και οι διάφορες αρχές, συμπεριλαμβανομένων των περιβαλλοντικών αρχών, πρέπει να έχουν τη δυνατότητα να εκφράσουν την άποψή τους. Πρέπει δε να λαμβάνονται υπόψη όλα τα αποτελέσματα των διαβουλεύσεων. Στη συνέχεια, το κοινό πρέπει να ενημερώνεται με τον ενδεδειγμένο τρόπο. Πρέπει να σημειωθεί ότι ο ανάδοχος του εν λόγω έργου είναι το Υπουργείο Δημοσίων Έργων και Μεταφορών (Ministerio de Fomento). Σύμφωνα με τις διαθέσιμες πληροφορίες, διενεργείται επί του παρόντος επίσημη διαδικασία εκτίμησης περιβαλλοντικών επιπτώσεων για το εν λόγω σχέδιο αυτοκινητοδρόμου. Το στάδιο της δημόσιας διαβούλευσης ξεκίνησε μέσω δημόσιας ανακοίνωσης στην επίσημη εφημερίδα της κυβέρνησης (BOE), αριθ. 153 της 25ης Ιουνίου 2008. Πρέπει να σημειωθεί ότι, σύμφωνα με την ισπανική νομοθεσία που μεταφέρει την οδηγία 85/337/ΕΟΚ, η διαδικασία εκτίμησης περιβαλλοντικών επιπτώσεων ολοκληρώνεται με την απόφαση που εκδίδεται από την περιβαλλοντική αρχή και ονομάζεται δήλωση περιβαλλοντικών επιπτώσεων (ΔΠΕ). Η ΔΠΕ προηγείται, προφανώς, της ενδεχόμενης έγκρισης του εν λόγω έργου. Από τα στοιχεία του φακέλου προκύπτει ότι βρίσκεται ακόμη σε εξέλιξη η φάση των διαβουλεύσεων μεταξύ των διαφόρων αρμόδιων διοικήσεων. Τον Νοέμβριο του 2010, το Υπουργείο Περιβάλλοντος ζήτησε συμπληρωματικές πληροφορίες από τις περιφερειακές περιβαλλοντικές αρχές. Κατά συνέπεια, το Υπουργείο Περιβάλλοντος δεν έχει εκδώσει ακόμη τη δήλωση περιβαλλοντικών επιπτώσεων για το εν λόγω έργο. Συμπέρασμα Οι ισπανικές αρχές εφαρμόζουν τις διατάξεις που απορρέουν από τις ισχύουσες κοινοτικές οδηγίες για το περιβάλλον. Επί του παρόντος διεξάγεται διαδικασία εκτίμησης περιβαλλοντικών επιπτώσεων για το έργο. Οι ισπανικές αρχές δεν έχουν εισέτι λάβει απόφαση σχετικά Από την CM\1091284.doc 3/3 PE441.322v04-00
ανάλυση των στοιχείων του φακέλου δεν είναι, συνεπώς, δυνατόν να συναχθεί το συμπέρασμα ότι υφίσταται εν προκειμένω παραβίαση του περιβαλλοντικού δικαίου της ΕΕ σε αυτό το στάδιο. 5. Απάντηση της Επιτροπής (ΑΝΑΘ. II), που ελήφθη στις 16 Νοεμβρίου 2011 Σύμφωνα με τις διαθέσιμες πληροφορίες, η διαδικασία εκτίμησης περιβαλλοντικών επιπτώσεων βρίσκεται ακόμη σε εξέλιξη για τον αυτοκινητόδρομο A-II (τμήμα που διασχίζει το Δήμο Guadalajara). Οι ισπανικές αρχές δεν έχουν εισέτι λάβει απόφαση σχετικά Πράγματι, η φάση των διαβουλεύσεων μεταξύ των διαφόρων αρμοδίων διοικήσεων είναι πάντοτε ανοικτή. Στο πλαίσιο των τελευταίων εξελίξεων η Γενική Διεύθυνση ποιότητας και αξιολόγησης περιβάλλοντος του Υπουργείου Περιβάλλοντος απευθύνθηκε στις 19 Αυγούστου 2011 στον ανάδοχο του έργου (Γενική Διεύθυνση Οδών του Υπουργείου Δημοσίων Έργων και Μεταφορών), προκειμένου να της διαβιβάσει τις εκθέσεις των αρμοδίων για την προστασία του δικτύου Natura 2000 αρχών της κεντρικής και περιφερειακής διοίκησης. Ο ανάδοχος του έργου πρέπει σήμερα να λάβει υπόψη τις γνωμοδοτήσεις αυτές στο πλαίσιο της εξέτασης των διαφόρων εναλλακτικών λύσεων. Προκύπτει ως εκ τούτου από τον φάκελο ότι οι ισπανικές αρμόδιες αρχές πρόκειται να θέσουν σε εφαρμογή τις διατάξεις των ισχυουσών οδηγιών για το περιβάλλον. 6. Απάντηση της Επιτροπής (ΑΝΑΘ. III), που ελήφθη στις 30 Μαρτίου 2016 Οι παρατηρήσεις της Επιτροπής Στις προηγούμενες ανακοινώσεις της, η Επιτροπή είχε την ευκαιρία να ενημερώσει την Επιτροπή Αναφορών του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου σχετικά με την ισχύουσα περιβαλλοντική νομοθεσία της Ευρωπαϊκής Ένωσης, καθώς και τα βασικά στοιχεία αυτής της υπόθεσης για τη μελέτη του αυτοκινητοδρόμου Α-ΙΙ (τμήμα που διασχίζει το Δήμο Guadalajara) στην αυτόνομη κοινότητα Castilla-La Mancha της Ισπανίας. Θα πρέπει να σημειωθεί ότι το έργο αυτό, που υποστηριζόταν από το υπουργείο μεταφορών και δημοσίων έργων (Ministerio de Fomento), τελικά δεν υλοποιήθηκε. Πράγματι, οι εργασίες σταμάτησαν κατά τη διάρκεια της διαδικασίας εκτίμησης περιβαλλοντικών επιπτώσεων και αφού οι υπεύθυνες αρχές της κεντρικής και περιφερειακής διοίκησης για την προστασία του δικτύου Natura 2000 είχαν γνωμοδοτήσει για την εξέταση διαφορετικών εναλλακτικών λύσεων. Καθώς ο ανάδοχος του έργου δεν αντέδρασε επί του θέματος, η Γενική Διεύθυνση ποιότητας και αξιολόγησης του περιβάλλοντος και της φύσης του υπουργείου γεωργίας, τροφίμων και περιβάλλοντος (MAGRAMA) ανακοίνωσε, με την απόφαση της 22ας Φεβρουαρίου 2013, την ακύρωση αυτής της διαδικασίας εκτίμησης περιβαλλοντικών επιπτώσεων. Πρέπει να σημειωθεί ότι, στην ισπανική έννομη τάξη, η απόφαση αυτή τερματίζει τη διαδικασία αδειοδότησης του έργου. Συμπεράσματα Προκύπτει από τον φάκελο ότι τελικά οι ισπανικές αρχές δεν ενέκριναν αυτό το έργο PE441.322v04-00 4/4 CM\1091284.doc
κατασκευής του αυτοκινητοδρόμου. Προκύπτει, επίσης, ότι οι αρμόδιες ισπανικές αρχές έχουν ορθώς εφαρμόσει στην προκειμένη περίπτωση τις διατάξεις που απορρέουν από τις ισχύουσες περιβαλλοντικές οδηγίες. Ως εκ τούτου, η Επιτροπή δεν προτίθεται να παρέμβει περαιτέρω στην παρούσα υπόθεση. CM\1091284.doc 5/5 PE441.322v04-00