Πετράκη Χαρά Α.Μ.: 1057539 Πρόγραμμα Μεταπτυχιακών Σπουδών «Επιστήμες της Εκπαίδευσης» Παιδαγωγικό Τμήμα Δημοτικής Εκπαίδευσης Πανεπιστήμιο Πατρών Συμβουλευτική στην Εκπαίδευση Πάτρα 2017
Στοχεύει στη θεραπεία προβλημάτων συμπεριφοράς και στην ενίσχυση των κοινωνικών και συναισθηματικών δεξιοτήτων. Αφορά μικρά παιδιά, ηλικίας από 4 έως 8 ετών, με προβλήματα διαγωγής. Είναι κατά το δυνατόν προσαρμοσμένο στις συγκεκριμένες ανάγκες των παιδιών (με εξατομικευμένους στόχους για κάθε παιδί). Απαιτεί τη σύνθεση μικρών ομάδων, με όχι περισσότερα από 5 με 6 παιδιά.
Περιλαμβάνει δίωρες συναντήσεις, μία κάθε εβδομάδα, και ολοκληρώνεται σε διάστημα 18 έως 22 εβδομάδων. Υλοποιείται από δύο συντονιστές θεραπευτές, που ορίζουν τους επιμέρους στόχους κάθε συνάντησης. Περιλαμβάνει οργανωμένες και δομημένες διδακτικές δραστηριότητες. Επομένως, στο θεραπευτικό πρόγραμμα «Dina Dinosaur» οι ομάδες που δημιουργούνται είναι ψυχοεκπαιδευτικές.
Το πρόγραμμα «Dina Dinosaur» συναποτελείται από τα εξής επιμέρους προγράμματα: Απατόσαυρος και Ιγκουανόδοντας (Apatosaurus and Iguanodon Programs), Dina η Τρικεράτοπας (Dina Triceratops Program), Στεγόσαυρος (Stegosaurus Program), Τυραννόσαυρος Rex (T-Rex Program) και Αλλόσαυρος και Βραχιόσαυρος (Allosaurus and Brachiosaurus Programs).
Υλοποιείται κατά τις πρώτες συναντήσεις της ομάδας και στοχεύει στην εκπαίδευση των παιδιών στη συμμόρφωση. Γίνονται γνωστοί οι κανόνες της ομάδας, οι οποίοι θα πρέπει να ακολουθούνται από όλους. Χρησιμοποιείται η μέθοδος του time out, όταν ένα παιδί πληγώσει, βλάψει ή χτυπήσει κάποιο άλλο.
Στοχεύει στη συναισθηματική εκπαίδευση των παιδιών: έκφραση συναισθημάτων, συναισθηματική ρύθμιση, ενσυναίσθηση και υιοθέτηση διαφορετικών οπτικών. Δίνει έμφαση στην αναγνώριση των συναισθημάτων μέσω της σωματικής τους εκδήλωσης. Διδάσκει στα παιδιά στρατηγικές για να ελέγχουν τα συναισθήματά τους και να μετασχηματίζουν τα αρνητικά συναισθήματα σε περισσότερο θετικά.
Στοχεύει στη διδασκαλία κοινωνικών δεξιοτήτων επίλυσης προβλημάτων. Δίνει έμφαση στην ανάπτυξη προκοινωνικών δεξιοτήτων και διδάσκει στα παιδιά μια διαδικασία επίλυσης προβλημάτων επτά βημάτων.
Στοχεύει στη διδασκαλία στρατηγικών διαχείρισης του θυμού. Διδάσκει στα παιδιά μια στρατηγική διαχείρισης θυμού πέντε βημάτων. Διδάσκει στα παιδιά πως ορισμένες καταστάσεις μπορούν να ερμηνευτούν με διαφορετικούς τρόπους.
Στοχεύει στην ανάπτυξη εκ μέρους των παιδιών δεξιοτήτων φιλίας. Διδάσκει στα παιδιά κατάλληλες συμπεριφορές για την ενίσχυση σχέσεων φιλίας κατά τη διάρκεια του παιχνιδιού.
Στο πρόγραμμα «Dina Dinosaur» χρησιμοποιούνται αναπτυξιακά κατάλληλες διδακτικές μέθοδοι, όπως: μαριονέτες, βιντεοταινίες (για τη μοντελοποίηση καταστάσεων και συμπεριφορών), κάρτες με συνθήματα (cue cards), καθοδήγηση και ενίσχυση κατά τη διάρκεια δομημένων δραστηριοτήτων εξάσκησης, οπτική φαντασία και δημιουργία οπτικών εικόνων (visual imagery), παιχνίδι φαντασίας (fantasy play) και ζωντανά διαδραστικά παιχνίδια ρόλων.
Σε κάθε συνάντηση ακολουθείται ένα συγκεκριμένο πρόγραμμα χρονοδιάγραμμα: εναρκτήρια συζήτηση (15 με 20 λεπτών), παρουσίαση νέου περιεχομένου (στα επόμενα 30 με 35 λεπτά), διάλειμμα για κολατσιό (έπειτα από 50 λεπτά), συμμετοχή σε δραστηριότητες εξάσκησης των νέων δεξιοτήτων, ολοκλήρωση της συνάντησης (στα τελευταία 10 με 15 λεπτά).
Τα βραχυπρόθεσμα αλλά και μακροπρόθεσμα αποτελέσματα του προγράμματος είναι τα εξής: Θετικότερες κοινωνικές αλληλεπιδράσεις με ομηλίκους. Σημαντική μείωση των αποκλίνουσων συμπεριφορών και θετικότερο συναίσθημα. Αναπαραγωγή κοινωνικά επιτυχών στρατηγικών επίλυσης προβλημάτων. Επίδειξη και εφαρμογή προκοινωνικών δεξιοτήτων. Διαπιστώνεται, μάλιστα, διατήρηση των βελτιώσεων συμπεριφοράς στο πέρασμα του χρόνου, καθώς και γενίκευσή τους σε άλλα πλαίσια.
Οι δάσκαλοι με αναποτελεσματικές δεξιότητες διαχείρισης της τάξης και περιορισμένη χρήση επαίνων και θετικής ανατροφοδότησης εντείνουν τη συνεχιζόμενη ανάπτυξη σε ορισμένα παιδιά προβλημάτων διαγωγής. Συνεπώς, οι δάσκαλοι οφείλουν να είναι λιγότερο επικριτικοί, περισσότερο ενθαρρυντικοί και περισσότερο συνεπείς (ως προς τη συμπεριφορά τους).
Webster-Stratton, C., & Reid, M.J. (2003). Treating Conduct Problems and Strengthening Social and Emotional Competence in Young Children: The Dina Dinosaur Treatment Program. Journal of Emotional and Behavioral Disorders, 11(3), 130-143. DOI: 10.1177/10634266030110030101.