ΣΦΕΔΙΟ ΝΟΜΟΥ «Γηα ηε κεηαθνξά ζηελ ειιεληθή λνκνζεζία ηεο Οδεγίαο 2005/35/ΕΚ ηνπ Επξσπατθνχ Κνηλνβνπιίνπ θαη ηνπ Σπκβνπιίνπ ηεο 7 εο Σεπηεκβξίνπ ζρεηηθά κε ηε ξχπαλζε απφ ηα πινία θαη ηε ζέζπηζε θπξψζεσλ γηα παξαβάζεηο, ε νπνία ηξνπνπνηήζεθε κε ηελ Οδεγία 2009/123/ΕΚ ηνπ Επξσπατθνχ Κνηλνβνπιίνπ θαη ηνπ Σπκβνπιίνπ ηεο 21 εο Οθησβξίνπ 2009.» Άξζξν 1 Οξηζκνί Γηα ηελ εθαξκνγή ηνπ παξφληνο: 1. Ωο «Marpol 73/78» λννχληαη ε δηεζλήο ζχκβαζε ηνπ 1973 γηα ηελ πξφιεςε ηεο ξχπαλζεο απφ πινία θαη ην πξσηφθνιιφ ηεο, ζηελ ελεκεξσκέλε ηνπο έθδνζε (θπξσηηθφο λφκνο 1269/1982). 2. Ωο «ξππνγφλεο νπζίεο» λννχληαη νη νπζίεο πνπ νξίδνληαη ζηα παξαξηήκαηα I (πεηξέιαην) θαη II (επηβιαβείο πγξέο νπζίεο πνπ κεηαθέξνληαη ρχδελ) ηεο Marpol 73/78. 3. Ωο «απφξξηςε» λνείηαη ε δηαθπγή πνπ πξνθιήζεθε απφ νπνηαδήπνηε αηηία απφ πινίν, ζηελ έλλνηα ηεο νπνίαο πεξηιακβάλνληαη ε δηαζθφξπηζε, ε δηαξξνή, ε απάληιεζε, ε έθρπζε ή ε εθθέλσζε. Σηελ έλλνηα ηεο «απφξξηςεο» δελ πεξηιακβάλνληαη: (i) ε εθθέλσζε ζχκθσλα κε ηηο δηαηάμεηο ηεο Σπκβάζεσο ηνπ Λνλδίλνπ ηνπ 1972 (θπξσηηθφο λφκνο 1147/1981) γηα ηελ πξφιεςε ηεο ζαιάζζηαο ξχπαλζεο ιφγσ απφξξηςεο θαηαινίπσλ θαη άιισλ νπζηψλ (ii) ε απνβνιή βιαβεξψλ νπζηψλ πξνεξρνκέλσλ απεπζείαο απφ εμεξεχλεζε, εθκεηάιιεπζε θαη επεμεξγαζία, ζπλδεδεκέλε κε ηελ εμφξπμε ηνπ νξπθηνχ πινχηνπ ηνπ βπζνχ ηεο ζάιαζζαο (iii) ε απνβνιή επηβιαβψλ νπζηψλ, ε νπνία γίλεηαη κε ζθνπφ λφκηκε επηζηεκνληθή έξεπλα γηα ηνλ πεξηνξηζκφ ή έιεγρν ηεο ξχπαλζεο (άξζξν 2 Marpol 73/78). 4. Ωο «πινίν» λνείηαη ην ζαιαζζνπιννχλ ζθάθνο, νπνηνπδήπνηε ηχπνπ, αλεμαξηήησο ζεκαίαο, πεξηιακβαλνκέλσλ ησλ πδξνπηεξχγσλ, ησλ αεξφζηξσκλσλ ζθαθψλ, ησλ θαηαδπηηθψλ ζθαθψλ θαη ησλ πισηψλ λαππεγεκάησλ. Εμαηξνχληαη ηα πνιεκηθά πινία, ηα βνεζεηηθά πινία ηνπ πνιεκηθνχ λαπηηθνχ, ή άιια πινία θξαηηθήο ηδηνθηεζίαο ή θξαηηθήο 1
εθκεηάιιεπζεο, ηα νπνία ρξεζηκνπνηνχληαη, πξνζσξηλψο, κφλν γηα θξαηηθνχο θαη κε εκπνξηθνχο ζθνπνχο. 5. Ωο «λνκηθφ πξφζσπν» λνείηαη θάζε νληφηεηα κε λνκηθή πξνζσπηθφηεηα, πιελ ησλ ίδησλ ησλ θξαηψλ ή δεκφζησλ θνξέσλ θαηά ηελ άζθεζε θξαηηθήο εμνπζίαο, ή δεκφζησλ δηεζλψλ νξγαληζκψλ. Άξζξν 2 Δηθαηνδνζία 1. Τα ειιεληθά δηθαζηήξηα έρνπλ δηθαηνδνζία, γηα ηα εγθιήκαηα ηνπ λφκνπ απηνχ, πνπ ηειέζηεθαλ: α) ζηα εζσηεξηθά χδαηα θξάηνπο κέινπο ή ηξίηεο ρψξαο, ζηα νπνία πεξηιακβάλνληαη θαη νη ιηκέλεο, εθηφο αλ πξφθεηηαη γηα πινία κε μέλε ζεκαία, νπφηε πεξηιακβάλνληαη κφλν νη ειιεληθνί ιηκέλεο, ζηνπο νπνίνπο ηα πινία απηά θαηαπιένπλ, β) ζηελ αηγηαιίηηδα δψλε θξάηνπο κέινπο ή ηξίηεο ρψξαο, γ) ζηα ζηελά πνπ ρξεζηκνπνηνχληαη γηα ηε δηεζλή λαπζηπινΐα θαη ππφθεηληαη ζην θαζεζηψο ηνπ πινπ δηέιεπζεο, φπσο νξίδεηαη απφ ην κέξνο III ηκήκα 2 ηεο ζχκβαζεο ησλ Ηλσκέλσλ Εζλψλ ηνπ 1982 γηα ην Δίθαην ηεο Θάιαζζαο (θπξσηηθφο λφκνο 2321/95), εθφζνλ ηα ζηελά απηά ηεινχλ ππφ ηε δηθαηνδνζία θξάηνπο κέινπο, δ) ζηελ απνθιεηζηηθή νηθνλνκηθή δψλε ή ζε αληίζηνηρε δψλε θξάηνπο κέινπο, πνπ έρεη θαζνξηζηεί ζχκθσλα κε ην δηεζλέο δίθαην θαη ε) ζηελ αλνηθηή ζάιαζζα. 2. Τα πξνβιεπφκελα απφ ηνλ παξφληα λφκν εγθιήκαηα δηψθνληαη απηεπαγγέιησο, νπνπδήπνηε θαη αλ ηειέζηεθαλ. 3. Εθφζνλ δελ ζεκειηψλεηαη ηνπηθή αξκνδηφηεηα άιινπ ειιεληθνχ δηθαζηεξίνπ, ηνπηθψο αξκφδηα είλαη ηα δηθαζηήξηα ηνπ Πεηξαηά. Άξζξν 3 Πνηληθά αδηθήκαηα 1. Η απφξξηςε ξππνγφλσλ νπζηψλ απφ πινίν ζε νπνηαδήπνηε απφ ηηο πεξηνρέο ηεο παξαγξάθνπ 1 ηνπ άξζξνπ 2, απφ ηελ νπνία πξνθαιείηαη ππνβάζκηζε ηεο πνηφηεηαο ηνπ ζαιάζζηνπ χδαηνο ηηκσξείηαη: 2
α) κε θάζεηξμε κέρξη δέθα εηψλ θαη ρξεκαηηθή πνηλή απφ ηξεηο ρηιηάδεο (3.000) έσο ηξηαθφζηεο ρηιηάδεο (300.000) επξψ αλ, εμαηηίαο ηεο ζνβαξφηεηαο ηεο ππνβάζκηζεο, δεκηνπξγείηαη θίλδπλνο ζαλάηνπ ή βαξηάο ζσκαηηθήο βιάβεο ή επξεία νηθνινγηθή δηαηάξαμε ή θαηαζηξνθή. β) κε θπιάθηζε ηνπιάρηζηνλ ελφο έηνπο θαη ρξεκαηηθή πνηλή απφ ρίιηα πεληαθφζηα (1.500) έσο πελήληα ρηιηάδεο (50.000) επξψ ζηηο ππφινηπεο πεξηπηψζεηο. 2. Όπνηνο απφ ακέιεηα έγηλε ππαίηηνο: α) ηεο πξάμεο ηεο πεξίπησζεο α ηεο πξνεγνχκελεο παξαγξάθνπ, ηηκσξείηαη κε θπιάθηζε ηνπιάρηζηνλ έμη κελψλ θαη ρξεκαηηθή πνηλή απφ ρίιηα (1.000) έσο δεθαπέληε ρηιηάδεο (15.000) επξψ. β) ηεο πξάμεο ηεο πεξίπησζεο β ηεο πξνεγνχκελεο παξαγξάθνπ, ηηκσξείηαη κε θπιάθηζε ηνπιάρηζηνλ ηξηψλ κελψλ θαη ρξεκαηηθή πνηλή απφ δηαθφζηα (200) έσο ηξεηο ρηιηάδεο (3.000) επξψ. 3. Επαλαιακβαλφκελεο κηθξήο ζεκαζίαο απνξξίςεηο, νη νπνίεο, φρη κεκνλσκέλα, αιιά ζε ζπλδπαζκφ κεηαμχ ηνπο θαη ελφςεη ηεο ηνπηθήο θαη ρξνληθήο ελφηεηαο, επηθέξνπλ ππνβάζκηζε ηεο πνηφηεηαο ηνπ ζαιάζζηνπ χδαηνο, ηηκσξνχληαη κε πνηλή θπιάθηζεο ηνπιάρηζηνλ έμη κελψλ θαη ρξεκαηηθή πνηλή απφ ρίιηα (1.000) έσο δεθαπέληε ρηιηάδεο (15.000) επξψ. 4. Όπνηνο απφ ακέιεηα έγηλε ππαίηηνο ηεο πξάμεο ηεο πξνεγνχκελεο παξαγξάθνπ, ηηκσξείηαη κε πνηλή θπιάθηζεο ηνπιάρηζηνλ ηξηψλ κελψλ θαη ρξεκαηηθή πνηλή απφ δηαθφζηα (200) έσο ηξεηο ρηιηάδεο (3.000) επξψ. 5. Όπνηνο κε νπνηνλδήπνηε ηξφπν ζπκβάιιεη, ρσξίο λα κπνξεί λα ραξαθηεξηζηεί σο ζπκκέηνρνο, ζηελ ηέιεζε ησλ εγθιεκάησλ ησλ παξαγξάθσλ 1 θαη 3 ηνπ άξζξνπ απηνχ, ηηκσξείηαη κε ηηο αληίζηνηρεο πνηλέο, κεησκέλεο θαηά ην άξζξν 83 ηνπ Πνηληθνχ Κψδηθα. 6. Αλ ν δξάζηεο ησλ παξαβάζεσλ ησλ πξνεγνχκελσλ παξαγξάθσλ πεξηνξίζεη ν ίδηνο νπζησδψο ή ζπληειέζεη, κε έγθαηξε αλαγγειία πξνο ηελ αξρή, ζηελ νπζηψδε κείσζε ησλ αξλεηηθψλ επηπηψζεσλ ηεο ξχπαλζεο ή ηεο ππνβάζκηζεο ηεο πνηφηεηαο ηνπ ζαιάζζηνπ χδαηνο, πνπ πξνθάιεζε ε ελέξγεηα ή ε παξάιεηςή ηνπ, ην δηθαζηήξην κπνξεί λα ηνπ επηβάιεη πνηλή κεησκέλε, ζχκθσλα κε ην άξζξν 83 ηνπ Πνηληθνχ Κψδηθα ή λα ηνλ απαιιάμεη απφ θάζε πνηλή. 7. Οη δηαηάμεηο ησλ παξαγξάθσλ 2 θαη 4 δελ εθαξκφδνληαη ζε πεξίπησζε ειαθξάο αζπλείδεηεο ακέιεηαο. 3
Άξζξν 4 Εμαηξέζεηο 1. Η απφξξηςε ξππνγφλσλ νπζηψλ ζε νπνηαδήπνηε απφ ηηο πεξηνρέο ηεο παξαγξάθνπ 1 ηνπ άξζξνπ 2, δελ ζεσξείηαη παξάβαζε εθφζνλ πιεξνί ηνπο φξνπο ησλ θαλνληζκψλ 15, 34, 4.1 ή 4.3 ηνπ παξαξηήκαηνο I, ή ησλ θαλνληζκψλ 13, 3.1.1 ή 3.1.3 ηνπ παξαξηήκαηνο II ηεο Marpol 73/78. 2. Η απφξξηςε ξππνγφλσλ νπζηψλ ζηηο πεξηνρέο ησλ ζηνηρείσλ γ, δ, θαη ε ηεο παξαγξάθνπ 1 ηνπ άξζξνπ 2, δελ ζεσξείηαη παξάβαζε ηνπ πινηνθηήηε, ηνπ πινηάξρνπ ή ηνπ πιεξψκαηνο, εθφζνλ πιεξνί ηνπο φξνπο ηνπ θαλνληζκνχ 4.2 ηνπ παξαξηήκαηνο I ή ηνπ θαλνληζκνχ 3.1.2 ηνπ παξαξηήκαηνο II ηεο Marpol 73/78. Άξζξν 5 Ννκηθά πξφζσπα 1. Όηαλ εμεηάδεηαη επζχλε λνκηθνχ πξνζψπνπ, ππεχζπλνη γηα ηελ ηήξεζε ησλ ζρεηηθψλ κε ηελ απνθπγή ηεο ζαιάζζηαο ξχπαλζεο δηαηάμεσλ, ζεσξνχληαη, επί πξνζσπηθψλ εηαηξεηψλ, εηαηξεηψλ πεξηνξηζκέλεο επζχλεο θαη ζπλεηαηξηζκψλ, νη δηαρεηξηζηέο θαη επί αλσλχκσλ εηαηξεηψλ, λαπηηθψλ εηαηξεηψλ θαη λαπηηθψλ εηαηξεηψλ πινίσλ αλαςπρήο (ΝΕΠΑ), ηα κέιε ηνπ δηνηθνχληνο νξγάλνπ θαη ηα πξφζσπα πνπ αζθνχλ έιεγρν επί ηεο εηαηξείαο. 2. Έλα θπζηθφ ή λνκηθφ πξφζσπν ζεσξείηαη φηη αζθεί έιεγρν επί ηεο εηαηξείαο, εάλ ζπληξέρεη κία απφ ηηο πεξηπηψζεηο ηεο παξ. 5 ηνπ άξζξνπ 42ε ηνπ λ. 2190/20, φπσο ηζρχεη. 3. Τα θπζηθά πξφζσπα ηεο παξαγξάθνπ 1 επζχλνληαη εηο νιφθιεξνλ κε ην νηθείν λνκηθφ πξφζσπν γηα ηελ θαηαβνιή ησλ επηβαιιφκελσλ ζχκθσλα κε ην άξζξν 6 πξνζηίκσλ. Άξζξν 6 Δηνηθεηηθέο θπξψζεηο 1. Οη ππαίηηνη ππνβάζκηζεο ηνπ ζαιάζζηνπ χδαηνο ζην πιαίζην εθαξκνγήο ηνπ παξφληνο λφκνπ ηηκσξνχληαη κε απφθαζε ηεο αξκφδηαο Αξρήο, κε δηνηθεηηθφ πξφζηηκν κέρξη εμήληα ρηιηάδεο (60.000) επξψ. 4
2. Σε πεξίπησζε ζνβαξήο ππνβάζκηζεο ηνπ ζαιάζζηνπ χδαηνο επηβάιιεηαη πξφζηηκν απφ εμήληα ρηιηάδεο (60.000) κέρξη έλα εθαηνκκχξην δηαθφζηεο ρηιηάδεο (1.200.000) επξψ κε απφθαζε ησλ Υπνπξγψλ Αλάπηπμεο, Αληαγσληζηηθφηεηαο θαη Ναπηηιίαο θαη Πξνζηαζίαο ηνπ Πνιίηε. 3. Μεηά ηε ζχληαμε ηεο ζρεηηθήο βεβαίσζεο παξάβαζεο, κπνξεί λα απαγνξεπζεί ν απφπινπο ηνπ πινίνπ κέρξη λα θαηαβιεζεί ην πξφζηηκν ή λα θαηαηεζεί ζηελ αξκφδηα Αξρή ηζφπνζε εγγπεηηθή επηζηνιή Τξάπεδαο, πνπ ιεηηνπξγεί ζηελ Ειιάδα. 4. Επηηξέπεηαη ε άζθεζε πξνζθπγήο θαηά ηεο απφθαζεο επηβνιήο ηνπ πξνζηίκνπ, ζχκθσλα κε ηηο δηαηάμεηο ηνπ Κψδηθα Δηνηθεηηθήο Δηθνλνκίαο. Η άζθεζε ηεο πξνζθπγήο δελ αλαζηέιιεη ηελ εθηέιεζε ηεο απφθαζεο επηβνιήο πξνζηίκνπ θαη ηεο απαγφξεπζεο απφπινπ. 5. Αλ νη ππαίηηνη είλαη Έιιελεο λαπηηθνί, ππφθεηληαη θαη ζε πεηζαξρηθή δίσμε θαηά ηηο δηαηάμεηο ηνπ Μέξνπο ΠΕΜΠΤΟΥ ηνπ λ.δ. 187/1973 «Πεξί Κψδηθνο Δεκνζίνπ Ναπηηθνχ Δηθαίνπ», ηηκσξνχκελνη κε πξνζσξηλή ζηέξεζε άζθεζεο ηνπ λαπηηθνχ επαγγέικαηνο. 6. Με πξφζηηκν κέρξη πεληαθφζηεο ρηιηάδεο (500.000) επξψ ηηκσξνχληαη επίζεο ηα λνκηθά πξφζσπα ζε πεξίπησζε πνπ ην έγθιεκα δηαπξάηηεηαη πξνο φθειφο ηνπο: α) είηε απφ θπζηθφ πξφζσπν πνπ ελεξγεί αηνκηθά ή σο κέινο νξγάλνπ ηνπ λνκηθνχ πξνζψπνπ θαη ην νπνίν έρεη αξκνδηφηεηα εθπξνζψπεζεο ηνπ λνκηθνχ πξνζψπνπ ή εμνπζία ιήςεο εηαηξηθψλ απνθάζεσλ ή εμνπζία άζθεζεο ειέγρνπ εληφο ηνπ λνκηθνχ πξνζψπνπ, β) είηε απφ θπζηθφ πξφζσπν πνπ ηειεί ππφ ηελ εμνπζία ηνπ λνκηθνχ πξνζψπνπ, εθφζνλ ε ηέιεζε ηνπ εγθιήκαηνο έγηλε δπλαηή εμαηηίαο ηεο έιιεηςεο επνπηείαο ή ειέγρνπ απφ ηα πξφζσπα ηνπ πξνεγνχκελνπ ζηνηρείνπ α. 7. Οη παξαπάλσ θπξψζεηο, φηαλ ζπληξέρνπλ νη λφκηκεο πξνυπνζέζεηο, επηβάιινληαη αζξνηζηηθά. 8. Με πξνεδξηθά δηαηάγκαηα, πνπ εθδίδνληαη κεηά απφ πξφηαζε ησλ Υπνπξγψλ Αλάπηπμεο, Αληαγσληζηηθφηεηαο θαη Ναπηηιίαο, Πεξηβάιινληνο Ελέξγεηαο θαη Κιηκαηηθήο Αιιαγήο, Δηθαηνζχλεο, Δηαθάλεηαο θαη Αλζξσπίλσλ Δηθαησκάησλ θαη Πξνζηαζίαο ηνπ Πνιίηε κπνξεί λα απμάλνληαη ηα αλψηαηα φξηα ησλ πξνζηίκσλ. 9. Ωο αξκφδηεο αξρέο γηα ηελ εθαξκνγή ηνπ άξζξνπ απηνχ, λννχληαη νη Ληκεληθέο Αξρέο ηεο ρψξαο (Κεληξηθά Ληκελαξρεία, Ληκελαξρεία θαη Υπνιηκελαξρεία). 10. Καηά ηα ινηπά, εθαξκφδνληαη νη δηαηάμεηο ηνπ λ. 743/1977, φπσο θσδηθνπνηήζεθε κε ην π.δ. 55/1998. 5
Άξζξν 7 Η ηζρχο ηνπ λφκνπ απηνχ αξρίδεη απφ ηε δεκνζίεπζή ηνπ ζηελ Εθεκεξίδα ηεο Κπβεξλήζεσο, εθηφο εάλ πξνβιέπεηαη δηαθνξεηηθά ζηηο επί κέξνπο δηαηάμεηο ηνπ. 6
7