Π.Τ. Α Π Ο Σ Π Α Σ Μ Α Από το πρακτικό της 22/06-07-2017 συνεδρίασης της Οικονομικής Επιτροπής Καλαμαριάς. Αριθμ. Απόφασης 409/2017 Π Ε Ρ Ι Λ Η Ψ Η Μη κατάθεση αιτήσεως καθορισμού οριστικής τιμής μονάδας στο Τριμελές Εφετείο Θεσσαλονίκης (διαδικασία απαλλοτριώσεων - οριστική τιμή μονάδος) κατά των: α) Ιωάννη Χατζημπαρούτη του Δημητρίου, β) Δημητρίου Χατζημπαρούτη του Ιωάννη και γ) Συμεών Χατζημπαρούτη του Ιωάννη. Καλαμαριά, 06.07.2017, ημέρα Πέμπτη και ώρα 09:30 στο Δημοτικό Κατάστημα, συνήλθε στην 22 η τακτική συνεδρίαση, η Οικονομική Επιτροπή Καλαμαριάς, ύστερα από την υπ αριθ. 24486/30.06.2017 έγγραφη πρόσκληση της Προέδρου κ. Αικ. Τσαπικίδου Αντιδημάρχου που επιδόθηκε σε καθένα από τους Δημοτικούς Συμβούλους, σύμφωνα με τις διατάξεις του άρθρου 75 της παρ. 6 του Ν. 3852/2010. Αφού διαπιστώθηκε ότι υπάρχει η νόμιμη απαρτία, δεδομένου ότι από τα εννέα (9) μέλη παραβρέθηκαν τα επτά (7), δηλαδή: Π Α Ρ Ο Ν Τ Ε Σ 1. Τσαπικίδου Αικατερίνη 2. Αγγελοπούλου Δέσποινα 3. Βουλγαράκης Νεκτάριος 4. Ζώης Κωνσταντίνος 5. Κώστας Ζαχαρίας 6. Νικολέττου Σκάρλιου Βασιλική 7. Πενόπουλος Ιωάννης Α Π Ο Ν Τ Ε Σ 1. Πασαλίδου Αμαλία 2. Πετκάκης Σωκράτης Πριν από τη συζήτηση των θεμάτων της ημερήσιας διάταξης, η Οικονομική Επιτροπή αποφάσισε ομόφωνα για το κατεπείγον ενός (1) έκτακτου θέματος, σύμφωνα με τις διατάξεις του άρθρου 75 παρ. 3 του N. 3852/2010. Άρχισε η συνεδρίαση με την Προεδρία της Προέδρου της Ο.Ε. κ. Αικατερίνης Τσαπικίδου. Στη συνεδρίαση παραβρέθηκε και η ειδική γραμματέας κ. Παρασκευή Τσαούση, υπάλληλος του Δήμου, για την τήρηση των πρακτικών. Η Πρόεδρος αφού εισηγήθηκε το 12ο θέμα της ημερήσιας διάταξης έθεσε υπ όψη της Οικονομικής Επιτροπής την με αριθμ. πρωτ: 24165/28.06.2017 εισήγησή της ως Αντιδημάρχου, η οποία έχει ως εξής: Σας διαβιβάζουμε ταυτάριθμη εισήγηση του νομικού συμβούλου του Δήμου Καλαμαριάς κ. Βατάλη Κων/νου που αφορά την λήψη απόφασης για κατάθεση ή μη αιτήσεως καθορισμού οριστικής τιμής μονάδας στο Τριμελές Εφετείο Θεσσαλονίκης (διαδικασία απαλλοτριώσεωνοριστική τιμή μονάδος) κατά των: α) Ιωάννη Χατζημπαρούτη του Δημητρίου, β) Δημητρίου Χατζημπαρούτη του Ιωάννη και γ) Συμεών Χατζημπαρούτη του Ιωάννη. Α. ΙΣΤΟΡΙΚΟ ΓΝΩΜΟΔΟΤΗΣΗ ΝΟΜΙΚΟΥ ΣΥΜΒΟΥΛΟΥ
Με α) την υπ αριθ. 52 μεμονωμένη Πράξη Εφαρμογής που κυρώθηκε και μεταγράφηκε νόμιμα και β) την υπ αριθ. 47/96 Πράξη Εφαρμογής του Δήμου Καλαμαριάς, η οποία επίσης κυρώθηκε νόμιμα (ΔΠ/ΠΕ/29/5960/ΤΠΕ/658/23.4.1996 απόφαση Νομάρχη Θεσσαλονίκης) και μεταγράφηκε νόμιμα (τ.173 αρ. 280 υποθ/κείου Καλαμαριάς) και σύμφωνα με τους πίνακες της ανωτέρω διορθωτικής(σελ.275/550), ο Δήμος Καλαμαριάς υποχρεούται σε αποζημίωση συνολικών τ.μ. 7,49 (5,61 τ.μ. για τον πρώτο και από 0,94 τ.μ. για τους δεύτερο και τρίτο των αιτούντων) στο υπ αριθμ. 5 οικόπεδο του Γ351 Ο.Τ. Με την υπ αριθ. 1120/4.5.2017 απόφαση του Μονομελούς Εφετείου Θεσσαλονίκης, η οποία εκδόθηκε ύστερα από την υπ αριθ. κατ. 3675/2015 αίτηση των ανωτέρω δικαιούχων, καθορίσθηκε η προσωρινή τιμή μονάδος για το ανωτέρω εδαφικό τμήμα στο ποσό των 500 ευρώ/τ.μ.. Η ανωτέρω απόφαση δεν κοινοποιήθηκε μέχρι σήμερα στο Δήμο και σύμφωνα με τις διατάξεις του Ν. 2882/2001 «Κώδικας Αναγκαστικών Απαλλοτριώσεων», εφόσον παρέλθει εξάμηνο από την έκδοσή της, ήτοι μέχρι την 4.11.2017, καθίσταται οριστική, εφόσον στην ανωτέρω αποκλειστική προθεσμία δεν ασκηθεί αίτηση για τον καθορισμό οριστικής τιμής μονάδος. Οι δικαιούχοι, δια της πληρεξουσίας δικηγόρου τους, δήλωσαν πως δεν θα καταθέσουν αίτηση για τον καθορισμό οριστικής τιμής μονάδος, αποδεχόμενοι την ανωτέρω δικαστικά καθορισθείσα τιμή. Τα πλέον πρόσφατα συγκριτικά στοιχεία, όσον αφορά την περιοχή της Επέκτασης του Δήμου ( υπ αριθ. 47/96 Πράξη Εφαρμογής) είναι τα κάτωθι: α) Η υπ αριθ. 757/2015 απόφαση του Μονομελούς Εφετείου Θεσσαλονίκης με την οποία καθορίσθηκε προσωρινή τιμή μονάδος στο ποσό των 1.000 ευρώ/τ.μ., για ακίνητο της «ΣΤΕΦΑΝΟΥ Α.Ε», το οποίο βρίσκεται σε κοντινή απόσταση από το επίδικο. Η οριστική τιμή θα συζητηθεί 16.4.2018 από το Τριμελές Εφετείο, κατόπιν αίτησης του Δήμου κατά της «ΣΤΕΦΑΝΟΥ Α.Ε». β) Η υπ αριθμ. 1044/7.11.2016 απόφαση του Μονομελούς Πρωτοδικείου Θεσσαλονίκης, η οποία εκδόθηκε ύστερα από την υπ αριθ. κατ. 2894/2015 αίτηση των Αθανασίου Παύλη κ.λ.π. με την οποία καθορίσθηκε η προσωρινή τιμή (και ήδη οριστική μετά την παραίτηση του Δήμου από την κατάθεση αιτήσεως για οριστική τιμή μονάδος) για το ανωτέρω εδαφικό τμήμα στο ποσό των 600 ευρώ/τ.μ. ανωτέρω γ) Η υπ αριθ. 215/2016 απόφαση της Οικονομικής Επιτροπής του Δήμου Καλαμαριάς, με την οποία έγινε εξωδικαστικός καθορισμός τιμών μονάδος, κατόπιν αιτήσεων διαφόρων ιδιοκτητών, για ακίνητα εντός της Πράξεως Εφαρμογής, σε διάφορα οικοδομικά τετράγωνα. Με την ανωτέρω απόφαση καθορίσθηκαν, ανά οικόπεδο, ως τιμές αποζημίωσης οι αντικειμενικές αξίες, ήτοι από 278 ευρώ/τ.μ. έως 461 ευρώ/τ.μ.. Η διαφορά των ανωτέρω συγκριτικών έγκειται στο γεγονός ότι, στο μεν πρώτο συγκριτικό, το ποσό των 1.000 ευρώ/τ.μ. καθορίσθηκε κατόπιν δικαστικής κρίσης, στο δε τρίτο, κατόπιν εξωδικαστικού συμβιβασμού, δηλ. οικειοθελούς αποδοχής από ορισμένους δικαιούχους, των αντικειμενικών αξιών, πράγμα το οποίο δεν δεσμεύει το αρμόδιο δικαστήριο ως προς την κρίση του. Στην περίπτωση άσκησης της αιτήσεως, είναι πιθανόν κατά το χρόνο συζήτησης αυτής (μετά 1,5 έτος περίπου) να καθορισθεί η οριστική τιμή στο ποσό, κατ εκτίμηση, των 300 ευρώ/τ.μ., με όφελος του Δήμου περί τα 1.500 ευρώ. Αν δεν ασκηθεί αίτηση, η οριστικοποίηση της τιμής στα 500 ευρώ/τ.μ. θα αποτελεί τη χαμηλότερη δικαστικά καθορισθείσα τιμή στην περιοχή της επέκτασης και δίνει το πλεονέκτημα στο Δήμο να επικαλεσθεί σε μελλοντικές δίκες, την οριστική πλέον τιμή ως συγκριτικό στοιχείο, προκειμένου να επιτύχει τη περαιτέρω μείωση αποζημίωσης απαλλοτριώσεων άλλων σημαντικά μεγαλύτερων εκτάσεων από την επίδικη των 7,49 τ.μ.. Επί παραδείγματι, όπως προαναφέρθηκε, την 16.4.2018 συζητείται η αίτηση του Δήμου Καλαμαριάς κατά της «ΣΤΕΦΑΝΟΥ Α.Ε», η οποία αφορά ομοειδές ακίνητο, έκτασης 165,36 τ.μ., με προσωρινή τιμή στο ποσό των 1.000 ευρώ /τ.μ..
Με την προσκόμιση της ανωτέρω απόφασης ως οριστικής, αντί προσωρινής, υφίσταται μεγαλύτερη πιθανότητα να επιτύχουμε τη μείωση της προσωρινής τιμής, από το ποσό των 1.000 ευρώ σε αυτό των 500 ευρώ το ανώτερο. Αυτό θα έχει ως αποτέλεσμα το αρχικώς συνολικά οφειλόμενο ποσό των 165.360 ευρώ (165,36 τ.μ. Χ 1000 ευρώ), να μειωθεί στο ποσό των 82.680 ευρώ (165,36 τ.μ. Χ 500 ευρώ), με αντίστοιχη ωφέλεια του Δήμου ποσού περί τις 82.860 ευρώ, χωρίς να συνυπολογισθεί το όφελος από άλλες περιπτώσεις απαλλοτριώσεων που θα παρουσιασθούν στο άμεσο μέλλον. Β. ΝΟΜΙΚΟ ΜΕΡΟΣ Οι Ο.Τ.Α. α' και β βαθμού απολαμβάνουν της συνταγματικά κατοχυρωμένης διοικητικά και οικονομική αυτοτέλειας τους. Στο πλαίσιο αυτό και συγκεκριμένα για τον α βαθμό τοπικής αυτοδιοίκησης, ο ν. 3852/2010 ορίζει ότι η οικονομική επιτροπή εκάστοτε Δήμου έχει την αρμοδιότητα να αποφασίζει για την άσκηση ενδίκων βοηθημάτων και ενδίκων μέσων, καθώς και για την παραίτηση της από αυτά. Οι ανωτέρω αρμοδιότητες εντάσσονται σαφώς, στην συνταγματικά κατοχυρωμένη διοικητική αυτοτέλεια του Δήμου, η οποία εξειδικεύεται και προσδιορίζεται νομοθετικά και συγκεκριμένα από τον καταστατικό χάρτη της τοπικής αυτοδιοίκησης, ήτοι από το ν. 3852/2010. Η αρχή της διοικητικής και οικονομικής αυτοτέλειας των Ο.Τ.Α. εγγυάται την άσκηση της διοίκησης των τοπικών υποθέσεων σε ένα πλαίσιο ελεύθερης δράσης και πρωτοβουλίας, έκφανση του οποίου είναι και η προσαρμογή των οργανωτικών δομών στις ειδικές τοπικές συνθήκες ή στις οργανωτικές αντιλήψεις των αιρετών οργάνων έτσι ώστε να επιτυγχάνεται αποτελεσματικότερα ο σκοπός της Τοπικής Αυτοδιοίκησης, δηλαδή η διοίκηση των δημοσίων υποθέσεων που της έχουν ανατεθεί. Εάν αποκλεισθεί αυτή η πρωτοβουλία με νομοθετικές διατάξεις, ενδεχομένως να καταστεί ανέφικτη η αποτελεσματική εκπλήρωση της αποστολής των Ο.Τ.Α., με όλες τις επακόλουθες, νομικές, διοικητικές και πολιτικές συνέπειες. Κυρίως όμως ανακύπτει σοβαρό ζήτημα αντίθεσης τόσο με τις επιταγές του άρθρου 102 του Συντάγματος όσο και με τον Ευρωπαϊκό Χάρτη Τοπικής Αυτονομίας και ιδίως το άρθρο 6 παρ.1 αυτού, ο οποίος έχει κυρωθεί από την Ελλάδα με το ν. 1850/1990 και έκτοτε αποτελεί μέρος του ελληνικού δικαίου της Τοπικής Αυτοδιοίκησης, με αυξημένη τυπική ισχύ έναντι της κοινής νομοθεσίας (Βλ. Γ. Σωτηρέλης, Η μεταρρύθμιση της Τοπικής Αυτοδιοίκησης, Προκλήσεις και προοπτικές μετά την συνταγματική αναθεώρηση, Εκδ. Παπαζήσης/ΙΤΑ, Αθήνα, 2006). Ειδικότερα, η κατοχύρωση της διοικητικής αυτοτέλειας συνεπάγεται ιδίως το δικαίωμα των Ο.Τ.Α. να εκδίδουν διοικητικές πράξεις, οι οποίες έχουν την ίδια ισχύ με τις διοικητικές πράξεις του Κράτους και ως εκ τούτου είναι άμεσα εκτελεστές, δηλαδή δεν υπόκειται σε προηγούμενο έλεγχο και ιδίως δεν υπόκεινται σε ιεραρχικό έλεγχο ή έλεγχο σκοπιμότητας. Τούτο συνάγεται ευθέως από τη διάταξη της παραγράφου 4 του άρθρου 102 του Συντάγματος, βάσει της οποίας ο έλεγχος του κράτους περιορίζεται «αποκλειστικά» στη διαπίστωση της νομιμότητας («εποπτεία») με ταυτόχρονη και εμφατική απαγόρευση «να εμποδίζει την πρωτοβουλία και την ελεύθερη δράση τους». Τα δε, όρια της εποπτείας του Κράτους προσδιορίζονται επίσης από το Σύνταγμα στην παρ. 5 του άρθρου 102, με τρόπο ρητό και σαφή δια της αναφοράς στην «διασφάλιση της διαφάνειας κατά τη διαχείριση των πόρων αυτών», ήτοι των πόρων που εξασφαλίζει το Κράτος για την εκπλήρωση των αρμοδιοτήτων των Ο.Τ.Α., στα πλαίσια της οικονομικής τους αυτοτέλειας. Σε κάθε περίπτωση, όμως, η διοικητική και δημοσιονομική εποπτεία των Ο.Τ.Α. δεν μπορεί να θίγει υπέρμετρα την συνταγματικά κατοχυρωμένη διοικητική και οικονομική αυτοτέλεια των Ο.Τ.Α.. Συνεπώς, οι Ο.Τ.Α. έχουν δικαίωμα ελεύθερης δράσης, η οποία περιορίζεται μόνο από την υποχρέωση να τηρούν τη νομιμότητα και να υπερασπίζονται το τοπικό δημόσιο συμφέρον. Η τήρηση της νομιμότητας ελέγχεται στο πλαίσιο της κρατικής εποπτείας η δε υπεράσπιση του δημοσίου συμφέροντος ελέγχεται ιδίως από το συλλογικό βουλευόμενο αντιπροσωπευτικό σώμα, στην συγκεκριμένη περίπτωση από το Δημοτικό Συμβούλιο, αλλά και από τη δικαστική
εξουσία, όταν τίθενται στην κρίση της υποθέσεις στις οποίες αμφισβητείται η υπεράσπιση ή έστω η ορθή διαχείριση του τοπικού δημοσίου συμφέροντος από τα όργανα των αντίστοιχων Ο.Τ.Α. (Βλ. Π.Δ. Δαγτόγλου Γενικό Διοικητική Δίκαιο, γ έκδοση, Αθήνα-Κομοτηνή 1992 σελ. 576 επ., Επ. Σπηλιωτόπουλου, Εγχειρίδιον Διοικητικού Δικαίου, δ έκδοσις, Αθήνα - Κομοτηνή 1988, σελ. 229-231). Συνεπώς, η ρητή ανάθεση της διοίκησης των τοπικών υποθέσεων στους Ο.Τ.Α. και η αναγνώριση υπέρ αυτών, του τεκμηρίου αρμοδιότητας στη διοίκηση των τοπικών υποθέσεων, οριοθετεί το περιεχόμενο της δημόσιας εξουσίας που τους ανήκει και συνακόλουθα το πεδίο στο οποίο ασκείται το δικαίωμα της διοικητικής αυτοτέλειας. Ως εκ τούτου η διοικητική αυτοτέλεια συνιστά δικαίωμα - εγγύηση προκειμένου να καθίσταται δυνατή η πραγμάτωση της αυτοτελούς πολιτικής στοχοθεσίας των Ο.Τ.Α., δηλαδή της στοχοθεσίας που καθορίζεται μέσω της δημοκρατικής λειτουργίας από τους πολίτες και συγκεκριμενοποιείται από τα αιρετά όργανα. Η οικονομική αυτοτέλεια δε, των Ο.Τ.Α. αποτελεί συνιστώσα της διοικητικής αυτοτέλειας, δεδομένου ότι χωρίς την ισχύ αυτής δεν υφίσταται ως διακριτή έννοια η διοικητική αυτοτέλεια, διότι στερείται του σκοπού της. Και αυτό διότι συνιστά το εργαλείο για την υλοποίηση της πολιτικής στοχοθεσίας που εμπεριέχει η διοικητική αυτοτέλεια των Ο.Τ.Α.. Ως εκ τούτου η διοικητική και οικονομική αυτοτέλεια των Ο.Τ.Α., που κατοχυρώνεται συνταγματικά από το άρθρο 102 του Συντάγματος, εξασφαλίζει τους όρους για την ουσιαστική και αποτελεσματική υλοποίηση της αποστολής των Ο.Τ.Α.. Από το γράμμα και το πνεύμα του άρθρου 72 του ν. 3852/2010 αλλά κυρίως από το περιεχόμενο της έννοιας της διοικητικής και οικονομικής αυτοτέλειας των Ο.Τ.Α., συνάγεται ότι οι Δήμοι δεν έχουν αναπότρεπτη και αμετάκλητη υποχρέωση να ασκούν ένδικα βοηθήματα και ένδικα μέσα κατά δικαστικών αποφάσεων σε κάθε περίπτωση και ένδικη υπόθεση. Το συγκεκριμένο δικαίωμα κρίνεται κάθε φορά ad hoc από την αρμόδια Οικονομική Επιτροπή (και για σοβαρότερα θέματα από το Δημοτικό Συμβούλιο) με βάση τις αρχές τις χρηστής διοίκησης, της προάσπισης του δημοσίου συμφέροντος και της τήρησης της νομιμότητας και πάντοτε στο πλαίσιο της συνταγματικά κατοχυρωμένης αυτοτέλειας. Για τον λόγο αυτό και προβλέπεται δικαίωμα του Δήμου να παραιτηθεί από ένδικα βοηθήματα μετά από εκτίμηση ότι η συγκεκριμένη απόφαση προασπίζεται τις ανωτέρω αναφερόμενες αρχές του διοικητικού δικαίου. Αρμοδιότητα της Οικονομικής Επιτροπής είναι και η απόφαση επί συμβιβασμού ή κατάργησης δίκης σε υποθέσεις οικονομικού περιεχομένου μέχρι 30.000 ευρώ. Όλως εξαιρετικώς, ο ν. 3852/2010, στο πλαίσιο της εξειδίκευσης των ορίων της διοικητικής αυτοτέλειας των Δήμων αναφορικά με τις αρμοδιότητες της οικονομικής επιτροπής, απαγορεύει ρητά και απαρέγκλιτα τον συμβιβασμό και την κατάργηση της δίκης μόνο σε υποθέσεις με αντικείμενο οποιασδήποτε μορφής μισθολογική παροχή. Ως εκ τούτου η οικονομική επιτροπή του εκάστοτε Δήμου έχει την αρμοδιότητα να αποφασίσει ad hoc την άσκηση ένδικου βοηθήματος ή ένδικου μέσου ή και την παραίτηση από αυτά (πλην σε όσες διαφορές έχουν αντικείμενο γενικά μισθολογικές παροχές). Γ. ΣΥΜΠΕΡΑΣΜΑ Κατά τα ανωτέρω προτείνεται η μη κατάθεση αιτήσεως στο Τριμελές Εφετείο Θεσσαλονίκης ( διαδικασία Κ.Ο.Τ.Μ.Α.). Λαμβάνοντας υπόψη τα ανωτέρω, δύναται η Οικονομική Επιτροπή του Δήμου, να αποφασίσει για την άσκηση ή μη αιτήσεως κατά των ανωτέρω δικαιούχων, ενώπιον του αρμοδίου Τριμελούς Εφετείου Θεσσαλονίκης (διαδικασία Κ.Ο.Τ.Μ.Α.), σταθμίζοντας και αξιολογώντας το αν με την μη άσκηση αίτησης Κ.Ο.Τ.Μ.Α. εξυπηρετείται το δημόσιο και δημοτικό συμφέρον. Στην περίπτωση που αποφασισθεί η άσκηση της αιτήσεως, θα πρέπει να γίνει και η σχετική ανάθεση της υπόθεσης σε πληρεξούσιο δικηγόρο.
Η Ο.Ε. αφού πήρε υπόψη της: 1. Την εισήγηση της Αντιδημάρχου. 2. Τις διατάξεις του άρθρου 72 του Ν.3852/10. 3. Την υπ αριθμ. 24165/28.06.2017 γνωμοδότηση του Νομικού Συμβούλου 4. Την υπ αριθ. 52 μεμονωμένη Πράξη Εφαρμογής 5. Την υπ αριθ. 47/96 Πράξη Εφαρμογής 6. Την υπ αριθ. ΔΠ/ΠΕ/29/5960/ΤΠΕ/658/23.4.1996 απόφαση Νομάρχη 7. Τις υπ αριθ. 1120/4.5.2017 και 757/2015 αποφάσεις του Μονομελούς Εφετείου Θεσσαλονίκης 8. Τις διατάξεις του Ν. 2882/2001 «Κώδικας Αναγκαστικών Απαλλοτριώσεων» 9. Την υπ αριθμ. 1044/7.11.2016 απόφαση του Μονομελούς Πρωτοδικείου Θεσσαλονίκης 10. Την υπ αριθ. κατ. 2894/2015 αίτηση των Αθανασίου Παύλη κ.λ.π. 11. Την υπ αριθ. 215/2016 απόφαση Ο.Ε. 12. Την διατάξεις παρ. 4 και 5 του άρθρου 102 του Συντάγματος Α Π Ο Φ Α Σ Ι Ζ Ε Ι Ο Μ Ο Φ Ω Ν Α Τη μη κατάθεση αιτήσεως καθορισμού οριστικής τιμής μονάδας στο Τριμελές Εφετείο Θεσσαλονίκης (διαδικασία απαλλοτριώσεων- οριστική τιμή μονάδος) κατά των: α) Ιωάννη Χατζημπαρούτη του Δημητρίου, β) Δημητρίου Χατζημπαρούτη του Ιωάννη και γ) Συμεών Χατζημπαρούτη του Ιωάννη. Η απόφαση αυτή πήρε αριθ. 409/2017 Το πρακτικό αυτό υπογράφεται ως εξής : Η ΠΡΟΕΔΡΟΣ ΤΗΣ Ο.Ε. ΤΑ ΜΕΛΗ ΑΙΚΑΤΕΡΙΝΗ ΤΣΑΠΙΚΙΔΟΥ