ΣΔΥΝΟΛΟΓΙΚΟ ΔΚΠΑΙΓΔΤΣΙΚΟ ΙΓΡΤΜΑ ΚΑΒΑΛΑ ΥΟΛΗ ΓΙΟΙΚΗΗ ΚΑΙ ΟΙΚΟΝΟΜΙΑ ΣΜΗΜΑ ΛΟΓΙΣΙΚΗ. Θέμα πηστιακής εργαζίας:

ΣΔΥΝΟΛΟΓΙΚΟ ΔΚΠΑΙΓΔΤΣΙΚΟ ΙΓΡΤΜΑ ΚΑΒΑΛΑ ΥΟΛΗ ΓΙΟΙΚΗΗ ΚΑΙ ΟΙΚΟΝΟΜΙΑ ΣΜΗΜΑ ΛΟΓΙΣΙΚΗ Θέμα πηστιακής εργαζίας: Η τρημαηοδοηική μίζθωζη ζηη μέγγενη ηης οικονομικής κρίζης, μια ερεσνηηική προζέγγιζη. (The financing lease in the grip of economic crisis, an empirical approach). Από ηοσς ζποσδαζηές: Βλαζακάκη Β. Μαργαρίηα Τζιηζάνη Π. Γεώργιο Καβάλα, 2012

Ζ ΥΡΖΜΑΣΟΓΟΣΗΚΖ ΜΗΘΧΖ ΣΖ ΜΔΓΓΔΝΖ ΣΖ ΟΗΚΟΜΗΚΖ ΚΡΗΖ 1 ΚΑΣΑΛΟΓΟ ΠΕΡΙΕΥΟΜΕΝΩΝ ΔΗΑΓΧΓΖ... 2 ΚΔΦΑΛΑΗΟ 1 1.1. ΔΝΝΟΗΔ... 5 1.2. ΜΟΡΦΔ LEASING... 8 1.2.1. Ζ ΑΓΟΡΑ ΑΚΗΝΖΣΧΝ ΣΖΝ ΔΛΛΑΓΑ... 17 ΚΔΦΑΛΑΗΟ 2 2.1. Ζ ΥΡΖΜΑΣΟΓΟΣΗΚΖ ΜΗΘΧΖ ΣΖΝ ΔΛΛΑΓΑ... 25 2.2. ΠΛΔΟΝΔΚΣΖΜΑΣΑ ΣΖ ΥΡΖΜΑΣΟΓΟΣΗΚΖ ΜΗΘΧΖ... 27 2.2.1. ΠΛΔΟΝΔΚΣΖΜΑΣΑ ΓΗΑ ΣΖΝ ΔΘΝΗΚΖ ΟΗΚΟΝΟΜΗΑ... 29 2.3. ΜΔΗΟΝΔΚΣΖΜΑΣΑ ΣΖ ΥΡΖΜΑΣΟΓΟΣΗΚΖ ΜΗΘΧΖ... 30 2.4. Ζ ΦΟΡΟΛΟΓΗΚΖ ΑΝΣΗΜΔΣΧΠΗΖ ΣΟΤ LEASING... 32 2.5. ΣΟ ΠΑΝΟΡΑΜΑ ΣΧΝ ΔΓΥΧΡΗΧΝ ΔΣΑΗΡΔΗΧΝ LEASING... 34 ΚΔΦΑΛΑΗΟ 3 3.1. ΠΑΓΚΟΜΗΑ ΟΗΚΟΝΟΜΗΚΖ ΚΡΗΖ... 38 3.1.1. Ζ ΑΡΥΖ ΣΟΤ ΣΔΛΟΤ ΓΗΑ ΣΖΝ ΟΗΚΟΝΟΜΗΑ ΣΖ ΔΛΛΑΓΑ... 39 3.2. Ζ ΔΞΔΛΗΞΖ ΣΧΝ ΣΡΑΠΔΕΧΝ ΜΔΣΑ ΣΟ ΚΟΤΡΔΜΑ... 41 3.3. ΣΟ LEASING ΤΠΟ ΣΟ ΑΦΤΚΣΗΚΟ ΚΛΟΗΟ ΣΖ ΟΗΚΟΝΟΜΗΚΖ ΚΡΗΖ... 43 3.4. ΠΔΡΗΘΧΡΗΑ ΔΞΔΛΗΞΖ LEASING- ΔΠΗΥΔΗΡΖΔΧΝ... 48 ΚΔΦΑΛΑΗΟ 4 4.1. Ζ ΜΔΘΟΓΟΛΟΓΗΑ ΣΖ ΔΡΔΤΝΑ... 51 4.2. ΑΠΟΣΔΛΔΜΑΣΑ ΔΡΔΤΝΑ... 56 ΤΜΠΔΡΑΜΑΣΑ... 80 ΠΑΡΑΡΣΖΜΑ ΠΑΡΑΡΣΖΜΑ 1: ΓΗΑΓΡΑΜΜΑΣΑ/ ΓΡΑΦΖΜΑΣΑ... 82 ΠΑΡΑΡΣΖΜΑ 2: ΚΑΣΑΛΟΓΟ ΤΝΣΜΖΔΧΝ... 83 ΠΑΡΑΡΣΖΜΑ 3: ΔΡΧΣΖΜΑΣΟΛΟΓΗΟ ΔΡΔΤΝΑ... 84 ΒΗΒΛΗΟΓΡΑΦΗΚΔ ΑΝΑΦΟΡΔ... 89

Ζ ΥΡΖΜΑΣΟΓΟΣΗΚΖ ΜΗΘΧΖ ΣΖ ΜΔΓΓΔΝΖ ΣΖ ΟΗΚΟΜΗΚΖ ΚΡΗΖ 2 ΔΗΑΓΧΓΖ Ζ ζπκβνιή ηνπ ηξαπεδηθνχ ζπζηήκαηνο ζηελ νηθνλνκηθή αλάπηπμε ηεο ρψξαο καο είλαη κεγάιε. Οη ππεξεζίεο πνπ παξέρνπλ νη ηξάπεδεο ζηηο επηρεηξήζεηο θαιχπηνπλ επξχ θάζκα ησλ αλαγθψλ ηνπο. Ηδηαίηεξε ζεκαζία γηα ηελ νηθνλνκηθή αλάπηπμε έρεη ε θάιπςε ησλ ρξεκαηνδνηηθψλ αλαγθψλ ησλ επηρεηξήζεσλ γηα ηελ πξαγκαηνπνίεζε επελδχζεσλ θαη ηελ εμππεξέηεζε ηεο παξαγσγηθήο δηαδηθαζίαο ηνπο (Δπζηξαηίνπ,2006). Χζηφζν, νη ξηδηθέο κεηαβνιέο πνπ επέξρνληαη ζηνλ νηθνλνκηθφ ηνκέα δε ζα κπνξνχζαλ λα αθήζνπλ αλεπεξέαζηνπο ηνπο παξαδνζηαθνχο ηξφπνπο επέλδπζεο ησλ επηρεηξήζεσλ. Ζ αγνξά ησλ παγίσλ ζηνηρείσλ θαη δηαθφξσλ άιισλ επελδχζεσλ δελ πξαγκαηνπνηείηαη πιένλ κε κεηξεηά αιιά ζπλήζσο κε δηάθνξεο κνξθέο δαλεηζκνχ. Ζ ζχκβαζε Leasing πνπ ζπλάπηεηαη δελ είλαη κηα απιή ζχκβαζε κίζζσζεο πξάγκαηνο, φπσο πξνβιέπεηαη απφ ηνλ Αζηηθφ Κψδηθα, αιιά κηα ζχλζεηε κνξθή ζχκβαζεο πνπ πεξηέρεη αθ ελφο ζηνηρεία ζπκβάζεσλ κίζζσζεο, εληνιήο ή/θαη εθρψξεζεο θαη αθ εηέξνπ, έλα ζχκθσλν πξναίξεζεο, ψζηε ν κηζζσηήο αλ ην επηζπκεί λα κπνξεί λα αγνξάζεη ην πεξηνπζηαθφ ζηνηρείν ή λα αλαλεψζεη ηε κίζζσζή ηνπ (Λαδαξίδεο, 2001). Ζ ζπγθεθξηκέλε εξγαζία πξαγκαηεχεηαη ην ζεζκφ ηεο ρξεκαηνδνηηθήο κίζζσζεο (Leasing) θαζψο θαη ηελ εθαξκνγή ηεο απφ ηηο ειιεληθέο επηρεηξήζεηο, απνηειψληαο κηα έξεπλα πνπ έρεη πξαγκαηνπνηεζεί ζε δχν λνκνχο ηεο ρψξαο καο ην λνκφ Πέιιαο θαη ην λνκφ Έβξνπ, ρσξίο σζηφζν λα παξαβιέςεη κηα βαζηθή παξάκεηξν ηελ ζεκεξηλή νηθνλνκηθή θαηάζηαζε ηεο ρψξαο καο θαη ηηο δπζθνιίεο πνπ αληηκεησπίδνπλ νη επηρεηξήζεηο. Ο ππέξκεηξνο δήινο, ε ακέξηζηε ελαζρφιεζε καο κε ηα νηθνλνκηθά θαη δε κε ηελ ινγηζηηθή, δεδνκέλνπ φηη απνηειεί ην αληηθείκελν ησλ ζπνπδψλ καο θαη δερφκελνη πιεζψξα νηθνλνκηθψλ πιεξνθνξηψλ απνθαζίζακε λα αζρνιεζνχκε κε έλαλ μελφθεξην

Ζ ΥΡΖΜΑΣΟΓΟΣΗΚΖ ΜΗΘΧΖ ΣΖ ΜΔΓΓΔΝΖ ΣΖ ΟΗΚΟΜΗΚΖ ΚΡΗΖ 3 φξν πνπ καο θέληξηζε ην ελδηαθέξνλ θαη απνηειεί βαζηθή πεγή δαλεηνδφηεζεο γηα ηηο επηρεηξήζεηο. Σέινο, κεηά απφ κηα εξεπλεηηθή πξνζέγγηζε θαηαιήμακε ζε ζπκπεξάζκαηα πνπ κπνξνχλ λα ζπλεηζθέξνπλ ζηελ εμέιημε ηνπ ζεζκνχ φζν θαη ζηελ εμέιημε ησλ ίδησλ ησλ επηρεηξήζεσλ. Οη βαζηθφηεξνη ζηφρνη ηεο παξνχζαο εξγαζίαο είλαη: Ο πξνζδηνξηζκφο ηεο έλλνηαο ηεο ρξεκαηνδνηηθήο κίζζσζεο (Leasing). Παξνπζίαζε ησλ βαζηθφηεξσλ ραξαθηεξηζηηθψλ ηνπ ζεζκνχ θαη κνξθψλ πνπ ηνλ απαξηίδνπλ. Ζ έξεπλα ηνπ ζεζκνχ ηεο Υξεκαηνδνηηθήο Μίζζσζεο κέζα απφ ηε δηφπηξα ηεο νηθνλνκηθήο θξίζεο. Αλαιπηηθή πεξηγξαθή ησλ ζεηηθψλ θαη αξλεηηθψλ επηξξνψλ πνπ δέρεηαη ν ζεζκφο απφ ηελ νηθνλνκηθή θξίζε θαη απνξξένπλ κέζα απφ ηελ έξεπλα πνπ πξαγκαηνπνηήζακε. Ζ εμέιημε ηνπ ηξαπεδηθνχ ζπζηήκαηνο θαη ε ζπξξίθλσζε ησλ ρξεκαηνδνηηθψλ ρνξεγήζεσλ ζε ηδηψηεο θαη επηρεηξήζεηο. Ζ κεζνδνινγία πνπ αθνινπζήζεθε γηα ηελ εθπφλεζε ηεο εξεπλάο. Σα απνηειέζκαηα πνπ πξνέθπςαλ απφ ηε δηαλνκή ησλ εξσηεκαηνινγίσλ. Σέινο, ηα ζπκπεξάζκαηα ζηα νπνία θαηαιήμακε κε ηελ απνπεξάησζε ηεο πηπρηαθήο εξγαζίαο θαζψο θαη ηα πεξηζψξηα εμέιημεο ηφζν ηνπ ζεζκνχ φζν θαη ησλ επηρεηξήζεσλ.

Ζ ΥΡΖΜΑΣΟΓΟΣΗΚΖ ΜΗΘΧΖ ΣΖ ΜΔΓΓΔΝΖ ΣΖ ΟΗΚΟΜΗΚΖ ΚΡΗΖ 4 Γηα ηελ πινπνίεζε ησλ πξναλαθεξζέλησλ ζηφρσλ πξαγκαηνπνηήζεθε κηα εκπεξηζηαησκέλε πξσηνγελήο έξεπλα ε νπνία βαζίζηεθε ζηε δηαλνκή θαη ζπκπιήξσζε εξσηεκαηνινγίσλ. Σα εξσηεκαηνιφγηα απηά απαληήζεθαλ απφ εηαηξίεο, επηρεηξήζεηο, ειεπζέξνπο επαγγεικαηίεο ησλ λνκψλ Έβξνπ θαη Πέιιαο. Αμηνζεκείσηε είλαη θαη βηβιηνγξαθηθή έξεπλα πνπ ζπκπεξηέιαβε αλαδήηεζε ζε βηβιία, νηθνλνκηθά πεξηνδηθά, νηθνλνκηθέο εθεκεξίδεο, πηπρηαθέο θαη δηπισκαηηθέο εξγαζίεο. Χζηφζν, ζεκαληηθή ππήξμε θαη ε ρξήζε ηνπ δηαδηθηχνπ εθφζνλ ην ππφ δηαπξαγκάηεπζε ζέκα έρεη ζχγρξνλα ζηνηρεία. Καηά ηε δηάξθεηα ηεο έξεπλαο παξνπζηάζηεθαλ πξνβιήκαηα φπσο ε έιιεηςε ζηνηρείσλ (πνζνηηθά, πνηνηηθά θαη ζηαηηζηηθά επηρεηξήζεσλ) ηα νπνία ελ ηέιεη δελ βξέζεθαλ δηφηη είλαη απφξξεηα γηα ηελ θάζε ππεξεζία παξνρήο Leasing. Σέινο, ηα βηβιία πνπ ήηαλ ζρεηηθά κε ην ζέκα καο ήηαλ ηεο πξνεγνχκελεο δεθαεηίαο. Ζ επίηεπμε ησλ ζηφρσλ ηεο παξνχζαο εξγαζίαο νινθιεξψλεηαη κέζα απφ ηελ παξνπζίαζε ησλ πέληε θεθαιαίσλ ηεο. ην πξψην θεθάιαην γίλεηαη παξνπζίαζε ηνπ ζεζκνχ ηεο ρξεκαηνδνηηθήο κίζζσζεο, ησλ κνξθψλ θαζψο θαη ησλ ελλνηψλ πνπ ηελ εκπεξηθιείνπλ. ην επφκελν θεθάιαην γίλεηε αλαθνξά γηα ηε ρξεκαηνδνηηθή κίζζσζε ζηελ Διιάδα, ζηα πιενλεθηήκαηα θαη ηα κεηνλεθηήκαηα ηνπ ζεζκνχ, ζηε θνξνινγηθή αληηκεηψπηζε ηνπ, θαζψο θαη ζηηο εηαηξίεο Leasing πνπ εδξεχνπλ ζηε ρψξα καο. ην ηξίην θεθάιαην γίλεηε ιφγνο γηα ηηο πξφζθαηεο νηθνλνκηθέο εμειίμεηο ηεο Διιάδαο θαη θαηά πφζν επεξεάζηεθε ην ρξεκαηνπηζησηηθφ ζχζηεκα απφ ηελ εμέιημε απηή, θαζψο θαη ζηα πεξηζψξηα εμέιημεο ηνπ ζεζκνχ φζν θαη ησλ επηρεηξήζεσλ κέζσ ηεο ρξήζεο Υξεκαηνδνηηθήο Μίζζσζεο (Leasing). ην επφκελν θεθάιαην παξνπζηάδεηαη ε κεζνδνινγία πνπ ρξεζηκνπνηήζεθε γηα ηελ έξεπλα θαζψο θαη ε ζηξαηεγηθή πνπ αθινπζήζακε ψζηε λα εθκαηεχζνπκε αμηφπηζηα απνηειέζκαηα. Δπίζεο ζην ηέηαξην θεθάιαην ηεο πηπρηαθήο εξγαζίαο γίλεηε κλεία ζην απφζηαγκα ησλ εξσηεκαηνινγίσλ. Σέινο, παξαηίζεληαη ηα ζπκπεξάζκαηα πνπ πξφεθπςαλ απφ ηελ έξεπλα πνπ πξαγκαηνπνηήζακε.

Ζ ΥΡΖΜΑΣΟΓΟΣΗΚΖ ΜΗΘΧΖ ΣΖ ΜΔΓΓΔΝΖ ΣΖ ΟΗΚΟΜΗΚΖ ΚΡΗΖ 5 ΚΔΦΑΛΑΗΟ 1 1.1. ΔΝΝΟΗΔ Ζ ρξεκαηνδνηηθή κίζζσζε ζαλ ζεζκφο ζπλαληάηαη γηα πξψηε θνξά ζηελ Αίγππην ηελ ηξίηε ρηιηεηία π. Υ., ν ζεζκφο απηφο κε ηελ πάξνδν ηνπ ρξφλνπ εμειίζζεηαη δηαξθψο γηα λα θηάζεη ζηηο αξρέο ηνπ 20 νπ αηψλα ζηηο Ζ.Π.Α φπνπ ζα σξηκάζεη θαη ζα πεξάζεη ηα ζχλνξα ηνπ Αηιαληηθνχ ην 1952. ηε ρψξα καο ν ζεζκφο ηνπ Leasing έθαλε ηελ εκθάληζε ηνπ ην 1986 θαη ζεζπίζηεθε κε ην λφκν 1655/86 (Αλαζηαζφπνπινο, 2005). Σν «Leasing» ή Υξεκαηνδνηηθή Μίζζσζε, φπσο ν φξνο απνδφζεθε ζηελ ειιεληθή, είλαη ζχκβαζε βάζεη ηεο νπνίαο κηα επηρείξεζε ή έλαο επαγγεικαηίαο, έλαληη θαηαβνιήο πεξηνδηθήο ακνηβήο (κηζζψκαηα) ζηνπο εθκηζζσηέο, κηζζψλεη έλα πξάγκα (ζπλήζσο θεθαιαηνπρηθφ εμνπιηζκφ) γηα επαγγεικαηηθή ρξήζε, γηα ζπγθεθξηκέλν ρξνληθφ δηάζηεκα, κεηά ηε ιήμε ηνπ νπνίνπ ν εθκηζζσηήο κπνξεί λα αλαλεψζεη ηε κίζζσζε, ή λα αγνξάζεη ην πξάγκα έλαληη ηηκήκαηνο (ζπλήζσο ζπκβνιηθφ 1 ), ή λα ην επηζηξέςεη ζηνλ εθκηζζσηή (Κηφρνο Παπαληθνιάνπ, 1999). Μέρξη ηψξα, φηαλ κία επηρείξεζε ή έλαο επαγγεικαηίαο ρξεηαδφηαλ ηέηνηνπ είδνπο θεθαιαηνπρηθά αγαζά γηα ηελ άζθεζε ηεο επηρείξεζεο ή ηνπ επαγγέικαηνο ηνπ, έπξεπε είηε λα εθηακηεχζεη ηα αλαγθαία γηα ηελ αγνξά ηνπο πνζά κεηψλνληαο αληίζηνηρα ηε ξεπζηφηεηα ηνπ, είηε λα δαλεηζηεί ηα πνζά απηά απφ πηζησηηθφ ίδξπκα εμαζθαιίδνληαο ηνπ κε εκπξάγκαηεο ή πξνζσπηθέο αζθάιεηεο, είηε λα αγνξάζεη επί πηζηψζεη ηα αγαζά κε ηνλ φξν επηθχιαμεο ηεο θπξηφηεηαο απφ ηνλ πσιεηή, ν νπνίνο φκσο, ιφγσ ησλ θηλδχλσλ πνπ δηαηξέρεη λα απνιέζεη ηελ θπξηφηεηα ηνπ 2, πνιιέο θνξέο επηδηψθεη θαη πξφζζεηεο αζθάιεηεο. Με ηε ρξεκαηνδνηηθή κίζζσζε ν ελδηαθεξφκελνο έρεη ηε 1 Αλάινγα κε ηελ εηαηξεία leasing, κπνξεί λα είλαη ζπκβνιηθφ θαη δελ κπνξεί λα ππεξβεί ην 5%. (Παπαδφπνπινο, 2007). 2 Γηα παξάδεηγκα, φηαλ ν αγνξαζηήο, εκθαληδφκελνο σο θχξηνο, πσιήζεη θαη παξαδψζεη ην πξάγκα ζε θαιφπηζησλ ηξίην ή φηαλ ην πξάγκα γίλεη ζπζηαηηθφ αθηλήηνπ θιπ.

Ζ ΥΡΖΜΑΣΟΓΟΣΗΚΖ ΜΗΘΧΖ ΣΖ ΜΔΓΓΔΝΖ ΣΖ ΟΗΚΟΜΗΚΖ ΚΡΗΖ 6 δπλαηφηεηα λα απνθηήζεη ηε ρξήζε θαη απφιαπζε απηψλ ησλ αγαζψλ έλαληη κηζζψκαηνο, ην νπνίν ζα πνξίδεηαη απφ ηα θέξδε πνπ ζα ηνπ απνθέξεη ε ρξεζηκνπνίεζε ηνπ πξάγκαηνο (Γεσξγηάδεο, 1995). Απφ θνξνινγηθή άπνςε, ην κίζζσκα ζεσξείηε δαπάλε θαη εθπίπηεηε απφ ηα αθαζάξηζηα έζνδα ηεο επηρείξεζεο ή ηνπ επαγγεικαηία. Ζ ζχκβαζε ρξεκαηνδνηηθήο κίζζσζεο βαζίδεηαη δειαδή ζηε δηαπίζησζε φηη γηα ηνλ επελδπηή επηρεηξεκαηία ή επαγγεικαηία (αξζξ. 1 1 Ν. 1665/1986) δελ έρεη ηφζε ζεκαζία ε θπξηφηεηα επί ηνπ αληηθεηκέλνπ, φζν ε δπλαηφηεηα ηεο αθψιπηεο ρξήζεο ηνπ, ε νπνία εμαζθαιίδεηαη ζηνλ κηζζσηή κε ην ζχλνιν ησλ φξσλ ηεο ζχκβαζεο ρξεκαηνδνηηθήο κίζζσζεο. Απφ ηελ άιιε πιεπξά ε εηαηξεία ρξεκαηνδνηηθήο κίζζσζεο (εθκηζζσηήο), παξφιν πνπ είλαη θχξηα ηνπ αληηθεηκέλνπ, δελ ελδηαθέξεηαη γηα ηηο ηδηφηεηεο ηνπ θαη ηηο παξαγσγηθέο ή άιιεο δπλαηφηεηεο πνπ παξέρεη αιιά κφλν γηα ηε δηαηήξεζε ηεο εκπνξηθήο ηνπ αμίαο, αθνχ ην πξάγκα απνηειεί κέζν εμαζθάιηζεο ησλ απαηηήζεψλ ηεο θαηά ηνπ κηζζσηή (Γεσξγηάδεο, 1998). ην ζεκείν απηφ πξέπεη λα αλαθέξνπκε φηη, νη εηαηξίεο Leasing δελ πξνκεζεχνπλ απιψο θάπνηα κεραλήκαηα κε πεξηνδηθή θαηαβνιή κηζζσκάησλ, αιιά πξνζθέξνπλ δηάθνξεο ηερληθέο ππεξεζίεο, ζπληήξεζε θαη επηζθεπή ηνπ κηζζσκέλνπ εμνπιηζκνχ, ηα έμνδα φκσο βαξχλνπλ ηνλ κηζζσηή. Οη φξνη ησλ ζπκβάζεσλ, ηα κηζζψκαηα, ε ρξνληθή δηάξθεηα ηεο κίζζσζεο, νη ελαιιαθηηθέο ιχζεηο θιπ, είλαη πάληα δηαπξαγκαηεχζηκα θαη πξνζαξκφδνληαη ζχκθσλα κε ηηο αλάγθεο ηνπ κηζζσηή (ρξήζηε) (Κηφρνο Παπαληθνιάνπ, 1999). Σελ εηδηθή λνκνζεηηθή κίζζσζε ηεο ρξεκαηνδνηηθήο κίζζσζεο ζηελ Διιάδα, ζε αληίζεζε κε ηε ξχζκηζε ηνπ ζεζκνχ κε βάζε ηηο θνηλέο δηαηάμεηο ηνπ αζηηθνχ δηθαίνπ ζηηο πεξηζζφηεξεο επξσπατθέο ρψξεο, επέβαιιαλ πεξά απφ θάπνηεο θνξνινγηθέο ειαθξχλζεηο πνιινί ιφγνη: θαη αξρήλ: έπξεπε λα αληηκεησπηζηεί ην δήηεκα ηεο πξνλνκηαθήο εμαζθάιηζεο ηξαπεδηθψλ ηδξπκάησλ κε βάζε ηηο εηδηθψο γηα ηξάπεδεο ηζρχνπζεο δηαηάμεηο φπσο είλαη ην (αξζξ. 1 2 Ν. 4112/1929), θαηά ην νπνίν ε θπξηφηεηα θαη ηα ινηπά εκπξάγκαηα δηθαηψκαηα πάλσ ζε κεράλεκα πνπ ηνπνζεηείηε κφληκα ζε αθίλεην βηνκεραληθήο ε άιιεο επηρείξεζεο απνζβήλνληαη απφ ηελ ηνπνζέηεζε ηνπ θαη ηελ ππνζήθεπζε ηνπ αθηλήηνπ πξνο εμαζθάιηζε δαλείνπ ην

Ζ ΥΡΖΜΑΣΟΓΟΣΗΚΖ ΜΗΘΧΖ ΣΖ ΜΔΓΓΔΝΖ ΣΖ ΟΗΚΟΜΗΚΖ ΚΡΗΖ 7 (αξζξ. 8 Ν. 4332/1929), φπσο ηξνπνπνηήζεθε κε ηνλ (Ν. 5277/1931) ζχκθσλα κε ην νπνίν ζηελ πεξίπησζε πνπ ηζρχεη αλ κηζζσηήο είλαη νθεηιέηεο ηεο αγξνηηθήο ηξάπεδαο, ην πξνβιεπφκελν ππέξ ηεο ηξάπεδαο ελέρπξν πξνεγείηαη θάζε άιινπ εκπξάγκαηνπ δηθαηψκαηνο ηξίηνπ ην (αξζξ. 6 Ν.Γ. 1038/1949) γηα ην πιαζκαηηθφ ελέρπξν κεηαιιεπηηθνχ εμνπιηζκνχ. Ζ εθαξκνγή ησλ παξαπάλσ δηαηάμεσλ ζα απνδπλάκσλε θαη ζα θαζηζηνχζε ηνλ λέν ζεζκφ ρσξίο πεξηερφκελν. Σέινο, δφζεθε λνκνζεηηθή ιχζε ζηελ έξηδα πνπ αλακθίβνια ζα αλέθππηε γχξσ απφ ην επηηξεπηφ ηνπ ζεζκνχ ηεο ιεγφκελεο αληίζηξνθεο ρξεκαηνδνηηθήο κίζζσζεο, θπξίσο ιφγσ ηεο θξαηνχζαο ηε ζεσξία θαη ζηε λνκνινγία άπνςεο, ε νπνία δελ αλαγλσξίδεη σο λφκηκε αηηία κεηαβίβαζεο ηεο θπξηφηεηαο ηελ εμαζθάιηζε απαίηεζεο (Γεσξγηάδεο, 2000).

Ζ ΥΡΖΜΑΣΟΓΟΣΗΚΖ ΜΗΘΧΖ ΣΖ ΜΔΓΓΔΝΖ ΣΖ ΟΗΚΟΜΗΚΖ ΚΡΗΖ 8 1.2. ΜΟΡΦΔ LEASING Αληηθείκελν ηεο ζχκβαζεο ρξεκαηνδνηηθήο κίζζσζεο κπνξεί λα είλαη πξάγκα θηλεηφ (δειαδή, θηλεηά κεραλήκαηα βηνκεραληθψλ κνλάδσλ, εξγαιεία θάζε είδνπο, Ζ/Τ θαη κεραλέο γξαθείσλ, γεσξγηθά, νηθνδνκηθά νδνπνηεηηθά, ππξνζβεζηηθά κεραλήκαηα, μελνδνρεηαθφο εμνπιηζκφο θαη εξγαζηεξηαθφο εμνπιηζκφο λνζνθνκείσλ, θισζηνυθαληνπξγηθά κεραλήκαηα, επηβαηεγά απηνθίλεηα, θνξηεγά, αεξνζθάθε, πινία ή πισηά λαππεγήκαηα) ή αθίλεην (δειαδή, γε γηα θαιιηέξγεηα, νηθφπεδα, γήπεδα, θηίξηα θάζε είδνπο, βηνκεραληθέο θαη βηνηερληθέο εγθαηαζηάζεηο, ζεξκνθεπηαθέο κνλάδεο, ζπζθεπαζηήξηα θαη απνζήθεο) (Γεσξγηάδεο 1998, Αλαζηαζφπνπινο 2005). Ζ δηάπιαζε ησλ εηδηθφηεξσλ ηχπσλ ηεο ρξεκαηνδνηηθήο κίζζσζεο θαη ε δηακφξθσζε ηνπ πεξηερνκέλνπ ηνπο, γίλεηαη κε βάζε ηελ αξρή ηεο ειεπζεξίαο ησλ ζπκβάζεσλ θαη ελφςεη ηνπ ραξαθηήξα ησλ πεξηζζφηεξσλ δηαηάμεσλ ηνπ ελνρηθνχ δηθαίνπ. Τπάξρνπλ δπν βαζηθέο θαηεγνξίεο ρξεκαηνδνηηθήο κίζζσζεο ζε δηάθνξεο κνξθέο, κε θχξηα ραξαθηεξηζηηθά ηελ θπξηφηεηα ηνπ πξάγκαηνο, ηε κίζζσζε θαη ηελ ρξεκαηνδφηεζε (Μαδήο, 2009). Οη δχν απηέο θαηεγνξίεο είλαη νη εμήο: 1. Λειηοσργική μίζθωζη (Operating Leasing) ηε ιεηηνπξγηθή κίζζσζε, ε εηαηξία Leasing εθκηζζψλεη ζηνλ κηζζσηή κεραλήκαηα θαη εμνπιηζκφ γηα νξηζκέλν ρξνληθφ δηάζηεκα, ελψ ζηε ζπλέρεηα, κπνξεί λα ην εθκηζζψζεη ζε άιιν πειάηε. Σν αληηθείκελν ηεο ιεηηνπξγηθήο κίζζσζεο είλαη πξάγκαηα ηα νπνία κπνξνχλ λα ρξεζηκνπνηεζνχλ δηαδνρηθά απφ δηάθνξνπο κηζζσηέο. Ο εθκηζζσηήο παξέρεη ππεξεζίεο ζπληήξεζεο θαη αζθάιηζεο ηνπ πάγηνπ ζηνηρείνπ (Κηφρνο Παπαληθνιάνπ 1999, Κνπθνπδέια 2008).

Ζ ΥΡΖΜΑΣΟΓΟΣΗΚΖ ΜΗΘΧΖ ΣΖ ΜΔΓΓΔΝΖ ΣΖ ΟΗΚΟΜΗΚΖ ΚΡΗΖ 9 2. Υρημαηοδοηική Μίζθωζη (Financial Leasing) Ζ ρξεκαηνδνηηθή κίζζσζε, αληίζεηα κε ηελ ιεηηνπξγηθή κίζζσζε, είλαη κηα κνξθή ρξεκαηνδφηεζεο πνπ ζπλδπάδεη ηνλ ηξαπεδηθφ δαλεηζκφ θαη ηελ εθκίζζσζε θεθαιαηνπρηθνχ εμνπιηζκνχ. Σν αληηθείκελν ηεο ρξεκαηνδνηηθήο κίζζσζεο αθνξά κεραλήκαηα θαη εμνπιηζκφ πνπ δελ κπνξνχλ λα ρξεζηκνπνηεζνχλ απφ άιινπο κηζζσηέο θαη ηνλ νπνίνλ ε αμία, ζην ζχλνιφ ηεο, πξέπεη λα απνζβεζζεί ζηε δηάξθεηα ηνπ ζπκβνιαίνπ. Ο εθκηζζσηήο κπνξεί λα παξέρεη ππεξεζίεο ζπληήξεζεο θαη αζθάιηζεο γηα ηα πάγηα ζηνηρεία ηνπ εμνπιηζκνχ, κπνξεί φκσο θαη φρη. Ο κηζζσηήο έρεη ηελ ππνρξέσζε ηεο ζπληήξεζεο θαη ηεο επηζθεπήο ηνπ κηζζίνπ (Κηφρνο Παπαληθνιάνπ 1999, Κνπθνπδέια 2008). Σν κφλν είδνο κίζζσζεο πνπ επηηξέπεη ν λφκνο 1665/86 είλαη ε ρξεκαηνδνηηθή κίζζσζε (Financial Leasing). Σα θξηηήξηα γηα λα ζεσξείηαη κηα ζχκβαζε Leasing σο Financial Leasing είλαη ηα εμήο: Ζ ζχκβαζε λα κεηαβηβάδεη ηελ θπξηφηεηα ηνπ εμνπιηζκνχ θαηά ηελ ιήμε ηεο ζην κηζζσηή. Ζ ζχκβαζε λα παξέρεη ην δηθαίσκα αγνξάο (Option) ηνπ εμνπιηζκνχ απφ ηνλ κηζζσηή ζε ηηκή αξθεηά ρακειφηεξε απφ ηελ αλακελφκελε ινγηθή αμία ηνπ θαη έηζη ε άζθεζε ηνπ δηθαηψκαηνο λα είλαη πνιχ πηζαλή. Ο ρξφλνο ηεο κίζζσζεο λα είλαη ηνπιάρηζηνλ ίζνο κε ην 75% ή θαη πεξηζζφηεξν ηεο σθέιηκεο δσήο ηνπ εμνπιηζκνχ. Ζ παξνχζα αμία ησλ κηζζσκάησλ λα είλαη ίζε ή κεγαιχηεξε ηνπ 90% ηεο αγνξαίαο ηηκήο ηνπ εμνπιηζκνχ θαηά ηελ έλαξμε ηεο κίζζσζεο. Τπεχζπλνο γηα ηελ αζθάιηζε - ζπληήξεζε λα είλαη ν κηζζσηήο. Ζ ζχκβαζε δελ κπνξεί λα αθπξσζεί κνλνκεξψο απφ ηνλ κηζζσηή. Οπνηαδήπνηε ζχκβαζε δελ ηθαλνπνηεί έλα ή πεξηζζφηεξα θξηηήξηα ηνπ Financial Leasing ζεσξείηαη Operating Leasing. Σα ραξαθηεξηζηηθά απηήο ηεο κνξθήο Leasing είλαη ηα εμήο:

Ζ ΥΡΖΜΑΣΟΓΟΣΗΚΖ ΜΗΘΧΖ ΣΖ ΜΔΓΓΔΝΖ ΣΖ ΟΗΚΟΜΗΚΖ ΚΡΗΖ 10 Γηάξθεηα ζχκβαζεο ζπλήζσο πνιχ κηθξφηεξε ηεο ρξεκαηνδνηηθήο κίζζσζεο (θπκαίλεηαη ζπλήζσο απφ 2-3 κήλεο έσο 2 ρξφληα). Καηά θαλφλα ηα κηζζψκαηα πνπ ζπκθσλνχληαη κέζσ ηεο ζχκβαζεο, δελ επαξθνχλ γηα ηελ αλάθηεζε ηνπ πιήξνπο θφζηνπο ηνπ εμνπιηζκνχ απφ ηνλ εθκηζζσηή. ε απηήλ ηελ πεξίπησζε είλαη θαλεξφ φηη ε ζχκβαζε θαιχπηεη ρξνληθφ δηάζηεκα ζεκαληηθά κηθξφηεξν ηεο σθέιηκεο δσήο ηνπ εμνπιηζκνχ θαη έηζη ν εθκηζζσηήο αλακέλεη λα αλαθηήζεη ην ππνιεηπφκελν θφζηνο απφ κεηαγελέζηεξεο κηζζψζεηο ή πνπιψληαο ηνλ εμνπιηζκφ. Τπεχζπλνο γηα ηελ αζθάιηζε -ζπληήξεζε είλαη ν εθκηζζσηήο θαη ην ζρεηηθφ θφζηνο ην ρξεψλεη κε ηελ κνξθή απμεκέλνπ κηζζψκαηνο ζηνλ κηζζσηή. Ζ ζχκβαζε είλαη αθπξψζηκε (αλαθιεηή). Υξεζηκνπνηείηαη σο επί ην πιείζηνλ απφ ηηο εηαηξείεο ελνηθηάζεσο απηνθηλήησλ κέζσ ηεο δπλαηφηεηαο ππεθκίζζσζεο πνπ ηνπο παξέρνπλ νη εηαηξείεο Leasing. Άιιεο πεξηπηψζεηο κε πξαγκαηηθψλ Financial Lease είλαη ηδηαίηεξα νη εμήο (Βαζηιαθάθεο, 2009): I) Άμεζη Μίζθωζη (Direct Leasing) ηελ πεξίπησζε ηεο άκεζεο κίζζσζεο ε ζρέζε είλαη δηκεξήο, δειαδή ππεηζέξρεηαη κφλν ν εθκηζζσηήο - θαηαζθεπαζηήο ηνπ πάγηνπ ζηνηρείνπ θαη ν κηζζσηήο. Υαξαθηεξηζηηθά ηεο άκεζεο κηζζψζεσο, είλαη ε ηππνπνίεζε ηνπ κηζζσκέλνπ παγίνπ ζηνηρείνπ, ε γεληθά ζχληνκε δηάξθεηα κηζζψζεσο (ζπλήζσο 12 κήλεο) κε δπλαηφηεηα αλαλεψζεσο, ή δπλαηφηεηα αθπξψζεσο ηεο κηζζψζεσο κεηά απφ ζχληνκε πξνεηδνπνίεζε απφ ηνλ κηζζσηή θαη ηέινο ε αλάιεςε ηνπ θηλδχλνπ «νηθνλνκηθήο απαμίσζεο» απφ ηνλ εθκηζζσηή. πλήζσο ν εθκηζζσηήο αλαιακβάλεη ηελ ηερληθή ζπληήξεζε ηνπ πάγηνπ ζηνηρείνπ (π.ρ. ζηελ πεξίπησζε ησλ ειεθηξνληθψλ ππνινγηζηψλ) αιιά ππάξρνπλ θαη πεξηπηψζεηο πνπ ηελ ππνρξέσζε ηελ αλαιακβάλεη ν κηζζσηήο (π.ρ. ζηελ πεξίπησζε ησλ θνξηεγψλ απηνθηλήησλ). Κχξην πξνζδηνξηζηηθφ ζηνηρείν, γηα λα ραξαθηεξηζηεί κηα κίζζσζε σο άκεζε, είλαη ε ππεξίζρπζε ηεο

Ζ ΥΡΖΜΑΣΟΓΟΣΗΚΖ ΜΗΘΧΖ ΣΖ ΜΔΓΓΔΝΖ ΣΖ ΟΗΚΟΜΗΚΖ ΚΡΗΖ 11 εκπνξηθήο επί ηεο ρξεκαηνδνηηθήο πιεπξάο (Μεηζηφπνπινο 1992, Παπαδφπνπινο 2007, Μαλσιηηζάθε 2011). II) Η Πώληζη και η Επαναμίζθωζη (Sale and Leaseback) ε απηφ ην είδνο Leasing κία νηθνλνκηθή κνλάδα πνπιάεη έλα πάγην ζηνηρείν (πρ. κεραλνινγηθφ εμνπιηζκφ, αθίλεην) ην νπνίν ηεο αλήθεη θαη ζηε ζπλέρεηα ν αγνξαζηήο ηεο, ην εθκηζζψλεη. Ζ ζπλαιιαγή απηή, απνζθνπεί ζηελ εμπγίαλζε ηεο επηρείξεζεο κε ηελ επαλαζχζηαζε ηνπ θεθαιαίνπ θίλεζεο (πρ. ιφγσ δεκηψλ ή αθηλεηνπνηήζεσο ηνπ ζε πάγηα ζηνηρεία) ή ζηελ επαχμεζε ηνπ πθηζηακέλνπ θεθαιαίνπ θηλήζεσο, φηαλ ε επηρείξεζε ζθνπεχεη λα δηεπξχλεη ηηο νηθνλνκηθέο ηεο δξαζηεξηφηεηεο. "δειαδή ελψ ε θιαζζηθή κνξθή ρξεκαηνδνηηθήο κίζζσζεο ρξεζηκνπνηείηαη γηα ηε ρξεκαηνδφηεζε λέσλ επελδχζεσλ, ε πψιεζε θαη επαλακίζζσζε έρεη σο απνηέιεζκα ηε ξεπζηνπνίεζε κηαο επέλδπζεο πνπ έρεη ήδε πξαγκαηνπνηεζεί. Ζ ηερληθή απηή ρξεζηκνπνηείηαη ζπλήζσο ζηνλ ηνκέα ησλ εκπνξηθψλ θαη βηνκεραληθψλ αθηλήησλ. Σα πιενλεθηήκαηα ηνπ Sale & Leaseback ζεσξνχληαη ηα εμήο: Απφθηεζε θεθαιαίνπ θίλεζεο θαη βειηίσζε ξεπζηφηεηαο. Βειηίσζε ηεο εηθφλαο ηνπ ηζνινγηζκνχ θαη ησλ νηθνλνκηθψλ δεηθηψλ. Αλαδηάξζξσζε ηεο νηθνλνκηθήο θαηάζηαζεο ηνπ κηζζσηή. Φνξνινγηθέο ειαθξχλζεηο (ζπλήζσο δελ πθίζηαηαη ππνρξέσζε θαηαβνιήο θφξνπ κεηαβίβαζεο, νχηε θφξνπ ηπρφλ ππεξαμίαο). Γπλαηφηεηα πξνζαξκνγήο ησλ κηζζσκάησλ ζηηο ηακεηαθέο ξνέο ηεο επηρείξεζεο. Σν Sale & Leaseback ην ζπλαληάκε ζπρλά ζε αθίλεηα. Απηφ γίλεηαη ζηε πεξίπησζε πνπ κία θεξδνθφξα εηαηξία έρεη ζηελ θαηνρή ηεο αθίλεηα απνζβεζκέλα ή ζε πνιχ κηθξή αμία ζε ζρέζε κε ηελ ηξέρνπζα εκπνξηθή ηνπο αμία (είηε κε βάξε είηε ειεχζεξα). Σφηε κπνξεί λα ρξεζηκνπνηήζεη ην Sale & Leaseback πξνθεηκέλνπ λα αληιήζεη ξεπζηφηεηα απφ ην πάγην ελεξγεηηθφ ηνπο εθκεηαιιεπφκελε ηελ ππεξαμία ηνπο, ή λα αλαδηαξζξψζεη ην ρξένο ηεο, ή αθφκε θαη λα απνθηήζεη θεθάιαην θίλεζεο κνληκφηεξνπ ραξαθηήξα. Με ην Sale & Leaseback νη εηαηξείεο έρνπλ ηε δπλαηφηεηα λα

Ζ ΥΡΖΜΑΣΟΓΟΣΗΚΖ ΜΗΘΧΖ ΣΖ ΜΔΓΓΔΝΖ ΣΖ ΟΗΚΟΜΗΚΖ ΚΡΗΖ 12 αμηνπνηήζνπλ ην αθίλεηφ ηνπο ρσξίο λα ράζνπλ ηε ρξήζε ηνπ κέρξη ην ηέινο ηεο ζχκβαζεο, νπφηε θαη απηφ ζα επαλέιζεη ζηελ θπξηφηεηά ηνπο (Καινχκελνο 2009, Μαλσιηηζάθε 2011). III) Υρημαηοδοηική Μίζθωζη Ακινήηων (Real Estate Leasing) Σν ζεζκηθφ πιαίζην φπσο δηακνξθψζεθε απφ ην Ν.2367/95, είρε θαηαζηήζεη αλελεξγφ ην Leasing αθηλήησλ ιφγσ λνκηθψλ θαη θνξνινγηθψλ παξαιείςεσλ. Σα ηειεπηαία ρξφληα φκσο, ρξεζηκνπνηείηαη νινέλα θαη πεξηζζφηεξν πξνζθέξνληαο πνιιά πιενλεθηήκαηα θαη σθέιεηεο ζηνπο ρξήζηεο ηνπ. Ζ ρξεκαηνδνηηθή κίζζσζε αθηλήησλ πξνζθέξεη ηε δπλαηφηεηα ζηνπο επαγγεικαηίεο θαη ζηηο επηρεηξήζεηο λα απνθηήζνπλ ηδηφθηεηε επαγγεικαηηθή ζηέγε, κε φια ηα θνξνινγηθά θαη επηρεηξεκαηηθά πιενλεθηήκαηα πνπ απνξξένπλ απφ ηε ρξήζε ηεο 3 (Γεσξγηάδεο 1998, Βαζηιαθάθεο 2009). Αθίλεηα πνπ κπνξνχλ λα ρξεκαηνδνηεζνχλ κέζσ Leasing είλαη γξαθεία, κεκνλσκέλα ή ζπγθξνηήκαηα γξαθείσλ, θαηαζηήκαηα, πνιπθαηαζηήκαηα, ζνππεξκάξθεη, απνζήθεο, βηνκεραλνζηάζηα, ζηαζκνί απηνθηλήησλ, μελνδνρεία, πξαηήξηα βελδίλεο, θέληξα δηαζθεδάζεσο, θηλεκαηνγξάθνη, ζέαηξα, εθπαηδεπηήξηα, ηαηξεία, θαξκαθεία θαη γεληθά θάζε ρψξνο πνπ εμππεξεηεί επαγγεικαηηθέο αλάγθεο ηνπ κηζζσηή. Ζ ρξεκαηνδνηηθή κίζζσζε αθηλήησλ απνηειεί καθξνρξφλην ρξεκαηνδνηηθφ εξγαιείν ζηα ρέξηα ησλ επηρεηξήζεσλ κε ειάρηζηε δηάξθεηα ηα 10 έηε, ελψ κπνξεί λα θηάζεη ζε νξηζκέλεο πεξηπηψζεηο σο θαη ηα 25 έηε. Δάλ κία επηρείξεζε επηιέμεη ην Leasing πξνθεηκέλνπ λα απνθηήζεη έλα αθίλεην, πξέπεη λα έξζεη ζε ζπλελλφεζε κε ηελ εηαηξία Leasing, ε νπνία ζηε ζπλέρεηα αλαιακβάλεη λα θαηαζθεπάζεη ή λα αγνξάζεη ην ζπγθεθξηκέλν αθίλεην θαη λα ην εθκηζζψζεη ζηνλ ελδηαθεξφκελν κε πξνζπκθσλεκέλνπο φξνπο. Οη φξνη απηνί πξέπεη λα θαιχπηνπλ ηελ δηάξθεηα, ην χςνο θαη ηνλ ηξφπν θαηαβνιήο ησλ κηζζσκάησλ (κεληαίσο ή ηξηκεληαίσο). Σα κηζζψκαηα απηά δελ είλαη ηίπνηε άιιν απφ ηνθνρξενιπηηθέο δφζεηο νη νπνίεο έρνπλ ππνινγηζηεί βάζεη ελφο νλνκαζηηθνχ επηηνθίνπ. πλήζσο ην επηηφθην απηφ δηακνξθψλεηαη ηξεηο έσο ηέζζεξηο πνζνζηηαίεο κνλάδεο πςειφηεξα απφ ην επηηφθην ηεο ηξαπεδηθήο αγνξάο Όηαλ 3 http://www.e-unico.gr/index.php?option=com_content&view=article&id=77:-leasing-&catid=51:2009-02-18-18-01-25&itemid=74

Ζ ΥΡΖΜΑΣΟΓΟΣΗΚΖ ΜΗΘΧΖ ΣΖ ΜΔΓΓΔΝΖ ΣΖ ΟΗΚΟΜΗΚΖ ΚΡΗΖ 13 ιήμεη ε ζχκβαζε ρξεκαηνδνηηθήο κίζζσζεο, ν κηζζσηήο έρεη δηθαίσκα εμαγνξάο ηνπ αθηλήηνπ ζε ζπκβνιηθή ηηκή πνπ έρεη πξνθαζνξηζηεί απφ ην ζπκβφιαην ηεο κίζζσζεο ρσξίο λα θαηαβάιεη θφξν κεηαβίβαζεο θαη απηφ γηαηί ν θφξνο κεηαβίβαζεο θαηαβάιιεηαη κφλν ζηελ αξρή θαηά ηελ αγνξά ηνπ αθηλήηνπ απφ ηελ εηαηξεία Leasing θαη ελζσκαηψλεηαη καδί κε φια η άιια έμνδα (ζπκβνιαηνγξαθηθά, ππνζεθνθπιαθείν, δηθεγνξηθά, θιπ). Έλα απφ ηα βαζηθφηεξα ραξαθηεξηζηηθά ηνπ Leasing αθηλήησλ είλαη φηη ην αθίλεην θαιχπηεη απνθιεηζηηθά θαη κφλν επαγγεικαηηθέο αλάγθεο ηνπ κηζζσηή, εμαηξείηαη επνκέλσο ε θαηνηθία δελ γίλνληαη ζπκβάζεηο ζε κεκνλσκέλα νηθφπεδα παξά κφλν ζην κέξνο ηνπ νηθνπέδνπ πνπ κε βάζε ηνλ ζπληειεζηή δφκεζεο αληηζηνηρεί ζην θηίξην έηζη ψζηε θηίξην θαη νηθφπεδν λα ζπλαπνηεινχλ ην αληηθείκελν Leasing. (Μαλσιηηζάθε 2011, Γεσξγηάδεο 1998, Βαζηιαθάθεο 2009). Σέινο, πξφγξακκα πνπ πξνζπαζεί λα «μεκπινθάξεη» ηελ παξαπαίνπζα αγνξά αθηλήησλ ήξζε θαη ζηελ Διιάδα. Πξφθεηηαη γηα έλα ηδηφηππν Leasing θαηνηθηψλ, ρσξίο φκσο λα νξίδεηαη θάπνην κίζζσκα, αιιά ην ελνίθην πνπ ζα πιήξσλε θάπνηνο γηα λα κείλεη ζε έλα ζπίηη ην ρξεζηκνπνηεί γηα ηελ απνπιεξσκή ηνπ αθηλήηνπ (Δθεκεξίδα Real Estate, 2012). IV) Διαζσνοριακή Μίζθωζη (Cross border Leasing) Πξαθηηθά ν πξνο κίζζσζε εμνπιηζκφο αγνξάδεηαη απφ ηελ εηαηξεία Leasing ηνπ εμσηεξηθνχ, κηζζψλεηαη ζε ειιεληθή εηαηξεία Leasing, ε νπνία ζηε ζπλέρεηα ηνλ κηζζψλεη ζε εγθαηεζηεκέλν ζηελ Διιάδα κηζζσηή. Σν δηεζλέο Leasing έρεη αλαπηπρζεί δπλακηθά ηα ηειεπηαία ρξφληα. εκαληηθή ψζεζε ζηε κνξθή απηή έρεη δψζεη ε απειεπζέξσζε ηεο θπθινθνξίαο ησλ πξντφλησλ θαη ηξαπεδηθψλ ππεξεζηψλ, ζηα πιαίζηα ηεο εληαίαο θνηλνηηθήο αγνξάο (Βαζηιαθάθεο, 2009). V) σμμεηοτική Υρημαηοδοηική Μίζθωζη (Leveraged Leasing) Ζ ζπκκεηνρηθή ρξεκαηνδνηηθή κίζζσζε ρξεζηκνπνηείηαη ζπλήζσο φηαλ πξφθεηηαη γηα κεγάιεο αμίαο παγίσλ ζηνηρείσλ. ηε κνξθή απηή ηεο ρξεκαηνδνηηθήο κίζζσζεο νη ζπκβαιιφκελνη είλαη ηέζζεξηο. Ζ εηαηξεία ρξεκαηνδνηηθήο κίζζσζεο (εθκηζζσηήο), ν

Ζ ΥΡΖΜΑΣΟΓΟΣΗΚΖ ΜΗΘΧΖ ΣΖ ΜΔΓΓΔΝΖ ΣΖ ΟΗΚΟΜΗΚΖ ΚΡΗΖ 14 κηζζσηήο, ν πξνκεζεπηήο ηνπ αθηλήηνπ θαη ν πηζηνδφηεο. ηελ πεξίπησζε απηή ε ζχκβαζε ιεηηνπξγεί σο εμήο: Ο εθκηζζσηήο αγνξάδεη απφ ηνλ πξνκεζεπηή (ή ζπκβάιιεηαη κε ζχκβαζε έξγνπ κε ηνλ εξγνιάβν-πξνκεζεπηή πνπ ζα θαηαζθεπάζεη) ην αθίλεην θαηαβάιινληαο κέξνο κφλν ηνπ ηηκήκαηνο, πνπ ζπλήζσο δελ ππεξβαίλεη ην 40%. Σν ππφινηπν ηνπ ηηκήκαηνο θαιχπηεηαη κε καθξνπξφζεζκν δαλεηζκφ απφ ηξάπεδεο (πηζηνδφηε), νη νπνίεο φκσο δέρνληαη λα ηθαλνπνηεζνχλ απνθιεηζηηθά απφ ηα κηζζψκαηα θαη ζε πεξίπησζε αδπλακίαο ηνπ κηζζσηή απφ ηελ εθπνίεζε ηνπ κηζζίνπ, ρσξίο επνκέλσο λα δηθαηνχληαη λα ζηξαθνχλ θαηά ηνπ εθκηζζσηή. Ο εθκηζζσηήο δελ έρεη ηελ ππνρξέσζε λα εμνθιήζεη ην δάλεην ζηε πεξίπησζε αθεξεγγπφηεηαο ηνπ κηζζσηή (Γεσξγηάδεο 1998, Παπαδφπνπινο 2007). VI) Υρημαηοδοηική Μίζθωζη ηοσ Πωληηή (Ventor Leasing) Απηφ ην είδνο ρξεκαηνδφηεζεο πξνυπνζέηεη κηα κνξθή ζπλεξγαζίαο κεηαμχ κηαο εηαηξείαο Leasing θαη ελφο πξνκεζεπηνχ. Ο πξνκεζεπηήο πιεξψλεηαη ηνηο κεηξεηνίο απφ ηελ εηαηξεία, ελψ κπαίλεη ηξηηεγγπεηήο ησλ ζπκβάζεσλ πνπ ππνγξάθνληαη κεηαμχ ηεο εηαηξείαο ρξεκαηνδνηηθήο κίζζσζεο θαη ηνπ κηζζσηή. Ζ κνξθή απηή Leasing απεπζχλεηαη ζε πειάηεο πνπ δηαζέηνπλ πςειή πηζηνιεπηηθή ηθαλφηεηα (Καινχκελνο, 2009). VII) Πώληζη Μίζθωζη σπό όροσς (Conditional Sale Lease) Με απηήλ ηε κνξθή ρξεκαηνδνηηθήο κίζζσζεο επηηπγράλεηαη ε πψιεζε κέζσ κίζζσζεο ππφ φξνπο θαη ελψ ηππηθά αθνινπζείηαη. Σππηθά αθνινπζείηαη ε δηαδηθαζία θαη νη φξνη ηεο κίζζσζεο, ελψ ζηελ νπζία θαηαιήγεη ζηελ πψιεζε θαη εκκέζσο αλαγλσξίδνληαη νη φξνη ηεο πψιεζεο. Ζ κνξθή απηή πψιεζεο πξνσζείηαη, θαζφηη κέζσ απηήο επσθεινχληαη θαη ν πσιεηήο θαη ν εθκηζζσηήο απφ θνξνινγηθέο απαιιαγέο, επηδνηήζεηο, επηρνξεγήζεηο, δηεζλείο εθπηψζεηο, θιπ (Μαλσιηηζάθε, 2011). VIII) Μίζθωζη καηά παραγγελία (Custom Lease) Ζ κίζζσζε θαηά παξαγγειία εθαξκφδεηαη ζε εηδηθέο πεξηπηψζεηο θαη θπξίσο εηδηθέο αλάγθεο ηνπ κηζζσηή. Γηα παξάδεηγκα ηα κηζζψκαηα θαζνξίδνληαη ζχκθσλα κε ηηο

Ζ ΥΡΖΜΑΣΟΓΟΣΗΚΖ ΜΗΘΧΖ ΣΖ ΜΔΓΓΔΝΖ ΣΖ ΟΗΚΟΜΗΚΖ ΚΡΗΖ 15 δπλαηφηεηεο ηνπ κηζζσηή. Πνιιέο θνξέο κπνξεί λα ξπζκηζηεί ζχκθσλα κε ηηο επνρηθέο αλάγθεο ηνπ κηζζσηή, φηαλ απηφο αζρνιείηαη κε ηελ νηθνλνκηθή εθκεηάιιεπζε ελφο επνρηθνχ πξντφληνο (Παπαδνπνχινπ, 2008). IX) Ειδική μορθή μίζθωζης (Master Lease Line) Με απηήλ ηελ κνξθή επηηξέπεηαη ζηνλ κηζζσηή λα απνθηήζεη ηνλ εμνπιηζκφ ζηαδηαθά, ρσξίο λα είλαη ππνρξεσκέλνο λα δηαπξαγκαηεχεηαη λέν ζπκβφιαην γηα θάζε ζηάδην ηνπ εμνπιηζκνχ. Έηζη, ν κηζζσηήο ηνπο φξνπο θαη ηηο πξνυπνζέζεηο πνπ πξνβιέπνληαη γηα φιε ηε ζεηξά ησλ κεραλεκάησλ θαη γηα νιφθιεξε ηελ ρξνληθή πεξίνδν ηεο ζχκβαζεο. Παξφκνηα, επηηξέπεηαη ε κίζζσζε αγνξά θαηνηθίαο (Μαλσιηηζάθε, 2011). X) Μίζθωζη με μεζίηες (Lease Brockers) H κίζζσζε κε κεζίηεο πξφθεηηαη γηα ηε κνξθή Leasing πνπ γίλεηαη ζε ζπλεξγαζία κε ηνπο κεζίηεο. πληζηάηαη, πάλησο, ε απνθπγή κεζηηψλ, εθηφο εάλ πξφθεηηαη γηα πηζησηηθά ή ρξεκαηνδνηηθά ηδξχκαηα πνπ δελ έρνπλ ζπγαηξηθή εηαηξία Leasing ή Γηεχζπλζε Υξεκαηνδνηηθψλ Μηζζψζεσλ (Μαλσιηηζάθε, 2011). XI) Ειδικά ζτεδιαζμένο Leasing (Tailor-Made Leasing) ηελ πεξίπησζε απηή, κπνξεί λα ζρεδηαζηεί κε ηέηνην ηξφπν, είηε γηα λα ιχζεη δηαξζξσηηθά πξνβιήκαηα ηζνινγηζκνχ θαη ξεπζηφηεηαο (cash flows) ηεο ζπγθεθξηκέλεο επηρείξεζεο, είηε γηα λα πξνζθέξεη ρξεκαηννηθνλνκηθέο επθαηξίεο γηα εθκεηάιιεπζε. Μπνξεί επίζεο λα απνηειέζεη ην εξγαιείν ηεο πξφιεςεο ηεο ηερλνινγηθήο απαμίσζεο εμνπιηζκνχ, ζπλδπάδνληαο ηε ρξεκαηνδφηεζε κε ππεξεζίεο αλαλέσζεο ηνπο, κέζσ ζπλεξγηψλ ηεο εηαηξίαο Leasing κε πξνκεζεπηέο (Παπαδνπνχινπ, 2008). XII) Διεθνείς μιζθώζεις (Off-Shore Leases) Οη δηεζλείο κηζζψζεηο επεθηείλνληαη πέξα απφ ηα γεσγξαθηθά φξηα κηαο ρψξαο. Οη πιεξσκέο γίλνληαη ζε μέλν ζπλάιιαγκα θαη κπνξεί λα ρξεζηκνπνηεζνχλ θαη νη δχν

Ζ ΥΡΖΜΑΣΟΓΟΣΗΚΖ ΜΗΘΧΖ ΣΖ ΜΔΓΓΔΝΖ ΣΖ ΟΗΚΟΜΗΚΖ ΚΡΗΖ 16 κνξθέο ρξεκαηνδνηηθήο κίζζσζεο (άκεζε κίζζσζε) θαη (πψιεζε- κίζζσζε ππφ φξνπο). Απεπζχλεηαη θπξίσο ζε κεγάιεο βηνκεραληθέο επηρεηξήζεηο, πνπ ρξεηάδνληαη θεθαιαηνπρηθφ εμνπιηζκφ απφ ηελ αιινδαπή (Μαλσιηηζάθε, 2011). XIII) Μίζθωζη με Παροτή Τπηρεζιών (Service Leasing) Αθνξά ηε κίζζσζε πνπ ζπλδπάδεηαη κε παξνρή ππεξεζηψλ, φπσο ε ζπληήξεζε ηνπ εμνπιηζκνχ, ε εθπαίδεπζε ηνπ πξνζσπηθνχ, θιπ (Μαλσιηηζάθε, 2011). XIV) Μίζθωζη διακοπών ή Υρονομεριζηική μίζθωζη (Time Sharing) Γίθηπα εηαηξηψλ ζε πνιιέο ρψξεο πνπ κεζνιαβνχλ ζε αληαιιαγέο ρξήζεο ηδηφθηεησλ θαηνηθηψλ γηα δηαθνπέο εθείλσλ πνπ ζπκκεηέρνπλ ζην παθέην απηφ Μίζζσζεο. Δλαιιαθηηθφο ηξφπνο είλαη ε Μίζζσζε θαηνηθηψλ πνπ έρνπλ αγνξαζηεί ζε δηάθνξεο ρψξεο θαη αλήθνπλ ζε εηαηξίεο, έλαληη νξηζκέλνπ κηζζψκαηνο θαη κε ηα ζπλήζε δηθαηψκαηα ησλ ρξεκαηνδνηηθψλ κηζζψζεσλ (Μαλσιηηζάθε, 2011). XV) Κοινοπρακηική μίζθωζη (Syndicated Leasing) ηε κνξθή απηή, ιφγσ ηεο κεγάιεο αμίαο ησλ αληηθεηκέλσλ πνπ κηζζψλνληαη, ππάξρεη απφ θνηλνχ ζπλεξγαζία εηαηξηψλ Leasing δηφηη ην αίηεκα γηα κίζζσζε δελ κπνξεί λα θαιπθζεί απφ κία εηαηξία Leasing. XVI) Φορολογική τρημαηοδοηική μίζθωζη (Tax Base Leasing) Ζ θνξνινγηθή ρξεκαηνδνηηθή κίζζσζε πξνζθέξεη ηελ επθαηξία ζε επηρεηξήζεηο, νη νπνίεο δελ πξνβιέπεηαη λα έρνπλ θνξνινγεηέα θέξδε, λα απνθηήζνπλ λέα πεξηνπζηαθά ζηνηρεία απαξαίηεηα γηα ηελ παξαγσγηθή ηνπο δηαδηθαζία, εθρσξψληαο ηηο θνξνινγηθέο ηνπο σθέιεηεο ζηνλ εθκηζζσηή. Γηα παξάδεηγκα ν εθκηζζσηήο Α είλαη κηα επηρείξεζε πνπ πξαγκαηνπνηεί ζεκαληηθά θέξδε θαη έρεη θνξνινγηθφ ζπληειεζηή 46%. Ζ επηρείξεζε Β ρξεηάδεηαη θαηλνχξην εμνπιηζκφ αμίαο 2 εθαηνκκπξίσλ δνιαξίσλ, πξνθεηκέλνπ λα απηνκαηνπνηήζεη ηελ παξαγσγηθή ηεο δηαδηθαζία. Ζ επηρείξεζε Β δελ πξνβιέπεηαη λα έρεη ζεκαληηθφ θνξνινγεηέν εηζφδεκα ηα επφκελα δχν ρξφληα θη έηζη, αλ δαλεηζηεί γηα λα αγνξάζεη ηνλ εμνπιηζκφ, ηα ρξεκαηνπηζησηηθά έμνδα δελ ζα

Ζ ΥΡΖΜΑΣΟΓΟΣΗΚΖ ΜΗΘΧΖ ΣΖ ΜΔΓΓΔΝΖ ΣΖ ΟΗΚΟΜΗΚΖ ΚΡΗΖ 17 θαιπθζνχλ απφ ηα έζνδα ηεο. Ο Α επραξίζησο αλαιακβάλεη λα αγνξάζεη ηνλ εμνπιηζκφ θαη λα ηνλ κηζζψζεη ζηελ επηρείξεζε Β, έλαληη ελφο ινγηθνχ κηζζψκαηνο, πξνθεηκέλνπ λα εθκεηαιιεπηεί ηηο ζεκαληηθέο θνξνινγηθέο σθέιεηεο. Οη σθέιεηεο απηέο (tax shield) πεξηιακβάλνπλ ηελ έθπησζε επέλδπζεο -10 % επί ησλ 2 εθαηνκ. Γνιαξίσλ - θαη ηηο απνζβέζεηο ηνπ κηζζίνπ. Γεληθά, ζε απηέο ηηο πεξηπηψζεηο, νη φξνη ηεο ζχκβαζεο δηαπηζηψλνληαη κεηά απφ πξνζεθηηθή κειέηε ηεο θνξνινγηθήο λνκνζεζίαο θαη έρνπλ ζηφρν λα κεγηζηνπνηήζνπλ ηηο σθέιεηεο απφ ην θνξνινγηθφ ζχζηεκα. Οη πεξηζζφηεξεο ζπκβάζεηο ρξεκαηνδνηηθήο κίζζσζεο πνπ ζπλάπηνληαη ζηηο Ζ.Π.Α. είλαη απηνχ ηνπ είδνπο (Παπαδνπνχινπ 2008, Αξηίθεο 2002). 1.2.1. Ζ ΑΓΟΡΑ ΑΚΗΝΖΣΧΝ ΣΖΝ ΔΛΛΑΓΑ ηα πιαίζηα ηεο κειέηεο ηεο ρξεκαηνδνηηθήο κίζζσζεο κε ηελ νπηηθή ηεο ρξεκαηνδφηεζεο αθηλήησλ είλαη ζεκαληηθφ λα γίλεη κηα επηζθφπεζε ηεο αγνξάο αθηλήησλ ζηελ Διιάδα αιιά θαη ησλ επηκέξνπο παξαγφλησλ πνπ δηακνξθψλνπλ ηεο ζπλζήθεο ηεο πξνζθνξάο θαη δήηεζεο. Δίλαη εχινγν φηη ε απμεκέλε θηλεηηθφηεηα ζηελ αγνξά αθηλήησλ θηλεηνπνηεί κε ηε ζεηξά ηεο ηελ αγνξά «ρξεκαηνδφηεζεο αθηλήησλ». Άκεζε ζπλέπεηα ηεο εμέιημεο ηεο αγνξάο αθηλήησλ, είλαη ε αληίζηνηρε πξνζθνξά «ρξεκαηννηθνλνκηθψλ πξντφλησλ» απφ ηνπο ηξαπεδηθνχο νκίινπο θαη ηηο εηαηξίεο ρξεκαηνδνηηθήο κίζζσζεο, ε δηακφξθσζε ησλ επηηνθίσλ, αιιά θαη ησλ ζπλζεθψλ αληαγσληζκνχ. Ζ ειιεληθή αγνξά αθηλήησλ έρεη παξνληηθά ηελ κνξθή κηαο αγνξάο δπν ηαρπηήησλ. Απφ ηελ κηα είλαη ε πεξηζζφηεξν εχξσζηε απφ πνηέ αγνξά εκπνξηθψλ θέληξσλ, γξαθείσλ θαη γεληθφηεξα εκπνξηθψλ ρψξσλ θαη απφ ηελ άιιε ε αγνξά θαηνηθίαο, ε δξαζηεξηφηεηα ζηελ νπνία απφ ηελ αξρή ηνπ 2006 θαίλεηαη λα ππνρσξεί ζσξεπηηθά θάησ απφ ην βάξνο ησλ επηηνθίσλ θαη νξηζκέλσλ άιισλ παξαγφλησλ. Κάησ απφ πνηθίιεο επηδξάζεηο ε ειιεληθή αγνξά αθηλήησλ θαίλεηαη λα αιιάδεη ζηαδηαθά κνξθή.

Ζ ΥΡΖΜΑΣΟΓΟΣΗΚΖ ΜΗΘΧΖ ΣΖ ΜΔΓΓΔΝΖ ΣΖ ΟΗΚΟΜΗΚΖ ΚΡΗΖ 18 Έλαο απφ ηνπο θαηαιχηεο απηήο ηεο αιιαγήο είλαη νη εηαηξίεο επελδχζεσλ αθίλεηεο πεξηνπζίαο (ΑΔΔΑΠ). Δπηπιένλ, ε δηαηήξεζε ηεο πςειήο δήηεζεο γηα θηήξηα γξαθείσλ αιιά θαη κεγάια εκπνξηθά αθίλεηα ζε ζπλδπαζκφ κε ηελ είζνδν ζηελ ειιεληθή αγνξά πιεζψξαο νκίισλ ιηαληθνχ εκπνξίνπ ηνπ εμσηεξηθνχ θαη ηηο ζεκαληηθέο αιιαγέο ζηνλ ζπγθνηλσληαθφ ράξηε ηεο Αηηηθήο, δηακνξθψλνπλ έλα λέν θαη πξσηφγλσξν ηνπίν γηα ηα δεδνκέλα ηεο εζσηεξηθήο αγνξάο αθηλήησλ (νινκήηξνπ, 2007). Ανώνσμες Εηαιρίες Επενδύζεων Ακίνηηης Περιοσζίας (ΑΕΕΑΠ). Ζ πξφζθαηε αιιαγή ηνπ λνκηθνχ πιαηζίνπ γηα ηηο εηαηξίεο επελδχζεσλ ζε αθίλεηα αλακέλεηαη λα εληζρχζεη ηελ εχξπζκε ιεηηνπξγία θαη ηελ θηλεηηθφηεηα ηνπο θαη λα νδεγήζεη ζηελ ίδξπζε πεξηζζνηέξσλ ηέηνησλ ζρεκάησλ. Πην αλαιπηηθά, ην λέν λνκνζεηηθφ πιαίζην πξνβιέπεη ηελ ρξεζηκνπνίεζε κφριεπζεο ζε κεγαιχηεξν πνζνζηφ (απφ 25% ζε 50% ηεο αμίαο ηνπ ελεξγεηηθνχ ηνπο), αιιά θπξίσο αθαηξεί έλα πιήζνο «παξαδνζηαθψλ» θνξνινγηθψλ βαξψλ απφ ηηο ΑΔΔΑΠ, κε ηηο θνξνινγηθέο ηνπο ππνρξεψζεηο λα αλέξρνληαη κφλν ζην 0,3% ηνπ ελεξγεηηθνχ ηνπο. Δπηπιένλ, ν λένο λφκνο απμάλεη ηελ επειημία ησλ ΑΔΔΑΠ δηεπξχλνληαο ηνλ αξηζκφ ησλ επελδπηηθψλ επηινγψλ ηνπο, αθνχ ζε απηέο πξνζηίζεληαη θαη νη επελδχζεηο ζε κεηνρέο εηαηξηψλ πνπ έρνπλ σο αληηθείκελν δξαζηεξηνπνίεζεο ηελ επέλδπζε ζε αθίλεηα(ζε πνζνζηφ 90%), φπσο θαη νη απαηηήζεηο γηα απφθηεζε αθηλήησλ βάζεη πξνζπκθψλσλ. Ζ πνξεία ησλ ΑΔΔΑΠ ζηηο αγνξέο ηνπ εμσηεξηθνχ δείρλεη φηη ζηελ ζπληξηπηηθή πιεηνλφηεηα ησλ πεξηπηψζεσλ ηα ελ ιφγσ επελδπηηθά ζρήκαηα θαηαγξάθνπλ ζεκαληηθέο ππεξαμίεο ζηηο επελδχζεηο πνπ πξαγκαηνπνηνχλ. ηνηρεία δείρλνπλ φηη ηα ηειεπηαία ρξφληα ε κεξίδα ηνπ ιένληνο ησλ επελδχζεσλ ζε αθίλεηα (κεηξνχκελε ζε φξνπο αμίαο) πξαγκαηνπνηείηαη κέζα απφ ηηο ΑΔΔΑΠ. Μηα καηηά ζηνλ παγθφζκην ράξηε ηεο θαηαλνκήο ησλ ΑΔΔΑΠ απνθαιχπηεη φηη ε Βφξεηνο Ακεξηθή δείρλεη ηνλ δξφκν ζηνλ ππφινηπν θφζκν, θαηέρνληαο ην 61,235% ησλ εηαηξηψλ επελδχζεσλ ζε

Ζ ΥΡΖΜΑΣΟΓΟΣΗΚΖ ΜΗΘΧΖ ΣΖ ΜΔΓΓΔΝΖ ΣΖ ΟΗΚΟΜΗΚΖ ΚΡΗΖ 19 αθίλεηα κε ηελ Απζηξαιία λα αθνινπζεί κε 14,83%, ηελ Δπξψπε κε 12% θαη ηέινο, ηελ Αζία κε ην 11,86%. ηελ Γαιιία δξαζηεξηνπνηείηαη ην 7,51% ησλ επξσπατθψλ ΑΔΔΑΠ, ζηελ Οιιαλδία ην 3,18%, ελψ ζηελ Διιάδα κφιηο ην 0,12%, κε ηνλ ζεζκφ φκσο λα πξαγκαηνπνηεί γνξγά βήκαηα αλάπηπμεο ζε παλεπξσπατθφ επίπεδν. Όζνλ αθνξά ζην ζεζκηθφ πιαίζην ζην εμσηεξηθφ ζηηο πεξηζζφηεξεο πξνεγκέλεο ζηνλ ζεζκφ ρψξεο (Απζηξαιία, ΖΠΑ, Καλαδάο) επηηξέπεηαη ν δαλεηζκφο ρσξίο φξηα, ελψ ζε αξθεηέο αθφκα ρψξεο, ε ρξήζε κφριεπζεο επηηξέπεηαη ζε πνζνζηφ πνπ ππεξβαίλεη ην αληίζηνηρν πνπ επηηξέπεηαη απφ ηελ ειιεληθή λνκνζεζία. Απηή ηελ ζηηγκή ζηελ ειιεληθή αγνξά ιεηηνπξγνχλ δχν ηέηνηα ζρήκαηα, ε Eurobank Properties θαη ε Piraeus REIC. Σν ραξηνθπιάθην ηεο Piraeus REIC ζηηο 30/06/06 απνηειείηαη απφ 29 αθίλεηα, αμίαο 101 εθαη. Δπξψ θαη 13 εθαη. Δπξψ ζε κεηξεηά ή ηζνδχλακα κεηξεηψλ. Σν εηζφδεκα απφ ηα ελνηθηαζηήξηα ησλ αθηλήησλ κεηαθξάδεηαη ζε εηήζηα απφδνζε ηεο ηάμεο ηνπ 6,7% γηα ην 2005. Ζ αμία ηνπ ραξηνθπιαθίνπ ηεο Eurobank Properties ππνινγηδφηαλ ζε 341 εθαη. Δπξψ ζηηο 31/12/2006 θαη ην ραξηνθπιάθην πεξηειάκβαλε 17 θηίξηα γξαθείσλ, ε εηήζηα απφδνζε ησλ νπνίσλ ππνινγίδεηαη ζε 7,2%, 14 εκπνξηθά αθίλεηα ε απφδνζε ησλ νπνίσλ αλήιζε ζην 6,7% θαη ηέινο, 4 αθίλεηα γηα logistics ή άιιεο ρξήζεηο κε απφδνζε πνπ ππνινγίδεηαη ζην 8,4%. Ζ επφκελε θίλεζε ζην πεδίν ησλ ΑΔΔΑΠ πξαγκαηνπνηήζεθε απφ ηνλ ζπλήζε χπνπην ησλ ηειεπηαίσλ κελψλ, ηελ Marfin Investment Group ε νπνία απέθηεζε ην 50% ηεο Αηηηθά Αθίλεηα, έλαληη ηηκήκαηνο 26 εθαη. Δπξψ ην νπνίν θαηαβιήζεθε κέζσ αχμεζεο κεηνρηθνχ θεθαιαίνπ, κε δεισκέλν ζθνπφ, ε εηαηξία λα κεηαηξαπεί ζε ΑΔΔΑΠ θαη λα εηζαρζεί ζην ΥΑ κε ζηφρν ηελ άληιεζε θεθαιαίσλ πνπ ππεξβαίλνπλ ηα 100 εθαη. Δπξψ. Ζ επφκελε κεγάιε θίλεζε ζηνλ ρψξν αλακέλεηαη λα είλαη απφ ηελ Δζληθή Σξάπεδα ελψ θαη αξθεηέο εηαηξίεο ηνπ δεκνζίνπ (π.ρ. LΔΖ), νη νπνίεο δηαζέηνπλ ηδηαίηεξα εληππσζηαθά ραξηνθπιάθηα αθηλήησλ ηα νπνία κέρξη ηψξα αμηνπνηήζεθαλ ζε ειάρηζην

Ζ ΥΡΖΜΑΣΟΓΟΣΗΚΖ ΜΗΘΧΖ ΣΖ ΜΔΓΓΔΝΖ ΣΖ ΟΗΚΟΜΗΚΖ ΚΡΗΖ 20 βαζκφ, ελ κέξεη θαη ιφγσ ησλ ζεζκηθψλ πεξηνξηζκψλ. πλνιηθά, βιέπνπκε ηνλ ζεζκφ λα κπαίλεη ζε κηα πην ψξηκε πεξίνδν κεηά ηηο αλαγλσξηζηηθέο θηλήζεηο ησλ ηξαπεδηθψλ νκίισλ, νη νπνίνη ζε ζπλδπαζκφ κε ηελ αιιαγή ηνπ ζεζκηθνχ πιαηζίνπ πξνεηνίκαζαλ ην έδαθνο γηα πην νπζηαζηηθέο θηλήζεηο ζηνλ ρψξν. Ζ λέα πεξίνδνο ραξαθηεξίδεηαη απφ ηα ζρέδηα πνιιψλ νκίισλ, πέξαλ ησλ ηξαπεδηθψλ, κε ζεκαληηθή αθίλεηε πεξηνπζία γηα βέιηηζηε αμηνπνίεζε απηήο κέζσ ηνπ ζεζκνχ ησλ ΑΔΔΑΠ. Ο ζεζκφο ησλ ΑΔΔΑΠ. παξνπζηάδεη αμηφινγα πεξηζψξηα αλάπηπμεο ζηελ Διιάδα αθελφο ιφγσ ηεο πζηέξεζεο πνπ παξνπζηάδεη ε ρψξα καο ζηελ αλάπηπμε ηνπ ζεζκνχ ζπγθξηλφκελε κε ηηο ππφινηπεο ρψξεο ηεο E.E. θαη αθεηέξνπ ιφγσ ηνπ λένπ λνκηθνχ πιαηζίνπ ην νπνίν άξεη ζεκαληηθά ζεζκηθά εκπφδηα γηα ηελ εχξπζκε ιεηηνπξγία ηνπ ζεζκνχ. Δπηπιένλ, ε καθξά παξάδνζε πνπ έρνπλ νη Έιιελεο ζηηο επελδχζεηο αθηλήησλ, επλνεί ηνλ ζεζκφ θαη απηφο κε ηελ ζεηξά ηνπ, ηνπο επελδπηέο νη νπνίνη κπνξνχλ λα επελδχζνπλ κε έκκεζν ηξφπν ζε αθίλεηα κε πνιχ κηθξφηεξν απαηηνχκελν αξρηθφ θεθάιαην θαη κε πνιχ κηθξφηεξν επίπεδν θηλδχλνπ απ' φηη νη κεκνλσκέλεο επελδχζεηο ζε αθίλεηα. Σέινο, ε χπαξμε κεγάισλ ραξηνθπιαθίσλ αθηλήησλ, φπσο απφ νξηζκέλεο εηαηξίεο ηνπ δεκνζίνπ, θαζψο πξναλαθέξζεθε, αιιά θαη απφ άιινπο θνξείο αλακέλεηαη λα δψζεη ζεκαληηθή ψζεζε ζηνλ ζεζκφ (Νηθνιάνπ, 2010). Αγορά Εμπορικών Ακινήηων και κηιρίων γραθείων. Ζ αγνξά εκπνξηθψλ αθηλήησλ δηαλχεη κηα πεξίνδν ηδηαίηεξεο άλζεζεο κε ηνλ αξηζκφ ησλ αθηλήησλ ππφ αλάπηπμε θαη ησλ ζθνπνχκελσλ αλαπηχμεσλ λα βξίζθεηαη ζε πξσηφγλσξα, γηα ηα δεδνκέλα ηεο εζσηεξηθήο αγνξάο, επίπεδα. Οη δπν ππνθαηεγνξίεο ηεο αγνξάο εκπνξηθψλ αθηλήησλ πνπ παξνπζηάδνπλ ηελ κεγαιχηεξε θηλεηηθφηεηα είλαη ηα εκπνξηθά θέληξα (malls) θαη ηα κεγάια εκπνξηθά αθίλεηα πνπ πξνηηκνχληαη απφ ηνπο εθπησηηθνχο νκίινπο ηνπ εμσηεξηθνχ γηα ηελ αλάπηπμε ησλ δξαζηεξηνηήησλ ηνπο. Σα κεγάια εκπνξηθά θέληξα είλαη κηα θαηεγνξία εκπνξηθψλ αλαπηχμεσλ πνπ κεηξνχλ αξθεηά ρξφληα παξνπζίαο ζηηο ρψξεο ηνπ εμσηεξηθνχ, αιιά είλαη έλα λέν concept γηα ηνλ έιιελα θαηαλαισηή. Αλ θξίλνπκε φκσο απφ ηελ επηζθεςηκφηεηα πνπ θαηαγξάθεηαη ζηα ήδε ππάξρνληα εκπνξηθά θέληξα, νη θαηαλαισηέο «αγθάιηαζαλ» απηή ηε λέα γηα ηελ ειιεληθή πξαγκαηηθφηεηα ηδέα θαη έπεηαη ζπλέρεηα θαζψο φινη νη κεγάινη

Ζ ΥΡΖΜΑΣΟΓΟΣΗΚΖ ΜΗΘΧΖ ΣΖ ΜΔΓΓΔΝΖ ΣΖ ΟΗΚΟΜΗΚΖ ΚΡΗΖ 21 developers ηνπ ρψξνπ έρνπλ αλαθνηλψζεη ζρέδηα γηα ηελ θαηαζθεπή πιεζψξαο ηέηνησλ θαηαζθεπψλ. Άιιε κηα ζαθήο έλδεημε γηα ηα κεγάια πεξηζψξηα αλάπηπμεο ησλ εκπνξηθψλ θέληξσλ ζηελ Διιάδα είλαη ην γεγνλφο φηη ε ρψξα βξίζθεηαη ζηηο ηειεπηαίεο ζέζεηο παλεπξσπατθά φζνλ αθνξά ζηα η.κ. εκπνξηθψλ θέληξσλ αλά 1000 θαηνίθνπο θαη πζηεξεί ζεκαληηθά ζε ζρέζε κε ηηο ρψξεο ηεο δπηηθήο Δπξψπεο. Αθφκε, νη απνδφζεηο ησλ επελδχζεσλ ζε εκπνξηθά αθίλεηα, ηδηαίηεξα ηεο θαηεγνξίαο ζηελ νπνία ππάγνληαη ηα εκπνξηθά θέληξα, είλαη ζηελ Αζήλα πςειφηεξεο απ' φηη ζηηο ππφινηπεο δπηηθνεπξσπατθέο πξσηεχνπζεο, κε κηα κειέηε ηεο Morgan Stanley λα ηελ ππνινγίδεη ζην 6,7% ελψ ε κέζε απφδνζε ησλ ππνινίπσλ 9 πξσηεπνπζψλ ρσξψλ ησλ 15 ηεο Δ.Δ. πνπ πεξηιακβάλνληαη ζηελ κειέηε λα ππνινγίδεηαη ζην 5,17%. Σέινο, κηα κεγάιε δπλεηηθή αγνξά γηα ηνπο νκίινπο πνπ δξαζηεξηνπνηνχληαη ζηελ αλάπηπμε εκπνξηθψλ θέληξσλ είλαη νη νιπκπηαθέο εγθαηαζηάζεηο, νη νπνίεο πξνζθέξνληαη κε θάπνηεο εξγαζίεο κεηαηξνπήο θαη αλαθαηαζθεπήο γηα ηέηνηεο ρξήζεηο. Ζ άιιε θαηεγνξία εκπνξηθψλ αθηλήησλ γηα ηελ νπνία ππάξρεη απμεκέλε δήηεζε απηή ηελ πεξίνδν είλαη ηα εκπνξηθά θαηαζηήκαηα (big boxes and outlet) πνπ επηιέγνληαη απφ ηνπο εθπησηηθνχο νκίινπο αιιά θαη άιινπο κεγάινπο νκίινπο ηνπ ιηαλεκπνξίνπ νη πεξηζζφηεξνη απφ ηνπο νπνίνπο πξνέξρνληαη απφ ην εμσηεξηθφ. Ήδε ζηελ ειιεληθή αγνξά έρεη παξνπζία εδψ θαη νξηζκέλα ρξφληα ε γεξκαληθή εθπησηηθή αιπζίδα Lidl, ελψ αξγφηεξα εηζήιζε ζηελ ειιεληθή αγνξά θαη ε επίζεο γεξκαληθή εθπησηηθή αιπζίδα Plus, ελψ ζε θχθινπο ηεο αγνξάο αθνχγεηαη φηη θαη κηα ηξίηε γεξκαληθή εθπησηηθή αιπζίδα, ε Aid ζθνπεχεη λα εηζέιζεη ζηελ ειιεληθή αγνξά. Αλ ζε απηνχο πξνζηεζνχλ ε Media Market, ηα Sprider Stores, ην Jumbo θαη ηα IKEA, ηα Factory Outlet, αιιά θαη αξθεηέο αθφκα αιπζίδεο γίλεηαη θαλεξφ φηη ε δήηεζε γηα αθίλεηα απηήο ηεο θαηεγνξίαο είλαη ζεκαληηθή. Ζ δήηεζε γηα αθίλεηα απηήο ηεο θαηεγνξίαο εληζρχεηαη απφ ηελ φιν θαη κεγαιχηεξε απνδνρή ησλ εθπησηηθψλ αιπζίδσλ αιιά θαη γεληθψο ησλ αιπζίδσλ ηνπ ιηαλεκπνξίνπ απφ ηνπο Έιιελεο θαηαλαισηέο θαη απφ ηελ ζηαδηαθή κεηαβνιή ηνπ

Ζ ΥΡΖΜΑΣΟΓΟΣΗΚΖ ΜΗΘΧΖ ΣΖ ΜΔΓΓΔΝΖ ΣΖ ΟΗΚΟΜΗΚΖ ΚΡΗΖ 22 πξνθίι ηνπ κέζνπ θαηαλαισηή, ην νπνίν πξνζεγγίδεη φιν θαη πεξηζζφηεξν εθείλνπ ηνπ Δπξσπαίνπ θαηαλαισηή. Παξάιιεια, ηζρπξνπνηείηαη ε ηάζε επηθξάηεζεο ησλ destination stores (θαηαζηεκάησλ εθηφο ησλ νξίσλ ησλ πφιεσλ) έλαληη ησλ convenience stores (θαηαζηεκάησλ εληφο ησλ νξίσλ ησλ πφιεσλ), θαζψο φιν θαη πεξηζζφηεξεο αιπζίδεο ηνπ ιηαλεκπνξίνπ επηιέγνπλ αθίλεηα εθηφο ησλ νξίσλ ησλ πφιεσλ, ελψ αξθεηέο αθφκα κεηαιιάζνπλ ηελ ζηξαηεγηθή ηνπνζέηεζε ησλ θαηαζηεκάησλ ηνπο ζχκθσλα κε ην κνληέιν ησλ convenience stores. ηελ επηθξάηεζε απηήο ηεο ηάζεο ζεκαληηθφ ξφιν θαη ζε απηή ηελ πεξίπησζε έπαημε ε βειηίσζε θαη επέθηαζε ησλ ζπγθνηλσληαθψλ ππνδνκψλ (Νηθνιάνπ, 2010). Η αγορά γραθείων. Ζ αγνξά γξαθείσλ έρεη δεη ηελ δήηεζε γηα θαηλνχξηα θηήξηα γξαθείσλ λα απμάλεηαη αικαησδψο ηα ηειεπηαία ρξφληα, ππνδαπιηδφκελε απφ κηα ζεηξά παξαγφλησλ, κε απνηέιεζκα ηα θηίξηα γξαθείσλ πνπ θαηαζθεπάδνληαη λα πσινχληαη ή λα κηζζψλνληαη ζε ρξφλν ξεθφξ. Ο θνξεζκφο ηνπ θέληξνπ ηεο Αζήλαο θαζψο θαη ε αλάγθε γηα πην ζχγρξνλα θαη ιεηηνπξγηθά θηίξηα νδήγεζε ζηελ αλαδήηεζε θαη δεκηνπξγία λέσλ πφισλ ζπγθέληξσζεο. Ζ ιεσθφξνο Κεθηζίαο ήδε παξνπζηάδεηαη θνξεζκέλε κε ηα ελνίθηα θαη ην θφζηνο ησλ ππαξρφλησλ αθηλήησλ λα είλαη ηδηαίηεξα πςειά. Σν πςειφ θφζηνο γηα ηελ απφθηεζε γξαθεηαθψλ εγθαηαζηάζεσλ ζηηο ήδε θαζηεξσκέλεο πεξηνρέο ζπλεπαγφηαλ πςειφ θφζηνο θάηη πνπ νδήγεζε ηνπο ππνςήθηνπο αγνξαζηέο ή κηζζσηέο ζηελ αλαδήηεζε πην πξνζηηψλ ιχζεσλ. Μηα θαηεγνξία αθηλήησλ πνπ ηα ηειεπηαία ρξφληα θάλεη ηα πξψηα δεηιά βήκαηα ηεο είλαη νη εγθαηαζηάζεηο logistics. Σα αλακθηζβήηεηα νθέιε γηα ηελ νξγάλσζε ηεο παξαγσγήο θαη ηελ νκαιή ιεηηνπξγία ησλ επηρεηξήζεσλ, θαζψο θαη ηελ απνηειεζκαηηθή δηαρείξηζε ησλ απνζεκάησλ θαη ησλ πξνκεζεηψλ ηνπο, έρεη νδεγήζεη πνιπάξηζκεο ειιεληθέο επηρεηξήζεηο ζηελ αλάπηπμε ηέηνησλ εγθαηαζηάζεσλ θαη ζπλαθφινπζα ζε ελίζρπζε ηεο δήηεζεο γηα αθίλεηα θαηάιιεια γηα ηέηνηεο ρξήζεηο. Ζ αγνξά γηα αθίλεηα απηνχ ηνπ είδνπο έρεη κεγάια πεξηζψξηα αλάπηπμεο θαζψο βξίζθεηαη

Ζ ΥΡΖΜΑΣΟΓΟΣΗΚΖ ΜΗΘΧΖ ΣΖ ΜΔΓΓΔΝΖ ΣΖ ΟΗΚΟΜΗΚΖ ΚΡΗΖ 23 αθφκα ζε λεπηαθφ ζηάδην ζπγθξηλφκελε κε εθείλεο αλεπηπγκέλσλ ρσξψλ, ελψ νη πξννπηηθέο ηεο εληζρχνληαη θαη απφ ηελ δηαξθή βειηίσζε θαη επέθηαζε ησλ ζπγθνηλσληαθψλ ππνδνκψλ (Νηθνιάνπ, 2010). Αγορά Καηοικίας. Ζ αγνξά θαηνηθίαο δείρλεη ζεκάδηα επηβξάδπλζεο θάησ θαη απφ ην βάξνο επαπμαλφκελσλ επηηνθίσλ αιιά θαη απφ ηελ παξαηεξνχκελε επηηαρπλφκελε αχμεζε ηνπ νηθνδνκηθνχ θφζηνπο αιιά θαη ησλ ηηκψλ ησλ θαηνηθηψλ νη νπνίεο έρνπλ δηακνξθσζεί ζε ηδηαίηεξα πςειφ επίπεδν. χκθσλα κε ζηνηρεία ηεο ΔΤΔ, ηελ ρξνληθή πεξίνδν Ηαλνπαξίνπ - Μαΐνπ 2007 ε νηθνδνκηθή δξαζηεξηφηεηα ζην ζχλνιν ηεο ρψξαο παξνπζίαζε κείσζε 1,8% ζηνλ αξηζκφ ησλ αδεηψλ, 6,5% ζηελ επηθάλεηα θαη 5,1% ζηνλ φγθν ζε ζχγθξηζε κε ην αληίζηνηρν δηάζηεκα ηνπ 2006. Δλδηαθέξνλ παξνπζηάδεη κάιηζηα ην γεγνλφο φηη ηνλ Μάην ηνπ 2007, ην ζχλνιν ηεο νηθνδνκηθήο δξαζηεξηφηεηαο ζην ζχλνιν ηεο ρψξαο, παξνπζίαζε κείσζε 13,5% ζηνλ αξηζκφ ησλ αδεηψλ, 14% ζηελ επηθάλεηα θαη 12,3% ζηνλ φγθν. Ζ νηθνδνκηθή δξαζηεξηφηεηα παξνπζηάδεη ζεηηθή επνρηθφηεηα θαηά ηνπο θαινθαηξηλνχο κήλεο, νπφηε ιφγσ ησλ θαιψλ θαηξηθψλ ζπλζεθψλ επλνείηαη ε θαηαζθεπή θαηνηθηψλ. Ζ κείσζε ζηελ νηθνδνκηθή δξαζηεξηφηεηα ηνλ κήλα Μάην έξρεηαη ζε αληίζεζε κε ηελ αληίζηνηρε ζεκαληηθή αχμεζε πνπ παξαηεξήζεθε ηνλ Μάην ηνπ 2006. Όκσο κε ηελ επηβξάδπλζε ζηελ νηθνδνκηθή δξαζηεξηφηεηα ζπκθσλνχλ θαη άιια ζηνηρεία πνπ δείρλνπλ κηα ζηαδηαθή θάκςε ζηελ δήηεζε, φπσο θαη ην γεγνλφο ηνπ πεξηνξηζκνχ ηεο αχμεζεο ησλ ηηκψλ ησλ αθηλήησλ ζην 7% ην ηξίκελν ηνπ 2007 έλαληη αχμεζεο 15,7% ην αληίζηνηρν δηάζηεκα ηνπ 2006. Παξάγνληεο ηεο αγνξάο θάλνπλ ιφγν γηα κεγάιν απφζεκα απνχιεησλ θαηνηθηψλ θάηη πνπ ινγηθά κε ηελ κείσζε ηεο δήηεζεο πνπ παξαηεξείηαη ζα νδεγνχζε ζε πηψζε ηηκψλ, φκσο ε επηηαρπλφκελε αχμεζε ηνπ θφζηνπο ησλ πιηθψλ θαηαζθεπήο απνκαθξχλεη ην ελδερφκελν κείσζεο ησλ ηηκψλ πξνο ην παξφλ. Ζ ζπλερήο αχμεζε ησλ ηηκψλ ησλ θαηνηθηψλ ηηο έρεη νδεγήζεη ζε ηδηαίηεξα πςειά επίπεδα θάηη πνπ ζε ζπλδπαζκφ κε ηελ δηακφξθσζε ησλ επηηνθίσλ ζε πςειφηεξα επίπεδα ζήκεξα θαη ηηο πξνζδνθίεο γηα αθφκε πςειφηεξα επίπεδα

Ζ ΥΡΖΜΑΣΟΓΟΣΗΚΖ ΜΗΘΧΖ ΣΖ ΜΔΓΓΔΝΖ ΣΖ ΟΗΚΟΜΗΚΖ ΚΡΗΖ 24 πξνζερψο είλαη πηζαλφλ λα εληείλνπλ ηελ θάκςε ηεο δήηεζεο πνπ θάλεη δεηιά δεηιά ηελ εκθάληζε ηεο. Αγορά ζσγκροηημάηων παραθεριζηικών καηοικιών. Έλα πνιχ επίθαηξν ζέκα, γηα ην νπνίν γίλνληαη πνιιέο ζπδεηήζεηο ηειεπηαία είλαη ε αλάπηπμε ζπγθξνηεκάησλ παξαζεξηζηηθψλ θαηνηθηψλ κε θχξην ζθνπφ ηελ πξνζέιθπζε ηνπξηζηψλ γηα δηακνλή θαηά ηνπο θαινθαηξηλνχο θαη φρη κφλν κήλεο ηνπ ρξφλνπ. Σν θνηλφ-ζηφρνο ησλ παξαζεξηζηηθψλ θαηνηθηψλ είλαη θπξίσο Βνξεηνεπξσπαίνη νη νπνίνη πξνζειθχνληαη ζηελ Ν. Δπξψπε ιφγσ ηνπ θιίκαηνο. Δάλ ην εγρείξεκα απηφ πινπνηεζεί ζσζηά αλακέλεηαη ζεηξά σθειεηψλ γηα ηελ ειιεληθή νηθνλνκία σο ζχλνιν, αιιά θαη εηδηθά γηα ηηο πεξηνρέο φπνπ ζα αλαπηπρζνχλ ηα ελ ιφγσ ζπγθξνηήκαηα. Πην αλαιπηηθά : Θα ηνλσζεί ε νηθνδνκηθή δξαζηεξηφηεηα ιφγσ ηεο θαηαζθεπήο ησλ ζπγθξνηεκάησλ. Θα απμεζεί ε δήηεζε γηα νηθνδνκηθά πιηθά (κε κφλε αλεπηζχκεηε παξελέξγεηα ίζσο ηελ πεξαηηέξσ αχμεζε ηνπ νηθνδνκηθνχ θφζηνπο ιφγσ ηεο απμεκέλεο δήηεζεο). Με ηελ ζσζηή αμηνπνίεζε ηέηνησλ ππνδνκψλ είλαη δπλαηή ε πξνζέιθπζε ηνπξηζηψλ αλψηεξεο νηθνλνκηθήο επηθάλεηαο φρη γηα εκηδηακνλή απηή ηελ θνξά αιιά γηα δηαθνπέο. Σα πεξηζζφηεξα ζπγθξνηήκαηα απηνχ ηνπ είδνπο ζα βξίζθνληαη ζε εμνρηθέο πεξηνρέο θαη ε δηακνλή ησλ ηνπξηζηψλ εθεί, πεξηνδηθφ ζα ηνλψζεη ηελ θίλεζε ησλ ηνπηθψλ αγνξψλ, δεκηνπξγψληαο ή δηαζψδνληαο ζέζεηο εξγαζίαο πνπ δηαθνξεηηθά ζα είραλ θαηαξγεζεί. Σέινο, αληί ηεο ζπλήζνπο επνρηθφηεηαο θαηά ηνπο θαινθαηξηλνχο κήλεο πνπ δηαθξίλεη ηνλ ειιεληθφ ηνπξηζκφ ιφγσ ηεο ηδηφθηεηεο θαηνηθίαο πνπ δηαζέηνπλ νη ζπγθεθξηκέλε νκάδα ηνπξηζηψλ ζα επηζθέπηεηαη ηελ ρψξα θαη θαηά ηελ δηάξθεηα άιισλ ρξνληθψλ πεξηφδσλ.

Ζ ΥΡΖΜΑΣΟΓΟΣΗΚΖ ΜΗΘΧΖ ΣΖ ΜΔΓΓΔΝΖ ΣΖ ΟΗΚΟΜΗΚΖ ΚΡΗΖ 25 ΚΔΦΑΛΑΗΟ 2 2.1. Ζ ΥΡΖΜΑΣΟΓΟΣΗΚΖ ΜΗΘΧΖ ΣΖΝ ΔΛΛΑΓΑ Ο ζεζκφο ηεο ρξεκαηνδνηηθήο κίζζσζεο εηζήρζε ζηελ Διιάδα κε ηνλ Ν. 1665/1986, ν νπνίνο νξίδεη φηη θάζε θηλεηφ πξάγκα πνπ πξννξίδεηαη γηα επαγγεικαηηθή ρξήζε, κπνξεί λα απνηειέζεη αληηθείκελν ρξεκαηνδνηηθήο κίζζσζεο. Δηδηθφηεξα κε ην άξζξν 7 ηνπ ζρεηηθνχ λφκνπ δφζεθε ε δπλαηφηεηα ηεο ξπζκίζεσο κε πξνεδξηθά δηαηάγκαηα ησλ ιεπηνκεξεηψλ ηεο εθαξκνγήο ηεο. Με ηνλ Ν. 1995/1991, ν ζεζκφο ηεο ρξεκαηνδνηηθήο κίζζσζεο επεθηάζεθε θαη ζηα θνξηεγά απηνθίλεηα πάζεο ρξήζεσο. Ο λφκνο 1665/1986 εμαηξνχζε ηα αθίλεηα, θαζψο δελ ζεσξνχληαλ φηη αλήθνπλ ζηνλ παξαγσγηθφ εμνπιηζκφ. Όκσο ην ζνβαξφ ελδερφκελν ηεο εηζφδνπ ζηελ ειιεληθή αγνξά κεγάισλ μέλσλ εηαηξηψλ κε αληαγσληζηηθφ πιενλέθηεκα νδήγεζε ηηο εηαηξίεο Leasing, ηηο ηξάπεδεο θαη άιινπο θνξείο λα πξνηείλνπλ ηελ επέθηαζε ηνπ ηεο ρξεκαηνδνηηθήο κίζζσζεο θαη ζηα αθίλεηα. Με ηνλ Ν. 2367/1995, ν ζεζκφο επεθηείλεηαη θαη ζηα αθίλεηα γηα επαγγεικαηηθή ρξήζε (θηίξηα, γξαθεία, θαηαζηήκαηα, μελνδνρεία, βηνκεραλνζηάζηα, ζηαζκνί Parking, αγξνηηθέο εθηάζεηο). Όκσο κε ην άξζξν 11 εμαηξνχληαλ απφ ην πεδίν εθαξκνγήο ηνπ λφκνπ ησλ πινίσλ θαη ησλ πισηψλ λαππεγεκάησλ ελψ παξέρεηαη ξεηά ε δπλαηφηεηα ζχλαςεο ρξεκαηνδνηηθήο κίζζσζεο επί ησλ αεξνζθαθψλ (Λαδαξίδεο, 2001). Χζηφζν αλ ιάβνπκε άπνςε ηελ πιεζψξα ησλ ηχπσλ ηεο ρξεκαηνδνηηθήο κίζζσζεο θαη ηνπ πεξηερνκέλνπ απηψλ, ε δηακφξθσζε ησλ παξαπάλσ γίλεηαη κε βάζε ηελ αξρή ηεο ειεπζεξίαο ησλ ζπκβάζεσλ ηνπ αζηηθνχ θψδηθα, άξζξν 261 θαη ησλ πεξηζζνηέξσλ δηαηάμεσλ ηνπ ελνρηθνχ δηθαίνπ (Καινχκελνο, 2009). Έλαο άιινο ηνκέαο πνπ ην Leasing αλαπηχζζεηαη σο λνκηθφο ζεζκφο είλαη θαη ηα Γηεζλή Λνγηζηηθά Πξφηππα θαη ζπγθεθξηκέλα ην ΓΛΠ 17. Παξ φια απηά ε εθαξκνγή

Ζ ΥΡΖΜΑΣΟΓΟΣΗΚΖ ΜΗΘΧΖ ΣΖ ΜΔΓΓΔΝΖ ΣΖ ΟΗΚΟΜΗΚΖ ΚΡΗΖ 26 ηνπ απνηειεί ζέκα αηρκήο γηα ηηο εηαηξείεο leasing θαζψο αθφκε ππάξρνπλ λνκηθέο αζάθεηεο αιιά θαη δεηήκαηα ηαθηηθήο πνπ ζπλδένληαη άκεζα κε ηελ πνξεία ηνπο (Ληαθνπνχινπ, 2003).

Ζ ΥΡΖΜΑΣΟΓΟΣΗΚΖ ΜΗΘΧΖ ΣΖ ΜΔΓΓΔΝΖ ΣΖ ΟΗΚΟΜΗΚΖ ΚΡΗΖ 27 2.2. ΠΛΔΟΝΔΚΣΖΜΑΣΑ ΣΖ ΥΡΖΜΑΣΟΓΟΣΗΚΖ ΜΗΘΧΖ Σν θπξηφηεξν πιενλέθηεκα ηνπ Leasing είλαη ε εμαζθάιηζε ηεο ρξεκαηνδφηεζεο ηνπ λένπ εμνπιηζκνχ/αθηλήηνπ θαηά 100%, ε άκεζε ρξεζηκνπνίεζε απηνχ ηνπ εμνπιηζκνχ/αθηλήηνπ θαη ρσξίο λα απαηηείηαη πάληνηε ε ίδηα ζπκκεηνρή (Λπκβαίνο, 2006). Υάξε ζην Leasing ν επελδπηήο έρεη ηε δπλαηφηεηα λα ρξεζηκνπνηήζεη θάπνην εμνπιηζκφ δηαηεξψληαο ακείσηε ηε ξεπζηφηεηά ηνπ, αθνχ δε ζίγνληαη νχηε ηα ξεπζηά δηαζέζηκα ηνπ αιιά νχηε θαη ηπρφλ πεξηζψξηα απφ ηα εγθεθξηκέλα πηζηνιεπηηθά ηνπ φξηα πνπ κπνξεί έηζη λα ρξεζηκνπνηήζεη γηα ηελ ηθαλνπνίεζε άιισλ αλαγθψλ ηνπ (Βαζηιαθάθεο, 2009). Σα κηζζψκαηα πνπ θαηαβάιινληαη ζηελ εηαηξία Leasing γηα ηνλ εμνπιηζκφ θαη ην ηκήκα ησλ κηζζσκάησλ πνπ αθνξά ζε θηίξην ζεσξνχληαη δαπάλεο θαη κεηψλνπλ ην θνξνινγηθφ εηζφδεκα (Λπκβαίνο, 2006). Ζ δηαδηθαζία ππνγξαθήο κίαο ζχκβαζεο Leasing είλαη ηαρχηεξε θαη ιηγφηεξν δαπαλεξή έλαληη ηεο ζχκβαζεο καθξνπξφζεζκνπ δαλεηζκνχ. πλήζσο δελ ρξεηάδνληαη πξνζεκεηψζεηο, ππνζήθεο θ.ιπ., ελψ πξνβιέπνληαη κεησκέλα ζπκβνιαηνγξαθηθά δηθαηψκαηα θαη απαιιαγή απφ δηάθνξα ηέιε θαη θφξνπο (Λπκβαίνο, 2006). πκβάιεη ζηελ ηαρχηεξε αλαλέσζε θαη εθζπγρξνληζκφ ηνπ εμνπιηζκνχ ησλ κνλάδσλ (επηρεηξήζεσλ, επαγγεικαηηψλ) θαη ζπλεπψο ζηε βειηίσζε ηεο αληαγσληζηηθφηεηαο ηνπο (Κηφρνο Παπαληθνιάνπ, 1999). Ζ δηάξθεηα ηεο κίζζσζεο θαη ην χςνο ηνπ κηζζψκαηνο νξίδνληαη ζχκθσλα κε ηηο νηθνλνκηθέο δπλαηφηεηεο ηεο επηρείξεζεο, αθνχ ιεθζνχλ ππφςε θαη ηπρφλ επνρηθνί παξάγνληεο (Λπκβαίνο, 2006). Βειηηψλεηαη ε εηθφλα ηνπ ηζνινγηζκνχ ηεο επηρείξεζεο θαη ηεο θεθαιαηαθήο ηεο δηάξζξσζεο (Καινχκελνο, 2009). Δλζαξξχλεηαη ε πξνζέιθπζε λέσλ επηρεηξεκαηηψλ γηα ηελ αλάιεςε επελδχζεσλ (Παπαδφπνπινο, 2007).

Ζ ΥΡΖΜΑΣΟΓΟΣΗΚΖ ΜΗΘΧΖ ΣΖ ΜΔΓΓΔΝΖ ΣΖ ΟΗΚΟΜΗΚΖ ΚΡΗΖ 28 Ζ κηζζψηξηα επηρείξεζε, δηαηεξεί ηα θίλεηξα ησλ Αλαπηπμηαθψλ Νφκσλ θαη ησλ Πξνγξακκάησλ ηεο Δ.Δ (Λπκβαίνο, 2006). Ο εθκηζζσηήο δελ απαηηεί ζπλήζσο άιιεο εκπξάγκαηεο εμαζθαιίζεηο επεηδή έρεη δηθαίσκα θπξηφηεηαο επί ηνπ κηζζνχκελνπ εμνπιηζκνχ, ην νπνίν κάιηζηα πξνζηαηεχεηαη εηδηθά απφ ην Ν. 1665/86, θαη επηπιένλ έρεη ηε δπλαηφηεηα λα αθαηξέζεη, ρσξίο δηθαζηηθή απφθαζε, ην κίζζην απφ ηελ θαηνρή ηνπ κηζζσηή. Οη ζπκβάζεηο Leasing δελ επηβαξχλνληαη, ζε αληίζεζε κε ηα δάλεηα, κε ηνλ εηδηθφ θφξν ηξαπεδηθψλ εξγαζηψλ θαη κε ην ραξηφζεκν. Ζ κέζνδνο ηεο ρξεκαηνδνηηθήο κίζζσζεο κπνξεί λα εθαξκνζζεί ζηελ πεξίπησζε παγίσλ ζηνηρείσλ ζρεηηθά κηθξήο αμίαο πνπ ε ζπλάςεη ελφο δαλείνπ είλαη ζρεηηθά αζχκθνξε. Οη ηξάπεδεο είλαη ζπλήζσο απξφζπκεο λα ρνξεγνχλ κηθξά δάλεηα γηα πάγηα ζηνηρεία δηφηη ε ζρεηηθή δηαδηθαζία απαηηεί πνιχ ρξφλν θαη πςειφ θφζηνο. Έηζη ην Leasing απνηειεί κηα ηερληθή εθζπγρξνληζκνχ ηεο παξαγσγηθήο δνκήο ησλ κηθξνκεζαίσλ επηρεηξήζεσλ πνπ απνηεινχλ ην κεγαιχηεξν κέξνο ησλ επηρεηξήζεσλ ζηελ Διιάδα (Γθαγθάηζηνο, 2008). Γηα ηνπο πξνκεζεπηέο ην πιενλέθηεκα ηνπ Leasing είλαη φηη ζπλαιιάζζνληαη κε κηα θεξέγγπα εηαηξεία θαη πιεξψλνληαη κεηξεηνίο (Δπζηξαηίνπ, 2006). H ρξεκαηνδνηηθή κίζζσζε πξνζηαηεχεη ηνλ κηζζσηή απφ ηελ αχμεζε ηνπ πιεζσξηζκνχ, θαζψο ηα κηζζψκαηα ζπκθσλνχληαη ζηελ αξρή ηεο ζχκβαζεο θαη παξακέλνπλ ζηαζεξά κέρξη ηελ ιήμε ηεο θαη, έηζη δελ επεξεάδνληαη απφ κειινληηθή αλάπηπμε ηνπ πιεζσξηζκνχ. 4 Γηα ηα ηξαπεδηθά ζπγθξνηήκαηα ην Leasing απνηειεί κία ηερληθή δηεχξπλζεο ηεο πειαηείαο ηνπο θαη πνιιαπιψλ θεξδψλ, αθνχ, εθηφο ησλ άιισλ απνθηνχλ δηαπξαγκαηεπηηθή δχλακε έλαληη ησλ πξνκεζεπηψλ ηνπ εμνπιηζκνχ θαη πξνζθέξνπλ πειαηεία ζηηο αζθαιηζηηθέο εηαηξείεο. 5 Οη εηαηξείεο Leasing δηαζθαιίδνληαη απφ ηνλ θίλδπλν πηψρεπζεο ηνπ κηζζσηή, δηφηη δηαηεξνχλ ηελ ηδηνθηεζία ηνπ εμνπιηζκνχ θαη επηπιένλ απνιακβάλνπλ 4 http://195.251.240.254:8080/bitstream/handle/10184/294/mints_mak.pdf?sequence=2 5 http://www.disabled.gr/lib/?p=7918

Ζ ΥΡΖΜΑΣΟΓΟΣΗΚΖ ΜΗΘΧΖ ΣΖ ΜΔΓΓΔΝΖ ΣΖ ΟΗΚΟΜΗΚΖ ΚΡΗΖ 29 ζνβαξά θνξνινγηθά θίλεηξα (απνζβέζεηο, ζχζηαζε αθνξνινγήηνπ απνζεκαηηθνχ). 5 Μεηά ηε ιήμε ηεο κηζζσηηθήο πεξηφδνπ ν επελδπηήο απνθηά ηελ θπξηφηεηα ηνπ παγίνπ έλαληη πξνζπκθσλεκέλνπ (ζπλήζσο ζπκβνιηθνχ) ηκήκαηνο. Ζ απφθηεζε ηνπ αθηλήηνπ είλαη απαιιαγκέλε απφ ην θφξν κεηαβίβαζεο. 5 2.2.1. ΠΛΔΟΝΔΚΣΖΜΑΣΑ ΓΗΑ ΣΖΝ ΔΘΝΗΚΖ ΟΗΚΟΝΟΜΗΑ Όζνλ αθνξά ηηο επηπηψζεηο ηηο νπνίεο έρεη ην LEASING ζην πιαίζην κηαο Δζληθήο Οηθνλνκίαο έρνπλ επίζεο παξαηεξεζεί ηα εμήο απνηειέζκαηα: Αλαπηχζζεηαη έλαο ζχγρξνλνο εμεηδηθεπκέλνο ρξεκαηνδνηηθφο ζεζκφο. Απμάλεηαη ε παξαγσγηθφηεηα ησλ κηθξνκεζαίσλ επηρεηξήζεσλ θαη βειηηψλεηαη ε αληαγσληζηηθφηεηα ηνπο ζην δηεζλή επηρεηξεκαηηθφ ζηίβν. 6 Αλαλέσζε θαη εθζπγρξνληζκφο κεραληθνχ εμνπιηζκνχ. Βειηίσζε, κε ηελ αμηνπνίεζε ησλ θνξνινγηθψλ πιενλεθηεκάησλ, ηεο απνδνηηθφηεηαο ησλ επηρεηξεκαηηθψλ κνλάδσλ. Γηεπθφιπλζε δεκηνπξγίαο λέσλ επηρεηξήζεσλ, πνπ δελ κπνξνχλ λα πξνζθέξνπλ ζηηο ηξάπεδεο επαξθείο εκπξάγκαηεο εμαζθαιίζεηο. Γηνρέηεπζε ρξεκαηνδνηηθψλ πφξσλ ζε ζθνπνχο παξαγσγηθνχο (αγνξά κηζζίνπ) θαη φρη ζε μέλνπο κε ηε ιεηηνπξγία ηεο επηρείξεζεο, φπσο, νξηζκέλεο θνξέο, ζπκβαίλεη κε ηνλ ηξαπεδηθφ δαλεηζκφ. Απνθπγή ή ηνπιάρηζηνλ πεξηνξηζκφο ππεξηηκνινγήζεσλ γηα ηελ πεξίπησζε πνπ ν εμνπιηζκφο είλαη εηζαγφκελνο, ιφγσ ηεο παξεκβνιήο ηεο εηαηξείαο Leasing, πνπ θαηαβάιιεη ην ηίκεκα πψιεζεο ζηνλ πξνκεζεπηηθφ νίθν ηνπ εμσηεξηθνχ. Όια ηα παξαπάλσ νδεγνχλ ζηελ επηηάρπλζε ηνπ ξπζκνχ αλάπηπμεο ηεο εζληθήο νηθνλνκίαο κηαο ρψξαο θαη καθξνπξφζεζκα ζηελ αχμεζε ησλ εμαγσγψλ ηεο (καξαγδάθε Δ.- Φξνγαθε Γ.,2010). 6 http://195.251.240.254:8080/bitstream/handle/10184/294/mints_mak.pdf?sequence=2 5 http://www.disabled.gr/lib/?p=7918

Ζ ΥΡΖΜΑΣΟΓΟΣΗΚΖ ΜΗΘΧΖ ΣΖ ΜΔΓΓΔΝΖ ΣΖ ΟΗΚΟΜΗΚΖ ΚΡΗΖ 30 2.3. ΜΔΗΟΝΔΚΣΖΜΑΣΑ ΣΖ ΥΡΖΜΑΣΟΓΟΣΗΚΖ ΜΗΘΧΖ Φαίλεηαη, ινηπφλ, φηη ην Leasing είλαη κηα έμππλε ελαιιαθηηθή πεγή άληιεζεο θεθαιαίσλ γηα ηελ ρξεκαηνδφηεζε ησλ αλαγθψλ ηεο επηρείξεζεο. Χζηφζν δελ απνηειεί παλάθεηα θαζψο παξνπζηάδεη θαη θάπνηα κεηνλεθηήκαηα. Σα εμήο αθφινπζα : Σν θαηλνκεληθφ θφζηνο ηνπ Leasing είλαη πςειφηεξν απφ ην επηηφθην ηξαπεδηθνχ δαλεηζκνχ. Ζ βαζχηεξε δηεξεχλεζε ησλ θνξναπαιιαγψλ κεηξηάδεη ηελ πξψηε εληχπσζε, ζπλήζσο, κάιηζηα, δεκηνπξγεί πιενλεθηηθή θαηάζηαζε (Λπκβαίνο, 2006). ε πνιιέο πεξηπηψζεηο, νη εηαηξείεο Leasing κε ηε δηαηήξεζε ηεο λνκηθήο θπξηφηεηαο ηνπ εμνπιηζκνχ θαη γηα ηελ παξαθνινχζεζε ηεο ηχρεο ηνπ παξεκβαίλνπλ ζε νηθνλνκηθά θαη δηαρεηξηζηηθά ζέκαηα ηεο κηζζψηξηαο εηαηξείαο (Κηφρνο Παπαληθνιάνπ, 1999). ε πεξίπησζε πνπ ν κηζζσηήο θαζπζηεξήζεη πέξα απφ έλα δηάζηεκα ηελ θαηαβνιή ηνπ κηζζψκαηνο, ηφηε ν εθκηζζσηήο κπνξεί λα πξνρσξήζεη ζε θαηαγγειία ηεο ζχκβαζεο θαη λα αθαηξέζεη ην κίζζην απφ ηε ρξήζε ηνπ κηζζσηή θαη επηπιένλ λα απαηηήζεη ηελ άκεζε πιεξσκή φισλ ησλ ππνιεηπφκελσλ κηζζσκάησλ κέρξη ηε ιήμε ηεο ζπκβαηηθήο δηάξθεηαο ηεο κίζζσζεο (Παπαδφπνπινο, 2007). Ο κηζζσηήο ράλεη ηελ ππνιεηκκαηηθή αμία ηνπ εμνπιηζκνχ, γηαηί φηαλ ιήμεη ε ζχκβαζε πξέπεη λα επηζηξέςεη ηνλ εμνπιηζκφ ή λα θάλεη λέεο δηαπξαγκαηεχζεηο. Ζ ρξεκαηνδνηηθή κίζζσζε ιφγσ ηνπ ζρεηηθά πςεινχ θφζηνπο είλαη θαηάιιειε γηα κεζνκαθξνπξφζεζκεο θαη φρη βξαρππξφζεζκεο ρξεκαηνδνηήζεηο (Κηφρνο Παπαληθνιάνπ, 1999). Γηαθεχγεη ε σθέιεηα απφ ηε θνξναπαιιαγή ησλ απνζβέζεσλ ζηελ πεξίπησζε ηνπ ηδηφθηεηνπ εμνπιηζκνχ, σθέιεηα πνπ ζπκςεθίδεηαη κέρξηο ελφο βαζκνχ απφ ηελ πιήξε θνξναπαιιαγή ησλ κηζζσκάησλ (Δπζηξαηίνπ, 2006).

Ζ ΥΡΖΜΑΣΟΓΟΣΗΚΖ ΜΗΘΧΖ ΣΖ ΜΔΓΓΔΝΖ ΣΖ ΟΗΚΟΜΗΚΖ ΚΡΗΖ 31 Ο ζεζκφο κπνξεί λα δεκηνπξγήζεη αίζζεκα ππεξαηζηνδνμίαο ζηνλ επελδπηή θαη λα ην νδεγήζεη ζε κηα επηπφιαηα απφθαζε θαη ππεξεθηίκεζε ησλ δπλαηνηήησλ απνδνηηθφηεηαο θαη παξαγσγηθφηεηαο ηνπ εμνπιηζκνχ (Δπζηξαηίνπ, 2006). Ζ ρξεκαηνδνηηθή κίζζσζε κπνξεί λα κελ είλαη ε θαηάιιειε ρξεκαηνδνηηθή κνξθή γηα κηθξή ρξνληθή δηάξθεηα γηαηί έρεη πςειφ θφζηνο. Αθφκε αλ ε κίζζσζε δηαθνπεί λσξίο ζηελ αξρή ηεο πεξηφδνπ κίζζσζεο κπνξεί λα αληαλαθιά έλα επηπξφζζεην θφζηνο ζηελ αληίζηνηρε ρξνληθή πεξίνδν (Νηψηα, 2006). Ζ κηζζψηξηα επηρείξεζε φηαλ έρεη έλα κεγάιν κέξνο ηνπ εμνπιηζκνχ ηεο κε κνξθή ρξεκαηνδνηηθήο κίζζσζεο ηεο κεηψλεηαη ζηηο ηξάπεδεο θαη ζηνπο άιινπο πηζησηηθνχο νξγαληζκνχο ε δαλεηνιεπηηθή ηεο ηθαλφηεηαο. Απηφ γηαηί δελ κπνξεί λα ρξεζηκνπνηήζεη ηνλ κεραλνινγηθφ ηεο εμνπιηζκφ γηα εκπξάγκαηε αζθάιεηα (καξαγδάθε Δ.- Φξνγαθε Γ.,2010). Ο κηζζσηήο ππφθεηηαη ζηνπο ειέγρνπο ηνπ εθκηζζσηή γηα ηε δηαπίζησζε ηεο θαιήο ιεηηνπξγηθήο θαηάζηαζεο ηνπ εμνπιηζκνχ. 7 7 http://195.251.240.254:8080/bitstream/handle/10184/294/mints_mak.pdf?sequence=2

Ζ ΥΡΖΜΑΣΟΓΟΣΗΚΖ ΜΗΘΧΖ ΣΖ ΜΔΓΓΔΝΖ ΣΖ ΟΗΚΟΜΗΚΖ ΚΡΗΖ 32 2.4. Ζ ΦΟΡΟΛΟΓΗΚΖ ΑΝΣΗΜΔΣΧΠΗΖ ΣΟΤ LEASING χκθσλα κε ηε ειιεληθή λνκνζεζία, ζα είρακε απψιεηα κέξνπο ηνπ θνξνινγηθνχ νθέινπο, πνπ ζπλεπάγεηαη ην Leasing εάλ εθαξκνδφηαλ ε ρξεκαηνδνηηθή κίζζσζε ζχκθσλα κε ηελ δηεζλή θνξνινγηθή -ινγηζηηθή πξαθηηθή, δεδνκέλνπ φηη νη απνζβέζεηο ησλ παγίσλ ζηνηρείσλ γίλνληαη κε ζηαζεξνχο θαη πξνθαζνξηζκέλνπο απφ ην λφκν ζπληειεζηέο (Π.Γ.88). Καηά ζπλέπεηα, ηα πάγηα κε ρακειφ ζπληειεζηή απφζβεζεο ζα απνζβέλνληαλ ζε κεγάια ρξνληθά δηαζηήκαηα νπφηε ε παξνχζα αμία ηεο θνξνινγηθήο σθέιεηαο ζα ήηαλ ζρεηηθά κηθξή. Γηα ηελ εμηζνξξφπεζε ηεο αλσηέξσ απψιεηαο, ζα έπξεπε λα ρξεζηκνπνηείηαη δηαθνξεηηθφο ζπληειεζηήο απφζβεζεο απφ ηνπο ηζρχνληεο (π.ρ. ρξφλνο ζχκβαζεο = ρξφλνο απφζβεζεο) εηδηθά γηα ηνλ εμνπιηζκφ πνπ απνηειεί αληηθείκελν ηνπ Leasing (Βαζηιαθάθεο, 2009). Ηζρπξά φκσο είλαη ηα θνξνινγηθά πιενλεθηήκαηα πνπ ραξαθηεξίδνπλ ην Leasing, θαζψο ην θαζηζηνχλ κηα ηδηαίηεξα ειθπζηηθή κνξθή ρξεκαηνδφηεζεο. Σν θπξηφηεξν απφ απηά ηα θνξνινγηθά πιενλεθηήκαηα ππέξ ηνπ εθκηζζσηή ζπλίζηαηαη ζην φηη, εθηφο απφ ηηο ζπλήζεηο εθπηψζεηο γηα ηηο ιεηηνπξγηθέο δαπάλεο, ηφθνπο μέλσλ θεθαιαίσλ θιπ, έρεη δηθαίσκα λα ελεξγεί απνζβέζεηο ζηα κίζζηα ίζεο κε ην ζχλνιν ησλ απνζβέζεσλ πνπ ζα είρε δηθαίσκα λα ελεξγήζεη ν κηζζσηήο, αλ είρε πξνβεί ζηελ αγνξά ηνπο. Δπίζεο ζεκαληηθή είλαη ε ξχζκηζε ζχκθσλα κε ηελ νπνία γηα ηνλ ππνινγηζκφ ησλ θαζαξψλ θεξδψλ ησλ εηαηξηψλ θαηά ην λφκν επηηξέπεηαη λα ελεξγήζεη, γηα ηελ θάιπςε επηζθαιψλ απαηηήζεψλ ηνπο, έθπησζε 2% επί ηνπ χςνπο ησλ κηζζσκάησλ (ιεμηπξφζεζκσλ ή φρη) απφ φιεο ηηο ζπκβάζεηο ρξεκαηνδνηηθήο κίζζσζε, ηα νπνία δελ είραλ εηζπξαρζεί ζηηο 31 Γεθεκβξίνπ θάζε έηνπο. Ζ έθπησζε απηή θέξεηαη ζε εηδηθφ απνζεκαηηθφ πξφβιεςεο (Βαζηιαθάθεο, 2009). Δπηπξνζζέησο, ν πξφζθαηνο Ν.2682/5-2-1999 (ΦΔΚ 16/1999, Σεχρνο Α ) "Γηαξξπζκίζεηο ζηε θνξνινγία ησλ απηνθηλήησλ νρεκάησλ θαη άιιεο δηαηάμεηο", επέθεξε ζεκαληηθέο αιιαγέο θαη ηξνπνπνηήζεηο ζηελ ηζρχνπζα λνκνζεζία ηεο ζχκβαζεο ρξεκαηνδνηηθήο κίζζσζεο. Έηζη, κε ην άξζξν 27 απηνχ ηνπ λφκνπ αληηθαζίζηαηαη ε παξάγξαθνο 2 ηνπ άξζξνπ 1 ηνπ Ν.1665/1986 σο εμήο: αληηθείκελν

Ζ ΥΡΖΜΑΣΟΓΟΣΗΚΖ ΜΗΘΧΖ ΣΖ ΜΔΓΓΔΝΖ ΣΖ ΟΗΚΟΜΗΚΖ ΚΡΗΖ 33 ρξεκαηνδνηηθήο κίζζσζεο κπνξεί λα είλαη θηλεηφ ή αθίλεην πνπ αγφξαζε πξνεγνπκέλσο ε εηαηξεία Leasing απφ ην κηζζσηή (Βαζηιαθάθεο, 2009). Χζηφζν, ν λένο θνξνινγηθφο λφκνο ζεσξείηαη φηη πιήηηεη άκεζα ηνλ θιάδν Leasing απηνθίλεηνπ θαη ηνλ ρψξν επαγγεικαηηθνχ απηνθηλήηνπ (αθειιαξίνπ, 2010).

Ζ ΥΡΖΜΑΣΟΓΟΣΗΚΖ ΜΗΘΧΖ ΣΖ ΜΔΓΓΔΝΖ ΣΖ ΟΗΚΟΜΗΚΖ ΚΡΗΖ 34 2.5. ΣΟ ΠΑΝΟΡΑΜΑ ΣΧΝ ΔΓΥΧΡΗΧΝ ΔΣΑΗΡΔΗΧΝ LEASING 1. πκβάζεηο ρξεκαηνδνηηθήο κίζζσζεο κπνξνχλ λα ζπλάπηνπλ σο εθκηζζσηέο κφλν αλψλπκεο εηαηξείεο κε απνθιεηζηηθφ ζθνπφ ηε δηελέξγεηα εξγαζηψλ ηνπ άξζξνπ 1 απηνχ ηνπ λφκνπ. Γηα ηε ζχζηαζε ησλ εηαηξηψλ απηψλ απαηηείηαη θαη εηδηθή άδεηα ηεο Σξάπεδαο ηεο Διιάδνο πνπ δεκνζηεχεηαη ζην νηθείν ηεχρνο ηεο Δθεκεξίδαο ηεο Κπβεξλήζεσο. Όκνηα άδεηα απαηηείηαη επίζεο: α) γηα ηε κεηαηξνπή πθηζηάκελεο αλψλπκεο εηαηξείαο ζε αλψλπκε εηαηξεία κε απνθιεηζηηθφ ζθνπφ ηε ζχλαςε ζπκβάζεσλ ρξεκαηνδνηηθήο κίζζσζεο θαη β) γηα ηελ εγθαηάζηαζε θαη ιεηηνπξγία ζηελ Διιάδα αιινδαπψλ εηαηξηψλ ρξεκαηνδνηηθήο κίζζσζεο. 2. Με ηελ επηθχιαμε ηεο επφκελεο παξαγξάθνπ ην θαηαβεβιεκέλν κεηνρηθφ θεθάιαην ησλ αλσλχκσλ εηαηξηψλ ρξεκαηνδνηηθήο κίζζσζεο δελ κπνξεί λα είλαη κηθξφηεξν απφ ην ειάρηζην κεηνρηθφ θεθάιαην πνπ απαηηείηαη γηα ηε ζχζηαζε αλσλχκσλ ηξαπεδηθψλ εηαηξηψλ. Αληίζηνηρε ππνρξέσζε θαηαβνιήο θεθαιαίνπ ίζνπ πξνο ην θαηά ην πξνεγνχκελν εδάθην ειάρηζην κεηνρηθφ θεθάιαην απαηηείηαη θαη γηα ηε ρνξήγεζε άδεηαο εγθαηάζηαζεο θαη ιεηηνπξγίαο ζηελ Διιάδα αιινδαπψλ εηαηξηψλ ρξεκαηνδνηηθήο κίζζσζεο. 3. Σν θαηαβεβιεκέλν κεηνρηθφ θεθάιαην αλψλπκεο εηαηξείαο ρξεκαηνδνηηθήο κίζζσζεο αξθεί θαη εμαίξεζε λα είλαη ίζν ηνπιάρηζηνλ πξνο ην κηζφ ηνπ θαηά ηελ πξνεγνχκελε παξάγξαθν νξίνπ, φηαλ αλήθεη θαη απφιπηε πιεηνςεθία ζε κία ή πεξηζζφηεξεο ειιεληθέο ηξάπεδεο ή ηξάπεδεο λφκηκα εγθαηεζηεκέλεο ζηελ Διιάδα. 4. Σν θαηά ηηο παξ. 2 θαη 3 ειάρηζην κεηνρηθφ θεθάιαην πξέπεη λα είλαη νιφθιεξν θαηαβεβιεκέλν ζε κεηξεηά ή θαη ζε είδνο. Γηα ηελ θαηαβνιή απηήλ εθαξκφδνληαη αλαιφγσο νη ζρεηηθέο δηαηάμεηο γηα ηηο αλψλπκεο εηαηξείεο. 5. Οη κεηνρέο ησλ αλσλχκσλ εηαηξηψλ ρξεκαηνδνηηθήο κίζζσζεο είλαη νλνκαζηηθέο.

Ζ ΥΡΖΜΑΣΟΓΟΣΗΚΖ ΜΗΘΧΖ ΣΖ ΜΔΓΓΔΝΖ ΣΖ ΟΗΚΟΜΗΚΖ ΚΡΗΖ 35 6. Διεγθηέο ησλ αλσλχκσλ εηαηξηψλ ρξεκαηνδνηηθήο κίζζσζεο νξίδνληαη κέιε ηνπ ψκαηνο Οξθσηψλ Λνγηζηψλ. 7. Ζ Σξάπεδα ηεο Διιάδνο αζθεί επνπηεία θαη έιεγρν ζηηο εηαηξείεο ηνπ άξζξνπ απηνχ θαη κπνξεί λα δεηάεη απφ απηέο νπνηαδήπνηε ζρεηηθά ζηνηρεία. ε πεξηπηψζεηο παξάβαζεο ησλ δηαηάμεσλ απηνχ ηνπ λφκνπ ε Σξάπεδα ηεο Διιάδνο κπνξεί λα επηβάιεη φια ηα πξνβιεπφκελα γηα ηηο αλψλπκεο ηξαπεδηθέο εηαηξείεο κέηξα (Νηψηα, 2006). ALPHA LEASING. Δηαηξεία ηνπ Οκίινπ Alpha Bank ε Alpha Leasing πξνζθέξεη ππεξεζίεο ρξεκαηνδνηηθήο κίζζσζεο ζε φιε ηελ Διιάδα κέζσ ησλ Τπνθαηαζηεκάησλ ηεο ζηε Θεζζαινλίθε θαη ζην Ζξάθιεην, ηνπ Γξαθείνπ ηεο ζηε Λάξηζα θαη ηνπ δηθηχνπ ησλ Καηαζηεκάησλ ηεο Alpha Bank. Σα 370 θαηαζηήκαηα ηεο Alpha Bank κε ην εμεηδηθεπκέλν πξνζσπηθφ ηνπο απνηεινχλ ηα ζεκεία πψιεζεο ησλ πξντφλησλ ηεο Alpha Leasing, φπσο είλαη κηα απιή Υξεκαηνδνηηθή Μίζζσζε (Direct Leasing), ε Πψιεζε θαη Δπαλακίζζσζε Πάγησλ ηνηρείσλ (Sale & Leaseback) θαη ε ζπλεξγαζία ηεο Δηαηξείαο Leasing κε ηνλ Πξνκεζεπηή θαη Μηζζσηή (Vendor Leasing). ΑΣΕ LEASING. Θπγαηξηθή εηαηξεία ηεο ATEBank, ε ΑΣΔ Leasing, απεπζχλεηαη ζε θάζε λνκηθήο κνξθήο Δπηρείξεζε θαη Διεχζεξν Δπαγγεικαηία πνπ ζέινπλ λα εθζπγρξνλίζνπλ ή λα αλαπηχμνπλ ην παξαγσγηθφ ηνπο δπλακηθφ ρσξίο λα δεζκεχνπλ ηα δηθά ηνπο θεθάιαηα. Ζ ATE Leasing παξέρεη ηηο θάησζη κνξθέο Leasing: Υξεκαηνδνηηθήο Μίζζσζεο (Financial Leasing), Πψιεζεο θαη Δπαλακίζζσζεο (Sale & Leaseback), Υξεκαηνδνηηθήο Μίζζσζεο κε πλεξγαζία Πξνκεζεπηψλ (Vendor Leasing), Γηαζπλνξηαθήο Υξεκαηνδνηηθήο Μίζζσζεο (Crossborder Leasing), Κνηλνπξαθηηθήο Μίζζσζεο (Syndicated Leasing), Leasing Αθηλήησλ, Δπηρεηξήζεσλ θαη Διεχζεξσλ Δπαγγεικαηηψλ πνπ αζθνχλ εκπνξηθή δξαζηεξηφηεηα.

Ζ ΥΡΖΜΑΣΟΓΟΣΗΚΖ ΜΗΘΧΖ ΣΖ ΜΔΓΓΔΝΖ ΣΖ ΟΗΚΟΜΗΚΖ ΚΡΗΖ 36 ΕΘΝΙΚΗ LEASING. Ζ Δζληθή Leasing είλαη ε εηαηξεία Υξεκαηνδνηηθήο Μίζζσζεο ηνπ Οκίινπ ηεο Δζληθήο Σξάπεδαο κε πνιπεηή δξαζηεξηφηεηα θαη δπλακηθή παξνπζία ζην γνξγά αλαπηπζζφκελν ρψξν ηεο Υξεκαηνδνηηθήο Μίζζσζεο. Χο ζπγαηξηθή ηνπ Οκίινπ ηεο Δζληθήο Σξάπεδαο αληιεί απφ απηφλ φια ηα πιενλεθηήκαηα ηεο πξψηεο δχλακεο ζηελ Σξαπεδηθή Αγνξά, εμαζθαιίδνληαο παξάιιεια κεγάιε επειημία ζηελ εμππεξέηεζε ησλ πειαηψλ ηεο. Ζ Δζληθή Leasing απεπζχλεηαη ζε πειάηεο ελεξγνχο ζε θάζε ηνκέα ηεο νηθνλνκηθήο δξαζηεξηφηεηαο, κε έκθαζε ζηηο ππεξεζίεο, ζηε βηνκεραλία, ζηε βηνηερλία, ζην εκπφξην, ζηηο θαηαζθεπέο θαη ζηνπο ειεχζεξνπο επαγγεικαηίεο. ηηο δπλαηφηεηεο ηεο Δζληθήο Leasing πεξηιακβάλεηαη θάζε είδνπο ζχκβαζε Υξεκαηνδνηηθήο Μίζζσζεο (Leasing) ζε αθίλεηα θαη θηλεηά, θαζψο θαη ζπκβάζεηο Υξεκαηνδνηηθήο Μίζζσζεο γηα εμνπιηζκφ επελδχζεσλ πνπ εληάζζνληαη ζηνπο Αλαπηπμηαθνχο Νφκνπο. EUROBANK ERGASIAS LEASING. Γχν εηαηξείεο Υξεκαηνδνηηθήο Μίζζσζεο δηαζέηεη ν Όκηινο EFG Eurobank. Ζ EFG Eurobank Ergasias Υξεκαηνδνηηθέο Μηζζψζεηο Α.Δ. (Leasing) είλαη 100% ζπγαηξηθή εηαηξεία ηεο Σξάπεδαο EFG Eurobank Ergasias. Γξαζηεξηνπνηείηαη ζηηο Υξεκαηνδνηηθέο Μηζζψζεηο (Leasing) παληφο είδνπο θηλεηνχ εμνπιηζκνχ θαη αθηλήησλ γηα επαγγεικαηηθή ρξήζε, κε εγεηηθή ζέζε ζηελ ειιεληθή αγνξά ηνπ Leasing. H ΔFG Eurobank Fin & Rent ΑΔΣΔ, εηαηξεία ηνπ νκίινπ ηεο Σξάπεδαο EFG Eurobank Ergasias, έρεη δεζπφδνπζα ζέζε ζηνλ ηνκέα Λεηηνπξγηθψλ Μηζζψζεσλ Απηνθηλήησλ. ΕΜΠΟΡΙΚΗ LEASING. Σα πξντφληα Υξεκαηνδνηηθήο Μίζζσζεο ηεο Δκπνξηθήο Leasing είλαη ζρεδηαζκέλα λα αληαπνθξίλνληαη ζηηο αλάγθεο ηνπ Διεχζεξνπ Δπαγγεικαηία θαη ηεο Δπηρείξεζεο γηα ηελ απφθηεζε θηλεηνχ ή αθίλεηνπ εμνπιηζκνχ. ηελ Δκπνξηθή Leasing κπνξεί θαλείο λα ρξεκαηνδνηήζεη έσο θαη ην 100% ηεο αμίαο ηεο επέλδπζήο ηνπ, ρσξίο λα απαηηείηαη θαηά θαλφλα ίδηα ζπκκεηνρή ή πεξαηηέξσ εμαζθάιηζε. εκεία εμππεξέηεζεο ησλ πειαηψλ είλαη έλα απφ ηα 371 θαηαζηήκαηά ηεο.

Ζ ΥΡΖΜΑΣΟΓΟΣΗΚΖ ΜΗΘΧΖ ΣΖ ΜΔΓΓΔΝΖ ΣΖ ΟΗΚΟΜΗΚΖ ΚΡΗΖ 37 Δπίζεο θάπνηεο αθφκα εηαηξίεο παξνρήο Leasing είλαη νη αθφινπζεο: PROTON BANK LEASING, GENIKI LEASING, MARFIN LEASING, ΚΤΠΡΟΤ LEASING, ASPIS LEASING. (Καινχκελνο, 2009). Διάγραμμα 1: Κατανομή Κφκλου Εργαςιϊν Ανά Εταιρεία 2010 Πεγή: (αθθάο, 2010β) χκθσλα κε ην παξαπάλσ γξάθεκα, απφ πιεπξάο λέσλ εξγαζηψλ ην κεγαιχηεξν κεξίδην ζηηο λέεο ζπκβάζεηο θαηά ην 2010 απέζπαζε ε Eurobank Leasing κε 315,7 εθαη. επξψ θαη πνζνζηφ 18,3% θαη αθνινχζεζαλ ε Κχπξνπ Leasing κε 281,6 εθαη. επξψ (κεξίδην 16,3%), ε Marfin Leasing κε 220,6 εθαη. επξψ (κεξίδην 12,77%) ε Alpha Leasing κε 218,6 εθαη. επξψ (κεξίδην 12,66%), ελψ ηελ πξψηε πεληάδα ζπκπιεξψλεη ε Πεηξαηψο Leasing κε 200 εθαη. επξψ θαη κεξίδην 11,6% (αθθάο, 2010β).

Ζ ΥΡΖΜΑΣΟΓΟΣΗΚΖ ΜΗΘΧΖ ΣΖ ΜΔΓΓΔΝΖ ΣΖ ΟΗΚΟΜΗΚΖ ΚΡΗΖ 38 ΚΔΦΑΛΑΗΟ 3 3.1. ΠΑΓΚΟΜΗΑ ΟΗΚΟΝΟΜΗΚΖ ΚΡΗΖ Ζ Γηεζλήο Υξεκαηνπηζησηηθή Κξίζε ηνπ 2008 ήηαλ κηα παγθφζκηα θαηάζηαζε απεηινχκελεο νηθνλνκηθήο χθεζεο ζηνλ επξχηεξν ρξεκαηνπηζησηηθφ θαη ηξαπεδηθφ ηνκέα κε γελεζηνπξγφ ρψξα ηηο Ζλσκέλεο Πνιηηείεο ηεο Ακεξηθήο. Ζ θξίζε απηή ήξζε 78 ρξφληα κεηά ηελ ηειεπηαία κεγάιε θξίζε ηνπ 1929 αιιά θαη παιαηφηεξεο πεηξειατθέο θξίζεηο. Πξνέθπςε κεηά ην μέζπαζκα ησλ πξνβιεκάησλ ζηελ αγνξά ζηεγαζηηθψλ δαλείσλ ρακειήο εμαζθάιηζεο θαη ηελ αιφγηζηε ρξήζε δνκεκέλσλ επελδπηηθψλ πξντφλησλ πνπ εμαξηψληαη άκεζα απφ ηε δπλαηφηεηα απνπιεξσκήο ησλ δαλείσλ απφ ηα νπνία παξάγνληαλ. Ζ πξνζπάζεηα απνκάθξπλζεο ηνπ πηζησηηθνχ θαη επηηνθηαθνχ θηλδχλνπ απφ ηηο ηξάπεδεο, ε κεηαηξνπή ζηάζηκσλ θεθαιαίσλ ζε εκπνξεχζηκνπο ηίηινπο θαη ε κεηαθίλεζε ησλ ζχλζεησλ επελδπηηθψλ ηίηισλ ζηηο θαηαζηάζεηο εηδηθψλ νληνηήησλ, πξνθάιεζαλ έλα "ληφκηλν" αιπζηδσηψλ αληηδξάζεσλ ζηνλ ακεξηθαληθφ θαη επξσπατθφ ηξαπεδηθφ θαη θηεκαηνκεζηηηθφ ηνκέα. Υαξαθηεξηζηηθά απηήο ηεο γεληθεπκέλεο θαηάζηαζεο είλαη ν θίλδπλνο θαηάξξεπζεο ηξαπεδψλ απφ θεκνινγία, πψιεζε άιισλ ζε ηδηαίηεξα ρακειφ ηίκεκα θαη άζθεζε λνκηζκαηηθήο πνιηηηθήο απφ ηηο Κεληξηθέο Σξάπεδεο κε ζθνπφ ηε δηάζσζε ηνπ ρξεκαηννηθνλνκηθνχ ζπζηήκαηνο θαη φρη γηα ηε δηαζθάιηζε ησλ ηηκψλ, φπσο παξαδνζηαθά νθείινπλ λα πξάηηνπλ. Εεκησκέλα βγήθαλ ηα ζπζηήκαηα πνπ εθηέζεθαλ ζηα "ηνμηθά", φπσο ραξαθηεξίζζεθαλ, νκφινγα, ζπζηήκαηα πνπ ζηξέθνληαη πιένλ πξνο έλα λέν θξαηηθφ παξεκβαηηζκφ, παξάιιεια κε ηελ θαηάξηηζε ζρεδίσλ επίιπζεο ηεο θξίζεο πξνηνχ επεθηαζεί ζηελ επξχηεξε νηθνλνκία ησλ θξαηψλ πνπ επιήγεζαλ. 8 8 http://el.wikipedia.org/wiki/%ce%94%ce%b9%ce%b5%ce%b8%ce%bd%ce%ae%cf%82_%cf%87%cf %81%CE%B7%CE%BC%CE%B1%CF%84%CE%BF%CF%80%CE%B9%CF%83%CF%84%CF%89%CF%84%CE% B9%CE%BA%CE%AE_%CE%BA%CF%81%CE%AF%CF%83%CE%B7_2007-2008

Ζ ΥΡΖΜΑΣΟΓΟΣΗΚΖ ΜΗΘΧΖ ΣΖ ΜΔΓΓΔΝΖ ΣΖ ΟΗΚΟΜΗΚΖ ΚΡΗΖ 39 3.1.1 Ζ ΑΡΥΖ ΣΟΤ ΣΔΛΟΤ ΓΗΑ ΣΖΝ ΟΗΚΟΝΟΜΗΑ ΣΖ ΔΛΛΑΓΑ Όπσο ήηαλ θπζηθφ ε παγθφζκηα νηθνλνκηθή θξίζε ηνπ 2008 ζα έθηαλε θαη ζηελ Διιάδα φπσο θαη έγηλε κεηά απφ έλα ρξφλν. 9 Ζ απνθάιπςε γηα ηελ ειιεληθή δεκνζηνλνκηθή εθηξνπή πξνθάιεζε αιπζηδσηέο αληηδξάζεηο. Οη πξψηνη πνπ αληέδξαζαλ ήηαλ νη νίθνη αμηνιφγεζεο, νη νπνίνη έρνληαο ππνζηεί θξηηηθή γηα ηελ αλεπάξθεηα ησλ εθηηκήζεψλ ηνπο πξηλ απφ ηε δηεζλή ρξεκαηννηθνλνκηθή θξίζε, έζπεπζαλ λα επαλεμεηάζνπλ ηελ πεξίπησζε ηεο Διιάδαο. Οη ππνβαζκίζεηο ηεο Διιάδαο ήηαλ δηαδνρηθέο. Ζ Fitch κάο ππνβάζκηζε πξψηε ζηηο 22 Οθησβξίνπ, κία κέξα κεηά ηε γλσζηνπνίεζε ηνπ δηπιάζηνπ ειιείκκαηνο γηα ην 2009, θαηά κία βαζκίδα. Ζ Διιάδα ζπγθέληξσζε ηφηε ην ελδηαθέξνλ ησλ αγνξψλ. Ζ αμηνπηζηία ηεο θινλίζηεθε. Ο Πξνυπνινγηζκφο ηνπ 2010, πνπ θαηαηέζεθε ηνλ Γεθέκβξην ηνπ 2009, πεξηειάκβαλε κηα ζεηξά απφ κέηξα γηα ηνλ πεξηνξηζκφ ηνπ ειιείκκαηνο. Χζηφζν ε αδπλακία ηεο ρψξαο λα αληαπεμέιζεη ζηα νηθνλνκηθά ηεο θαζψο επίζεο θαη λα αλαθηήζεη ηελ ρακέλε ηεο αμηνπηζηία ηελ θέξλεη γηα πξψηε θνξά αληηκέησπε κε ηνλ κεραληζκφ ζηήξημεο. πγθεθξηκέλα ηνλ Μάην ηνπ 2010 ππνγξάθζεθε ην πξψην κλεκφλην πνπ έρεη σο βαζηθφ ζηφρν ηφζν ηελ θάιπςε ησλ δαλεηαθψλ αλαγθψλ ηεο Διιάδαο γηα πεξίπνπ ηξία ρξφληα φζν θαη ηε δεκηνπξγία ελφο λένπ αλαπηπμηαθνχ πξνηχπνπ πνπ ζα επηηξέπεη ηελ έμνδν ηεο ρψξαο απφ ηελ θξίζε θαη ηελ επηζηξνθή ηεο ζε δηαηεξήζηκνπο ξπζκνχο νηθνλνκηθήο αλάπηπμεο (Υνπξδνπβέιεο, 2011). Γπζηπρψο φκσο ε Διιεληθή νηθνλνκία ζπλέρηζε λα βξίζθεηαη ζε θαηάζηαζε δεκνζηνλνκηθήο αληζνξξνπίαο θαη ην επφκελν δηάζηεκα, κε απνηέιεζκα έλα ρξφλν κεηά, ηνλ Ηνχλην ηνπ 2011, ε θπβέξλεζε λα θαηαθχγεη ζηελ ςήθηζε ηνπ κεζνπξφζεζκνπ πξνγξάκκαηνο, πνπ πεξηιάκβαλε λέα κέηξα ιηηφηεηαο θαη πεξηθνπέο. Δπίζεο ηέζεθε ζέκα αμηνπνίεζεο ηεο δεκφζηαο 9 http://www.aerologio.gr/%ce%b5%ce%bb%ce%bb%ce%b7%ce%bd%ce%b9%ce%ba%ce%ae- %CF%80%CE%BF%CE%BB%CE%B9%CF%84%CE%B9%CE%BA%CE%AE- %CE%BF%CE%B9%CE%BA%CE%BF%CE%BD%CE%BF%CE%BC%CE%B9%CE%BA%CE%AE- %CE%BA%CF%81%CE%AF%CF%83%CE%B7-%CE%B5/

Ζ ΥΡΖΜΑΣΟΓΟΣΗΚΖ ΜΗΘΧΖ ΣΖ ΜΔΓΓΔΝΖ ΣΖ ΟΗΚΟΜΗΚΖ ΚΡΗΖ 40 πεξηνπζίαο θαη αλαδηάξζξσζεο ή «θνπξέκαηνο» ηνπ ρξένπο κε ζθνπφ ηε καθξνπξφζεζκε κείσζε ηνπ ρξένπο ζε βηψζηκα επίπεδα. 10 10 http://el.wikipedia.org/wiki/%ce%95%ce%bb%ce%bb%ce%b7%ce%bd%ce%b9%ce%ba%ce%ae_%c E%BA%CF%81%CE%AF%CF%83%CE%B7_%CF%87%CF%81%CE%AD%CE%BF%CF%85%CF%82_2010-2012

Ζ ΥΡΖΜΑΣΟΓΟΣΗΚΖ ΜΗΘΧΖ ΣΖ ΜΔΓΓΔΝΖ ΣΖ ΟΗΚΟΜΗΚΖ ΚΡΗΖ 41 3.2 Ζ ΔΞΔΛΗΞΖ ΣΧΝ ΣΡΑΠΔΕΧΝ ΜΔΣΑ ΣΟ «ΚΟΤΡΔΜΑ» Γηα λα θαηαλνήζνπκε φκσο ηελ νηθνλνκηθή αλάιπζε ζα πξέπεη πξψηα λα γλσξίδνπκε ηνλ νξηζκφ ησλ βαζηθφηεξσλ μελφθεξησλ φξσλ. πγθεθξηκέλα: PSI Καηά θπξηνιεμία κεηαθξάδεηαη Δκπινθή ηνπ Ηδησηηθνχ Σνκέα θαη ζεκαίλεη πσο ηξάπεδεο, αζθαιηζηηθέο επηρεηξήζεηο, αζθαιηζηηθά ηακεία, ζεζκηθνί επελδπηέο ή θαη απινί απνηακηεπηέο (αιιά φρη θξάηε ή δηεζλείο νξγαληζκνί) δέρνληαη λα κεησζεί ε αμία ηεο αξρηθήο επέλδπζήο ηνπο ζε ειιεληθά νκφινγα ψζηε λα κε ράζνπλ ην ζχλνιν ησλ ρξεκάησλ ηνπο κέζα απφ κηα θαζνιηθή ζηάζε πιεξσκψλ. Ο φξνο PSI ρξεζηκνπνηήζεθε γηα πξψηε θνξά ζηε χλνδν Κνξπθήο ηνπ G8 ζηελ πφιε Νηνβίι ηεο Γαιιίαο ζηηο 28 Μαΐνπ 2011 φηαλ Γεξκαλία θαη Γαιιία απνθάζηζαλ πσο νη ηδηψηεο θάηνρνη νκνιφγσλ πξέπεη λα ζπλεηζθέξνπλ εζεινληηθά ζηε κείσζε ηνπ ειιεληθνχ ρξένπο, γηα λα ζηεξηρζεί ε ειιεληθή νηθνλνκία. Έλαο άιινο φξνο ν νπνίνο είλαη πνιχ επίθαηξνο θαη ηαιαλίδεη ηελ ειιεληθή νηθνλνκία θαη ηειεπηαία ηδηαηηέξσο ηνπο ηδηψηεο είλαη ην ιεγφκελν <<θνχξεκα>> γλσζηφ θαη σο haircut πνπ αλαθέξεηαη νπζηαζηηθά ζην πνζνζηφ ηεο δεκηάο πνπ είλαη δηαηεζεηκέλνο λα ππνζηεί ν επελδπηήο ή πην απιά ζην θαηά πφζν ζα κεησζεί ε αξρηθή επέλδπζή ηνπ κεηά ηελ επαλαηηκνιφγεζε θαη ηελ επηκήθπλζε ησλ αξρηθψλ νκνιφγσλ. Καηά ηηο δηαπξαγκαηεχζεηο γηα ην PSI ην πνζνζηφ ηνπ θνπξέκαηνο άιιαμε ηξεηο θνξέο, θαζψο δηαπηζηψζεθε πσο νη ρξεκαηνδνηηθέο αλάγθεο ηεο Διιάδαο ήηαλ κεγαιχηεξεο απφ απηέο πνπ ππνιφγηδε ε επξσδψλε. Αξρηθά ζηηο 21/7/2011 απνθαζίζηεθε θνχξεκα ησλ νκνιφγσλ ηνπ ηδησηηθνχ ηνκέα θαηά 21%, ζηηο 26/10/2011 ην πνζνζηφ απηφ δηπιαζηάζηεθε ζην 50% θαη ζηηο 21/2/2012 ην πνζνζηφ ηνπ θνπξέκαηνο απμήζεθε ζην 53,5% (Κνπθάθεο, 2012). Οη αιιαγέο απηέο επεξέαζαλ θαζνξηζηηθά ηελ πνξεία ησλ ηξαπεδψλ ζπγθεθξηκέλα έλα θνχξεκα 50% ζεκαίλεη ζπλνιηθά 15 δηο επξψ δεκίεο, πεξίπνπ 6 δηο επξψ δεκηά απφ ην θνχξεκα ηνπ 21% θαη επηπιένλ άιια 9 δηο επξψ αλ ην ζπλνιηθφ θνχξεκα κέζσ ηνπ PSI θζάζεη ζην 50%.

Ζ ΥΡΖΜΑΣΟΓΟΣΗΚΖ ΜΗΘΧΖ ΣΖ ΜΔΓΓΔΝΖ ΣΖ ΟΗΚΟΜΗΚΖ ΚΡΗΖ 42 Αλ ην θνχξεκα απνθαζηζζεί ζην 60% νη δεκίεο ππνινγίδνληαη ζε 18 δηο επξψ. Υνληξηθά θάζε 10 πνζνζηηαίεο κνλάδεο θνπξέκαηνο (10%), αληηζηνηρνχλ ζε δεκηέο πεξίπνπ 3 δηο επξψ. Τπφ απηέο ηηο ζπλζήθεο θνπξέκαηνο ε Σξφτθα έρεη ππνινγίζεη, φηη κε ην 50% haircut ην ρξένο ζα βξίζθεηαη ζην 120% ηνπ ΑΔΠ έσο ην 2020 θαη κε θνχξεκα 60% ην ρξένο ζα βξεζεί ζην 110% ηνπ ΑΔΠ. Να ζεκεησζεί φηη νη ειιεληθέο ηξάπεδεο, γηα απηφ έρεη επηκείλεη ζρεηηθά ν ππνπξγφο Οηθνλνκηθψλ, έρνπλ πξνβιέςεη ήδε δεκηέο 6 δηο επξψ απφ ην θνχξεκα 21%. Θα ρξεηαζζεί λα πξνβιέςνπλ θαη λα εγγξάςνπλ δεκηέο άιια 9 δηο επξψ αλ ην θνχξεκα θζάζεη ζην 50%.νη ηξάπεδεο δηαζθαιίδνληαη Μέζα απφ ην Σακείν Υξεκαηνπηζησηηθήο ηαζεξφηεηαο (ΣΥ). Σν χςνο ηνπ θνπξέκαηνο ζα δείμεη πνηεο θαη πφζεο ειιεληθέο ηξάπεδεο ζα πξνζθχγνπλ ζην ΣΥ. 11 11 http://www.fimes.gr/2011/10/kourema-katatheseis/#ixzz1q1rrwcl9

Ζ ΥΡΖΜΑΣΟΓΟΣΗΚΖ ΜΗΘΧΖ ΣΖ ΜΔΓΓΔΝΖ ΣΖ ΟΗΚΟΜΗΚΖ ΚΡΗΖ 43 3.3. ΣΟ LEASING ΤΠΟ ΣΟΝ ΑΦΤΚΣΗΚΟ ΚΛΟΗΟ ΣΖ ΟΗΚΟΝΟΜΗΚΖ ΚΡΗΖ εκαληηθή πηψζε παξνπζίαζαλ νη λέεο ζπκβάζεηο ηνπ θιάδνπ Leasing ην 2010, κε εθπξνζψπνπο ηνπ θιάδνπ λα ππνζηεξίδνπλ φηη ε αμία ησλ λέσλ εξγαζηψλ δελ μεπέξαζε ην 1 δηζ. επξψ, ήηνη κείσζε θαηά 40% πεξίπνπ ζε ζρέζε κε ην 2009. Αμίδεη λα ζεκεησζεί φηη νη λέεο εξγαζίεο, έρνπλ πεξηνξηζηεί πιένλ ζην 1/3 ηνπ χςνπο πνπ δηακνξθψλνληαλ πξηλ απφ κηα ηξηεηία. Διάγραμμα 2: Κατανομή Συμφωνιϊν, Leasing 2009 Πεγή: (αθθάο, 2010α) απηφ ζπληέιεζε θαη ε έληαμε ζην κεραληζκφ ζηήξημεο θαζψο έδσζε αξρηθά θάπνηα κελχκαηα αηζηνδνμίαο, φκσο ηειηθά ηα πξάγκαηα θαη πάιη ππνρψξεζαλ εθφζνλ ηα ηξαπεδηθά ηδξχκαηα πξνηίκεζαλ ηελ ηαθηηθή ηεο ζηάζεο αλακνλήο θπξίσο φζνλ αθνξά ζηνλ ηνκέα ησλ ρνξεγήζεσλ. Καηά ην πξψην εμάκελν ινηπφλ νη ζπλνιηθέο λέεο ζπκβάζεηο Leasing πνπ ππνγξάθεθαλ δηακνξθψζεθαλ ζηα 615 εθαη. επξψ έλαληη 811 εθαη. επξψ ην αληίζηνηρν πξψην εμάκελν ηνπ 2009 (αθθάο, 2011).

Ζ ΥΡΖΜΑΣΟΓΟΣΗΚΖ ΜΗΘΧΖ ΣΖ ΜΔΓΓΔΝΖ ΣΖ ΟΗΚΟΜΗΚΖ ΚΡΗΖ 44 Διάγραμμα 3: Πτϊςη Συμβάςεων Leasing. εγή: (αθθάο, 2011) Π εκεηψλεηαη φηη, ην 2008 ππήξρε κείσζε ηεο ηάμεο ηνπ 32,5% δειαδή 2,56 δηζ. επξψ, ελψ ην 2009 ζην ζχλνιφ ηεο ε αγνξά είρε ζεκεηψζεη πηψζε ζηηο λέεο ζπκβάζεηο leasing πνπ έθηαζαλ ηα 1,73 δηζ. επξψ. Μπνξεί ν ξπζκφο ζην α' εμάκελν ηνπ 2010 λα ππνρψξεζε, εθπξφζσπνη ηεο αγνξάο φκσο αλαθέξνληαη ζηελ πεξαηηέξσ επηβξάδπλζε ζηηο λέεο ζπκβάζεηο ζην β' εμάκελν ηνπ 2010, κε απνηέιεζκα ην ζχλνιν ηεο ρξήζεο λα θιείζεη κε ζπλνιηθέο ζπκβάζεηο θνληά ζην 1 δηζ. επξψ ήηνη πηψζε 40-42% (αθθάο, 2010γ). Απφ ηε κηα κεξηά ε νηθνλνκηθή θξίζε πνπ έρεη πεξηνξίζεη ηελ πξφζεζε ησλ επηρεηξήζεσλ λα πξνρσξήζνπλ ζε ζπκβάζεηο Leasing, απφ ηελ άιιε νη ηξάπεδεο πνπ έρνπλ πεξηνξίζεη ζεκαληηθά ηελ παξερφκελε ξεπζηφηεηα πξνο ηηο ζπγαηξηθέο πνπ δξαζηεξηνπνηνχληαη ζηνλ θιάδν, ε ζπξξίθλσζε ηεο δξαζηεξηφηεηαο πξφθεηηαη λα ζπλερηζηεί θαη θέηνο θαη κάιηζηα εληνλφηεξα. πκπεξαίλεηαη ινηπφλ φηη, απφ ηε ζηηγκή πνπ ην ελεξγεηηθφ παξακέλεη ζηαζεξφ, ηα έζνδα κεηψλνληαη, θαη νη επηρεηξήζεηο δελ έρνπλ ηε δπλαηφηεηα λα πιεξψλνπλ ηηο νθεηιέο ηνπο πξνο ηηο εηαηξείεο Leasing, (αθθάο, 2010β).

Ζ ΥΡΖΜΑΣΟΓΟΣΗΚΖ ΜΗΘΧΖ ΣΖ ΜΔΓΓΔΝΖ ΣΖ ΟΗΚΟΜΗΚΖ ΚΡΗΖ 45 Έηζη πάλσ απφ 50% ήηαλ ε πηψζε πνπ θαηέγξαςε ν θιάδνο Leasing ζην πξψην εμάκελν ηνπ 2011, ζε ζρέζε κε ην αληίζηνηρν δηάζηεκα ηνπ 2010, επίδνζε πνπ θαηαγξάθεηαη σο ε ρεηξφηεξε, ηζηνξηθά, ηνπ θιάδνπ. 12 Θα πξέπεη λα ζεκεησζεί φηη πξσηαγσληζηηθφ ξφιν ζηνλ θιάδν εμαθνινπζνχλ λα παίδνπλ νη ζπκβάζεηο ζηνλ θιάδν ησλ αθηλήησλ (Direct θαη Sales and Lease Back), θιάδνο ν νπνίνο αλαπηπζζφηαλ κε εληνλφηαηνπο ξπζκνχο ηα ηειεπηαία ρξφληα, ελψ ην 2009 απνηέιεζε ην 60% (έλαληη πνζνζηνχ ην 53,14% ην 2008) επί ησλ ζπλνιηθψλ λέσλ εξγαζηψλ, ήηνη ζπκβάζεηο 1 δηζ. επξψ απφ 1,36 δηζ. Δπξψ (αθθάο, 2010γ). Έλα αθφκε επηβαξπληηθφ ζηνηρείν είλαη θαη ν θφξνο αθίλεηεο πεξηνπζίαο ζηνλ νπνίν ππνρξεψλνληαη νη εηαηξείεο ιφγσ ησλ κεγάισλ ζπκβνιαίσλ ζην Leasing αθηλήησλ θαη ν νπνίνο ην 2010 έθηαζε ζηα 25 εθαη. επξψ γηα ην ζχλνιν ησλ εηαηξεηψλ (αθθάο, 2011). ΑΝΟΓΗΚΟ ΣΟ LEASING ΣΖΝ ΔΤΡΧΠΖ χκθσλα κε ηα ζηνηρεία ηεο νκνζπνλδίαο εηαηξεηψλ Leasing θαη ησλ εηαηξεηψλ καθξνρξφληαο κίζζσζεο απηνθηλήησλ Leaseurope γηα ηελ επξσπατθή αγνξά Leasing, ζην δεχηεξν ηξίκελν ηνπ 2011, ζε αληίζεζε κε ηελ Διιάδα, ε αγνξά εκθάληζε άλνδν 7,4% φζνλ αθνξά ζηηο λέεο εξγαζίεο, νη νπνίεο δηακνξθψζεθαλ ζηα 20,67 δηζ. επξψ, ελψ θαη θαηά ην πξψην ηξίκελν είρε επίζεο θηλεζεί αλνδηθά (+13,5%) κε λέεο εξγαζίεο 17,99 δηζ. επξψ. Σα ππφινηπα φισλ ησλ εηαηξεηψλ leasing ζην ηέινο ηνπ Ηνπλίνπ ήηαλ 227,55 δηζ. επξψ. Αλ θαη ζηα ζηνηρεία πνπ αλαθνίλσζε ε έλσζε δελ αλαθέξνληαη ηα κεξίδηα ησλ εηαηξεηψλ ηνπ θιάδνπ, ππελζπκίδεηαη φηη κε βάζε ηηο εξγαζίεο γηα ην 2010 ε Eurobank Leasing θαηέρεη ηελ πξψηε ζέζε θαη καδί κε ηηο Κχπξνπ, Alpha θαη Πεηξαηψο απνζπνχλ ην 66%. Όζνλ αθνξά ζην ππνιεηπφκελν θεθάιαην, νη ίδηεο εηαηξείεο θαηέρνπλ ην 63% πεξίπνπ ηνπ ζπλφινπ ησλ ππνιεηπφκελσλ ζπκβνιαίσλ. 12 12 http://www.hrima.gr/article.asp?view=1315&ref=1301

Ζ ΥΡΖΜΑΣΟΓΟΣΗΚΖ ΜΗΘΧΖ ΣΖ ΜΔΓΓΔΝΖ ΣΖ ΟΗΚΟΜΗΚΖ ΚΡΗΖ 46 Γεωγραθικά Διάγραμμα 4: Γεωγραφική Κατανομή Συμβάςεων Leasing. Πεγή: (Real Estate, 2010) Γεσγξαθηθά, ην 70% ησλ ζπκβάζεσλ ήηαλ ζηελ πεξηνρή ηεο Αηηηθήο, ην 13% ζηε βφξεηα Διιάδα, ην 5% ζηελ θεληξηθή Διιάδα θαη 12% ζηελ ππφινηπε Διιάδα. Σν θξελάξηζκα ζηηο δεκφζηεο επελδχζεηο, ιφγσ ηεο νηθνλνκηθήο θξίζεο θαη ηεο έιιεηςεο ξεπζηφηεηαο, έρεη πιήμεη ηνλ θιάδν θαη έρεη θαζπζηεξήζεη ε έθδνζε ηνπ πξνεδξηθνχ δηαηάγκαηνο πεξί ρξεκαηνδνηηθψλ ζπκβάζεσλ γηα ην Γεκφζην (Real Estate, 2010). Μεγαιχηεξε θηλεηηθφηεηα παξνπζηάδνπλ νη ζπκβάζεηο Leasing ησλ ΓΔΚΟ θαη ησλ δήκσλ. Ζ ρξεκαηνδνηηθή κίζζσζε είλαη ηδηαίηεξα δηαδεδνκέλε ζηε δηαρείξηζε ησλ νηθνλνκηθψλ ησλ δήκσλ, αθνχ ρξεζηκνπνηείηαη ηδηαίηεξα γηα ηελ πξνκήζεηα κεραλεκάησλ θαη απνξξηκκαηνθφξσλ απφ πεξίπνπ 70 δήκνπο κε κέζν χςνο ζχκβαζεο ηα 500.000 επξψ (Real Estate, 2010). Όζσλ αθνξά αλαπηπμηαθνί λφκνη κέρξη ζηηγκήο πξνέβιεπαλ κελ ηε ρξήζε ηνπ Leasing, αιιά δελ είραλ ηελ επειημία λα εθκεηαιιεπηνχλ ζην έπαθξν ηηο ηδηφηεηέο ηνπ. εκαληηθφ ελδηαθέξνλ παξνπζηάδεη, γηα παξάδεηγκα, ε πεξίπησζε ηεο ρξεκαηνδφηεζεο κέζσ Leasing ησλ πξνκεζεηψλ ζε ζχγρξνλα κεραλήκαηα, νρήκαηα θαη εμνπιηζκνχο ησλ ΟΣΑ, ησλ ΓΔΚΟ, ησλ Ννζνθνκείσλ θαη γεληθφηεξα ησλ θνξέσλ Γεκφζηαο Γηνίθεζεο, πνπ ρξεζηκνπνηνχλ θεθαιαηνπρηθφ εμνπιηζκφ. ε απηφ ηνλ ηνκέα, έρνπλ γίλεη κεγάια βήκαηα ζην εμσηεξηθφ, φπνπ εθαξκφδνληαη πξνεγκέλα ζρήκαηα ζπλήζσο ιεηηνπξγηθψλ κηζζψζεσλ θαη νη

Ζ ΥΡΖΜΑΣΟΓΟΣΗΚΖ ΜΗΘΧΖ ΣΖ ΜΔΓΓΔΝΖ ΣΖ ΟΗΚΟΜΗΚΖ ΚΡΗΖ 47 πξνυπνινγηζκνί ησλ αληίζηνηρσλ θνξέσλ δελ επηβαξχλνληαη κε ηε δαπάλε ηεο επέλδπζεο ζε κία κφλν νηθνλνκηθή ρξήζε, αιιά ζε κεγαιχηεξν βάζνο ρξφλνπ. Απηφο ν ηξφπνο ρξεκαηνδφηεζεο ραξαθηεξίδεηαη, εθηφο ησλ άιισλ, θαη απφ πιήξε δηαθάλεηα, αθνχ νη ηηκέο ειέγρνληαη ζε κεγάιν βαζκφ απφ ην ρξεκαηνδφηε θαη ηαπηφρξνλα ε ρξεκαηνδφηεζε θαηεπζχλεηαη ζε ζπγθεθξηκέλε επέλδπζε, ρσξίο λα δηαρέεηαη ζε αδηαθαλείο ρξήζεηο (αθθάο, 2010β).

Ζ ΥΡΖΜΑΣΟΓΟΣΗΚΖ ΜΗΘΧΖ ΣΖ ΜΔΓΓΔΝΖ ΣΖ ΟΗΚΟΜΗΚΖ ΚΡΗΖ 48 3.4. ΠΔΡΗΘΧΡΗΑ ΔΞΔΛΗΞΖ LEASING ΔΠΗΥΔΗΡΖΔΧΝ Σν Leasing, σο ελαιιαθηηθφο, ζχγρξνλνο ηξφπνο ρξεκαηνδφηεζεο, έρεη πεξίπνπ είθνζη έηε παξνπζίαο ζηελ Διιεληθή αγνξά θαη είλαη γεγνλφο φηη δελ έρεη ρξεζηκνπνηεζεί κέρξη ηψξα κε ηελ πιήξε επελδπηηθή δηάζηαζε γηα ηελ νπνία πξννξίδεηαη (αθθάο, 2010β).Ζ αγνξά ρξεκαηνδνηηθήο κίζζσζεο κε ηε ζηαδηαθή βειηίσζε ηνπ ζεζκνχ θαη ηνλ εκπινπηηζκφ ηνπ κε λέα πξντφληα, έρεη πεξηζψξηα αλάπηπμεο παξ φηη ηα κεγέζε ηεο παξακέλνπλ κηθξά ζπγθξηηηθά κε εθείλα πνπ επηηπγράλνπλ νη αγνξέο ησλ ρσξψλ ηεο Δπξσπατθήο Έλσζεο θαη ηδίσο ηεο Βνξείνπ Ακεξηθήο (Ληαθνπνχινπ, 2009). Μηα αθφκε παξάκεηξνο πνπ ζα πξέπεη λα ιάβνπκε ππ φςηλ είλαη φηη θάζε ρξφλν ζηηο δξαζηεξηφηεηεο ησλ ειιεληθψλ εηαηξεηψλ Leasing δελ πεξηιακβάλνληαη ηα πνζά ησλ ζπγαηξηθψλ εηαηξεηψλ ηνπο, πνπ εδξεχνπλ ζε πνιιέο ρψξεο ησλ Βαιθαλίσλ, ηεο Αλαηνιηθήο Δπξψπεο θαη ηεο Μεζνγείνπ. Δπίζεο έλα αθφκα αληαγσληζηηθφ πιενλέθηεκα ησλ ειιεληθψλ εηαηξεηψλ Leasing είλαη ε ηερλνγλσζία ηελ νπνία απνθφκηζαλ απφ ηηο δηάθνξεο ρψξεο πνπ δξαζηεξηνπνηήζεθαλ, άκεζα ή κέζσ ζπγαηξηθψλ (Ληαθνπνχινπ, 2009). Δπηπιένλ, ππάξρεη πιήζνο δηαηάμεσλ πνπ ρξήδνπλ αιιαγήο, ψζηε ην θνξνινγηθφ καο ζχζηεκα, απφ εκπφδην, λα γίλεη κνριφο αλάπηπμεο. Έλα απηφ παξάδεηγκα, εθηφο πλεχκαηνο θνξνινγηθνχ δηθαίνπ είλαη ε κε αλαγλψξηζε ησλ δαπαλψλ πνπ αθνξνχλ ηα κηζζψκαηα ησλ ρξεκαηνδνηηθψλ κηζζψζεσλ αθηλήησλ, θαηά ην κέξνο πνπ απηά αλαινγνχλ ζηελ αμία ηνπ νηθνπέδνπ. Θα πξέπεη ινηπφλ λα γίλεηαη δηαρσξηζκφο αμίαο νηθνπέδνπ θαη θηίζκαηνο γηα αθίλεηα πνπ δελ αλήθνπλ ζηελ θπξηφηεηα ηεο νηθνλνκηθήο κνλάδαο, αιιά είλαη, απιά, κηζζσκέλα. Όια ηα παξαπάλσ απνηεινχλ ζέζε ηνπ Παλαγηψηε Φαξηαλνχ, δηεπζχλνληνο ζπκβνχινπ ηεο εηαηξείαο Οηθνλνκηθψλ πκβνχισλ θαη Διεγθηψλ. Απφ ηελ πιεπξά ηνπ ν θ. Ησάλλεο Καηζψξεο, πξφεδξνο & δηεπζχλσλ ζχκβνπινο ηεο Alpha Leasing, ζεκεηψλεη φηη ην Sale & Lease Back αθηλήησλ πνπ απνηεινχζε έλα απφ

Ζ ΥΡΖΜΑΣΟΓΟΣΗΚΖ ΜΗΘΧΖ ΣΖ ΜΔΓΓΔΝΖ ΣΖ ΟΗΚΟΜΗΚΖ ΚΡΗΖ 49 ηα θπξίαξρα εξγαιεία γηα απφθηεζε ξεπζηφηεηαο, ζα ηζνξξνπήζεη ζε ρακειφηεξα επίπεδα ζε ζρέζε κε ην ζχλνιν ηεο αγνξάο ηνπ Leasing, αιιά ζα εμαθνινπζήζεη λα απνηειεί ην πξνηεηλφκελν εξγαιείν αλάπηπμεο ζε αληηδηαζηνιή κε ηηο ρνξεγήζεηο δαλείσλ πνπ έρνπλ εηζέιζεη θαη απηέο ζε πεξίνδν ζεκαληηθήο θάκςεο. Δπηζεκαίλεηαη φηη ν θιάδνο ηεο πγείαο θαη ε ελεξγεηαθή αγνξά δείρλνπλ λα δηαζέηνπλ αληνρέο έλαληη ησλ άιισλ θιάδσλ, κε ηνλ ηνπξηζηηθφ θαη θαηαζθεπαζηηθφ ηνκέα λα δέρνληαη ηηο ηζρπξφηεξεο πηέζεηο ζπξξηθλψζεσο ηνπ κεγέζνπο ηνπο. Σέινο, θπξίαξρε απαίηεζε ηνπ θιάδνπ ησλ εηαηξεηψλ Υξεκαηνδνηηθήο Μηζζψζεσο είλαη ε δπλαηφηεηα δηελέξγεηαο θαη εξγαζηψλ Operating Leasing πνπ ζα δψζεη ζεκαληηθή ψζεζε φρη κφλν ζην ζπγθεθξηκέλν θιάδν, αιιά θαη ζε φιε ηελ αγνξά ησλ παγίσλ επελδχζεσλ. χκθσλα κε ηνλ Ησάλλε Κινθίδε, πξφεδξν Έλσζεο Διιεληθψλ Δηαηξεηψλ Υξεκαηνδνηηθήο Μίζζσζεο θαη δηεπζχλνληα ζπκβνχινπ ηεο Aspis Leasing. Σηο πξννπηηθέο ηνπ θιάδνπ κπνξνχλ λα εληζρχζνπλ θαη νη απνθάζεηο γηα ην «άλνηγκα» θιεηζηψλ επαγγεικάησλ. Ο θιάδνο ησλ κεηαθνξψλ γηα παξάδεηγκα, ζε πεξίπησζε πνπ απειεπζεξσζεί κπνξεί λα θέξεη αξθεηέο λέεο ζπκβάζεηο ζηηο εηαηξείεο Leasing, θαζψο ζα εληαζεί ν αληαγσληζκφο θαη ζα ππάξμνπλ ζεκαληηθέο αλαθαηαηάμεηο. Αθφκε θαη ν θιάδνο ησλ ζπκβνιαηνγξάθσλ ζε θάπνην πνζνζηφ κπνξεί ην «άλνηγκα» ηνπ λα βνεζήζεη θαζψο αλακέλεηαη κείσζε ηνπ θφζηνπο κεηαβηβάζεσλ ιφγσ κείσζεο ηνπ θφζηνπο ζπκβνιαίσλ. Όζνλ αθνξά ζην ζεζκηθφ επίπεδν, ήδε απφ ην Γεθέκβξην έγηλε πξάμε ε αιιαγή ψζηε ηα εγγξάθνληαη φια ηα ζηνηρεία ησλ εηαηξεηψλ Leasing καδί κε ηα ζηνηρεία ησλ ρξεκαηνπηζησηηθψλ νκίισλ. Απφξξνηα ηεο νηθνλνκηθήο θξίζεο είλαη ε κεηαζηξνθή ηνπ ζηφρνπ ηνπ θιάδνπ φρη ηφζν ζηελ πεξαηηέξσ αλάπηπμε ησλ εξγαζηψλ φζν ζηε δηαρείξηζε ησλ θαζπζηεξεκέλσλ νθεηιψλ πξνρσξψληαο, φπνπ είλαη δπλαηφλ, ζε ξπζκίζεηο ππνρξεψζεσλ πειαηψλ πνπ αληηκεησπίδνπλ ζεκαληηθά πξνβιήκαηα ζηελ εμππεξέηεζε απηψλ. Δπηπιένλ, θπξίαξρε απαίηεζε ηνπ θιάδνπ ησλ εηαηξεηψλ Υξεκαηνδνηηθήο Μηζζψζεσο είλαη ε δπλαηφηεηα δηελέξγεηαο θαη εξγαζηψλ Operating Leasing πνπ ζα δψζεη ζεκαληηθή ψζεζε φρη κφλν

Ζ ΥΡΖΜΑΣΟΓΟΣΗΚΖ ΜΗΘΧΖ ΣΖ ΜΔΓΓΔΝΖ ΣΖ ΟΗΚΟΜΗΚΖ ΚΡΗΖ 50 ζην ζπγθεθξηκέλν θιάδν αιιά θαη ζε φιε ηελ αγνξά ησλ παγίσλ επελδχζεσλ (αθθάο, 2010β).

Ζ ΥΡΖΜΑΣΟΓΟΣΗΚΖ ΜΗΘΧΖ ΣΖ ΜΔΓΓΔΝΖ ΣΖ ΟΗΚΟΜΗΚΖ ΚΡΗΖ 51 ΚΔΦΑΛΑΗΟ 4 4.1. Ζ ΜΔΘΟΓΟΛΟΓΗΑ ΣΖ ΔΡΔΤΝΑ Ζ εθπφλεζε θάζε εξεπλεηηθήο εξγαζίαο, είλαη κηα δηαδηθαζία πνπ πξνυπνζέηεη ηελ άξηζηε γλψζε ηνπ ζπγγξαθέα επί ηνπ ζέκαηνο θαη ηαπηφρξνλα ηε δέζκεπζε ηνπ λα νινθιεξψζεη βάζε πιάλνπ ην έξγν πνπ έρεη αλαιάβεη. Με βάζε απηφ ζέζακε σο ζηφρν καο λα θέξνπκε εηο πέξαο ηελ εξγαζία πνπ αλαιάβακε. Ήηαλ δχζθνιν εμ αξρήο λα θαηαλνήζνπκε ηνπο φξνπο, ηα νηθνλνκηθά ζηνηρεηά, λα απνθσδηθνπνηήζνπκε ηελ ξεηνξηθή γξαθή πνιιψλ ζπγγξαθέσλ θαη εξεπλεηψλ θαη λα ηελ πξνζαξκφζνπκε ζην ζήκεξα, ζηελ επηθαηξφηεηα θαη ηελ απιφηεηα πνπ πξέπεη λα δηέπεη ηνλ ζχγρξνλν επηζηήκνλα. Ο μελφθεξηνο φξνο Leasing ή ρξεκαηνδνηηθή κίζζσζε αλαθεξφηαλ ζπρλά θαηά ηε δηάξθεηα ησλ ζπνπδψλ καο θαη έηζη καο θέληξηζε ην ελδηαθέξνλ ψζηε λα ζέινπκε λα γλσξίζνπκε ην ηη είλαη θαη ηη πξνζθέξεη. Αξσγφο ζηελ πξνζπάζεηα απηή ήηαλ ην κάζεκα ηνπ εκηλαξίνπ Σειεηνθνίησλ φπνπ αλαιάβακε λα θέξνπκε εηο πέξαο κηα εξγαζία πνπ αθνξνχζε ηε ρξεκαηνδνηηθή κίζζσζε. Αθνχ πξαγκαηνπνηήζακε κηα δεπηεξνγελή έξεπλα, δειαδή θαιχςακε ην ζεσξεηηθφ θνκκάηη ηεο εξγαζίαο ζειήζακε λα ην θάλνπκε πην εηδηθφ, λα ην πξνζαξκφζνπκε ζηελ επηθαηξφηεηα θαη λα πξαγκαηνπνηήζνπκε κηα πξσηνγελή έξεπλα. Έηζη, θαηαιήμακε ζηελ εξγαζία πνπ θξαηάηε ζηα ρέξηα ζαο: «Ζ ρξεκαηνδνηηθή κίζζσζε (Leasing) ζηε κέγγελε ηεο νηθνλνκηθήο θξίζεο, κηα εξεπλεηηθή πξνζέγγηζε». Ζ πξψηε δηαδηθαζία πνπ θέξακε εηο πέξαο ήηαλ ε επηινγή θαη ε νξηνζέηεζε ηνπ αληηθεηκέλνπ ηεο έξεπλαο, έπεηηα ε βηβιηνγξαθηθή έξεπλα θαη ε ζπζηεκαηηθή επηινγή, κειέηε, θαηαγξαθή θαη αξρεηνζέηεζε ησλ θχξησλ βηβιηνγξαθηθψλ πεγψλ, ψζηε λα απνζαθεληζζνχλ νη θχξηεο έλλνηεο, ην πεξηερφκελν θαη ηα φξηα ηνπ ζέκαηνο πνπ επηιέμακε θαζψο θαη ε κεζνδνινγία γηα ηε δηεξεχλεζή ηνπ. εκαληηθή ήηαλ ε επαλεμέηαζε θαη ε δηαηχπσζε ηνπ πξνβιήκαηνο κε βάζε ηηο γλψζεηο πνπ απνθνκίζακε

Ζ ΥΡΖΜΑΣΟΓΟΣΗΚΖ ΜΗΘΧΖ ΣΖ ΜΔΓΓΔΝΖ ΣΖ ΟΗΚΟΜΗΚΖ ΚΡΗΖ 52 απφ ηε βηβιηνγξαθηθή έξεπλα, πνπ νδήγεζε ζε νξηζηηθή επηινγή ηεο κεζνδνινγίαο θαη ηνπ ζεσξεηηθνχ κέξνπο ηεο εξγαζίαο. Ζ δεχηεξε βαζηθή δηαδηθαζία ήηαλ ν ζρεδηαζκφο ηεο έξεπλαο αλαθνξηθά κε ην κνληέιν ην νπνίν πξφθεηηαη λα ρξεζηκνπνηεζεί θαη κε ηα κέζα ζπγθέληξσζεο ησλ απαξαίηεησλ ζηαηηζηηθψλ ζηνηρείσλ, ζηελ παξνχζα εξγαζία ε ζπγθέληξσζε ησλ ζηαηηζηηθψλ ζηνηρείσλ έγηλε κε εξσηεκαηνιφγην. Σν εξσηεκαηνιφγην ζεσξείηαη ην βαζηθφηεξν κέζν επηθνηλσλίαο κεηαμχ ζπλεληεπθηή θαη εξσηψκελνπ ζηηο έξεπλεο αγνξάο. Χο κηα κέζνδνο- ηερληθή ζπιινγήο πιεξνθνξηψλ έρεη, φπσο φιεο νη κέζνδνη, ηα φξηα ηεο θαη κπνξεί λα παξέρεη νξηζκέλνπ ηχπνπ πιεξνθνξίεο. Ο εξσηψκελνο ζα πξέπεη λα απαληήζεη ζε εξσηήζεηο, ψζηε λα ζπγθεληξσζνχλ πιεξνθνξίεο ζρεηηθά κε ην ηη ζθέθηεηαη, θαηαθξίλεη, ακθηζβεηεί, πξνζδνθεί, ειπίδεη θαη κέρξη πνην ζεκείν (Φαξξνχ Εαθεηξφπνπινο, 2004). Έηζη, απαληήζεθαλ 30 εξσηεκαηνιφγηα ζε δχν λνκνχο ηεο ρψξαο καο, 15 ζην λνκφ Έβξνπ θαη 15 ζην λνκφ Πέιιαο, ην δείγκα ηεο έξεπλαο αθνξά ηηο επηρεηξήζεηο θαη ηνπο ειεχζεξνπο επαγγεικαηίεο πνπ εδξεχνπλ ζε απηνχο ηνπο δχν λνκνχο, θαζψο θαη ηα ραξαθηεξηζηηθά γλσξίζκαηα ησλ λνκψλ απηψλ. χκθσλα κε απηά ηα γλσξίζκαηα κπνξνχκε λα θαηαλνήζνπκε ηηο ηδηφηεηεο ηνπ θάζε λνκνχ πνπ επεξεάδνπλ ηνλ πιεζπζκφ ηνπ θαη άκεζα ηηο επηρεηξήζεηο πνπ εδξεχνπλ ζε απηφλ. Αξρηθά, ν Ννκφο Πέιιαο βξίζθεηαη κεηαμχ ησλ Ννκψλ Κηιθίο, Θεζζαινλίθεο, Ζκαζίαο, Κνδάλεο θαη Φιψξηλαο, ελψ βνξεηνδπηηθά ζπλνξεχεη κε ηελ Πξψελ Γηνπγθνζιαβηθή Γεκνθξαηία ηεο Μαθεδνλίαο. 13 Με βάζε ηε γεσγξαθηθή ηνπνζέηεζε ηνπ απνηειεί θφκβν κεηαμχ ηεο αλαηνιηθήο θαη θεληξηθήο Μαθεδνλίαο θαζψο θαη κε Πξψελ Γηνπγθνζιαβηθή Γεκνθξαηία ηεο Μαθεδνλίαο. Απηά ηα ραξαθηεξηζηηθά κπνξνχλ λα ελδπλακψζνπλ ή λα εμαζζελίζνπλ έλα λνκφ, σο πξνο ηελ επηρεηξεκαηηθή αλάπηπμε δηφηη απφ ηε κηα πιεπξά βξίζθεηαη ζε απφζηαζε 45 ιεπηψλ απφ ηε βηνκεραληθή πεξηνρή ηεο Θεζζαινλίθεο πνπ απνηειεί ην βηνκεραληθφ θέληξν ηεο Βνξείνπ Διιάδνο θαη απφ ηελ άιιε θνληά ζηελ Πξψελ Γηνπγθνζιαβηθή Γεκνθξαηία 13 http://www.pellachamber.gr/pela/articles/article.jsp?categoryid=62&context=103&globalid=15466&a rticleid=3353

Ζ ΥΡΖΜΑΣΟΓΟΣΗΚΖ ΜΗΘΧΖ ΣΖ ΜΔΓΓΔΝΖ ΣΖ ΟΗΚΟΜΗΚΖ ΚΡΗΖ 53 ηεο Μαθεδνλίαο πνπ απνηειεί πφιν έιμεο ειιεληθψλ επηρεηξήζεσλ ιφγν ησλ ρακειψλ εξγαηηθψλ εμφδσλ θαη ηεο επκελνχο θνξνινγηθήο αληηκεηψπηζεο. Ο λνκφο Πέιιαο θαιχπηεη έθηαζε 2.505.000 ζηξ. απφ ηελ νπνία ην 46% είλαη πεδηλή, ην 15,4% εκηνξεηλή θαη ην 38,6% νξεηλή δηακφξθσζε. Οη πεδηλέο εθηάζεηο ηνπ λνκνχ αθνξνχλ ηελ πεδηάδα ηεο Αξηδαίαο ζην βφξεην ηκήκα ηνπ λνκνχ, θαζψο θαη ηελ πεδηάδα ηεο Έδεζζαο θαη ησλ Γηαλληηζψλ ζην λφηην θαη αλαηνιηθφ ηκήκα ηνπ λνκνχ. 1 Με βάζε ηα γεσθπζηθά απηά ραξαθηεξηζηηθά κπνξνχκε λα θαηαιάβνπκε φηη ην κεγαιχηεξν κέξνο ηνπ πιεζπζκνχ ηνπ αζρνιείηαη κε ηελ γεσξγία θαη ηελ θηελνηξνθία (ε θαηαλνκή ηνπ ελεξγνχ πιεζπζκνχ ζηνλ πξσηνγελή ηνκέα είλαη 49,4% ) θαη θαη επέθηαζε νη επηρεηξήζεηο πνπ εδξεχνπλ ζ απηφλ ζα δξαζηεξηνπνηνχληαη ζηνλ δεπηεξνγελή ηνκέα ηεο νηθνλνκίαο, πνπ αζρνιείηαη κε ηελ κεηαπνίεζε πξντφλησλ ηνπ πξσηνγελνχο. Με βάζε ηα παξαπάλσ, ηα 15 εξσηεκαηνιφγηα πνπ απαληήζεθαλ ζηνλ λνκφ Πέιιαο κνηξάζηεθαλ ηπραία ζε επηρεηξήζεηο πνπ εδξεχνπλ ζηελ πεδηλή έθηαζε απφ ηελ Έδεζζα έσο ηα Γηαλληηζά ε νπνία απνηειεί ην θεληξηθφηεξν ζεκείν ηνπ λνκνχ, θαζψο ε Δγλαηία νδφο, ζπλδέεη ηηο δχν απηέο κεγαιχηεξεο πφιεηο ηνπ λνκνχ, θαη έρεη δεκηνπξγήζεη έλα εχπνξν κέξνο ζην νπνίν αλαπηχζζεηαη ε επηρεηξεκαηηθή ηνπ δξάζε. Απφ ηελ άιιε πιεπξά, ν λνκφο Έβξνπ έρεη έθηαζε 4.242 η. ρικ. θαη πιεζπζκφ 149.000 θαηνίθνπο, πξσηεχνπζα ηνπ λνκνχ είλαη ε Αιεμαλδξνχπνιε. Ο Έβξνο βξίζθεηαη ζην βνξεηναλαηνιηθφ άθξν ηεο ρψξαο,ην γεγνλφο απηφ ηνλ θαζηζηά θπζηθφ ζχλνξν κε ηελ Βνπιγαξία ζηα βφξεηα θαη ηελ Σνπξθία ζηα αλαηνιηθά, απνηειεί δε ην έλα απφ ηα ηξία ηξηεζλή ζεκεία πνπ ππάξρνπλ ζηελ Διιάδα. ην ζεκείν απηφ αμίδεη λα αλαθέξνπκε ηελ επηξξνή πνπ αζθνχλ νη παξαπάλσ φκνξεο ρψξεο δεδνκέλνπ ηεο δεηλήο νηθνλνκηθήο θαηάζηαζεο πνπ επηθξαηεί ζηελ ρψξα θαη ηεο κηθξήο ρηιηνκεηξηθήο απφζηαζεο, ηειεπηαία, παξαηεξείηαη έλα κεγάιν πνζνζηφ ησλ θαηαλαισηψλ ηνπ λνκνχ λα έρεη ζηξέςεη ηελ αγνξαζηηθή ηνπ δχλακε εθηφο ησλ ζπλφξσλ εμαηηίαο ησλ ρακειφηεξσλ ηηκψλ ησλ πξντφλησλ ζε ζρέζε κε ηελ Διιάδα. Έηζη ινηπφλ νη επηρεηξεκαηίεο ηνπ ηφπνπ έρνπλ λα αληηκεησπίζνπλ άιιν έλαλ ηζρπξφ αληίπαιν έθηνο

Ζ ΥΡΖΜΑΣΟΓΟΣΗΚΖ ΜΗΘΧΖ ΣΖ ΜΔΓΓΔΝΖ ΣΖ ΟΗΚΟΜΗΚΖ ΚΡΗΖ 54 ηεο νηθνλνκηθήο θξίζεο, πνπ θεξδίδεη νινέλα θαη πεξηζζφηεξν έδαθνο θαη απνζθνπεί ζηελ πιήξε απνδπλάκσζε ηνπ ηφπνπ. πλερίδνληαο φκσο ηελ γεσγξαθηθή αλαζθφπεζε ηνπ λνκνχ Έβξνπ δπηηθά, ζπλνξεχεη κε ηνλ λνκφ Ρνδφπεο θαη ζηα λφηηα βξέρεηαη απφ ην Θξαθηθφ πέιαγνο. Μνξθνινγηθά ν λνκφο Έβξνπ είλαη πεδηλφο αθνχ κφλν ην 10,3% είλαη νξεηλνί φγθνη, έλαληη ησλ εθηεηακέλσλ πεδηάδσλ πνπ θαηαιακβάλνπλ ην 62,4% ηεο έθηαζεο ηνπ, έλα κεγάιν κέξνο ησλ νπνίσλ θαιιηεξγείηαη. ηελ θαιιηέξγεηα ζπκβάιιεη ε χπαξμε ηνπ πνηακνχ Έβξνπ ησλ παξαπνηάκσλ ηνπ θαη πιήζνο αξδεπηηθψλ θαλαιηψλ. Έηζη ε θχξηα ελαζρφιεζε ησλ θαηνίθσλ είλαη ε θαιιηέξγεηα γεο θαη ε παξαγσγή αγξνηηθψλ πξντφλησλ, αηνκηθά θαη ζπιινγηθά κέζσ ησλ ηνπηθψλ ζπλεηαηξηζκψλ. Οη ζπλήζεηο παξαγσγέο είλαη βακβάθη, ζηηάξη θαη ηεχηια. Ζ θηελνηξνθία απνηειεί ηε δεχηεξε ζε ζπνπδαηφηεηα απαζρφιεζε ησλ θαηνίθσλ ηνπ λνκνχ. 14 Λακβάλνληαο ππφςε φιεο ηηο παξαπάλσ ηδηνκνξθίεο ηνπ ηφπνπ θαη ηελ ηδηαίηεξε αγξνηηθή ηνπ αλάπηπμε ηα εξσηεκαηνιφγηα δηαλεκήζεθαλ ηπραία ζε επηρεηξήζεηο θπξίσο ηνπ βνξείνπ Έβξνπ φζν θαη ζε ειεχζεξνπο επαγγεικαηίεο, ρσξίο σζηφζν λα παξαιείςνπκε ηελ πξσηεχνπζα ηνπ λνκνχ Αιεμαλδξνχπνιε πνπ είλαη κηα ζπλερψο νηθνλνκηθά αλαπηπζζφκελε πφιε. Με βάζε ηα ζηνηρεία πνπ ζπλζέηνπλ ηελ επηρεηξεκαηηθή ζχζηαζε ησλ λνκψλ απνθαζίζηεθε αξρηθά ην είδνο ησλ εξσηήζεσλ πνπ ζα ζπκπεξηιακβάλνληαη ζην εξσηεκαηνιφγην. Κάζε εξσηεκαηνιφγην πεξηέρεη 16 εξσηήζεηο θιεηζηνχ ηχπνπ, κε ζθνπφ λα επηηαρπλζεί ε δηαδηθαζία ζπιινγήο θαη λα κελ πξνθιεζεί θφπσζε ζηνπο εξσηψκελνπο θαηά ηε ζπκπιήξσζε ηνπ εξσηεκαηνινγίνπ. Ζ δηαλνκή θαη ιήςε ησλ εξσηεκαηνινγίσλ Πξαγκαηνπνηήζεθε ηνλ Ννέκβξην ηνπ 2011, ν κέζνο ρξφλνο ζπκπιήξσζεο ηνπ εξσηεκαηνιφγηνπ ήηαλ 10 15 ιεπηά θαη απαληήζεθε απφ ηνλ αξκφδην εθπξφζσπν ηεο επηρείξεζεο ή ηνλ επηρεηξεκαηία. 14 http://el.wikipedia.org/wiki/%ce%9d%ce%bf%ce%bc%cf%8c%cf%82_%ce%88%ce%b2%cf%81%ce %BF%CF%85

Ζ ΥΡΖΜΑΣΟΓΟΣΗΚΖ ΜΗΘΧΖ ΣΖ ΜΔΓΓΔΝΖ ΣΖ ΟΗΚΟΜΗΚΖ ΚΡΗΖ 55 Σν εξσηεκαηνιφγην απνηειείηαη απφ δχν ελφηεηεο. Ζ πξψηε ελφηεηα πεξηιακβάλεη εξσηήζεηο πνπ γεληθέο πιεξνθνξίεο γηα ηηο επηρεηξήζεηο φπσο ηε λνκηθή κνξθή ηνπο, ην πφζα ρξφληα έρεη ζπζηαζεί θαη ζε πνην νηθνλνκηθφ ηνκέα αλήθεη. Ζ δεχηεξε ελφηεηα πεξηιακβάλεη εξσηήζεηο πνπ αθνξνχλ ηελ πηζηνιεπηηθή ηθαλφηεηα ησλ επηρεηξήζεσλ, πνηεο κεζφδνπο ρξεκαηνδφηεζεο επηιέγνπλ, αλ γλσξίδνπλ ηε ρξεκαηνδνηηθή κίζζσζε, αλ ρξεζηκνπνηνχλ Leasing, θαη εξσηήζεηο φπνπ νη επηρεηξεκαηίεο θαη νη εθπξφζσπνη ησλ επηρεηξήζεσλ εθθξάδνπλ ηελ πεξαηηέξσ δηακφξθσζε ηεο αγνξάο, θαη θαηά πφζν ε νηθνλνκηθή θξίζε ηηο έρεη επεξεάζεη. Μέζα απφ ην ζπγθεθξηκέλν εξσηεκαηνιφγην επηδηψθακε λα απνθηήζνπκε ζθαηξηθή άπνςε γηα ηελ ζεκεξηλή θαηάζηαζε ησλ επηρεηξήζεσλ θαη θαηά πφζν ε νηθνλνκηθή θξίζε έρεη επεξεάζεη ηελ αγνξά Leasing. Δπηπιένλ, ζεκαληηθφ γηα ηελ έξεπλα καο ήηαλ λα δηαπηζηψζνπκε θαηά πφζν νη επηρεηξήζεηο γλσξίδνπλ ην ζεζκφ ηεο ρξεκαηνδνηηθήο κίζζσζεο θαη αλ ζα ηνλ επέιεγαλ έλαληη θάπνηαο άιιε κνξθήο ρξεκαηνδφηεζεο. Σέινο, ζεκεηψλεηαη φηη γηα επλφεηνπο ιφγνπο δελ αλαθέξνληαη ζηελ παξνχζα πηπρηαθή εξγαζία νη επσλπκίεο θαη νη δηαθξηηηθνί ηίηινη ησλ εηαηξηψλ πνπ ζπκκεηείραλ ζηελ έξεπλα, παξφια απηά ηα ζηνηρεία απηά είλαη δηαζέζηκα ζηνπο ελδηαθεξφκελνπο. Δπηπιένλ, δφζεθε ηδηαίηεξε πξνζνρή ζηνπο ηξφπνπο θαηαρψξεζεο θαη επεμεξγαζίαο ησλ ζηνηρείσλ, αξρηθά έγηλε ζπγθέληξσζε ησλ ζηαηηζηηθψλ ζηνηρείσλ θαζψο επίζεο ε ηαμηλφκεζε θαη ε αξρεηνζέηεζή ηνπο. εκαληηθή ήηαλ ε θαηαρψξεζε ησλ ζηνηρείσλ ζηνλ ειεθηξνληθφ ππνινγηζηή θαη ζπγθεθξηκέλα ζηελ εθαξκνγή ππνινγηζηηθνχ θχιινπ δεδνκέλσλ Excel. Ηδηαίηεξε ζεκαζία είρε ν πξνζεθηηθφο έιεγρνο γηα ηπρφλ ιάζε θαηαρψξεζεο, ε ζηαηηζηηθή επεμεξγαζία ησλ ζηνηρείσλ θαη ε εμαγσγή ησλ πξψησλ απνηειεζκάησλ φπσο επίζεο ηα γξαθήκαηα πνπ ππάξρνπλ ζηελ παξνχζα εξγαζία θαη ε εξκελεία ηνπο. Σέινο, έγηλε δηαπίζησζε φηη ηα ζηνηρεία πνπ ζπιιέρηεθαλ αληηθαηνπηξίδνπλ ηελ πξαγκαηηθή επηρεηξεκαηηθή δηάξζξσζε ηνπ θάζε λνκνχ θαη θαηά πφζν νη βαζηθέο ππνζέζεηο ηεο έξεπλαο έρνπλ ή φρη επαιεζεπηεί.

Ζ ΥΡΖΜΑΣΟΓΟΣΗΚΖ ΜΗΘΧΖ ΣΖ ΜΔΓΓΔΝΖ ΣΖ ΟΗΚΟΜΗΚΖ ΚΡΗΖ 56 4.2. ΑΠΟΣΔΛΔΜΑΣΑ ΔΡΔΤΝΑ Όπσο αλαθέξζεθε θαη ζην πξνεγνχκελν θεθάιαην ε έξεπλα πνπ πξαγκαηνπνηήζεθε έιαβε ρψξα ζε δπν λνκνχο ηεο Διιάδνο ην λνκφ Πέιιαο θαη ην λνκφ Έβξνπ. Σα απνηειέζκαηα πνπ πξνθχπηνπλ απφ ηελ έξεπλα παξαηίζεληαη αλά εξψηεζε θαη γηα ηνπο δπν λνκνχο ψζηε εθηφο απφ ηε ζπλνιηθή εηθφλα ηνπ leasing ζε απηνχο λνκνχο λα δηαθαίλνληαη θαη νη δηαθνξέο πνπ πξνθχπηνπλ κεηαμχ ηνπο ιφγν ηεο δηαθνξεηηθήο επηρεηξεκαηηθήο δηάξζξσζεο ηνπο. Χο πξψηε εξψηεζε ηέζεθε ζηνπο εθπξνζψπνπο ησλ επηρεηξήζεσλ πνπ έιαβαλ ηα εξσηεκαηνιφγηα, ην πνηα είλαη ε λνκηθή κνξθή ηεο επηρείξεζεο ζαο, ζχκθσλα κε απηφ απάληεζαλ ηα εμήο: Διάγραμμα 5: Νομική μορφή επιχειρήςεων ςτουσ Νομοφσ Πζλλασ και Ζβρου.

Ζ ΥΡΖΜΑΣΟΓΟΣΗΚΖ ΜΗΘΧΖ ΣΖ ΜΔΓΓΔΝΖ ΣΖ ΟΗΚΟΜΗΚΖ ΚΡΗΖ 57 Με βάζε ην παξαπάλσ γξάθεκα ζην λνκφ Πέιιαο πνπ απεηθνλίδεηε κε ην κπιε ρξψκα βιέπνπκε φηη δχν επηρεηξήζεηο απάληεζαλ φηη ε λνκηθή ηνπο κνξθή είλαη αηνκηθή, άιιεο δχν φηη είλαη Ο.Δ. ελψ κφιηο κηα είλαη Δ.Δ, δχν επηρεηξήζεηο είλαη Δ.Π.Δ. θαη πέληε είλαη Α.Δ. είλαη θαηαλνεηφ φηη ην 1/3 ηνλ επηρεηξήζεσλ απφ απηέο πνπ έιαβαλ ην εξσηεκαηνιφγην ζην Ν. Πέιιαο απάληεζαλ φηη είλαη Α.Δ. θαη κφιηο ηξεηο ήηαλ ειεχζεξνη επαγγεικαηίεο. ην λνκφ Έβξνπ απφ ηα δεθαπέληε εξσηεκαηνιφγηα πνπ απαληήζεθαλ ηα 4 ήηαλ απφ αηνκηθέο επηρεηξήζεηο, δχν απφ Ο.Δ. θαλέλα απφ Δ.Π.Δ., ηξία απφ Α.Δ. θαη ηξία απφ ειεχζεξνπο επαγγεικαηίεο. πγθξηηηθά ζηνπο δχν λνκνχο κπνξνχκε λα πνχκε φηη ζην λνκφο Έβξνπ εδξεχνπλ πεξηζζφηεξεο αηνκηθέο επηρεηξήζεηο θαη Δ.Π.Δ. ελψ ζην λνκφ Πέιιαο πεξηζζφηεξεο Δ.Δ. θαη Α.Δ, ελψ ζε φια ηα άιια είδε δελ παξνπζηάδνπλ κεγάιεο δηαθνξέο. Αζξνηζηηθά θαη ζηνπο δχν λνκνχο κε βάζε ηελ έξεπλα πνπ πξαγκαηνπνηήζακε εδξεχνπλ έμη αηνκηθέο επηρεηξήζεηο, ηέζζεξηο Οκφξξπζκεο εηαηξίεο, κηα κφιηο Δηεξφξξπζκε εηαηξία, πέληε εηαηξίεο πεξηνξηζκέλεο επζχλεο, νθηψ Αλψλπκεο εηαηξίεο θαη έμη ειεχζεξνη επαγγεικαηίεο ζε απηφ ην δείγκα κεγάιν ξφιν εθηφο απφ ην ηδίξν πνπ πξαγκαηνπνηνχλ θαη κπνξνχκε λα ηνλ ππνινγίζνπκε εηθνληθά, παίδεη ην πφζεο απφ απηέο θάλνπλ ή έρνπλ θάλεη ζην παξειζφλ ρξήζε ρξεκαηνδνηηθήο κίζζσζεο (Leasing) θάηη πνπ ζα ην δνχκε ζηε ζπλέρεηα.

Ζ ΥΡΖΜΑΣΟΓΟΣΗΚΖ ΜΗΘΧΖ ΣΖ ΜΔΓΓΔΝΖ ΣΖ ΟΗΚΟΜΗΚΖ ΚΡΗΖ 58 Ζ δεχηεξε εξψηεζε αθνξά ζε νηθνλνκηθφ ηνκέα αλήθνπλ νη επηρεηξήζεηο πνπ απάληεζαλ ηα εξσηεκαηνιφγηα, ηα απνηειέζκαηα πνπ ζπιιέρηεθαλ είλαη ηα εμήο: Διάγραμμα 6: Οικονομικοί τομείσ επιχειρήςεων. Όπσο είδακε ζην δηάγξακκα ζηνλ λνκφ Πέιιαο ηξεηο επηρεηξήζεηο αλήθνπλ ζηνλ πξσηνγελή ηνκέα θαη αζρνινχληαη κε ηελ γεσξγία ηελ θηελνηξνθία ή ηελ εμφξπμε πξντφλησλ, ζεκαληηθφ ζε απηφ ην ζεκείν είλαη λα ηνλίζνπκε φηη ν Ν. Πέιιαο βξίζθεηαη ζην Μαθεδνληθφ θάκπν θαη φηη πνιινί είλαη απηνί πνπ αζρνινχληαη κε ηνλ πξσηνγελή ηνκέα θαη ηδηαίηεξα κε ηελ γεσξγία αιιά δελ ππάξρνπλ πνιιέο επηρεηξήζεηο πνπ λα βξίζθνληαη ζε απηφ ηνλ θιάδν δηφηη σο επί ην πιείζηνλ νη αγξφηεο δελ ηεξνχλ αθφκα βηβιία επηρείξεζεο. ην γξάθεκα, φπσο δηαθξίλνπκε, ην κεγαιχηεξν πνζνζηφ θαηέρνπλ νη επηρεηξήζεηο πνπ εληάζζνληαη ζηνλ δεπηεξνγελή νηθνλνκηθφ ηνκέα πνπ αθνξά ηελ κεηαπνίεζε

Ζ ΥΡΖΜΑΣΟΓΟΣΗΚΖ ΜΗΘΧΖ ΣΖ ΜΔΓΓΔΝΖ ΣΖ ΟΗΚΟΜΗΚΖ ΚΡΗΖ 59 πξντφλησλ ηνπ πξσηνγελνχο ηνκέα. ε ζχλνιν ζην λνκφ Πέιιαο νη ελλέα ζηηο δεθαπέληε επηρεηξήζεηο εληάζζνληαη ζην δεπηεξνγελή ηνκέα θαη είλαη επηρεηξήζεηο πνπ παξαζθεπάδνπλ θνκπφζηεο, καξκειάδεο, επεμεξγαζίαο θαη ζπζθεπαζίαο θξνχησλ θαη ιαραληθψλ, θαζψο θαη εηαηξίεο πνπ ηα θαηαςχρνπλ. Σέινο, ηξεηο επηρεηξήζεηο δήισζαλ φηη αλήθνπλ ζηνλ ηξηηνγελή ηνκέα πνπ είλαη ε παξνρή ππεξεζηψλ. Απφ ηελ άιιε πιεπξά, ζην λνκφ Έβξνπ έλα κεγάιν πνζνζηφ επηρεηξήζεσλ, πεξίπνπ 40% δξαζηεξηνπνηείηαη ζηνλ πξσηνγελή ηνκέα, ζηνηρείν δηφινπ ηπραίν θαζψο ν Έβξνο είλαη θαηεμνρήλ αγξνηηθφο λνκφο. Έηζη αληαλαθιάηαη ζην παξαπάλσ δηάγξακκα ε κηθξνγξαθία ησλ νηθνλνκηθψλ δξαζηεξηνηήησλ ησλ επηρεηξήζεσλ. Οη επηρεηξήζεηο απηέο αζρνινχληαη θπξίσο κε ηελ θαιιηέξγεηα ηεο γεο θαη κε ηελ θηελνηξνθία, αο κε μερλνχκε άιισζηε πσο ν Έβξνο ππήξμε γηα ρξφληα ν πξψηνο λνκφο παξαγσγήο θαη εθηξνθήο ακλνεξηθίσλ. Δπηά απφ ηηο επηρεηξήζεηο πνπ ξσηήζεθαλ αλήθνπλ ζηνλ δεπηεξνγελή ηνκέα. Ο ηνκέαο απηφο ζπλερψο αλαπηχζζεηαη εμαηηίαο ησλ Δπξσπατθψλ πξνγξακκάησλ κε ηα νπνία επηδνηνχληαη νη επηρεηξεκαηίεο, δεδνκέλνπ φηη ν Έβξνο απνηειεί παξακεζφξην πεξηνρή. Οη επηρεηξήζεηο πνπ δξαζηεξηνπνηνχληαη ζηνλ ζπγθεθξηκέλν ηνκέα αζρνινχληαη θπξίσο κε ηελ επεμεξγαζία θαη ελ ζπλερεία κε ηελ ζπζθεπαζία πξντφλησλ παξαγφκελσλ απ ηνλ πξσηνγελή ηνκέα φπσο: γάια, ηπξί, γηανχξηη, δάραξε θ.α. Μφιηο δπν ήηαλ νη επηρεηξήζεηο ππαγφκελεο ζηνλ ηξηηνγελή ηνκέα ε ελαζρφιεζε ησλ νπνίσλ είρε λα θάλεη κε ηελ θαζαξηφηεηα θηηξίσλ, θαη ηελ πεξίζαιςε ειηθησκέλσλ αηφκσλ. πγθεληξσηηθά θαη ζηνπο δχν λνκνχο θαίλεηαη φηη ην κεγαιχηεξν κέξνο ησλ επηρεηξήζεσλ αζρνιείηαη κε ηελ κεηαπνίεζε πξντφλησλ ηνπ πξσηνγελνχο ηνκέα, έπεηηα κε ηελ γεσξγία θαη ηελ θηελνηξνθία θαη ζε πνιχ κηθξφηεξν πνζνζηφ κε ηελ παξνρή ππεξεζηψλ.

Ζ ΥΡΖΜΑΣΟΓΟΣΗΚΖ ΜΗΘΧΖ ΣΖ ΜΔΓΓΔΝΖ ΣΖ ΟΗΚΟΜΗΚΖ ΚΡΗΖ 60 Σν ζπκπέξαζκα πνπ εχθνια βγαίλεη απ ην γξάθεκα ζπγθξίλνληαο ηνπο δχν λνκνχο είλαη φηη ε κεηαπνίεζε πξντφλησλ απνηειεί απ φηη θαίλεηαη εχθνινο δξφκνο γηα ηνπο επηρεηξεκαηίεο ησλ δχν λνκψλ, θαζψο δελ απαηηεί φζν ν πξσηνγελήο ηνκέαο ηελ πξνζσπηθή θνχξαζε θαη κφρζν ηνπ επηρεηξεκαηία δηφηη νη πεξηζζφηεξεο απ ηηο δνπιεηέο γίλνληαη απ ηα θαηάιιεια κεραλήκαηα. ηελ ηξίηε εξψηεζε ζέιακε λα δνχκε ηνλ βαζκφ παιαηφηεηαο ησλ επηρεηξήζεσλ θαη πφζα ρξφληα βξίζθνληαη ζηνλ θιάδν πνπ δξαζηεξηνπνηνχληαη: Διάγραμμα 7: Χρονολογία ςφςταςησ των επιχειρήςεων. Με βάζε ηα απνηειέζκαηα βιέπνπκε φηη ζην λνκφ Πέιιαο κφλν δχν επηρεηξήζεηο είλαη λενζχζηαηεο θαη φηη νη πεξηζζφηεξεο έρνπλ αξρίζεη ηηο εξγαζίεο ηνπο έμη κε έληεθα ρξφληα ζην παξειζφλ. Δπηπιένλ κφλν ηξεηο ιεηηνπξγνχλ απφ έληεθα ρξφληα θαη πάλσ. Όζνλ αθνξά ην λνκφ Έβξνπ βιέπνπκε φηη ελλέα ζηηο δεθαπέληε επηρεηξήζεηο έρνπλ ζπζηαζεί ηελ ηειεπηαία πεληαεηία, θάηη πνπ ππφ άιιεο ζπλζήθεο ζα ζεσξείην αλάπηπμε

Ζ ΥΡΖΜΑΣΟΓΟΣΗΚΖ ΜΗΘΧΖ ΣΖ ΜΔΓΓΔΝΖ ΣΖ ΟΗΚΟΜΗΚΖ ΚΡΗΖ 61 ππφ ηηο παξνχζεο ζπλζήθεο θαη ηελ βαζεηά νηθνλνκηθή χθεζε, δελ κπνξεί λα ζεσξεζεί, δηφηη ππάξρεη θαη εμίζνπ κεγάινο αξηζκφο επηρεηξήζεσλ πνπ θιείλνπλ. Δπηρεηξήζεηο πνπ έρνπλ ζπζηαζεί πξηλ απφ έμη κε έληεθα ρξφληα είλαη ηέζζεξηο, ελψ απηέο πνπ ιεηηνπξγνχλ εδψ θαη έληεθα ρξφληα είλαη κφλν δχν. Ο αξηζκφο απηφο ππνδεηθλχεη φηη είλαη δχζθνιε ε νηθνλνκηθή επηβίσζε ησλ επηρεηξήζεσλ ζηνλ ζπγθεθξηκέλν λνκφ ιφγσ ηεο απφζηαζεο απφ αζηηθά-εκπνξηθά θέληξα θαη ην απμεκέλν θφζηνο κεηαθνξψλ. πγθεληξσηηθά ζα κπνξνχζακε λα πνχκε φηη νη δχν λνκνί παξνπζηάδνπλ πνιιέο δηαθνξέο σο πξνο ηα ρξφληα ιεηηνπξγίαο ησλ επηρεηξήζεσλ πνπ εδξεχνπλ εθεί. ην δηάζηεκα ηεο ηειεπηαίαο πεληαεηίαο έρνπλ ζπζηαζεί θαη ζηνπο δχν λνκνχο έληεθα επηρεηξήζεηο, ελψ ζην δηάζηεκα απφ έμη έσο έληεθα ρξφληα πξηλ έρνπλ ζπζηαζεί δεθαηέζζεξηο επηρεηξήζεηο. Σέινο, νη επηρεηξήζεηο πνπ ιεηηνπξγνχλ ηα ηειεπηαία ηνπιάρηζηνλ έληεθα ρξφληα είλαη κφιηο πέληε θαη ζηνπο δχν λνκνχο. Ζ ηέηαξηε εξψηεζε είρε σο ζθνπφ ηεο λα καο θάλεη γλσζηφ ην πνηεο είλαη ζπλήζσο νη κνξθέο ρξεκαηνδφηεζεο πνπ ρξεζηκνπνηνχλ νη επηρεηξήζεηο γηα λα πινπνηήζνπλ κία επέλδπζε ηνπο θαη φρη γηα λα θαιχςνπλ ππνρξεψζεηο πνπ ηπρφλ λα έρνπλ, ηα απνηειέζκαηα πνπ ιάβακε απφ ηηο επηρεηξήζεηο είλαη ηα αθφινπζα: Διάγραμμα 8: Μορφζσ Χρηματοδότηςησ επιχειρήςεων.

Ζ ΥΡΖΜΑΣΟΓΟΣΗΚΖ ΜΗΘΧΖ ΣΖ ΜΔΓΓΔΝΖ ΣΖ ΟΗΚΟΜΗΚΖ ΚΡΗΖ 62 ην λνκφ Πέιιαο παξαηεξνχκε φηη ηξεηο απφ ηηο δεθαπέληε επηρεηξήζεηο επηιέγνπλ ηελ απηνρξεκαηνδφηεζε, ζε αληίζεζε κε ηνλ ηξαπεδηθφ δαλεηζκφ φπνπ ηνλ επηιέγνπλ έμη επηρεηξήζεηο, ηε ρξεκαηνδνηηθή κίζζσζε ζα ηελ επέιεγαλ ηέζζεξηο επηρεηξήζεηο ψζηε λα πξαγκαηνπνηήζνπλ θάπνηα επέλδπζε, άιιεο κνξθέο δαλεηζκνχ δήισζαλ φηη επηιέγνπλ δχν επηρεηξήζεηο. Απφ ηελ άιιε πιεπξά ζην λνκφ Έβξνπ, δχν επηρεηξήζεηο ζα επέιεγαλ ηελ απηνρξεκαηνδφηεζε θάπνηαο επέλδπζεο, ελψ επηά επηρεηξήζεηο δηαιέγνπλ ηνλ ηξαπεδηθφ δαλεηζκφ. Ο ηξφπνο απηφο απνηεινχζε έσο θαη πξηλ ηελ νηθνλνκηθή θξίζε ηελ πξψηε επηινγή ρξεκαηνδφηεζεο γηα δχν ιφγνπο: α) ήηαλ νηθείνο ηξφπνο πξνο ηνπο επηρεηξεκαηίεο ίζσο θαη ε κνλαδηθή επηινγή ησλ πεξαζκέλσλ δεθαεηηψλ θαη β) ήηαλ κηθξφ ην θφζηνο δαλεηζκνχ,(ρακειφ επηηφθην, κεγάινο ρξφλνο απνπιεξσκήο). Σε ρξεκαηνδνηηθή κίζζσζε επηιέγνπλ πέληε επηρεηξήζεηο. Πξφθεηηαη θπξίσο γηα επηρεηξήζεηο πνπ είλαη ζηειερσκέλεο κε πξνζσπηθφ αλψηεξεο κφξθσζεο θαη σο εθ ηνχηνπ γλσξίδνπλ θαιά ηα πιενλεθηήκαηα ηνπ leasing έλαληη ησλ άιισλ κνξθψλ ρξεκαηνδφηεζεο. Μφιηο κία επηρείξεζε δηαιέγεη θάπνηα άιιε κνξθή ρξεκαηνδφηεζεο. Σα απνηειέζκαηα θαη ζηνπο δχν λνκνχο δείρλνπλ φηη δεθαηξείο ζηηο ηξηάληα επηρεηξήζεηο επηιέγνπλ ηνλ ηξαπεδηθφ δαλεηζκφ γηα ηελ πξαγκαηνπνίεζε θάπνηαο επέλδπζεο ηνπο, ελλέα ζηηο ηξηάληα επηιέγνπλ ηε ρξεκαηνδνηηθή κίζζσζε, πέληε ηελ απηνρξεκαηνδφηεζε ηεο επέλδπζεο θαη ηξεηο θάπνηα άιιε κνξθή δαλεηζκνχ. εκαληηθφ ζα ήηαλ λα αλαθέξνπκε φηη ππάξρεη ππνθεηκεληθφηεηα ζε απηέο ηηο απαληήζεηο δηφηη ε πξαγκαηνπνίεζε θάπνηαο επέλδπζεο είλαη ζπλάξηεζε πνιιψλ κεηαβιεηψλ φπσο ηνπ είδνπο ηεο (ζε θηίξηα, νηθφπεδα, κεραλήκαηα, νρήκαηα θ.α.), ηνπ θεθαιαίνπ πνπ ρξεηάδεηαη γηα λα πξαγκαηνπνηεζεί ε επέλδπζε, ησλ δηαδηθαζηψλ γηα ηε ζχλαςε δηαθφξσλ κνξθψλ ρξεκαηνδφηεζεο, θαζψο επίζεο ηεο ξεπζηφηεηαο θαη ηεο νηθνλνκηθήο θαηάζηαζεο ηεο επηρείξεζεο.

Ζ ΥΡΖΜΑΣΟΓΟΣΗΚΖ ΜΗΘΧΖ ΣΖ ΜΔΓΓΔΝΖ ΣΖ ΟΗΚΟΜΗΚΖ ΚΡΗΖ 63 Ζ πέκπηε εξψηεζε πνπ ηέζεθε ζηνπο εθπξνζψπνπο ησλ επηρεηξήζεσλ πξνο απάληεζε ήηαλ πφζεο θνξέο έρνπλ ρξεζηκνπνηήζεη θάπνηα κνξθή ρξεκαηνδφηεζεο ζηελ επηρείξεζή ηνπο, απάληεζαλ ηα εμήο: Διάγραμμα 9: Συχνότητα λήψησ χρηματοδότηςησ. ην λνκφ Πέιιαο ηξεηο επηρεηξήζεηο δήισζαλ, φηη δελ έρνπλ ρξεζηκνπνηήζεη πνηέ θάπνηα κνξθή ρξεκαηνδφηεζεο, ελψ πέληε δήισζαλ φηη έρνπλ ρξεζηκνπνηήζεη θάπνηα κνξθή ρξεκαηνδφηεζεο απφ κία έσο δχν θνξέο. Μεγάιν ην πνζνζηφ ησλ επηρεηξήζεσλ ζην λνκφ Πέιιαο πνπ δήισζε φηη έρεη πάξεη πάλσ απφ ηξεηο θνξέο θάπνηα κνξθή ρξεκαηνδφηεζεο θαη αλέξρεηαη ζηηο επηά επηρεηξήζεηο. ην λνκφ Έβξνπ ηψξα ηέζζεξηο επηρεηξήζεηο δήισζαλ φηη δελ έρνπλ ιάβεη πνηέ θάπνηα κνξθή ρξεκαηνδφηεζεο. Οη νθηψ απφ ηηο δεθαπέληε επηρεηξήζεηο δήισζαλ φηη έρνπλ ρξεζηκνπνηήζεη κηα κε δχν θνξέο θάπνηα κνξθή ρξεκαηνδφηεζεο θαζψο φπσο φινη γλσξίδνπκε είλαη εμαηξεηηθά δχζθνιν λα αληαπεμέιζεη πιήξσο ζηηο ππνρξεψζεηο ηεο κηα επηρείξεζε ρσξίο λα δαλεηζηεί. Σέινο, ηξεηο απφ ηηο δεθαπέληε επηρεηξήζεηο ζην λνκφ Έβξνπ έρνπλ πάξεη πάλσ απφ ηξεηο θνξέο θάπνηα κνξθή ρξεκαηνδφηεζεο.

Ζ ΥΡΖΜΑΣΟΓΟΣΗΚΖ ΜΗΘΧΖ ΣΖ ΜΔΓΓΔΝΖ ΣΖ ΟΗΚΟΜΗΚΖ ΚΡΗΖ 64 Δίλαη παζηθαλέο φηη θαη ζηνπο δχν λνκνχο νη είθνζηηξεηο απφ ηηο ηξηάληα επηρεηξήζεηο έρνπλ ιάβεη έζησ θαη γηα κία θνξά θάπνην είδνο ρξεκαηνδφηεζεο, πνζνζηφ ζρεηηθά κηθξφ γεγνλφο πνπ απνδεηθλχεη φηη πξηλ νη επηρεηξεκαηίεο θάλνπλ θάπνηα επέλδπζε βαζηδφηαλ πξψηα απ φια ζηα ίδηα θεθάιαηα ηεο επηρείξεζεο. ηελ έθηε εξψηεζε νη εθπξφζσπνη ησλ επηρεηξήζεσλ είραλ λα απαληήζνπλ θαηά πφζν ε νηθνλνκηθή θξίζε έρεη επεξεάζεη ηελ πηζηνιεπηηθή ηθαλφηεηα ηεο επηρείξεζεο ηνπο, απάληεζαλ ηα εμήο: Διάγραμμα 10: Οικονομική Κρίςη και Επιχειρήςεισ. ην λνκφ Πέιιαο δχν εθπξφζσπνη δήισζαλ φηη δελ ηνπο έρεη επεξεάζεη ε νηθνλνκηθή θξίζε ζηελ πηζηνιεπηηθή ηθαλφηεηα ηεο επηρεηξήζεηο ηνπο, ελψ ηέζζεξεηο δήισζαλ φηη ηνπο επεξέαζε ιίγν, φπσο ήηαλ θπζηθφ ελλέα επηρεηξήζεηο δήισζαλ φηη ε νηθνλνκηθή θξίζε έρεη κεηαβάιεη πνιχ ηελ πηζηνιεπηηθή ηθαλφηεηα ηεο επηρείξεζεο ηνπο. ην λνκφ Έβξνπ, ην 1/3 ησλ επηρεηξήζεσλ πνπ ξσηήζεθαλ απάληεζαλ φηη έρνπλ επεξεαζηεί ιίγν απφ ηελ νηθνλνκηθή θξίζε. Απνζηνκσηηθά είλαη ηα ζηνηρεία γηα ηηο

Ζ ΥΡΖΜΑΣΟΓΟΣΗΚΖ ΜΗΘΧΖ ΣΖ ΜΔΓΓΔΝΖ ΣΖ ΟΗΚΟΜΗΚΖ ΚΡΗΖ 65 δέθα επηρεηξήζεηο πνπ απάληεζαλ φηη ε νηθνλνκηθή θξίζε έρεη πιήμεη ηελ επηρείξεζε ηνπο ζε κεγάιν βαζκφ ηφζν πνπ λα κελ κπνξνχλ λα αληαπεμέιζνπλ ζηηο ηακεηαθέο ηνπο ππνρξεψζεηο. απνηέιεζκα απηνχ είλαη ε παληειήο έιιεηςε ξεπζηφηεηαο ζηελ επηρείξεζε πνπ νδεγεί ζε απφγλσζε ηελ πιεηνλφηεηα ησλ επηρεηξεκαηηψλ. Γελ είλαη δχζθνιν λα θαηαιάβεη θαλείο φηη θαη ζηνπο δχν λνκνχο ηεο ρψξαο ε πιεηνςεθία ησλ επηρεηξήζεσλ κε βάζε ηα ιεγφκελα ηνπο βξίζθνληαη ζε δεηλή νηθνλνκηθή θαηάζηαζε θάηη πνπ θαίλεηε θαη απφ ηα ζηνηρεία ηνπ γξαθήκαηνο, φπνπ δηαθξίλεηαη μεθάζαξα φηη ην 93% ησλ επηρεηξήζεσλ έρεη επεξεαζηεί έζησ θαη ιίγν απφ ηελ νηθνλνκηθή θξίζε. ηελ έβδνκε εξψηεζε πνπ θιήζεθαλ λα απαληήζνπλ νη εθπξφζσπνη ησλ επηρεηξήζεσλ ήηαλ αλ γλσξίδνπλ ην ζεζκφ ηεο ρξεκαηνδνηηθήο κίζζσζεο (Leasing), νη απαληήζεηο πνπ δφζεθαλ δηακφξθσζαλ ην παξαθάησ γξάθεκα: Διάγραμμα 11: Leasing και Επιχειρήςεισ. ην λνκφ Πέιιαο φπσο βιέπνπκε ζην γξάθεκα 2/15 επηρεηξήζεηο δελ είραλ αθνπζηά θαζφινπ ηε ρξεκαηνδνηηθή κίζζσζε, ελψ δχν είραλ αθνχζεη θάπνηα ζηηγκή θάηη γηα ην

Ζ ΥΡΖΜΑΣΟΓΟΣΗΚΖ ΜΗΘΧΖ ΣΖ ΜΔΓΓΔΝΖ ΣΖ ΟΗΚΟΜΗΚΖ ΚΡΗΖ 66 ζεζκφ. Σέζζεξηο εθπξφζσπνη επηρεηξήζεσλ γλψξηδαλ γηα ην ζεζκφ ηεο ρξεκαηνδνηηθήο κίζζσζεο θαη κάιηζηα ήηαλ πνιχ θαιά ελεκεξσκέλνη γηα ην ηξαπεδηθφ απηφ πξντφλ ελψ 7/15 δήισζαλ φηη ρξεζηκνπνηνχλ Leasing επηρείξεζε ηνπο. Απφ ηελ άιιε πιεπξά, ζην λνκφ Έβξνπ 2/15 επηρεηξήζεηο απάληεζαλ φηη δελ γλσξίδνπλ ηελ ρξεκαηνδνηηθή κίζζσζε, ελψ κηαο επηρείξεζεο ν εθπξφζσπνο αλέθεξε φηη είρε αθνπζηά απηφ ην ηξαπεδηθφ πξντφλ. Έμη εθπξφζσπνη επηρεηξήζεσλ δήισζαλ φηη είλαη ελεκεξσκέλνη γηα ην ζεζκφ ηεο ρξεκαηνδνηηθήο κίζζσζεο κηαο θαη ηα ηειεπηαία ρξφληα ν ζεζκφο απηφο πξνσζείηαη φιν θαη πεξηζζφηεξν απφ ηα ηξαπεδηθά ηδξχκαηα. Δπίζεο αθφκα έμη δήισζαλ φηη ζηελ επηρείξεζε ηνπο ρξεζηκνπνηνχλ ρξεκαηνδνηηθή κίζζσζε. Αζξνηζηηθά θαη ζηνπο δχν λνκνχο, 4/30 επηρεηξήζεηο δελ γλψξηδε ηη είλαη ην Leasing, ελψ 3/30 είρε απιά αθνχζεη θάηη πνπ αθνξνχζε ην ζεζκφ ηεο ρξεκαηνδνηηθήο κίζζσζεο. εκαληηθφ είλαη ην πνζνζηφ ησλ επηρεηξήζεσλ πνπ είλαη ελεκεξσκέλνη γηα ην ζεζκφ ηεο ρξεκαηνδνηηθήο κίζζσζεο θαη αγγίδεη ην 1/3 ησλ επηρεηξήζεσλ πνπ εξσηήζεθαλ ζηνπο δχν λνκνχο. Σέινο, νη επηρεηξήζεηο πνπ δήισζαλ θαη ζηνπο δχν λνκνχο φηη ρξεζηκνπνηνχλ Leasing αλέξρνληαη ζηηο 12/30 πνπ καο δείρλεη φηη ν ζεζκφο είλαη δηαδεδνκέλνο θαη ρξεζηκνπνηείηαη ζε κεγάιν πνζνζηφ. Ζ φγδνε εξψηεζε απνηειεί ην ζεκείν αλαθνξά ζην εξσηεκαηνιφγην πνπ ζπληάμακε δηφηη κέζσ απηήο ζα γίλεη θαηαλνεηφ απφ πνηεο επηρεηξήζεηο ρξεζηκνπνηείηαη ή φρη ε ρξεκαηνδνηηθή κίζζσζε (Leasing):

Ζ ΥΡΖΜΑΣΟΓΟΣΗΚΖ ΜΗΘΧΖ ΣΖ ΜΔΓΓΔΝΖ ΣΖ ΟΗΚΟΜΗΚΖ ΚΡΗΖ 67 Διάγραμμα 12: Οι Συμβάςεισ Leasing ςτουσ δυο Νομοφσ. χκθσλα κε ην παξαπάλσ γξάθεκα απφ ηηο επηά επηρεηξήζεηο πνπ έρνπλ ζπλάςεη ζχκβαζε ρξεκαηνδνηηθήο κίζζσζεο ζηνλ λνκφ Πέιιαο νη δπν είλαη αηνκηθέο επηρεηξήζεηο, δχν Α.Δ., κηα Δ.Π.Δ., κηα Ο.Δ., έλαο Διεχζεξνο επαγγεικαηίαο. Μηα απ απηέο, αλήθεη ζηνλ πξσηνγελή νηθνλνκηθφ ηνκέα, ηέζζεξηο επηρεηξήζεηο δξαζηεξηνπνηνχληαη ζην δεπηεξνγελή θαη δχν ζηνλ ηξηηνγελή ηνκέα απαζρφιεζεο. Γχν επηρεηξήζεηο απφ ηηο παξαπάλσ είλαη λενζχζηαηεο, ηξεηο επηρεηξήζεηο δξαζηεξηνπνηνχληαη ζην ρψξν ηνπο 6-11 ρξφληα, ελψ δχν πάλσ απφ 11 ρξφληα. Ζ πιεηνςεθία απφ απηέο, δειαδή νη 4 απφ ηηο 7 επηρεηξήζεηο επηιέγνπλ ην Leasing φηαλ ζέινπλ λα ρξεκαηνδνηήζνπλ θάπνηα επέλδπζή ηνπο, δχν κφλν απφ ηηο 7 επηιέγνπλ ηνλ ηξαπεδηθφ δαλεηζκφ, ελψ κία θάπνηα άιιε κνξθή ρξεκαηνδφηεζεο. ηνλ αθξηηηθφ λνκφ νη επηρεηξήζεηο πνπ ζχλαςαλ ζπκβάζεηο ρξεκαηνδνηηθήο κίζζσζε ήηαλ ηξεηο Α.Δ., δχν Ο.Δ., έλαο απφ απηνχο ήηαλ ειεχζεξνο επαγγεικαηίαο. Όιεο νη επηρεηξήζεηο αλήθνπλ ζηνλ δεπηεξνγελή ηνκέα θάηη πνπ δείρλεη πεξίηξαλα πσο ε ιεηηνπξγηθφηεηα ηεο ρξεκαηνδνηηθήο κίζζσζεο βξίζθεη πξφζθνξν έδαθνο θπξίσο ζηνλ εμνπιηζκφ ησλ επηρεηξήζεσλ. Όζνλ αθνξά ηελ παιαηφηεηα ησλ νηθνλνκηθψλ κνλάδσλ

Ζ ΥΡΖΜΑΣΟΓΟΣΗΚΖ ΜΗΘΧΖ ΣΖ ΜΔΓΓΔΝΖ ΣΖ ΟΗΚΟΜΗΚΖ ΚΡΗΖ 68 κφιηο δχν είλαη απηέο πνπ ρξεζηκνπνηνχλ ηνλ ζεζκφ θαη ππεξβαίλνπλ ηα 11 ρξφληα απφ ην έηνο ίδξπζεο ηνπο. ηελ ίδηα θαηάζηαζε δηαθξίλνπκε θαη ηηο θαηλνχξηεο επηρεηξήζεηο πνπ κφλν κηα απφ απηέο ρξεζηκνπνηεί leasing. Σέινο νη πιεηνλφηεηα, δειαδή ηξεηο απφ ηηο έμη, επηρεηξήζεηο πνπ έρνπλ ζπζηαζεί εδψ θαη 6-11 ρξφληα. Πξνθαλψο ηα πξντφληα Leasing είλαη πην ειθπζηηθά γηα ηηο επηρεηξήζεηο πνπ έρνπλ θάπνηα ρξφληα δσήο ζηελ νηθνλνκία. πγθξίλνληαο ηνπο δχν λνκνχο βιέπνπκε πσο ν λνκφο Πέιιαο ππεξβαίλεη θαηά κηα ζχκβαζε ην λνκφ Έβξνπ ζηνηρείν πνπ καο ππνδηθλείεη άιιε κηα θνξά ηελ δηάδνζε ηνπ ζεζκνχ φζν θαη ηελ πνιππινθφηεηα ησλ πξντφλησλ leasing πνπ κπνξνχλ λα ρξεζηκνπνηεζνχλ απφ φιεο ηηο επηρεηξήζεηο αλεμάξηεηα απ ηνλ θχθιν εξγαζηψλ ηνπο. Αλ ιάβνπκε ππφςε καο φηη ν λνκφο Πέιιαο είλαη πεξηζζφηεξν αλαπηπγκέλνο έλαληη ηνπ λνκνχ Έβξνπ ηφηε κε βεβαηφηεηα κπνξνχκε λα πνχκε φηη ν ζεζκφο ηεο ρξεκαηνδνηηθήο κίζζσζεο είλαη έλα ηξαπεδηθφ πξντφλ πνπ αλαπηχζζεηαη θαη εμειίζζεηαη ζηηο αλάγθεο θαη ηηο ηδηνκνξθίεο ηεο πεξηθέξεηαο. Απφ ηελ έλαηε εξψηεζε ηνπ εξσηεκαηνινγίνπ κέρξη ηελ δέθαηε έθηε απάληεζαλ κφλν νη επηρεηξήζεηο πνπ έρνπλ ζπλάςεη ρξεκαηνδνηηθή κίζζσζε, έηζη ψζηε λα κπνξέζνπκε λα αλαιχζνπκε πην εηδηθά ην ζεζκφ. ηελ έλαηε εξψηεζε νη επηρεηξήζεηο θιήζεθαλ λα απαληήζνπλ αλ ε ζχκβαζε Leasing πνπ έρνπλ ζπλάςεη εληάζζεηαη ζε θάπνηνλ αλαπηπμηαθφ λφκν, ηα απνηειέζκαηα πνπ ζπιιέρηεθαλ είλαη ηα εμήο:

Ζ ΥΡΖΜΑΣΟΓΟΣΗΚΖ ΜΗΘΧΖ ΣΖ ΜΔΓΓΔΝΖ ΣΖ ΟΗΚΟΜΗΚΖ ΚΡΗΖ 69 Διάγραμμα 13: Ζνταξη ςε Αναπτυξιακό Νόμο. ην λνκφ Πέιιαο νη ηέζζεξηο απφ ηηο εθηά επηρεηξήζεηο είραλ εληαρζεί ζηνλ Αλαπηπμηαθφ λφκν (Ν.3299/04) ή ζε θάπνηνλ πξνγελέζηεξν απφ απηφλ. Οη ηέζζεξεηο απηέο επηρεηξήζεηο είλαη δχν Α.Δ., κηα Δ.Π.Δ. θαη κηα Ο.Δ. κπνξνχκε λα θαηαλνήζνπκε φηη είλαη νη κεγαιχηεξεο ζε έζνδα επηρεηξήζεηο θαη φηη επέιεμαλ ηελ ρξεκαηνδνηηθή κίζζσζε έλαληη ησλ άιισλ εληζρχζεσλ πνπ πξνζθέξνπλ νη αλαπηπμηαθνί λφκνη γηαηί πξνζθέξεη αξθεηά πξνηεξήκαηα ζηηο επελδχζεηο πνπ ζθνπεχνπλ λα εθηειέζνπλ. ηνλ λνκφ Έβξνπ ηα 2/3 απφ απηέο ηηο επηρεηξήζεηο πνπ ρξεζηκνπνίεζαλ ηνλ ζεζκφ ηνπ leasing ήηαλ εληαγκέλεο ζηνλ Αλαπηπμηαθφ λφκν (Ν.3299/04). Αλαιχνληαο φκσο ηελ λνκηθή κνξθή ησλ επηρεηξήζεσλ εληφο ηνπ λφκνπ ηξεηο απφ απηέο ήηαλ Α.Δ. θαη κηα Ο.Δ. Πξνθαλψο ν θχθινο εξγαζηψλ είλαη απηφο πνπ παίδεη ζεκαληηθφ ξφιν ζηελ έληαμε θαζψο επίζεο θαη βαζηθφο παξάγνληαο είλαη ε παξακεζφξηνο πεξηνρή πνπ βξίζθεηαη ν λνκφο.

Ζ ΥΡΖΜΑΣΟΓΟΣΗΚΖ ΜΗΘΧΖ ΣΖ ΜΔΓΓΔΝΖ ΣΖ ΟΗΚΟΜΗΚΖ ΚΡΗΖ 70 Παξαιιειίδνληαο ηνπο δχν λνκνχο ζρεηηθά κε ηηο επηρεηξήζεηο πνπ εληάζζνληαη ζηνλ Αλαπηπμηαθφ λφκν θαη ρξεζηκνπνηνχλ ηελ ρξεκαηνδνηηθή κίζζσζε βιέπνπκε φηη απφ ηηο 13 επηρεηξήζεηο νη 8 εληάζζνληαη θαη ζηνλ λφκν. Αξηζκφο κεγάινο πνπ ζα κπνξνχζε λα είλαη αθφκε κεγαιχηεξνο αλ νη αλαπηπμηαθνί λφκνη δελ γηλφηαλ ππνρείξην ησλ εθάζηνηε θπβεξλήζεσλ αθνχ ε αιιαγή θπβέξλεζεο ζπλεπάγεηαη θαη αιιαγή ηνπ λνκηθνχ πιαηζίνπ θαη βαζηθψλ δηαηάμεσλ πνπ απαξηίδνπλ ηνλ Αλαπηπμηαθφ λφκν. Οινθιεξψλνληαο, έλαο αθφκε βξαρλάο ηνπ αλαπηπμηαθνχ λφκνπ είλαη θαη ε γξαθεηνθξαηία πνπ ηνλ δηέπεη αθνχ θαζηζηά ηελ δηαδηθαζία έληαμεο εμαηξεηηθά ρξνλνβφξα. Ζ δέθαηε εξψηεζε πνπ ηέζεθε ζηνπο εθπξνζψπνπο ησλ επηρεηξήζεσλ λα απαληήζνπλ ήηαλ πνην αληηθείκελν απνηέιεζε ην κίζζην ζηελ ζχκβαζε πνπ είραλ ζπλάςεη: Διάγραμμα 14: Αντικείμενο Μίςθωςησ.

Ζ ΥΡΖΜΑΣΟΓΟΣΗΚΖ ΜΗΘΧΖ ΣΖ ΜΔΓΓΔΝΖ ΣΖ ΟΗΚΟΜΗΚΖ ΚΡΗΖ 71 Απφ ην γξάθεκα κπνξνχκε λα θαηαιάβνπκε φηη ζην ζχλνιν ηνπο επηρεηξήζεηο έρνπλ πάξεη Leasing πάλσ απφ κηα θνξά θαη ην κίζζην θάζε θνξά απνηεινχζε δηαθνξεηηθφ αληηθείκελν. Έηζη βιέπνπκε, ζην λνκφ Πέιιαο φηη ζηηο πεξηζζφηεξεο ζπκβάζεηο πνπ έρνπλ ππνγξαθεί ην κίζζην ήηαλ κεραλήκαηα βηνκεραληθψλ κνλάδσλ θαη νρήκαηα. Αλαιπηηθφηεξα, νη δχν Α.Δ. πνπ δήισζαλ φηη έρνπλ ζπλάςεη ζχκβαζε Leasing ην κίζζην ήηαλ κεραλήκαηα βηνκεραληθψλ κνλάδσλ θαη νρήκαηα ελψ ε κία απφ ηηο δχν είρε ιάβεη κέζσ ηέηνηνπ είδνπο ζχκβαζε θαη νηθφπεδν, θηήξην ή εγθαηαζηάζεηο θηεξίσλ. Δπίζεο, ε Δ.Π.Δ απφθηεζε κέζσ Leasing, κεραλήκαηα, νρήκαηα θαη νηθφπεδν ή εγθαηαζηάζεηο θηεξίσλ. Ζ Ο.Δ. απέθηεζε κεραλήκαηα θαη νρήκαηα, ν ειεχζεξνο επαγγεικαηίαο εμνπιηζκφ γξαθείσλ, ηαηξείσλ θαη ε κία απφ ηηο δπν αηνκηθέο επηρεηξήζεηο έλα φρεκα, ελψ ε άιιε έρεη ζπλάςεη δχν θνξέο ζχκβαζε θαη ην κίζζην ηεο απνηεινχζε γεσξγηθά κεραλήκαηα πνπ ηα εληάμακε ζηελ θαηεγνξία άιιν. Δμεηάδνληαο ηνλ λνκφ Έβξνπ δηαπηζηψλνπκε φηη θαη νη ηξεηο Α.Δ. έρνπλ πάξεη σο κίζζην κεραλήκαηα αθνχ αλήθνπλ ζηνλ δεπηεξνγελή ηνκέα θαη ηα κεραλήκαηα απνηεινχλ ηνλ βαζηθφ θνξκφ ηεο παξαγσγηθήο δηαδηθαζίαο. Μάιηζηα κηα απ απηέο έρεη ζπλάςεη μαλά ζχκβαζε leasing θαη ηφηε, ην κίζζην απνηέιεζε έλα θηίξην ην νπνίν ιεηηνχξγεζε σο απνζεθεπηηθφο ρψξνο ηεο επηρείξεζεο. Μία Ο.Δ. ρξεζηκνπνίεζε φρεκα γηα λα θαιχςεη ηηο κεηαθνξηθέο αλάγθεο ηεο, ελψ ε άιιε Ο.Δ. φπσο θαη ν ειεχζεξνο επαγγεικαηίαο ρξεζηκνπνίεζαλ ηνλ εμνπιηζκφ γξαθείνπ. Μία απφ ηηο δχν Ο.Δ. ρξεζηκνπνίεζε θαη άιιε θνξά ηνλ ζεζκφ ηεο ρξεκαηνδνηηθήο κίζζσζεο επηιέγνληαο εμνπιηζκφ θαζαξηφηεηαο σο κίζζην ην νπνίν εληάρζεθε ζηελ ηειεπηαία θαηεγνξία ηνπ παξαπάλσ πίλαθα. πγθξηηηθά νη επηρεηξήζεηο ησλ δχν λνκψλ ζα ιέγακε φηη έρνπλ εθδηακέηξνπ δηαθνξεηηθέο αλάγθεο ζε εμνπιηζκφ αθνχ γηα παξάδεηγκα ζηελ πεξίπησζε ησλ νρεκάησλ ν λνκφο Πέιιαο έρεη πέληε ζπκβάζεηο leasing ελψ ν λνκφο Έβξνπ κφιηο κηα. Άιιε κία πεξίπησζε πνπ ζπλαληνχκε ζρεηηθή δηαθνξά, είλαη ζηνλ εμνπιηζκφ γξαθείνπ,

Ζ ΥΡΖΜΑΣΟΓΟΣΗΚΖ ΜΗΘΧΖ ΣΖ ΜΔΓΓΔΝΖ ΣΖ ΟΗΚΟΜΗΚΖ ΚΡΗΖ 72 πνπ απηή ηελ θνξά ν λνκφο Έβξνπ έρεη δχν ζπκβάζεηο ρξεκαηνδνηηθήο κίζζσζεο έλαληη κίαο ηνπ λνκνχ Πέιιαο. Οη παξαπάλσ δηαθνξέο απνδεηθλχνπλ επίζεο θαη ηα δηαθνξεηηθά αληηθείκελα ελαζρφιεζεο ησλ επηρεηξήζεσλ πνπ απάληεζαλ ην εξσηεκαηνιφγην. Ζ ελδεθάηε εξψηεζε αθνξά ηελ εηαηξεία Leasing κε ηελ νπνία έρεη ζπλεξγαζηεί ε θάζε επηρείξεζε: Διάγραμμα 15: Εταιρείεσ Leasing. Όπσο αλαθέξζεθε θαη ζην πξνεγνχκελν γξάθεκα κία επηρείξεζε έρεη ζπλάςεη πάλσ απφ κία θνξά ζχκβαζε ρξεκαηνδνηηθήο κίζζσζεο, νπφηε θάζε ζχκβαζε κπνξεί λα έρεη ππνγξαθεί ζε κηα ή πεξηζζφηεξεο εηαηξίεο Leasing. θνπφο απηήο ηεο εξψηεζεο ήηαλ λα δνχκε πνηεο εηαηξίεο έρνπλ επηδερζεί απφ ηηο επηρεηξήζεηο θαη φρη πφζεο ζπκβάζεηο έρεη θαηνρπξψζεη ε θάζε εηαηξία ρξεκαηνδνηηθήο κίζζσζεο. Γηα απηφ ην ιφγν ζθφπηκα δελ αλαθέξνπκε πνηεο ζπγθεθξηκέλα επηρεηξήζεηο, πνηεο εηαηξίεο έρνπλ επηιέμεη.

Ζ ΥΡΖΜΑΣΟΓΟΣΗΚΖ ΜΗΘΧΖ ΣΖ ΜΔΓΓΔΝΖ ΣΖ ΟΗΚΟΜΗΚΖ ΚΡΗΖ 73 ην λνκφ Πέιιαο, ηνπιάρηζηνλ κηα ζχκβαζε έρεη ππνγξαθεί ζηε Πεηξαηψο Leasing, 2 ηνπιάρηζηνλ ζηελ Δζληθή, κηα ζηελ Alpha, 3 ζηελ Eurobank θαη ηνπιάρηζηνλ 2 ζηελ ΑΣΔ Leasing. ην λνκφ Έβξνπ ην ζπληξηπηηθφ πνζνζηφ ησλ επηρεηξήζεσλ πνπ έιαβαλ ρξεκαηνδνηηθή κίζζσζε έγηλε κέζσ ηεο Πεηξαηψο Leasing θαη απηέο αλέξρνληαη ζηηο πέληε επηρεηξήζεηο. Σξεηο απφ ηηο επηρεηξήζεηο πνπ ξσηήζεθαλ απάληεζαλ φηη ρξεζηκνπνίεζαλ ηνλ ζεζκφ κέζσ ηεο Δζληθήο Leasing,κία κέζσ ηεο Alpha Leasing θαη δχν κέζσ ηεο Eurobank Leasing. Μειεηψληαο ηηο ζπκβάζεηο ησλ δχν λνκψλ βιέπνπκε φηη νη εηαηξείεο πνπ επηδέρζεθαλ ζπκβάζεηο ρξεκαηνδνηηθήο κίζζσζεο γηα ηνλ λνκφ Έβξνπ είλαη θπξίσο ε Πεηξαηψο Leasing θαη ε Δζληθή Leasing, ελψ γηα ηνλ λνκφ Πέιιαο είλαη ε Eurobank Leasing. Πξνθαλψο νη εηαηξείεο πνπ πξναλαθέξζεθαλ είραλ πεξηζζφηεξα πιενλεθηήκαηα θαη ειαθξχλζεηο γηα ηηο επηρεηξήζεηο έλαληη ησλ ππνινίπσλ εηαηξεηψλ. Ζ δσδέθαηε εξψηεζε αθνξνχζε ην αλ κεηά ηε ιήμε ηεο ρξεκαηνδνηηθήο κίζζσζεο ε επηρεηξήζεηο επηζπκνχλ ή αλ έρεη πεξάζεη ζηελ θαηνρή ηνπο ην κίζζην, ζχκθσλα κε απηφ απάληεζαλ: Διάγραμμα 16: Απόκτηςη παγίου μετά το τζλοσ τησ μίςθωςησ.

Ζ ΥΡΖΜΑΣΟΓΟΣΗΚΖ ΜΗΘΧΖ ΣΖ ΜΔΓΓΔΝΖ ΣΖ ΟΗΚΟΜΗΚΖ ΚΡΗΖ 74 ην λνκφ Πέιιαο θαη επηά επηρεηξήζεηο ζέινπλ ή έρνπλ θξαηήζεη ην κίζζην κεηά απφ ηε ιήμε ηεο ρξεκαηνδνηηθήο κίζζσζεο. Απφ ηελ άιιε πιεπξά ζην λνκφ Έβξνπ νη απφςεηο δηίζηαληαη κηαο θαη νη ηέζζεξηο απφ ηηο έμη εηαηξείεο απάληεζαλ πσο ζέινπλ λα πεξηέιζεη ζηελ θαηνρή ηνπο ην κίζζην, ελψ δχν φηη δελ ζα επηζπκνχζαλ θάηη ηέηνην λα ζπκβεί. πγθξηηηθά ζην λνκφ Πέιιαο φιεο νη επηρεηξήζεηο ζέινπλ λα θξαηήζνπλ ζηελ θαηνρή ηνπο ην κίζζην θαη ζηνλ λνκφ Έβξνπ πάλσ απφ ηηο κηζέο. Απηφ δείρλεη πσο είλαη πην ζπκθέξνλ γηα ηηο επηρεηξήζεηο κεηά ην πέξαο ηεο ρξεκαηνδνηηθήο κίζζσζεο λα θξαηήζνπλ ην κίζζην παξά λα ην αθήζνπλ ζηελ εηαηξεία Leasing αθνχ ε απφζβεζε ησλ ρξεκάησλ έρεη γίλεη. ηε δέθαηε ηξίηε εξψηεζε νη εθπξφζσπνη ηνλ επηρεηξήζεσλ απάληεζαλ ζηελ εξψηεζε αλ ζηε δεδνκέλε νηθνλνκηθή πεξίνδν ζα επέιεγαλ ην Leasing έλαληη θάπνηαο άιιεο κνξθήο ρξεκαηνδφηεζεο, νη απαληήζεηο πνπ ζπιιέρηεθαλ είλαη νη εμήο: Διάγραμμα 17: Θα επιλζγατε το Leasing;

Ζ ΥΡΖΜΑΣΟΓΟΣΗΚΖ ΜΗΘΧΖ ΣΖ ΜΔΓΓΔΝΖ ΣΖ ΟΗΚΟΜΗΚΖ ΚΡΗΖ 75 ην λνκφ Πέιιαο νη 4 απφ ηηο 7 επηρεηξήζεηο απάληεζαλ φηη ζα επέιεγαλ ηε ρξεκαηνδνηηθή κίζζσζε απφ θάπνηα άιιε κνξθή ρξεκαηνδφηεζεο, ελψ νη ππφινηπεο ηξεηο απάληεζαλ φηη δελ ζα ηελ επέιεγαλ. ην λνκφ Έβξνπ νη απφςεηο είλαη πιήξσο κνηξαζκέλεο θαη απηφ δελ είλαη θαζφινπ ηπραίν δηφηη νη επηρεηξήζεηο είλαη δηραζκέλεο απέλαληη ζηελ νηθνλνκηθή θξίζε θαη σο εθ ηνχηνπ είλαη δχζθνιν γη απηέο λα απνθαζίζνπλ κε βεβαηφηεηα ηελ ρξεκαηνδνηηθή κίζζσζε ηεο επηρείξεζήο ηνπο. Δκβαζχλνληαο ζηα απνηειέζκαηα ηνπ παξαπάλσ πίλαθα ζα κπνξνχζακε λα πνχκε φηη απνηειεί κηα κηθξνγξαθία ηεο αζηάζεηαο πνπ επηθξαηεί ηελ αγνξά αιιά θαη απέλαληη ζην ηξαπεδηθφ ζχζηεκα. Έηζη απφ ηηο 13 επηρεηξήζεηο πνπ ξσηήζεθαλ νη 6 απάληεζαλ φηη δελ ζα επέιεγαλ ην leasing γηα ηελ ρξεκαηνδφηεζε ηεο επηρείξεζήο ηνπο, ελψ 7 φηη ζα ην επέιεγαλ. ηε δέθαηε ηέηαξηε εξψηεζε ζην αλ πηζηεχνπλ πσο νη εηαηξίεο Leasing έρνπλ πξνζαξκφζεη ηα πξντφληα ηνπο ζηηο ζεκεξηλέο ζπλζήθεο ηεο νηθνλνκίαο ψζηε λα γίλνπλ πην ειθπζηηθέο, απάληεζαλ: Διάγραμμα 18: Προςαρμογή Εταιρειϊν Leasing ςτην κρίςη.

Ζ ΥΡΖΜΑΣΟΓΟΣΗΚΖ ΜΗΘΧΖ ΣΖ ΜΔΓΓΔΝΖ ΣΖ ΟΗΚΟΜΗΚΖ ΚΡΗΖ 76 ην λνκφ Πέιιαο, νη 3 απφ ηηο 7 επηρεηξήζεηο ζεσξνχλ φηη νη εηαηξίεο Leasing έρνπλ πξνζαξκφζεη ηα πξντφληα ηνπο ζηηο ζχγρξνλεο ζπλζήθεο ηηο νηθνλνκίαο. Αληίζεηα, 2 ζηηο 7 πηζηεχεη φηη δελ έρεη γίλεη θάηη ηέηνην θαη ζεκαληηθφ είλαη ην πνζνζηφ ησλ δχν επηρεηξήζεσλ πνπ απάληεζαλ, φηη δελ γλσξίδνπλ γηα ην αλ έρεη ππάξμεη κηα ηέηνηα αιιαγή απφ ηηο εηαηξίεο παξνρήο ρξεκαηνδνηηθήο κίζζσζεο. Όπσο βιέπνπκε ζην δηάγξακκα ζην λνκφ Έβξνπ 3 απφ ηηο 6 επηρεηξήζεηο πηζηεχνπλ πσο νη εηαηξείεο leasing έρνπλ πξνζαξκνζηεί, ελψ νη δχν πσο παξακέλνπλ άθακπηεο. Μία απφ ηηο επηρεηξήζεηο απάληεζε φηη δελ γλσξίδεη θάηη ηέηνην. Βιέπνπκε φηη ε εηθφλα 6 απφ ηνπο 13 εθπξνζψπνπο ησλ επηρεηξήζεσλ πνπ ξσηήζεθαλ θαη ζηνπο δπν λνκνχο καο δείρλεη φηη νη εηαηξείεο leasing πξνθεηκέλνπ λα απνθηήζνπλ θαη άιινπο επηζθαιείο πειάηεο αλαγθάδνληαη λα πξνζαξκνζηνχλ θαη νη ίδηεο ζηα νηθνλνκηθά δεδνκέλα ηεο επνρήο γηα λα κελ ζεκεηψζνπλ θαη άιιεο απψιεηεο ζηα θέξδε ηνπο. Παξάιιεια κε ηελ πξνζαξκνγή απηή είλαη πην εχθνιε θαη ε πξνζέιθπζε λέσλ πειαηψλ. Όζνλ αθνξά ηνπο 4 απφ ηνπο ζπλνιηθά 13 εθπξνζψπνπο πξνθαλψο έρνπλ δεηήζεη ήδε ηελ πξνζαξκνγή ηεο ζχκβαζεο πνπ έρνπλ ζπλάςεη θαη απηή έρεη απνξξηθζεί, είηε νη ίδηνη απνηεινχλ θαθνπιεξσηέο. Σέινο ηξεηο είλαη απηνί πνπ απάληεζαλ πσο δελ γλσξίδνπλ γηα ηηο κεηαβνιέο πνπ έρνπλ ζπκβεί.

Ζ ΥΡΖΜΑΣΟΓΟΣΗΚΖ ΜΗΘΧΖ ΣΖ ΜΔΓΓΔΝΖ ΣΖ ΟΗΚΟΜΗΚΖ ΚΡΗΖ 77 Στη δζκατη πζμπτη ερϊτηςη ςτο πόςη ήταν η μζςη διάρκεια των μιςθϊςεων οι εκπρόςωποι των επιχειρήςεων, απάντηςαν: Διάγραμμα 19: Μζςη Διάρκεια Μιςθϊςεων εκαληηθφ είλαη λα αλαθέξνπκε ζηε ζπγθεθξηκέλε εξψηεζε επεηδή κεξηθέο επηρεηξήζεηο είραλ ζπλάςεη πάλσ απφ κία θνξά ζχκβαζε ρξεκαηνδνηηθήο κίζζσζεο ηνπο δεηήζεθε λα καο πνπλ πνηα ήηαλ ε κέζε δηάξθεηα ησλ κηζζψζεσλ. Σα απνηειέζκαηα πνπ παξαηίζεληαη ζην γξάθεκα βγήθαλ απφ ηνλ ηχπν (Άζξνηζκα ηεο ρξνληθήο δηάξθεηαο φισλ ησλ κηζζψζεσλ / Σνλ αξηζκφ κηζζψζεσλ). ην λνκφ Πέιιαο νη δχν απφ ηηο επηά επηρεηξήζεηο απάληεζαλ φηη ε δηάξθεηα ηεο κίζζσζεο ηνπο ήηαλ απφ 1 έσο 3 έηε, άιιεο δχν επηρεηξήζεηο απάληεζαλ φηη ε κέζε δηάξθεηα ησλ κηζζψζεσλ ηνπο ήηαλ 4 έσο 7 έηε θαη ηέινο 3 επηρεηξήζεηο δήισζαλ φηη ε κέζε δηάξθεηα ησλ κηζζψζεσλ είλαη πάλσ απφ 7έηε. ην λνκφ Έβξνπ κηα απφ ηηο έμη επηρεηξήζεηο απάληεζαλ πσο ην ρξνληθφ δηάζηεκα ηεο ζχκβαζεο ήηαλ απφ 1 έσο 3 ρξφληα, επίζεο άιιε κία απφ 4 έσο εθηά, ελψ νη ππφινηπεο ηέζζεξηο πσο ε δηάξθεηα ηε κίζζσζεο μεπεξλνχζε ηα 7 ρξφληα.

Ζ ΥΡΖΜΑΣΟΓΟΣΗΚΖ ΜΗΘΧΖ ΣΖ ΜΔΓΓΔΝΖ ΣΖ ΟΗΚΟΜΗΚΖ ΚΡΗΖ 78 Παξαηεξψληαο γεληθά ην δηάγξακκα είλαη ινγηθφ ην πιήζνο ησλ ζπκβάζεσλ πνπ έρνπλ γίλεη λα είλαη πάλσ απφ εθηά ρξφληα θαζψο κε ηελ επηκήθπλζε ζηνλ ρξφλν ηεο κίζζσζεο επηηπγράλεηαη ρακειφηεξν κίζζσκα. ηε δέθαηε έθηε θαη ηειεπηαία εξψηεζε θιήζεθαλ λα απαληήζνπλ νη εθπξφζσπνη ησλ επηρεηξήζεσλ πνηα ήηαλ ε γλψκε ηνπο γηα ην ζεζκφ ηεο ρξεκαηνδνηηθήο κίζζσζεο: Διάγραμμα 20: Γνϊμη επιχειρήςεων για τη Χρηματοδοτική Μίςθωςη ην λνκφ Πέιιαο νη 4 απφ ηηο 7 επηρεηξήζεηο απάληεζαλ φηη έρνπλ κείλεη ηθαλνπνηεκέλνη απφ ην ζεζκφ ηεο ρξεκαηνδνηηθήο κίζζσζεο, θαη νη ππφινηπνη 3 φηη απέθηεζαλ αξλεηηθή εηθφλα απφ ηελ ρξήζε ηεο ρξεκαηνδνηηθήο κίζζσζεο. ην λνκφ Έβξνπ, επίζεο 4 απφ ηηο 6 επηρεηξήζεηο ήηαλ ζεηηθέο ζε ζρέζε κε ηνλ ζεζκφ, αληίζεηα 2 απάληεζαλ πσο έρνπλ αξλεηηθή άπνςε. πγθξίλνληαο ηνπο δχν λνκνχο βιέπνπκε φηη ελζαξξπληηθά βιέπνπλ ηνλ ζεζκφ ηεο ρξεκαηνδνηηθήο κίζζσζεο αθνχ νθηψ απφ ηνπο 13 εξσηεζέληεο απάληεζαλ ζεηηθά θάηη πνπ καο απνδεηθλχεη φηη ν ζεζκφο αθήλεη θαιή εληχπσζε ζηελ πιεηνλφηεηα ησλ επηρεηξήζεσλ πνπ ρξεζηκνπνηνχλ leasing. Χζηφζν παξά ηηο ζεηηθέο απφςεηο δελ παχνπλ λα ππάξρνπλ θαη νη αξλεηηθέο πνπ αγγίδνπλ ηνπο πέληε απφ ηνπο 13 αξηζκφο φρη