ΟΔΗΓΙΕΣ ΓΙΑ ΤΗΝ ΕΚΠΟΝΗΣΗ ΤΗΣ ΕΡΓΑΣΙΑΣ ΣΤΟ ΜΑΘΗΜΑ «ΚΥΚΛΟΦΟΡΙΑΚΗ ΤΕΧΝΙΚΗ ΜΕ ΣΤΟΙΧΕΙΑ ΟΔΟΠΟΙΙΑΣ»

ΟΔΗΓΙΕΣ ΓΙΑ ΤΗΝ ΕΚΠΟΝΗΣΗ ΤΗΣ ΕΡΓΑΣΙΑΣ ΣΤΟ ΜΑΘΗΜΑ «ΚΥΚΛΟΦΟΡΙΑΚΗ ΤΕΧΝΙΚΗ ΜΕ ΣΤΟΙΧΕΙΑ ΟΔΟΠΟΙΙΑΣ» Ο σχεδιασμός μιας οδού είναι μια σύνθετη και επαναληπτική διαδικασία. Με τα σημερινά μέσα (υπολογιστές και λογισμικό) είναι περισσότερο εύκολο με διαδοχικές διορθώσεις να επιτευχθεί το βέλτιστο αποτέλεσμα. Ο μελετητής, σε οποιοδήποτε στάδιο της μελέτης και αν διαπιστώσει ένα πρόβλημα, έχει τη δυνατότητα, γυρίζοντας πίσω στο κατάλληλο σημείο, να κάνει τις απαραίτητες διορθώσεις και να το επιλύσει γρήγορα. Στα πλαίσια όμως της εκπαιδευτικής διαδικασίας, όπου οι φοιτητές για πρώτη φορά έρχονται σε επαφή με το εν λόγω αντικείμενο και ο χρόνος είναι περιορισμένος, δεν είναι δυνατόν να εφαρμοστεί αυτή η τεχνική. Κρίθηκε λοιπόν σκόπιμο να δοθούν κάποιες οδηγίες ώστε να αποφευχθούν παλινδρομήσεις ή και «αδιέξοδα» κατά τη διάρκεια εκπόνησης της εργασίας. Οι οδηγίες έχουν τη μορφή μιας σειράς βημάτων και πρακτικών συμβουλών που αν ακολουθηθούν θα διευκολύνουν τη διαδικασία εκπόνησης τη εργασίας. Κάθε φοιτητής διαθέτει ένα χάρτη σε κλίμακα 1:1000 στον οποίο έχουν τοποθετηθεί τα σημεία Α, Β αρχής και τέλους αντίστοιχα της υπό μελέτη οδού. Η οδός θα είναι κατηγορίας A III με ταχύτητα μελέτης V e =60km/h. Στον Πίνακα 11.1 των ΟΜΟΕ-Χ δίνονται οι οριακές τιμές για τα κρίσιμα μεγέθη της οδού. Παρακάτω περιγράφονται αριθμημένα τα προτεινόμενα βήματα για την ολοκλήρωση της εργασίας: 1) Εισαγωγή υποχρεωτικών σημείων μεταξύ των σημείων Α και Β. Η θέση και το πλήθος των υποχρεωτικών σημείων εξαρτώνται από το υπόβαθρο και κριτήριο για την επιλογή τους είναι η διέλευση του δρόμου από συγκεκριμένη θέση ή η αποφυγή διέλευσης από συγκεκριμένη περιοχή. Για την εργασία τα υποχρεωτικά σημεία θα είναι 1-2 (ανάλογα με το μήκος του δρόμου) χωρίζοντας με αυτόν το τρόπο τον δρόμο σε 2-3 τμήματα. Σημείωση: Πρόβλεψη ώστε το κάθε τμήμα να έχει μέγιστη κατά μήκος κλίση 6%, ελάχιστη κατά μήκος κλίση 2% και αν είναι δυνατόν οι διαδοχικές κλίσεις να διαφέρουν μεταξύ τους τουλάχιστον κατά 2%. Αυτό θα διευκολύνει αργότερα τη χάραξη της ερυθράς στη μηκοτομή (βήμα 10). 2) Υπολογισμός μιας ισοκλινούς για κάθε επιμέρους τμήμα: από το Α στο Υ1, από το Υ1 στο Υ2, από το Υ2 στο Β. α) Θα γίνει προσεγγιστικός υπολογισμός (εκτίμηση) του μήκους κάθε τμήματος, ακολουθώντας το ανάγλυφο. Με βάση αυτό το μήκος θα υπολογιστεί η κατά μήκος κλίση του κάθε τμήματος. β) Από την κατά μήκος κλίση θα υπολογιστεί το μήκος μετάβασης από τη μία ισοϋψή στην επόμενη. γ) Θα γίνει η χάραξη της ισοκλινούς του τμήματος, περνώντας από ισοϋψή σε ισοϋψή, ακολουθώντας την ίδια φορά από το 1 ο προς το 2 ο σημείο του κάθε τμήματος. Η ίδια φορά πρέπει να τηρείται τόσο υψομετρικά όσο και οριζοντιογραφικά. δ) Συνήθως, το τέλος της κάθε ισοκλινούς θα αποκλίνει από το 2 ο σημείο κάθε τμήματος. Αυτό οφείλεται στον προσεγγιστικό υπολογισμό (εκτίμηση) του μήκους. Θα γίνει ακριβέστερος ο υπολογισμός μετρώντας την υπάρχουσα ισοκλινή και προσθέτοντας ή αφαιρώντας το μήκος της απόκλισης του τέλους της ισοκλινούς από το επιθυμητό σημείο. ε) Με βάση το νέο μήκος θα υπολογιστεί μία νέα κατά μήκος κλίση και θα επαναληφθούν τα βήματα β-γ. Σε περίπτωση απόκλισης μεγαλύτερης από 20 1

μέτρα πάνω στην πλησιέστερη στο 2 ο σημείο ισοϋψή θα έχουμε μια 2 η ή και 3 η επανάληψη. Σημείωση: Η ισοκλινής του κάθε τμήματος πρέπει να χαραχτεί ανεξάρτητα. Δηλαδή η ισοκλινής του επόμενου τμήματος δεν θα αρχίζει από το σημείο που τελειώνει η ισοκλινής του προηγουμένου τμήματος, αλλά από το ενδιάμεσο σημείο Υ1, Υ2 κλπ. 3) Επισήμανση των μισγαγγειών (ρεμάτων) και των αντερεισμάτων που συναντά η προηγουμένως χαραχθείσα διαδρομή. 4) Πρόχειρη αρχική χάραξη της πολυγωνικής του δρόμου (με διακεκομμένη γραμμή) με οδηγό τις ισοκλινείς και με κορυφές (σημεία θλάσης ή αλλαγής κατεύθυνσης) όχι πολύ περισσότερες από όσες και τα υποχρεωτικά σημεία. Οι κορυφές της πολυγωνικής συμβολίζονται με Κ1, Κ2 κλπ. Σημείωση: Η σχεδίαση στην Οριζοντιογραφία θα γίνει σε διαφανές και όχι πάνω στο πρωτότυπο της εργασίας. 5) Διόρθωση της πολυγωνικής με μετακίνηση των παραπάνω κορυφών, προσθήκη νέας ή νέων κορυφών ή ακόμη και διαγραφή κάποιας κορυφής, ώστε να ληφθούν υπόψη τα ρέματα και τα αντερείσματα. Πρόνοια για κάποια ομοιομορφία μεταξύ των γωνιών των κορυφών και ελάχιστη απόσταση μεταξύ των κορυφών 80μ. Σημείωση: Ο άξονας της οδού (όχι η πολυγωνική) πρέπει να περνάει κάτω από την ισοκλινή στα ρέματα και πάνω από την ισοκλινή στα αντερείσματα. Ο λόγος για τον οποίο πρέπει να συμβαίνει αυτό εξηγείται στη σημείωση 2 του βήματος 10. 6) Επιλογή των ακτίνων καμπυλότητας. Επιλογή καταρχήν της ελάχιστης ακτίνας με βάση την ταχύτητα μελέτης (V e ) από τον Πίνακα 11.1 των ΟΜΟΕ-Χ. Επιλογή μεγαλύτερων ακτίνων σε όποιες κορυφές απαιτείται ώστε να επιτευχθούν τόξα ελάχιστου μήκους 55μ. Αυτό χρειάζεται ώστε το ελάχιστο μήκος του κυκλικού τόξου που θα απομείνει μετά την εισαγωγή των κλωθοειδών να είναι 33μ (ή διάστημα που αντιστοιχεί σε 2 με την ταχύτητα μελέτης V e ). Έλεγχος σχέσεων διαδοχικών ακτίνων καμπυλότητας σύμφωνα με το διάγραμμα του σχήματος 7.4 των ΟΜΟΕ-Χ. Ευθυγραμμίες μεταξύ των διαδοχικών τόξων τουλάχιστον 22μ ώστε να επαρκούν για την εισαγωγή των κλωθοειδών (το ελάχιστο μήκος κλωθοειδούς θα εξηγηθεί στη συνέχεια στο βήμα 15). 2

7) Σχεδίαση του άξονα του δρόμου στην Οριζοντιογραφία με αξονική γραμμή. Ο άξονας θα αποτελείται από ευθυγραμμίες και κυκλικά τόξα. Να φαίνονται στο σχέδιο οι ακτίνες από τα άκρα των κυκλικών τόξων μέχρι το κέντρο καμπυλότητας της κάθε στροφής. Επιλογή και σχεδίαση πασσάλων ανά 20μ και διαδοχική αρίθμησή τους, η οποία θα φαίνεται στο σχέδιο. Σημείωση: Η τοποθέτηση των πασσάλων θα γίνεται με διαβήτη. Έτσι στις καμπύλες οι αποστάσεις μεταξύ διαδοχικών πασσάλων θα μετρούνται σε ευθεία. Στην πραγματικότητα οι αποστάσεις πάνω στον άξονα θα είναι λίγο μεγαλύτερες. Αυτό δεν θα λαμβάνεται υπόψη στη χιλιομέτρηση του δρόμου και είναι μια προσέγγιση που γίνεται μόνο για την εργασία. 8) Υπολογισμός των υψομέτρων των πασσάλων με βάση τις ισοϋψείς. Σχεδίαση Μηκοτομής (φυσικού εδάφους) σε μιλιμετρέ χαρτί και σε κλίμακα μηκών 1:1000, υψών 1:100. Επιλογή υψομέτρου αναφοράς τουλάχιστον 2 μέτρα κάτω από το χαμηλότερο υψόμετρο πασσάλου. Κενός χώρος 10cm κάτω από το υψόμετρο αναφοράς, που θα χρησιμοποιηθεί στη συνέχεια για τη δημιουργία πίνακα σύμφωνα με το Υπόδειγμα 1. Αρχικά να συμπληρωθούν μόνο η αρίθμηση των πασσάλων και τα αντίστοιχα υψόμετρα εδάφους. Σημείωση 1: Αν η οριζόντια πολυγωνική ταυτιζόταν με τις ισοκλινείς τότε θα είχαμε μία μηκοτομή με ενιαία κλίση σε κάθε τμήμα. Όμως η οριζόντια πολυγωνική είναι περισσότερο τεταμένη από τις ισοκλινείς γι αυτό και η μηκοτομή του εδάφους θα έχει και επιμέρους μεταβολές. Σημείωση 2: Τα μήκη-αποστάσεις στη Μηκοτομή ορίζονται με βάση την Οριζοντιογραφία. Απεικονίζονται πάντα οι οριζόντιες αποστάσεις μεταξύ των πασσάλων. Οι χιλιομετρικές θέσεις των πασσάλων θα υπολογίζονται, για την εργασία, πολλαπλασιάζοντας τον αριθμό του πασσάλου επί 20. 9) Εισαγωγή εμβόλιμων πασσάλων στις θέσεις των ρεμάτων στην Οριζοντιογραφία, υπολογισμός των αντίστοιχων υψομέτρων και μεταφορά τους στη Μηκοτομή. Οι 3

πάσσαλοι αυτοί θα αντιμετωπίζονται, στη μηκοτομή, όπως και οι αρχικοί. Έτσι θα γίνει τροποποίηση της αρχικής γραμμής εδάφους της μηκοτομής στις συγκεκριμένες περιοχές ενώ θα πρέπει να φαίνονται τα ονόματά τους και τα υψόμετρα στον Πίνακα στο κάτω μέρος του σχεδίου. Σημείωση: Οι εμβόλιμοι πάσσαλοι συμβολίζονται με ονόματα Χ1, Χ2 κλπ. και δεν αλλάζουν την αρίθμηση των αρχικών πασσάλων. 10) Χάραξη πολυγωνικής ερυθράς στην Μηκοτομή με πρόνοια ελάχιστη απόσταση (πάντα εννοούμε την οριζόντια) μεταξύ διαδοχικών κορυφών το διπλάσιο της ταχύτητας μελέτης σε μέτρα, μέγιστη κατά μήκος κλίση 7%, ελάχιστη κατά μήκος κλίση 1.5% (για λόγους καλής απορροής των ομβρίων που θα εξηγηθούν στη συνέχεια). Αρχικό και τελικό υψόμετρο της ερυθράς περίπου ίσο με το υψόμετρο εδάφους. Οι ακτίνες καμπυλότητας της ερυθράς θα πρέπει καταρχήν να έχουν τις ελάχιστες τιμές του Πίνακα 11.1 των ΟΜΟΕ-Χ και θα πρέπει να είναι τόσο μεγαλύτερες όσο απαιτεί η συνθήκη (8.9) των ίδιων οδηγιών. Σημείωση 1: Η κατακόρυφη χάραξη θα είναι εύκολο να πληροί τα παραπάνω όρια των κατά μήκος κλίσεων αν υπάρχει η κατάλληλη οριζόντια χάραξη σύμφωνα με τη σημείωση του βήματος 1. Σημείωση 2: Είναι απαραίτητη ελάχιστη υψομετρική διαφορά από το έδαφος 3μ στις θέσεις των ρεμάτων, ώστε ο δρόμος να κατασκευαστεί σε επίχωμα και να χωράει να κατασκευαστεί κάτω από την οδοστρωσία τεχνικό ελάχιστου ύψους 2μ. Επίσης, η ερυθρά πρέπει να είναι κάτω από το φυσικό έδαφος στις θέσεις των αντερεισμάτων ώστε εκεί ο δρόμος να κατασκευαστεί σε όρυγμα. 11) Αν η οριζόντια χάραξη είναι σωστή και έχουν ακολουθηθεί οι παραπάνω οδηγίες και κυρίως αυτές των βημάτων 1, 2, και 5 τότε είναι σχετικά εύκολο να επιτευχθούν οι απαιτήσεις του βήματος 10. Διαφορετικά πρέπει να διορθωθεί η οριζόντια χάραξη και να επαναληφθούν τα βήματα 5-10, τουλάχιστον για το τμήμα που δεν έχει επιτευχθεί κάποια απαίτηση. Αν αυτό το τμήμα είναι στην αρχή τότε δημιουργείται πρόβλημα και στα επόμενα. Για να μη χαθεί η μέχρι τώρα δουλειά χρειάζεται μια οριζόντια μετατόπιση των επόμενων τμημάτων στη μηκοτομή. 12) Υπολογισμοί για την εισαγωγή κλωθοειδών. Παράμετρος κλωθοειδούς Α σύμφωνα με τη συνθήκη R/3<Α<R (σχέση 7.10 των ΟΜΟΕ-Χ) και επιπλέον ελάχιστη παράμετρος κλωθοειδούς Α από τη σχέση 7.11 των ΟΜΟΕ-Χ. Αυτή αντιστοιχεί σε ένα μήκος κλωθοειδούς επαρκές για την ομαλή μεταβολή των επικλίσεων στις καμπύλες, όπως εξηγείται στο βήμα 15, που είναι συνήθως μεγαλύτερο από 22μ. Στη συνέχεια επιδιώκεται ο μηδενισμός των μικρών ευθυγραμμιών μεταξύ αντίρροπων καμπυλών με αύξηση των παραμέτρων (άρα και του μήκους) των εκατέρωθεν κλωθοειδών. Τελικός υπολογισμός των μεγεθών t, Τ κλπ. για την τοποθέτηση των χαρακτηριστικών σημείων Α, Α και Ω, Ω πάνω στο σχέδιο της Οριζοντιογραφίας. Σημείωση: Το μισό τμήμα της κλωθοειδούς αντικαθιστά τμήμα του κυκλικού τόξου και το άλλο μισό τμήμα της ευθυγραμμίας. Αυτό επιδρά τόσο στην οριζοντιογραφική 4

τοποθέτηση του άξονα του δρόμου όσο και στη χιλιομέτρηση. Όμως στην κλίμακα 1:1000 δεν είναι δυνατόν αυτή η επίδραση να αποδοθεί. Έτσι, ειδικά για το σχέδιο της Οριζοντιογραφίας της εργασίας, ο άξονας θα εξακολουθεί να αποτελείται από ευθυγραμμίες και κυκλικά τόξα. Δεν θα γίνει άλλη σχεδίαση ή αλλαγή χιλιομέτρησης, ούτε στην Οριζοντιογραφία ούτε στη Μηκοτομή, παρά μόνο ο έλεγχος και η τοποθέτηση των χαρακτηριστικών σημείων Α, Α και Ω, Ω. 13) Εισαγωγή εμβόλιμων χαρακτηριστικών πασσάλων (διατομών) με ονόματα Α1, Α2, Ω1, Ω 2 κλπ. στην Οριζοντιογραφία. Τα ονόματα αποτελούνται από ένα γράμμα, με η χωρίς ( ), που αντιστοιχεί στο χαρακτηριστικό σημείο, ακολουθούμενο από τον αριθμό της αντίστοιχης κορυφής. Στη συνέχεια θα γίνει υπολογισμός-εκτίμηση των υψομέτρων χαρακτηριστικών πασσάλων και τοποθέτησή τους στη Μηκοτομή, όπου θα φαίνονται τα ονόματά τους και τα υψόμετρα στον Πίνακα στο κάτω μέρος του σχεδίου. Θα γίνει επίσης τροποποίηση της γραμμής εδάφους της μηκοτομής στις συγκεκριμένες περιοχές. Σημείωση: Όταν ένας χαρακτηριστικός πάσσαλος είναι πολύ κοντά με κάποιον από τους αρχικούς τότε απλώς τον αντικαθιστά, όπως στο προηγούμενο σχήμα ο πάσσαλος Ω 2 καταργεί τον 12 και ο Ω3 τον πάσσαλο 14. Επίσης σε περίπτωση μηδενισμού μικρών ευθυγραμμιών μεταξύ αντίρροπων καμπυλών, ο κοινός πάσσαλος παίρνει το όνομά του και από τις δύο κορυφές (π.χ. Α 1Α2). 14) Συμπλήρωση του σχεδίου της Μηκοτομής. Αναγράφονται τα στοιχεία R, T και f όπως και οι σχετικές κατά μήκος κλίσεις για κάθε κορυφή της πολυγωνικής της κατακόρυφης χάραξης, όπως στο παραπάνω σχήμα. Επίσης συμπληρώνεται ο Πίνακας στο κάτω μέρος του σχεδίου της Μηκοτομής σύμφωνα με το Υπόδειγμα 1. Το διάγραμμα ευθυγραμμιών και καμπυλών, που προβλέπεται στο υπόδειγμα, εξαρτάται αποκλειστικά από την Οριζοντιογραφία και η μορφή του φαίνεται στο πιο κάτω σχήμα. 5

Πρόκειται για γραφική παράσταση της καμπυλότητας (1/R) σε σχέση με τη χιλιομετρική θέση. Ο χώρος που καταλαμβάνει είναι 3cm και διχοτομείται από τη νοητή οριζόντια γραμμή που παριστάνει τη μηδενική καμπυλότητα (αυτή των ευθυγραμμιών). Οι δεξιόστροφες καμπύλες θα θεωρούνται ότι έχουν θετική καμπυλότητα και οι αριστερόστροφες αρνητική. Η κλίμακα θα επιλεγεί έτσι ώστε να χωράει να παρασταθεί σε 1.5cm το κυκλικό τόξο με τη μεγαλύτερη καμπυλότητα (τη μικρότερη ακτίνα Οριζοντιογραφίας). Σημείωση: Θα χρησιμοποιηθούν για τη σχεδίαση του διαγράμματος τα χαρακτηριστικά σημεία Α, Α και Ω, Ω, που πρέπει προηγουμένως να έχουν τοποθετηθεί σύμφωνα με το βήμα 13, όπως και άλλα μεγέθη της Οριζοντιογραφίας που θα αναγραφούν πάνω στο σχέδιο (R, A, L, L ΩΩ ) για κάθε κορυφή. Είναι απαραίτητο να γίνει έλεγχος των μηκών με αυτά του σχεδίου σύμφωνα με την κλίμακα 1:1000. 15) Επιλογή της κατάλληλης επίκλισης στο κυκλικό τόξο (Σχήμα 9.3 των ΟΜΟΕ-Χ) για κάθε κορυφή του δρόμου. Για το θέμα θα θεωρηθεί ταχύτητα V 85 =V e +20(km/h). Υπολογισμός της πρόσθετης κλίσης οριογραμμών Δs για κάθε κορυφή. Έλεγχος ορίων του Δs (Πίνακας 11.1 ΟΜΟΕ-Χ), εφαρμογή τροποποιήσεων όπου χρειάζεται. Συγκεκριμένα θα πρέπει να γίνει «γόνατο» για μεγάλα μήκη κλωθοειδούς (όταν Δs<Δs min ). Επίσης για μικρά μήκη κλωθοειδούς (όταν Δs>Δs max ) μετατοπίσεις των επάνω κορυφών του διαγράμματος ώστε να είναι Δs=Δs max. Σχεδίαση σύμφωνα με τα παραπάνω του Διαγράμματος Επικλίσεων σε μιλιμετρέ χαρτί και σε κλίμακα μηκών 1:1000, κλίμακα υψών 1cm για κάθε 1% εγκάρσιας κλίσης. Σκαρίφημα διαγράμματος επικλίσεων φαίνεται στο παρακάτω Σχήμα. Κάτω από το σχέδιο αφήνεται χώρος 10cm για τη δημιουργία πίνακα, ο οποίος συμπληρώνεται σύμφωνα με το Υπόδειγμα 2. Το διάγραμμα ευθυγραμμιών καμπυλών, κάτω από το διάγραμμα επικλίσεων, θα είναι ίδιο με αυτό της μηκοτομής. 6

Σημείωση 1: Από τη μέγιστη τιμή της πρόσθετης κλίσης οριογραμμών Δs max και της επίκλισης στο κυκλικό τόξο προκύπτει για κάθε κορυφή η ελάχιστη παράμετρος κλωθοειδούς Α (σχέση 7.11 των ΟΜΟΕ-Χ). Αυτή αντιστοιχεί σε ένα ελάχιστο μήκος κλωθοειδούς που αναφέρεται στα βήματα 6 και 12. Αν έχει τηρηθεί αυτή η απαίτηση τότε θα ισχύει Δs< Δs max για κάθε κορυφή χωρίς να χρειαστούν οι τροποποιήσεις του διαγράμματος επικλίσεων (μετατοπίσεις για μικρά μήκη κλωθοειδούς) που αναφέρονται προηγουμένως. Σημείωση 2: Οι τιμές των επικλίσεων αριστερά και δεξιά (στον πίνακα του Υποδείγματος 2) μπορούν να υπολογιστούν για κάθε διατομή με γραμμική παρεμβολή (ακριβής μέθοδος) ή γραφικά (προσεγγιστική μέθοδος) από το Διάγραμμα Επικλίσεων και είναι απαραίτητες για το βήμα 18. 16) Επιλογή των διατομών για σχεδίαση και υπολογισμό. 17) Υπολογισμός φυσικού εδάφους διατομών. Χάραξη σε κάθε πάσσαλο (στην Οριζοντιογραφία) μιας κάθετης στον άξονα του δρόμου γραμμής. Εκτίμηση με ακρίβεια ενός δεκαδικού των υψομέτρων που αντιστοιχούν στο σημείο του άξονα και σε αποστάσεις 5, 10, 15 και 20 μέτρων αριστερά και δεξιά του άξονα. Σχεδίαση σε μιλιμετρέ χαρτί και σε κλίμακα 1:100 ή 1:200 των υπολογισμένων σημείων φυσικού εδάφους σύμφωνα με το Υπόδειγμα 3. Η γραμμή του φυσικού εδάφους είναι συνεχής. Με διακεκομμένη γραμμή σχεδιάζεται αυτή που παριστά το έδαφος μετά τον καθαρισμό των φυτικών γαιών πάχους 30cm. Τα άκρα της γραμμής των φυτικών γαιών θα προσδιοριστούν μετά τον υπολογισμό και σχεδίαση της κατασκευής του δρόμου. 18) Σχεδίαση του δρόμου στο επίπεδο της διατομής ξεκινώντας από το υψόμετρο ερυθράς στον άξονα, όπως αυτό προκύπτει από τη μηκοτομή. Η τυπική διατομή που θα χρησιμοποιηθεί θα είναι η γ2 των ΟΜΟΕ-Δ. Οι επικλίσεις αριστερά και δεξιά παίρνονται από το Διάγραμμα Επικλίσεων (βλ. Σημείωση 2 βήματος 15) και με βάση αυτές σχεδιάζεται το οδόστρωμα. Εκατέρωθεν του οδοστρώματος σχεδιάζονται τα ερείσματα (με τις κατάλληλες επικλίσεις) με πλάτος 0.75μ το καθένα. Παράλληλα με τις γραμμές του οδοστρώματος σχεδιάζονται οι κάτω γραμμές που ορίζουν την Οδοστρωσία πάχους 55cm. Η οδοστρωσία κλείνει στα άκρα της με κλίσεις 1:2. Από τα άκρα της οδοστρωσίας ανάλογα με τη σχετική θέση ως προς το έδαφος (μετά τον καθαρισμό των φυτικών) έχουμε είτε πρανές επιχώματος με κλίση 2:3 είτε χωμάτινη τάφρο με κλίση 1:2 και βάθος 0,50μ και στη συνέχεια πρανές ορύγματος με κλίση 2:1. Το τελείωμα των φυτικών γίνεται κατακόρυφα σε αποστάσεις 2μ από το πόδι του πρανούς επιχώματος ή το φρύδι του πρανούς ορύγματος. Στο Υπόδειγμα 3 φαίνονται σχηματικά όλες οι παραπάνω προδιαγραφές 19) Όταν έχουμε υψηλά ορύγματα (ύψος πρανούς μεγαλύτερο από 6μ) τότε εφαρμόζουμε παγγίνα ή παγγίνες πλάτους 4μ με κλίση 6%, η οποία να κατεβαίνει προς τα έξω. Όταν το ύψος του επιχώματος υπερβαίνει τα 2.5μ εφαρμόζουμε διαπλάτυνση κατά 0.75μ και τοποθετούμε στηθαίο ασφαλείας. Όταν η εγκάρσια κλίση του εδάφους 7

είναι μεγαλύτερη από 20% εφαρμόζουμε αναβαθμούς αγκύρωσης ελάχιστου πλάτους 2.5μ, ελάχιστου ύψους 1μ και με κλίση 6% αντίθετη προς την κλίση του εδάφους. 20) Υπολογισμός των εμβαδών της κάθε διατομής (με το χέρι ή μέσα από πρόγραμμα CAD). Υπολογίζονται τα εμβαδά των ορυγμάτων, των επιχωμάτων και των φυτικών καθώς και τα μήκη των επενδεδυμένων πρανών. Αυτά αναγράφονται στο πάνω αριστερά τμήμα του σχεδίου της κάθε διατομής όπως φαίνεται και στο Υπόδειγμα 3. 21) Σχεδίαση της Οριζοντιογραφίας. Σε διαφανές σχεδιάζεται (με διακεκομμένη γραμμή) η Πολυγωνική του δρόμου, ο άξονας του δρόμου πάνω στον οποίο τοποθετούνται οι πάσσαλοι και αναγράφονται τα ονόματά τους και οι οριογραμμές σύμφωνα με το βήμα 22. Από το πρωτότυπο μεταφέρεται μια ζώνη του υποβάθρου συνολικού πλάτους περίπου 20cm εκατέρωθεν του άξονα του δρόμου. Η ζώνη θα περιλαμβάνει μόνο τα τμήματα των ισοϋψών που είναι έξω από τις οριογραμμές κατάληψης. Για κάθε κορυφή της πολυγωνικής της οριζόντιας χάραξης θα σχεδιαστεί πάνω στην Οριζοντιογραφία ένα πινακάκι που θα περιλαμβάνει το όνομά της, την ακτίνα καμπυλότητας, την παράμετρο και το μήκος κλωθοειδούς, την εκτροπή, το μήκος του κυκλικού τόξου και το συνολικό μήκος της καμπύλης. 22) Σχεδίαση των οριογραμμών στην οριζοντιογραφία. Τα στοιχεία της κάθε διατομής (οι οριζόντιες αποστάσεις) μεταφέρονται γραφικά στη Οριζοντιογραφία. Συγκεκριμένα μεταφέρονται τα άκρα του οδοστρώματος και του καταστρώματος, το βαθύ σημείο της χωμάτινης τάφρου, το άκρο της τάφρου (σημείο στο πρανές με υψόμετρο ίδιο με το άκρο καταστρώματος). Τέλος, μεταφέρονται το πόδι του πρανούς επιχώματος ή το φρύδι του πρανούς ορύγματος για κάθε πλευρά της διατομής. Ενώνοντας τα παραπάνω σημεία (λαμβάνοντας υπόψη και την καμπυλότητα του άξονα) σχεδιάζονται οι οριογραμμές. Στο Υπόδειγμα 4 φαίνεται ο χρωματισμός ή η διαγράμμιση των πρανών καθώς και ο τρόπος μετάβασης από πρανές ορύγματος σε πρανές επιχώματος και αντίστροφα. 23) Συντάσσεται η Τεχνική Έκθεση που περιλαμβάνει: την περιγραφή της εργασίας, τον χαρακτηρισμό της οδού, τις βασικές προδιαγραφές που χρησιμοποιήθηκαν για τη χάραξη, τη μεθοδολογία που ακολουθήθηκε, τους βασικούς υπολογισμούς και τα αντίστοιχα μεγέθη. 24) Ανακεφαλαίωση παραδοτέων. Μαζί με την τεχνική έκθεση παραδίδονται μέσα σε ένα φάκελο, διπλωμένα σε μέγεθος Α4, τα σχέδια της Οριζοντιογραφίας σε κλίμακα 1:1000, της Μηκοτομής σε κλίμακα μηκών 1:1000 και υψών 1:100, του Διαγράμματος Επικλίσεων σε κλίμακα μηκών 1:1000 και υψών 1cm για 1% επίκλιση και τα σχέδια των Διατομών σε κλίμακα 1:100 ή και 1:200. Βόλος, Μάιος 2017 8