ΑΝΑΠΤΥΞΙΑΚΗ ΣΥΜΠΡΑΞΗ «ΕΝΕΡΓΟΙ ΠΟΛΙΤΕΣ» Υποέργο: 18 ηµιουργία δικτύου/ων κοινωνικών φορέων, φορέων επιχειρηµατικότητας, µη κυβερνητικών οργανισµών και φορέων της Τοπικής Αυτοδιοίκησης Κωδικός Παραδοτέου E001 ΣΚΕΛΟΣ ΜΑΓΝΗΣΙΑΣ Τοπικός Συντονιστής ΚΕΚΑΝΑΜ Α.Ε Έκθεση για το ίκτυο Τοπικής Ανάπτυξης Συµµετέχοντες φορείς Αναπτυξιακή Εταιρεία Μαγνησίας ΑΝΕΜ Α.Ε Μάρτιος 2004 Έργο : Ολοκληρωµένο Σχέδιο ΑΝΟΙΧΤΟΙ ΡΟΜΟΙ για την Ανάπτυξη της Κοινωνικής Οικονοµίας Το Πρόγραµµα της Κ. Π. EQUAL χρηµατοδοτείται από την Ευρωπαϊκή Ένωση, Ευρωπαϊκό Κοινωνικό Ταµείο σε ποσοστό 75% και από το Υπουργείο Απασχόλησης και Κοινωνικής Προστασίας σε ποσοστό 25%
ΠΙΝΑΚΑΣ ΠΕΡΙΕΧΟΜΕΝΩΝ Α. Αναπτυξιακή Εταιρεία Μαγνησίας (ΑΝ.Ε.Μ. Α.Ε.)...2 1. ΠΙΛΟΤΙΚΟ ΚΕΝΤΡΟ ΣΤΗΡΙΞΗΣ ΑΓΡΟΤΙΚΩΝ ΚΤΗΝΟΤΡΟΦΙΚΩΝ ΕΠΙΧΕΙΡΗΣΕΩΝ 2 2. ΙΚΤΥΟ ΑΡΓΥΡΟΧΡΥΣΟΧΟΩΝ ΜΑΓΝΗΣΙΑΣ Ι.Α.ΜΑ.... 2 3. ΗΜΙΟΥΡΓΙΑ ΓΥΝΑΙΚΕΙΟΥ ΑΓΡΟΤΟΥΡΙΣΤΙΚΟΥ ΣΥΝΕΤΑΙΡΙΣΜΟΥ ΣΤΗΝ ΠΕΡΙΟΧΗ ΤΟΥ ΗΜΟΥ ΠΤΕΛΕΟΥ.... 3 Β. Φορείς Τοπικής Αυτοδιοίκησης ( ήµοι, Αναπτυξιακές Εταιρείες, ηµοτικές Επιχειρήσεις)...3 1. ΠΡΟΓΡΑΜΜΑ «ΒΟΗΘΕΙΑ ΣΤΟ ΣΠΙΤΙ»... 3 ΓΕΝΙΚΑ... 3 ΓΕΝΙΚΟΣ ΣΚΟΠΟΣ ΚΑΙ ΣΤΟΧΟΣ ΤΟΥ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑΤΟΣ... 4 ΚΕΝΤΡΙΚΟΙ ΑΞΟΝΕΣ ΤΟΥ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑΤΟΣ... 4 ΦΟΡΕΑΣ ΥΛΟΠΟΙΗΣΗΣ... 6 ΠΡΟΣΩΠΙΚΟ ΥΛΟΠΟΙΗΣΗΣ ΤΟΥ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑΤΟΣ... 6 2. ΠΡΟΓΡΑΜΜΑ «Κ.Η.Φ.Η.» - ΚΕΝΤΡΟ ΗΜΕΡΗΣΙΑΣ ΦΡΟΝΤΙ ΑΣ ΗΛΙΚΙΩΜΕΝΩΝ... 6 ΓΕΝΙΚΑ... 6 ΣΚΟΠΟΣ ΚΑΙ ΣΤΟΧΟΣ ΤΟΥ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑΤΟΣ... 7 ΣΥΣΤΑΣΗ ΜΟΡΦΗ... 7 ΣΤΕΛΕΧΩΣΗ ΚΑΙ ΙΚΤΥΩΣΗ ΤΩΝ ΚΗΦΗ... 8 3. ΠΡΟΓΡΑΜΜΑ «Κ..Α.Π.» - ΚΕΝΤΡΑ ΗΜΙΟΥΡΓΙΚΗΣ ΑΠΑΣΧΟΛΗΣΗΣ ΠΑΙ ΙΩΝ... 8 ΓΕΝΙΚΑ... 8 ΣΥΣΤΑΣΗ ΣΚΟΠΟΣ... 9 ΠΡΟΣΩΠΙΚΟ... 9 Γ. Συνεργασία της ΑΝ.Ε.Μ. Α.Ε. µε τους Φορείς Τοπικής Αυτοδιοίκησης για τη δηµιουργία ενός ικτύου Μάθησης για την Τοπική Ανάπτυξη της Κοινωνικής Οικονοµίας...10. Παράρτηµα...12 σελίδα 1
ΕΚΘΕΣΗ Αποκτηθείσα εµπειρία και Εκπαιδευτικές Ανάγκες των Φορέων Τοπικής Αυτοδιοίκησης του Νοµού σε σχέση µε ράσεις και Προγράµµατα που εντάσσονται στην Κοινωνική Οικονοµία. Α. Αναπτυξιακή Εταιρεία Μαγνησίας (ΑΝ.Ε.Μ. Α.Ε.) Η ΑΝ.Ε.Μ. µέσα από το Τοπικό Σύµφωνο Απασχόλησης Μαγνησίας, µε την ιδιότητα του φορέα που συντονίζει και συµµετέχει µε προτάσεις στον αναπτυξιακό προγραµµατισµό σε επίπεδο Νοµού, έχει την εµπειρία του συντονισµού και της υλοποίησης προγραµµάτων που εντάσσονται στο πλαίσιο της Κοινωνικής Οικονοµίας. Το Τοπικό Σύµφωνο Απασχόλησης Μαγνησίας - ΤΣΑ αποτέλεσε το προγραµµατικό πλαίσιο για προώθηση της απασχόλησης και για ανάπτυξη του ανθρώπινου δυναµικού στην περιοχή. ράσεις του ΤΣΑ που υλοποίησε η ΑΝΕΜ: 1. ΠΙΛΟΤΙΚΟ ΚΕΝΤΡΟ ΣΤΗΡΙΞΗΣ ΑΓΡΟΤΙΚΩΝ ΚΤΗΝΟΤΡΟΦΙΚΩΝ ΕΠΙΧΕΙΡΗΣΕΩΝ Κέντρο για τη µελέτη της φυσιογνωµίας του πρωτογενούς αγροτικού τοµέα και δευτερογενούς τοµέα µεταποίησης αγροτικών προϊόντων στο νοµό. Στόχος του Κέντρου η ενίσχυση της δηµιουργικής δράσης και η συγκράτηση του αγροτικού πληθυσµού του νοµού διαµορφώνοντας τις απαραίτητες προϋποθέσεις για την αύξηση της ανταγωνιστικότητας των τοπικών αγροτικών προϊόντων, ώστε η επαγγελµατική ενασχόληση στον τοµέα αυτό να καθίσταται οικονοµικά αποδοτική. ράσεις που υλοποίησε το Κέντρο είναι: ιερεύνηση και εφαρµογή καινοτοµικών τρόπων απασχόλησης (αγροτουρισµός) Στήριξη στη διαδικασία εκσυγχρονισµού γεωργικών εκµεταλλεύσεων Αντιµετώπιση ελλείψεων στην οργάνωση και διακίνηση των αγροτικών προϊόντων της περιοχής, Συµβουλευτική και τεχνική υποστήριξη για επενδυτικές πρωτοβουλίες στην µεταποίηση αγροτικών προϊόντων και την ουσιαστική φροντίδα του περιβάλλοντος µε ορθολογική χρησιµοποίηση εισροών και φυσικών πόρων. 2. ΙΚΤΥΟ ΑΡΓΥΡΟΧΡΥΣΟΧΟΩΝ ΜΑΓΝΗΣΙΑΣ Ι.Α.ΜΑ. Αποτελεί την πρώτη οργανωµένη παρουσία του κλάδου αργυροχρυσοχοϊας στο Νοµό και την Περιφέρεια Θεσσαλίας γενικότερα. Ο φορέας στεγάστηκε σε χώρο της ΑΝΕΜ στον οποίο τοποθετήθηκε ο εξοπλισµός του δικτύου (ηλεκτρονικοί υπολογιστές, ηλεκτρονική εργαλειοµηχανή CNC, ψηφιακή σελίδα 2
επεξεργασία, εξειδικευµένα σχεδιαστικά λογισµικά) και δηµιουργήθηκε η κατάλληλη υποδοµή για να λειτουργήσει. Στόχοι του έργου: Η δυναµική βελτίωση της ανταγωνιστικότητας των επιχειρήσεων του ικτύου, µέσω της προώθησης των οριζόντιων και κάθετων διασυνδέσεών τους. Η βελτίωση των παραγγελιών και γενικά της διαπραγµατευτικής τους δύναµης για την προµήθεια χαµηλού κόστους υλικών, η αύξηση του προϊόντος και των εσόδων τους, καθώς και η βελτίωση της ευελιξίας της παραγωγής και της ποιότητας προϊόντων και διαδικασιών. 3. ΗΜΙΟΥΡΓΙΑ ΓΥΝΑΙΚΕΙΟΥ ΑΓΡΟΤΟΥΡΙΣΤΙΚΟΥ ΣΥΝΕΤΑΙΡΙΣΜΟΥ ΣΤΗΝ ΠΕΡΙΟΧΗ ΤΟΥ ΗΜΟΥ ΠΤΕΛΕΟΥ. Αρχικά υλοποιήθηκε από το ΚΕΚΑΝΑΜ πρόγραµµα κατάρτισης µε θέµα «Παρασκευή, τυποποίηση και συσκευασία παραδοσιακών προϊόντων» των γυναικών που ενδιαφέρθηκαν για τη δηµιουργία του συνεταιρισµού. Στη συνέχεια ιδρύθηκε ο Συνεταιρισµός µε χρηµατοδότηση από το ΤΣΑ και µε τη συµβουλευτική συνεισφορά της ΑΝΕΜ. Ο συνεταιρισµός συνεχίζει µε επιτυχία τη λειτουργία του µέχρι σήµερα. ραστηριοποιείται στην παρασκευή και τυποποίηση παραδοσιακών γλυκών, αρτοσκευασµάτων, παραδοσιακών τροφίµων και σαπουνιού. Η ΑΝΕΜ έχει συνεχή επικοινωνία µε το συνεταιρισµό και έχει στηρίξει τη λειτουργία του µέσα από διάφορες δοµές και δράσεις ( οµή ΟΠΑΑΧ, δοµή ΚΥΕ, πρόγραµµα EQUAL). Β. Φορείς Τοπικής Αυτοδιοίκησης ( ήµοι, Αναπτυξιακές Εταιρείες, ηµοτικές Επιχειρήσεις) Οι ήµοι και οι ηµοτικές Επιχειρήσεις έχουν την πρώτη τους επαφή µε δράσεις που αφορούν την Κοινωνική Οικονοµία µέσα από την υλοποίηση κάποιων προγραµµάτων τα οποία χρηµατοδοτούνται από το Γ Κοινοτικό Πλαίσιο Στήριξης. Συγκεκριµένα τα προγράµµατα που υλοποιούνται αυτή τη στιγµή είναι: 1. ΠΡΟΓΡΑΜΜΑ «ΒΟΗΘΕΙΑ ΣΤΟ ΣΠΙΤΙ». ΓΕΝΙΚΑ Είναι ένα πρόγραµµα κοινωνικής προστασίας που έχει στόχο την παροχή οργανωµένης και συστηµατικής φροντίδας σε ηλικιωµένους και άτοµα µε αναπηρίες. Εξασφαλίζει την αξιοπρεπή και αυτόνοµη διαβίωση, την παραµονή στο φυσικό οικογενειακό και κοινωνικό περιβάλλον και την αναβάθµιση της ποιότητας ζωής τους. Οι υπηρεσίες παρέχονται δωρεάν στο σπίτι των πολιτών. σελίδα 3
Παρέχει, συµβουλευτική και ψυχοσυναισθηµατική στήριξη, νοσηλευτική µέριµνα, φροντίδα του νοικοκυριού, συντροφιά, µικροαγορές, πληρωµή λογαριασµών, βοήθεια στην ατοµική υγιεινή και άλλες υπηρεσίες που κρίνονται αναγκαίες. Οι υπηρεσίες παρέχονται µε περιοδικές επισκέψεις του προσωπικού στο σπίτι των εξυπηρετουµένων ανάλογα µε τις ανάγκες και ιδιαιτερότητές τους. Το πρόγραµµα στελεχώνεται από καταρτισµένα στελέχη και ειδικούς επιστήµονες όπως κοινωνικούς λειτουργούς, νοσηλευτές και οικιακούς βοηθούς. Μέσω του προγράµµατος εξασφαλίζεται στενή συνεργασία µε τους αρµόδιους τοπικούς φορείς, το ιατρικό προσωπικό, το νοσοκοµείο και τις άλλες υπηρεσίες υγείας και πρόνοιας. Στο νοµό Μαγνησίας το συγκεκριµένο πρόγραµµα υλοποιείται σε 16 δήµους (ποσοστό 61,5% ), ενώ αναµένεται να εφαρµοστεί σε άλλους 4 ( ποσοστό 15,4% ). ΓΕΝΙΚΟΣ ΣΚΟΠΟΣ ΚΑΙ ΣΤΟΧΟΣ ΤΟΥ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑΤΟΣ Σκοπός του προγράµµατος είναι η παραµονή των ηλικιωµένων και των ατόµων µε αναπηρίες στο οικείο φυσικό και κοινωνικό τους περιβάλλον, η διατήρηση της συνοχής της οικογένειας τους, η αποφυγή χρήσης ιδρυµατικής φροντίδας ή καταστάσεων κοινωνικού αποκλεισµού, η εξασφάλιση αξιοπρεπούς και υγιούς διαβίωσης και η βελτίωση της ποιότητας ζωής τους. Παράλληλα, στοχεύει στην παροχή οργανωµένης και συστηµατικής πρωτοβάθµιας κοινωνικής φροντίδας, από ειδικούς επιστήµονες και καταρτισµένα στελέχη όπως και από εθελοντές και φορείς κοινωνικής αλληλεγγύης της κοινότητας, σε µη αυτοεξυπηρετούµενους πολίτες, ηλικιωµένους, άτοµα µε αναπηρίες, µε προτεραιότητα σε αυτούς που διαβιούν µόνοι τους και το εισόδηµά τους δεν τους επιτρέπει να εξασφαλίσουν τις απαιτούµενες υπηρεσίες εξυπηρέτησης, ώστε να διευκολυνθεί η καθηµερινή τους ζωή και µέσω της ενδυνάµωσης να αποκτήσουν τη µεγίστη δυνατή αυτονοµία και την κοινωνική ευηµερία. ΚΕΝΤΡΙΚΟΙ ΑΞΟΝΕΣ ΤΟΥ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑΤΟΣ Το πρόγραµµα εντάσσεται στο πλαίσιο των πρωτοβάθµιων υπηρεσιών κοινωνικής φροντίδας. Με τη δράση αυτή διευρύνονται ποσοτικά και ποιοτικά οι υπηρεσίες πρωτοβάθµιας κοινωνικής φροντίδας που παρέχονται στους πολίτες. Παρέχονται υπηρεσίες Κοινωνικής Εργασίας, Νοσηλευτικής Φροντίδας και Οικογενειακής Οικιακής Βοήθειας και ανάπτυξη κοινωνικών και λειτουργικών δεξιοτήτων για την κάλυψη βασικών αναγκών µε δυνατότητα επέκτασης του είδους και τους εύρους των υπηρεσιών αυτών. ίδεται προτεραιότητα στη φροντίδα των ηλικιωµένων που ζουν µόνοι τους µόνιµα ή ορισµένες ώρες της ηµέρας και δεν αυτοεξυπηρετούνται σε ικανοποιητικό βαθµό και των ΑΜΕΑ που ζουν µόνα τους ή µε την οικογένειά τους και σελίδα 4
αντιµετωπίζουν κινδύνους, αποµόνωσης, αποκλεισµού, επιβίωσης, υπερβολικής επιβάρυνσης και κρίσης της οικογένειάς τους, και κινδυνεύουν πρώιµα ή σε υπέρµετρο βαθµό να κάνουν χρήση ιδρυµατικής φροντίδας και να υποστούν επιδείνωση της ποιότητας της ζωής τους. Για την αποδοτικότερη λειτουργία και στήριξη του προγράµµατος θα διατεθούν 500 πολυµορφικά οχήµατα στους Καπποδιστριακούς ήµους που θα εφαρµόσουν το πρόγραµµα. Στους σκοπούς της δράσης για την κοινωνική φροντίδα των ηλικιωµένων και των ΑΜΕΑ περιέχονται: Η ανίχνευση, καταγραφή και µελέτη των αναγκών κοινωνικής φροντίδας των ηλικιωµένων και ΑΜΕΑ κατά προτεραιότητα στο σπίτι, στο άµεσο τοπικό επίπεδο και στο ευρύτερο κοινωνικό περιβάλλον τους και την ενηµέρωση των φορέων σχεδιασµού της κοινωνικής πολιτικής όπως και άλλων ενδιαφεροµένων οργανισµών Η προάσπιση των ατοµικών και κοινωνικών δικαιωµάτων τους και η προστασία τους από αρνητικές διακρίσεις και συµπεριφορές κοινωνικού στιγµατισµού, εκµετάλλευσης, κακοποίησης και παραµέλησης. Η παραµονή τους στο φυσικό και κοινωνικό τους περιβάλλον και αποφυγή της χρήσης ιδρυµατικής περίθαλψης. Η εξασφάλιση της µέγιστης δυνατής ανεξαρτησίας και αυτονοµίας τους Η διευκόλυνση της µετακίνησης, της επικοινωνίας και της κοινωνικής συµµετοχής τους Η στήριξη και ανακούφιση της οικογένειας τους και των προσώπων που έχουν ευθύνη φροντίδας τους, χωρίς να υποκατασταθούν από τις υπηρεσίες του προσωπικού του προγράµµατος αλλά αντιθέτως να ενισχυθούν η αλληλεγγύη και οι οικογενειακοί δεσµοί. Η εκπαίδευση των µελών της οικογένειας για συµµετοχή τους στην αντιµετώπιση των εξειδικευµένων αναγκών φροντίδας τους. Η ρύθµιση των νοσηλευτικών και υγειονοµικών αναγκών τους που είναι εφικτό να καλύπτονται στο σπίτι. Η παραποµπή τους στις κατάλληλες υπηρεσίες για την κάλυψη εξειδικευµένων αναγκών κυρίως για υπηρεσίες δευτεροβάθµιας υγείας και πρόνοιας και η προετοιµασία της επιστροφής τους στο οικείο περιβάλλον και η εξασφάλιση υπηρεσιών αποκατάστασης σελίδα 5
ΦΟΡΕΑΣ ΥΛΟΠΟΙΗΣΗΣ Το πρόγραµµα υλοποιείται από τους φορείς τοπικής αυτοδιοίκησης που ορίζονται στην αριθµ. 4035/27.7.2001 (ΦΕΚ 1127/τ.Β/30.8.2001) κοινή Υπουργική απόφαση, όπως συµπληρώθηκε µεταγενέστερα και ισχύει. Επίσης υποχρεούται να εξασφαλίσει χώρο στέγασης προσβάσιµο για όλους τους εξυπηρετούµενους, κατά προτίµηση εντός ή πλησίον του κτιρίου του ΚΑΠΗ εφ όσον αυτό λειτουργεί στην περιοχή, τον αναγκαίο εξοπλισµό του, τα απαραίτητα µέσα και κάθε διευκόλυνση στην οµάδα των στελεχών του προγράµµατος, για την απρόσκοπτη παροχή των υπηρεσιών προς τους εξυπηρετούµενους πολίτες. Υποχρέωση του δικαιούχου φορέα είναι η παροχή του απαραίτητου νοσηλευτικού και υλικού καθαριότητας για την χρήση στις παρεχόµενες υπηρεσίες, εφ όσον αυτά δεν εξασφαλίζονται από τον εξυπηρετούµενο. ΠΡΟΣΩΠΙΚΟ ΥΛΟΠΟΙΗΣΗΣ ΤΟΥ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑΤΟΣ Η κάθε µονάδα παροχής υπηρεσιών του προγράµµατος «Βοήθεια στο σπίτι» αποτελείται από τα παρακάτω στελέχη: Ένα κοινωνικό λειτουργό, ο οποίος είναι υπεύθυνος του συντονισµού του προγράµµατος Ένα έως δύο νοσηλευτές ή νοσηλεύτριες Ένα έως τρεις οικογενειακούς βοηθούς ή κοινωνικούς φροντιστές 2. ΠΡΟΓΡΑΜΜΑ «Κ.Η.Φ.Η.» - ΚΕΝΤΡΟ ΗΜΕΡΗΣΙΑΣ ΦΡΟΝΤΙ ΑΣ ΗΛΙΚΙΩΜΕΝΩΝ ΓΕΝΙΚΑ Οι βασικοί στόχοι του Κέντρου Ηµερήσιας Φροντίδας Ηλικιωµένων έχουν να κάνουν αφενός µεν µε την παροχή υπηρεσιών φιλοξενίας και φροντίδας σε άτοµα που δε µπορούν να αυτοεξυπηρετηθούν απόλυτα, αφετέρου δε µε τη βελτίωση της ποιότητας ζωής των ηλικιωµένων και των οικογενειών τους έτσι ώστε να µη διαταράσσεται η εργασιακή ζωή των µελών του οικογενειακού και συγγενικού περιβάλλοντος που απασχολούνται µε τη φροντίδα αυτών των ατόµων Θα πρέπει να σηµειωθεί ότι το προτεινόµενο ΚΗΦΗ θα αποτελέσει αναπόσπαστο µέρος ενός ολοκληρωµένου δικτύου υπηρεσιών προς ηλικιωµένα άτοµα και για το λόγο αυτό οι δηµοτικές αρχές δεσµεύονται για βιωσιµότητα του και ανάπτυξη του ώστε να καλύψει ακόµη µεγαλύτερες ανάγκες στο µέλλον. Στο νοµό Μαγνησίας το πρόγραµµα αυτό υλοποιείται σε 2 δήµους ( ποσοστό 7,7%) και αναµένεται να εφαρµοστεί σε ακόµη 1 ( ποσοστό 3,8%). Όπως προκύπτει και από τα σελίδα 6
παραπάνω ποσοστά, το πρόγραµµα αυτό δεν είναι διαδεδοµένο, όσον αφορά την εφαρµογή του, στο νοµό Μαγνησίας. ΣΚΟΠΟΣ ΚΑΙ ΣΤΟΧΟΣ ΤΟΥ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑΤΟΣ Το πρόγραµµα αποσκοπεί στην παραµονή των ατόµων 3 ης και 4 ης ηλικίας στο οικείο φυσικό και κοινωνικό περιβάλλον, στη διατήρηση της συνοχής της οικογένειας, στην εναρµόνιση της οικογενειακής και εργασιακής ζωής των µελών της οικογένειας µε ηλικιωµένο µέλος, στην αποφυγή της ιδρυµατικής περίθαλψης και του κοινωνικού αποκλεισµού, στην εξασφάλιση αξιοπρεπούς διαβίωσης και στη βελτίωση της ποιότητας ζωής των ηλικιωµένων αλλά και των άλλων µελών της οικογένειας. Το πρόγραµµα διέπεται από τις αναγνωρισµένες ειδικές αρχές, που αναφέρονται στους ηλικιωµένους. Ιδιαίτερη έµφαση δίδεται στη διασφάλιση των παρακάτω δικαιωµάτων: Να διαβιούν οι ηλικιωµένοι σε αξιοπρεπείς συνθήκες στο οικείο φυσικό και κοινωνικό τους περιβάλλον Να υποστηρίζονται ώστε να διατηρούν την αυτονοµία, την κοινωνική συµµετοχή, την επικοινωνία και την αυτάρκειά τους Να απολαµβάνουν υπηρεσίες κοινωνικής φροντίδας, που τους εξασφαλίζουν υγεία και ποιοτική διαβίωση. Τα ΚΗΦΗ απευθύνονται σε ηλικιωµένους αστικών και ηµιαστικών περιοχών, µη δυναµένων να αυτοεξυπηρετηθούν απόλυτα (κινητικές δυσκολίες άνοια κ.λ.π.), των οποίων το περιβάλλον που τα φροντίζει εργάζεται η αντιµετωπίζει σοβαρά κοινωνικά και οικονοµικά προβλήµατα ή προβλήµατα υγείας και αδυνατεί να ανταποκριθεί στη φροντίδα που έχει αναλάβει. ΣΥΣΤΑΣΗ ΜΟΡΦΗ Τα Κέντρα Ηµερήσιας Φροντίδας Ηλικιωµένων είναι µονάδες ηµερήσιας φιλοξενίας ηλικιωµένων που δεν µπορούν να αυτοεξυπηρετηθούν απόλυτα (κινητικές δυσκολίες άνοια κ.λ.π.). Παρέχουν υπηρεσίες ηµερήσιας φιλοξενίας, στις οποίες περιλαµβάνονται: νοσηλευτική φροντίδα φροντίδα για την ικανοποίηση πρακτικών αναγκών διαβίωσης ατοµική υγιεινή προγράµµατα δηµιουργικής απασχόλησης ικαιούχοι φορείς για τη σύσταση και λειτουργία των ΚΗΦΗ είναι οι φορείς της Τοπικής Αυτοδιοίκησης, όπως ορίζονται στην ΚΥΑ 4035/27.7.2001 των Υπουργών Υγείας και Πρόνοιας και Εργασίας και Κοινωνικών Ασφαλίσεων και στην αριθµ. σελίδα 7
Π1γ/ΑΓΠ/οικ.14963/2001 (ΦΕΚ 1397/τ.Β) Υπουργική Απόφαση του Υπουργείου Υγείας και Πρόνοιας όπως αυτές τροποποιήθηκαν και ισχύουν. Για τη λειτουργία των ΚΗΦΗ είναι απαραίτητη η έκδοση άδειας ίδρυσης και λειτουργίας από την οικεία Νοµαρχιακή Αυτοδιοίκηση. ΣΤΕΛΕΧΩΣΗ ΚΑΙ ΙΚΤΥΩΣΗ ΤΩΝ ΚΗΦΗ Σε κάθε ΚΗΦΗ απασχολούνται κατ ελάχιστον: ένας/µία Νοσηλευτής / τρια (ΠΕ ή ΤΕ ή Ε), πτυχιούχο Α.Ε.Ι. ή Τ.Ε.Ι. ή Μ.Τ.Ε.Ν.Σ. µε άδεια άσκησης επαγγέλµατος δύο Κοινωνικοί Φροντιστές ή Επιµελητές Πρόνοιας ( Ε), πτυχιούχοι Ε.Π.Λ. ή Τ.Ε.Ε. ένα άτοµο ως βοηθητικό προσωπικό. Τα ΚΗΦΗ διασυνδέονται σε λειτουργικό επίπεδο µε ΚΑΠΗ που ενδεχοµένως υπάρχουν στην ίδια περιοχή, αξιοποιώντας την εµπειρία των στελεχών στην καταγραφή και αξιολόγηση του πληθυσµού των ηλικιωµένων της περιοχής, αλλά και την προσφορά εργασίας στελεχών του ΚΑΠΗ οι ειδικότητες των οποίων δεν περιλαµβάνονται στο βασικό κορµό των στελεχών του ΚΗΦΗ. Τα ΚΗΦΗ συνεργάζονται, επίσης, µε τοπικούς φορείς που παρέχουν παρεµφερείς κοινωνικές υπηρεσίες, µε µονάδες υγείας της περιοχής καθώς και µε το Εθνικό Κέντρο Άµεσης Κοινωνικής Βοήθειας (ΕΚΑΚΒ). 3. ΠΡΟΓΡΑΜΜΑ «Κ..Α.Π.» - ΚΕΝΤΡΑ ΗΜΙΟΥΡΓΙΚΗΣ ΑΠΑΣΧΟΛΗΣΗΣ ΠΑΙ ΙΩΝ ΓΕΝΙΚΑ Το Κ ΑΠ προσφέρει ένα πλήθος υπηρεσιών δηµιουργικής απασχόλησης σε πολλά παιδιά µέσα από πρωινά και απογευµατινά τµήµατα. Οι δραστηριότητές του είναι ποικίλες. Στα πλαίσια των δραστηριοτήτων αυτών λειτουργεί παιδική δανειστική βιβλιοθήκη, ενώ συχνά πραγµατοποιούνται καλλιτεχνικές και πολιτιστικές εκδηλώσεις. Σε ένα χώρο άρτια εξοπλισµένο, άνετο και ασφαλή τα παιδιά µπορούν: Α) να εκφραστούν µέσα από το παιχνίδι και την τέχνη Β) να επικοινωνήσουν µε την οµάδα Γ) να έρθουν σε επαφή µε τη µάθηση µε τρόπο δηµιουργικό. Το Κέντρο ηµιουργικής Απασχόλησης: Απευθύνεται σε παιδιά ηλικίας 5-12 ετών Στελεχώνεται από παιδαγωγούς και ειδικότητες δηµιουργικής απασχόλησης σελίδα 8
Τα Κέντρα ξεκίνησαν τη λειτουργία τους από 01/01/2000 ενώ οι δραστηριότητες που αναπτύσσονται, έχουν κερδίσει το ενδιαφέρον των µικρών τους φίλων και των γονιών τους. Στο νοµό Μαγνησίας το πρόγραµµα υλοποιούν 6 δήµοι (ποσοστό 23,1%), ενώ πρόκειται να λειτουργήσει σε 1 δήµο ακόµη (ποσοστό 3,8%). ΣΥΣΤΑΣΗ ΣΚΟΠΟΣ Τα Κέντρα ηµιουργικής Απασχόλησης Παιδιών (Κ ΑΠ) είναι Μονάδες δηµιουργικής απασχόλησης παιδιών (Κ ΑΠ) µε καλή υγεία, ηλικίας 5-12 χρόνων. Στις µονάδες αυτές µπορούν να απασχολούνται και παιδιά µε ελαφράς µορφής κινητικά ή αισθητηριακά προβλήµατα, και τότε µιλάµε για τα Κ ΑΠ - ΜΕΑ. Σκοπός των Κ ΑΠ είναι η δηµιουργική απασχόληση των παιδιών για ορισµένο χρονικό διάστηµα της ηµέρας, εκτός σχολικού ωραρίου, η σωστή αξιοποίηση του ελεύθερου χρόνου µε ατοµική ή οργανωµένη δραστηριότητα ή µέσα από οργανωµένες οµάδες εργαστηρίων καθώς και η εξυπηρέτηση των γονέων. Τα Κ ΑΠ για την εκπλήρωση των σκοπών τους, όπως αυτοί περιγράφονται παραπάνω προβλέπεται να παρέχουν τις παρακάτω υπηρεσίες: Υγιεινή και ασφαλή απασχόληση και αξιοποίηση του ελεύθερου χρόνου των παιδιών µε την ανάπτυξη ατοµικής και οµαδικής δραστηριότητας Υλοποίηση προγραµµάτων έκφρασης, ψυχαγωγίας, άθλησης Ανάπτυξη φιλικών δεσµών και κοινωνικών σχέσεων Ενηµέρωση της οικογένειας και παραποµπή σε φορείς που παρέχουν εξειδικευµένες υπηρεσίες. ικαιούχοι φορείς για τη σύσταση και την λειτουργία των Κ ΑΠ ΜΕΑ είναι οι φορείς τοπικής αυτοδιοίκησης όπως ορίζονται στην Υπουργική Απόφαση αριθ. Π1β/Γ.Π.οικ.149512001 (ΦΕΚ 1397/τ.Β/22-10-2001), η οποία τροποποιήθηκε και συµπληρώθηκε µε την αριθµ. Π1β/ΓΠοικ. 30411/2002 και την Κοινή Υπουργική Απόφαση 4036/27.7.2001(ΦΕΚ 1128/τ.Β/2001) όπως συµπληρώθηκε και ισχύει. Τα Κέντρα µπορούν να διασυνδέονται µε τις εκπαιδευτικές µονάδες, τις κοινωνικές υπηρεσίες των ΟΤΑ και των Νοµαρχιακών Αυτοδιοικήσεων, τους φορείς και τις υπηρεσίες πολιτιστικής, αθλητικής, περιβαλλοντικής κ.λ.π. τοπικής παρέµβασης και ανάπτυξης. ΠΡΟΣΩΠΙΚΟ Κάθε Κέντρο στελεχώνεται σύµφωνα µε την αριθ. την Κοινή Υπουργική Απόφαση 4036/27-7-2001(ΦΕΚ 1128/τ.Β/2001) όπως συµπληρώθηκε και ισχύει και την Υπουργική απόφαση αριθ. Π1β/Γ.Π.οικ.14951 (ΦΕΚ 1397/τ.Β/22-10-2001): σελίδα 9
α. Εξειδικευµένο προσωπικό, για την δηµιουργική απασχόληση, ανάλογα µε τις δραστηριότητες που θα αναπτυχθούν. Ενδεικτικά αναφέρουµε: Νηπιαγωγός άσκαλος Γυµναστής Καθηγητής Μουσικής Καθηγητής Πληροφορικής Καθηγητής Ζωγραφικής Καθηγητής Θεατρολόγος κ.λ.π. Η αναλογία εξειδικευµένου προσωπικού / παιδιών είναι 2 άτοµα ανά 25 παιδιά β. προσωπικό καθαριότητας βοηθητικών εργασιών Γ. Συνεργασία της ΑΝ.Ε.Μ. Α.Ε. µε τους Φορείς Τοπικής Αυτοδιοίκησης για τη δηµιουργία ενός ικτύου Μάθησης για την Τοπική Ανάπτυξη της Κοινωνικής Οικονοµίας Στα πλαίσια του προγράµµατος «EQUAL - Ανοιχτοί ρόµοι για την Κοινωνική Οικονοµία», και ειδικότερα στα πλαίσια του υποέργου 18 του συγκεκριµένου προγράµµατος, πρόκειται να πραγµατοποιηθούν κάποιες συναντήσεις, εκπαιδευτικού και ενηµερωτικού κυρίως χαρακτήρα, τις οποίες θα οργανώσει η Αναπτυξιακή Εταιρεία Μαγνησίας και στις οποίες θα συµµετέχουν εκπρόσωποι των δήµων στους οποίους λειτουργούν τα παραπάνω προγράµµατα, των αναπτυξιακών εταιρειών και άλλων φορέων. Οι συναντήσεις αυτές έχουν ως στόχο: Την ενηµέρωση και εκπαίδευση των φορέων σχετικά µε τη γενικότερη έννοια της κοινωνικής οικονοµίας, αλλά και ειδικότερα µε τις δράσεις που υλοποιούνται αυτή τη στιγµή. Την ανταλλαγή πληροφορίας και εµπειρίας µεταξύ των φορέων µέσα από την υλοποίηση προγραµµάτων κοινωνικού χαρακτήρα. Την καταγραφή αναγκών και τον προγραµµατισµό σε επίπεδο νοµού για τη δηµιουργία και µελλοντική υλοποίηση προγραµµάτων κοινωνικής οικονοµίας Για τον προγραµµατισµό των συναντήσεων αυτών υπήρξε επικοινωνία µε εκπροσώπους δήµων και αναπτυξιακών εταιρειών. Από την επικοινωνία αυτή προέκυψαν κάποια αξιοσηµείωτα συµπεράσµατα: Οι υπεύθυνοι των προγραµµάτων Βοήθεια στο σπίτι, ΚΗΦΗ και Κ ΑΠ, θεωρούν ότι αυτά αποτελούν οπωσδήποτε θετικό βήµα στην ανάπτυξη της σελίδα 10
κοινωνικής οικονοµίας. Ωστόσο, χαρακτηριστικό είναι, πως όλοι τόνισαν την επιτακτική ανάγκη για περαιτέρω ενηµέρωση. Πριν τεθούν και υποστηριχτούν τα προγράµµατα αυτά από την Ευρωπαϊκή Ένωση µέσω του Γ Κοινοτικού Πλαισίου Στήριξης, οι δήµοι της χώρας, οι οποίοι και έχουν αναλάβει την εφαρµογή των συγκεκριµένων προγραµµάτων, δεν είχαν προβλέψει ή δεν είχαν τα µέσα για να οργανώσουν και να υλοποιήσουν κάτι παρόµοιο. Γίνεται, λοιπόν, κατανοητό πως η καθιέρωση των προγραµµάτων αυτών από την Ευρωπαϊκή Ένωση, όχι µόνο συνέβαλε στην εξέλιξη της κοινωνικής οικονοµίας γενικότερα, αλλά προσέφερε και σηµαντική βοήθεια σε ένα µεγάλο ποσοστό ανθρώπων που την είχαν ανάγκη, επιλύνοντας προβλήµατα κοινωνικού χαρακτήρα και παρέχοντας κάθε είδους υποστήριξη. σελίδα 11
. Παράρτηµα Στους πίνακες που ακολουθούν παρατίθενται στοιχεία για τα προαναφερθέντα προγράµµατα κοινωνικής οικονοµίας που υλοποιούνται από τους δήµους: Υλοποιείται το πρόγραµµα «βοήθεια στο σπίτι» Πρόγραµµα «βοήθεια στο σπίτι» ήµοι-κοινότητες Ποσοστό ( %) ΝΑΙ 16 61,5 ΟΧΙ 5 19,2 /Γ 1 3.8 Σε αναµονή εφαρµογής 4 15.4 ΣΥΝΟΛΟ 26 100 Πρόγραµµα «Κ.Η.Φ.Η.» Υλοποιείται το πρόγραµµα «Κ.Η.Φ.Η.» ήµοι-κοινότητες Ποσοστό ( %) ΝΑΙ 2 7,7 ΟΧΙ 21 80,8 /Γ 2 7,7 Σε αναµονή εφαρµογής 1 3,8 ΣΥΝΟΛΟ 26 100 Πρόγραµµα «Κ..Α.Π.» Υλοποιείται το πρόγραµµα «Κ..Α.Π.» ήµοι-κοινότητες Ποσοστό ( %) ΝΑΙ 6 23,1 ΟΧΙ 17 65,4 /Γ 2 7,7 Σε αναµονή εφαρµογής 1 3,8 ΣΥΝΟΛΟ 26 100 σελίδα 12
ΗΜΟΣ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑ "ΒΟΗΘΕΙΑ ΣΤΟ ΣΠΙΤΙ" ΠΡΟΓΡΑΜΜΑ Κ.Η.Φ.Η. ΠΡΟΓΡΑΜΜΑ Κ..Α.Π. Λειτουργεί: Από: Υπεύθυνος: Λειτουργεί: Λειτουργεί: ΑΓΡΙΑΣ NAI. Σεπτέµβριος 2002. Αδάµου Σταυρούλα. ΌΧΙ. ΌΧΙ. ΑΙΣΩΝΙΑΣ ΝΑΙ. Σεπτέµβριος 2002. Τσιοβόλου Μαρία. ΌΧΙ. ΌΧΙ. ΑΛΜΥΡΟΥ ΝΑΙ. Φεβρουάριος 2004. Επίσκοπος Ευάγγελος. ΌΧΙ. ΝΑΙ. ΑΛΟΝΝΗΣΟΥ NAI. Νοέµβριος 2003. Αναγνώστου Αγγελική. ΌΧΙ. ΝΑΙ. ΑΡΓΑΛΑΣΤΗΣ Εγκρίθηκε. Αναµένεται να τεθεί σε εφαρµογή. Παταγός Απόστολος. ΌΧΙ. ΌΧΙ. ΑΡΤΕΜΙ ΑΣ ΝΑΙ. Σεπτέµβριος 2002. Στέκα Κων/ντίνα. ΌΧΙ. ΌΧΙ. ΑΦΕΤΩΝ Εγκρίθηκε. Αναµένεται να τεθεί σε εφαρµογή. OXI OXI ΒΟΛΟΥ ΝΑΙ. Σεπτέµβριος 2003. Τζερεµέ Ευθυµία. NAI NAI ΖΑΓΟΡΑΣ ΌΧΙ. ΌΧΙ. ΌΧΙ. ΙΩΛΚΟΥ ΝΑΙ. Οκτώβριος 2003. Ντανταλή Νικολέττα. ΌΧΙ. ΌΧΙ. ΚΑΡΛΑΣ ΝΑΙ. εκέµβριος 2003. Καρπούζα Αριστέα. ΌΧΙ. ΌΧΙ. ΜΗΛΕΩΝ ΝΑΙ. Μάϊος 2003 Αρέθας Απόστολος. ΌΧΙ. ΌΧΙ. ΜΟΥΡΕΣΙΟΥ ΝΑΙ. Σεπτέµβριος 2003. Λέκκα Στέλα. ΌΧΙ ΌΧΙ ΝΕΑΣ ΙΩΝΙΑΣ ΝΑΙ. Σεπτ'εµβριος 2002. ΟΚΠΥ- Αποστολίδου Σοφία. ΌΧΙ. ΝΑΙ. ΕΜΚΑ- Απλαντής Απόστολος. σελίδα 13
ΝΕΑΣ ΑΓΧΙΑΛΟΥ ΝΑΙ Σεπτέµβριος 2003. Βέργος Χαράλαµπος. ΝΑΙ. ΌΧΙ. ΠΟΡΤΑΡΙΑΣ NAI. Σεπτέµβριος 2002. Μπαλιώτας Βελησάριος. ΌΧΙ ΝΑΙ. ΠΤΕΛΕΟΥ ΣΗΠΙΑ ΟΣ ΌΧΙ. ΌΧΙ. ΌΧΙ. ΣΟΥΡΠΗΣ ΝΑΙ. Μάϊος 2003 Γεωργιάδης Παναγιώτης. ΌΧΙ. ΌΧΙ. ΣΚΙΑΘΟΥ ε γνωρίζουν. ΣΚΟΠΕΛΟΥ ΝΑΙ. εκέµβριος 2002. Ραµαντάνη Κυρατσώ. ΌΧΙ. ΝΑΙ. ΦΕΡΩΝ ΝΑΙ. Σεπτέµβριος 2002. Μπατζιάκας Νικόλαος. ΌΧΙ. ΌΧΙ. ΚΟΙΝΟΤΗΤΑ ΑΝΑΥΡΑΣ Εγκρίθηκε. Αναµένεται να τεθεί σε εφαρµογή. ΚΕΡΑΜΙ ΙΟΥ ΌΧΙ. ΌΧΙ. ΌΧΙ. ΜΑΚΡΙΝΙΤΣΑΣ ΌΧΙ. ΌΧΙ. ΌΧΙ. ΤΡΙΚΕΡΙΟΥ ΌΧΙ. ΌΧΙ. ΌΧΙ. σελίδα 14
Το πρόγραµµα της Κ. Π. EQUAL συγχρηµατοδοτείται από την Ευρωπαϊκή Ένωση. Ευρωπαϊκό Κοινωνικό Ταµείο σε ποσοστό 75% και από το Υπουργείο Απασχόλησης και Κοινωνικής Προστασίας σε ποσοστό 25%